25 JAAR
AFSLUITDIJK.
SOEST
IN DE HOEK.
BRANDWEER TELEF. 3 333
DINSDAG 28 MEI 1957.
35e JAARGANG No. 41.
SOESTER
OURANT
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag.
Abonn. p. kwart, 2.10 - per post 2.25
UITGAVEDRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIEVAN WEEDESTRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156
Vandaag 25 jaar geleden, te 13.02 uur,
werd het laatste gat in de 30 k.m.
lange afsluitdijk gesloten. Daar was
iets groots verricht. Ingespannen denk
arbeid, intensieve voorbereidingen, werk
van hoofd en hand vonden op dat
moment een zij het dan voorlopige,
maar toch uiterst waardige bekroning.
Het plan tot afsluiting en inpoldering
van de Zuiderzee dateerde niet van
dat jaar. In de tweede helft van de
19de eeuw zijn talrijke plannen ont
worpen en bijna even talrijk weer
verworpen. Wij noemen het plan-Van
Diggelen (1849), het plan-Buma (1883),
het plan-Beyerinck (1866), het plan-
Leemans (1875), het plan-Huët (1862-
1895) en dan zijn we er nog lang niet.
Het rijk stelde pogingen in het werk
om een afdoend en veelzijdig onder
zoek in te stellen, maar er kwam niets
van terecht. Nadat echter op particu
lier initiatief de Zuiderzeevereniging
was opgercht (1886), kwam er schot in
de zaak. Deze vereniging wist voor het
technisch onderzoek de civiel-ingenieur
C. Lely aan zich te verbinden.
Dr ir C. Lely stelde een achttal nota's
op en lanceerde uiteindelijk een plan
dat aanvaardbaar bleek, maar het heeft
nog heel wat voeten in de aarde gehad
voor het zover was. Want wel bracht de
staatscommissie van 1892 een gunstig
advies uit, maar ten gevolge van di
verse belemmerende omstandigheden
duurde het toch nog tot 1913, toen de
heer Lely voor de derde maal fungeer
de als minister van Waterstaat, voor
in de troonrede het desbetreffende
wetsontwerp werd aangekondigd.
Dank zij een overstroming.
De eerste wereldoorlog bracht nieuwe
vertraging. Maar de stormvloed van
1916, die in de zuiderzeeprovincies gro
te schade aanrichtte, deed de verant
woordelijke instanties opschrikken en
zo gebeurde het, dat op 13 juni 1918
de wet tot afsluiting en gedeeltelijke
droogmaking van de Zuiderzee zonder
hoofdelijke stemming door de Eerste
Kamer werd aangenomen.
Eerste werk was het bouwen van een
zware zeedijk tussen de noordhollandse
en friese kust. Een vast punt in deze
te bouwen dijk vormde het eiland Wie-
ringen. Daarom begon men met het
twee en een halve kilometer lange stuk
tussen Noord-Holland en Wieringen.
Van 1923 tot 1925 werd hier aan ge
werkt en dit opende tevens een eerste
mogelijkheid tot het droogleggen van
de Wieringermeer. Over het tweede
deel van de dijk, lopende over Den
Oever op Wieringen naar Zurich aan
de friese kust, deed men uiteraard heel
wat langer. Maar in zes jaren, van 1927
tot 1933, werd het 30 km. lange tracé
tot stand gebracht.
De dijk moest bestand pijn tegen
stormvloeden, met name tegen de zwa
re noordwester stormen, die de kusten
van de Zuiderzee soms teisterden. De
kruinhoogte van de dijk werd daarom
bepaald op ongeveer 7 meter boven
N.A.P., de breedte van het dijklichaam
op de waterlijn op circa 90 meter. Een
6 meter brede beton- of klinkerweg
zou het verweer in korte tijd van
Noord-Holland naar Friesland vice ver
sa moeten vervoeren. En men spaarde
al ruimte uit voor de aanleg van een
tweebanige spoorweg.
Welk materiaal
De dijk is voornamelijk opgebouwd uit
kleileem en zand. Maar deze hoofd
bestanddelen van het dijklichaam wer
den aan de bovenzijde afgedekt door
kraagstukken met steenbestorting voor
wat het gedeelte onder water betreft
en door basaltbekleding boven water.
Men begon met het bouwen van de
dijk op diverse ondiepe punten (toch
altijd nog 3 a 4 meter), ging toen de
verschillende dijkstukken met elkaar
verbinden en eindigde met de diepste
geulen, die hier en daar tot 12 meter
onder de zeespiegel reikten.
Het laatste gat, de Vlieter, werd zo
als gezegd juist 25 jaar geleden, op een
voor ons land wel uiterst gewichtig, in
derdaad historisch moment gesloten.
Betekenis van de afsluiting.
Een eerste punt van belang is, dat
sinds de afsluiting een zoetwaterreser
voir is gevormd, dat aan de omliggen
de landerijen slechts ten goede komt.
In droge zomers kan nu tenminste zoet
water worden binnengelaten en zit
men niet meer met de moeilijkheid i
van het zoute zuiderzeevocht. Ook voor
de drinkwatervoorziening kan een en!
ander van betekenis zijn. Tegen storm
vloeden is het oude zuiderzeeland met
zijn dijken nu degelijk beschermd. Tij
dens de ramp in 1953 is de Afsluitdijk
wel op een zware proef gesteld.
De afwatering van de omliggende pol
ders in regenrijke tijden is nu verze
kerd en de verbinding tussen Noord-
Holland ener- en Friesland en Gronin
gen anderzijds is drastisch verkort.
De aanlegkosten van de dijk mogen
dan, tezamen met de bijkomende voor
zieningen, 200 miljoen gulden hebben
gevergd, de genoemde voordelen we
gen tegen de grote uitgave ruimschoots
op. En dan hebben wij nog niet eens
gesproken over de inpoldering in het
IJsselmeer.
Efficiënte verdediging.
De dijk heeft een verdedigende functie
tegen het opdringende water, maar an
derzijds moet de dijk zelf ook weer
verdedigd worden tegen een evenueel
opdringende vijand. Bij de sluizen van
Kornwerderzand is daarom een verde
digingssysteem aangebracht, dat met
zijn zware mitrailleurs en anti-tank
kazematten en met steun van de artille
rie van h.m.'s „Johan Maurits van Nas
sau" het in de meidagen van 1940 te
gen de Duitsers heeft weten te houden.
NATUURWACHTERSCONGRES.
De Natuurbeschermings wacht „Eem-
land" is het afgelopen weekend gast
vrouw geweest van natuurwachters uit
het gehele land, die naar het Soester
Natuurbad gekomen waren. Zij wer
den daar zaterdagmiddag verwelkomd
door de heer P. M. Wijsmuller, voor
zitter van de natuurbeschermingswacht
„Eemland", die voor het grootste deel
dit congres organiseerde. Hij dankte
voor het vertrouwen, dat de natuur
wachters gesteld hadden in de afde
ling Eemland door aan het congres
deel te nemen. Het zou geen congres
worden met urenlange vergaderingen,
maar een bijeenkomst waarin van ge
dachten gewisseld kon worden. De
heer Wijsmuller betreurde het, dat jhr
mr C. Dedel verhinderd was de komen
de excursie in de bossen van het ko
ninklijk domein te leiden. In zijn plaats
zou de heer J. J. Kraayenhagen, chef
boswachter van de domeinen, dit doen.
De heer W. van Meerten, hoofdleider
van de natuurwachten, gaf blijk even
eens weinig te voelen voor lang ver
gaderen tijdens dit congres en hij
hoopte, dat het een genoeglijk samen
zijn zou worden, waarvan de herinne
ring door de deelnemers in hun woon
plaatsen zou worden uitgedragen.
Met autobussen en personenauo's ging
het gezelschap hierna naar Soestdijk,
waar zij gedurende anderhalf uur door
de bossen rondom het paleis rondge
leid werden door de heer Kraayenha
gen, die aanplantingen van douglas,
fijnspar en larix toonde. Veel schade
wordt aan de larix toegebracht door
het larix-motje. Vooral dit jaar was
de schade groot door de zachte winter.
Vóór de maaltijd, welke in het Soester
Natuurbad gebruikt werd, verwelkom
de de algemeen voorzitter, de heer J.
A. Nijkamp, de burgemeester, de hoofd
inspecteur van politie, de heer Kraay
enhagen en hun dames en het gehele
gezelschap.
De heer Nijkamp dankte de regelings
commissie voor de uitnemende wijze
waarop alles verzorgd was, zodat op
dit congres de goede sfeer kon zijn,
die het mogelijk maakte met elkaar
van gedachten te wisselen en elkaar te
leren kennen.
De burgemeester sprak tegen het einde
van de maaltijd en toonde zich ver
heugd enige tijd te kunnen doorbren
gen tussen natuurwachters, die zo'n be
langrijke taak vervullen in het be
houden van de recreatiegebieden, die
in ons land steeds schaarser worden.
De natuurwachters dragen hun liefde
voor de natuur aan anderen uit en
willen hen de ogen openen voor het
grote bezit dat wij in het natuur
schoon hebben. In ons land vraagt de
industrialisatie steeds meer om expan
sie en het is ook in Soest een hele
toer het natuurbezit in tact te houden.
Het gemeentebestuur spant zich echter
in dit bezit zo ongerept mogelijk te be
waren. Niet alleen voor de Soestena-
ren maar ook voor de andere bewoners
van ons land. Particulieren werken
mee. Dit veiligstellen van het natuur
bezit is echter niet voldoende, want het
moet ook in bescherming genomen wor
den tegen hen voor wie het bedoeld is.
De meeste mensen worden in deze tijd
gedwongen in grote steden te leven en
dan heeft men behoefte aan contact
met de natuur. De moderne mens weet
echter vaak niet hoe hij zich hier te
gedragen heeft en hij moet opgevoed
worden, zodat hij weet hoe de natuur
als recreatieterrein gebruikt moet wor
den. De natuurwacht is een belangrij
ke factor in deze opvoedende taak. De
natuurwachters wijzen de mensen te
recht als zij merken dat de natuur be
dreigd wordt en dit is van enorm be
lang omdat het niet uitvoerbaar is over
al politieagenten voor dit werk in te
zetten. Dat zou ook niet aan te bevelen
zijn, want wie zich in de natuur mis
draagt verdient medelijden omdat
blijkt, dat hij de natuur zó ontwend is,
dat hij niet weet hoe hij er van genie
ten moet.
De burgemeester sprak zijn trots uit
over het feit, dat het congres in onze ge
meente gehouden werd, omdat hieruit
blijkt, dat de strijd om het Soester
natuurschoon te behouden de belang-
stlling van alle natuurwachters heeft.
Hij sprak de wens uit, dat dit congres
een stimulans zou zijn voor het goe
de werk, dat door de natuurwacht ver
richt wordt.
De heer Nijkamp dankte de burgemees
ter voor zijn woorden. Tegenover de
eisen van de defensie, industrie, land
bouw en woningbouw, die een macht
vormen, is de natuurbeschermingswacht
slechts een betrekkelijk versnipperd ge
zelschap, maar wanneer de gemeente
besturen zijn als het bestuur van de
gemeente Soest en zich waakzaam tonen
wanneer het om het natuurschoon gaat,
dan is dat voor de natuurwachters een
grote steun.
Na de maaltijd sprak de heer W. van
Meerten, hoofdleider van de natuur
wachten. Eemland is een van de oud
ste afdelingen van de natuurbescher
mingswacht. De oprichtingsdatum is
24 juni 1939, maar voor die tijd is er
al veel gedaan en terecht werd dan ook
het tienjarig bestaan op 3 en 4 juli 1948
gevierd. Het bestuif' van de afdeling
Eemland verdient afie hulde voor de
wijze waarop dit congres georganiseerd
werd en het was eigenlijk jammer, dat
niet alle 1500 natuurwachters in Soest
aanwezig konden zijn.
Vriendschapsbanden werden op dit con
gres aangeknoopt en versterkt en met
onderlinge gesprekken en raadgevingen
was men elkaar tot steun. De propagan
distische waarde van een dergelijk con
gres is niet gering, omdat het ten volle
de aandacht vestigt op het belangrijke
werk, dat door de natuurwachters ver
richt wordt. Het voorkomen van ver
nielingen in de natuur bespaart jaar
lijks duizenden guldens en voor dit werk
vragen de natuurwachters geen steun
van de regering, maar waardering voor
dit werk wordt wel op prijs gesteld.
Het was dan ook verheugend, dat de
burgemeester van Soest zo waarderend
over de aktiviteit van de natuurwacht
gesproken had. Vroeger werd de voor
keur gegeven aan politioneel optreden
wanneer het er om ging de natuur te
beschermen, maar thans moet de na
tuurwacht vooral tegenover de jeugd
blijk geven begrip te hebben voor zijn
opvoedende taak. Hij moet trachten de
weg naar het hart van de jeugd te vin
den en dit kan niet door hard optreden.
Het kind moet op kinderlijke wijze ken
nis kunnen nemen van hetgeen de natuur
hem bieden kan. Hierbij is takt van
groot belang. De natuurwachter dient
zijn taak niet binnen enge grenzen te
zien er zich van bewust te zijn, dat
het behoud van het natuurschoon pas
gewaarborgd is als het gehele neder-
landse volk de zaak van de natuurbe
schermingswacht ter harte gaat.
De avond werd verder gezellig doorge
bracht, waarbij enkele leden van het
amusementsorkest van de nederlandse
spoorwegen uit Utrecht voor muziek
zorgden.
Zondagmorgen werden er twee wande
lingen gemaakt, berekend op hen, die
van bos en hei houden en anderen, die
aan de polder de voorkeur geven.
Vanaf het Emma-monument ging de
eerste groep langs de Eem en na het
beëindigen van de wandeling werd in
hotel Trier koffie gedronken, welke aan
geboden werd door het gemeentebe
stuur van Soest. De andere groep ver
zamelde op de Soesterbergsestraat en
uandelde door bos en hei tot koffie ge
dronken werd in hotel De Soester Dui
nen. In het restaurant van het natuur
bad werd de lunch gebruikt. De secre
taris van het hoofdbestuur, mr G. W.
Toetes, en hoofdleider, de heer Van
Meerten dankten de afdeling Eemland
voor de uitnemende wijze waarop dit
congres georganiseerd werd. In het bij
zonder gold deze dank de voorzitter,
de heer Wijsmuller, die zich zeer ver
dienstelijk maakte bij de organisatie
van deze geslaagde bijeenkomst.
Er werd tenslotte gesproken over plaats
en tijd van het volgende congres, maar
er werd geen beslissing genomen.
TENNISCLUB SOEST.
Soest verloor met 8-0 van Tiod uit
Gouda.
Heren-enkel C. Koolen-J. H. van Breu-
kelen 6-2 6-3. T. v. Heuvelen-G. J. Esen-
dam 8-6 6-1.
Dames-enkel Mej. L. van Geelen-mevr.
F. Felix 7-5, 6-2. Mej. C. v. Brabant-
mevr. M. van Breukelen 6-3 6-1.
Gem. dubbel Mej. van Geelen en Van
Heuveln-mevr. Felix en van Breukelen
5-7 6-3 6-0. Mej. R. Aarsen en A. Koo-
len-mevr. M. van Breukelen en G. W.
Gijtenbeek 7-5 6-3.
Dames-dubbel Mej. van Braband en
mej. Aarsen-mevr. Felix en mevr. van
Breukelen 7-5 6-3.
Heren-dubbel T. van Heuveln en A.
Koolen-J. H. van Breukelen en G. J.
Esendam 5-7 6-3 6-0.
VOOR DE SOESTER
CHRONISCHE PATIËNTEN.
Het vertrouwen uitgesproken in ons
vorig bericht is niet beschaamd gewor
den. Het ging zo
's Avonds laat rinkelde de telefoon bij
de penningmeester.
„U spreekt met de Graaf."
„Met de heer De Graaf zelf
„Inderdaad."
„Hoeveel komt U nog tekort voor de
chronische patiënten U spreekt met
N.N."
..Een 300.—."
„Ik stuur ze U deze week."
De verblufte penningmeester kon al
leen nog maar enige woorden van dank
stamelen, want even later was het ge
sprek verbroken.
Een paar dagen later, zo tegen midder
nacht, ('t lijkt wel een detective-story)
klepte de brievenbus. Het bleek een
giro-enveloDpe te zijn met 300.erin.
Twee dagen daarna kwam een onbe
kende heer 50.brengen. „Voor Uw
mooie werk, voor de Soester chronische
patiënten." En weg was hij.
Daarbij bleef het niet zoals uit onder
staande opgave blijkt.
Vorige opgave 188.37
Van N.N. 300;—
Een andere N.N. 50.
Mevr. v. d. H. 2.50
Mevr. v. 't H. 2,
Heer t. D. 10
Mej. M. v. H. 5.—
Heer M. W. 1.—
Heer G. S. 10,
Totaal 568.87
Volgende week hopen wij U de afreke
ning te geven. Er blijft wat over, waar
mede we kunnen starten voor de vol
gende boottocht.
Alle gevers namens de Soester chro
nische naticnten hartelijk dank.
Dit jaar hebben 9 patiënten weer een
pracht vacantie gehad. U zou de enthou
siaste verhalen moeten horen en de brie
ven moeten lezen. Totaal zijn er 43 uit
Soest medegeweest in 4 jaar. En nog
velen hunkeren,
't Zal echter wel 1958 worden voor de
volgende boot gaat.
Giro 466784, penningmeester Nederl.
Roode Kruis, afd. Soest-Soesterberg.
ZONDAGSDIENST ARTSEN
EN APOTHEKEN.
Donderdag (Hemelvaartsdag) wordt de
artsendienst waargenomen door dr W. J.
Schutte, Burg. Grothestraat 65, telef.
2333 en dr H. J. Stroband, Henr.
Blaekweg 12, telef. 2423.
Geopend is apotheek „Soestdijk", Van
Weedestraat.
R.K. TENNISCLUB S.U.S.
S.U.S. A werd door een overwinning
op M.I.T. B kampioen. De Soester ver
eniging won met 5-0.
Heren-enkel J, Verhoeven-H. Harden
6-0 6-4.
Dames-enkel Mej. T. Mulder-mej. B. M.
Flantua 6-1 6-2.
Heren-dubbel J. Verhoeven en B. Dahl-
berg-A. Kooy en H. Harden 6-3 6-2.
Dames-dubbel Mej. T. Mulder en mej.
W. Verhoeven-mej. J. Swaak en mej.
B. M. Flantua 6-1 6-1.
Gem. dubbel Mej. W. Verhoeven en
B. Dahlberg-mej. G. H. Meloen en A.
Kooy 6-4 7-5.
S.U.S. B verloor met 1-4 van Gooiberg B.
Heren-enkel J. van Buil-E. de Jong
7-5 6-4.
Dames-enkel Mevr. Hoekstra-mej. C.
Hendrikse 6-8 4-6.
Heren-dubbel Karssen en van Buil-
E. en T. de Jong 6-3 6-3,
Dames-dubbel Mevr. Hoekstra en mej.
van Noorden-mej. C. Hendrikse en mej.
M. Rupert 4-6 6-3 6-4.
Er is op het ogenblik onder een ge
deelte der huurders der gemeentewo
ningen op het Hart een geprikkelde
stemming, omdat de gemeente vorige
week genoodzaakt was de gemeen
schappelijke voortuinen te omheinen,
om te voorkomen, dat de nieuwe aan
gelegde voortuinen in tijd van ja-nee
weer veranderen in privé sahara's.
Gelijktijdig met het aanbrengen van
de prikkeldraadversperringen werden de
huurders er mee in kennis gesteld, dat
zij voortaan een kwartje per week voor
„aanleg en onderhoud" moeten bijdra
gen en dit verhoogde de feeststemming
uiteraard niet, al is het ook maar de
waarde van 5 sigaretten per week.
Er zijn gelukkig bewoners, die het an
ders zien. Dat kwartje vinden ze na
tuurlijk niet om te juichen, maar ze zijn
toch dankbaar, dat de gemeente ingreep,
omdat, het moge in andere gemeenten
dan misschien wel lukken gemeenschap
pelijke voortuinen in een behoorlijke
staat te houden, Soest er blijkbaar nog
niet rijp voor is. Het is jammer dit te
moeten zeggen, maar ten bewijze lig
gen er de desolate voortuintjes.
De neiging bestaat en dit ligt misschien
door zijn eenvoud voor de hand, om
de jeugd van deze tuinverwoestingen
de schuld te geven.
Direct is dit wel zo, doch indirect ligt
de zaak toch wel anders.
We zullen alleen oorzaak en gevolg
hebben te onderscheiden.
Ik weet, dat er ouders op het Hart
wonen, die simpelweg zeggen „moeten
ze maar zorgen voor speelterrein", maar
zo eenvoudig ligt de zaak toch ook
weer niet, want we zien, helaas, maar
al te vaak, dat er jeugd is, die de eigen,
met zoveel moeite verkregen speel
plaatsen tot atomen splitst.
De oorzaak ligt niet zo vreselijk diep,
al geef ik toe, dat het vaak moeilijk is
om er naar te graven.
V/ij ouderen zullen namelijk bij ons
zelf moeten beginnen en ons moeten
inspannen onze kinderen ontzag voor
mijn en dijn bij te brengen en eerbied
voor alles wat leeft.
Wanneer we daarin slagen, zullen ver
woeste tuinen, parken etc., die van rijks-
gelden, dus via de portemonaie van
ons allen, worden aangelegd, onder
houden en, na verwoesting, weer in
orde gebracht, niet zo veelvoudig meer
voorkomen.
H. OEKMAN.
Gem. dubbel Mej. van Noorden en
Karsen-mej. Rupert en T. de Jong 6-3
6-2.
MOTOR TEGEN AUTO.
Op de Soesterbergsestraat lette de au
tomobilist J. v. N. met zoveel aandacht
op spelende kinderen toen hij de Eiken
laan in wilde, dat hij de motorrijder J.
niet zag. De motor vloog tegen de auto
op en beide voertuigen kregen schade,
maar de bestuurders werden niet ge
wond.
RONDE VAN NEDERLAND.
In Soest wordt sinds vrijdagavond de
ronde van Nederland niet gereden maar
gestoten. Het parkoers wordt niet ge
vormd door de provincies van ons land
maar door het biljart van hotel De
Kleine Witte en de deelnemers heten
niet Schulte, Van Est of Wagtmans
maar het zijn de leden van de jonge
biljatvereniging K.W.S., die op deze
wijze wat routine willen opdoen vóór
het grote werk van de competitie begint.
Een carambole wordt omgerekend in
meters en voor iedere deelnemer is dit
aantal anders naar gelang van het
moyenne. Er is geen gele trui bij deze
ronde maar een oranje band en wie
het best in het puntenklassement staat
is drager van de groene band.
ZEEPOST.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan achter de naam
van het schip vermeld.
Australië via Engeland, 1 juni.
Canada m.s. „Noordam", 30 mei.
Chili via New York, 30 mei.
Indonesiës.s. „Drente". 30 mei.
Ned. Nw. Guinea s.s. „Bengalen", 30 mei.
Nieuw Zeeland via Engeland, 1 juni.
Unie van Z. Afrika en Z.W. Afrika
„Stirling Castle", 1 juni.
Brits-Oost-Afrika via Frankrijk. 1 juni.
Inlichtingen betreffende de verzending
van postpakketten geven de postkan
toren.