Oud Soest. SOEST Sterke Henkie. IN DE HOEK. DINSDAG 20 MAART 1956. 34e JAARGANG 110. 22. SOESTER OURANT Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag. Abonn. per kwart, 1.95 - per post 2.10 UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WE EDESTRA AT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126158 OVER BIJGELOOF, HEKSEN EN SPOKEN. Zelfs onze nuchtere en zakelijke he dendaagse samenleving heeft zekere vormen van het oude bijgeloof tot op heden niet kunnen verdringen. Het getal 13 speelt bij vele, moderne en intellectuele mensen een belangrijke rol, terwijl de vrijdag als een ongeluks dag bekend staat. Het komt voor, dat de zakenman op deze dag geen nieuwe relaties aan knoopt, bang voor de gevolgen van in de vrijdag verborgen liggende kwade machten, die hem of zijn zaak zullen benadelen. Zo ziet men, dat wij, kinderen van de verlichte 20e eeuw, nog niet het bijgeloof kwijt zijn, niettegenstaande wij alles trachten te verklaren en oorzaak en gevolg van een ons onbekend ver schijnsel trachten op te sporen. De beheersing van de techniek en de vele uitvindingen, die gedaan zijn op natuurwetenschappelijk gebied, ontnam het bijgeloof veel van zijn duistere macht op mensen en dingen. Men denke maar eens aan het gebruik van electriciteit. Hierdoor kon men veel dingen verklaren. Ondanks deze vooruitgang handhaafden zich echter nog resten van de zwarte kunst en nam het bijgeloof nieuwe vor men aan. Zo omstreeks 1850 in het midden van de vorige eeuw, tierde het geloof of bijgeloof aan heksen, duivels enz. on der de mensen nog volop. Ook in Soest geloofde men aan heksen en de vurige Beer, die in het Veen rond zwierf en van tijd tot tijd de mensen belaagde of te pakken nam. Ik heb getracht hierover iets meer te weten te komen, doch dit is mij niet gelukt. De Soestenaren, die in het Veen of op de heide geboren zijn, weten hiervan maar weinig. Wel vertelden zij, dat hun vader of moeder steevast aan spoken en ander gespuis geloofden, maar zelf geloofden zij er niet meer aan. Hoe kan het ook anders Ieder mens leeft in zijn eigen tijd en ziet de dingen zoals zij zich op het ogenblik aan hem voordoen. En wie wil tegenwoordig be kennen, dat hij nog bijgelovig is, ook al heeft hij een heilig ontzag voor no. 13 en zal hij niet onder een ladder door- lcpen, want dat brengt vast ongeluk. Het was maar een schrale oogst, welke ik binnen haalde. Wel werd mij ver teld, dat er een heks op het Hart had gewoond, die de kinderen betoverde appels gaf, maar veel meer vernam ik niet. Later kreeg ik wel een oud cahier on der ogen, dat een verhaal bevatte, waar in heksen en spoken in diverse gedaan ten voorkwamen, die zich in hun op treden uitsluitend tot Soest bepaalden. De schrijver van dit verhaal is een oud-onderwijzer, zoon van de Konings weger Knoppers, die in dienst was zo wel van Koning Willem II als Wil lem III. Begrijpelijkerwijs stond de schrijver dichter bij de generatie, die het bijge loof in al zijn vormen aanhing dan wij, die voor vele toen onverklaarbare din gen de schouders ophalen en er mee- waardig om glimlachen. Het bewuste verhaal is getiteld „Wat Papieren Bartje vertelde" en het geeft enig idee van het toenmalige volksle ven, de bestaande maatschappelijke toe standen in die dagen en enigszins een beeld van onze woonplaats in die tijd. Het is soms doorspekt met dialectvor men, die niet thuis zijn te brengen, cdk niet door de afd. Dialectologie van de Kon. Ned. Akadamie voor Weten schappen, gevestigd in het v.m. Trip penhuis te Amsterdam, doch die aan de leesbaarheid van het verhaal geen afbreuk doen. E. HEUPERS. DE RAADSVERGADERING VAN VRIJDAG A.S. B. en W. stellen de raad voor kre diet te verlenen voor de verbreding en verharding van de Maatweg, daar deze zomer waarschijnlijk zal worden begonnen met de bouw van installaties langs deze weg, zodat een behoorlijke weg nodig is voor aanvoer van bouw materialen en onderdelen voor de in stallaties. De rijwegbreedte zal van 2 meter op 5Va meter worden gebracht. Tevens zal het Oude Grachtje doorge voerd worden langs de noordzijde van de Maatweg en er zal een duiker ko men bij de spoordijk in de Maatweg. De directeur van Gemeentewerken en de commandant van de Brandweer adviseren ontheffing te verlenen van de verbodsbepalingen in de hinderwet aan L. J. Rademaker voor het uitbrei den van zijn inrichting voor het ver vaardigen van winkelbetimmeringen; aan M. F. Bach, voor het oprichten en gebruiken van drie moffelovens en een aantal elektromotoren en aan G. v. d. Pol voor het oprichten van een lood- en zinkwerkersbedrijf. De directeur van gemeentewerken raamt de kosten voor de aanleg van wegen en rioleringen in het plan Mei- doornweg op 128000.Het betreft hier de Meidoornweg, de Ericaweg en de Bonifaciusstraat. B. en W. stellen de raad voor een aanvullend krediet te verlenen van 57.000.voor de verbetering van de Nieuweweg en de Beukenlaan. B. en W. stellen de raad voor in be ginsel te besluiten tot het oprichten van een openbare kleuterschool in Soestdijk, daar de lijst met handteke ningen, welke als aanvraag is ingediend, aan de wettelijke vereisten voldoet. Ook is in het beginsel geen bezwaar tegen de oprichting van een openbare kleuterschool in Soesterberg, zodat hier toe eveneens besloten zal worden. De inspectrice van het kleuteronderwijs heeft geadviseerd te besluiten tot de bouw van een school met 2 speelwerk- lokalen en één daarvan voorlopig be schikbaar te stellen aan het bestuur van de R.K. Kleuterschool te Soester berg, die door het groot aantal leer lingen in moeilijkheden verkeert. Streef datum voor de oprichting van de nieu we kleuterschool is 1 mei 1957. Het hoofd van de openbare lagere school aan de Beetzlaan vestigt de aan dacht van het college pp het feit, dat verschillende meubelen in zijn school versleten zijn en verzoekt aanschaffing van eenvoudige klassebureaux met stoe len, stalen bakken en verduisterings gordijnen voor één leslokaal. Er worden schotten gebruikt voor verduistering en dit is zeer onhandig. B. en W. stellen de raad voor een krediet van 1190.- te verlenen. Het hoofd van de openbare U.l.o, school verzoekt B. en W. akkoord te gaan met invoering van handenarbeid op de school en uitbreiding van het vak handwerken. De kosten van leer krachten en materiaal maken een kre diet van 4300.nodig en B. en W. stellen de raad voor dit krediet te verlenen. De A.B.T.B. zal een bedrag van 40.krijgen voor de zaalhuur van de cursus in veevoeding 1955-1956. B. en W. stellen de raad voor eer vol ontslag te verlenen aan mej. G. H, Dijkhuis, onderwijzeres aan de open bare school Beetzlaan, wegens haar be noeming in Voorburg. In Soesterberg zal een Buys Ballot laan komen, genoemd naar de Wis- en Natuurkundige Buys Ballot, die van 1817-1890 leefde. Er komt ook 'n Simon Stevinweg, genoemd naar de ingenieur in het leger van Prins Maurits, Simon Stevin (1548-1620), die zeer bekend was om zijn waterbouwkundig werk en de uitvinding van de zeilwagen. De verlengingen van Plesmanstraat en Chr. Huygenslaan zullen dezelfde naam houden. Het totaal van de subsidie, welke vol gens de Sportfederatie aan de Soester sportvernigingen verleend zou moeten worden bedraagt 4500.-. Hiervan werd een specificatie gegeven. B. en W. kun nen niet geheel akkoord gaan met dit schrijven, daar de financiële consekwen- ties niet zonder meer te overzien zijn. Het is echter wel gewenst hierover in overleg te treden en in de naaste toe komst zal de plaatselijke sport meer dan vroeger betrokken worden in het vooroverleg inzake onderwerpen die de sport nauw raken. B. en W. betreuren het, dat de Sportfederatie, via persver slagen van haar jaarvergadering, on tijdige en daardoor verwarrende publi catie verleend heeft aan de aangele genheid die nog in studie was. B. en W. zijn van mening, dat de li chamelijke opvoeding en de sport van culturele, sociale en paedagogische waarde is, mits goed geleid. De sport is een belangrijk maatschappelijk ver schijnsel geworden. De lichamelijke op voeding en de sport dienen dan ook de zorg en de steun van de overheid te hebben. De besturen van verenigingen dienen geholpen te worden en in de eer ste plaats wordt hierbij aan de accomo- datie gedacht. De verenigingen zelf zijn financieel niet bij machte te zorgen voor de aanleg van velden en het bou wen van gymnastieklokalen. Hierbij Henk van Dorresteijn woont op de Vaardehoogtweg en hij heet nog Hen kie, want hij werd op 5 maart vier jaar. Dat is helemaal niets bijzonders, want er zijn honderden mensen in Soest, die Van Dorresteijn heten. Henk is een doodgewone, naam en 4 jaar zijn we allemaal eens geworden. Toch is Henkie een heel bijzonder kind, net als Dik Trom. Een soort wonderkind op het terrein van de tech niek en de vader van Henkie is trots op z'n flinke zoon,' al heeft hij hem vriendelijk doch dringend verzocht in het vervolg met z'n handen van de trekker af te blijven, die een gewicht heeft van zo'n paar duizend kilo en het met zijn kracht ;kan opnemen tegen een veertigtal paarden. U en ik zijn een beetje huiverig voor die logge dingen, maar Henkie niet en zaterdagavond leek hem de gepaste tijd voor een ritje. Het enorme voer tuig stond in de garage, maar dat was voor onze dappere peullebroek geen beletsel contact te maken en te starten. Hoe het allemaal precies gegaan is kan Henkie niet zeggen, want hij was op deze zaterdagavond zo druk als een klein baasje op zondag en met z'n trek ker boorde hij zich door een beton- muur van een dikke 12 cm. Daar had die trekker het helemaal niet over en Henkie ook niet. Zakken aardappelen en stapels banden konden de kleine krachtpatser en zijn voertuig evenmin tegenhouden en daar ging het, de frisse lucht in. Niet lang, want Henkie's stuurvaardigheid faalde en hij kwam in een sloot terecht. Met enige schrik bekeek hij de ravage die hij aangericht had en toen ging hij z'n vader vertellen, dat hij het echt niet helpen kon. Bij onderzoek bleek, dat de jeugdige coureur in de vierde versnelling de betonmuur met veel geweld verbrijzeldhad en z'n vader vond dat toch wel een kranig staaltje rijkunst, al zal er het een en ander opgelapt moeten worden. Vereende kracht bracht de trekker, onder het toeziend oog van Henkie, weer overeind. Waarschijnlijk zal hij zich niet zo gauw aan een nieuw ritje wagen, want hij was toch wel ge schrokken van z'n eigen kracht, waar mee hij een trekker door een muur joeg. Die Henkie verleent de gemeente reeds de helpen de hand. In de tweede plaats zien B. en W. een taak in het stimuleren van het werk van de plaatselijke verenigingen en waar nodig kunnen subsidies verleend worden. Hiervoor moet echter overleg gepleegd worden met de georganiseerde sport ter plaatse. Er dient contact te zijn tussen plaat selijke overheid en plaatselijke sport en de gedachten van B. en W. gaan dan ook uit naar een overlegorgaan. Er zijn verschillende vormen mogelijk voor zo'n overlegorgaan; uitsluitend met vertegenwoordigers van de plaat selijke sport of met vertegenwoordigers van de gemeente. Tevens is het moge lijk een dergelijk orgaan bevoegdhe den te geven t.a.v. beheer, onderhoud en exploitatie van terreinen en lokalen. Dan zal het een stichting moeten wor den. De voorkeur van de gemeente gaat uit naar overleg van plaatselijke sport en vertegenwoordigers van de gemeente in dit orgaan, daar het in het leven roepen van een stichting niet op korte termijn kan geschieden. Dit orgaan van sportbeweging en gemeentebestuur zal het college dienen te adviseren. Het ligt echter niet in de bedoeling, dat dit orgaan zich op het terrein van propaganda voor de sport, het orga niseren van sportdagen enz. begeeft, daar dit reeds door de Soester Sport federatie op te waarderen wijze wordt behartigd. Mocht dit verheugende blijk van particulier initiatief onverhoopt ko men te vervallen, dan kan de veror dening op dit punt nog altijd gewijzigd worden. B. en W. stellen de raad voor een over legorgaan in het leven te roepen voor de lichamelijke opvoeding en de sport buiten schoolverband en een verorde ning vast te stellen, die taak en werk wijze van dit orgaan regelt. MODEATELIER SOESTDIJK GEOPEND. Opnieuw is de Soester industrie ver rijkt met een bedrijf door de opening van het Mode-atelier „Soestdijk" in de Laanstraat, waarvoor zaterdagmiddag veel belangstelling was en niet het minst van de dames, daar het hier om een bedrijf gaat waar damesmantels en cos- tuums vervaardigd worden. Mode-atelier Soestdijk is een afdeling van de N.V. Mode-ateliers „Flagship" te Amsterdam en gisteren zijn een 25 tot 30 vrouwen en meisjes aan het werk gegaan in de fraaie houten voorlopige behuizing, welke niet onder behoeft te doen voor een stenen gebouw. Het ligt in de bedoeling dit houten atelier te vervangen door een perma nent gebouw maar men krijgt in het geheel niet de indruk, dat het hier om een voorlopige bouw gaat. Veel licht, veel kleuren, gezellig en vol sfeer; zo echt een bedrijf waar een man zou willen werken als hij vrouw was. Zaterdagmiddag verwelkomde de pre- sident-commisaris van de N.V. Mode-ate liers „Flagship", de heer J. I. H. Her- kenhoff Konersmann, de aanwezigen, onder wie wethouder Van Zadelhoff en echtgenote; de gemeente-secretaris, de heer J. J. J. M. Festen; de directeur van Gemeentewerken, de heer J. Th. van Noesel; het hoofd van de afdeling Sociale Zaken van het gemeentehuis, de heer H. J. van Hal en kapelaan Olde Lohuis. De heer Konermann wees op de pret tige wijze, waarmee de gemeente Soest de belangen van het nieuwe mode-atelier behartigd had en hij hoopte, dat de groei van het bedrijf gelijke tred zou houden met de groei van het inwoner tal van de gemeente. Wethouder Van Zadelhof f verrichtte, op verzoek van de heer Konersmann, de opening door een laken door te knippen, dat de aanwezigen van het atelier scheidde en vóór het verrich ten van deze plechtigheid bevestigde hij de woorden van de heer Konersmann. Ook voor de gemeente Soest was het contact met de N.V. Mode-ateliers Flag ship" van prettige aard geweest en het zag ër naar uit, dat dit zo zou blij ven, daar uit informaties gebleken was, dat men hier te maken heeft met een bonafide bedrijf, niet geleid door con junctuurridders, zoals sommigen, die zich eveneens in 'onze gemeente wil len vestigen, maar geweerd worden. De gemeente heeft bij het eerste on derhoud met de directie van de N.V. „Flagship" niet direct toestemming kun nen geven voor het vestigen van een mode-atelier in onze gemeente, daar eerst onderzocht moest worden of dit het personeelsvraagstuk voor de ande re industrieën niet bemoeilijkte. Het ging hier echter om een bedrijf, waar nagenoeg uitsluitend vrouwen en meis jes werken en toen gebleken was, dat er 'n bijzonder gunstige sfeer heerste in de ateliers in Amsterdam en Hilversum werd gaarne toestemming verleend. Na de opening door de loco-burgemees ter werd het bedrijf bezichtigd en 2 mannequins toonden 18 modellen van de ruim 300, die thans door de N.V. Flagship gebracht worden. De dames waren verrukt over de pasvorm en langdurig applaus toonde, dat deze at- traktieve show, als sluitstuk van de openingsplechtigheid, bijzonder op prijs gesteld werd. De heer Pama, de bedrijfsleider van Mode-atelier „Soestdijk" is gisteren be gonnen met de helft van het aantal werkneemsters, dat men maximaal in het bedrijf wil hebben. Het ligt n.1. niet in de bedoeling er een groot ate lier van te maken. Bij grote bedrijven gaat vaak het contact met het per soneel verloren, de mensen dreigen nummers te worden en juist in een bedrijf, dat zich met de vervaardiging van kleding bezig houdt, is het beter dit te vermijden. Voor het binnenland, maar ook voor export in en buiten Europa, worden mantels en costuums vervaardigd, maar dit houdt niet in, dat hier van massa- produktie sprake is. Wie er komt werken kan het hele vak leren kennen, want aan lopende-band werk heeft de N.V. Flagship een broer tje dood. De werkneemsters hebben 'n vast loon, dus in de knusse naaizaal wordt het geen jagen om zoveel mo gelijk stuks klaar te krijgen. De kwa liteit van de mantel of het costuum zou daar ook niet bij gebaat zijn. De stof komt in balen aan, de patroon- sets worden gemaakt in de maten 36 tot en met 44, de tekeningen worden vervaardigd en met ingenieuze appa raten wordt de stof gesneden, alsmede voeringen en binnenwerk en na de bewerking door twaalf sneldraaiers komt het handwerk. Het Soester industriecentrum is een aantrekkelijk bedrijf rijker geworden en toen de plechtigheid van de opening voorbij was en het allang avond ge worden was, maakten vele omwonen den een wandeling naar het fleurige houten gebouw, om bij de heldere ver lichting het interieur te bekijken, dat al even aantrekkelijk is als 't uiterlijk. Wanneer de heer De Bruin, in zijn in gezonden stuk van vorige week dinsdag, het had gelaten bij zijn afkeuring be treffende het verlenen van subsidies aan sportvereningingen in het algemeen en aan de Sportfederatie in het bij zonder, had ik daar vrede mee gehad en zijn uitspraak alleen maar jammer gevonden. Iedereen mag in ons land gelukkig nog zeggen wat hij denkt, maar wanneer mijnheer De Bruin na zijn „per aspera ad astra" nog even duidelijkheidshalve stipuleert, dat zijn houding tegen sub sidies voor de sport niet impliceert dat hij ook tegen subsidies voor „cul turele" doeleinden is, in tegendeel, kan ik dat toch niet zonder meer voor ken nisgeving aannemen. Kalmweg zeggen wanneer die sporterij zich niet kan bedruipen heeft ze geen levensvatbaarheid, dus wég er mee, en dan in één adem beweren, dat het voor culturele doeleinden WEL verantwoord is subsidies te geven, kan ik niet ap preciëren. Waarom de amateuristische sportvere nigingen, die verpozing en vorming aan de jeugd brengen, geen subsidies, ter wijl b.v. de Nederlandse Opera, het Concertgebouworkest en noemt U maar op millioenen subsidies ontvangen, waardoor b.v. op iedere voorstelling van de Ned. Opera ca. 4 mille wordt bijgepast Ik ben, gek als het U misschien klinkt, tegen het verlenen van welke subsi die ook, maar nu we het hek van de dam hebben genomen, moeten we con- sekwent zijn. Wanneer we het principe van de heer De Bruin zouden volgen„wanneer iets geen levensvatbaarheid heeft moeten we er niet de gemeenschap voor laten opdraaien", dan zouden de Ned. Opera, het Concertgebouworkest en nog veel lichamen, reeds tientallen jaren geleden de kraaienmars hebben geblazen en dat zou jammer zijn geweest. We kunnen er natuurlijk nog over twis ten wat het meest in het belang van ons volk en de wereld is, maar dan zijn we voorlopig nog niet klaar, ook al omdat onze ervaringen met „geculti veerde volken" ook niet is om over naar huis te schrijven. Misschien mag ik tot slot de heer De Bruin, die met de mooie, hierboven aan gehaalde spreuk eindigde, vragen zijn gedachten ook eens te willen laten gaan over „Mens sana in corpore sano", zeer vrij vertaald alleen in een gezond li chaam kan een gezonde geest huizen. Dan lijkt subsudie aan de sport toch nog geen weggegooid geld. H. OEKMAN. VERGADERING VAN „DE ZWALUW". De vereniging van postduivenhouders „De Zwaluw'" vergaderde in de Gou den Ploeg onder voorzitterschap van de heer J. v. d. Brakel. Tijdens de be sprekingen werd bekend gemaakt, dat er zes vitessevluchten, vijf midfond- vluchten en vier fondvluchten gehou den zullen worden. Vijf vluchten wor den op het zuiden gehouden en de overige op Orleans, z.w. Op de feestavond, die gehouden werd na de tentoonstelling, werd een kleed aangeboden, dat gemaakt was door de dames van de leden. Dit kleed werd verloot en voor de opbrengst zijn prij zen gekocht, die beschikbaar gesteld zullen worden voor de drie laatste jon- ge-duivenvluchten. De heer P. Grift werd benoemd tot rayon-commissielid en de heer J. Coo- rens tot vluchtpenningmeester. De be ker, die aangeboden werd door de heer A. Spijker, zal een prijs worden bij de wedvlucht van Eperny. SCHUUR VERBRAND. Midden in de nacht ontdekte de heer A. Hilhorst, dat de schuur van de land bouwer A. W. Tolboom, aan het Oude Grachtje, in de brand stond en hij deed pogingen een zeug met 9 biggen, die zich in de schuur bevonden, te redden. Rook en hitte maakte die echter on mogelijk en toen de brandweer arri veerde was er al niets meer te redden. De nevelspuit bleef in de modder ste ken, maar dit belemmerde het blus werk niet. Dit beperkte zich in hoofd zaak tot het beveiligen van het woon huis, dat op 15 meter lag en de hooi berg op enkele meters van de schuur. Tot 6 uur in de morgen is men bezig geweest de vastgelopen nevelspuit uit de modder te halen en pas toen een zware trekker van de militairen ver scheen lukte het. De brand is waar schijnlijk ontstaan door een kunstmoe der, die in de schuur brandde. Schuur en inboedel waren niet verzekerd.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1956 | | pagina 11