Vrome wensen.
Industralisatie
en investering*
SOEST.
IN DE HOEK.
Officiële mededelingen.
DINSDAG 28 AUGUSTUS 1951.
27e JAARGANG No. 64.
SOESTER
OURANT
Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag.
Abonn. per kwart, 1.75 - per post 1.95
UITGAVE DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU: VAN WEEDESTRAAT 35 TELEFOON 2566 (KENGETAL K 2955) POSTGIRO 126156
Als de regering op het ogenblik credietbe-
perkingen oplegt aan het bedrijfsleven, dan
toont zij daarmee op twee gedachten te hin
ken. Credietbeperking betekent immers dat
men de uitbreiding van de ondernemingen
tegengaat en dit is in strijd met de alge
meen erkende noodzaak van industrialisa
tie. Men kan nu eenmaal geen bedrijven
vergroten of nieuwe bedrijven stichten zon
der er geld in te steken en het geld voor
een moderne onderneming van enige om
vang bestaat altijd voor het grootste ge
deelte uit geleend kapitaal, dus uit crediet.
Hetzij dat men geld opneemt op obligaties,
dan wel dat men nieuwe aandelen uitgeeft,
altijd trekt men geld aan buiten de kring
der oprichters van het bedrijf. Slechts wei
nige ondernemingen kunnen geheel worden
gefinancierd met het eigen kapitaal van de
ondernemer of zijn familieleden. Het is dus
duidelijk, dat een beperking van de vrijheid
om crediet op te nemen, automatisch een
beperking van de ontplooiing van het be
drijfsleven ten gevolge heeft.
1200 millioen gulden werd in 1950
in de bedrijven gestoken.
Nu is het een feit, dat er de laatste jaren
geweldig grote bedragen in onze industrieën
gestoken zijn. Alleen over 1950 berekent
het Centraal Bureau voor de Statistiek de
industriële investering reeds op niet min
der dan 1200 millioen. Deze berekening
heeft betrekking op bedrijven met gezamen
lijk 600.000 man personeel, waaruit volgt,
dat deze investeringen betrekking hebben
op omstreeks de helft van de totale indus
trie, want het in Nederlandse industrie
werkzame volksdeel omvat omstreeks
1.200.000 mensen. Maar de bedrijven, waar
in de eerstgenoemde 600.000 mensen wer
ken, zijn de grote bedrijven, die voor hun
investeringen een beroep op de geldmarkt
doen. De bedrijfstak, die in het vorige jaar
het grootste bedrag investeerde, was de
metaalindustrie, waaronder ook scheeps
bouw, wagonbouw en carosseriebouw val
len. In deze bedrijven werd 230 millioen
nieuw kapitaal gestoken. Gezamenlijk geven
deze metaalindustrieën 175.000 man arbeid.
Daarop volgde de chemische nijverheid, die
eveneens snel groeit en die 214 millioen
nieuw kapitaal nodig had, hoewel zij met
slechts 25.000 man werkt. Men kan hieruit
opmaken, dat de chemische industrie per
arbeidskracht veel meer kapitaal nodig
heeft dan de metaalindustrie en dit is nog
sterker het geval bij de productie van elec-
triciteit. Zoals men weet geschiedt dit in
z.g. „centrales", waarin in 1950 193 mil
lioen werd geinvesteerd bij een arbeidsbe-
zetting van slechts 5700 mensen. Bij de cen
trales is dus wel zeer sterk sprake van een
kapitaal-intensief bedrijf. Iedereen kan dat
trouwens begrijpen wanneer hij een electri-
sche centrale bezoekt en ziet dat enkele
mensen voldoende zijn om op het snorren
van de reusachtige turbines te letten.
Op de vierde plaats van de kapitaalbehoefte
kwam de voedings- en genotmiddelenindus
trie, die 180 millioen nodig had. In deze
bedrijven werkten 80.000 mensen. Daarop
volgde de textielnijverheid, die een perso
neel heeft van 100.000 personen, met een
Lang gewacht en stil gezwegen,
Vele zuchten zijn geslaakt,
Nooit gedacht en toch gekregen,
't Rijwielpad is nu gemaakt.
't Is een uitkomst voor de fietser
En ook voor de wandelaar,
't Tegelpad achter de bomen
Kwam gelukkig voor elkaar.
Prachtig is het daar geworden
Aan de drukke Steenhoffstraat
En de wandelaars en fietsers
Zijn daarmee heel erg gebaat.
Voorheen werd je daar als fietser
Fijngemalen tot gehakt,
Daarom heeft dus de gemeente
Daar krachtdadig aangepakt.
Jammer, dat verbeteringen
Lang niet altijd zijn compleet,
Want er blijft nog veel te wensen
Voor het ding dat „bromfiets" heet.
Op de wegen zijn het slakken
En ze brengen veel gevaar,
Op het rijwielpad zijn 't plagen,
Elke fietser vindt ze naar.
Brommend is de bromfietsrijder
Nog het stiefkind in de wet,
Veel te klein voor tafellaken,
Maar te groot voor het servet!
Als de bromfietsbrommers brommen
Op het pad correct en prompt,
Zullen zij daarmee bereiken,
Dat geen fietsrijder meer bromt!
E. VAN EEDEN.
Oude Hervormde Kerk wordt gesloopt.
Het 16e eeuwse Kerkje te De Rijp in West-
Friesland stamt nog uit de oude walvis-
tijd en draagt daaraan nog vele herinne
ringen. Wegens verre verwaarlozing wordt
deze Kerk nu gesloopt. Zo verdwijnt de
oude tijd.
investering van 139 millioen. De andere
groepen van industrieën, w.o. aardewerk-,
glas-, kalk- en steenbakkerijen, grafische
nijverheid, hout, kurk- en stro-industrie,
kleding- en reinigingsondernemingen, leder
en rubbemijverheid, mijnbouw, papiernij
verheid, gasfabrieken en waterleidingen,
konden met enkele tientallen millioenen
nieuw kapitaal per bedrijfsgroep volstaan.
Industrialisatie is noodzakelijk.
Uit deze cijfers belijkt voldoende, dat er in
de genoemde bedrijven hard gewerkt wordt
aan vergroting en verbetering en wij kun
nen dit niet als een bezwaar zien. Aan alle
kanten wordt immers betoogd, dat wij meer
en betere industrieën moeten hebben, dat
onze productie en onze productiviteit moe
ten toenemen en dat de bevolkingsdruk op
het platteland alleen verminderd kan wor
den door ook in de landbouwstreken meer
nijverheid te brengen. Dit kan alleen ge
schieden door geld te steken in de onderne
mingen en dat laat zich moeilijk rijmen met
een credietbeperking.
Natuurlijk is crediet-t o e z i c h t heel iets
anders. Wil men een voorkeursbehandeling
geven voor bijzonder nuttig geachte be
drijven, dan is dat zeker toe te juichen.
Maar credietbeperking is een heel wat be
denkelijker maatregel, temeer omdat in dit
geval de staat zal proberen geld in handen
te krijgen, dat anders naar de industrie zou
vloeien. Maar juist dit laatste zou een ave
rechtse uitwerking hebben, want in de eer
ste plaats moeten onze bestaansmiddelen
worden vergroot. De credietbeperking zou
juist deze vergroting in de weg staan.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Soest
maken bekend, dat het verzoek van W. v.
Schoonhorst, alhier, om in perceel Klaar-
waterweg 79, kadastraal bezeild in sectie
G. no. 3777, een betongieterij te mogen op
richten, door hen voorwaardelijk is inge
willigd op 22 Augustus 1951.
UITBREIDINGSPLAN.
Het Hoofd van het Gemeentebestuur van
Soest brengt ter algemene kennis, dat
door Gedeputeerde Staten der provincie
Utrecht, bij besluit van 14 dezer is goed
gekeurd de door de Raad in zijn vergade
ring van 14 Maart j.1. vastgestelde wijzi
ging van het uitbreidingsplan in hoofd
zaak, geldende voor het gedeelte der ge
meente gelegen ten Noorden van de spoor
lijn Utrecht-Amersfoort, zulks onder in
trekking van de uitbreidingsplannen van
20 November 1935 en 21 Februari 1940,
voor zover geldende voor de gronden,
welke op de kaart behorende bij genoemd
plan in hoofdzaak in zone K met een zwar
te arcering zijn aangegeven.
Ds. E. GROENEVELD NAM AFSCHEID.
Ds. E. Groeneveld nam Zondagmiddag af
scheid van zijn gemeente na een ambts
periode van 40 jaar, waarvan 20 jaar te
Soest.
In de goed bezette Emmakerk sprak de
scheidende predikant naar aanleiding van
de tekst uit Markus 6 7-15 en 30-32:
„Komt gij lieden tot een woeste plaats al
leen en rust een weinig", welk woord
Christus eens tot Zijn discipelen sprak.
Z. Eerw. paste dit woord toe op hem, die
emeritaat krijgt. Na de arbeid komt de
rust, rust na een moeilijk en ondankbaar
ambt, waarin vele teleurstellingen en een
slecht salaris één zijde van de medaille is,
doch waarvan de andere kant is: een ge
zonden zijn van God zelf, als men het ambt
ziet als een roeping.
Spr. memoreerde de jaren van zijn ambts
vervulling in vier gemeenten, in welk
tijdvak 10 oorlogsjaren zijn gelegen. Moei
lijke arbeid, waarover spr. echter dank
baar is gestemd. De dienstknecht gaat weg
doch God blijft en Zijn werk blijft. Voor
het werk, dat nog gedaan moet worden
voor de bevestiging van Gods Koning
schap, vroeg spr. het gebed der gemeente.
Spr. dankte de Burgemeester, de colieges
der kerk in classiskaal verband, de kerke-
raad en kerkvoogdij en de afgevaardigden
uit Herveld en Dalfsen voor hun mede
werking en steun.
Namens de Ring Amersfoort, de classicale
vergadering en het college van kerkvisita-
toren sprak Ds. P. Hofstede uit Heusden.
De heer P. Boer, ouderling der Ger. Kerk
te Soestdijk, sprak namens de Ger. Ker
ken in onze gemeente, Mej. C. E. Jolles
namens de Ned. Protestanten Bond, de
Burgemeester namens heigemeeniebe-
stuur en tenslotte Ds. D. van Krugten als
voorzitter van de Kerkeraad, op wiens
verzoek de gemeente de scheidende leraar
toezong de zegenbede uit Psl. 134.
Velen namen na afloop afscheid van Ds.
Groeneveld.
JONGETJE ONDER WAGEN.
Donderdagmiddag stak het ruim 3-jarige
zoontje van V., wonende aan de Kerk-
dwarsstraat, de Ferdinand Huycklaan
over, juist voor een aldaar rijdende met.
paard bespannen wagen. Het knaapje
kwam onder de wagen, waardoor één der
wielen over zijn bovenlichaam reed.
Met inwendige kneuzingen werd hij naar
het St. Elisabeth-ziekenhuis te Amers
foort overgebracht.
DE NIEUWE VAN DER HUCHTSCHOOL.
OPENING OP 7 SEPTEMBER.
Vrijdag 7 September a.s. wordt de nieuwe
Van der Huchtschool aan de Paulus Pot-
terlaan officieel geopend. Soest zal dan
een nieuw schoolgebouw rijker zijn, dat,
strak van lijn en uitermate practisch en
hygiënisch, de gemeente zal sieren.
Reeds in 1913 begon het Humanitaire on
derwijs in onze gemeente en wel in het
gebouw, waarin nu de Jeugdherberg aan
de Bosstraat is gevestigd.
Het was de stichting „Chreestarchia", een
genootschap voor „algemene levensverrij
king", waarin de heer L. van Mierop een
der stuwende krachten was en welke stich
ting de „Engendaalschool" aan de Bos
straat exploiteerde.
Zij beoogde een opvoeding en onderwijs
te geven, waarin de gghele persoonlijkheid
van de leerling tot haar recht zou komen,
een en ander steunend op de Humanitai
re gedachte. Dit betekent ontwikkeling
tot waarachtige menselijkheid, solidariteit
met alle levende wezens en liefde voor al
les wat leeft.
Bestuur en onderwijzend personeel van de
school zijn geheelonthouders, vegetariërs
en niet-rokers, zulks als gevolg van de
overtuiging, dat deze eigenschappen kun
nen bijdragen tot de lichamelijke en gees
telijke gezondheid van de mens en tot ver
betering van de gehele mensengemeen
schap.
Mej. Telders had in de school aan de
Bosstraat de leiding en naast de gewone
vakken werd veel werk gemaakt van han
den- en tuinarbeid. Het onderwijs-systeem
van Jan Ligthart werd hierbij gevolgd.
In 1922 werd deze school van 2 klassen
met ruimte voor 12 leerlingen te klein
wegens toename van het aantal scholie
ren en in dat jaar bood de gemeente Soest
lokalen aan van de Nijverheidsschool.
Inmiddels was de heer A. van Asselt hoofd
der school geworden en de naam van de
school gewijzigd in Van der Huchtschool,
genoemd naar Mevrouw Van der Hucht,
De werkzaamheden in de Steenhoffstraat,
waarover veel onvriendelijks is gezegd
door mensen die aan de wal staan te stuur
mannen, gaan gelukkig opschieten.
We zijn dan weer een stukje dichter bij
de ideale toestand, n.1. al het langzame
verkeer achter de bomenrij.
We hebben dan een prachtig fietspad van
af de Molenstraat tot Amsterdam.
Het stuk van de Molenstraat tot de
Torensraat staat natuurlijk ook op 't pro
gramma, maar hoe het dan verder moet
gaan door die pijpenla weet ik niet. Dat
zal ik maar rustig overlaten aan de men
sen van Gemeentewerken, want ik wil er
geen enkele afwijking in mijn bovenka
mer meer bij hebben. Slopen van enkele
percelen in die straat zal wel nodig zijn,
maar ik zou wel eens willen zien, wie
voor het slopen van woonruimte in deze
tijd voldoende lef kan opbrengen.
Voorlopig ziet het er dus wel naar uit, dat
de verkeersbeschaving in het oudste deel
van ons dorp een einde zal nemen en blijft
het voor de wielrijders nog spitsroedenlo-
pen en terdege uitkijken.
Een heel andere verkeerskwestie vormt 't
zo zoetjes aan in ons hele land bekende
hekje in de Van Weedestraat.
Hoe het mogelijk is, dat zo'n stom obsta
kel daar maar blijft staan, is iedereen een
raadsel. We staan met dat ding voor ieder
weldenkend mens vies te kijk en zelfs
in het buitenland wordt er over gespro
ken.
Vorige week vernam ik n.1. uit een schrij
ven van een oud-Soester, dat het in Cana
da een onderwerp van gesprek uitmaakt.
Of dat „rot-hekje" nog in de Van Weede
straat stond. Ik heb hem gerust kunnen
stellen en geschreven, dat, wanneer de te
kenen niet bedriegen, het er nog wel zal
staan als hij over vele jaren nog eens een
keer met verlof naar Holland komt. Boze
tongen beweren immers, dat het ding zo
lang het verkeer in de weg~mag blijven
staan, tot het eigener beweging, hetzij
door levensmoeheid of aftakeling, in el
kaar zakt. En dat kan nog wel even duren.
Mocht dit niet waar zijn en iemand er in
derdaad in slagen het hekje gesloopt te
krijgen, dan verdient hij, dat zijn naam
voor de eeuwigheid aan de vergetelheid!
ontrukt wordt middels een levensgroot
standbeeld, waarop als onderschrift „De
man die de moed had".
H. OEKMAN.
die veel voor het Nederlandse kind heeft
gedaan.
De beginselen bleven gelijk en het werd
een school, waarin modern onderwijs ge
geven werd op humanitaire grondslag met
gedeeltelijk een taken-systeem. In 1929
werd de U.L.O.-school opgericht, waarin
naast de gewone vakken, ook handenar
beid wordt beoefend.
Met de oprichting van de kleuterschool in
1934 werd het mogelijk om vanaf het 4e
tot het 17e leerjaar humanitair onderwijs
te volgen. Velen hebben hiervan gebruik
gemaakt en onder de tegenwoordige ou
ders van leerlingen zijn er verschillende,
die zelf deze school hebben bezocht.
Voor de oorlog reeds werden plannen
voor een nieuwe school ontworpen, doch
wegens de toenmalige bezuiniging werden
deze plannen niet uitgevoerd. Na de oor
log, toen het schoolgebouw een Hollandse,
Duitse en Canadese bezetting overleefd
had, werd opnieuw een plan voor een
nieuwe school ontworpen en dit plan is
nu werkelijkheid geworden.
De architecten Gebr. Pothoven uit Amers
foort waren de ontwerpers, terwijl aan de
aannemer Eigenraam de bouw werd op
gedragen.
Na de officiële opening op Vrijdag 7 Sep
tember zal de nieuwe school voor een ie
der te bezichtigen zijn. Hiervoor volgen
nog nadere bijzonderheden per adverten
tie.
HET OUDE LIEDJE.
Zaterdagmorgen reed een file automobie
len in de Van Weedestraat en toen er voor
in de rij geremd werd gaf dit de nodige
moeilijkheden in de achterste gelederen.
Het gevolg was, dat een militaire jeep te
gen een voor hem rijdende personenauto
botste en beide voertuigen werden be
schadigd.
OPENLUCHTMEETING.
A.s. Zaterdagavond heeft op het pleintje
aan de Soesterbergsestraat een openlucht
meeting plaats uitgaande van het comité
„Soest voor Christus".
Als bijzonderheid kan worden gemeld, dat
tijdens deze bijeenkomst een nieuw rijwiel
gratis aan een der aanwezigen zal worden
geschonken.