BEN VAN DER LINDEN Crisis der zekerheden 1955 GAAT HEEN, MAAR ONZE BAND BLIJFT. goede Kerstdagen en een voorspoedig Nieuwjaar KEUR VAN UITGELEZEN ARTIKELEN AARDIGE SURPRISE DINSDAG GEEN COURANT. NIEUWJAARSWENSEN. SOEST Gaarne zouden wij U allen persoonlijk de hand willen drukken om U toe te wensen. Dat kunnen wij niet, maar wij kunnen U wel helpen Uw feestvreugde te verhogen met een in gewone en in de meest exclusieve verpakkingen. ZELFS DE MEEST VERFIJNDE SMAAK SLAAGT BESLIST IN ONZE ZAAK. Als bewijs van onze erkentelijkheid voor Uw vertrouwen, hebben wij weer een voor U klaar liggen. Dat onze relatie in het komende jaar bestendigd moge blijven is de wens van SLIJTERIJ EN WIJNHANDEL SOESTERBERGSESTRAAT 49 SOEST-ZUID TELEF. 2490 in het openbaar is een beginselkwestie. Wanneer de wethouder van onderwijs dit spreken voor de publieke tribune wil noemen dan is dat een miskenning van de functie, die de publieke tri bune met inbegrip van de pers in ons midden uitoefent en een denigrerende houding tegenover een raadslid, die on aanvaardbaar is. „In ditzelfde debat vermaande de heer De Haan mijn fractiegenoot een goed verliezer te zijn. Ook een dergelijk ver maan wijst op een verkeerde instelling, want de juiste verhouding tussen raad en college is die van onderling over leg. Wie hierbij het winnen of ver liezen in het geding breng houdt niet zijn dienende taak in het oog. Niemand mag in een debat de wens koesteren te winnen of in angst verkeren voor verlies. Alleen de gemeentebelangen gelden en daarmee uit". De heer Oranje zegt niet blind te zijn voor de kwaliteiten van wethouder De Haan en hij maakt hem gaarne een compliment voor de wijze, waarop hij de vergadering tijdens het afdelings- onderzoek heeft geleid. Hiervoor zwaait spr. hem alle lof toe. Met bijzondere voldoening heeft de heer Oranje geconstateerd, dat het col lege de raad een sluitende begroting voorgelegd heeft, maar dit wil niet zeggen, dat er nu geen zorgen meer zijn, want naast de sluitende begroting ligt een hoeveelheid hoogst nodige en zeer wenselijke maatregelen, die onver zorgd moeten blijven. Onze uitgaven zijn weer met ruim 15 °/o gestegen, ondanks de resterende ver- langslijst en de heer Oranje vraagt zich af of dit dan allemaal maar niet gebeuren moet. Of er in berust moet worden, dat in feite niet de gemeente maar het rijk uitmaakt, dat wij in on ze redelijke en urgente behoeften niet kunnen voorzien, daar de financiële verhouding met het rijk te wensen overlaat. Een zeer belangrijk deel van het stij gen der uitgaven is veroorzaakt door rijksmaatregelen, dus hiervoor is de gemeente niet verantwoordelijk. Boven dien wordt het eigen belastinggebied van de gemeente hoe langer hoe meer ingekrompen. De hoofdsom op de per sonele belasting is verlaagd, de op centen op de grondbelasting worden verlaagd en alleen voor de te derven grondbelasting zal de gemeente een compensatie ontvangen. Dit betekent vervlakking van ons gemeentelijk le- ven. De regering streeft naar een betere verdeling van gelden van het ge meentefonds naar objectieve normen en de heer Oranje meent, dat dit toe gejuicht moet worden. Dan kan er ten minste een eind komen aan de be schamende onderlinge wedloop van de gemeenten omwille van de grootste bijdrage. Deze maatregel luidt echter tevens een nieuwe periode van onzekerheid in. Het college is echter zeer optimistisch en kondigt aan, dat te zijner tijd wel weer 'n nieuwe subjectieve bijdrage kan worden gevraagd. De heer Oranje kan dit optimisme moeilijk delen, daar wij met een flink eigen belastinggebied zelf konden beoordelen of het verant woord is onze gemeente met nog meer uitgaven te belasten, terwijl wij nu af hankelijk zijn van het rijk. Dan was er meer sprake van een eigen beleid. Nu worden we hoe langer hoe meer landskinderen met een zakgeld, waar mee we niet kunnen uitkomen. De heer Oranje is van mening, dat de stem van de gemeenteraad van Soest - als deze in Den Haag gehoord wordt - weinig indrukwekkend zal zijn, dus er is weinig reden voor optimisme. Met klem dringt spr. er op aan de stem van de gemeente te laten gelden in de Vereniging van Nederlandsche ge meenten, teneinde gezamenlijk de weg te zoeken om uit deze impasse te ko men en van de gemeentelijke autonomie te redden wat er te redden valt. Enige suggesties die dit zouden kunnen bewerken zijn Het toewijzen van een dusdanig belastinggebied, dat het ge meentelijk beleid zich wederom zal kunnen afspiegelen in de gemeentelijke belastingdruk. Dan het vermijden van grote verschillen in belastingdruk door het toewijzen van een gezamenlijk be lastinggebied aan de collectiviteit der gemeenten en tenslotte het verstrekken van afzonderlijke bijdragen door het rijk voor bepaalde doeleinden. De heer Oranje hoopt, dat deze suggesties nader bekeken zullen worden, daar de ge meentebelangen die op het spel staan dit tenvolle waard zijn. De VOORZITTER wees op de nauwe samenwerking tussen de raad en B. en W. en toonde dankbaarheid voor de waardering, die uit de woorden van de sprekers bleek. Soest groeit snel en deze groei moet op verantwoorde wijze opgevangen worden, terwijl het bestuursapparaat ingesteld moet zijn op verdere groei. Door de woningbouw is inderdaad een schuldenlast ontstaan. Particuliere bouw is beter, maar er is geen interesse. De sluitende begroting kostte offers en vooral Gemeentewerken werd de dupe. Bij de woorden van dankbaarheid, die de heer Schaafsma sprak, denkt men onwillekeurig terug aan de hongerwin ter van 11 jaar geleden en het Ar dennenoffensief, dat toen aan de gang was. Thans zijn wij gezegend. Wijzend op de benoeming van het schoolhoofd en de kwestie van de I.Z.A. wees de voorzitter er op, dat B. en W. een eigen mening hebben en de taak deze naar voren te brengen, zelfs indien deze tegen de mening van de raadsmeerderheid ingaat. Industralisatie is ook voor Soest no dig, maar Soest heeft tevens een taak als recreatie-oord. Daarom mag de Soester industrie niet hinderlijk zijn. Daarbij komt, dat voor industralisatie woningen en arbeiders nodig zijn. Soest is altijd zuinig beheerd geweest en daarom zullen B. en W. met het volste recht in 1957 een verhoging van uitkering van het gemeentefonds kun nen vragen. Het bouwvolume is bepaald onvoldoen de om onze woningnood ook maar enigszins op te heffen. Daarvoor is continuiteit in het bouwen nodig, maar de organisatie hiervan hebben wij niet in handen. In augustus besloot de raad militaire woningen te bouwen. Het mi nisterie van oorlog nam hiervoor con tact op met Wederopbouw, deze met Gedepuieerde Staten, maar G.S. kon den de woningen niet uit het provin ciaal migratiecontingent beschikbaar stellen en thans duren de besprekin gen al vier maanden. Dit is een staal tje van desorganisatie, waardoor de woningen duurder worden en de bouw wordt afgeremd. Wethouder VAN ZADELHOFF (K.V.P.) bracht dank voor de medewerking aan de wethouders verleend en deze dank gold in 't bijzonder de voorzitter. Uit de woorden van de sprekers was waar dering gebleken, maar ook critiek, in het bijzonder op het beleid van de wet houder van onderwijs. Deze was zelf mans genoeg om te antwoorden, maar de heer Van Zadelhoff wilde er even op wijzen, dat B. en W. bij de be noeming van het schoolhoofd eensge zind geweest waren en dat de raad weinig begrip getoond had voor de gang van zaken bij de besprekingen over de I.Z.A.-regeling voor de ziekte kostenverzekering. De heer De Haan heeft toen deze zaak behandeld omdat hij meer deskundige is en hij heeft toen niet zijn eigen standpunt maar dat van B. en W. verdedigd. De heer Schaafsma werd gerustgesteld omtrent de gang van zaken bij Ge meentewerken. Er vindt een kleine re organisatie plaats om de technische ambtenaren van administratief werk te ontlasten. De heer Van Zadelhoff betreurde het eveneens, dat de post voor het teren van wegen pro memorie was en er zal geld voor gevonden moeten wor den, als dit nodig blijkt. Wethouder De HAAN (P. v. d. A.) bleef op zijn standpunt, dat het zwijgen in de onderwijscommissie en het spreken in de raad veel weg had van een ma nier om de publieke opinie te bein- vloeden. Dat sommige raadsleden in hem de zondebok zien acht de wef- houder onjuist, daar het hier ging om de mening van het college. Mevr. POLET (P. v. d. A.) verzocht de heer Schaafsma er aan te denken, dat de regering uit vier partijen is sa mengesteld en wanneer in de woning bouw iets niet naar de zin ging, dan was het onjuist dit een bepaalde partij in de schoenen te schuiven. De heer ORANJE (V.V.D.) bleef op zijn standpunt en nam het de wethouder kwalijk, dat hij gesproke» had van het spreken voor de publieke tribune en hij meende, dat deze uitdrukking onaanvaardbaar geacht moest worden Sprekend over het slachthuis drong de heer Oranje op verbetering aan. Mevr. LANDWEER (C.H.) vroeg zich af of de arbeiders van gemeentewerken verantwoordelijk waren of een opzichter voor het omvallen van een boom, die al gedeeltelijk gekapt was. Wethouder VAN ZADELHOFF zal hier naar een onderzoek instellen. De heer GRIFT (P. v. d. A.) achtte het wenselijk, dat wegen aangelegd wor den voor men huizen gaat bouwen, daar dit het werk zou bevorderen. Wet houder VAN ZADELHOFF vond dit ook de beste methode, maar het is niet tijd mogelijk. De begroting van het slachthuis, wo ningbedrijf, gemeentewerken, wegen fonds en grondbedrijf leverden weinig moeilijkheden op, maar bij de behan deling van de begroting van het gas bedrijf rekende de heer ORANJE (V. V.D.) voor, dat de gasprijs niet met een cent verhoogd behoefde te worden, daar hét gasbedrijf het aanvankelijk verlies kan opvangen door een lening. De heer PIEREN was van mening, dat het betrekken van gas via Baarn en niet van de rijksdienst de oorzaak van de verhoging was. Wethouder VAN DE AREND (A.R.) vond het sluiten van een lening finan cieel niet gezond en bepleitte opnieuw de verhoging met een cent. Dat het de biet zou verminderen, zoals de heer Oranje vreesde, achtte de wethouder niet waarschijnlijk en ook niet, dat de afnemers, uit protest, de gehuurde gas- geysers weg zouden laten halen en vervangen door boilers. Het gas zou wel met een cent verhoogd worden, maar de calorische waarde van het gas zou stijgen en dat zou een mooie com pensatie voor de geringe verhoging zijn. De heer ORANJE kon echter niet in zien dat de verhoging nodig was, te meer daar het maar tot 1958 nodig zal zijn. Mevr. POLET (P. v. d. A.) vindt het vreemd, dat de raad niet op de hoogte was van het oordeel van de gascom- missie en stelt voor het punt terug te nemen om gelegenheid te geven tot beraad. De heer A. P. HILHORST (K.V.P.) waarschuwt tegen onzakelijk bezien van deze aangelegenheid. Als die cent er uit zakelijke overwegingen bij moet, dan hoeft er niet meer gesproken te worden. Als gevolg van Kerstmis kan ons blad dinsdag a.s. niet verschijnen. In ons volgend nummer, dat vrij dag 30 december verschijnt, be staat gelegenheid tot het plaatsen van nieuwjaarswensen. De prijzen van deze wensen ter grootte van 4 regels bedraagt 1.50, elke regel meer 25 cent. Grotere nieuwjaarswensen worden berekend naar plaatsruimte. Wethouder VAN DE AREND wijst er op, dat deze verhoging een doorsnee gezin op een dubbeltje per week komt, waar tegenover staat de verhoging Van de calorische waarde. Door een samen loop van omstandigheden was het oor deel van de gascommissie niet tijdig in de raad gekomen. De VOORZITTER ziet ook geen andere mogelijkheid dan verhoging van de prijs met een cent, maar wanneer be ter gas geleverd wordt, dan kan al niet meer van een verhoging gesproken worden. Mevr. POLET (P. v. d. A.) merkt op, dat de verbruiker niets te vertellen heeft door de monopolistische positie van het gasbedrijf, waarna de VOOR ZITTER stemming voorstelt. Mevr. Landweer en de heren Van We- ly, Oranje, Van Andel en Pieren stem men +egen verhoging en daarmee aan neming der begroting en 13 leden stem men voor. De begrotingen van Maatschappelijk Hulpbetoon en Natuurbad worden goed gekeurd. Bij de behandeling van de gemeente begroting wordt voorgesteld het pre sentiegeld voor de raadsleden te verho gen van 8.op 10.voor een gewone zitting en van 5.op 6. voor commissievergaderingen Het voor stel wordt aangenomen. De leden van de stembureaux krijgen voortaan 15.- en de voorzitter 20.-. Dit wordt na stemming van kracht. Mevr. Polet en de heren Dorrestein, De Haan, Schaafs ma, Van Zadelhoff en v. d. Arend stem men tegen het laatste voorstel. Mevr. POLET (P. v. d. A.) was van mening, dat meer voorlichting over de gang van zaken bij het gemeentebestuur gewenst is en dat de democratie te bescheiden in propaganda is. De VOORZITTER beloofde de pers meer te zullen inschakelen. Mevr. POLET vroeg verder hoeveel leden van de verkeerspolitie onbezol digd rij les veld wachter zijn, zodat ze ook buiten onze gemeente kunnen op treden. Hel aantal was de VOORZITTER niet bekend en hij was van mening, dat het geen gewoonte moet worden, dat onze gemeentepolitie buiten Soest op treedt. Mevr. LANDWEER (C.H.) vroeg hoe het met de kinderpolitie staat. Er is thans in Zeist een inspectrice voor de kinderpolitie voor Zeist, Soest en Baarn. Zij zal rapport uitbrengen over de noodzakelijkheid van uitbreiding. De heer A. P. HILHORST (K.V.P.) toonde zich voorstander van het toe kennen van een grotere vergoeding aan de brandweercommandant en de heer VAN ANDEL (C.H.) tegenstander van het verlenen van subsidie aan het Hu manistisch Thuisfront. Artikel voor artiekel werd nu snel af gewerkt en de voorzitter sloot de ver gadering met het toewensen van een gezegend Kerstmis, waarbij men zich in deze gejaagde tijd kon bezinnen op de diepere waarden van het leven, en een voorspoedig 1956. De nestor van de raad, de heer VAN WELY wenste het college van B. en W. een gelukkig 1956 en sprak de hoop uit, dat dezelfde goede sfeer, de har monie en het enthousiasme van 1955 de samenwerking in 1956 zou kenmer ken. Tenslotte bracht de voorzitter dank aan het ambtenarencorps en wenste de he ren Groot en Van Noesel een spoedig herstel van hun ziekte toe. ARTSENDIENST. Eerste Kerstdag wordt de artsendienst waargenomen door dr. H. Tervoert, Lindenlaan 16, telefoon 2705 en dr. J. C. Rip, Soesterbergsestraat 16, telefoon 2423. Tweede Kerstdag nemen waar dr. H. G. Rupert, Burg. Grothestraat 49, te lefoon 2388 en dr. P. Donker, Middel wijkstraat 34, telefoon 2815. ZEEPOST. Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan achter de naam van het schip vermeld. Argentinië: s.s. „President Peron", 24 december. Australië: via Engeland, 26 dec. Australië: via Engeland, 31 dec. Brazilië: s.s. „President Peron", 24 dec. Canada: s.s. „Rijndam", 26 dec. Canana: s.s. „American Lawyer", 29 dec. Chili: via New York, 29 dec. Indonesië: m.s. „Mataram", 29 dec. Ned. Antillen: m.s. „Adonis", 26 dec. Ned. Antillen: m.s. „Congo", 28 dec. Nw. Zeeland: via Engeland, 24 dec. Nw. Zeeland: via Engeland, 31 dec. Suriname: m.s. „Nestor", 28 dec. Unie van Z. Afrika en Z.W. Afrika: m.s. „Edingburgh Castle", 24 dec. Unie van Z. Afrika en Z.W. Afrika: m.s. „Winchester Castle", 31 dec. Inlichtingen betreffende de verzendings data van postpakketten geven de post kantoren. KERSTNACHTDIENSTEN. Zoals uit een advertentie in dit num mer blijkt, worden op de vooravond van Kerstmis, Kerstnachtdiensten ge houden zowel in de Oude Kerk, onder leiding van ds. D. van Krugten, als in de Emmakerk, waar ds. B. Maar- singh voorgaat. Beide diensten begin nen om 11 uur. In de Emmakerk zal het Herv. Kerk koor tijdens die dienst de cantate „Das neu geborne Kindelein" van D. Buxte- hude uitvoeren, echter in een Hollandse tekstbewerking. KINDERPOSTZEGELS December is bij uitstek de maand voor aankoop van kinderpostzegels en -brief kaarten. Duizenden jongens en meisjes zijn deze weken in heel Nederland op stap, om U en mapje zegels te verkopen. Op ons postkantoor zal men U gaarne kinderpostzegels verschaffen. Het gaat hier niet zozeer om grote aan kopen. Doch als ieder onzer iets presteert in deze nationale actie, dan zal een dracht macht maken En die macht zal de Nederlandse Kin derbescherming omzetten in construc tieve daden Uw geld wordt belegd in volkskracht Loopt de postzegelstand niet achteloos voorbij. De kinderen hebben ook Uw hulp nodig Helpt door dr P. H. RITTER. Het jaar 1956, dat wij aanstonds bin nengaan, biedt onzekere uitzichten. Maar er zijn gronden voor het ver moeden, dat de wereld voor nieuwe feiten en toestanden zal worden ge plaatst. Het russische vraagstuk dringt zich thans aan ons op in zijn interne gedaante. De laatste berichten gewagen van paleis-revoluties. Als men het goed bekijkt, geeft de pe riode, die intrad na de dood van Sta- lin, een bestendige strijd om de macht te aanschouwen, die zich voortdurend in nieuwe fasen doet gelden en die in haar grilligheid bedenkelijke gevolgen kan hebben voor de gehele internatio nale situatie. Onze aandacht is steeds gericht op de onbedaarlijke expansiedrang van de russische macht. Met of zonder glim lach jegens de westelijke tegenstander gaat zij voort met haar openlijke of geheime wereldverovering. Het russi sche antwoord op het westelijk verzet te Genève tegen de sowjet-voorstelle* was de ontploffing van een atoombom. Zij was een symbolisch gevaar, zij ver scheurde de schijn der russische wel willendheid. Wij weten nu, waar wij zijn. Middenin de koude oorlog. De sowjet-mannen doen weer bars, zij veroorloven zich wederom minachtende uitspraken tegen het westen. De dunne band der verstandhouding is gebroken, omdat het westen geweigerd heeft aan de leiband te gaan van de russische politiek. En middelerwijl dringt de sow- jet door in het middellandse zeegebied en zijn machthebbers ondernamen een reis door India, die fonkelde van pro paganda. Maar wordt onze aandacht getrokken door deze sprekende feiten, er is een ander sprekend feit, dat zich thans aan ons opdringt door actuele berichten de inwendige toestand in de Sovjet re publiek. Er is zich een botsing aan het ont wikkelen tussen drie groepen één met Kroestsjef aan het hoofd, één die door de oud-premier Malenkow wordt ge leid en een door extremisten, waarvan de samenstelling onzeker is. Elke groep tracht met het oog op het aanstaande communistische partij congres, dat voor de eerste keer sinds de dood van Stalin bijeen zal komen, zoveel mogelijk macht te vergaren. De drie groepen verschillen in hoge mate van mening op alle belangrijke be leidspunten, zoals de ontwikkeling van het leger, de landbouw, de toekomst van de communistische ideologie, hoe rood-China en de satellietlanden onder controle moeten worden gehouden en in welke mate de koude oorlog zal worden doorgezet. Wij bevinden ons, wat Rusland betreft, dus tegenover een onzeker element. Het is voor mensen, die in de vrije wereld leven, uiterst moeilijk te weten te komen in hoeverre bewegingen en stemmingen in de volksmassa invloed kunnen verkrijgen in een totalitaire staat; maar wij hebben er een zwaar vermoeden van, dat de voortdurende bewindsconflikten in de Sowj et-Unie een achtergrond hebben van tastbare werkelijkheid. Wij lazen op verschillende plaatsen, dat het met de voedselvoorziening in Rus land bedenkelijk is gesteld, dat de om schakeling na het aftreden van Malen kow van de verbruiksgoederenindustrie op de zware industrie grote spanningen te voorschijn heeft geroepen. Is er een hachelijke toestand in Rus land zelf Zo ja, dan kan men zeg gen, dat er thans, minder dan ooit, aanleiding voor Rusland is de vrede te verbreken door een agressief optre den. Maar het is, aan de andere kant, niet ondenkbaar, dat juist de interne moeilijkheden nopen tot het zoeken van een uitweg in een verscherping van het internationaal conflict. De vraag is belangrijk, of het westen partij kan trekken van de kwetsbare toestand, waarin de sowjet zich blijk baar op het ogenblik bevindt. Wij menen, dat het bij de westelijke mo gendheden nog altijd te zeer ontbreekt aan principiële eensgezindheid. En ook het westen staat zwak. De mogend heden, aangesloten bij het westelijk blok, lijden óók aan interne moeilijk heden. Wat kan men, bij voorbeeld, van de toekomst en de toekomstige beleidsrichting van Frankrijk verwach ten, dat wordt verscheurd door de strijd tussen Faure en Mendès-France In het franse poltieke leven zijn be denkelijke totalitaire methoden geslo pen, nu de minister-president tot ver antwoording wordt geroepen, niet door het parlement, maar door zijn partij. En de berichten gewagen van een bie- zondere onverschilligheid bij de kie zers op het ogenblik, waarin drastische maatregelen om te geraken tot meer bestendigheid in de regeringen, aan de orde zijn. Hoe zal de uitspraak wezen van de stembus, die begin januari de nieuwe koers moet bepalen en dan on der zulke omstandigheden als Frank rijk te aanschouwen geeft Zal Frankrijk van zijn eindeloze crises herstellen en wederom als een gave en sterke mogendheid verschijnen in het gelid van het westen Ook de duitse problemen zijn bran dend en het duitse politieke leven ver toont zijn conflicten. Een sterk west- Europa heeft Rusland niet tegenover zich. In dit ogenblik van verwarringen en van mogelijke veranderingen, in dit moment van gespannen wachten op wat komen gaat, lezen wij het ietwat be angstigend bericht omtrent de gezond heidstoestand van de president van de Verenigde Staten. Hij mag dan weer aan het werk zijn gegaan, het blijft betwijfelbaar of hij zich beschikbaar kan stellen voor een nieuwe ambtspe riode. Overal dus onzekerheid en kans op wijziging van personen op de be langrijkste posten. Het was de bedoeling van dit artikel te duiden op de nieuwe „crisis der zekerheden", waarin wij aan het einde van 1955 vertoeven. Alles is bezig te verschuiven, de toekomst is meer dan ooit een vraagteken. Het „gelukkig" nieuwjaar, dat wij aanstonds elkander gaan toewensen, bevat een „vrome" wens. Maar dat de wereld zo geluk kig moge zijn om in het nieuwe jaar de rampen af te wenden, die haar be dreigen, dat is toch wel een bede, die uit de grond des harten opwelt.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1955 | | pagina 2