25 JAAR AFSLUITDIJK. SOEST IN DE HOEK. BRANDWEER TELEF. 3 333 DINSDAG 28 MEI 1957. 35e JAARGANG No. 41. SOESTER OURANT Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag. Abonn. p. kwart, 2.10 - per post 2.25 UITGAVEDRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIEVAN WEEDESTRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156 Vandaag 25 jaar geleden, te 13.02 uur, werd het laatste gat in de 30 k.m. lange afsluitdijk gesloten. Daar was iets groots verricht. Ingespannen denk arbeid, intensieve voorbereidingen, werk van hoofd en hand vonden op dat moment een zij het dan voorlopige, maar toch uiterst waardige bekroning. Het plan tot afsluiting en inpoldering van de Zuiderzee dateerde niet van dat jaar. In de tweede helft van de 19de eeuw zijn talrijke plannen ont worpen en bijna even talrijk weer verworpen. Wij noemen het plan-Van Diggelen (1849), het plan-Buma (1883), het plan-Beyerinck (1866), het plan- Leemans (1875), het plan-Huët (1862- 1895) en dan zijn we er nog lang niet. Het rijk stelde pogingen in het werk om een afdoend en veelzijdig onder zoek in te stellen, maar er kwam niets van terecht. Nadat echter op particu lier initiatief de Zuiderzeevereniging was opgercht (1886), kwam er schot in de zaak. Deze vereniging wist voor het technisch onderzoek de civiel-ingenieur C. Lely aan zich te verbinden. Dr ir C. Lely stelde een achttal nota's op en lanceerde uiteindelijk een plan dat aanvaardbaar bleek, maar het heeft nog heel wat voeten in de aarde gehad voor het zover was. Want wel bracht de staatscommissie van 1892 een gunstig advies uit, maar ten gevolge van di verse belemmerende omstandigheden duurde het toch nog tot 1913, toen de heer Lely voor de derde maal fungeer de als minister van Waterstaat, voor in de troonrede het desbetreffende wetsontwerp werd aangekondigd. Dank zij een overstroming. De eerste wereldoorlog bracht nieuwe vertraging. Maar de stormvloed van 1916, die in de zuiderzeeprovincies gro te schade aanrichtte, deed de verant woordelijke instanties opschrikken en zo gebeurde het, dat op 13 juni 1918 de wet tot afsluiting en gedeeltelijke droogmaking van de Zuiderzee zonder hoofdelijke stemming door de Eerste Kamer werd aangenomen. Eerste werk was het bouwen van een zware zeedijk tussen de noordhollandse en friese kust. Een vast punt in deze te bouwen dijk vormde het eiland Wie- ringen. Daarom begon men met het twee en een halve kilometer lange stuk tussen Noord-Holland en Wieringen. Van 1923 tot 1925 werd hier aan ge werkt en dit opende tevens een eerste mogelijkheid tot het droogleggen van de Wieringermeer. Over het tweede deel van de dijk, lopende over Den Oever op Wieringen naar Zurich aan de friese kust, deed men uiteraard heel wat langer. Maar in zes jaren, van 1927 tot 1933, werd het 30 km. lange tracé tot stand gebracht. De dijk moest bestand pijn tegen stormvloeden, met name tegen de zwa re noordwester stormen, die de kusten van de Zuiderzee soms teisterden. De kruinhoogte van de dijk werd daarom bepaald op ongeveer 7 meter boven N.A.P., de breedte van het dijklichaam op de waterlijn op circa 90 meter. Een 6 meter brede beton- of klinkerweg zou het verweer in korte tijd van Noord-Holland naar Friesland vice ver sa moeten vervoeren. En men spaarde al ruimte uit voor de aanleg van een tweebanige spoorweg. Welk materiaal De dijk is voornamelijk opgebouwd uit kleileem en zand. Maar deze hoofd bestanddelen van het dijklichaam wer den aan de bovenzijde afgedekt door kraagstukken met steenbestorting voor wat het gedeelte onder water betreft en door basaltbekleding boven water. Men begon met het bouwen van de dijk op diverse ondiepe punten (toch altijd nog 3 a 4 meter), ging toen de verschillende dijkstukken met elkaar verbinden en eindigde met de diepste geulen, die hier en daar tot 12 meter onder de zeespiegel reikten. Het laatste gat, de Vlieter, werd zo als gezegd juist 25 jaar geleden, op een voor ons land wel uiterst gewichtig, in derdaad historisch moment gesloten. Betekenis van de afsluiting. Een eerste punt van belang is, dat sinds de afsluiting een zoetwaterreser voir is gevormd, dat aan de omliggen de landerijen slechts ten goede komt. In droge zomers kan nu tenminste zoet water worden binnengelaten en zit men niet meer met de moeilijkheid i van het zoute zuiderzeevocht. Ook voor de drinkwatervoorziening kan een en! ander van betekenis zijn. Tegen storm vloeden is het oude zuiderzeeland met zijn dijken nu degelijk beschermd. Tij dens de ramp in 1953 is de Afsluitdijk wel op een zware proef gesteld. De afwatering van de omliggende pol ders in regenrijke tijden is nu verze kerd en de verbinding tussen Noord- Holland ener- en Friesland en Gronin gen anderzijds is drastisch verkort. De aanlegkosten van de dijk mogen dan, tezamen met de bijkomende voor zieningen, 200 miljoen gulden hebben gevergd, de genoemde voordelen we gen tegen de grote uitgave ruimschoots op. En dan hebben wij nog niet eens gesproken over de inpoldering in het IJsselmeer. Efficiënte verdediging. De dijk heeft een verdedigende functie tegen het opdringende water, maar an derzijds moet de dijk zelf ook weer verdedigd worden tegen een evenueel opdringende vijand. Bij de sluizen van Kornwerderzand is daarom een verde digingssysteem aangebracht, dat met zijn zware mitrailleurs en anti-tank kazematten en met steun van de artille rie van h.m.'s „Johan Maurits van Nas sau" het in de meidagen van 1940 te gen de Duitsers heeft weten te houden. NATUURWACHTERSCONGRES. De Natuurbeschermings wacht „Eem- land" is het afgelopen weekend gast vrouw geweest van natuurwachters uit het gehele land, die naar het Soester Natuurbad gekomen waren. Zij wer den daar zaterdagmiddag verwelkomd door de heer P. M. Wijsmuller, voor zitter van de natuurbeschermingswacht „Eemland", die voor het grootste deel dit congres organiseerde. Hij dankte voor het vertrouwen, dat de natuur wachters gesteld hadden in de afde ling Eemland door aan het congres deel te nemen. Het zou geen congres worden met urenlange vergaderingen, maar een bijeenkomst waarin van ge dachten gewisseld kon worden. De heer Wijsmuller betreurde het, dat jhr mr C. Dedel verhinderd was de komen de excursie in de bossen van het ko ninklijk domein te leiden. In zijn plaats zou de heer J. J. Kraayenhagen, chef boswachter van de domeinen, dit doen. De heer W. van Meerten, hoofdleider van de natuurwachten, gaf blijk even eens weinig te voelen voor lang ver gaderen tijdens dit congres en hij hoopte, dat het een genoeglijk samen zijn zou worden, waarvan de herinne ring door de deelnemers in hun woon plaatsen zou worden uitgedragen. Met autobussen en personenauo's ging het gezelschap hierna naar Soestdijk, waar zij gedurende anderhalf uur door de bossen rondom het paleis rondge leid werden door de heer Kraayenha gen, die aanplantingen van douglas, fijnspar en larix toonde. Veel schade wordt aan de larix toegebracht door het larix-motje. Vooral dit jaar was de schade groot door de zachte winter. Vóór de maaltijd, welke in het Soester Natuurbad gebruikt werd, verwelkom de de algemeen voorzitter, de heer J. A. Nijkamp, de burgemeester, de hoofd inspecteur van politie, de heer Kraay enhagen en hun dames en het gehele gezelschap. De heer Nijkamp dankte de regelings commissie voor de uitnemende wijze waarop alles verzorgd was, zodat op dit congres de goede sfeer kon zijn, die het mogelijk maakte met elkaar van gedachten te wisselen en elkaar te leren kennen. De burgemeester sprak tegen het einde van de maaltijd en toonde zich ver heugd enige tijd te kunnen doorbren gen tussen natuurwachters, die zo'n be langrijke taak vervullen in het be houden van de recreatiegebieden, die in ons land steeds schaarser worden. De natuurwachters dragen hun liefde voor de natuur aan anderen uit en willen hen de ogen openen voor het grote bezit dat wij in het natuur schoon hebben. In ons land vraagt de industrialisatie steeds meer om expan sie en het is ook in Soest een hele toer het natuurbezit in tact te houden. Het gemeentebestuur spant zich echter in dit bezit zo ongerept mogelijk te be waren. Niet alleen voor de Soestena- ren maar ook voor de andere bewoners van ons land. Particulieren werken mee. Dit veiligstellen van het natuur bezit is echter niet voldoende, want het moet ook in bescherming genomen wor den tegen hen voor wie het bedoeld is. De meeste mensen worden in deze tijd gedwongen in grote steden te leven en dan heeft men behoefte aan contact met de natuur. De moderne mens weet echter vaak niet hoe hij zich hier te gedragen heeft en hij moet opgevoed worden, zodat hij weet hoe de natuur als recreatieterrein gebruikt moet wor den. De natuurwacht is een belangrij ke factor in deze opvoedende taak. De natuurwachters wijzen de mensen te recht als zij merken dat de natuur be dreigd wordt en dit is van enorm be lang omdat het niet uitvoerbaar is over al politieagenten voor dit werk in te zetten. Dat zou ook niet aan te bevelen zijn, want wie zich in de natuur mis draagt verdient medelijden omdat blijkt, dat hij de natuur zó ontwend is, dat hij niet weet hoe hij er van genie ten moet. De burgemeester sprak zijn trots uit over het feit, dat het congres in onze ge meente gehouden werd, omdat hieruit blijkt, dat de strijd om het Soester natuurschoon te behouden de belang- stlling van alle natuurwachters heeft. Hij sprak de wens uit, dat dit congres een stimulans zou zijn voor het goe de werk, dat door de natuurwacht ver richt wordt. De heer Nijkamp dankte de burgemees ter voor zijn woorden. Tegenover de eisen van de defensie, industrie, land bouw en woningbouw, die een macht vormen, is de natuurbeschermingswacht slechts een betrekkelijk versnipperd ge zelschap, maar wanneer de gemeente besturen zijn als het bestuur van de gemeente Soest en zich waakzaam tonen wanneer het om het natuurschoon gaat, dan is dat voor de natuurwachters een grote steun. Na de maaltijd sprak de heer W. van Meerten, hoofdleider van de natuur wachten. Eemland is een van de oud ste afdelingen van de natuurbescher mingswacht. De oprichtingsdatum is 24 juni 1939, maar voor die tijd is er al veel gedaan en terecht werd dan ook het tienjarig bestaan op 3 en 4 juli 1948 gevierd. Het bestuif' van de afdeling Eemland verdient afie hulde voor de wijze waarop dit congres georganiseerd werd en het was eigenlijk jammer, dat niet alle 1500 natuurwachters in Soest aanwezig konden zijn. Vriendschapsbanden werden op dit con gres aangeknoopt en versterkt en met onderlinge gesprekken en raadgevingen was men elkaar tot steun. De propagan distische waarde van een dergelijk con gres is niet gering, omdat het ten volle de aandacht vestigt op het belangrijke werk, dat door de natuurwachters ver richt wordt. Het voorkomen van ver nielingen in de natuur bespaart jaar lijks duizenden guldens en voor dit werk vragen de natuurwachters geen steun van de regering, maar waardering voor dit werk wordt wel op prijs gesteld. Het was dan ook verheugend, dat de burgemeester van Soest zo waarderend over de aktiviteit van de natuurwacht gesproken had. Vroeger werd de voor keur gegeven aan politioneel optreden wanneer het er om ging de natuur te beschermen, maar thans moet de na tuurwacht vooral tegenover de jeugd blijk geven begrip te hebben voor zijn opvoedende taak. Hij moet trachten de weg naar het hart van de jeugd te vin den en dit kan niet door hard optreden. Het kind moet op kinderlijke wijze ken nis kunnen nemen van hetgeen de natuur hem bieden kan. Hierbij is takt van groot belang. De natuurwachter dient zijn taak niet binnen enge grenzen te zien er zich van bewust te zijn, dat het behoud van het natuurschoon pas gewaarborgd is als het gehele neder- landse volk de zaak van de natuurbe schermingswacht ter harte gaat. De avond werd verder gezellig doorge bracht, waarbij enkele leden van het amusementsorkest van de nederlandse spoorwegen uit Utrecht voor muziek zorgden. Zondagmorgen werden er twee wande lingen gemaakt, berekend op hen, die van bos en hei houden en anderen, die aan de polder de voorkeur geven. Vanaf het Emma-monument ging de eerste groep langs de Eem en na het beëindigen van de wandeling werd in hotel Trier koffie gedronken, welke aan geboden werd door het gemeentebe stuur van Soest. De andere groep ver zamelde op de Soesterbergsestraat en uandelde door bos en hei tot koffie ge dronken werd in hotel De Soester Dui nen. In het restaurant van het natuur bad werd de lunch gebruikt. De secre taris van het hoofdbestuur, mr G. W. Toetes, en hoofdleider, de heer Van Meerten dankten de afdeling Eemland voor de uitnemende wijze waarop dit congres georganiseerd werd. In het bij zonder gold deze dank de voorzitter, de heer Wijsmuller, die zich zeer ver dienstelijk maakte bij de organisatie van deze geslaagde bijeenkomst. Er werd tenslotte gesproken over plaats en tijd van het volgende congres, maar er werd geen beslissing genomen. TENNISCLUB SOEST. Soest verloor met 8-0 van Tiod uit Gouda. Heren-enkel C. Koolen-J. H. van Breu- kelen 6-2 6-3. T. v. Heuvelen-G. J. Esen- dam 8-6 6-1. Dames-enkel Mej. L. van Geelen-mevr. F. Felix 7-5, 6-2. Mej. C. v. Brabant- mevr. M. van Breukelen 6-3 6-1. Gem. dubbel Mej. van Geelen en Van Heuveln-mevr. Felix en van Breukelen 5-7 6-3 6-0. Mej. R. Aarsen en A. Koo- len-mevr. M. van Breukelen en G. W. Gijtenbeek 7-5 6-3. Dames-dubbel Mej. van Braband en mej. Aarsen-mevr. Felix en mevr. van Breukelen 7-5 6-3. Heren-dubbel T. van Heuveln en A. Koolen-J. H. van Breukelen en G. J. Esendam 5-7 6-3 6-0. VOOR DE SOESTER CHRONISCHE PATIËNTEN. Het vertrouwen uitgesproken in ons vorig bericht is niet beschaamd gewor den. Het ging zo 's Avonds laat rinkelde de telefoon bij de penningmeester. „U spreekt met de Graaf." „Met de heer De Graaf zelf „Inderdaad." „Hoeveel komt U nog tekort voor de chronische patiënten U spreekt met N.N." ..Een 300.—." „Ik stuur ze U deze week." De verblufte penningmeester kon al leen nog maar enige woorden van dank stamelen, want even later was het ge sprek verbroken. Een paar dagen later, zo tegen midder nacht, ('t lijkt wel een detective-story) klepte de brievenbus. Het bleek een giro-enveloDpe te zijn met 300.erin. Twee dagen daarna kwam een onbe kende heer 50.brengen. „Voor Uw mooie werk, voor de Soester chronische patiënten." En weg was hij. Daarbij bleef het niet zoals uit onder staande opgave blijkt. Vorige opgave 188.37 Van N.N. 300;— Een andere N.N. 50. Mevr. v. d. H. 2.50 Mevr. v. 't H. 2, Heer t. D. 10 Mej. M. v. H. 5.— Heer M. W. 1.— Heer G. S. 10, Totaal 568.87 Volgende week hopen wij U de afreke ning te geven. Er blijft wat over, waar mede we kunnen starten voor de vol gende boottocht. Alle gevers namens de Soester chro nische naticnten hartelijk dank. Dit jaar hebben 9 patiënten weer een pracht vacantie gehad. U zou de enthou siaste verhalen moeten horen en de brie ven moeten lezen. Totaal zijn er 43 uit Soest medegeweest in 4 jaar. En nog velen hunkeren, 't Zal echter wel 1958 worden voor de volgende boot gaat. Giro 466784, penningmeester Nederl. Roode Kruis, afd. Soest-Soesterberg. ZONDAGSDIENST ARTSEN EN APOTHEKEN. Donderdag (Hemelvaartsdag) wordt de artsendienst waargenomen door dr W. J. Schutte, Burg. Grothestraat 65, telef. 2333 en dr H. J. Stroband, Henr. Blaekweg 12, telef. 2423. Geopend is apotheek „Soestdijk", Van Weedestraat. R.K. TENNISCLUB S.U.S. S.U.S. A werd door een overwinning op M.I.T. B kampioen. De Soester ver eniging won met 5-0. Heren-enkel J, Verhoeven-H. Harden 6-0 6-4. Dames-enkel Mej. T. Mulder-mej. B. M. Flantua 6-1 6-2. Heren-dubbel J. Verhoeven en B. Dahl- berg-A. Kooy en H. Harden 6-3 6-2. Dames-dubbel Mej. T. Mulder en mej. W. Verhoeven-mej. J. Swaak en mej. B. M. Flantua 6-1 6-1. Gem. dubbel Mej. W. Verhoeven en B. Dahlberg-mej. G. H. Meloen en A. Kooy 6-4 7-5. S.U.S. B verloor met 1-4 van Gooiberg B. Heren-enkel J. van Buil-E. de Jong 7-5 6-4. Dames-enkel Mevr. Hoekstra-mej. C. Hendrikse 6-8 4-6. Heren-dubbel Karssen en van Buil- E. en T. de Jong 6-3 6-3, Dames-dubbel Mevr. Hoekstra en mej. van Noorden-mej. C. Hendrikse en mej. M. Rupert 4-6 6-3 6-4. Er is op het ogenblik onder een ge deelte der huurders der gemeentewo ningen op het Hart een geprikkelde stemming, omdat de gemeente vorige week genoodzaakt was de gemeen schappelijke voortuinen te omheinen, om te voorkomen, dat de nieuwe aan gelegde voortuinen in tijd van ja-nee weer veranderen in privé sahara's. Gelijktijdig met het aanbrengen van de prikkeldraadversperringen werden de huurders er mee in kennis gesteld, dat zij voortaan een kwartje per week voor „aanleg en onderhoud" moeten bijdra gen en dit verhoogde de feeststemming uiteraard niet, al is het ook maar de waarde van 5 sigaretten per week. Er zijn gelukkig bewoners, die het an ders zien. Dat kwartje vinden ze na tuurlijk niet om te juichen, maar ze zijn toch dankbaar, dat de gemeente ingreep, omdat, het moge in andere gemeenten dan misschien wel lukken gemeenschap pelijke voortuinen in een behoorlijke staat te houden, Soest er blijkbaar nog niet rijp voor is. Het is jammer dit te moeten zeggen, maar ten bewijze lig gen er de desolate voortuintjes. De neiging bestaat en dit ligt misschien door zijn eenvoud voor de hand, om de jeugd van deze tuinverwoestingen de schuld te geven. Direct is dit wel zo, doch indirect ligt de zaak toch wel anders. We zullen alleen oorzaak en gevolg hebben te onderscheiden. Ik weet, dat er ouders op het Hart wonen, die simpelweg zeggen „moeten ze maar zorgen voor speelterrein", maar zo eenvoudig ligt de zaak toch ook weer niet, want we zien, helaas, maar al te vaak, dat er jeugd is, die de eigen, met zoveel moeite verkregen speel plaatsen tot atomen splitst. De oorzaak ligt niet zo vreselijk diep, al geef ik toe, dat het vaak moeilijk is om er naar te graven. V/ij ouderen zullen namelijk bij ons zelf moeten beginnen en ons moeten inspannen onze kinderen ontzag voor mijn en dijn bij te brengen en eerbied voor alles wat leeft. Wanneer we daarin slagen, zullen ver woeste tuinen, parken etc., die van rijks- gelden, dus via de portemonaie van ons allen, worden aangelegd, onder houden en, na verwoesting, weer in orde gebracht, niet zo veelvoudig meer voorkomen. H. OEKMAN. Gem. dubbel Mej. van Noorden en Karsen-mej. Rupert en T. de Jong 6-3 6-2. MOTOR TEGEN AUTO. Op de Soesterbergsestraat lette de au tomobilist J. v. N. met zoveel aandacht op spelende kinderen toen hij de Eiken laan in wilde, dat hij de motorrijder J. niet zag. De motor vloog tegen de auto op en beide voertuigen kregen schade, maar de bestuurders werden niet ge wond. RONDE VAN NEDERLAND. In Soest wordt sinds vrijdagavond de ronde van Nederland niet gereden maar gestoten. Het parkoers wordt niet ge vormd door de provincies van ons land maar door het biljart van hotel De Kleine Witte en de deelnemers heten niet Schulte, Van Est of Wagtmans maar het zijn de leden van de jonge biljatvereniging K.W.S., die op deze wijze wat routine willen opdoen vóór het grote werk van de competitie begint. Een carambole wordt omgerekend in meters en voor iedere deelnemer is dit aantal anders naar gelang van het moyenne. Er is geen gele trui bij deze ronde maar een oranje band en wie het best in het puntenklassement staat is drager van de groene band. ZEEPOST. Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan achter de naam van het schip vermeld. Australië via Engeland, 1 juni. Canada m.s. „Noordam", 30 mei. Chili via New York, 30 mei. Indonesiës.s. „Drente". 30 mei. Ned. Nw. Guinea s.s. „Bengalen", 30 mei. Nieuw Zeeland via Engeland, 1 juni. Unie van Z. Afrika en Z.W. Afrika „Stirling Castle", 1 juni. Brits-Oost-Afrika via Frankrijk. 1 juni. Inlichtingen betreffende de verzending van postpakketten geven de postkan toren.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1957 | | pagina 1