Groot gezien*
De laatste daad*
De laatste raadsvergadering in1949.
UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT - SOESTDIJK
IN DE HOEK.
Colenso weer ter tafel
Schoolhoofd voor Soesterberg benoemd.
SOESTER COURANT
Bureau: Van Weeüestraat 85 - Teieloon 2566 - Giro 126156
Abonn. per kwart, f 1-50 - p. post f 1.73.
VRIJDAG 30 DECEMBER 1949.
In de Scandinavische landen bestaat een
verhaa.tje, dat op treffende wijze de
eindeloosheid van de Eeuwigheid illu
streert. Het luidt als volgt. Ergens, ver
weg in het Noorden, verheft zich een
rotsblok, duizend meter hoog, duizend
meter ang en duizend meter breed. Eén
keer in de duizend jaar komt er een
klein vogeltje en slijpt er zijn snaveltje
op. Wanneer het rotsblok door dat slij
pen he.emaai zal zijn afgesleten, is er
één se.o de van de E uwigheid om.
Dat over het begrip Tijd.
Een and-r voorbeeld om het begrip
Grootte Le toetsen aan de werkelijkheid.
Geen verhaaltje, maar nauwkeurig vast-
geste de verhoudingen. We hebben allen
wel eens gehoord van de onpeilbaar
diepe deuken, die zich in de Stille Oce
aan bevinden of va i de hoogste bergtop
der aarde in het Himalaya-gebergte.
Welnu, als we een globe nemen van
een meter doorsnee en we zouden die
onpeilbare diepe zeeën en die duizeling
wekkende hoge bergen daar in de juis
te verhoudingen tot de omvang der aar
de op aanbrengen, dan zou de hoogste
berg een puntje zijn, dat een mïlimeter
boven de oppervlakte uitbreekt en een
diepe zee een onnozel klein kommetje
van dezelfde afmeting.
Die aarde is ten slotte een heel klein
deel van ons zonnestelsel, zoiets als een
zandkorreltje ten opzichte van een dorps
kerk.
Het wezen, dat zichzelf zo langzamer
hand Mens is gaan noemen, behoeft
daarom een niet al te hoge dunk te heb
ben, nóch voor zijn grootte, nóch voor
zijn ouderdom. Zijn grootte in verhou
ding tot de aarde is zoiets als een blad
luis in een oerwoud.
Oudejaar is vanouds de dag van het
opmaken van de ba ans, het is ook de
tijd van de bezinning, van de inkeer
tot zichzelf, van het zelfonderzoek. Zou
het niet goed zijn bij dit alles te be
denken, dat wij mensen maar onnoze
le kleine schepseltjes zijn en dat ons
kunnen niet zo heel erg groot kan zijn,
noch ons willen? En dat wij bij de groot
te der problemen, die in de wereld op
eün oplossing wachten, onszelf terdege
doordrin gen van het bewustzijn hoe klein
onze krachten zijn en welk een korte tijd
één jaar is in de gaig der geschiedenis?
DE STAND MET RUSLAND.
Het stemt ons misschien een weinig tot
optimisme, als we zo eens een vraagstuk
bekijken naar weiks oplossing de gehele
wereld verjangt: de verhouding .van ide
Sovjet-landen tot de rest van de wereld-
Zijn we tr mee opgeschoten in die tijd,
die er ligt tussen nu en de dag, idat we
de vorige balans opmaakten? Sommige
idingen lijken iets lichter, andere vertonen
nog hetzelfde grauwe aspect van toen.
Maar wat wil men? Wat is een jaar en
hoe groot de afstand tussen deze twee
werelden, gemeten naar de mens van
het formaat, dat hij nta eenmaal heeft?
DE SOUVEREINITEITS-
OVERDRACHT.
Deze behoort tot het verleden. Sommigen
menen, dat hij te vroeg is gekomen, an
deren te laat- Maar beiden menen wel,
dat wat er nu is gebeurd, op een of
andere manier vroeger of later toch wel
had moeten geschieden. Waarom dan al
dat lawaai er over? Wat gebeuren moest
gebeurde immers; dat het nu niet pre
cies in het tijdschema paste van ons,
waanwijze mensjes, is toch het belang
rijkste niet? Want alweer, wat is een
jaar? En wat een mens?
DE ATOOMSPLITSING.
Technische dingen vormen problemen.
Het jaar had haast de lange weg
Ten einde toe volbracht en
Bij d'andere mijlpaal stond alreeds
Het nieuwe jaar te wachten.
Het oude jaar droeg met zich mee
Het lijvig boekwerk van zijn leven,
Nog weinig tijd en 't laatste blad
Werd dan door hem beschreven.
Dit boek' bevatte zeer veel goeds,
Veel eerlijk goede daden,
Maar daarbij had ook dit boek weer
Nog vele zwarte bladen.
't Bevatte de geschiedenis
Van dagen vol van glorie.
De laatste bladen meldden zelfs
Een mijlpaal der historie.
Op deze bladzij schreef hij nog
De wens en zegenbede:
Laat dat uw daad van vrijheid zijn
Want zij betekent vrede.
Moge in de toekomst deze daad
De vredesheil versterken,
De nieuwe unie t' allen tijd.
In vrede samen werken.
niet alleen voor de technicus of voor de
econoom, die ze toe moest passen, maar
voor heel de mensheid. Deze kan oP de
ene manier ontzaglijk veel' doen voor 'f
heil van de mensheid; op de andere Wij
ze kan ze die mensheid practisch uit
roeien. Welke manier zal het eerst wor
den gebruikt? Nog maar héél kort ge
leden, een half duizend jaar ongeveer,
heeft de mensheid zich eens dezellide
vraag gesteld daar er toen iemand was,
die het buskruit uitvond- Een feit, dat
nu met één regeltje in het boekje over
de Algemene Geschiedenis wordt afge
daan.
Het is natuurlijk heel goed, dat wij op
gezette tijden de balans opmaken. Er
moet nu eenmaal een beetje orde op de
zaken zijn. Maar als we er niet bij be
denken, dat alle twee duizend millioen
mensen op aarde met elkaar eigenlijk
maar een wiemelend hoopje wezens zijn
op een onaanzien'ijk stofje van de Kos
mos, dan leert die balans ons eigenlijk
nog net niets.
Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag.
25e JAARGANG No- 97.
Nog' één dag en dan heeft het jaar 1949
weer afgedaan.
Gelijktijdig beginnen we dan „vol goe
de moed en met frisse krachten'*, zoals
dat heef, aan het laatste jaar van de eer
ste helft van onze eeuw.
Bij de jaarwisseling is -het de gewoonte
om met welgekozen woorden te wijzen
op de lichtpunten en de vele goede idin
gen, die in het verschiet liggen.
Het spijt, maar daar kan ik dit jaar niet
toe komen.
Ik versta de kunst van opschroeven wel,
maar dit is me al te bar. Wanneer ik
al lichtpunten zie, zijn ze heel zwak
en ik ben er niet zeker van, of veel er
van geen gezichtsbedrog is.
In de halve eeuw, die nu bijna achter
ons ligt, beleefden wij de opkomst der
democratie, maar ook de neergang er
van, want geen nuchter mens kan nog
over democratie spreken zonder een
ietwat lauwe smaak in de mond te krij
gen.
We maakten twee wereldoorlogen door
en al hebben we na beide oorlogen om
z'n felst geroepen: „nu nooit weer oor
log", zijn we op het ogenblik toch nog
niet zo heel zeker van onze zaken.
We maakten doorbraken mee naar
rechts en doorbraken naar links en het
was alles progressiviteit wat de klok
sloeg. In onze haast om vooral progres
sief te zijn, vlogen we uit onze schoenen
vanwege de snelheid.
We zijn van een „steenrijk Nederland"
een armlastige natie geworden en we
gaan 1950 in met een schuldenlast, die
haast niet te dragen is en met maar zeer
beknopte mogelijkheden op ecönomisch
gebied.
Een paar dagen geleden werd ide souve-
reiniteit van Indië overgedragen aan de
R.I.S. Een moment om nooit te vergeten
en dat ook nooit vergeten zal worden.
Daarvoor zullen wij er allen te diep en
te ernsfïg de gevolgen van ondervinden.
Ik kan dan ook niet zien waarom, na het
aannemen van de R.T-C.-resultaten in de
le Kamer, er zo druk gefeliciteerd en
gelachen moest worden door leden van
onze Regering.
Ip persoonlijk vond het om te huilen.
Op Oudejaarsavond is alles vergeten en
vergeven.
Ik wens U sterkte in Uw pogingen in
deze twee zo nodige dingen en voor
1950 wens ik U, Uw familie en ons iancf
gezondheid, vrijheid en voorspoed.
H. OEKMAN-
2. Voorstel tof het toestaan van een cre-
diet voor het aanbrengen van een nieu
we ketel voor de centrale verwarming
aan de o.l- school Beefzlaan.
Zonder hoofdelijke stemming goedge
keurd.
3. Voorstel tot onbewoonbaarverklaring
van het perceel le Weteringpad 8.
De heer R. HILHORST verzoekt, ook
met het oog op de belangen van het
gezin, zo spoedig mogelijk een andere
woning voor dit gezin te zoeken en er
voor te waken, dat de woning wordt be
trokken door een ander gezin, zoals aan
de Lange Brinkweg heeft plaats gehad.
De heer BURGWAL wijst op het perceel
Nieuwstraat 58, waarvan de gevel op in
storten staat en welk pand eveneens no
dig moet worden afgekeurd.
Ook de heer VAN WELY dringt aan op
spoedige ontruiming.
De VOORZITTER zegt, dat men voor
de bewoners van het oerceel aan het We
teringpad reeds doen'de is voor een wo
ning en dat het geval aan de Niéuw-
straat aan B- en W- bekend is, maar al
leen nog op 'n advies van bouw- en wo
ningtoezicht wordt gewacht.
Het voorstel wordt goedgekeurd.
4. Voorstel tot het voeren van verweer
tegen een dagvaarding ingevolge art. 71
der Woningwet als gevolg van verzet te
gen een dwangbevel.
De heer OOMS vraagt of bedoeld ver
zet wel juist is. In dit geval is een put
gegraven, welke niet nodig was, omdat
een niet in gebruik zijnde püt aanwezig
was.
De heer ZOETELIEF steunt de gedach
te van de heer Ooms.
Mevr. POLET meent, dat de gemeente
alleen de huiseigenaar kan aanspreken,
welke laatste zijn huurder weer aan
sprakelijk moet stellen.
De heer R- HILHORST stelt zich achter
B. en W-, omdat de heer v. d. Berg ver
zuimd heeft de goede weg te volgen.
Het voorstel wordt aangenomen met de;
stem van de heer Ooms tegen.
5- Verzoeken om vergoeding ingevolge
artikel 13 der L.O. wet 1920.
Zonder hoofdelijke stemming goedge
keurd.
De vergadering is hiermede ten einde,
maar voor de raad uiteen gaat, wenst
de VOORZITTER de leden nog pret
tige Kerstdagen en een voorspoedig
nieuwjaar. Tevens hoopt spr., dat de ge
meentenaren in de komende dagen iets
zullen ervaren van de ware Kerstvrede.
Voor het laatst in dit jaar kwam de
raad onzer gemeente Vrijdagavond bij
een onder leiding van de Burgemeester.
Het waren slechts een 5-tal zeer on
schuldige punten, die op de agenda prijk
ten en was het bij dit kleine aantal
punten gebleven, dan zou deze laatste
vergadering tevens de kortste in 1949
zijn geworden.
Wij maakten ons echter geen illusie, dat
we binnen een kwartier weer buiten de
raadzaal zouden staan.
De heer BURGWAL immers had een
aantal vragen aan B. en W- gesteld be
treffende de z.i. te lage lonen, die waren
uitbefaa d aan arbeiders, die, in D.U.W.-
verband op „Colenso" werkzaam zijn,
alsmede een verzoek tot uitkering van
een Kerstuitkering van 50 °/o op de we
kelijkse uitkeringen aan de ondersteun
den en hen, die een uitkering ontvangen
ingevolge de Noodwet-Ouderdomsuitke-
ring.
Nadat de VOORZITTER had medege
deeld, dat deze spoedvergadering voor
namelijk was bejegd ter benoeming van
een nieuw hoofd voer de openbare school
te Soesterberg, stelde deze allereerst de
door de heer Burgwal gestelde vragen
aan de orde.
De heer BURGWAL, direct het-woord
nemer.de, zegt, dat hij heeft gevraagd
om een toeslag van 50 °;o op de weke
lijkse uitkeringen en niet 50 °,'o op^de
toesla wejke reeds als kerstgave wordt
gegexen- Snr. stelt voor de bedoelde 50
toe te staan.
De VOORZITTER deelt mede, dat
Maatsch. Hulpbetoon re ds besl'oot tot
het doen van een extra uitkering aan de
door de heer Burgwal bedoelde personen.
Daar het voorstel niet wordt onder
steund, komt het niet in behandeling.
De heer BURGWAL dec t verder mede,
dat hij een onderzoek heeft ingesteld
naar de lonen, wefke aan de arbeiders
op Colenso worden uitbetaald. Toen het
voorstel in behandeling kwam, om het
werk door de DU.W. te laten uitvoeren,
heb ik er, aldus spr., op gewezen, dat de
zaak daar loontechnisch niet in orde was-
Dit is toen door verschillende leden
bestreden. Bij de uitbetaling' der eer
ste lonen bleek echter, dat het werk in
D U.W. II wordt uitgevoerd. Alle werk
lieden op één na genoten in de eerste
week een loon van pl.m. f 30.
In de volgende week genoten er 3 f34.
en de rest weer pl.m. f 30.Met zulke
lonen, welke ver beneden de overbrug
gingsnormen liggen, worden de mensen
naar de misdaad gedreven. De raad heeft
de uitvoering van het werk in D-U-W.-
verband doorgedreven. Laat de raad nu
ook zorgen, dat de mensen een redelijk
loon verdienen.
Ook is het werk niet buiten gevaar door
de munitie, welke in de vijver ligt.
De heer SCHAAFSMA merkt op, dat
de heer Burgwal niets concreets heeft
gezegd. Of een arbeider in D-U.W. I
of II staat, hangt af van zijn prestaties.
Het werk wordt in tarief uitgevoerd en
hij, die daarin minder dan 60 ct per
uur haalt, komt automatisch in D-U.W.
II, terwijl zij, die op minder dan 48
ct. komen, het werk geheel moeten ver
laten. In de eerste week hadden de men
sen gemiddeld 69 ct. per uur, zoidat niet
gezegd kan worden, dat het werk in
D.U.W. II wordt uitgevoerd. Bovendien
geeft de gemeente een woonplaatstoela
ge van fÖ.80, welke voor de Utrechtse
werklieden zelfs fl.40 is.
Dat niet meer dan 72 ct- per uur wordt
betaald, acht spr. onjuist, omdat dit
remmend werkt, maar men moet deze
zaak niet als propaganda-middej uitbui
ten.
Spr. wil de belangen der arbeiders zo
veel mogelijk' behartigen en is overtuigd,
dat B. en W- dit doen.
De heer KRUIJFF zegt, dat hij, toen het
werk in bespreking was, heeft aange
drongen op uitvoering in D.U.W. I. Spr.
dringt hierop alsnog aan en wijst op een
circulaire van de Minister, waarin wordt
geadviseerd de mensen, die in de DUWi
niet kunnen meekomen, daaruit te ne
men en in ander werk te plaatsen.
Weth. DE HAAN wijst er op, dat er zich
mensen in de D.U.W. bevinden, welke
nog nimmer het daarin te verrichten
werk hebben uitgevoerd. Voor deze men
sen geldt een trainingsregeling en aan
hen wordt gedurende enige weken de
gelegenhe d geboden zich in D.U.W'. I te
werken. De eerste week mogen we niet
als maatstaf nemen. Het weer was toen
s'echt en de mensen moeten zich inwer
ken. Voor de zich in de vijver bevin
dende munitie is de opruimingsdienst ge
waarschuwd. Spr. acht het niet juist een
toeslag op de jonen te verlenen, omdat
de gemeente Soest dan de mensen uit
andere gemeenten zou steunen.
B. en W. doen voor de arbeiders wat
maar mogelijk is. Bovendien moet men
bedenken, dat mensen uit de vakcentrale
zitting hebben in de commissie, welke
beslist of een werk door de D.U.W. zal'
worden uitgevoerd. Het werk op Colen
so is door deze commissie hiervoor
goedgekeurd. Spr. vindt het erg goed
koop vragen te stellen aan het college
van B- en W-, welk lichaam in deze niets
kan doen en meent, dat men uit een der
gelijke zaak geen politieke munt moet
trachten te slaan.
De heer BURGWAL protesteert tegen
deze woorden. Spr. zegt, dat hij bij zijn
onderzoek aan de mensen heeft gezegd,
wie hij was en dat hij communist was.
Het tarief in de D-U-W. is zo scherp
gesteld, dat de beste grondwerker daar
mee nog geen behoorlijk loon kan ha
len. Evenals de heer Kruijff verkeerde
spr. in de mening, dat het werk in DUW
I zou worden uitgevoerd.
In principe, aldus spr., hebben we ons
uitgesproken om van Colenso een mooi
park te maken, maar dit mag niet gaan
ten koste van de arbeiders-
Spr. handhaaft de door hem gevraagde
toelage.
Weth. DE HAAN wijst er nogmaals op,
dat meerdere mensen op proef werk
zaam zijn. Zij, die het loon van D-U.W. I
niet kunnen halen, zullen het werk moe
ten verlaten- De gemeente heeft geen
bevoegdheid een toelage te verstrekken
en het spreken van de heer Burgwal
voor de buitenwacht kan daarom geen
enkel effect sorteren.
Als de VOORZITTER hierna vraagt of
het voorstel van de heer Burgwal' wordt
ondersteund, blijkt dit niet het geval',
zodat ook dit voorstel niet in behan
deling komt.
Hierna komt in behandeling:
1. Benoeming van een hoofd der o.l.
school te Soesterberg.
Weth. DE HAAN doet bij dit punt de
mededeling, dat in de onderwijscommis
sie 'de wenselijkheid is geuit een il'id van
de commissie in de gelegenheid te stel
len een proefles mee te maken, wan
neer een benoeming bij het onderwijs
moet plaats hebben, opdat dit lid de
raad kan adviseren. B. en W. kunnen
zich daarmee verenigen, waarom in den
vervolge deze weg zal worden gevolgd.
De heer SCHAAFSMA juicht deze rege
ling toe. Met betrekking tot deze be
noeming zegt spr., dat men te Soes
terberg de aanstelling van de heer Mul
der, een oud-Soesterberger, die ook ge
solliciteerd heeft, zou toejuichen- Spr.
had gaarne deze persoon op de voor
dracht gezien en verzoekt B. en W- als
nog een voordracht op te maken, waar
op deze persoon voorkomt.
De heer CLEMENS zou voor hef voor
stel van de heer Schaafsma wel iets
kunnen voelen, maar meent niet te kun
nen ingaan tegen het advies van de in
specteur.
De heer VAN WELY wijst er op, dat
B. en W- de voordracht samen stellen in
overleg met de inspecteur, welke per
soon geen ander advies meer kan ge
ven, waarom spr. adviseert de voordracht
aan te houden.
Weth. DE HAAN zegt, dat de actie ten
gunste van de heer Mulder aan B. en
W. bekend is. Spr. wil niet de vraag be
spreken of het juist goed is een be
kende tot schoolhoofd te benoemen,
maar meent, dat B. en W- niet kunnen
afwijken van de voordracht door ide
inspecteur opgemaakt. De heer L- J.
Boer uit Holten wordt hierna met alge
mene stemmen gekozen.
