Boter of
kanonnen
Oud Soest.
IN DE HOEK.
SOEST.
Sinterklaas - Rijmersbaas!
Officiële Mededelingen.
-
30e JAARGANG no. 92.
VRIJDAG 5 DECEMBER 1952.
SOESTER
OÜRANT
Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag
Abonn. per kwart, 1.85 - per post 2.00
UITGAVE DRUKKERIJ SMIT
SOESTDIJK flURBAU VOOR REDACTIE SN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT »5 - TELEFOON No. 2566 POSTGIRO No. 126156
Binnenkort gaan de landen van de Noord-
Atlantische Verdragsorganisaties praten
over het jaarrapport van het secretariaat
van deze organisatie, juister gezegd over
het herbewapeningsplan.
Men zou dit rapport - het tweede dat
wordt uitgebracht kunnen vergelijken
met een troonrede. De permanente com
missie van de N.A.V.O. heeft een soort
programma opgesteld en de aangeslotenen
geven er straks al of niet hun zegen aam
Ze zullen dit of dat anders wensen het
ene te duur vinden, het andere overbodig
en volgens de dan gegeven richtlijnen za,
de commissie verder moeten werken.
Nu moet men niet denken, dat die com-
missie het afgelopen jaar in een soort ivo
ren toren heeft gezeten en zonder contact
met de buitenwereld aan het werk is ge
weest Integendeel. Het zou immers tijd
en geld verspillen zijn wanneer het werk
van de commissie en de opvattingen van
de aangeslotenen zózeer uiteenliepen, dat
de heren hun huiswerk over moesten ma-
Bij het opbouwen van een afweer tegen
de Russische agressie stond men van meet
af aan voor de vraag, of het belangrijker
is een behoorlijke economie op te bouwen,
die een gezonde samenleving met een be
hoorlijke levensstandaard waarborgt ot
een militair apparaat, dat de innerlijke
weestandskracht wegzuigt. Het eerste rap
port legde wel de meeste nadruk op het
laatste.
Opvattingen die de laatste tijd naar bui-
ten kwamen, wijzen er op, dat het tweede
rapport wel eens meer de nadruk op
eerste kon leggen. Vanwaar die omme-
Tegenstanders van de „afweer", of dat
nu communisten, crypto-commumsten ot
aanhangers van een „neutraal Europa
zijn, hebben altijd betoogd, dat de bewa
pening onzinnig was. De communistische
opvatting hieromtrent kennen we wel. De
ander was deze als Rusland wer
kelijk aan wil vallen, waarom doet het
dat dan niet, nu Europa nog met klaar is
en waarom wacht het er mee, tot het wel
'n strijdmacht tegenover zich vindt waar
mee rekening moet worden gehouden
Op die vraag zijn twee antwoorden moge-
lijk. Het eerste is, dat Rusland voor het
bereiken van zijn doel de koude °or}°ë
profijtelijker vindt dan de hete en het
tweede dat een eventuele oorlog toch
zijn zwaartepunt zou vinden in en rond
om het oostelijk bekken van de Midde-
landse Zee. Daarbij zou de strijd in Eu
ropa er een van flankdekkingen worden,
een van het tweede plan.
Uit de opvatting dat Rusland een koude
oorlog profijtelijker zou vinden, vloeit lo
gisch voort, dat voor het Westen een „kou
de afweer" doeltreffender is. Een ver
sterking dus van de sociale sector, die in
de eerste plaats kan worden verkregen
door de militaire lasten minder zwaar
te laten drukken. Op de duur kan dan het
militair apparaat alleen maar ten goede
komen, want een permanente, stabiele
uitrusting hiervan kan tenslotte alleen
maar komen van een permanent stabiele
volkshuishouding.
Er komt nog iets bij. Meer en meex schijnt
de afoomkracht „hanteerbaarder" te wor
den. Die kracht behoeft niet alleen meer
te worden gebruikt van uit een vliegtuig,
maar kan dan ook op de grond worden
toegepast.
Het „oude" atoomwapen ontwikkelde zien
buiten de bestaande bewapeningsindustrie
om, omdat ze de bestaande gevechtsmid-
delèn niet overbodig maakte. De „nieu
we" atoomwapens dreigen dat echter wel
te doen. En nu is het duidelijk, dat men
liever geen nieuw kapitaal steekt in on
dernemingen die „oud" materiaal leve
ren als de aanmaak van „nieuw atoom
materiaal zich al aandient. Nu geven we
toe, dat het slechts een opschorting van
investering zou betekenen, maar het is
niet al te speculatief te veronderstellen,
dat de nieuwe technische wapens het be
nodigde totaal der mankracht naar be
neden zal drukken.
De plannen moeten echter nog worden
goedgekeurd en een verandering zou zijn
financiële consequenties voor de begro
tingen der aangesloten landen pas voor
1954 meebrengen.
Voorts maakt de presidentswisseling in
de V.S. de grootte van de Amerikaanse
steun tot een soort Sinterklaasverrassing,
't Kan mee en 't kan tegen vallen.
Een maatschappelijke, economische en
militaire afweer en wat daarmee samen
hangt geldt evenwel niet alleen voor Eu
ropa maar voor alle landen tussen het
Amerikaanse vasteland en Rusland. En
tenslotte, wanneer men militaire samen
werking wenst, wanneer, zoals in het
Noord-Atlantische Pact, schone woorden
worden gesproken over economische en
militaire samenwerking, dan moet men
die economische samenwerking niet il
lusoir maken door invoerrechten, die die
samenwerking practisch onmogelijk ma
ken en waarvan de V.S. blijkbaar voor
lopig niet wensen af te stappen.
ener zelfstandige Herv. Gemeente en ver
zocht men voor haar een predikant met
bezoldiging uit 's Rijks kas.
Naar aanleiding van dit adres vergader
de op 24 Febr. 1857 in het Huis ter Heide
het Classicale Bestuur van Amersfoort
met alle partijen, die bij de nieuwe ge
meente belang hadden, om de kerkelijke
grenzen vast te stellen. Kort daarop, 15
Juni deelde de Minister aan de commis
sie mede, dat aan haar verzoek, zoals het
was ingezonden, geen gevolg kon worden
gegeven; wel was de minister bereid een
voordracht te doen om de helft van het
predikants-traktement uit 's Rijks schat
kist bij te dragen.
Dit was een teleurstelling voor de com
missie; doch zij vertwijfelde met en in de
vaste hoop, dat de andere helft van het
traktement door de nieuwe gemeente zou
worden verstrekt, ging men over tot het
bouwen van Kerk en Pastorie. Op 15 April
1858 had de aanbesteding plaats. Aan Cor-
nelis van Es, timmerman te Maartens
dijk, werd de bouw opgedragen voor
13.945.De eerste steen werd gelegd op
17 Juni 1858, door Pieter Hendrik de la
Court, het driejarig zoontje van Mr. de
la Court, die de benodigde grond voor
kerk, pastorie en tuin had geschonken.
Wel was het genoemde bedrag nog met
geheel bijeen, doch nu er met de bouw
tot 1865.
2. J. G. Knottnerus
3. A. D. J. Scholte,
4. N. A. Kuiperi,
5. F. A. Franssen,
6. G. v. Kempen,
7. G. Verrijn Stuart,
8. L. van Rhijn Jr.,
9. C. A. v. d. Akker,
10. J. A. Radix, 12
11. B. Tuinstra, 18
12. W. H. Poot, 15
11 Juni 1865 tot 1868.
'll April 1869 tot 1872.
2 Juni 1872 tot 1879.
10 Juni 1881 tot 1885.
11 Juli 1886 tot 1889.
15 Sept. 1889 tot 1893.
30 Sept. 1894 tot 1898.
23 April 1899 tot 1901.
Jan. 1902 tot 1927.
Dec. 1927 tot 1946.
Augustus 1946.
BEKENDMAKING.
Burgemeester en Wethouders van Soest,
gelet op artikel 75 der Lager Onderwijs
wet- brengen ter algemene kennis, dat
door de Raad dier gemeente m zijn ver
gadering van 28 November j.1., ingevolge
artikel 72 der Lager Onderwijswet, de
wettelijk voorgeschreven medewerking is
verleend aan
a. het bestuur der Vereniging voor Chr. 1.
en u.l.o. te Soesterberg voor de bouw
van een vierde lokaal aan de chr. school
aldaar.
b. het bestuur van de R.K. School te Soes
terberg voor
1. de uitbreiding der school met twee ge
wone leslokalen;
2 het aanbrengen van een gasverwar
mingsinstallatie voor de gehele school
3 het bouwen van 'n spreekkamer, waar
door de bestaande kan worden ingericht
voor leermiddelenkamer;
4. het bouwen en inrichten van een gym
nastieklokaal, eveneens te verwarmen
door middel van gas;
5, de uitbreiding van de speelplaats en
de afrastering hiervan, als gevolg van
het aangevraagde sub 1 en 4.
Zoals onze kroniekschrijver Vrijdag uit
de doeken deed, zaten ze in Soest 30 jaar
geleden ook al te klieren over een bad
huis. Wat bezielt de mensen toch met al
dat gezemel over badhuizen met douches.
Hebben we niet onze Eem En het na
tuurbad O, in de Eem mag niet gezwom
men worden, zegt m'n zoon. Goed, hebben
we in ieder geval het natuurbad toch nog.
Van Mei tot September kunt U daar te
recht.
Mogelijk trekt U tegen het water op druk
ke dagen Uw neus op, maar U moet met
kinderachtig zijn, want er zijn douches om
U af te spoelen en wanneer U dat afspoe
len in September een beetje grondig doet,
kunt U er best tot Mei of Juni weer tegen.
Wat willen die mensen nu eigenlijk, die
steeds maar weer terugkomen op het ont
breken van een badhuis in onze gemeen e
De Eskimo's wassen zich toch ook een
maand of 8 niet en heeft U wel eens ge
hoord, dat daardoor een Eskimo dood
ging? Integendeel. Ze zouden een beste
kans maken de laan uit te gaan, wanneer
ze wèl zo gek waren te gaan baden.
Als U uw gezicht, uw handen en de stoep
van uw huis maar schoon houdt, is het
best in orde hoor. De rest bakt wel en
niemand die het ziet. Dat het te ruiken is,
is kletskoek van mensen, die zo dwaas
zijn, iedere keer zich maar te willen at-
Ik°vind, dat we nu maar eens moeten op
houden met steeds weer over een badhuis
te herkauwen. Het zou dwaas zijn van
Unt daar
AUTOBESTUURDER GAF
GEEN VOORRANG.
Woensdagmiddag had op het kruispunt
BirkstraatEikenlaan een autobotsing
plaats Een Volkswagen, welke op de Birk
straat in de richting Amersfoort reed,
botste daar op een personenauto, welke
uit de Eikenlaan de voorrangsweg op
draaide. De Volkswagen, bestuurd door
E S. alhier, werd, evenals de andere auto,
bestuurd door v. W. alhier, ernstig be
schadigd. Een der inzittenden, Mevr. S.,
moest met een bovenarm-fractuur worden
overgebracht naar het St. Elizabeth Zie
kenhuis te Amersfoort.
PATIËNT ONTVLUCHT.
Een geesteszieke patiënt van de W. A.-
Hoeve te Den Dolder ontsnapte aan het
toezicht en werd door de politie in de
bossen van Soestduinen teruggevonden.
Ut; UCIfiauwtu. - j
ons gemeentebestuur, wanneer het daar
ook maar één cent voor uittrok. Ot
die mensen al niet genoeg zorgen aan hun
hoofd hebben met een schuld van ruim
6% millioen. En nu kan een handige re
kenaar mij wel willen voorrekenen, dat
hij kans had gezien van de rente die hij
meer had kunnen maken dan de 2 /o die
onze Gemeente nu van een lening ont
vangt, een badhuis te bouwen, maar dat
geloof ik evenmin als ik geloof, dat baden
iets heeft uit te staan met Volksgezond
heid. Allemaal kletskoek.
Nu ik toch tegen m'n zin over geld heb
geschreven, wil ik even beleefd vragen
om, wanneer onze gemeente weer ee"s
met een teveel aan kasgeld zit, daar Oek-
man even bij te roepen.
Ik geef altijd nog graag een half procentje
meer dan men nu ontvangt en van de
winst die ik dan nog maak, laat ik me dan
een centraal verwarmde badkamer bou
wen Ik hou me aanbevolen.
H. OEKMAN.
De sneeuwval bracht het Koninklijk Pa
leis op de Dam te Amsterdam in een
Kerststemming.
Als Sinterklaas de vele pakjes
Vanavond uitdeelt aan de jeugd,
Dan is er in zovele harten
Gevoel van dankbaarheid en vreugd.
Bij alle pakjes is een rijmpje
Of luimig Sinterklaasgedicht,
Dat meestal is tot stand gekomen
Met diepe rimpels in 't gezicht.
Al zwoegend kwam het voor elkander,
Gelukkig maar rijmt Sint op mint
En Zwarte Piet krijgt er de schuld van,
Als U steeds weer opnieuw begint.
Met Sinterklaas moet ieder rijmen,
Een puntdicht, liefst een beetje dwaas,
Een groep, een aardige verrassing.
Want iedereen is dichtersbaas.
Er wordt geschreven en gewreven,
Geplaagd in dichterlijke trant
En iedereen is dan echt.... Vondel,
Terwijl er niemand dichtend strandt 1
't Viel me niet mee die boterletter
Te sturen met een dichtersmop,
De letter heb ik opgepeuzeld,
Maar dat gedichtik geef het op 1
E. VAN EEDEN.
Honderd jaar geleden, in 1851, begon de
predikant van Soest, ds. Bos, in het huis
van het hoofd der school te Soesterberg,
gedurende de wintermaanden catechisatie
te houden en wel voor jongens en meis-
ies die meer dan een uur gaans van de
kerk te Soest woonden. Met goedvinden
van de Kerkeraad van Zeist werden ook
leerlingen uit die gemeente toegelaten.
Al spoedig bleek het getal leerlingen zo
groot te worden, dat er aan het stichten
van een zelfstandige Herv. Gemeente van
Soesterberg gedacht werd. Ds. Bos en de
heer K Th. Moesveld, hoofd der school,
namen in 1855 het getal Protestanten op
en dit bleek 400 te bedragen, waarvan 2/3
onder de gemeente Zeist. Zij stelden zich
nu in verbinding met de heren Mr. P. M.
de la Court, eigenaar van „Zandbergen
en Mr. J. I. D. Nepveu, eigenaar van
„Deynselburg", met wie zij zich verenig
den tot een commissie om de stichting
van een eigen gemeente voor te bereiden,
en wel op de vergadering van 6 Sept. 1855.
In deze vergadering besloot men de nieu
we gemeente de naam van Soesterberg te
geven en het oordeel over de plannen in
te winnen van de Kerkraden van Soest
en Zeist.
Soest maakte niet het minste bezwaar,
maar de Kerkeraad van Zeist had beden
king, om in die gemeente een tweede
predikantsplaats in te stellen, hoezeer men
ook de stichting zou toejuichen.
De commissie nam nu voorlopig een ai-
wachtende houding aan, maar daar de
Kerkeraad van Zeist niets meer deed,
meende de commissie niet langer te kun
nen wachten en verzond in Febr. 1856 aan
de ingezetenen haar eerste circulaire,
waarin zij om geldelijke steun verzocht.
De toegezegde bedragen gaven aanleiding,
dat de heer S. A. van Lunteren, architect
te Utrecht, werd opgedragen een bouw
plan te ontwerpen van een kerkgebouw
met predikantswoning.
Op 7 Oct. 1956 vroeg men de Koninklijke
goedkeuring op de plannen tot stichting
begonnen was, kwamen er steeds nieuwe
giften in, terwijl ook de Synode op 8 Juli
1859 een bijdrage van 3800.toezegde
uit het Fonds voor Noodlijdende kerken.
Bij Kon. Besluit van 20 Oct. van 1859
werd Soesterberg als een zelfstandige
kerkelijke gemeente erkend en 400.
's jaars als toelage voor het predikants
traktement verleend. De gemeente zou,
volgens besluit van het Provinciale Kerk
bestuur, behoren tot de Classis en de
Ring Amersfoort.
Op 14 Dec. 1859 had ten overstaan van
gemachtigden uit het Classicale Bestuur,
de eerste verkiezing van kerkeraadsleden
plaats bij vrije stemming van de mans
lidmaten. Tot ouderlingen werden be
noemd Mr- Pieter Marie de la Court,
L. Th. Moesveld en P. Schreuder; tot
Diaken Mr. Jan Ignatius Daniël Nep-
veu, J. C. Meiscke en JDorrestein.
De kerk werd ingewijd op 29 Jan. 1860
waarbij voorging Ds. J. J. Bos met een
rede over Lucas 17 21b „Het Konink
rijk Gods is binnen U lieden".
Reeds bij de aanvang werd de nieuwe
kerkeraad bevestigd. Verschillende ge
schenken voor de eredienst had de jonge
gemeente reeds mogen ontvangen, o.a.
een lamp en een folio-Bijbel voor de
preekstoel, allerlei benodigdheden voor
het H. Avondmaal en de H. Doop, 16 Bij
bels voor de kerkeraadsbanken enz. Op
30 Juli 1863 hield de Stichtingscommissie
haar laatste vergadering. De uitgaven
hadden 35.003,53 bedragen en de inkom
sten 34.981,44 aldus een nadelig saldo
van 22,09.
De kerk werd tegenover het huis „Zand
bergen gebouwd, onder de gemeente Zeist.
Het torentje heeft 'n klok van 514 d.M.
doorsnede. De klok bezit 'n bijzonder his
torische waarde. Zij is afkomstig van de
voormalige Utrechtse poort te Amster
dam en heeft tot opschrift„Laudate,
Nomen Domini Anno Domini 1659" (d.i.
Kinderen, looft de Heer; looft de naam
des Heeren). Ook staan er op de namen
der beide Amsterdamse burgemeesters
van dat jaar, n.1. Nicolaas Tulp en Corne-
lis Witse, benevens het wapen van Am
sterdam.
Naamlijst van predikanten.
1 Dr F L. Rutgers Azn., 24 Juni 1860
SOESTER VOGELVRIENDEN.
Onlangs werd alhier opgericht de afdeling
Soest van de Nederlandse Volièrehouders-
Vereniging.
Woensdagavond werd, in de vergadering
in restaurant „Zonneheuvel", het defini
tieve bestuur gekozen. Dit bestuur is thans
alsvolgt samengesteld J. W. Kaspers,
voorzitter; W. Blok, secretaris; T. v. d.
Broek, penningmeester; D. Maagdelijn, 2e
voorzitter en A. Th. v. Klooster, commis
saris.
De voorzitter won de prijsvraag, welke
was uitgeloofd voor dengene, die de beste
naam voor de vereniging wist te noemen.
Een fraai vulpotlood was de beloning voor
de naam „Soester Vogelvrienden".
Inmiddels is het ledental tot 42 gestegen
en besloten werd op iedere Woensdag van
de maand bijeen te komen, voor de eerste
maal op 7 Januari a.s.
Een clubbibliotheek met alle mogelijke
boeken op vogelgebied zal worden inge
richt, terwijl de ledenwerving zich ook
tot Soesterberg zal uitstrekken.
De instructeur kreeg eveneens een hoofd
wonde. Beide militairen werden per zie
kenauto naar het militaire hospitaal te
Amersfoort overgebracht. De militaire
auto moest worden weggesleept.
De bestuurder van een personenauto, D.
P. uit Bloemendaal, die dit ongeluk zag
gebeuren, remde zijn auto af, doch de
wagen slipte en kwam tegen een licht-
maft van de P.U.E.M. terecht. Deze auto
werd aan de voorzijde beschadigd.
AUTO'S BOTSTEN.
Woensdagavond had op de Birkstraat
wederom een auto-botsing plaats. In de
richting Soest reed een vrachtauto met
geringe snelheid en toen een personen
auto, bestuurd door C. M. alhier, afremde
om achter deze vrachtauto te blijven,
deed de bestuurder van een achter rijden
de Volkswagen, H. uit Amersfoort, het
zelfde. De Volksauto slipte echter en bot
ste tegen de achterzijde van de auto van
M. op, die door de schok weer tegen de
achterzijde van de vrachtauto botste. Het
gevolg was, dat de Ford van M. aan voor-
en achterzijde werd beschadigd.
WATER STROOMDE UIT WONING
Woensdagmiddag werd politie-assistentie
verzocht, omdat van onder de voordeur
van een woning op de Prins Hendriklaan
water de tuin in stroomde.
Het bleek, dat op de bovenverdieping,
waarvan de bewoners afwezig waren, de
waterleiding was gesprongen en het wa
ter door de plafonds naar de benedenver
dieping stroomde. De benedenbewoonster
had in de kelder de hoofdkraan van de
waterleiding dicht gedraaid, althans dit
meende zij, want in werkelijkheid had
zij de kraan verder opengezet. Ook het
aftapkraantje in de kelder had zij open
gedraaid, met het gevolg, dat ook de kel
der onder water kwam.
De politie maakte korte metten met de
hoofdkraan, waarna de bewoonster aan
het dweilen kon gaan.
AUTO REED TEGEN BOOM.
Woensdagmiddag reed een militaire man-
schappenauto, met een snelheid van 50
K.M. per uur, op de Birkstraat, tegen een
boom. De leerling-bestuurder, die, door
de gladheid van de weg, de rnacht over
zijn stuur had verloren, liep een hersen
schudding en een ernstige hoofdwonde -op-
DIERENBESCHERMING
OVER NOVEMBER.
De inspecteur trof enige pinken aan in
een tochtig hok. De dieren stonden tot de
knieën in de mest en hadden noch vol
doende ligging, noch hooi of iets derge
lijks. Water konden zij nog juist berei
ken een vieze boel. Hier werd onver
wijld ingegrepen door Dierenbescherming
Dat was eveneens het geval bij enige ket
tinghonden. Een van deze stakkers had
in het geheel geen hok en moest weer en
wind trotseren onder een afdakje. Stro
ontbrak in meerdere hokken, terwijl
één hond in een modderpoel verblijf hield.
Ook heeft Dierenbescherming zich het lot
van een ziek aapje van een woonwagen
bewoner aangetrokken. Het diertje had
verscheidende wonden aan de kop, daar
het meerdere malen gevallen was. De man
had vier aapjes, waarmede hij, naar zijn
zeggen, de scholen afreisde. De stumper
tjes moeten dan hun kunstjes vertonen
voor de jeugd. Ongetwijfeld zeer grappig
om te zien, maar men moet niet, zoals
Dierenbescherming, achter de coulissen
kijken van deze povere vertoningen
De insepeteur oefende in de aifgelopen
maand onder meer controle uit op de lig
ging van ganzen, geiten, varkens en kip-
Streng zal worden toegezien op het schie
ten, door de jeugd, met de catapult op
vogels.
