Defensie heeft
voorrang*
De oude Molen*
Gebr. v. Kooy openen nieuw automobielbedrijf.
IN DE HOEK.
DINSDAG 22 MEI 1951.
27e JAARGANG No. 40.
soester (Courant
SOESTDIJK BUREAU: VAN WEEDESTRAAT 35 TELEFOON 2566 (KENGETAL K 2955)
Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag.
UITGAVE DRUKKERIJ SMIT
Kort geleden is in de Staatscourant een
beschikking opgenomen van de Minister van
Economische Zaken, waarbij de regering de
bevoegdheid krijgt aan het bedrijfsleven de
verplichting op te leggen om orders ten be
hoeve van onze defensie uit te voeren. Aan
zodanige orders zal voorrang moeten worden
verleend boven andere opdrachten; dit laatste
is principieel het belangrijkste van dit besluit,
waarmee dus is vastgelegd, dat onze industrie
in de eerste plaats ter beschikking zal
staan van de defensie.
Nu zou het mogelijk zijn, dat de grote be
voegdheden, die de regering hiermee krijgt,
er toe zouden kunnen leiden, dat men van de
industrie gaat verlangen om dergelijke orders
ook uit te voeren tegen lage prijzen of tegen
extra moeilijke condities, bijv. levering in ab
normaal korte tijd. Daarom zijn in dezelfde
beschikking de voorwaarden opgesomd onder
welke de industrie de defensieopdrachten mag
weigeren. In de eerste plaats mag geen lagere
prijs worden berekend, dan die welke in het
normale handelsverkeer geldt of die welke in
officiële prijs voorschriften zijn vastgelegd. Dit
laatste met dien verstande, dat steeds de
hoogst toelaatbare prijs van de prijsvoorschrif-
ten zal worden berekend. Dit laatste is niet
onlogisch omdat prijsvoorschriften in het al
gemeen de betekenis hebben van prijslimieten
en dus aangeven tegen welke prijs het be
drijfsleven nog rendabel kan werken. Verder
mogen de orders niet van zodanige aard en
omvang zijn, dat de bedrijven ze slechts zou
den kunnen uitvoeren ten koste van belang
rijke wijzigingen of uitbreidingen van de on
derneming. De bedoeling van deze condities is
het bedrijfsleven te beschermen tegen onaan
vaardbaar zware lasten. In het algemeen zal
men waarschijnlijk de defensie-opdrachten
zonder bezwaar kunnen en willen verrichten
en al deze bepalingen zouden dan ook van
weinig betekenis zijn als er geen andere kant
aan de zaak zat.
Reeds uit de voorschriften van de beschikking
is duidelijk te lezen, dat men moeilijkheden
verwacht bij de uitvoering van het defensie
programma. Anders was het immers niet nodig
de prioriteit van regeringsopdrachten zo on
dubbelzinnig vast te leggen. Maar men is er
van overtuigd, dat dit werk voor de landsver
dediging slechts kan geschieden ten koste van
de productie voor vredesdoeleinden, hetgeen
onvermijdelijk een toenemende schaarste aan
normale gebruiksartikelen moet veroorzaken.
Statig staat de Soester molen,
Uit de tijden van weleer;
Als een brok Soester historie
Ziet hij op d'omgeving neer.
Vroeger gingen, wagens, karren
Met een paard ervoor voorbij
En rondom de molen zag men
Hier en daar een boerderij.
Statig stond zij daar te pronken,
Wiekendraaiend, zelfbewust,
Aan haar voet de Soester dreven,
In een wereldje van rust.
Thans staat nog die zelfde molen,
Uit de tijden van weleer,
Op diezelfde plek te pronken,
Midden in het snelverkeer.
Als die molen eens kon spreken
Tot het Soesterse publiek,
Zou die molen dan niet vragen:
Waarom sta ik zonder wiek?
Waarom rijden al die auto's
Tegenwoordig toch zo snel?
Waarom rijdt het Bello-spoortje
Zonder stoom en zonder bel?
Waarom kwam zo verontrustend
Al die drukte om mij heen?
Waarom Zaterdag die vlaggen?
Zoveel mensen op de been?
Waarom wachtten drommen mensen
Op het knippen van het lint?
Waarom waren er drie Soesters
Zo gelukkig als een kind?
Als die oude Soester molen
Had gesproken Zaterdag,
Had ze U verheugd verkondigd
Wat zij daar beneden zag.
Vlaggen, bloemen, drommen mensen,
Hermandad met witte pet,
Lange rijen dure auto's
Werden aan mijn voet gezet.
Opening van een Garage,
'n Statig bouwwerk, wondermooi,
Resultaat van stoere arbeid,
Van de drie Gebroeders Kooy.
Oude molen, ook al sta je
Afgetuigd en zonder wiek,
Naast die grootsteedse garage
Ben je meer dan ooit. antiek!
E. VAN EEDEN.
Worden er belangrijke orders voor defensie
geplaatst, dan is het bij de huidige grondstof-
fenvoorziening en bij de huidige productie
capaciteit onvermijdelijk, dat geen orders aan
genomen kunnen worden voor het normale
gebruik van de burgermaatschappij. Men zal
in de naaste toekomst dus telkens weer stuiten
op de mededeling, dat bepaalde bestellingen
niet kunnen worden uitgevoerd, omdat de
grondstoffen, de machines en het personeel
werken voor leger en vloot.
Hoe men dit vraagstuk op een enigszins rede
lijke wijze op moet lossen is niet te voorzien.
Ook zonder een omvangrijk Europees defen
sieprogramma hebben wij reeds met een te
kort aan grondstoffen te kampen, vooral door
dat Amerika zich op bijkans verdubbelde pro
ductie gaat instellen. Men wil aan de over
kant van de Oceaan nl. tegelijkertijd een ge-
Met het doorknippen van een oranje lint
opende onze burgemeester Zaterdagmid
dag de nieuwe kapitale garage, welke de
gebroeders Henk, Aart en Gerrit van
Kooy aan de Soesterbergsestraat no. 2
hebben laten bouwen en de vlaggen en de
honderden belangstellenden maakten de
ze opening tot een voor Soest wel zeer
bijzondere gebeurtenis.
In onze gemeente schijnen nog genoeg
ondernemers te wonen, die, ondanks
moeilijke tijden, een durf en daadkracht
ten toon spreiden, welke weldadig aan
doet en welke tekenend is voor de uit
bouw van onze gemeente tot een moder
ne woonplaats, welke, wanneer de plan
nen doorgang hebben, binnen 10 jaar tot
35000 inwoners zal uitgroeien.
Het was in 1929, dat de heer Henk van
Kooy zijn bedrijf vestigde in een ruimte
van 50 M2., waarin motorrijwielen en
fietsen werden gerepareerd en de eerste
Soester taxi was gestationeerd, een oude
Renault, afkomstig uit de stallen van
het paleis. De heer Kooy was met zijn taxi
de tijd ver vooruit en ook de handel in ge
bruikte automobielen nam hij spoedig ter
hand. Met deze handel bereikte hij, dat
zijn naam al spoedig in alle delen van
Nederland bekendheid kreeg en in 1931
werd de 50 M 2. oppervlakte bedrijfs
ruimte uitgebouwd tot 200 M 2. De grote
vooruitgang na de oorlog was mede oor
zaak, dat de heren van Kooy zich moesten
bezinnen, als gevolg waarvan thans te
genover de oude garage dit grootse ge
bouw verrees, noodzakelijk voor de grote
omvang, welke de verkoop van de Volks
wagen, Mercedes en Hudson met zich
brengt.
In 1946 werd de heer Aart van Kooy in
het bedrijf opgenomen, terwijl in 1948 de
derde broer Gerrit zich eveneens met
de leiding ging belasten.
Met de 1200 M2. oppervlakte, waarin gro
te ruimte voor showroom, stalling en
werkplaats zijn gereserveerd is de nieu
we garage een pronkstuk voor Soest-Zuid
geworden.
De brede inrit voert naar een grote show
room, waarin de nieuwe auto's zich tonen.
Bovendien was Zaterdagmiddag de ach
ter de showroom gelegen grote stalling-
ruimte gevuld met een 20-tal fraaie au
to's, welke door formaat, lijn en kleur de
grootst mogelijke verscheidenheid boden.
Een zeer groot aantal bloemstukken, die
de gelukwensen vertolkten van de rela
ties van de firma Van Kooy, maakten het
geheel tot een sprookje.
In de grote ruime werkplaats kwamen de
honderden genodigden bijeen, om getuige
te zijn van de vele speeches, welke op de
familie Van Kooy werden afgevuurd.
Allereerst sprak de burgemeester.
Bij zijn gelukwensen noemde hij deze
dag ook een feestdag voor de gemeente
Soest. Wijzend op de grote ontwikkeling I
weldig bewapeningsprogramma uitvoeren en
desondanks de levensstandaard van de bevol
king niet aantasten. Dit zal niet alleen onge
hoord veel geld kosten, maar ook de be
schikking vragen over geweldige hoeveelhe
den grondstoffen. Alleen het bewapenings
programma van de Amerikanen zal reeds
evenveel grondstoffen vragen als de totale
jaarlijkse behoefte van de Engelse industrie
bedraagt. Die grondstoffen zijn er eenvoudig
niet, tenminste niet als men hetzij de levens
standaard op gelijk peil wil houden, hetzij
Europa zwaar bewapenen. Op papier kan men
een dergelijk programma wel opzetten, en
technisch is het misschien wel uitvoerbaar,
doch financiën en economie stellen bepaalde
grenzen en het heeft er alle schijn van, dat de
opstellers van de militaire programma's deze
grenzen uit het oog hebben verloren.
Bij de foto: Nadat de Burgemeester het
•fint heeft doorgeknipt stromen de vele
genodigden het gebouw binnen.
Vooraan de Burgemeester met de oudste
firmant, de heer H. van Kooy, daarach
ter de echtgenoten der drie firmanten en
rechts, geheel toevallig, de reporter van
ons blad.
van dit bedrijf sinds 1929, wees spr. op
een der factoren, welke een bedrijf groot
kunnen maken, the human factor, zoals
het in Engeland heet. Deze menselijke
factor maakte dit bedrijf groot en met de
medewerking van de later toegetreden 2
gebroeders kwam de groei, welke deze
garage noodzakelijk maakte. Spr. prees
de firmanten als energieke, volhardende
en kundige zakenlieden en hoopte, dat
hun arbeid inspirerend zou werken op
anderen om niet bij de pakken neer te
zitten.
De heer W. Pon, directeur van de Firma
Pon te Amersfoort en importeur van de
Volkswagen, zeide, dat het geen toeval
was, dat de grootste dealers van dit merk
op slechts korte afstand van Amersfoort
waren gevestigd. De omzet van de ge
broeders Van Kooy berust op hun kun
digheid en service. Na nog enige hartelij
ke woorden speldde spr. de drie firman
ten de gouden Volkswagen-speld op.
Namens vele cliëntèle sprak de heer W.
J. v. d. Hurk woorden van dank voor de
goede en vlotte wijze, waarop zij steeds
waren bediend.
Ds. D. van Krugten hoopte, dat de kring
van niet-automobilisten, waarvoor hij
sprak, steeds kleiner zou worden opdat
de Volkswagen de wagen van het volk
zou worden.
De architect de heer J. J. Brouwer, bracht
dank voor de prettige samenwerking bij
de bouw van het nieuwe pand aan de
firmanten en gemeentebestuur en dankte
tevens de aannemer en zijn onderaanne
mers voor de goede aflevering. Een tegel
plateau, waarop de nieuwe garage is af
gebeeld schonk spr. aan de heren v. Kooy.
De aannemer, de heer J. Lagerwey uit
Ederveen, dankte eveneens voor de pret
tige samenwerking tijdens de bouw.
De heer S. Jellema, ambtenaar der belas
tingen, voegde bij zijn gelukwensen een
carricaturistische tekening in lijst, waar
op de firmanten en hun bedrijf stonden
afgebeeld.
De heer B. Eikenaar, ambtenaar van de
Wederopbouw, sprak namens de directie
van de dienst Wederopbouw te Utrecht
en de heer De Goede namens de Eigen
Vervoers Organisatie.
De echtgenote van de heer H. van Kooy
overhandigde haar echtgenoot en zwagers
een electrische klok, om hen er aan te
herinneren, dat er ook nog een tijd is om
te eindigen.
Abonn. per kwart, 1.75 - per post 1.95
POSTGIRO 126156
Vorige week is de eerste acte gespeeld
van de „zaak Menten", hetgeen wil zeg
gen: het uit de doeken doen van een ge
schiedenis, waarvan veel Nederlanders
graag het hunne willen weten.
De eerste acte bestond uit het dagvaar
den van een van Nederlands bekendste
journalisten.
Afgezien van deze zaak is het goed, dat
iemand niet ongestraft kan beledigen,
maar of in dit geval de aanklager, Baron
de Vos van Steenwijk, Commissaris der
Koningin in Noord-Holland, er verstan
dig aan heeft gedaan om, via hem, deze
zaak aan het rollen te brengen, is zeer
te bezien en het best te beoordelen door
de Baron zelf.
Tot nu wisten alleen 'n paar ingewijden,
dat in het gewraakte artikel Baron de
Vos van Steenwijk was bedoeld en dat
hij, volgens het schrijven van bedoelde
journalist, de man was, die in zijn ambts
woning over geleende kleedjes liep. Nu
weet iedereen het tot in de verste uithoek
van ons land.
Over „lenen" hebben velen zo hun eigen
mening, vooral nu gebleken is, dat, toen
het huis van de heer Menten zo ongeveer
was leeggeleend, hij nog maar verdachte
en geen veroordeelde was.
Bovendien is het verknippen van dure,
geleende tapijten een nogal vrijgevochten
handeling en te rangschikken onder
moedwillige vernieling van het eigendom
van een ander.
Intussen zitten de bekende journalist en
zijn dagblad met de veroordeling. Bij her
haling van het delict verbeuren zij geza
menlijk dwangsommen tot 50.000.per
artikel en dat is zelfs in deze tijd niet
mis. Of het bovendien juist is een derT
gelijke preventieve straf op te leggen?
Het lijkt er veel op of men met geweld
publicaties over dergelijke affaire's reeds
bij voorbaat onmogelijk wil maken.
Naar mijn smaak staat een dergelijke ho
ge dwangsom (en nu' moet ik op miin
woorden passen), ongeveer gelijk met het
knevelen van de persvrijheid.
H. OEKMAN.
Tenslotte sprak de heer J. Huigen, chef
van het personeel, die vanaf de oprich
ting der zaak zijn patroon is trouw geble
ven en namens het personeel 'n electrische
klok in de werkplaats aanbood.
Namens de firmanten dankte tenslotte de
heer P. Olyslager de sprekers en allen die
hun medewerking aan de totstandkoming
van dit gebouw hadden verleend.
Een onafzienbare rij van aanwezigen
drukten hierna de familie Van Kooy de
hand en wensten hun geluk en voorspoed.
Onder hen merkten wij op: de Wethouders
Van Zadelhoff en Van de Arend; de ge
meente-secretaris, de heer J. G. A. Baten
burg; de heer Van Noesel, directeur van
Gemeente-Werken; Notaris M. van Vee-
ren; de heer W. Groart, commandant van
de Brandweer; de heer W. Surink, direc
teur van de V.V.V.; het raadslid de heer
G. Kruyffde heer G. J. L. Smit, namens
de Fa. Molenaar te Amersfoort, de heer
D. Eysink, directeur van de Eysink-fa-
brieken; de heer J. Gruythuisen van de
A.G.A.M. te Amsterdam; de heer H. van
Harten, directeur van de Ned. Midden-
standsbank; Prof. dr. W. F. Donath te Den
Dolder, vertegenwoordigers van de Bovag
en anderen.
Des avonds is het openingsfestijn voort
gezet, waarbij de heer H. van Kooy de
diamanten speld van de Mercedes-fabrie-
ken kreeg en waaronder nog vele geluk
wensen werden geuit.
De aannemer van dit gebouw was de Fa.
Lagerwey Rombout uit Ederveen, het
schilderwerk werd verzorgd door de fa.
Stemerding te Soesterberg, het loodgie-
terswerk door de firma's Th. Slob te
Baarn en E. Visser alhier, het electri-
ciënswerk door de heer H. J. Lengers te
Baarn en de decoratieve beschildering
was van de heer P. Olyslager. De dak
constructie werd geleverd door de firma
Nijs Vale te Nijmegen.
EVANGELISATIE
SAMENKOMSTEN.
De evangelisatie-samenkomsten va* de
Ned. Herv. Kerk worden gehouden:
Dinsdag 22 Mei (heden), te 8 uur, in zaal
Van de Broek. Spr. is de heer S. van Gor-
kum.
Donderdag 24 Mei, te 7.30 uur, i* de
Heeskapel. Spr. is Ds. W. Ambrosius.
„HAAK-IN".
Voor de „Haak-in-actie" is door twee leer
lingen der O.L.S. aan de Beetzlaan, L. Bos-
son en R. Kwak, 84.25 bijeen gebracht en
door IJ. de Weerd en T. Smit een bedrag
van 34.05. Zij kregen een hartelijk be
dankbriefje voor hun medewerking.