Dc Concurrentie aan
banden.
De Gasprijs wordt
verhoogd.
Nieuwe Ijsbaan in
onze gemeente*
IN DE HOEK.
SOEST
DINSDAG 17 APRIL 1951.
27e JAARGANG no. 31.
SOESTE R O U RAN T
Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag.
Abonn. per kwart, 1.75 - per post 1.95
UITGAVE DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU: VAN WEEDESTRAAT 35 TELEFOON 2566 (KENGETAL K 2955) POSTGIRO 126156
Is concurrentie nuttig of schadelijk?
Het is altijd nog een onuitgevochten zaak
of concurrentie nuttig dan wel schadelijk
is. Men kan zowel voor het een als voor
het ander overtuigende gronden aanvoeren.
Concurrentie is nuttig, omdat de gezonde
bedrijven door de concurrentie hun levens
kracht kunnen bewijzen. Concurrentie zorgt
er ook voor, dat de afnemers zo goed en
zo prettig mogelijk worden bediend. Ten
slotte is concurrentie een uitstekend mid
del om de productiekosten te verlagen,
want alleen hij, die tegen concurrerende
prijs kan leveren, zal op den duur zijn afzet
kunnen behouden.
Maar concurrentie kan ook schadelijke vor
men aannemen. Men kan concurrentie tus
sen de verschillende zaken zover doordrij
ven, dat er tenslotte de arbeidsvoorwaar
den van het personeel of de levensstan
daard van de ondernemers aan wordt op
geofferd. Denk bijv. maar eens aan brood-
oorlogen en vleesoorlogen, waarbij de win
keliers elkander bevechten met prijzen, die
tenslotte voor geen hunner nog een redelijk
bestaan kunnen opleveren.
Moet de concurrentie worden beteugeld?
Reeds vrij lang probeert de staat de con
currentie enigermate te beteugelen en er
de uitwassen van te onderdrukken. Zo is in
1935 de wet ingevoerd op het verbindend
of onverbindend verklaren van onderne-
mersovereenkomsten. Volgens die wet kan
een overeenkomst ten aanzien van arbeids-
en productievoorwaarden, mits die afgeslo
ten is tussen een voldoend groot aantal be-
drijfsgenoten, door de regering aan de ge
hele bedrijfstak worden opgelegd.
Dan worden dus ook zij, die zich niet vrij
willig aan de overeenkomst wilden onder
werpen, verplicht zich aan de bepalingen te
houden.
Thans wil men weer wat verder gaan en
daartoe heeft de regering enkele maanden
geleden een voorontwerp gepubliceerd van
een „Wet op de Economische Mededinging".
Het bedrijfsleven heeft dit ontwerp op het
ogenblik in studie en men vindt er zowel
veel goeds als veel bedenkelijks in. Terwijl
de oude wetgeving er zich vooral op toe
legde de onderlinge concurrentie tussen de
ondernemers te beperken (en dus de on
dernemers tegen zichzelf te beschermen) is
in het nieuwe ontwerp ook de mogelijkheid
opgenomen van maatregelen tegen te ver
gaande ondememersafspraken (dit is dus
een bescherming van de afnemer).
In het ontwerp staat, dat de minister kan
ingrijpen, indien naar zijn oordeel een eco
nomische machtspositie van een onderne-
ming strijdig wordt met het algemeen be- j
lang. Hij zal een dergelijke onderneming dan
bijv. een leveringsplicht kunnen opleggen
of het berekenen van bepaalde prijzen voor
schrijven of ook wel verplichten tot het na
komen van bepaalde betalingsvoorwaarden.
Hoezeer het ook gewenst kan zijn zwakkere
bedrijven te beschermen tegen overmach
tig grootbedrijf, de regering krijgt hiermee
wel buitengewoon grote bevoegdheden in
handen en juist daarom is het erg aan
vechtbaar, dat er in het ontwerp geen mo
gelijkheid van hoger beroep is opgenomen.
Het behoeft ons dan ook niet te verbazen,
dat het bedrijfsleven zeer gereserveerd te
genover het nieuwe ontwerp staat.
Alleen de uitwassen wegnemen.
Nu is ook de concurrentie, of de mededin
ging, zoals de regering het noemt, een aan
gelegenheid, die zoals we in de aanhef van
dit artikel schreven, zowel goede als min
der goede kanten heeft en die daardoor
bijna niet zo te regelen is, dat er geen be
zwaren tegen aan te voeren zouden zijn.
Concurrentie kan gevolgen hebben, die
enerzjjds gunstig en tegelijkertijd anderzijds
ongunstig voor het algemeen belang kan
zijn. Grijpt men daarbij in, dan zal men bij
Naar wij vernemen bestaan er reeds ver
gevorderde plannen om tot oprichting van
een ijsclub te komen, welke vereniging 'n
ijsbaan zal exploiteren.
Er is een comité aan het werk, waarin
verschillende prominente schaatsridders
zitting hebben en dit comité is bezig om
onze gemeente weer in het bezit te bren
gen van een ijsbaan.
De heren F. Pothumus, A. Entrop, E. Ka-
relse, A. Fugers en Mevrouw Mohrman
maken deel uit van dit comité, terwijl de
heren Schaddelee, Van de Bor en Surink
zitting hebben voor V.V.V.
Op 12 April was het bloemen-vlootdag op
Schiphol. Geheel Schiphol en de interieurs
der vliegtuigen waren versierd met nar
cissen, terwijl alle aankomende passagiers
een bouquet narcissen van de stewardes
ontvingen.
het uitschakelen van de ongunstige gevol
gen tegelijk de voordelen van de concur
rentie overboord moeten zetten. En wie zal
dan volkomen eerlijk moeten uitmaken wat
het zwaarste moet wegen?
Wij benijden noch de wetgevers, die deze
zaak zo goed mogelijk moeten formuleren,
noch de ambtenaren, die de wet zullen moe
ten toepassen, maar het minst van allen de
ondernemers, die eraan onderworpen zullen
worden. Als principiële richtlijn zouden wij
willen geven, dat de beteugeling van de
concurrentie nooit verder mag gaan dan
tot het wegnemen van uitwassen, want con
currentie op zichzelf is onmisbaar om ons
bedrijfsleven gezond te houden.
Vrijdagavond kwam de raad onzer ge
meente bijeen onder voorzitterschap van
de Burgemeester.
Na de gebruikelijke opening kwam de uit
slechts drie punten bestaande agenda in
behandeling.
1. Vaststelling der notulen der vergade
ring d.d. 14 Maart 1951.
Deze werd zonder bemerking goedge
keurd.
2. Voorstel tot verhoging van de gasprijs.
B. en W. stellen voor de gasprijs met 1 ct.
per kubieke meter te verhogen met ingang
van de verbruiksmaand April.
De VOORZITTER deelde mede, dat de fi
nanciële commissie en de gas-commissie
zich met het voorstel aecoord verklaarden.
De heer BURGWAL wenste tegen deze
derde verhoging zijn stem te verheffen en
zei mede, dat de uitgaven voor oorlogs
doeleinden het levenspeil der arbeiders
klasse aantast.
Wethouder VAN DE .4REND lichtte het
voorstel toe, door er op te wijzen, dat de
verhoging voortvloeit uit de verhoging
van de kolenprijzen en dit voorstel ook
voor B. en W. niet prettig is.
Met de stem van de heer Burgwal tegen
werd het voorstel aanvaard.
Hierna verzocht de VOORZITTER B. en
W. machtiging te verlenen in de toekomst
de gasprijs te verhogen indien kostprijs
verhoging dit noodzakelijk maakt, zulks
echter met de restrictie, dat de commissie
van bijstand hieraan unaniem haar stem
geeft.
Dit voorstel ontlokte veel tegenkantingen.
De heer BURGWAL zag in dit voorstel 'n
poging om aan een stukje democratie de
nek om te draaien; bovendien had hij in
de commissie van bijstand geen zitting.
De heer R. HILHORST achtte het ook niet
juist de bevoegdheid van de raad in deze
aangelegenheid over te dragen aan res
pectievelijk de commissie van bijstand en
B. en W. Spr. voorzag hierdoor moei
lijkheden.
De heer VAN WELY was in principe
ook teven deze delegatie van bevoegdhe
den, doch zag nog enige garantie in het
feit, dat als slechts één lid van de commis
sie van bijstand tegen zou stemmen, net
voorstel toch in de raad komt.
Bovendien acht spr. het niet erg, als bij
urgente prijsverhoging de raad hiervoor
bijeen geroepen moet worden. Andere
agenda-punten kunnen dan tevens behan
deld worden, zodat de maandelijkse raads-
agenda dan niet zo omvangrijk behoeft te
zijn.
De heer SCHAAFSMA ontwikkelde be
zwaren tegen de woorden „bij eventuele
verdere prijsstijgingen". Eerstens is het
niet absoluut zeker, dat er nog prijsstij
gingen zullen ontstaan. Er kunnen zich
ook dalingen inzetten.
Verder wilde spr. niet 'n verkeerde stem
ming onder het volk bevorderen. Hij ver
trouwde, dat de kosten gedrukt zouden
worden en meende, dat de raad geen be
voegdheden uit handen mocht geven. De
begrotingswijziging, welke op een gas-
prijsverhoging volgt, wordt dan wel in de
raad gebracht, doch de goedkeuring hier
van volgt automatisch uit de machtiging,
welke B. en W. thans verlangen.
Ook de heer A. P. HILHORST verklaarde
zich tegen het voorstel zonder daarbij aan
minder vertrouwen in B. en W. te denken.
Wethouder VAN DE AREND zeide, dat dit
voorstel was geboren uit de noodzaak, dat
bij een verhoging van de kolenprijzen de
gasprijs omhoog moet. Dit vereist niet al
leen de economie, doch ook Gedeputeerde
Staten wensen dit.
Per 1 April kondigde de radio de gasprijs-
verhoging aan. De officiële mededeling
hiervan kwam 10 April. Enige dagen ge
leden kwam er een voorstel va"n de di
recteur van het gasbedrijf om per 16 Mei
de verhoging te doen ingaan, doch de ver
hoging over het tijdvak van 16 April tot
16 Mei zou dan achteraf verrekend moeten
worden met de verbruikers. Het is echter
nodig, dat de verhoging direct ingaat, als
de grondstoffen stijgen, niet eerder, niet
later en alleen in die omstandigheid. Spr.
kan zich niet voorstellen, dat de raad in
dit opzicht geen vertrouwen zal hebben in
de commissie van bijstand. Bij daling der
prijzen van de grondstoffen willen B. en
W. ook gaarne dadelijk een verlaging in
voeren.
De heer A. P. HILHORST protesteerde
nogmaals tegen het voorstel. Per 1 April
zijn de rijkssubsidies vervallen, welke de
kolenprijzen gunstig hebben beinvloed en
deze omstandigheid komt niet meer voor.
Het gaat hier niet om vertrouwen of wan
trouwen van de raad in één van haar com
missies, maar wat des raads is, moet des
raads blijven.
De VOORZITTER wijst er op, dat de raad
het budgetrecht houdt en dit brengt mede
de goed- of afkeuring van de begrotings
wijziging, welke uit een dergelijke gas-
prijsverhoing voortkomt.
De heer SCHAAFSMA wenst geen prece
dent te scheppen, waarmee een commissie
het recht krijgt namens de hele raad te
spreken. De alarm-stemming inzake de
prijs- en loonsverhogingen moet men niet
bevorderen.
Wethouder VAN DE AREND wijst op de
gemeente Amersfoort, waar de raad deze
machtiging wel gaf. Men moet op de prac-
tische kant van dit voorstel letten, aldus
spreker. Indien de raad wèl gekend wordt
in de prijsverhoging wordt iedere voor
gestelde verhoging toch aangenomen,
want we kunnen niet anders.
Het voorstel wordt hierna met 10 tegen 9
stemmen goedgekeurd.
Voor stemden de dames Van der Swan,
Landweer en Polet en de heren Schadde
lee, Clemens, Van de Arend, Van Zadel-
hoff, De Kruyff, De Haan en Zoetelief.
Tegen sternden de heren Ooms, Schimmel,
Van de Winden, Schaafsma, A. P. Hil-
horst, R. Hilhorst, Dorrestein, Burgwal en
Van Wely.
De VOORZITTER verzocht de Raad nog
de commissie van bijstand voor het gas
bedrijf met één lid uit te breiden en stel
de hiervoor Mevr. Landweer candidaat.
Mevr. Landweer werd met 17 stemmen
gekozen. Op de heer Dorrestein werd één
stem uitgebracht, terwijl één stem blanco
was.
3. Voorstel om het Toelage-besluit 1951,
het Uitkerings-bestuit 1950 en het Verho-
gings-besluit 1950 van overeenkomstige
toepassing te verklaren op het gemeente-
personeel.
Dit voorstel wordt zonder bespreking
goedgekeurd.
Het van zijn commando ontheffen van Ge
neraal Mac Arthur en zijn ontslag uit al
zijn andere belangrijke functies in die
contrijen heeft over de gehele wereld ver
schillende reacties gewekt. Laten we ho
pen, dat het besluit van president Truman
een wijs besluit is geweest, waarvan hij
en wij nooit spijt zullen krijgen.
Ik persoonlijk vind het jammer, dat Ge
neraal Mac Arthur op deze manier van het
toneel verdwijnt. In de eerste plaats om
dat hij, als geen andere Amerikaan, de
verhoudingen in het Oosten en haar bewo
ners door en door kent, maar vooral, om
dat hij een figuur is, die gezag heeft in
het Verre Oosten. Niet alleen bij de Ja
panners en Chinezen, doch bij iedere be
volkingsgroep. Hij weet, als geen ander,
wat er leeft onder de Oosterling en even
eens als geen ander weet hij welke hou
ding men daar moet aannemen om resul
taten te bereiken.
Griezelig vind ik het aftreden van Mac
Arthur, omdat het zo erg wordt toege
juicht in dezelfde landen, die bij de zojuist
achter ons liggende gelegenheden, voor
wat het bepalen van de politieke koers in
het verre oosten betreft, blijk hebben ge
geven niet de flauwste notie te hebben
van wat er in dat deel van de wereld te
koop is. Denken we maar aan Tsjang Kai
Sjek, die op Formosa in zijn hemd staat
en opgeofferd wordt aan üido-China en
aan Indië.
Naturlijk zou het ideaal zijn door onder
handelen alleen oorlogen te voorkomen,
maar van München hebben we geleerd,
dat met toegeven en angst te tonen niet
aan de steeds driester wordende eisen van
dictatoriale machten kan worden vol
daan.
Maar wat gaat er nu gebeuren op Korea?
Gaat de chirurg nu, midden in de operatie,
de wond dichtnaaien, met de kans, dat het
geval iedere dag weer acuut kan worden?
Dan zal er én voor de V.N. èn voor Gen.
Ridgway niet veel anders opzitten dan dat
gene te doen wat Mac Arthur zo zwaar
werd aangerekend. Doorgaan en de vijand
in zijn nesten in Mandsjoerije opzoeken.
Laten we hopen, dat president Truman het
goed heeft gezien.
H. OEKMAN.
KONINGIN WIWLHELMINAFONDS.
Op de in ,,'t Zwaantje" te Soesterberg ge
houden textielbeurs werd een bus-collecte
gehouden voor het „Koningin Wilhelmi-
nafonds", welke een bedrag opbracht van
28.89.
Het plaatselijk comité beveelt dergelijke
acties ten zeerste bij U aan en stelt voor
dergelijke gelegenheden gaarne bussen
beschikbaar. Het adres van de secretaris
is H. Rouffaer, Molenstraat 19; van de
penningmeester L. Dijkshoorn, Steenhoff-
straat 56 (Nutsspaarbank).
JAARVERGADERING
COÖPERATIE.
De Coöperatie „Des Werkmans Welvaart"
alhier hield Vrijdagavond haar jaarverga
dering in het St. Jozefgebouw.
Het jaar 1950 scheen voor de Coöperatie
wel gunstig te zijn geweest, getuige de
woorden van de heer R. Hilhorst, die in
zijn openingswoord mededeelde, dat de
uitbreiding met de verkoop van kruide
nierswaren een groot succes werd, zodat
al spoedig naar een tweede winkel moest
worden uitgezien, welke gevonden werd
in de Van Straelenlaan. De omzet in dit
laatste pand bleek de verwachtingen ver
te overtreffen, zodat reeds plannen voor
verdere uitbreiding bestaan. De vernieu
wing van de bakkerij leverde reeds be
langrijke resultaten op.
Ondanks de uitgaven door 't stichten van
twee winkels, bleek nog 'n overschot op de
resultaten-rekening aanwezig te zijn, wel
ke naar de reserve werd overgeboekt.
De voorzitter herinnerde aan het doel der
Coöperatie, n.1. op de eerste plaats leve
ring der artikelen tegen de laagst mogelij
ke prijs en daarna dividenduitkering en
niet andersom, zoals men wel eens meent.
De aftredende bestuursleden, de heren R.
Hilhorst en O. 't Lam, werden met alge
mene stemmen herkozen, evenals de af
tredende commissaris, de heer D. van Vel-
zen. De commissarissen brachten verslag
uit van hun boek-controle en dankten de
bedrijfsleider voor zijn beleid.
„TEMPO"
KONINKLIJK GOEDGEKEURD.
De Ren- en Toervereniging „Tempo" is
per 4 April Koninklijk goedgekeurd. Deze
jonge vereniging is hiermede op de goe
de weg met haar grote plannen voor de
toekomst.