BROEKEN
VAN ESSEN
Soester schilderes voltooide
schilderij van
H.M. de Koningin.
TEL.2766
KERKSTR.3
FUGERS
RADIO
KERKSTR.3 TEL.2766
Platen Johniiy Jordaan.
SPEURDERS.
Van week tot week
in Soest.
KUNT U OVERAL KOPEN
MAAR BROEKEN
HE T BROEKENHUIS
SOEST
IN DE HOEK.
SPECIAAL-OPTIEK.
OR6EL5^
PIANO'S
SOESTERBERG
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1955.
33e JAARGANG No 66.
OESTER
OURANT
Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag.
Abonn. per kwart, 1.95 - per post 2.10
UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT
SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156
Het is rustig in de Bartolottilaan, maar
nog rustiger is het bij het atelier van
de schilderes Auwina Lovendaal, dat,
verborgen onder hoge bomen, enige
tientallen meters van de weg af ligt.
Het hoge geboomte maakt deze plaats
tot een lusthof, maar de schilderes
heeft licht nodig, veel licht en die
bomen hebben haar wel eens gehinderd
bij de grote taak, die deze week voltooid
is, het schilderen van een portret van
H.M. de Koningin, in opdracht van het
gemeentebestuur in Sliedrecht.
Een telefoontje van een Soester inwo
ner, die het schilderij zag, bracht ons
naar de Bartolottilaan, naar het ate
lier van mejuffrouw Lovendaal en bij
het binnengaan van het atelier kwam
de etiquette in het gedrang. Even voor
stellen, maar de aandacht werd direct
geboeid door het schilderij van 130 bij
80 c.M., dat onze Koningin toonde, zo
als zij voor ons is. H.M. is gekleed in
een goudkleurige japon, de kleur, die
bij de Oosterlingen als de vorstelijke
kleur bij uitnemendheid geldt. Los om
de schouders een nerz-stola, maar niet
dit was het, wat de meeste aandacht
opeiste. Het was het gelaat, dat ons al
len zo bekend is. Het was de expressie
van dit gelaat, waarin al datgene te
lezen is wat de band uitmaakt tussen
Vorstin en volk. Datgene wat de Ame
rikanen een paar jaar geleden enthou
siast deed zijn over onze Koningin.
Datgene wat ons ontroert, wanneer wij
Haar stem horen door de radio. Het
was het conglomeraat van al datgene
wat bij ons, bewust of onbewust, de
trots wekt om het bezit van deze
Vorstin.
Dat was Dinsdag en Woensdag was
het schilderij al weg. Een snelle poli
tieauto 'kwam uit Sliedrecht, het schil
derij werd voorzichtig ingeladen, de
schilderes nam plaats op de zetel, die
anders bestemd is voor arrestanten, en
in snelle vaart ging het naar het dorp
van de zeeslepers, waar inwoners voor
het eerst kennis maakten met de nieu
we aanwinst van het gemeentehuis,
waar het schilderij opgehangen is.
De schilderes Auwina Lovendaal werd
geboren in Hees bij Nijmegen en na
het bezoeken van de lagere school bleek
al gauw, dat zij niet de weg zou gaan,
die vele meisjes bewandelen, de weg
naar het huwelijk, de weg naar het
vrij rustige bestaan van de huisvrouw.
Zij kreeg onderricht van haar groot
vader, de dichter G. W. Lovendaal, die
hoofd en tevens tekenleraar van de
Normaalschool was.
Kent U het lied „Hollands vlag, je
bent mijn glorie" Natuurlijk kent U
het. Dit lied is van G. W. Lovendaal.
En U hebt beslist dat populaire liedje
wel eens gehoord, dat de Jonge Fliere
fluiters met Peter de Boorder herhaal
delijk zingen en dat „Ze wisten het
wel" heet. Dat is ook van G. W. Lo
vendaal, die aan zijn kleindochter een
Ruime voorraad.
In Utrecht is de gasfabriek
Ruikhonden gaan gebruiken;
Zij vinden vlug een leidinglek.
Doordat zij zo scherp ruiken.
Het is een iedereen bekend
Hoe fijn zo'n reukorgaan is,
Zodat de lek-opsporingsdienst
Een échte hondenbaan is.
Tot nu toe was dit mensenwerk,
Die 't lek tenslot óók vonden,
Maar hun prestaties haalden niet
Bij 't snuifwerk van de honden.
Kan men nu van zo'n hondenneus,
Die zo veel kan presteren,
In onze grote maatschappij
Niet méér nog profiteren
Zij wijzen in een ommezien
Waar of een „lek" ontstaan is,
Zij merken, vlugger dan de mens,
Waar of een „luchtje" aan is.
CLINGE DOORENBOS.
^(Nadruk verboden).
leerlinge had, die grote belangstelling
voor tekenen en schilderen aan de dag
legde, maar de rest wel geloofde.
Vader Lovendaal, die kunstfotograaf
was, zag met grote bezorgdheid deze
hartstocht voor de schilderskunst bij
zijn dochter en stelde alles in het werk
haar hiervan af te brengen. Lang was
de jonge Auwina bij moeder thuis, tot
ze naar een pensionaat in Brussel ge
stuurd werd. Hier werd de schilder-
drang ook bestreden, maar de kunste
nares in dop wenste niet getemd te
worden. Als ze niet mocht schilderen,
dan moesten ze er maar genoegen mee
nemen, dat ze alleen maar wilde tui
nieren. Ze wenste nu eenmaal die „ku
ren" niet op te geven.
Het onderwijzend personeel van het
pensionaat ging niet in zak en as toen
de halsstarrige leerlinge weer naar
huis ging, omdat er nu eenmaal wei
nig mee te beginnen was, maar thuis
ontvingen de ouders ook geen dochter,
die wenste te buigen voor de ouder
lijke wil en haar plannen, schilderes
te worden, opgaf.
In Utrecht werd de eerste stap gezet
op de artistieke ladder door haar
werkzaamheid in het atelier van Chris
Achterberg. Financiële besognes dwon
gen echter tot het aanvaarden van 'n
betrekking in een hoedenzaak, waar
etaleren de grote hobby in het bedrijf
en paardrijden de favoriete sport bui
ten het bedrijf werd. Dit paardrijden
bezorgde de jonge amazone een rug
kwetsuur en drie jaar lang moest ze
op bed liggen. Deze drie jaren hebben
vormend gewerkt, al bleef het ouder
lijk verzet van kracht. Techniek viel
er niet te leren, want er mocht niet
geschilderd worden, maar daar op bed
leerde de toekomstige schilderes zien,
zoals een schilderes moet zien.
Lang bleef het sukkelen met de gezond
heid, maar dit vormde tenslotte geen
beletsel om aan de eigen ontwikkeling
te gaan werken. Niemand minder dan
Michel Angelo, reus onder de zeer
groten, werd door de kunstenares in de
dop uitgezocht om gecopieerd te wor
den.
Opvallend vond zij de weergaloze har
monie in het werk van de grote Ita
liaan, waarin geen dissonant te vin
den is.
Toen kwam ze op de schildersacade
mie. Niet als studente, maar als mo
del. Daar hoorde zij echter zoveel en
daar viel zoveel voor haar te leren,
dat zij definitief begon en verschillen
de studenten waren eerlijk genoeg om
toe te geven dat het model beter te
kende dan zijzelf konden. Is het dan
ook te verwonderen, dat Professor v.
d. Berg graag aanwijzingen gaf
Met een portret van de bekende zan
geres Aukje Karsemeij er-De Jong
maakte Auwina Lovendaal haar debuut
als portretschilderes, maar dit schilderij I
nam ze niet mee om aan Professor i
v. d. Berg te laten zien. Wel een zelf- j
portret en een schilderij van Prinses
Beatrix, dat zij aangeboden heeft aan
H.M. de Koningin.
Gelooft U nu niet, dat Prof. v. d. Berg
met lofuitingen kwam, dat hij de twee
werken uitbundig prees. Een aanmer
king over de achtergrond van het zelf
portret, een vriendelijke lach, die al
les kon inhouden, maar dat was ge
noeg voor de schilderes, die wist, dat
de professor zijn critiek zeker niet on
der stoelen of banken zou steken, wan
neer hij dit gewenst achtte.
Door het schilderij van Prinses Bea
trix kwamen de eerste opdrachten voor
de schilderes, die als model op de aca
demie niet gezegd heeft„Ik kan het
beter dan die studenten", maar dit stel
lig dacht.
Er kwam een meneer met foto's van
Dr. Philips, waarvan hij een schilde
rij wilde hebben. Het schilderij werd
gemaakt, maar de opdrachtgever kwam
nooit meer opdagen. Geen nood, want
er kwamen anderen. Ook een onbe
kende, die een portret van zijn vrouw
wilde laten schilderen. Toen hij het
portret van Dr. Philips zag, vergat hij
het doel van zijn komst, nam schilde
res en schilderstuk mee naar Hilver
sum en de N.S.F. kocht het portret.
En toen kwam de grote opdracht, be
werkstelligd door de burgemeester van
Sliedrecht, die vol vertrouwen het re
sultaat van het schilderen van H.M.
de Koningin tegemoet zag, daar Au
wina Lovendaal een geslaagd portret
van zijn kleindochter schilderde. De
opdracht werd in December van het
vorig jaar gegeven en het schilderij
zou in April klaar moeten zijn.
Toen kwamen de moeilijkheden. Bur-1
gemeester Winkler van Sliedrecht stierf I
en dit maakte zo'n diepe indruk op de
schilderes, dat zij niet aan het werk
beginnen kon. Waarmee moest trou
wens begonnen worden door iemand,
die zich langzamerhand bewust werd
van de enorme taak een gelijkend por
tret te moeten geven, dat tevens door
gelaatsexpressie volledig beantwoordde
aan de voorstelling, die men zich van
de Koningin maakt.
Op 20 April werden vele kunstenaars
op het Paleis uitgenodigd en onder hen
bevond zich Auwina Lovendaal, die na
lang worstelen er grote hulp van fo
to's en films van de Rijksvoorlichtings
dienst slechts een schets van de han
den nodig had om het werk te kun
nen voltooien. Die schets werd gemaakt
tijdens het bezoek aan het Paleis en
op 25 April werd het schilderij in het
gemeentehuis van Sliedrecht onthuld.
De schilderes was echter niet voldaan
en het geheel leek haar wat te som
ber. Zij werkte verder in het gemeente
huis, maar na enige tijd kwam het
schilderij weer naar Soest en nu is het
zo, dat de maakster meende het te kun
nen afstaan. Nu spreekt het gelaat, nu
leeft het, zoals het leeft in het be
wustzijn van allen, die dit gelaat ken-
hoeft te zijn staat wel vast, maar dit
kon ze niet weten toen ze de opdracht
aanvaardde, toen ze begon aan het
grote werk, dat nu voltooid is.
„Omdat ik niet uitgekeken kom op
het gezicht van de mens, op de ogen,
de mond, het hele gelaat, waaruit de
ziel en het karakter spreken", zegt
Auwina Lovendaal.
„En omdat ik moet", had ze er aan toe
kunnen voegen.
P.V.O. heeft het zesde en laatste
concert gegeven en voor de tweede
maal vond dit achter het V.V.V.-huis
plaats. In dit seizoen speelde P.V.O.
aan de Parklaan, Schrikslaan, Soest-
duinen en Eikenlaan. Niemand kan
zeggen, dat P.V.O. zich niet heeft la
ten zien.
Er waren Donderdagavond heel wat
in deze prima afwerking
in deze uitzonderlijke pasvorm
in deze enorme sortering
en tenslotte
in deze verrassend lage prijzen.
BA1< KUNT ALLEEN VINDEN IN
HILVERSUM
LEEUWENSTRAAT 33
nen en vol vertrc 'wen wacht de schil
deres de reactU-het publiek af.
„Waarom schildert U zo graag por
tretten vroegen wij de schilderes.
„Omdat ik niet uitgekeken kom op
het gezicht van de mens, op de ogen,
de mond, het hele gelaat, waaruit de
ziel en het karakter spreken".
„U hebt de Koningin geschilderd, ter
wijl U haar slechts enkele malen ge
zien hebt, dus zonder model. Doet U
het altijd zo
„Ja, bijna altijd. Wanneer ik enige tijd
met het onderwerp van mijn schil
derij ongedwongen omgang gehad heb,
wanneer ik een uurtje gespeeld heb
met het kind dat ik moet gaan schilde
ren, dan is het alsof zich langzaam een
beeld in me gaat vormen, dat straks
tot schilderij gaat worden. Dan krijg
ik het gevoel, dat het zó moet en niet
anders en dan heb ik vaak bij voor
baat de overtuiging dat het zo goed is".
Het werd al donker toen ik naar huis
reed om te gaan schrijven over dit
mooie portret, dat nu in Sliedrecht
hangt. Het werd al donker toen ik mij
al rijdend afvroeg waarom dit zo moet
zijn. Waarom een jonge vrouw met
charmes, die haar voor een huwelijk
geschapen doen schijnen, jaar in jaar
uit worstelt tegen het verzet van de
ouders, strijdt tegen de handicap van
een driejarig ziekbed, het aandurft te
schilderen in een tijd, die alleen maar
behoefte schijnt te hebben aan scoo
ters en bromfietsen. Waarom ze de
enorme taak op zich neemt een por
tret te schilderen, dat blootgesteld
wordt aan de critiek van duizenden.
Dat ze voor deze critiek niet bang
toeschouwers ë.i toehoorders, m^*v- \et
hadden er veel meer kunnen J>e
anderen zaten natuurlijk in huiselijke
kring te mopperen, dat er in Soest
nooit iets te doen is.
De P.V.O.-ers zijn de zomer prachtig
doorgekomen. Geen druppel regen op
de nieuwe uniformen. Bij de intocht
van de bejaarden na de uitgaansdag
zag het er naar uit, dat het keurige
zwart een plensbui zou krijgen, maar
het bleef bij driemaal opstellen om op
mars te gaan, want de mars naar het
Kerkplein, waar de tocht van de ou
den van dagen eindigde, ging niet door.
Dat is wel wat anders dan het gedrag
van de olieman van Louis Davids, die
met z'n „goeie goed" in de olie onder
z'n ford je ging liggen.
Het natuurbad heeft de 130.000ste
bezoeker al lang geboekt, maar nu zal
het wel gauw gebeurd zijn met het
zwemmen, want de praktijk heeft be
wezen, dat het mooiste weer in
September weinig zwemlust oplevert.
Je moet wel het geduld hebben van
een engel en de onverstoorbaarheid
van een schildpad hebben, wanneer je
je druk maakt voor de jeugd en een
speeltuin op poten zet. Even schom
melen, even broekje slijten op de glij
baan en dan maar slopen, jongens.
Door deze sloopwoede was de speel
tuinvereniging 't Hart gedwongen het
zusje van de V.V.V.-tent te huren voor
een fancy-fair. Er is heel wat binnen
gekomen, maar er moest ook heel wat
af, want er waren vele prijzen, 700.
vernielzucht plus 1300.aan prijzen
en dat in drie dagen. Er zijn heus wel
zaken in Soest, die dat niet beuren.
We mogen wel eens op de politie
kankeren - en wie doet dat niet -
maar als er om 3 uur 's nacht in Soes-
terberg ingebroken wordt en zes uur
later hebben ze de buit in Den Haag
te pakken, dan blijkt daar toch wel
uit, dat de recherche niet zit te soe
zen.
De daders weigerden te bekennen, ter
wijl er zoveel bewijsmateriaal was,
dat een koe kon snappen, dat ze het
gedaan hadden. Nee, nee en nog eens
nee. Dat zei Landru ook, maar toch
kostte z'n vreemde hobby hem de hals.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN.
Zondag a.s. wordt de artsendienst waar
genomen door doktoren W. J. Schutte,
Burgem. Grothestraat 65, telef. 2333,
en dokter G. van Beurden, Steenhoff-
straat 12, telefoon 2667.
Zondag a.s. is geopend apotheek „Soest-
dijk", Van Weedestraat 46.
S.E.C.-NIEUWS.
S.E.C. begint de competitie Zondag a.s.
met een thuiswedstrijd tegen Amsvor-
de. Het elftal is alsvolgt samengesteld
Doel Dick Renooy; achter J. A. Bee-
Toen ik een paar jaar geleden eens
in een hoekje beweerde, dat het „door
draaien" van groente een schande was,
heb ik hem, van een meneer, die er
alles van af wist, op ongezoute wijze
uitgemeten gekregen.
„Ik sprak over zaken waar ik niet
het minste benul van had"; „wanneer
ik boer was zou ik het pas goed kun
nen beoordelen"; „vernietigen van over
schot was de enige redelijke oplossing"
en.... „wanneer ik nog eens zoiets
stoms beweerde, zou hij zich tot zijn
spijt genoodzaakt zien als abonné te
bedanken, want op een dergelijke be
richtgeving stelde hij geen prijs"
Nu ben ik inderdaad geen tuinder.
Verder dan het verzorgen van mijn
pioenroos, die ieder jaar vanzelf weer
opkomt, heb ik het nog niet gebracht.
Dat de redactie het erg zal vinden op
deze wijze een abonné te verliezen,
geloof ik niet, al heeft zij ook nog zo
graag veel abonné's.
Dus waag ik het er maar op te schrij
ven, dat, toen ik zojuist hoorde om
roepen, dat ettelijke tonnen tomaten
moesten worden doorgedraaid en dat
dit tegen medio September wel zal
oplopen tot partijen van 10 a 12 dui
zend ton, ik dit nog een even
mensonterende schande vond als 2 jaar
geleden.
O, ik weet er alles van. Volgens insi
ders is het om economische redenen
onvermijdelijk, maar een schandpaal
blijf ik het vinden.
In een tijd, dat onmogelijk schijnende
zaken mogelijk zijn gebleken, moet
het voor ieder die zieh gecivili
seerd weet, diep beschamend zijn, dat
er voedsel wordt vernietigd omdat het
niet genoeg ping-ping oplevert, terwijl
er millioenen op aarde zijn, die niets
hebben om hun maag te vullen.
Unesco wil wel helpen zegt men. Geld
en mogelijkheden op het gebied van
sterilisatie en transport zijn aanwezig.
Maar waarom gebeurt er dan niets en
blijven we „overproductie van voedsel"
rustig vernietigen
Of zit er waarheid in de bewering die
ik onlangs hoorde, dat alleen in die
gebieden hulp wordt geboden, waar
directe economische mogelijkheden
schuilen Dit zou toch minderwaardig
zijn. H. OEKMAN.
depot van
de beste glazen ter wereld.
STEMMEN - REPARATIE
NIEUWE KASTEN etc.
WUflN Tfll nieweweg 103
WHI1 IUL TELEFOON 2968^"
kink en J. Admiraal; midden W. v.
d. Broek, C. v. 't Klooster, N. Jekel;
voor L. Veldmeyer, L. Ruttenberg, R.
ten Hove, W. Pothoven en J. v. d.
Broek.
ReservesPiepenbroek, Pureveen en
Wijnands.
Quick (Amersfoort) houdt Zaterdag en
Zondag een jeugdtournooi in verband
met haar 65-jarig bestaan. De adspi-
ranten van S.E.C. nemen deel en ver
der de organiserende vereniging,
A.P.W.C. en Baarn. De juniores van
S.E.C. spelen Zondag en Quick, H.V.C.
en Hoogland zijn eveneens van de
partij.
Zaterdag spelen de S.E.C.-welpen (10-
12) in Hilversum tegen de jongens van
E.M.M.
OLYMPIA VOLLEYBAL.
Na een rustperiode van 6 weken gaat
ook de volleybal weer draaien.
Er zal weer hard worden getraind voor
de komende competitie van de NeVoBo
en voor het tournooi, dat Olympia or
ganiseert op Zaterdag 24 September
a.s., op het Eltheto-veld in Soest-Zuid.
MEDISCHE DIENST.
Dokter Brandt, Dolderseweg 59, Den
Dolder, zal Zondag 4 Septembei a.s.
de artsendienst waarnemen.
