Oud Soest»
SCHUDJASCONCOURS
SOEST
EN DE HOEK.
„CONTRIMIJ" N.V.
nette naaisters en
leerling-naaisters.
1
DINSDAG 17 JANUARI 1956.
34e JAARGANG No. 5.
SOESTER
OÜRANT
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag.
Abonn. per kwart 1.95 - per post 2.16
UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156
EEN MERKWAARDIGE PLAAT
SELIJKE BELASTING.
II.
De imkerij werd in Soest druk be
oefend in die dagen, niet alleen door
mannen, doch ook door een negental
vrouwen, zoals uit de lijst in ons vo
rig nummer bleek.
Overal in Soest kwamen deze bijsteden
voor, al vermeldt het kohier niet altijd
duidelijk de plaats, waar de korven
waren geplaatst.
De Eigendom, de Bunt, de Wijker-
sloot, de Nieuwe Steeg en het Kerk-
pad zij nog bekend en leveren geen
moeilijkheden op, om enigszins te kun
nen bepalen, waar deze bijesteden lagen.
Minder bekend is „de Blaak", het hui
dige voetbalveld van B.D.C.
De Teuts Holleweg, nu de Grote Melm-
weg, vanaf de Van Weedestraat naar
de Korte Brinkweg.
Achter de Heuvels moet gezocht worden
in de buurt van het station Soestdui-
nen. Het Geijn, misschien ook Geng,
wijst op een samenvloeiing van twee
waters of op een uitmonding.
Op een aanplakbiljet uit 1913, waarop
een publieke houtverkoop ter kennis
van het publiek wordt gebracht, komt
de naam „Geng" voor, liggende in de
Birkt, evenals „op de Akkeren". Beide
percelen worden als zodanig aange
duid. Oude Soestenaren wisten zich bei
de namen niet meer te herinneren. Vol
gens een bewoner van de Birckt zou
het „Gein" duiden op een afwatering
in de Eem.
Evenmin is bekend de Del, wat op een
inzinking in de weg slaat. Del of dal
is echter niet de Dalweg; deze heette
vroeger Holleweg.
„Pieter Baukesen heeft een bijstede
aant land Lasenberg". Herhaalde ma
len kwam ik deze naam in de oude
papieren tegen, zodat onze huidige La-
zarusberg in de loop der tijden een
naamsverandering heeft ondergaan.
Lasenberg werd Lazarusberg, een dui
delijk voorbeeld van volksetymologie.
De plaatsen rondom de Eng zullen als
bouwland waarschijnlijk wel het meest
in trek zijn geweest. Vroeger werd, in
tegenstelling met nu, weinig koren
verbouwd, wel boekweit, dat spotten
derwijs „de rogge van de arme" ge
noemd werd.
In het voorjaar bloeit de boekweit met
duizenden witte bloempjes, die een ster
ke zoete geur verspreiden en rijkelijk
honing dragen en daardoor ijverig door
bijen en andere insecten worden be
zocht, die hier de zo begeerde nectar
halen.
Na gerijpt te zijn en ontdaan van de
klieuwen (bolsters) maakte men er na
gemalen te zijn, er boekweitpap of
pannekoeken van, ongeveer een pink
dik; die stonden in de maag, zodat men
er flink op kon werken.
Er is weinig meer over, dat ons her
innert aan de imkerij op grote schaal
in Soest, of het moest zijn de boerderij
„De Bieënhof" aan de Koninginnelaan.
Door invloed van de kunstmest en ra
tioneler bebouwing verdween de boek
weit van de Eng en maakte plaats voor
rogge en andere gewassen. Ook het
verdwijnen van de heidevelden speelde
een belangrijke rol, zodat overal in
Soest de „bijesteden" verdwenen.
De oudere Soestenaren onder ons her
inneren zich nog wel de Gebrs. Kleijn,
de laatste bijenmannen of beroeps-
imkers, die hun korven naar een ge
schikte plaats brachten, waar de bijen
een rijke oogst konden vergaren.
Eén van deze plaatsen was de hoek
Beukenlaan-Wijnand Toplaan, toen nog
niet bebouwd met huizen, waar in het
voorjaar en de zomer, wanneer de boek
weit op de Eng bloeide, wel 100 kor
ven in halve cirkel stonden opgesteld,
met het vlieggat naar het Oosten.
Jaarlijks moest twaalf stuijvers betaald
worden aan de Kerk en van bijesteden
die niet bezet waren half geld. Wan
ner de bijsteden op eigen land ston
den was ook maar half geld verschul
digd. Was men nalatig in het aange
ven van zijn stal, dan werd de belas
ting verdubbeld.
Aan de vooravond van de Franse Re
volutie, toen andere denkbeelden baan
braken, weigerden verschillende Soes
tenaren het verschuldigd bedrag aan
de Kerkmeester te voldoen.
Het oude gebruik raakte in verval.
„De Heer Schout, Buurmeesteren bij
Scheepenen van Soest en de Birkt
gingen met een verzoekschrift tot
Zijne Doorluchtigste Hoogheid, den
Heere Erfstadhouders Gerechte te
Utrecht, dat in den Zelve Gerechte
(Soest en de Birkt) van immemoriale
tijden ten behoeve der Kerke van Soest
is in gebruik geweest". Wel 'n bewijs,
dat deze belasting 'n belangrijke bron
van imkomsten voor de kerk betekende.
Het verzoek vermeldt van het oude
gebruik en zegt, dat zulks *ten alle tij
den is geobserveerd geworden tot he
den toe.
De Gerechte van Soest en de Birkt
merkt op, dat desniettemin veele qu-
aardige Luyden zich thans laete ge-
lusten den Spott te dreyven, zoowel
met het Gerecht als Kerkmeesteren
van Soest en volstrekt wygeren iets
het allerminste te betaelen.
De Soesters vertikten het langer, zo
men ziet, het z.g.n. stuijversgeld aan
de Kerk te betalen en het toenmalig
gemeentebestuur doet alle moeite, de
keur nogmaals bekrachtigd te krijgen,
om zodoende dwang te kunnen uitoe
fenen op de nalatigen en het „stuij
versgeld" binnen te krijgen.
Op 10 April 1770 werd het verzoek
ingewilligd en het keur door de Ge
deputeerde van de Staaten 's Lands van
Utrecht bekrachtigd.
Dit werd door biljetten met de na
volgende inhoud aan de Soester inwo
ners bekend gemaakt
NOTIFICATIE.
Van 't Oud gebruijk in Soest.
Dat van yder verhuurde Beije-steede
in den Dorpe van Soest, staande aande
Boekweyt met Beijen beset zijnde Jaar
lijks betaalt wordt Twaalf stuijvers.
En van de Leedige Beije-steeden die
niet beset worden/off wanneer een Eij-
genaar zijn Eijge Beije-steede beset/
wordt betaald halff geld.
Dat van yder stok Beijen, staande op
't gemeene Soesderveld aande Heijde
betaalt is een stuijver, E oog wanneer
de stokken staan op haar eijgen Landt/
als dan maar halff Geld werd gegeven.
Dat Jaarlijks in de Maand Augustus
door den Kerkmeester inder tijd/nae
voorgaende Affixie van Biljetten de
Visitatie gedaan werd.
Wanneer ymand zijn stal niet aangeeft
aan den Kerkmeester in der tijd/dubbelt
Geit is betaald geworden.
En dat soo wanneer ymand weijgerig
blijft te betaalen/werd aan een off
mear Stokken, door den Kerkmeester
gedaan parte Executie/en in den Ge-
rechtshuijse binne den tyd van agt
daagen Publiecq verkocht/om de voor
schreven Somme met de kosten daar
aan te verhaalen.
Dat insgelyks van yder buyte Doode,
in de Kerk off op 't Kerkhoff van
Soest begraaven wordende betaald is
Twee Guldens.
En wanneer een Lyk werd begraven
voor een Bordde in de Kerk werd op
hangen/daar meerder als Ordinair over
geluyd word altoos is betaalt geworden/
alste/voor het Bord twaalf Guldens/
en voor Extra Ordinair Luyden per
uur eene Gulden en tien Stuijvers.
Dat al meede van yder Doode die in
Soest begraaven word betaalt is vier
en twintig stuijvers, waar voor 't Baer-
laeken van de Kerk kan gebruijkt wor
den.
op zaterdag 21 januari te 7.45 uur, in
Restaurant „Bosboom", Burg. Grothe-
straat 55, telefoon 3396.
Inschrijving tot zaterdagmiddag 12 uur.
Inleggeld ƒ1.—.
BaMHSEgjuawvw ii—in i'nm i miiiiiii i
De Kerk en het toenmalige Gemeente
bestuur kregen hun zin en de Schout
kon voortaan ieder Kwaadwillige voor
de geincureerde boeten Paraatelijk
Excuteeren.
Of de Soestenaren van die tijd zich
wederom aan het oud gebruik hebben
gehouden en voortaan hun stuivers-
geld hebben voldaan, wordt jammer
genoeg niet vermeld.
Gezien de vermelde feiten lijkt het mij
zeer waarschijnlijk, dat de boerenbe
volking in die tijden reeds meer voel
den voor een belastingstelsel, dat de
transformatie van de belastinggelden
nastreefde en het innen van de pen
ningen door de Kerk als Overheid
langzamerhand als een druk begon te
voelen.
De op komst zijnde Franse revolutie
in 1789 was ook in het kleine Soest,
met een gering aantal inwoners reeds
merkbaar, vandaar de recalcitrante
houding van de Soestenaren in 1770
en in de daar voorafgaande jaren, te
genover de Kerk het Oud Gebruik en
de door haar uitgeschreven belasting
op de bijsteden.
In 1795 werd het stuijversgeld afge
schaft. E. HEUPERS.
LEUKE FEESTAVOND.
Wanneer je geld zat hebt en je laat
op een feestavond Johnny Jordaan,
Cees de Lange, Toon Hermans, Wim
Kan, Wim Sonneveld en Mans uut
Twente komen, dan is dat natuurlijk
wel leuk en dan zal er wel gelachen
worden ook, maar het is een vrij ge
makkelijke manier van ontspanning
brengen.
Wanneer echter v< 'e tientallen meisjes
en jongens van de openbare U.L.O. met
elkaar een feestavond verzorgen en er
een hele leuke avond van maken, dan
is dat nog wel zo aardig.
Een enthousiast publiek van minder
jarigen vulde omstreeks half acht de
zaal van hotel „Bos en Duin". Het
moest om die tijd bèginnen, maar ook
de jeugd houdt er Soester kwartiertjes
op na, dus het was al acht uur ge
weest toen Rob Terhorst de aanwezigen
welkom heette en de boodschap voor
las, die de feestgangers aan het zieke
hoofd van de school, de heer v. d. Wal
zouden zenden, vergezeld van bloemen.
De conferencière-stationcheffin Ans Bos
begon haar aankondigingen met veel
enthousiasme en ze hield dit alle twin
tig nummers uitstekend vol. Ze praatte
het eerst The Five Blacks voor het
voetlicht, die helemaal niet zwart ble
ken te zijn, maar wel uitstekende mu
ziek brachten. Hllde Veenendaal en
Kees Meursing vormden een ideaal
crooners-duo, Gonda Hoetafoit en Rob
Nickelson speelden guitaar en Minx
Alblas bas. Eerst wat bekende Indone
sische liedjes, daarna een lied uit Cu-
racao, gezongen door Rob Nickelson en
vervolgens bekende Amerikaanse songs.
Nettie van Niel droeg een paar gedicht
jes voor en Yvonne Hinderdaal speelde
Fantasie Imprompju van Chopin ver
rassend goed met' een uitstekend ge
voel voor. de tempi.
Marietje v. d. Hoeden, Nico Snoek, Ben
v. d. Linden, Nanne Postema, Nico
Spaink en Rudi Houkes, leerlingen van
de derde klas, lieten de zaal lachen
met hun toneelstukje „Niet Nodig",
waarin bleek, dat verschillende spelers
het plat-Soesters goed beheersen. Kees
Meursing goochelde met assistentie van
Nettie v. d. Hurk en klas I met Loes
Baptist, Anneke v. d. Hoef, Frans
Spaink, Wim Postema en Peter de Jong
deden in toneelspel weinig onder voor
klas 3.
Semprini mag „La Comparsa" dan uit
stekend spelen, maar Kees Meursing
wist zijn gehoor eveneens tot stevig
applaus te brengen.
Het mondharmonica-duo Peter de Jong
en Gerrit Adema bracht de jeugdige
toehoorders echter tot wilde bijvals
betuigingen en luid bis-groep, zodat „Bij
ons in de Jordaan" nog eens gespeeld
en meegebruld werd.
Joke Hopman, Joke Appelboom, Corrie
Alblas en Beatrix v. d. Brdfek uit de
eerste klas stelden senores en de seno-
ritas voor met een Spaanse dans, in
gestudeerd onder leiding van Mej. E.
Terhorst, die bloemen van haar dank
bare Spaanse leerlingen kreeg.
Irene Man, Besselien van Ee en Atie
Luitwieler zorgden voor veel misver
stand toen de een dacht dat er een
orchidee gehaald moest worden en de
ander dat de dochter ten huwelijk ge
vraagd werd.
Ton Bey en Alle Hosper maakten van
een pantoffelheld een stoere vent in
„De man die de moed had" en toen
was het pauze, waarin een verloting
gehouden werd.
„The Five Blacks" traden voor de
tweede maal op en Elly Zijlemaker
vertelde het sprookje van Rodenhapje,
een leuke parodie.
„De Weddenschap" was een flink to
neelstuk met Rob Terhorst, Riet Reef-
man Johan Roskam en Rijkje Veld-
huyzen als medespelers en Rijkje had
als humeurige dienstbode veel succes.
Henny van Dam speelde accordeon als
een volleerd musicus en Hilde Veenen
daal praatte als Rotterdamse een beetje
raar, maar dat kon ze ook niet helpen,
want bij de eerste zoen was een stukje
van haar tong afgebeten.
Een levensechte juffrouw Snip en juf
frouw Snap vertelden haar Parijse be
levenissen en „Trek aan de Bel" was
een vlot besluit van een alleraardigste
wedstrijd.
De heer A. G. Terhorst deelde mee,
dat de jury, die van plan geweest was
punten toe te kennen, alles zo aardig
gevonden had, dat volstaan werd met
een extra pluim voor de conferencière
Ans Bos, terwijl de vele anderen al
lemaal ruim voldoende kregen.
De heer Neerbos dankte allen, die deze
avond tot een leuke en gezellige avond
gemaakt hadden.
VERGUNNINGEN KOMEN NIET.
Soest heeft 25000 inwoners en 22 zaken
met volledige vergunning. Toen we
1,5000 inwoners hadden waren er even
veel vergunningen, zodat de Soester
Horeca-bedrijven eind September een
verzoekschrift aan de gemeenteraad
zonden, waarin gevraagd werd om uit
breiding van het aantal vergunningen
met 5, daar dit het vreemdelingenver
keer ten goede zou komen.
Toen dit schrijven de eerste maal in
de raad in behandeling kwam, stelde
de heer Schaafsma (Prot. Chr.) voor
het voor kennisgeving aan te nemen,
hetgeen zou neerkomen op afwijzen,
maar de voorzitter achtte dit niet juist.
De heer Van Wely (V.V.D.) vond dat
het verzoek wel wat laat kwam, daar
het voor 1 januari afgehandeld zou
moeten worden.
In de volgende raadsvergadering kwam
het verzoek opnieuw ter sprake en
B. en W. stelden voor medewerking te
verlenen voor drie vergunningen, welke
bij de Kroon aangevraagd zouden wor
den.
De heer Schaafsma voorzag een snelle
ondergang van onze gemeente door
j drankmisbruik, wanneer deze vergun
ningen verstrekt zouden worden en
liet al direct merken, dat hij tegen zou
stemmen. Als er dan toch gedronken
moet worden, laten de mensen het
dan thuis doen.
De heer Clemens (K.V.P.) geloofde, dat
het uit toeristisch oogpunt gewenst zou
zijn, dat deze vergunningen er kwa
men, maar mevr. Polet meende, dat
alle misbruik als gebruik begonnen was
en dat dronken buschauffeurs veel ge
vaar opleveren.
De heer Butzelaar (K.V.P.) had echter
nog nooit een dronken buschauffeur
gezien en de heer Van Wely gaf een
uitvoerig historisch overzicht. In 1920
had Soest 8000 inwoners en 18 ver
gunningen dus 22 plus 2 voor 25000
inwoners was zeker niet teveel.
De heer Oranje (V.V.D.) vond drank
misbruik onaangenaam, maar het mis
bruik maken van een auto ook en die
gaan we toch ook niet bestrijden.
De heer Van Andel (Prot. Chr.) had
gelezen, dat het drankmisbruik in Am
sterdam afgenomen was naarmate het
aantal vergunningen toenam, dus hij
zag geen bezwaar in medewerking.
Mevr. Landweer-De Visser (Prot. Chr.)
was tegen clandestein schenken, dus
voor het verlenen van de gevraagde
vergunningen.
De heer Schaafsma schilderde de gees
telijke en materiële ontreddering die
uit drankmisbruik konden voortvloeien,
maar de raad wilde niet geloven, dat
dit voor Soest opging.
Er werd gestemd en slechts mevr. Polet
en de heer Schaafsma stemden tegen.
Gedeputeerde Staten echter ook en deze
stem is meer waard dan alle andere,
dus de vergunningen komen niet.
BIGGEN- EN EIERMARKT
TE AMERSFOORT.
Op de weekmarkt van vrijdag j.1. wer
den aangevoerd 220 biggen in prijzen
van 40.stot 55.en 4 drachtige
zeugen van 230.tot 270.
Op de eiermarkt werden aangevoerd
165.000 stuks. Hoendereieren van 12.-
tot 14.25. Middenprijs 13.Prijs
per k.g. 2.17.
Beide markten vertoonden een rede
lijke handel.
FEESTAVOND VAN DE
KAT ANKER EMAILLE-FABRIEK.
De Kat-Anker Emaille-Fabriek heeft 'n
feestavond gehouden in restaurant Eem-
land en de voorzitter van de perso
neelsvereniging, de heer K. Nieuwen-
huizen, sprak een woord van welkom
in het bijzonder tot de directeur, de
heer P. Rolman.
Hij wenste de zieken, die niet aan
wezig konden zijn, snelle beterschap toe
en gaf het woord aan de heer Rolman,
die zijn vreugde uitsprak over deze
feestavond en allen een gezellige avond
toewenste.
Het Caroussel Cabaret, onder leiding
van Gert Kommer, bracht een vlot non-
stop-programma „koffers pakken",
waarvan gezegd werd, dat het direct
zou pakken en dat klopte.
Vijf dagen naar Parijs was zo voor
elkaar en Gert Kommer, Betty Bakker,
Rudi Bruins - als conferencier eerder
in Soest geweest - Tilly Roolant en
Wim Hagemans, nu niet als Robbe
doezen maar wel in Schotse rokjes
en costuums van vele andere landen,
John Markus (accordeon) en Jan Ro-
drigo (sneltekenaar) zorgden voor lach
salvo's en aan het eind voor een ap
plaus dat een ovatie werd.
Bloemen en sigaretten vormden de stof
felijke blijken van dank voor het leuke
programma van het Carousel Cabaret.
Er staat een wet op stapel of misschien
is het geval wel reeds afgekondigd, om
dit jaar de woningen te gaan tellen.
Uiteraard is het de opzet, om door
deze telling ongebruikte woonruimte op
de kop te tikken of wat daarvoor door
kan gaan.
Of we moeten hopen, dat deze opzet
zal slagen, weet ik feitelijk niet eens
zo heel erg zeker.
Dat klinkt misschien een beetje onheus
tegenover de velen, die om woonruimte
zitten te springen, maar zoo bedoel ik
het niet.
Ik vrees namelijk, dat, wanneer op pa
pier zou blijken, dat er nog ongebruikte
woonruimte is, de Overheid deze naar
haar inzicht ongebruikte ruimte zou ge
bruiken om naar te verwijzen, wanneer
zij voor de zoveelste keer het verwijt
voor de voeten krijgt, te weinig te doen
om snel een einde aan de woningellende
te maken. Een verwijt dat m.i. gegrond
is.
Wanneer we de jaren van hoogconjunc
tuur niet hebben kunnen benutten om
de oorlogsachterstand in te halen, on
danks de hulp van de massa-emigratie,
die toch ook heel wat woningen op
leverde, kunnen we slecht van voort
varendheid spreken.
Reeds enige keren is door uiterst des
kundigen de weg gewezen om uit de
woningellende te komen, namelijk door
het bouwen van woningen, die geen
maanden arbeid per stuk vragen. Tot
nu toe werden deze plannen steeds van
tafel geveegd en wanneer al wel eens
een keer „open oor" werd verleend,
zoals ze dit noemen, heeft het er veel
van weg, dat dit alleen geschiedde om
de zaak zoet te houden.
Wij houden in ons land te krampachtig
vast aan de conservatieve bouw. Dat is
allemaal prachtig in een tijd waarin
vraag en aanbod elkaar opvangen, maar
die weelde kunnen wij ons momenteel
niet veroorloven.
In semi-permanente bouw, of laat ik
liever zeggen in „veel-hout-bouw", zit
ten gevaren, gevaren overigens, die te
genstanders geneigd zijn tot onwaar
schijnlijke proporties op te blazen.
Ik zou echter graag deze aangevochten
bouw prefereren boven het zoeken naar
„ongebruikte" woonruimte via een tel
ling (desnoods met de sterke arm, want
de mensen zijn vindingrijk), waardoor
de woningnood alleen maar op een klei
ner oppervlak wordt gebracht, met alle
ellende van dien.
H. OEKMAN.
v.h. KANN CO.
vraagt voor haar atelier
Prettige werkkring. Hoog loon.
Aanmelden Beckeringhstraat 20.
„The West Boys" verzorgden het laat
ste deel van deze feestavond.
ZEEPOST.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan achter de naam van
het schip vermeld.
Australiëvia Engeland, 21 januari.
Canada m.s. „Westerdam", 19 januari.
Chilivia New York, 19 januari.
Indonesië m.s. „Willem Ruys", 17 jan.
Ned. Antillen: s.s. „Zuiderkruis", 17 jan.
Ned. Nw Guinea m.s. „Willem Ruys",
17 januari.
Nieuw Zeelands.s. „Zuiderkruis",
17 januari.
Nieuw Zeeland): via Engeland, 21 jan.
Unie van Z. Afrika en Z.W. Afrika
m.s. „Pretoria Castle", 21 jan.
Inlichtingen betreffende de verzendings
data van postpakketten geven de post
kantoren.
FEESTAVOND VAN „DE ZWALUW".
In Hotel „De Gouden Ploeg" hebben
de leden van de vereniging van post-
duivenhouders „De Zwaluw" een feest
avond gehouden met hun dames.
De voorzitter, de heer J. v. d. Brakel,
opende en heette iedereen welkom. Hij
dankte de schenkers van de ereprijzen,
de tentoonstellingscommissie en de fir
ma De Bruin, die geheel gratis voer
geleverd had voor de tentoonstellings
duiven.
Eerst werden de ereprijzen uitgereikt,
daarna kwamen de lceuzeprijzen aan de
beurt en vervolgens zorgden „The Blue
Stars" voor gezellige muziek.
