Soest in het komende jaar.
!5^S3IEZ0O3
„Proef'-neming.
Oud Soest.
Zie't met Philips Televisie.
Televisie
Radio Schoemaker
I„Se V-eAquZde. "P^ZZepeZ" I
ling- v,- I
Eerste Soester Muziek
handel en Muziekschool.
Autorijlessen
Autorijschool D. Engel
Kinderrijwielen - Autopeds.
IN DE HOEK.
Een geurig geschenk
is altijd welkom!
DROGISTERIJ MOL
SOEST.
**rTIS
VRIJDAG 3 DECEMBER 1954.
32e JAARGANG No. 95.
SOESTER (ITOU RANT
Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag.
Abonn. per kwart, 1.85 - per post 2.00
UITGAVEDRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIEVAN WEEDESTRAAT 35 TELEFOON No. 2566
POSTGIRO No. 126156
Burgemeester en Wethouders hebben de
ontwerp-gemeentebegroting en de be-
drijfsbegrotingen voor het dienstjaar
1955 aan de raad aangeboden.
De gemeentebegroting vertoont op de ge
wone dienst een nadelig verschil van
270.000.—.
Bij de samenstelling van de ontwerp-be-
groting is rekening gehouden met het nog
bij de Staten Generaal aanhangige wets
ontwerp tot regeling der financiële ver
houding tussen Rijk en Gemeente.
Vooruitlopende op deze wet is van de
daarin geboden mogelijkheid gebruik ge
maakt om aan de Minister van Binnen
landse Zaken en Financiën te verzoeken
voor onze gemeente een hogere algemene
uitkering per inwoner vast te stellen dan
volgens het wetsontwerp zou worden
verkregen.
B. en W. nemen aan, dat een beslissing
op dit verzoek gunstig zal zijn en dat de
algemene uitkering voor onze gemeente
zodanig zal worden verhoogd, dat daar
door het tekort geheel of grotendeels zal
worden opgeheven.
Het tekort voor het dienstjaar 1954, dat
aanvankelijk 338.000.bedroeg, werd
teruggebracht tot 313.000.zodat het
tekort voor 1955 43.000.minder is.
Dat het begrotingstekort thans lager is
dan het vorig jaar vindt niet zijn oorzaak
in een verlaging der uitgaven. Integen
deel, deze vertonen een vrij sterke stij
ging-
Het lagere tekort houdt verband met de
omstandigheid, dat de algemene uitkering
uit het gemeentefonds belangrijk hoger
kon worden uitgetrokken. Werd voor 1954
rekening gehouden met een uitkering per
inwoner van 20.61 en een uitkerings
percentage van 120, voor 1955 kan gere
kend worden op een uitkering per inwo
ner van 27.27, terwijl het uitkerings
percentage voor dat jaar voorlopig op
128 kan worden aangehouden. Door deze
oorzaken is de algemene uitkering rond
258.000.hoger geraamd.
Geen schoolgeld meer.
Het wetsontwerp, waarin het schoolgeld
wordt afgeschaft voor leerlingen van scho
len voor gewoon lager onderwijs, voort
gezet gewoon lager onderwijs, buitenge
woon lager onderwijs en het eerste en
tweede leerjaar van scholen voor uitge
breid lager onderwijs, heeft t<jt gevolg
gehad, dat geen ontvangst wegens school
gelden geraamd is, uitgezonderd voor het
3e^e.\i 4e leerjaar van de ulo-scholen. Als
jompensatie voor de derving van school
gelden zal de gemeente een hogere
belastinguitkering ontvangen.
Politie is op volle sterkte.
De maximum sterkte van de politie voor
onze gemeente is door de Minister van
Binnenlandse Zaken vastgesteld op 38
man. Sedert 1 November is de werkelijke
sterkte in overeenstemming met de maxi
mum sterkte. Met het Ministerie is over
leg gaande om de maximum sterkte met
één kracht te verhogen, teneinde de aan
stelling van een assistente of hoofdas
sistente bij de kinderpolitie te kunnen
bewerkstellingen.
De leningsschuld.
Blijkens de nota van aanbieding der be
groting 1954 bedroeg de leningsschuld der
gemeente per 1 Januari 1954 6.847.093.51
of gem. per inwoner 283.85
Op deze schuld werd in 1954
afgelost 177.190.03
Blijft 6.669.903.48
In 1954 werden nieuwe geld
leningen aangegaan tot een
bedrag van 1.189.268.33
Leningsschuld per 1 Jan. '55 7.859.171.81
of gemiddeld per inwoner 320.13.
Het totaal der leningsschuld is alsvolgt te
specificeren:
a. de schuld voor leningen en voorschotten
ingevolge de Woningwet, waartegenover
vorderingen tot een gelijk bedrag staan
op woningbouwverenigingen, wegens aan
haar verstrekte voorschotten, bedraagt
reeds v.a. 495.
V. WEEDESTRAAT 36 A TEL. 2792
Wees niet ongerust meer drinkers,
Kruip maar dronken achter 't stuur,
Want je kunt nu borrels krijgen
Van de staat en heus niet duur.
Hebt U dat verhaal gelezen
Van die niet meer nucht're man,
Die zo'n 14, 15 borrels
Zonder pijn verdragen kan
,,'k Was niet dronken", zei het heerschap
In een vlotte „nucht're" speech,
„Heus zo'n kruikje oude klare
Doet me werkelijk nog niets".
Nou, dat moest-ie dan bewijzen
En dat heeft-ie ook gedaan
's Morgens mocht hij onder toezicht
Der politie pimp'len gaan 1
Vader Staat is reuze scheutig
Met die drank, 't is wel iets fijns,
Maar ik vraag hier toch wel even
„Wie betaalde de accijns
Die moet U of ik betalen,
Ja, dat is ons aller plicht,
Met 't gevaar dat je dan strakjes
Dank zij hém in 't gasthuis ligt.
1.353.438.98, per 1 Jan. '54 1.224.739.53.
b. de schuld voor leningen ten behoeve
van de bouw van woningwetwoningen
door de gemeente bedraagt ƒ4.741.522.83,
per 1 Jan. '54 3.784.458.98.
c. de overige leningsschuld bedraagt
1.764.210.—, per 1 Jan. '54 1.837.895.-.
Woningbouw.
Eind 1953 werden voor de jaren 1954/
1956 aan deze gemeente uit het provin
ciale woningcontigent toegewezen 256
woningen.
Inmiddels werd het navolgende aantal
woningen extra toegewezen:
Voorschot voor tehuis van ouden
van dagen 62
Huisvesting militairen 14
Industrie 16
Voorschot in verband met migratie 95
Voorschot in verband met krot
opruiming 29
Diversen 2
Totaal ontvangen extra woningen 218
Van het contigent bouwvolume werden
tot November 1954 de volgende wonin
gen uitgegeven:
aan ingezetenen voer zelfbewoning 19
idem aan niet-ingezetenen 5
aan bouwexploitanten 41
voor een tehuis voor ouden van dagen 64
voor woningwetbouw 45
voor gemeentelijke middenstands-
bouw, waaronder 6 voor de indus
trie en 14 voor militairen 87
Totaal uitgegeven bouwvolume 261
Recapitulatie:
oorspronkelijk ontvangen 256
ontvangen extra volume 218
Totaal
Uitgegeven volume
474
261
Nog beschikbaar 213
Van dit laatste aantal moeten 11 wonin
gen worden besteed voor het doel waar
voor zij als extra toewijzing zijn ont
vangen.
„Wij zijn er ons, in het licht van boven-
cijfers, van bewust, dat er nog een grote
taak is te vervullen ten aanzien van de
woningwetbouw. Was in het verleden
het gebrek aan bouwgrond een remmen
de factor, thans wordt de bouw van
woningwetwoningen in het bijzonder
belemmerd door het 'feit, dat bij aan
bestedingen de door Wederopbouw ge
stelde prijzen niet kunnen worden ver
kregen, reden waarom o.a. een bouw
plan voor Soesterberg, na gehouden
openbare aanbesteding, moest worden
teruggenomen. Ongetwijfeld speelt de
huidige overspanning van de bouwacti
viteit hier ook een rol", aldus B. en W.
B. en W. vervolgen: „Anderzijds schijnt
er de allerlaatste tijd bij particuliere bou
wers een zekere geneigdheid te bestaan
om voor eigen risico tot arbeiderswoning
bouw over te gaan, maar concrete plannen
daartoe hebben ons echter nog niet be
reikt. Hoewel deze belangstelling van par
ticuliere zijde alleszins is toe te juichen,
mag toch niet uit het oog worden verlo
ren, dat het, naast de taak om te zorgen
voor voldoende woningen, eveneens een
taak blijft van het gemeentebestuur om te
zorgen voor goede woningen. Een ernstig
onderzoek naar eventuele plannen zal der
halve vereist zijn, teneinde niet, gelijk
vroegere gemeentebesturen, gesteld te
worden tegenover slecht gebouwde wonin
gen. Uiteraard heeft Bouw- en Woningtoe
zicht hier 'n uitgebreide taak, maar-af
gezien daarvan, dat deze tak van dienst
niet beschikt over een bezetting om deze
taak bij particuliere bouw van enige om
vang voldoende te behartigen - met toe
zicht alleen kan in dit geval toch niet
bereikt worden wat nodig is".
Binnenkort rioolzuiveringsstallatie
Het plan voor de rioolzuiveringsinstallatie
nadert zijn voltooiing. Nagegaan zal nog
worden in hoeverre daarbij aanpassing zal
dienen plaats te vinden bij de in studie
zijnde plannen voor de vuilverwerkings-
installatie. Met de uitvoering van het rio
leringsplan zal in het komende jaar zoveel
mogelijk voortgang worden gemaakt.
Betere zaalruimte is Soest.
Wijkgebouw in Soesterberg.
Aan de tot standkoming van een wijkge
bouw ten behoeve van het verenigings
leven in Soesterberg wordt gewerkt, ter
wijl daarnaast in studie is een plan om te
komen tot een beter geoutilleerde zaal
ruimte te Soest.
Voortvarendheid met Uitbreidingsplan.
Het ligt in de bedoeling in het komende
jaar er naar te streven met grotere voort
varendheid de thans nog in bewerking
zijnde uitbreidingsplannen tot stand te
brengen.
Grondige verandering van Natuurbad.
Het plan voor een grondige verandering
van het Natuurbad, waardoor dit zal wor
den aangepast aan de eisen van de tijd,
verkeert in een vergevorderd stadium van
voorbereiding, terwijl het plan om te ko
men tot de oprichting van een badhuis
onze volle aandacht heeft.
Uitbreiding Sportterreinen.
De plannen om te komen tot uitbreiding
van de bestaande terreinen hebben de
voortdurende aandacht van B. en W.
Politiebureau, Gemeentesecretarie
en Postkantoor te Soesterberg.
In verband met de uitbreiding van de poli
tiesterkte in Soesterberg ligt het in het
voornemen, om thans zo spoedig mogelijk
te geraken tot de bouw van een politie
post. Dit te bouwen onderkomen voor de
politie zal worden gecombineerd met een
nieuw verblijf voor de hulpsecretarie.
Burg. Grothestraat 37 - Tel. 2537 I
LOEMPIA'S f 0.40.
ONS ENORM SUCCES
Voorts zijn onderhandelingen gaande met
de P.T.T. omtrent de bouw van een post
kantoor te Soesterberg. Door middel van
deze bouwwerken zal alsdan een begin
worden gemaakt met de bebouwing van
het aldaar geprojecteerde dorpsplein.
Onderwijs.
De scholenbouw, welke dit jaar werd be
gonnen,, wordt volgend jaar voortgezet met
de afbouw van de Chr. v.g.l.o.-school in
Braamhage, de Huishoudschool aan de
Pieter de Hooghlaan, de uitbreiding aan de
R.K. Ulo-school, Steenhoffstraat, terwijl
verwacht kan worden de bouw van een
R.K. Meisjesschool tussen Beetzlaan en v.
Straelenlaan, de bouw van een tweede
R.K. lagere school te Soest-Zuid, de ver
bouw van de R.K. Jongensschool aan de
Steenhoffstraat, de bouw van een nieuw
gymnastieklokaal bij de R.K. Ulo-school,
terwijl de mogelijkheid van de verbouw
van de Chr. lagere school aan de Prins
Bernhardlaan zal worden bezien.
Ten aanzien van de bouw van een nieuwe
Chr. school te Soesterberg, zal nog, in sa
menhang met de militaire plannen, een
beslissing moet worden genomen.
Voor de bouw van een centraal gymna
stiek lokaal te Soest-Zuid werd door de
raad onlangs de plaats aangewezen.
Het bedrag per leerling zal voor 1955
voor het ulo-onderwijs op een vrijwel ge- j
lijk bedrag, worden gehandhaafd, terwijl, f
dat voor het lager onderwijs en het voort-
gezet lager onderwijs moet worden ver- I
hoogd tot resp. 36.51 en J 58.per leer-
Een uur muziek. I
De genomen proef met de cursus „Eén uur
muziek" voor de leerlingen der ulo-scholen
kan geslaagd worden genoemd. 1
B. en W. hebben gemeend ook de leerlin
gen der v.g.l.o.-scholen en die van de
huishoudscholen in de gelegenheid te moe
ten stellen deze cursus te volgen. Omdat
het aantal leerlingen der ulo-scholen voor
één lesuur feitelijk reeds te groot is, zal
een tweede lesuur moeten worden gege-
ven. Een en ander zal geen noemens-
waardige extra kosten met zich meebren
gen.
Omtrent de totstandskoming van de lagere
technische school (Ambachtsschool) alhier
zijn helaas nog geen nadere bijzonderhe
den mede te delen. Verwacht mag intussen
worden, dat binnenkort de uitwerking
der plannen voortgang zal kunnen hebben
nu door de Inspecteur Generaal onlangs
is toegezegd, dat aangaande de voorge
stelde plaats voor deze school eerstdaags
een beslissing zal worden genomen.
Kleuteronderwijs.
In verband met de nog zorgwekkende toe
stand van de gemeentefinanciën kon géeii^;|
verbetering van de subsidieregeling kleu
teronderwijs worden voorgesteld. De bouw
van een tweede kleuterschool is reeds tot
stand gekomen, terwijl met de bouw van
een Chr. Kleuterschool in Soesterberg is
aangevangen.
Een bedrag is op de begroting geraamd
wegens de aanspraken welke de besturen
van bijzondere lagere scholen kunnen ma
ken inzake de aanstelling van een gym-
nastiek-onderwijzer op deze scholen nu
'n openbare lagere school 'n onderwijzer
in de lichamelijke oefening kreeg.
Sociale zaken en volksgezondheid.
Mede door de gunstige conjunctuur op de
arbeidsmarkt is het aantal gevallen, waar
in een beroep wordt gedaan op de ten las
te van het Rijk komende sociale voor
zieningsregelingen beperkt. De sociale
werkvoorziening blijft een uitstekende sti
mulans voor de sociaal zwakke figuren,
zowel om de opvoedende als om de pre
ventieve werking, die van haar uitgaat.
Met voldoening delen B. en W. mede, dat
het initiatief tot oprichting van een werk
plaats voor moeilijk plaatsbaren en licha
melijke gehandicapten niet zonder resul
taat is geweest.
Vanaf 1 Januari 1954 hebben hier ge
middeld 15 mensen voor hen passende kJ
arbeid en levensvreugde gevonden ook de^h
financiële resultaten waren niet onbevre-
digend. Zodra het ruimtevraagstuk is op
gelost kan het aantal geplaatsten worden
uitgebreid.
Ook is 1954 is de gemeente Soest piet in
een hogere klasse voor de loonbepaling
geplaatst. Elke mogelijkheid om te berei
ken, dat een verbetering van classificatie
wordt verkregen, zal worden aangegrepen.
Een tweetal kerken hebben thans de ge
subsidieerde gezinsverzorging ter hand ge
nomen, terwijl bekend is, dat door par
ticulieren momenteel wordt getracht een
algemene vereniging te stichten, die zich
het werk van de gezinsverzorging tot
taak stelt.
Het is te betreuren, dat dit belang schijn-
Molenstr. 9 - Soest - Telef. 2272
Voor de St. Nicolaas hebben
wij een prachtcollectie le klas
merk-instrumenten in voorraad
tegen ongekend lage prijzen.
Komt U eens kijken naar onze
prachtige Accordeons, Guitaren,
Mandolines, Blokfluiten, Trom
petten, Mondharmonica's (uit
sluitend de originele Hohner in
strumenten) en niet te verge
ten onze grote sortering Blad
muziek en Feestartikelen.
Er is zeker iets voor U bij en
wat U ook koopt, alles wordt
voor 100 °/o gegarandeerd.
Wat U bij ons koopt is goed
MUZIEKSCHOOL
Privé- en Clublessen op alle in
strumenten.
Als speciale reclame ontvangt
elke koper van een guitaar, man
doline of accordeon deze maand
gratis één maand les.
Wij doen mee aan de Sint Ni-
colaasactie.
Aanbevelend,
W. J. VAN BOXEL
baar in een andere belangrijke kerkelijke
groepering nog niet voldoende wordt in
gezien, aldus B. en W.
Het aantal kinderen, dat naar vacantie-
kolonies werd uitgezonden, verminderde,
waaraan de moeilijkheden, die zich hebben
voorgedaan in verband met de ziekte van
de huidige schoolarts en het overlijden
van de motorische kracht van een der be
langrijkste uitzendende verenigingen, niet
vreemd zijn.
De bestrijding der onmaatschappelijkheid
eist nog steeds de volle aandacht. Door een
plaatselijke algemene vrouwenvereniging
wordt mede op ons verzoek momenteel na
gegaan of en op welke wijze de huishoude
lijke voorlichting kan worden georga
niseerd.
Het bestuur van de instelling voor Maat
schappelijk Hulpbetoon heeft met ingang
van 25 Mei een bijzondere steunregeling
getroffen voor weduwen en hun gezinnen,
waardoor met de speciale moeilijkheden,
waarin deze verkeren, rekening wordt
gehouden
Nog een nevelspuit voor de Brandweer.
Uit een rapport, samengesteld door
de districtsinspecteur voor het Brand
weerwezen, blijkt, dat de materieel-
sterkte van de brandweer alhier
dient te bestaan uit 2 mistbluseenheden
en 1 autospuit. In verband hiermede is
door B. en W. op de kapitaalsdienst een
•'post geraamd voor de aankoop van een
nevelspuit en van een autospuit. Hiermede
zal naar raming een uitgaaf van 65.000.-
gemoeid zijn.
De vergoedingen aan de brandweervere
nigingen te Soest en Soesterberg wegens
onderhoud en het schoonhouden van het
brandweermaterieel worden voorgesteld
op resp. 650.en 450.Voor contro
le en toezicht op het materieel is een af
zonderlijke post voor de commandant
Soest uitgetrokken van 600.
Subsidies.
Het Wit-Gele Kruis en „De Bond te
gen het schenden door het vloeken van
Gods Heiligen Naam" krijgen subsidie,
alsmede het Katholiek Militair Tehuis
te Soesterberg.
Het consultatiebureau voor alcoholisme
krijgt een subsidie van één cent per in
woner. De Volks-Universiteit krijgt
800.en 't Nut 675.subsidie.
Een bedrag van 300.is verder toe
gekend aan het Nut voor de 2 uitleen
bibliotheken. De reclasseringsraad krijgt
100.te verdelen over 2 reclasserings-
verenigingen.
Wederom wordt voorgesteld een subsi
die-aanvrage van de R.K. Vereniging
Moederschapszorg te Heerlen af te wij
zen.
Tevens wordt voorgesteld een verzoek
orn 100.subsidie van de Tafeltennis
club „De Stompert" te Soesterberg af te
wijzen.
De afdeling Soest van de Ned. Vereni
ging voor Volkszang krijgt 25.de
Korfbalvereniging K.V.S. 100.en de
dameshandbalvereniging „Vlido" te
Soesterberg 25.
De bijdrage aan de Tuinbouwvereniging
„Soest" in de kosten van keuring van
voortuintjes is verhoogd van 25.tot
100.—.
Onvoorziene uitgaven.
Voor werkelijk onvoorziene uitgaven is
geraamd een bedrag van 37.486,30, d.i.
rond 1.50 per inwoner.
Verder is op deze post voorlopig ge
reserveerd een bedrag van 44.250.
voor afschrijving op kapitaalsuitgaven,
welke in de loop van 1955 aan de be
groting zullen moeten worden toege
voegd 37.250.en voor het aandeel
van onze gemeente in het nadelig saldo
van de vuilverwerkingsinstallatie
7.000.—).
De bovenbedoelde kapitaalsuitgaven zijn
voor de bouw, inrichting c.q. uitbrei
ding van diverse scholen, de verbreding
van de BeukenlaanNieuweweg en de
bouw van een politiebureau met wonin
gen te Soesterberg.
Kampeerterrein verbeterd.
Voor de verbeterign van het kampeer
terrein wordt 6600.geraamd.
Politie krijgt nieuwe auto's.
Voor de aankoop van een stationcar en
een Volkswagen ten behoeve van de po
litie is een bedrag van 22.500.ge
raamd.
Gedipl. A.N.W.B. Bonds-instructcur.
Nieuweweg 97 Telefoon 2543
Verdere kapitaalsuitgaven.
De verbetering aan het Soester Natuur
bad (nieuwe garderobes) zal een be
drag van 77.000.vergen. De riole
ring en wegenaanleg in het plan Van
Lenneplaan zal 127.500.kosten.
Een verplaatsbare muziektent kost een
bedrag van 7700.en een autobussta
tion aan de Soesterbergsestr. 50.000.
Voor Wegenaanleg en riolering op
„Braamhage" is een bedrag geraamd
van 198.007,50 geraamd. De bouw van
een centraal gymnastieklokaal in Soest-
Zuid vergt 100.000.Rijwiel- en wan
delpaden langs de Kerkstraat kosten
77.000.Tenslotte vergen een nieuwe
nevelmistspuit en een autospuit 65.000.
Begroting Slachthuis.
De ontwerpbegroting van dit bedrijf ver
toont een nadelig saldo van 2.655.
Begroting Woningbedrijf.
Ingevolge de bijdrageregeling voor wo
ningwetwoningen moet voor risicodek
king een reserve worden gevormd. De
storting in de reserve bedraagt 7 °/o van
de jaarhuur en wordt ten laste van de
algemene dienst aan het woningbedrijf
uitgekeerd. Voor deze storting is ge
raamd 12.737,22.
Begroting Gemeentewerken.
Een bijdrage van 10.000.is geraamd
i wegens algemene onkosten en voor het
geven van adviezen. De bijdrage van de
gemeente wegens geschatte kosten der
bouwpolitie is uitgetrokken op 14.000.
Tegenover deze hogere uitgaaf staat
voor de gemeente een hogere ontvangst
van 4.000.wegens vergoeding van
de gemeente Hoogland voor het uitoefe
nen van het bouw- en woningtoezicht
aldaar.
Begroting Grondbedrijf.
Deze ontwerp-begroting heeft een na
delig saldo van 13.147,76 (vorig jaar
13.758,38). Overeenkomstig de beheers-
verordening wordt van dit nadelig sal
do 13.059,76 op de boekwaarde der ei
gendommen bijgeschreven en 88.
door de gemeente als verlies van het be
drijf uitgekeerd.
Begroting Gasbedrijf.
Het ontwerp van deze begroting sluit
zonder verlies of winst.
Begroting Maatsch. Hulpbetoon.
Deze begroting toont aan, dat deze in
stelling een subsidie van 164.000.
van de gemeente nodig heeft. (Vorig jaar
158.700.—.)
Begroting Badhuis.
Het Stichtingsbestuur bood een ont
werp begroting aan met een nadelig
saldo van 7700.— (in 1954 ƒ4700.—),
welk bedrag door de gemeente moet
worden uitgekeerd.
SOEST EN AMERSFOORT I.
In de loop der eeuwen heeft Soest van
zelfsprekend nauwe betrekkingen gehad
met de omliggende plaatsen. Vooral
Amersfoort speelde een belangrijke rol in
de geschiedenis van Soest. Zo vinden we
nog een deel van de historische feiten die
in Soest hebben plaats gehad, terug in
oude boeken, oorkonden en andere ar
chiefstukken van of over Amersfoort.
Amersfoort was de dichtsbijzijnde stad
met muren en Soest zowel als Baarn,
waren dan ook met Amersfoort overeen
gekomen, dat zij in tijden van oorlog be
scherming zouden mogen zoeken achter
haar wallen. Als tegenprestatie moesten
de bewoners van Soest en Baarn bijdra
gen in het onderhoud van de muren en
moesten zij helpen de stad verdedigen. Het
wel en wee van Amersfoort, was ook het
wel en wee van de omliggende dorpen.
Vaak alleen het weeHad Amersfoort
oorlog, dan moesten de boeren uit de om
trek paarden leveren en bij een belege
ring van de stad werd het omliggende
land het eerst door de vijand geplunderd.
Dat men het vege lijf kon redden was
werkelijk dan ook nog de enigste troost
die restte. De bezittingen die men niet
had kunnen medenemen, waren verdwe
nen en de huizen en boerderijen vaak
verbrand.
Voor de grotendeels boeren bevolking van
Soest was Amersfoort ook het voornaam
ste afzetgebied voor hun producten. Na
Utrecht de belangrijkste marktplaats in
het Neder-Sticht, bezat Amersfoort grote
en kleinere pleinen, waar de goederen
uit de omgeving werden aangevoerd. Zo
verhaalt een van de geschiedschrijvers
van Amersfoort, dat de „huislieden" van
Eemland bekend stonden om het fokken
en vet mesten van ganzen en andere voge
len. Met hun vet gemeste beesten gingen
zij ter markt in Amersfoort, alwaar op de
Gansenmarkt (nu Appelmarkt) de dieren
verhandeld werden. Van stadswege waren
„bezienders", d.i. controleurs, aangesteld,
om toe te zien, dat geen zieke of andere
voor de consumptie ongeschikte beesten
werden verkocht.
Van de turf, die in ons Soesterveen werd
gestoken, werd een groot deel per schuit
door de Praamgracht gevoerd en dan ver
der over de Eem naar Amersfoort. Bij de
stad gekomen, voer men onder de Koppel-
KERKSTRAAT 3 -SOEST-TEL203C
poort door, door de sluizen van het Spui,
rechts af naar de Westsingel, waar tegen
over het tegenwoordige Museum Flehite
gemeerd werd. De schuitenvoerders moes
ten zelf hun turf aan de man brengen en
mochten geen venters in dienst nemen. De
turf, dat met karren vanuit Soest, Veenen-
daal en Rhenen werd aangevoerd, werd
verhandeld op de tegenwoordige Var-
kensmarkt, waar de wegen uit Soest en
Veenendaal samenkwamen. Het eerste
stuk weg, dat wagens vanuit het Soes
terveen reden, heette lange tijd Turf-
straat, maar werd in onze tijd omgedoopt
in Waldeck Pyrmontlaan. Over de turf
handel in Amersfoort werd nog op 7 Fe
bruari 1707 gesproken in een stedelijke
bekendmaking.
Als een inwoner van Soest vroeger wat
had uitgehaald, kreeg hij te maken met
de Maarschalk van Eemland. Deze bracht
de boosdoener naar Amersfoort, waar hij
werd berecht. Deze maarschalk was de
vertegenwoordiger van de Bisschop van
Utrecht. Het gebeurde nog wel eens, dat
de stad Amersfoort onenigheid had met de
maarschalk, omdat de Amersfoorters zich
rechten toekenden, die eigenlijk de maar
schalk toekwamen. Feitelijk hadden de
Amersfoorters buiten hun „stadvrijheid"
niets te vertellen. Zo vielen de Melm en
de Baarnse dijk buiten hun rechtsgebied.
Toch meenden zij zich met de kalkbran
ders die daar woonden te kunnen bemoei
en, waar Maarschalk Gijsbrecht van Nij-
enrode uit de aard der zaak geen genoe
gen mee nam. Aangezien de Bisschop van
Utrecht de wereldlijke macht had afge
staan aan Karei V, (we schrijven 1531),
wendde de maarschalk zich tot Karei, die
de volgende uitspraak deed: „Roerende
die clachte van die calckmate op den
Mellum ende Barentschen dyck, en sullen
die van Amersfoort desen aengaende van
nu voirtaen hem niet onderwinden buyten
U moet me niet vragen was vloeivelden
zijn, want dat weet ik heus niet.
Maar als het is wat ik denk, moet het
daar achter „Ons Belang" een onfrisse be
weging zijn.
Jakkes wat was dat een onwelriekend
verhaal in onze Soester Courant van Dins
dag. Je krijgt de indruk, dat de Boldoot-
wagen af en aan rijdt, zonder evenwel de
zaak te kunnen redden en dat het een
kwestie is van pompen of verz
Nou, het beste maar met die prutboel
Soesterbergers. Troost U maar met de ge
dachte, dat het in Soest ook niet alles
is. Wij doen het hier ook nog zoals de Ba
tavieren het deden. Alleen hadden die
toen niet zoveel last van omwonenden en
konden zij rustig „vloeiveldjes" aanleg
gen
Vreemd is dat eigenlijk. We hebben van
alles uitgevonden en toegepast: stoom
kracht, electra enz. enz. tot H-bommen toe,
maar zoiets elementairs als vuilafvoer lie
ten heel veel plaatsen op de wereld
maar op z'n beloop en zo te hooi en te
gras werd hier en daar riolering aangelegd.
Het is daarom een beetje onredelijk om
ons zittend Gemeentebestuur aan te val
len, zoals deze week in 'n plaatselijk res
taurant door enige bezoekers geschiedde.
We zitten nu eenmaal met die toestand
en het is natuurlijk jammer, dat U nog
net even voordat de riolering een feit
gaat worden, aan een nieuwe put toe
bent. Om bovendien overal de geweldige
defensie-uitgaven bij te sleuren vind ik
stijlloos en weinig blijk geven van werke
lijkheidszin.
Leest U hier nu niet uit, dat ik zo blij
ben met die hoge defensiekosten, maar we
moeten toch ziende blind zijn, wanneer
we, zoals de kaarten nu liggen, niet inzien,
dat de uitgaven voor onze verdediging
moeten prevaleren.
Was het maar waar, dat het niet (meer)
zo was.
H. OEKMAN.
ZIE ONZE ETALAGE
TORENSTRAAT 4 TELEFOON 3251
die vryheyt van der stadt". Waarmee ge
zegd werd, dat de maarschalk de baas
was buiten de stad en die van Amersfoort
op de Melm niets te vertellen hadden
(Genoemde Gijsbrecht was een naamge
noot van degene, die hier vroeger, in 1356,
bekend was geworden, door de Slag op de
Soester eng).
JONGETJE ZWAAR GEWOND.
De 9-jarige P. Dijkman, woonachtig aan
de Klaarwaterweg, is Dinsdagmiddag te
gen een auto gelopen en zwaar gewond
naar het St. Elisabeth Ziekenhuis ver
voerd.
Op het gevaarlijke kruispunt Verlengde
Talmalaan-Beukenlaan stak de jongen,
van achter een stilstaande autobus, de
rijweg over en liep met zijn hoofd tegen
een juist passerende vrachtauto van de
firma H. W. van Asch. De jongen botste
met zijn hoofd tegen een ijzeren steun
van de laadbak en liep 'n ernstige wond
aan het achterhoofd op. Zijn toestand
is zorgwekkend.
N.V.E.V.
Mevrouw Jans, presidente van de afde
ling Eemland van de Ned. Vrouwen
Electriciteits-Vereniging, sprak een wel
komstwoord op de bijeenkomst in het
Oranje Hotel, waarop de heer Ariaans
een causerie hield over het bedrijf van
N.V. Zwanenberg te Oss.
Hierin gaf spr. een beeld van de gewel
dige ontwikkeling van dit vroegere
kleine bedrijf tot het wereldconcern van
heden en vertelde hoe ultra-modern dit
bedrijf is ingericht.
Vele machines zijn nodig voordat de
producten van deze fabriek de tafel van
de huisvrouw vullen.
De vele N.V.E.V.-leden kregen van vele
producten een proef te nemen en op een
enquete-formulier kon men invullen
welke producten men op prijs stelde.
Mevrouw Jans sloot deze middag met
een dankwoord.
NUTSBIBLOTHEEK.
Aanwinsten Soest-Zuid
Vicky Baum, De grote schuld. W. v.
Bemmelen, Brieven aan een onbekende.
K. E. Boerner, Zomer met Angelica. F:
Bordewijk, Het gele huis te huur. Ina
Boudier-Bakker, De klop op de deur.
Pearl Buck, De moeder. M. Chevalier,
Mijn loopbaan, mijn liedjes. A. Don
ker, Schaduw der bergen. L. C. Dou-
glas, De mantel. G. Eliot, Adam Bede.
Henr. van Eyk, De lotgevallen van Thé-
resa. Henr. van Eyk, De kleine para
de. H. Fallad, Kleiner Mann, wasj
nun? L. Frapié, De bewaarschool.
H. B. Gisevius, Tot het bittere einde. I
II. A. v. Gogh-Kaulbach, Moeder.
Haasse, Oeroeg. Fanny Hurst, Hun toi
vlucht. A. S. M. Hutchinson, Als
winter komt. G. G. Janson, Met o
armen. Diet Kramer, Onrustig is
hart. O. J. de Landell, De porseL
tafel. Kari Larsen, Tussen de
ren. Clara Lennart, Twee negerpo
Hans Nesma, En het leven begon
opnieuw. A. Olofsen-Korf, Snibbi
W. Pétillon, Het lichtend pad.
Philips, De zaak Beukennoot. E.
de Canter, Wankele waarheid.
•öy
-V/
*7
«1$
Remarque, lm Westen nichts Nev
fr
n^tsi
M. Revis, Paviljoen van glas.
Schelven, Wat maakt U van Uw
A. Servaas, Internaat. W. St
grootste gave. M. H. Szekely* Uur
De andere wereld. Sigrid UndsM^Qf; t.t >fingt
tin Lavransdochter. M. WalkerL*"
ring des harten.
Vr
Uur
cis J&jratrr,
