Belangrijk bericht.
Kolenprijzen
worden verhoogd*
Waar de cultuurgewassen
vandaan komen.
halve villa,
houten huisje,
Firma v. d. Wijngaart
Gerrit Cornelis Jan.
De gezamclijke Soester Kolenhandelaren.
Nu de wereld zo klein is geworden, dat we
in een paar dagen rondom de aardbol kunnen
vliegen, denken we er meestal niet aan welk
een invloed het reizen van de mensen heeft
gehad op de verspreiding der cultuurgewas
sen. Toch is het hoogstens enkele duizenden
jaren geleden, dat de granen zich begonnen te
verbreiden over grotere gebieden en enkele
van onze belangrijkste landbouwproducten
zijn eerst sinds enkele honderden of enkele
tientallen jaren aan de serie landbouwgewas
sen toegevoegd. In hoofdzaak onderscheidt
men drie grote gebieden, die als het ware
vaderland van de voornaamste gewassen be
schouwd kunnen worden. Deze gebieden zijn
China, Mesopotamië en Mexico. Hoever in de
geschiedenis de landbouw terugreikt is niet
bekend, maar vaststaat, dat men in China
reeds 2700 jaar voor Chr. jaarlijks zaaifeesten
vierde voor het planten van rijst, tarwe, soya
en gierst. De tarwe kwam zelf waarschijnlijk
niet uit China, maar uit Mesopotamië, evenals
gerst en katoen. Eerst veel later, nl. tegen de
eerste eeuw na Christus, kreeg China uit
Mesopotamië eveneens de tuinboon, komkom
mer, safraan, noot, erwt, spinazie, waterme
loen en lucerne. In ieder geval bestond er
reeds vroeg tussen beide middelpunten der
beschaving verbinding en heeft eeuwenlang
het zwaartepunt der cultuur in dit deel van de
wereld gelegen. Hennep, de plant, die lange
tijd vrijwel de enige leverancier was van
grondstof voor goed touw, is een plant, die uit
Centraal Azië komt, waar ook de boekweit
eigenlijk thuishoort. Deze laatste plant is eerst
heel laat in Europa doorgedrongen; in Duits
land wordt er voor het eerst melding van
gemaakt in 1436. Ook de meloen kwam in die
tijd naar West-Europa. Dit is eigenlijk een
vrucht uit tropisch Afrika, die bij het begin
van de jaartelling tot Rome was doorgedron
gen, maar pas in 1495 tot Frankrijk.
De meeste vruchten komen uit Klein-Azië en
China. Klein-Azië, Armenië, Anatolië en
Mesopotamië brachten ons kers, abrikoos,
noot, peer en olijf, terwijl China het stam
land is van de perzik, de sinaasappel en de
mandarijn. Vlas is een heel oud cultuurgewas,
dat in Klein-Azië en Egypte reeds tientallen
eeuwen voor Chr. bekend was.
West-Europa heeft zelf niet heel veel bijge
dragen tot onze gewassencollectie. De voor
naamste van de inheemse Europese gewassen
zijn knollen, koolsoorten, linzen en verder ap
pel, rode bes, kruisbes en aardbei. (Ook in
Zuid-Amerika werd een inheemse aardbei
gevonden).
Een buitengewone verrijking kreeg ons bezit
aan landbouwgewassen toen Amerika werd
ontdekt. Toen de Spanjaarden in Mexico
doordrongen, vonden zij daar tal van nieuwe
gewassen, die de een na de ander voor de
wereld van overwegende betekenis zijn ge
worden. Wij noemen bijv. mais, aardappel,
cacao, grondnoot, agave (of sisal), tabak, rub-
per, spercieboon en verder de ananas, Spaanse
peper, aardpeer, tomaat, kina en maniok. De
Mexicanen konden zich volledig voeden en
kleden, wanneer zij mais, bonen en sisal had
den. De sisal levert nl. niet alleen een gewel
dig sterke vezel, waarvan zij ook kleren weef
den, maar ook suikerhoudend sap, waaruit zij
suiker, wijn en alcohol maakten, terwijl de
bladen ook als bouwmaterialen dienden. Som
mige agavesoorten hebben zulke scherpe do
rens en zulke sterke vezels, dat de inboorlin
gen uit een en dezelfde plant naald en draad
wisten te vervaardigen.
Dat de prinsesseboon (spercieboon of sla-
boon) ook uit Amerika afkomstig is, is weinig
bekend. In Europa werd het gewas pas ver
meld bij geschenken voor de pauselijke tuin
in 1528. Men was zeer verheugd met deze aan
winst en toen enkele jaren later een nicht
van Paus Clement VII, een prinses van Me
dici, trouwde met de Franse koning Frans I,
gaf hij haar onder meer als bruidsgeschenk
zaaizaad van het nieuwe gewas mee. Zo ver
overde dit gewas van Frankrijk uit de rest
van Europa en ontstond de aanduiding „prin
sesseboon".
Wij hebben dus heel wat aan de Amerikaanse
plantenrijkdom te danken, maar Amerika
kreeg niet minder belangrijke aanwinsten van
Europa, bv. suikerriet, granen, koffie, katoen,
citrusvruchten en uit China de soyaboon.
Olijf, druif en moerbei zijn eveneens naar
Amerika overgebracht, maar hebben daar
nooit de betekenis gekregen, die zij in Europa
hebben. De banaan en de cocospalm schijnen
op natuurlijke wijze langs alle tropische kusten
van de Grote Oceaan te zijn verspreid. Zo
zien we dat in het bijzonder door de ontdek
kingsreizen en veroveringen van de Europe
anen de voor de mens nuttige gewassen toe
gang hebben gekregen tot alle bewoonde
streken. Het staat wel vast, dat de invloed
daarvan op de wereldeconomie veel en veel
groter is geweest, dan die van het goud en
zilver, dat de Spanjaarden ertoe bracht
Mexico te veroveren en van de specerijen,
die de Portugezen en Hollanders naar Indië
brachten.
S.E.C.B.D.C.
Ter gelegenheid van het 25-jarig jubi
leum van B.D.C. speelt deze vereniging
a.s. Zaterdagavond, te 6.30 uur, 'n vriend
schappelijke wedstrijd tegen S.E.C. op het
S.E.C.-terrein aan de Schrikslaan.
VREEMDELINGENBEZOEK
BEVREDIGEND.
„Soest het hart van Holland" was de slag
zin op de folders, die in duizendtallen hun
weg hebben gevonden in binnen- en bui
tenland.
Een stroom van reclame-materiaal heeft
de V.V.V. „Soest-Vooruit laten uitgaan
om de aandacht op Soest als vacantie-oord
te vestigen.
Dit materiaal ging in de eerste plaats naar
de V.V.V.'s en Reisbureaux in Nederland
en 't werd bovendien gezonden naar hon
derden scholen en instellingen. Ook wer
den folders verzonden, welke gedrukt wa
ren in de Engelse en Franse taal en in
het Esperanto.
De tastbare resultaten kan de V.V.V. niet
geheel overzien, doch de pension- en ho
telhouders kunnen het wel bemerken aan
de aanvragen om pension- of kamerruim
te. Toch constateerde men op het V.V.V.-
kantoor resultaat van de gevoerde recla
me. Verschillende aanvragen voor ver
blijf in onze gemeente, zelfs van groepen
van 100 tot 300 personen, kwamen binnen
en door de gevoerde reclame is ook het
congres van Esperantisten in Soesterberg
tot stand gekomen.
Enige instellingen zijn hier bovendien ge
komen met enige honderden kinderen en
houden hier hun vacantie.
Het aantal gasten is bevredigend en er zijn
weken, dat het zeer vol is in de pensions,
hetgeen ook de bakkers moesten ervaren,
doordat zij op Zaterdagmiddag opnieuw
brood moesten bakken.
V.V.V. heeft dit jaar ook op andere wij
ze reclame gemaakt. In een etalage op 't
Rokin te Amsterdam heeft enige tijd een
maquette van Soest, vergezeld door fraaie
foto's, de aandacht getrokken van velen.
Dit materiaal wordt thans getoond in Rot
terdam en vandaar gaat 't naar Den Haag,
waarna het de aandacht in Oostenrijk zal
vragen.
De film, welke binnenkort van Soest zal
worden gemaakt, zal gedurende de win
termaanden wel effect sorteren en onze
vreemdelingen-industrie ondersteunen.
De door V.V.V. georganiseerde boottocht
naar en van Spakenburg, doet het prima
en het is juist deze boottocht, die de rijk
dom en variatie aan natuurschoon van
onze gemeente demonstreert. Menig pen
siongast uitte zijn bewondering over het
mooie polderland in een gemeente, waar
in eigenlijk bos en heide domineren.
WAREN ALLE MENSEN BROEDERS.
Tot deze gedachte komt men als men
hoort hoe twee buren elkaar het leven
zuur kunnen maken.
Het interesseert ons niet, wat de oorzaak
is, doch een feit is, dat een bewoner van
de Bartolottilaan genoeg had van zijn
buurvrouw, die op haar beurt haar buur
man niet goed gezind was.
Uit het oog uit het hart, dacht de buur
man en hij liet om zijn tuin 'n hoge schut
ting van rietmatten zetten. Om eventuele
beschadiging van deze matten te voorko
men, liet hij op een afstand van een hal
ve meter van deze matten-schutting nog
'n hoog hek maken van harmonicagaas en
betonnen palen. Deze daad had een rus
tige toestand kunnen scheppen, maar de
buurman kwam tot de ontdekking, dat de
buurvrouw het gaas op diverse plaatsen
had vernield, hetgeen de politie niet kon
dulden. Buurvrouw bekende prompt en zij
zal haar daden nu voor de rechter moeten
verantwoorden, ongeacht de vergoeding
van de schade, welke zij heeft aangericht.
TEMPO-SUCCESSEN.
De Tempo-renner R. van Asch, hersteld
van een val, welke hij maakte in de wed
strijd om het kampioenschap van Neder
land te Zandvoort, startte op de wieler
baan te Apeldoorn in een klassements
race, afval-race en achtervolgings-wed-
strijd. Zijn gedwongen rust had hem
schijnbaar goed gedaan, daar hij in deze
drie wedstrijden drie eerste prijzen wist
te winnen en daarmede een uitstekende
prestatie verrichtte.
De Soestenaar C. Verschoor eindigde als
no. 3 in een 100 k.m.-wedstrijd te Ensche
de, hetgeen eveneens een fraai succes kan
worden genoemd.
TEMPO ZOMER-COMPETITIE.
De stand na 3 ritten in de zomercompeti
tie, welke op het parcours Beetzlaan en
omgeving wordt verreden, is als volgt:
A-klasse: 1. D. van Eugen, 8 p. 2. R. van
Asch, 6 p. 3. H. v. Dorresteyn 6 p. 4. C. Ver
schoor, 6 p. 5. L. de Regt, 5 p. 6. E. Boe
lens, 4 p.
B-klasse: 1. J. Bunschoten, 18 p. 2. J. Bon,
11 p. 3. A. Drost, 9 p. 4. J. v. Dorresteijn,
9"p. 5. J. v. d. Brakel 9 p. 6. H. de Jager,
3 p. 7. J. Boelens, 2 p. 8. W. Barneveld, 2
p. 9. J. Dolstra 1 p.
JEUGDIGE DIEF.
Een 13-jarig jongetje heeft in een onbe
waakt ogenblik een biljet van 10.
meegenomen uit de bakkerij van de heer
K. aan de Van Weedestraat. Binnen 10
minuten was de dader opgespoord door de
politie. Hij had toen reeds 3.40 uitge
geven voor een potlood en een zakmes.
HOOGOVENS IN HET OERWOUD
Venezuela, de belangrijkste olieproducerende
staat van Zuid-Amerika, schijnt aan het begin
te staan van een periode van snelle economi
sche opbloei. Enige tijd geleden hebben wij
in deze rubriek reeds vermeld, dat men in het
binnenland geweldige ijzerertsbergen heeft
ontdekt, die door Amerikaanse maatschappijen
in exploitatie worden genomen. Het plan was
eerst dit erts naar de Verenigde Staten te ver
schepen, omdat in Venezuela geen steenkool
gevonden wordt en men tot nu toe voor de
ijzer- en staalfabricage altijd gebruik heeft
gemaakt van cokes, welk product immers uit
steenkool wordt gemaakt. Maar nu is een
Zweed te voorschijn gekomen met een nieuwe
werkwijze, waarbij ook gas gebruikt kan
worden voor het smelten van het ijzererts en
gas heeft men in Venezuela in overvloed. Dit
is nl. aardgas, dus een soort petroleumgas, dat
uit de diepe lagen van de aardkorst komt.
TE KOOP.
a. Keurig onderhouden, bewoonde, kleine
bij station Soestdijk, Koopprijs slechts
5400.—.
b. Bod gevraagd op dubbelwandig, uit-
neembaar
(delen van 1 Meter), geschikt voor per
manente bewoning; compleet met leidin
gen voor gas electra en water; septic-
tank; bev. gang, suite, 2 persoons slaapka
mer, 1-persoons slaapkamer, keuken, W.C.,
bergkamer, vliering en ruime kasten.
Makelaars- en Assurantiekantoor,
HEIDEWEG 29 - SOEST-Z. - TEL. 2064
Men vindt dit gas doorgaans tegelijk met of
in de nabijheid van aardolie. Op het ogenblik
gaan in Venezuela dagelijks ongehoorde hoe
veelheden van dit gas eenvoudig verloren.
Daarom is het plan thans veranderd en is men
begonnen met het bouwen van een hoogoven-
bedrijf midden in de Venezolaanse oerwouden
op het punt, waar een zijrivier in de hoofd
stroom, de Orinoco, uitstroomt. Begin 1955
moet de fabriek klaar zijn en dagelijks 200
ton staal afleveren.
Behalve dit hoogovenplan heeft men nog
andere projecten in uitvoering. Zo worden er
bijv. stuwdammen gebouwd om electrïciteit op
te wekken en deze stroom zal weer worden
gebruikt voor het zuiveren van het alumi-
niumerts, dat de Amerikanen in het Neder
landse gebied Suriname afgraven.
En of dit alles nog niet genoeg was, wordt
ook de opsporing van goud- en diamantmijnen
met kracht nagestreefd. Een kapitaalkrachtige
maatschappij is speciaal voor dit doel gesticht.
Daar het klimaat in de berglanden van Vene
zuela veel beter is dan aan de kust, verwacht
men dat de bevolking in de gebieden, die men
voor nieuwe bedrijven gaat openleggen, snel
zal toenemen. Men is dan ook bezig de Ori
noco zover uit te baggeren, dat zeeschepen tot
aan de hoogovens kunnen doorvaren. Wat
thans het meest schaars in Venezuela is, dat
is geschoolde arbeidskracht. Hoe men deze
puzzle moet oplossen, weten ook de Ameri
kaanse maatschappijen nog niet.
OUDERE MENSEN
HEBBEN MEER LICHT NODIG
Bij fabrieksmeisjes, die fijn mechanisch werk
verrichten, heeft men waargenomen, dat hun
behoefte aan meer licht bij het werk toeneemt
naarmate zij ouder worden. Meisjes, die op hun
17e jaar tewerkgesteld werden, klaagden er 4
jaar later over, dat hun gezichtsscherpte ver
minderde, hoewel de belichting bij het werk
niet minder was geworden. Er werd een on
derzoek ingesteld en daaruit bleek, dat dit
geen gevolg was van de aard van het werk,
maar van het feit, dat men meer licht nodig
heeft om scherp te kunnen zien, naarmate men
ouder wordt. Mensen van 60 jaar hebben een
vijfmaal zo sterke belichting nodig als 17-
jarigen. Dit was één van de mededelingen, die
gedaan worden op het Internationale Belich
tingscongres, dat vorige week in Stockholm is
begonnen. Voorzitter van dit congTes is Prof.
N. A. Halbertsma, een Nederlander, die zich
behalve voor fabrieksverlichting ook sterk in
teresseert voor verlichting van wegen en de
lichtkracht van autolampen. Het congres
wordt georganiseerd door de Commission In
ternationale de 1'Eclaration, die over de ge
hele wereld onderzoekingen instelt en advie
zen uitbrengt. Zo heeft men ten behoeve van
de internationale luchtvaart nieuwe systemen
uitgewerkt voor luchthavenverlichting, terwijl
men op het ogenblik werkt aan de belichting
van wegen, waarvoor men 4 kW per kilome
ter nodig acht. Een Zweedse onderzoeker, Dr
H. E. Ronge uit Uppsala, deed mededeling van
toepassing van lampen met ultraviolet licht in
de kinderkamer. Dit waren Amerikaanse lam
pen, die echter in Europa evengoed gemaakt
kunnen worden. Niet alleen zagen de kinderen
er prachtig uit, wat voor een land met lange
winters zoals Zweden, van zoveel betekenis is,
maar ook bleek het dat zich in hun lichaam
evenveel vitaminen ontwikkelden alsof zij
voortdurend in de volle zonneschijn waren
geweest. In een ziekenhuis is Dr Ronge thans
bezig met een proef op grote schaal met bac-
teriedodende lampen. Dit onderzoek is echter
nog niet ver genoeg gevorderd om er conclu
sies uit te trekken. In Nederland is het de
Philips T.U.V.-lamp, die een bacteriedodende
werking heeft en die reeds in verschillende
bedrijven (o.a, kaaspakhuizen) wordt toege
past.
UITGLIJDEN ONMOGELIJK
Gedurende de oorlog werd op de Amerikaanse
oorlogsschepen gebruik gemaakt van een
nieuw materiaal, dat een einde maakte aan
de gevaarlijke gladheid van de dekken. Dit
materiaal, dat men enigszins zou kunnen ver
gelijken met extra zwaar schuurlinnen, kreeg
de naam van „safety walk". Na de oorlog
bleek het van grote waarde te zijn voor alle
bedrijven, waar nogal eens ongelukken ge
beuren door natte en glibberige vloeren, zoals
zuivelfabrieken, slachterijen, bakkerijen, was
serijen en badinrichtingen. Safety walk be
staat uit een extra sterk weefsel, waarvan de
bovenste laag geprepareerd is met een mate
riaal, dat bezet is met een ontelbaar aantal
kleine harde korreltjes. De verankering van
deze korreltjes is zo stevig, dat vrijwel geen
slijtage optreedt. Men kan het materiaal een
voudig op de vloeren plakken met een snel
drogende lijm, die tegen water en olie be
stand is. Volgens de berichten is het met mo
derne wasmiddelen gemakkelijk schoon te
houden en heeft het een zeer lange levens
duur. Uitglijden is op deze vloeren eenvoudig
onmogelijk.
Met grote blijdschap en
dank aan God geven wij
kennis van de geboorte
van onze Zoon
T. G. MUTS.
J. M. MUTS-POST.
Soestdijk, 26 Juli 1951.
Lindenlaan 4.
Tijdelijk: Kraaminricht.
„Eikenhorst", Soestdijk.
Halfwas TIMMERMAN
gevraagd, v. d. Hoef,
Molenstraat 15.
KIPPENMEST te
Den Blieklaan 52.
koop.
Gepens. verpleegster zoekt
ruime gestoffeerde ZIT-
SLAAPKAMER m. kook
gelegenheid Aanb. Mej. v.
d. Bunt, Paulus Buyslaan 6,
Amersfoort.
Welk ouder echtpaar of
dame alleen met vrij huis
wil KLEINER GAAN
WONEN Wij hebben in
ruil gedeelte van villa op
op goede stand, zonnige
kamer, mooie vrije keuken
met balcon. slaapkamer,
W.C. en halve zolder. Ei
gen gasmeter. Schrijft U
ons onder no. 426 bur. S.C.
Te koop prima consump
tie-AARD APPELEN. J. B.
Lanser, Soester Engweg 8.
PRIJSOPGAVE gevraagd
voor aanleg Centrale Ver
warming. Wald. Pyrmont-
laan 71, Soestdijk.
Te koop van particulier
mooi zuinig 4-persoons
OPELTJE, 4 cyl., f750.-.
Stadhouderslaan 25, Tel,
3194, Soestdijk.
WELKE JONGEDAME
heeft ambitie en tijd om in
een binnenkort in Soest te
vervaardigen film, een kleine
rol te vervullen. Foto- en
Film-bedrijf „Astra". Soes-
terbergsestraat 106, Soest.
Aangeb. HULPMOTOR,
merk Flink, als nieuw. Birk-
straat 19.
Te koop wegens vertrek
GED. INBOEDEL
w.o. pracht buffet, Amerik.
schrijfbureau, 1 mah. ledi
kant met paardenhaarmatras,
lederen clubfauteuil, linnen
kast (eik.), Bronskop. paard,
schilderijen, vazen, tafel,
pracht tafelkl., eik. lamp
(6-armig). ledikanten, spi
raal enz. enz. B. Blankec-
stein, Bosstraat 90.
Uit de pers zult U wel vernomen hebben, dat met
ingang van 1 Augustus de
Deze prijsverhoging is BUITEN VOORKENNIS of
MEDEWERKING van de kolenhandel tot stand ge
komen.
Daar de handelaren niet over voldoende voorraad be
schikken, zijn zij gedwongen om na 1 Aug. de nieuwe
prijzen in rekening te brengen.
Dit geldt ook voor de orders, welke voordien reeds
opgegeven waren en na 1 Augustus afgeleverd worden.
