Dc Socstcr Industrie. Waarom ook niet? „ARCO" CV. SOEST IN DE HOEK. VRIJDAG 29 FEBRUARI 1952. 28a JAARGANG No. 17. SOF STER OURANT Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag. Abonn per kwart, f 1.85 - per post 2.00 UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT 35 TELEFOON No. 2566 POSTGIRO No. 126156 Morgenochtend zal de Burgemeester een nieuwe industrie op het industrie-terrein aan de Beckeringhstraat officieel openen, n.1. de brillen-monturenfabriek „Arco". Met de opening van dit nieuwe gebouw neemt niet alleen een nieuwe Soester in dustrie deel aan de industrialisatie, doch 't betreft hier ook 'n nieuwe Nederlandse industrie, die haar gelijke niet heeft, al is de grondslag voor deze industrie 10 jaar geleden reeds gelegd. Voor de beschrijving van deze zeer inte ressante industrie willen we eerst de twee directeuren, de heren T. T. v. d. Vliet en M. J. v. d. Laar, aan het woord laten. In 1942 opperden zij het idee om onderde len voor brilmonturen te gaan maken. Het idee hiertoe kwam niet zomaar uit de lucht vallen, want de heer v. d. Vliet was optieker en wist 't nodige van brillen af, terwijl het beroep van de heer v. d. Laar, n.1. instrumentmaker en fijn-me- chaniker, een uitstekende mogelijkheid tot combinatie bood. Het was oorlogstijd' en bij de opticiens bestond grote vraag naar brillen en bril- onderdelen. De brillen-invoerende landen, zoals Duitsland en Italië, leverden niet meer en de fabrikanten in spé konden wel machines ontwerpen en gereedschap pen aanschaffen, doch het goede materiaal was practisch niet te krijgen. In 1944 waren de vele moeilijkheden over wonnen en was men in staat complete brilmonturen te fabriceren. Helaas kwam op Dolle Dinsdag de afsluiting van de electriciteit en daardoor het kleine fa briekje zonder energie. Met hand- en voetkracht bediende men de machines en werkte men aan de ver volmaking van het product. Het eerste brilmontuur maakte men uit 't materiaal van een hengsel van een melkbus en de ze eersteling is de grondslag geworden van het moderne bedrijf. Voor het echter zover was zijn nog heel wat moeilijkheden te overwinnen ge weest. Vijf dagen na de bevrijding waren beide fabrikanten bij de Kamer van Koop handel om een bedrijfsvergunning aan te vragen. Men stond daar een beetje ver wonderd te kijken, dat er nog mensen wa ren, die van ongeduld stonden te trappe len om aan de slag te gaan. Het kleine pand, waarin men de eerste fabricage ter hand had genomen, moest worden ontruimd in verband met de Hin derwet en een groter pand moest worden betrokken. Grote vraag en goede kwali teit waren oorzaak, dat steeds meer ruim te en steeds meer machines nodig waren. Arbeidskrachten moesten worden opge leid, vergunningen tot import van mate rialen moesten worden verkregen en de moeilijkheden waren legio. Het is aardig te horen, dat een Rijksbu reau geen toestemming gaf tot de import van doublé-draad, want in een arm land als Nederland kon men het wel met ijze ren brillen doen. Het bleek echter, dat 'n ander Rijksbureau brillen liet invoeren, waarin het gevraagde doublé-draad was verwerkt. Met veel moeite en overreding kon „Ar co" het gedaan krijgen, dat men de im port van de brillen stopzette en het in- voer-contigent doublé-draad aan „Arco" werd toegewezen. Toen kon de productie pas goed beginnen en ontstond naast de doublé-monturen de combinatie celluloid met doublé, van welke laatste soort monturen „Arco" het patent-recht bezit. Zo kwam de eerste Nederlandse brilmon turen-fabriek tot stand of beter gezegd, „Arco" bleef nadat er 6 concurrerende fabrieken, die na de oorlog waren verre zen, liquideerden. Sinds Januari is het bedrijf in grotere omvang in Soest gevestigd in een ruim pand, waarin ruim 50 arbeidskrachten werken. De kern van dit personeel werd uit Amsterdam meegenomen; het waren de specialisten, die een jarenlange oplei ding achter de rug hadden. Het gemeen tebestuur van Soest stelde voor deze be- drijfskern enkele woningen beschikbaar, hetgeen uiteraard zeer op prijs werd ge steld, doch dit was niet doorslaggevend om zich hier te vestigen. Het intelligentie peil van de arbeidskrachten bleek hier behoorlijk te zijn, hier was de rust te vin den dat dit bedrijf behoeft en hier was de zandgrond een uitstekend fundament voor de vele machines, welke niet onder hevig mogen zijn aan trillingen. In "de grote, ruime fabriekshal, met een grondoppervlakte van 530 M 2., bevindt zich eerstens de gereedschap- en stempel- makerij. Hier worden met behulp van hy draulische zaag-, slijp-, schaaf- en frais- rnachines, de meest moderne gereedschap pen zelf gemaakt, welke nodig zijn om de vaak slechts enkele millimeters grote on derdelen van een brilmontuur te kunnen fabriceren. Hier werkt men nauwkeurig tot 1/1000 millimeters en de precisie-machines moe ten daarom trilling-vrij staan, aan welke voorwaarde is voldaan, doordat alle ma chines op een betonnen fundering werden geplaatst. Het staal, waarvan de matrijzen worden gemaakt, wordt in deze fabriek zelf ge hard in een hardingsoven, welke een hit te tot 1100 graden kan ontwikkelen. Of het staal de juiste hardheid heeft wordt door middel van een test-apparaat vast gesteld. Enige rijen van telkens ongeveer 10 ma chines staan opgesteld, waarin de stuk jes staal of doublé-draad tot kleine on derdelen worden gevormd. Het nokje, dat zich aan iedere bril bevindt en waaraan de brilveer wordt bevestigd, wordt door niet minder dan 12- machines bewerkt. Trouwens, voordat een compleet brilmontuur afgeleverd wordt, hebben er 172 bewerkingen plaats gehad, waardoor een precieus stukje vakwerk is ontstaan, dat de makers siert en dit Hollandse vak werk ver over onze grenzen bewondering afdwingt. Het is vooral de doublé-bril, die zeer veel zorgen in de bewerking vraagt. De dou blé-draad, met haar dunne gouden opper vlakte, mag niet worden beschadigd, het geen niet alleen hoge eisen stelt aan de behandeling door het personeel, doch ook aan de te gebruiken gereedschappen en machines, welke iedere beschadiging moe ten uitsluiten. De machines, welke hier in dit bedrijf werken, zijn dan ook volmaakt schoon en stofvrij, terwijl iedere werkkracht spe cialist is of wordt en zijn deel in de pro ductie uitstekend moet beheersen. Het solderen van onderdelen, waarbij een hitte van 700 graden wordt ontwikkeld en waarbij de soldeer-bewerking volko men onzichtbaar blijft, is één van die staaltjes vakmanschap, welke men in de ze fabriek kan bewonderen. Een aparte afdeling van de fabriek vormt de celluloidafdeling, waarin célluloidbril- len (algemeen wordt de naam hoornen bril nog steeds gebruikt) en celluloid-on- derdelen door de doublé-brillen worden gemaakt. De meest moderne machines zijn hier on afgebroken bezig het celluloid materiaal te vervormen tot dé meest uiteenlopende vormen van brilranden. Het gepatenteerde brilmontuur, hetwelk 'n combinatie is van doublé en celluloid, vereist weer andere bewerkingen. Hier bij moet o.a. een geprofileerde doublé draad door het celluloid worden gebracht, waardoor dit gepantserd wordt. Dit montuur is een zeer geslaagd product geworden met zeer grote kwaliteiten. De eindbewerkingen van de brilmonturen zijn veelzijdig en even zorgvuldig als de gehele fabricage. De monturen worden chemisch gereinigd, gepolijst en daarna nogmaals gereinigd, zodat zij allenzins fraai en schoon de fabriek verlaten. Naast de grote afzet in het binnenland worden de producten uitgevoerd naar Duitsland, België en Scandinavië, Brazi lië, Egypte, Engeland en Frankrijk en de bijna 3DGC monturehf-welke hier wekelijks worden gemaakt, zijn het resultaat van het initiatief van 2 mensen en 10 jaar noeste arbeid. Zij legden de grondslag voor een bedrijf waarmede Soest en Ne derland zeer gebaat zijn. FOTO „ASTRA" - SOEST Er zit weer wat voor ons in 't vat En wat in 't vat zit, zal heus niet verzuren; Straks valt er weer een briefje op Uw mat, Een briefje over de verhoogde huren. Er zijn, zo zegt minister, woningen te kort, Vandaar dat ik het als noodzakelijke daad zie, Dat huizenbouw wat meer bevorderd wordt, Dank zij verhoging, plus een kleine compensatie. Wij geven wat, wij nemen wat, Wij nemen meer nog dan wij geven; De reek'ning komt op die manier weer glad, U geeft, men neemt, zo gaat het in het leven. Waarom ook niet? Dit leven is maar kort, Het heeft zijn scherpe zij, maar ook toch nog zijn gratie, Straks allemaal een beetje minder op je bord, Een huurverhoging eneen kleine compensatie. DE FA. REEHORST MODERNISEERT HAAR ZAAK. Woensdagmiddag heropende de fa. Ree horst, aan de Koninginnelaan 27, haar zaak in aardappelen, groente en fruit. De bestaande verkoopruimte is door ver bouwing eens zo groot geworden, terwijl gelijktijdig een modernisering van het in terieur plaats vond. In de grote ruimte zijn moderne metalen stellingen opgesteld, waarin groente en fruit liggen uitgestald, terwijl daarbo ven in rekken groente en fruit in blik verpakking overzichtelijk is geplaatst. Ook de diepvries-installaties en de mo derne machines voor het snijden van groenten hebben weer een goede plaats gevonden. Een zeer moderne toonbank, waarin man den met fruit achter glas zijn opgesteld en de moderne dagverlichting geven aan de zaak een grootsteeds aanzicht. De feestelijke heropening vond haar be kroning in een belangrijke mededeling voor leveringen aan het Hof. Vele bloemstukken vergezelden de geluk wensen van vele clientèle en relaties. HERBEGRAFENIS ILLEGALE WERKERS. Op 9 Juli 1942 vielen in fort Rhijnauwen de eerste negen slachtoffers van de „Oran- jewacht", waaronder zich ook bevond on ze toenmalige plaatsgenoot H. M. E. P. Maertens, wonende Eikenhorstweg 10. Zij werden te Westerveld verast op last van de S.D., die vervolgens de urnen met as bewaarde in het hoofdgebouw aan de Euterpestraat te Amsterdam. Dit gebouw werd in 1944 door 'n bombardement weg gevaagd. Lange jaren meende men, dat daarbij ook deze urnen vernietigd waren. Enige tijd geleden werden zij echter te Osnabrück teruggevonden en naar Neder land vervoerd. Morgen, Zaterdag 1 Maart, zal de gelijk tijdige herbegrafenis plaats hebben op de centrale begraafplaats te Loenen (Veluwe) van de „Oorlogsgravenstichting", die de ze herbegrafenis verzorgt. DRAMATISCH STERFGEVAL VOOR DE UTRECHTSE RECHTBANK. In het begin van vorig jaar vertoefde in een inrichting in deze gemeente een long patiënt, afkomstig uit Eindhoven, voor wie menselijkerwijze geen genezing meer mogelijk was. Reeds meer dan eens had hij, zowel mon deling als schriftelijk aan zijn broer, de arts A. J. B. te Eindhoven, verzocht hem uit zijn lijden te verlossen als zijn toe stand ondragelijk zou worden. Op 9 Februari van het vorig jaar scheen deze omstandigheid inderdaad aanwezig en toen zijn broer de patiënt op die dag bezocht, herhaalde hij op dringende wij ze zijn reeds eerder gedaan verzoek. De Eindhovense medicus ging daarop in. Hij verschafte zijn broer een doosje met twintig codinovo-tabletten, welke deze innam en diende hem vervolgens drie morphine-injecties toe. Een uur later was de patiënt overleden. In verband met deze tragische affaire moest de Eindhovense arts zich Maandag j.1. voor de Utrechtse Rechtbank verant woorden, waar hij, wegens het veroorza ken van dood door schuld, een jaar gevan genisstraf tegen zich hoorde eisen. De of ficier van Justitie was van mening, dat de verdachte door het verzoek van zijn broei in te willigen in strijd had gehandeld met zijn plicht als arts, wiens taak het is het leven te behouden en niet om het te ver nietigen. De verdachte verklaarde daartegenover, dat hij volgens zijn geweten had gehan deld en dat hij het als een voorrecht be schouwde zijn broer aldus in zijn uiterste nood te hebben kunnen bijstaan. De Utrechtse Rechtbank zal 11 Maart a.s. uitspraak doen in deze principiële aan gelegenheid. FILM „DIEREN IN STAD EN LAND". Naar wij vernemen zal de Afdeling Soest en Omstreken van de Ned. Vereniging tot Bescherming van Dieren op Donderdag 6 Maart, in „Eemland", doen vertonen de fraaie nieuwe film: „Dieren in stad en land". Deze film geeft eerst een beeld van het leven op de boerderij; verder krijgt men te zien de veemarkten, boter en kaasbereiding, met o.a. een opname van de kaasmarkt te Alkmaar. Een gehele acte is gewijd aan het leven van een schaap en wat daar alzo mede samenhangt. De slotacte is een prachtige kleurenfilm met vele natuuropnamen. Vogels, vlinders, wilde bloemen, de bollenvelden, een bloe mencorso en heel de ontluikende lente passeren de revue. Een film voor liefheb bers van dieren en planten. Toelichtingen worden gegeven door de heer K, Visser, hoofdinspecteur van genoemde vereniging te Den Haag. Zie nadere aankondiging in ons blad van Dinsdag a.s. DE TARIEVEN VAN HET NATUURBAD. Blijkens een advertentie in dit nummer zijn de tarieven van het Natuurbad ge wijzigd en in overeenstemming gebracht met de tarieven, welke elders in Neder land gelden. Dit betekent, dat ook het Soester Natuur bad niet ontkomt aan een verhoging van de badtarieven. Voor inwoners van onze gemeente bestaat echter de gelegenheid tegefl gereduceerd tarief seizoenabonnementen te verkrijgen. Indien deze voor 2 Mei worden afgeno men, geldt het oude tarief. Ingevoerd is een onpersoonlijke knipkaart van 10 ba den, welke in de plaats komt van de maandabonnementen, welke abonnemen ten zijn vervallen. Voor gezinnen, welke meerdere abonne menten nemen, bestaat thans gelegenheid deze abonnementen stuk voor stuk aan te schaffen, zodat grote uitgaven ineens kunnen worden voorkomen. Men leze de advertentie nauwkeurig. BEROEPEN. Door de Chr. Geref. Kerk alhier is bij ac clamatie beroepen Candidaat E. Venema te Leeuwarden. JAARVERGADERING „KERKEBUURT". Maandagavond hield de Buurtvereniging „De Kerkebuurt" haar jaarvergadering in restaurant „Zormeheuvel". In zijn welkomstwoord memoreerde de voorzitter het wel en wee van de vereni ging, welke 15 jaar bestaat. Uit de jaarverslagen bleek, dat de vereni ging kerngezond is en vele moeilijkheden wist te overwinnen. De aftredende bestuursleden werden her kozen, waarbij een nieuwe secretaris be noemd werd wegens verhuizing van de huidige functionaris. Het bestuur is thans als volgt samenge steld: H. v. d. Pol, voorzitter; J. Goudriaan, secretaris en J. Pilot, penningmeester. Een geanimeerde gedachtenwisseling en een feestelijk samenzijn, wegens het 15- jarig bestaan, besloot deze vergadering. JAARVERGADERING EESTUURDERSBOND. Dinsdagavond werd in restaurant „Zon- neheuvel de jaarvergadering gehouden van de Soester Bestuurdersbond. De voorzitter, de heer P. Grift, besprak de voornaamste gebeurtenissen van het af gelopen jaar er. hij vroeg aandacht voor ae groei van het N.V.V., welk verbond uit gegroeid is tot 420.000 leden, waardoor 't de grootste vakcentrale in Nederland is. De jaarverslagen van penningmeester en secretaris werden goedgekeurd, waarna de bestuursverkiezing plaats had. Door het bedanken van de heer H. Swart moesten verschillende verkiezingen plaats Van één der lezers ontving ik een schrij ven, waarin de vraag wordt gesteld: Hoe komt het, dat we momenteel 41.000 werkeloze bouwvakarbeiders hebben? Dat zijn toch geen mensen, die iets met defensie te maken hebben. Wanneer, zo schrijft de heer S„ wij 15 "Io van. de de fensie-uitgaven voor woningen besteden, zijn we uit de ellende. Juist, zullen er meerderen zeggen, maar zij die zo spreken, kunnen weten, dat de zaken toch wel een beetje anders staan. Een van de hoofdoorzaken, dat het bou wen van woningen hokt, zit 'm in het feit, dat, door de hoge kostprijzen en de huur- stop, geen enkele particuliere bouwer er aan kan denken woningen neer te zetten. Laat ik U in dit verband even vertellen, dat in 1933 van de 40.700 gebouwde wo ningen er in totaal slechts 778 door de overheid werden gebouwd. Nog geen 2 procent dus. Het ligt dus voor de hand, dat de over heid, om de woningnood te lenigen, moet ingrijpen en zelf de aanbouw ter hand moet nemen. Het verschil in financiering tussen een particulier en de overheid is nogal groot. Een particulier, die een blok huizen bouwt, neemt hiervoor een hypotheek, doch de overheid tracht via leningen de gelden voor huizenbouw aan te trekken. Men moet hierbij bedenken, dat al zou b.v. onze gemeente nog zo dik in haar geld zitten, haar niet zou worden toege staan, om met dit contante geld te bou wen. Poor overheidsbouw MOETEN n.1. de gelden geleend worden, omdat de vol gende generaties hun aandeel in die over heidsbouw moeten bijdragen. Dit is een volkomen logisch standpunt en in feite eigenlijk hetzelfde als de particuliere bouwer doet, die een hypotheek neemt. Iedereen kan narekenen, dat, wanneer onze overheid voor de bouw enorme be dragen uit eigen middelen zou betrekken, we in tijd van een mum op de flacon zou den zijn. Nu zou het lenen van die grote bedra gen niet zo moeilijk zijn, als de re gering maar niet had bepaald, dat geen hogere rente mag worden gegeven dan 4 procent en daar 4 procent tegenwoor dig te weinig wordt geacht, krijgt de overheid niets of nagenoeg niets tegen deze koers. Zou onze gemeente b.v. 5 procent mogen vergoeden, dan zou het geld er vrijwel on middellijk zijn. Een gevolg hiervan is b.v. dat in onze ei gen gemeente in 1952 ongeveer 80 woningen niet konden worden gebouwd en in 1952 ongeveer 90 woningen niet overeind zullen komen. Door diezelfde oorzaak komen er géén scholen, géén wegen, géén badhuis, geen riolering enz. enz. De reden van de grote werkeloosheid on der de bouwvakarbeiders is dus te zoe ken in te hoge stichtingskosten voor par ticuliere bouw, de huurstop en de te lage rentevergoeding, die het Rijk voorschrijft. Met defensie-uitgaven heeft de trage bouw dus niet zoveel te maken als op het eerste gezicht wel lijkt. Hoe prettig en kwistig dit argument ook op politiek ter rein wordt uitgebuit. Denken we maar even aan de jaren kort na de oorlog, foen er van torenhoge defensie-uitgaven geen sprake was. Neen, we zullen, wanneer we critiek le veren, ons tevoren goed moeten realise ren, dat ons landje straat- en straatarm is geworden; dat er van het steenrijke Nederland, dat wegen, bruggen en huizen kon bouwen, niet veel meer over is en dat we het hoofd alleen nog boven water kunnen houden door regelmatig bij de buren te lenen, als gevolg waarvan we nog vele jaren krom zullen moeten liggen. H. OEKMAN. hebben. Hierdoor werd het bestuur als volgt samengesteld: P. Grift, voorzitter; G. Buijl, Schaepmanstraat 13, secretaris; H. Reulen penningmeester; Mej. F. Blan- kert, Mevr. v. d. Broek- en de heren H. Swart, H. van Egdom en A. Bast. Verschillende voorstellen vanuit de ver gadering werden door het bestuur over genomen en zullen ter kennis van bevoeg de instanties worden gebracht. Aan het slot van deze bijeenkomst dankte de voorzitter de scheidende secretaris voor het vele werk, dat hij sinds de heroprich ting van de Bestuurdersbond heeft ver richt. MIDDENSTANDS FORUMAVOND. Wij herinneren de Middenstanders, zowel winkeliers als ambachtslieden, aan de gro te Middenstands-avond welke op Maan dag 3 Maart, in hotel „Eemland" wordt gehouden. Op die avond zal tevens de nieuwe film van de V.V.V. „Soest, het Hart van Hol land" worden vertoond. Men zie de advertentie in dit nummer.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1952 | | pagina 1