Oud Soest. ANTI-BELASTINGGOLF SPOELT OVER EUROPA. SOEST Dodelijk ongeval. IN DE HOEK. „CONTRIMIJ" N.Y. nette naaisters en leerling-naaisters. •INSDAG 21 FEBRUARI 1956. 34« JAARGANG no. 15. SOESTER OÜRANT Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag. Abonn. per kwart, 1.95 - per post 2.10 UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156 FISCALE LASTEN VERGROTEN AR- BEIDSSCHAARSTE. Overal, v/aar in de verstreken eeuwen de monarchie zich tot een last voor staat en volk ontwikkelde, ontstond een republikeinse beweging, in elk geval een beweging tegen het regiem dat on gewenst werd geacht. Thans belev'en we staatsvormen, waar de democratie verworden is. De reac tie bestaat uit een streven naar dicta tuur. We zien anderzijds dictatoriale systemen, die tot een last worden voor staat en volk. Zij worden wederstaan door ondergronds werkende groepen, omdat hun activiteit in het openbaar niet wordt geduld. In het verlengstuk van deze acties moeten we ook de be wegingen zien, die thans alom in Eu ropa haar stem verheffen tegen over matige belastingheffingen. Het is een reactie op het tijdperk van vijftien jaar, waarin vele regeringen een straffe fis cale politiek tot een hoeksteen maakten van hun bewind. Dictatuur of democratie doen hier niet ter zake. Het gaat erom, dat de meeste burgers in west-Europa nu reeds vijf tien jaar zware tot zwaarste offers moeten brengen, voor hun veiligheid, voor de opbouw van een nieuwe over heidsadministratie, om geleide of gebon den economie te financieren enz. enz. Het begon in 1940. Deze financiële aderlating der burgerij is in 1940 bij de aanvang van de laat ste wereldoorlog begonnen. Het ging om de financiering van de oorlog; men wilde de inflatie bestrijden. Elders moest een dure bezetting worden be taald. Men heeft een (in, aanvang op nationale offerzin speculerende) maximum-belas tingsysteem, dat als tijdelijk bedoeld was, aangegrepen om dit in een per manente om te zetten, met als eind doel de nivellering van inkomens en bezit. De staatstaak werd omvangrijker. Vrijheid in het economische leven werd vervangen door de leiding en de be heersing op allerlei terrein. Het resultaat is geweest een steeds stij gend tarief voor loon- en inkomsten belasting in alle westeuropese landen en daarbuiten. Daarnaast heeft men nog andere vormen van belastinghef fing gevonden in de omzetbelasting (dus het indirecte systeem) en in allerlei heffingen voor publiekrechtelijke orga nisaties. Tot offers bereid. De voorstanders van een maximale af roming van inkomens hebben sinds de vrede van 1945 de wind mee gehad. Was er geen blijvende oorlogsdreiging in oost-Europa Moesten de vernielde landen en overheidsapparaten niet her bouwd of hersteld worden Elke her boren staat vormde terstond een nieuw leger, dat schatten kostte.» Men bleek echter bereid voor de zo juist duur gekochte vrijheid grote of fers te brengen en men betaalde tal van óorlogswinstbelastingen, vermogens- heffingen, zware inkomstenbelasting en een hele rij heffingen, die op hun beurt weer aangevuld werden met niet malse indirecte belastingen. Is het niet zo, dat mede onder dit mom van een sterke democratische bouw, de staat de be schikking heeft gekregen over een te groot deel van 't inkomen der burgers? Het financieel zelfbeschikkingsrecht van de enkeling werd boven de draagkracht aangetast. Nagenoeg overal acht men thans ech ter de tijd gekomen naar de weg terug. De zwakste schakel De keten breekt steeds daar, waar zij het zwakste is. Die zwakheid open baarde zich in Frankrijk, waar de de mocratie reeds jaren schudt in haar fundamenten. Poujade, de man die zich daar tegen de fiscus teweer stelde, was geen politicus, maar een kleine burger. Hij kreeg duizenden aanhangers, niet om zijn politiek program, maar omdat velen de fiscale druk voelden als een zwaar blok aan het been. In Engeland vond de beweging tegen te zware fiscale druk terstond weer- klank. Hier was het geen ongeletterde Poujade, maar de rijke Sir Docker, die zijn medeburgers opwekt om de rege ling te overstelpen met verzoekschrif ten om belastingverlaging. De Engel sen zijn veel flegmatieker dan de Fran sen, maar de heer Docker heeft niet tegen muren gesproken. Hij wil de rijksuitgaven minimaal met 1 °/o ver minderen. Was het mede onder zijn invloed dat ée britse premier Eden een plan aan kondigde om de regeringsuitgaven te verminderen Algemeen bekend is im mers, dat in kringen van de britse conservatieven ernstig gemopperd werd over het tekort schieten van de rege ring inzake het uitwerken van binnen landse hervormingsplannen, w.o. ver mindering van belastingen. Ook in andere landen. In Italië waren er twee figuren, die dieet inhaakten op de noodkreet van Poujade. Zij zijn nog niet met uitge werkte plannen gekomen. In Duitsland, de Saar en ook in Nederland heeft men contact gezocht met de kantoorbehoef- tenhandelaar, die de franse fiscus zo'n last bezorgd heeft. Dit alles wijst erop, dat er een anti-belastinggolf over Eu ropa spoelt, die niet bij onze grenzen is te stuiten. In de fiscale pers, in de dagbladen en nog meer van industriële zijde heeft men bijherhaling op de hoge belas tingen in Nederland gewezen. Men heeft de vinger gelegd op de economische wonden, die door de hoge belastingen worden veroorzaakt. De ondernemers sparen hun krachten, zodra zij een bepaald inkomen hebben bereikt. Het meerdere zou zo hoog wor den belast, dat het geen zin heeft daar voor te werken. Werknemers weigeren overuren te maken, omdat er teveel belasting afgaat. Gehuwde vrouwen staken het werk omdat het inkomen van de vrouw bij dat van de man wordt opgeteld. De arbeidsschaarste in ons land is gro ter dan noodzakelijk is door de druk kende fiscale lasten. Ook hier Poujade-geest Ondoelmatige productie, verspilling, het „scheppen van onkosten", dit alles is tot een alledaags verschijnsel gewor den, omdat de fiscus zoveel vraagt. De vrijgezellen zijn zo hoog belast, dat zij of hun activiteit na het bereiken van een bepaald inkomstenpeil verslappen of maar in het huwelijk treden. Het zijn ongezonde verschijnselen. Al deze latente protesten wijzen op het bestaan van een „Poujade-geest". Zelfs in het jongste verslag van de commissie van rapporteurs in de Eer ste Kamer over „Financiën" wordt er geprotesteerd tegen de te hoge belas tingtarieven voor inkomsten- en ven nootschapbelasting. Men wenst moge lijkheden tot reservering. Men wil her- kapitalisme. Men verfoeit de grondbe lasting en dringt aan op meer aftrek mogelijkheden. Men kan Poujade verfoeien en hem 'n schertsfiguur noemen. Men kan echter niet ontkennen, dat een volgend kabi net met plannen tot verdere verlaging van belastingen moet komen, omdat ons volk thans privé eens wil profiteren van de geweldige inspanning, die het zich de laatste tien jaar heeft moeten getroosten. DE SOESTER WEGEN IN VROEGER EEUWEN. In hun rapport, dat schout en gerecht van Soest in 1569 indienden naar aan leiding van een ordinantie van Hertog Alva, die wilde, dat het gewoonterecht van alle plaatsen in ons land zou wor den geëenqueteerd en vastgesteld, schre ven zij o.a. „Noch Verder) heeft dat dorpe Soest enen hoeghen eynge eng), daer sij huer koren bouwende sijndt, over wel- ckèn eynge gaedt een heerwech, dye- welcke 32 voeten behoert breet ofte wijt te sijn, ende is genaempt dye Barenwech. „Noch hebben syluyden enen ander wech, ende is genaempt dye Doedt- wech, ende behoert breet te sijn ses- tien roevoeten. „Noch hebben syluyden eenen geme- nen gemeenschappelijke) voetwech, ende is genaempt dat Padde, ende be hoort wijt ofte breet toe sijn acht voe ten, datwelcke men oeck myt gheen wagens, karren ofte peerden behoert te ryden, ofte den schout mach dye beboeten". Men kende toen dus blijkbaar slechts drie wegen in het dorp, die men de moeite van het vermelden waard achtte. Om deze situatie te begrijpen dienen we ons een voorstelling te maken van ons dorp in zijn oorspronkelijke toe stand. Oorspronkelijk (en eeuwenlang) werd het dorp Soest alleen gevormd door een lange guirlande van boerenhoeven, hal vemaanvormig aan de voet van de Eng gelegen tussen wat thans Nieuwerhoek en Birkstraat heet. Het was een echt saksisch es-dorp; zinvol gelegen tussen de lage weide- en hooilanden (maten) enerzijds en de hoge bouwgronden van de es (Eng) anderzijds. Verder was al les rondom de Eng eeuwenlang gro tendeels nog woeste grondde Bunt (het huidige Soest-Zuid) en de strook tussen Eng en Soesterveen (het Hart geheten) waren barre heidevelden, hier en daar met ruigt en wat laag hout begroeid. Wegen liepen er niet door, hoogstens een enkel voetpad. In het Soesterveen werd reeds in de Middel eeuwen geturfd en aan de rand ervan ontgonnen; ook de Soestdijcker acke- ren (de strook weilanden langs de Praamgracht) waren al vroeg ontveend en in cultuur gebracht. De twee uiteinden van het langgerekte halvemaanvormige boerderijendorp Soest heetten oudtijds en heten nóg het Korte End ('t Kortengd), de strook boerderijen langs de Ferd. Huycklaan, en het Lange End ('t Langend), onge veer van Korte Brinkweg tot Nieuwer hoek. Hiermee werden echter geen we gen aangeduid, maar meer buurten. De drie in het rapport van 1569 ge noemde wegen zijn de Barenwech, de Doedtwech en het Padde. De Barenwech (in latere stukken ook Baarweg, Bareweg, Baarnweg geschre ven) is de weg, die in de lengte midden over de Eng loopt en die wij thans kennen onder de naam Molenweg, Soes- ter Engweg en Julianalaan. Hij was toen en was nog lange tijd daarna de „heerweg", d.w.z. de enige verkeers weg voor doorgaand verkeer. Over de ze hooggelegen heerweg tussen de ko renvelden zijn eeuwenlang de hessen wagens en de reiskoetsen getrokken. Vandaar zijn grote breedte van 32 voet. Op het gedeelte, ijlat nu Soester Eng weg heet,# heeft <'e aloude Baarnweg (weg naar Baarn) thans nog zijn oor spronkelijke heer laanachtige breedte bewaard; het Mc tnweg-gedeelte ech ter hebben de boiren in de loop der eeuwen bij het 'pfbégën smal geknab beld. Nadat omstreeks 1600 midden op de Eng, aan de Baarnweg, de wind molen „De Windhond" was gebouwd, begon men het zuidelijk gedeelte van deze weg ook wel Molenweg te noe men, welke naam het nog heden draagt, maar de naam Baarnweg is voor deze weg óver de Eng, hetzij als geheel het zij voor gedeelte, nog in gebruik geble ven tot in het midden van de vorige eeuw. De Doedtwech (Doodweg) voerde vóór langs de oude (Ned. Herv.) kerk; het was de weg, waarlangs de lijkstoeten uit de noordelijke en uit de zuidelijke helft van het dorp naar de kerk en het naast de kerk gelegen kerkhof to gen. De op vele plaatsen in ons land voor komende Doodwegen of Dodenwegen dateren van Karei de Grote, die voor schreef, dat lijkstoeten langs de vast gestelde wegen naar de kerkhoven moesten gaan, teneinde het hardnekkige vasthouden aan 't begraven of ver branden op de oude heidense begraaf plaats tegen te gaan. Omstreeks 1900 heette de huidige To renstraat nog Doodweg, maar oorspron kelijk was de Doodweg langer; in de 16e en 17e eeuw heette ook de Kerk straat en Middelwijkstraat en misschien nog een langer eind zo. Het is waar schijnlijk de oudste naam voor wat nu de verkeersweg bij uitstek door Soest is. Maar reeds in de 16e eeuw begint daarnaast een andere naam in zwang te komen, vermoedelijk omdat de weg steeds meer ook voor ander verkeer dan alleen dat van begrafenisstoeten in gebruik kwamOverweg (ook Eu- verweg, Euverenweg), ook wel Boven- weg, want de weg lag ten opzichte van de boerderijen hogerop. Op een kaart van 1809 wordt de weg tussen Nieu werhoek en Birkstraat als Postweg aan geduid, maar of dit toen de officiële naam was, valt te betwijfelen. Het Padde is natuurlijk ons intieme, landelijke Kerkpad (in oude stukken ook Kerkenpad en Kerkenvoetpad ge noemd). Het heet zo, omdat de bewo ners der hoeven hierlangs ter kerke gingen, aangezien er aanvankelijk geen andere wgeen waren of de andere wegen meestentijds modderpoelen waren. Uit bovenstaande aanhaling uit het rapport van 1569 blijkt, dat het verbod om voertuigen of paarden over het Kerkpad te voeren al eeuwenoud is, en in de loop van deze eeuwen zijn er, blijkens de archieven van schout en schepenen, heel wat overtreders be boet. Nog in de vorige eeuw stond er aan beide uiteinden van het Kerkpad een soort houten poort om te verhin deren, dat wagens er zouden binnen rijden. Verbond het Kerkpad de boerenhoeven ten noorden van de kerk onderling en met de kerk, zo had het vroeger ten zuiden van de kerk een tegenhanger: ook langs de voorzijde van een aantal boerderijen van het Korte End voerde een soortgelijk voetpad, ongeveer in het verlengde van de huidige Olijke Weg' gelegen. Dit voetpad werd het Bovenpaadje genoemd. Maar er waren toen in 1569 heus al meer wegen dan drie, die schout en schepenen in hun rapport goed vonden te vermelden. Ja, natuurlijk de Brinkweg, zult u mis schien denken. Maar de werkelijkheid is, dat deze pas heel laat, misschien pas een anderhalve eeuw geleden, een weg geworden is. Oorspronkelijk lag er langs de lange rij der boerderijen (óók langs die van het Korte End) slechts een lange, vrij brede strook brinken, de Dorpsbrinken of Weidebrinken ge naamd. Een brink is eigenlijk een wild graspleintje, waarop de grote deeldeu ren der boerenhuizen en de deuren der schuren en stallen uitkomen en waarover voertuigen en vee het erf opgaan. J. HEPP. (Wordt vervolgd). In de nacht van zaterdag op zondag, omstreeks twee uur, reden drie inwo ners van Amersfoort en een Amster dammer in een kleine fiat op de Kerk straat in de richting Amersfoort. Bij de Soesterbergsestraat kwam de auto in aanraking met de harde sneeuw langs de kant van de weg, waardoor de bestuurder de macht over het stuur verloor en de wagen tegen de boom botste. De 26-jarige P. C. van 't Wel uit Amersfoort, die naast de bestuurder zat, werd gedood; de bestuurder, B. Geurs uit Amsterdam, brak zijn linker arm; De heer J. van Leeuwen uit Amers foort kreeg een vrij ernstige hoofd wond en de heer B. Martes, eveneens uit Amersfoort, brak zijn linker knie. Dokter Rip verleende de eerste hulp, nadat de slachtoffers bij garage Van Kooy waren binnen gedragen. Per auto van de G.G.D. zijn de drie gekwetsten naar het ziekenhuis ver voerd, waar de heer Martens moest blij ven. SCHAATSWEDSTRIJDEN VOOR JONGENS. Dertig jongens hebben zich zaterdag middag niets aangetrokken van de kou en elkaar op de Peter's Baan met schaatsen de loef af proberen te steken. Er werd hard gereden en veel geval len, maar dat deed geen afbreuk aan de sportieve sfeer en de vreugde van de gelukkige winnaars. De uitslag was 13-15 jaarB. Nie- hof. 2. D. de Wolf. 3. G. v. d. Gaast. 4. E. Alkema. 10-12 jaar 1. D. Morree. 2. A. Hilhorst. 3. J. van Egdom. 4. Tj. v. d. Wering. NIEUWE VOETBALVERENIGING. Door fusie van V.V.Z. met de nieuwe Chr. Voetbalvereniging „Soestdijk" is een voetbalvereniging ontstaan, welke eveneens „Vrienden van Zonnegloren" zal heten. Het voorlopig bestuur dat zitting zal hebben tot de algemene ver gadering in september bestaat uit de heren J. Kenemans, voorzitter; A. v. d. Broek, secr. en als penningmeester de heer Sterenberg. Verder maken deel uit de heren Klarenbeek, Floor en Pure- veen. Voorlopig wordt met 2 elftallen aan de zomeravondcompetitie deelgenomen en het ligt in de bedoeling in septem ber met 2 elftallen te gaan deelnemen aan de zaterdagmiddagcompetitie. De nieuwe vereniging heeft ongeveer 40 leden. SCHAATSEN BIJ HET PALEIS. Het was schrikbarend koud op de vij ver in de tuin van het Paleis Soest dijk, maar de kinderen van de leden van de hofhouding en personeelsleden hadden alleen maar belangstelling voor een goede plaats bij de wedstrijden, welke zaterdagmiddag gehouden wer den. De wedstrijden waren goed ge organiseerd door de Marechaussee en K.P.S. De uitslagen waren Jongens tot 9 jaar 1. Jaap Traas. 2. Remmelt van Heerden. 3. Kees Dedel. Meisjes 6 t.e.m. 9 jaar 1. Aartje Geert- sema. 2. Elly de Ridder. 3. Liesje Brug man. Jongens 10 t.e.m. 13 jaar1. Gerard Brouwer. 2. Attie v. d. Kamp. 3. Rei- nert Reitsma. Meisjes 10 t.e.m. 13 jaar 1. Willy v. d. Brink. 2. Ria Scheltens. 3. Lenneke Reitsma. Jongens 14 en 15 jaar1. Nico Ste- Een attente lezeres in Soest-Zuid belde vorige week onze redactie op met de mededeling, dat hetzelfde onderwerp „houten woningen als oplossing in de strijd tegen de woningnood" op dezelfde dag dat dit in de Soester Courant werd aangesneden, werd besproken in een der grootste nederlandse dagbladen, waarmee ik overigens alleen maar zeg gen wil, dat er dus meer dwazen dan Oekman rondlopen. Onder leiding van twee architecten is een aannemersbedrijf in Nijmegen bezig met het bouwen van een dubbele wo ning, die in 2 werkweken kant en klaar voor bewoning kan zijn. Dat is één wo ning per week. Jammer genoeg gooide het abnormale weer roet in het eten en moest het werk na 2lJt werkdag worden stop gezet. Maar intussen ston den toen reeds de voor- en achtergevel en was het dak aangebracht. Dat is toch wel een resultaat om even stil van te worden. De proefneming met de bouw van deze „veel hout-weinig steen woningen" wordt met zeer veel interesse gevolgd door het Ministerie van Wederopbouw en Volkshuisvesting en het is te hopen, dat de beoordeling gunstig uitvalt, om dat hier de oplossing ligt voor een nij pend vraagstuk, dat een groot deel van onze bevolking treft, met alle morele en lichamelijke gevolgen van dien. -Met de bouwwijze en technische be schrijvingen zal ik u niet lastig vallen. Eerstens weet ik daarvoor te weinig van bouwen af, maar vooral om de „reeds bij voorbaat boe-zeggers" geen koren op de molen te geven. Alleen nog even dit. De woningen zul len gaan bevatten beneden een zeer ruime woonkamer, ruime keuken en W.C. en boven 3 slaapkamers ei> een douchecel. Voor alle woningzoekenden dus een huis om van te watertanden en laat ik het nog even herhalen 2 woningen in 2 weken gereed. Niemand zal van mij kunnen zeggen, dat ik gek ben op het vormen van com missies, maar in dit geval zou ik het toejuichen, wanneer ons gemeentebe stuur er één vormde, die in Nijmegen eens ging kijken wat voor mogelijk heden er schuilen in de daar toege paste bouw van houten woningen. En dan s.v.p. niet een commissie van alleen „steenaanbidders", maar ook graag een paar woningzoekenden, die tevens deskundig zijn op bouwgebied. H. OEKMAN. v.h. KANN CO. vraagt voor haar atelier Prettige werkkring. Hoog loon. Aanmelden Beckeringhstraat 20. ketee. 2. Rudi Roest. 3. Willem Dedel. Afvalrace kinderen 6-9 jaar1. Kees Dedel. Afvalrace kinderen 10-13 jaar 1. Ma- rinus Krans. Niet alleen de kinderen, ook de vol wassenen, verbonden aan het paleis, waagden zich in de kou en op de ijzers en de heren Hoving en G. Brouwer wonnen de koppelrace. 2. A. Diss_el en M. J. Traas. 3. G. Doustra en J. Lank- horst. De dames hielden een wedstrijd over 600 M. 1. Mej. G. Kooy. 2. Mevr. M. Dissel. 3. Mevr. R. van Laar. 4. Mevr. J. Prinsen. De afvalrace voor heren werd gewon nen door J. P. Kossen. 2. M. J. Traas. BIGGEN- EN EIERMARKT TE AMERSFOORT. Op de weekmarkt van vrijdag j.1. wer den aangevoerd 66 biggen van 38. tot 55.en 2 guste zeugen van 225.— tot 260.—. Op de eiermarkt werden aangevoerd 145.000 stuks. Hoendereieren van 16.- tot 18.Middenprijs 17.30. Prijs per k.g. 2.83. De handel op de eiermarkt vertoonde een zeer vlot verloop, terwijl de han del op de biggenmarkt redelijk was te noemen. KOPPELWEDSTRIJDEN OP DE PETER'S BAAN. Op de Peter's Baan werden zondag middag koppelwedstrijden gehouden voor heren. De afstand bedroeg 40 ronden (20 K.M.). Uitslag1. J. van Dijk en A. Gerrit sen. 2. Gebr. T. en R. Blok. 3. E. Ka reisen en D. Renooy. 4. J. Coorens en T. Roest. 5. J. Lammerse en J. v. d. Vaal.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1956 | | pagina 1