KRIJGT SPANJE WEER EEN KONING? SOEST. IN DE HOEK. DINSDAG 13 AUGUSTUS 1957. 35e JAARGANG No. 60. SOESTER OURANT Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag. Abonn. p. kwart, 2.10 - per post 2.25 UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIEVAN WEEDESTRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156 Spanjes dictator Franco heeft medege deeld, dat hij het koningschap weer in ere zal herstellen. Of alles zal gaan zoals Franco het uit gekiend heeft, is nog een open vraag. Vast staat, dat het Spaanse volk in deze zaak blijkbaar niets te vertel len heeft en zal het dat nemen Overigens is Spanje met zijn koningen niet zo bijster gelukkig geweest Franco heeft duidelijk gemaakt, dat zijn conceptie van de monarchie in de ze twintigste eeuw teruggaat naar het tijdperk van Ferdinand en Isabella dat is vier eeuwen. Ferdinand van Aagaron en Isabella van Castilië heb ben door hun huwelijk de politieke een heid van Spanje tot een feit gemaakt en de grondslag gelegd voor het rijk „waarin de zon nooit onderging". Maar hun regime kenmerkte zich door een niets ontziende vervolging via de Inquisitie (Torquemada) van Moren en Joden. Daarmee werd tegelijk de welstand van Spanje roekeloos ondergraven, want met de verdrijving van deze klasse joeg men de ijverigste burgers en zaken mensen weg. Van toen af kon men eigenlijk het Spaanse volk in tweeën splitsen adel en geestelijkheid, groot grondbezitter en de arme, bij kans horige bevolking. Een midden stand was er niet. Begin van het einde. Bij Philips II begon de periode, waar in het Spaanse rijk steeds dieper zonk. Weliswaar bereikte de kunst nog fa belachtige hoogten, maar politiek en vooral economisch verloor Spanje steeds meer aan betekenis. Een reeks koningen en koninginnen uit de vorstenhuizen Bourbon en Habsburg heeft er het hare toe bijgedragen d~v Spanje een arm en onbetekenend rijk werd. Successievelijk verloor het al zijn koloniën, oorlogen brachten vrijwel niets dan nederlagen. Het Spaanse Hof was bekend door zijn sombere schittering, zijn drukkende pracht, zijn stijve vormelijkheid en zijn schandalen. Een der meest bekende fi guren was wel de eerste minister van Ferdinand VII, Manuel Godoy, bijge naamd de Vredevorst, die op zeer in tieme voet verkeerde met koningin Maria Luisa en wiens politiek er voor al toe leidde, dat Napoleon zich ging bemoeien met zaken op het Iberisch schiereiland. Wanneer echter vreemde overweldigers over de Pyreneeën trokken kwam de nationale trots van de Spanjaarden in het geweer en vooral de Fransen hebben het in een ongewoon bloedige en wrede guerilla ondervonden, dat de Spanjaard baas wil zijn in eigen huis. Altijd strijd. Ook innerlijk echter werd het rijk ver teerd door strijd. Rondom de troon schaarden zich de adel en de geeste lijkheid, middeleeuws-conservatief, slechts bedacht op handhaving van de eigen voorrechten, zich niet bekomme rend om 't lot van 't volk. Merkwaardig genoeg vond men het officierskorps meestal daarentegenover anders dan is de meeste autoritair geregeerde landen was het leger hier niet conser vatief maar progressief. Opstanden en revoluties, aanslagen en hardhandige handhaving van het ge zag waren aan de orde van de dag. Op het einde van de negentiende eeuw waagde Spanje het met een republikeins experiment en hadden de liberalen de macht. Daar de kerk ook in de po litiek een grote (en altijd remmende) rol speelde, kreeg de politieke strijd vaak een anti-clericaal accent en dan was het overwicht van de geestelijkheid steeds weer sterk genoeg om „de ge wone man" op te roepen tot een kruis tocht tegen de groeperingen die de kerk, maar vooral haar positie in de staat, bedreigden. Alfonso de laatste. De laatste koning van Spanje was Al fonso XIII, die een niet zeer gelukkig huwelijk had gesloten met Ena von Battenberg (Mountbatten). Het getij werd hem te sterk, de republikeinse ge dachte won zienderogen veld. Alfonso was een zwak vorst en in zijn ge slacht heerste de gevaarlijke Habs- burger familieziekte, de haemophilie of bloedziekte, waardoor de kroonprins af stand van zijn rechten moest doen. De schandalen, die aan het licht kwa men na de ongelukkige veldtocht in Marokko, betekenden voor hem het einde. De verkiezingsuitslag liet geen twijfel bestaan men wilde de re publiek en Alfonso vluchtte als bal ling naar Frankrijk. De republiek ging een steeds meer rechtse politiek volgen, maar daartegen over rees het verzet van uiterst-links, tot uiting gekomen in de vorming van het Volksfront dat de regering omver wierp. Deze crisis leidde weer tot felle uit barstingen van haat jegens de kerk en toen achtte het Leger de tijd ge komen om in te grijpen. Het tijdperk van Franco's dictatuur, gevestigd na een schrikkelijke burgeroorlog, brak aan. Koning Juan Franco ziet thans blijkbaar het ko ningschap als het beste systeem na zijn dictatuur. De zoon van de kroon prins, Juan, is voor zijn taak opge leid maar zijn opleiding droeg een uitgesproken militair karakter. Wellicht heeft Franco daardoor bij voorbaat het leger willen binden aan de monarchie. Maar de problemen van Spanje liggen zeker niet in de eerste plaats op mi litair terrein. Men droomt van herstel van een groot verleden (zie Ferdinand en Isabellamen weigert hooghartig iedere inmenging. Spanje is een spre kend voorbeeld van wat men noemt „armelui's trots". Inmiddels is het land economisch en sociaal eeuwen ten ach ter en ook Franco heeft te weinig ge daan om deze achterstand in te lopen. Ontwikkeling op dit gebied heeft ech ter ook politieke gevolgen en schept 'n veel minder gunstig klimaat voor de dictatuur. Spanje leeft in het verleden. Ook Fran co heeft nu weer getoond dat dit ver leden richtsnoer is voor zijn denken en handelen. Hij wil achter de Pyreneeën het rijk van Ferdinand en Isabella doen her leven, Spanjes isolering hadhaven, alle door hem gevaarlijk geachte invloeden van buiten weren. Hij heeft de klok niet stil, maar zelfs achteruit gezet. En hij wil deze politiek voortzetten, gedreven door zijn onbetwist patriot tisme, gedreven ook door de opvatting dat hij alleen weet, wat goed voor Spanje is. In die conceptie past de me dezeggenschap van het volk niet. Maar niet iedere Spanjaard denkt als Franco, zelfs niet in zijn eenheidspartij de Falange. De Caudillo is nu 63 jaar en denkt er nog niet over „uit te stappen". Maar wat zal er gebeuren wanneer niet lan ger zijn vaste hand het roer van het Spaanse staatsgaljoen omklemt 100.000 BEZOEKERS IN HET NATUURBAD. Een belangrijke gebeurtenis voor het natuurbad was de begroeting van de 100.000ste bezoeker, de heer H. A. Bos song uit Eindhoven, die in Soest het geluk vond in de vorm van een waar debon van 25 gulden. Deze belangrijke bezoeker werd toegesproken door de bedrijfsleider van het natuurbad, de heer H. van Woudenberg, die hem de bon overhandigde en hem gelukwenste. Ook de 99.999ste bezoeker en nummer 100.001 kregen een verrassing. Het wa ren Henk Oostema uit Soesterberg en de heer H. M. Smulders uit Soest, die beiden een abonnement voor 1958 kregen. Het komt niet zo vaak voor, dat er in een seizoen 100.000 of meer bezoe kers in het natuurbad komen en voor al niet zo vroeg in augustus. In 1955 werd de 100.000 pas op 19 augustus bereikt en het vorig jaar haalde men de 25.000 nog niet. Het totaal in 1950 was 130.000 toen het natuurbad ge sloten werd. WASSERFREUNDE OP BEZOEK. Met het bezoek dat onze sportbeoefe naars vorige maand aan Soest in West- falen brachten was het contact met Duitsland niet beëindigd, want de Was- serfreunde, die zich het vorig jaar te vens vrienden van onze Duinkikkers toonden en voortreffelijke gastheren, kwamen voor een tegenbezoek. Zij arriveerden per bus en de vijftig gasten werden door de Duinkikkers verwelkomd. De voorzitter, de heer J. Elderman, toonde zich in zijn welkomsttoespraak verheugd over de gelegenheid, die zijn vereniging geboden werd de gastvrij heid, die het vorig jaar betoond was, nu te kunnen beantwoorden. Hij sprak de wens uit dat de vriendschapsbanden, die toen aangeknoopt werden, door dit bezoek versterkt zouden worden en hij wenste de duifc e gasten een prettige week toe. De leic er van de duitse zwem sters en zwerrij lers, de heer Hugo Juncker, dankte Ie Duinkikkers voor de hartelijke ontvjfigst. In het natuuri*id werd de volgende avond een fees- gehouden, dat bijge woond werd dO'r leden van de beide verenigingen, he\ bestuur van de sport federatie en vel1 ouders. De voorzitter, de heer J. Elderman, betrok in zijn oj »eningswoord ook miss Natuurbad, die een week tevoren geko zen was. Er we den prijzen uitgereikt aan de clubkampioenen de dames Vee- nendaal en Kraaj kamp en de heren Ma- ris, v. d. Gaast en D. Elderman. De voorzitter van Wasserfreunde, de heer Juncker, toonde zich enthousiast over de eerste twee dagen, die de le den van zijn vereniging in onze ge meente doorgebracht hadden en de prettige verstandhouding. Hij bood de voorzitter van de Duinkikkers een her inneringsbord aan. In zijn dankwoord zei de heer Elder man, dat hij er trots op was leden van de Wasserfreunde als gast in Soest te hebben bij de leden van zijn vereniging. BANKEN GEPLAATST. Soest is een gemeente met vele be jaarden, zodat het een vooruitgang be tekent dat er banken geplaatst zijn bij het Emma-monument aan de Toren straat. Het zijn dan ook vooral de men sen op gevorderde leeftijd die hiervan profiteren. ONGELUKSDAG. De vrijdag was een bijzondere on geluksdag voor het veilig verkeer in onze gemeente want voor 12 uur waren er al 4 ongelukken gebeurd. Omstreeks 8 vurj-reed mej. H. J H. uit Soest op de Beukenlaan in de rich ting Soestdijk. Waarschijnlijk heeft zij even achterom gekeken, want zij merkte een geparkeerde auto niet op en reed er met haar brommer tegenaan. Dokter Stroband verleende de eerste hulp waar na het slachtoffer met een hersenschud ding en schaafwonden per ziekenauto naar huis gebracht werd. Enige tijd later reed een personen auto bestuurd door H. v. D. op de Ko- ninginnelaan. Hij passeerde een bestel wagen, bestuurd door W. F. uit Utrecht, die onverwacht linksaf ging, waardoor de auto's in botsing kwamen. J. v d. B. stond met zijn auto op de hoek van de Birkstraat en de Gallen- kamp Pelsweg te wachten om de hoofd weg op te rijden. Hij liet enige auto's passeren maar merkte een personen auto, die uit de richting Amersfoort kwam, niet op. Deze werd bestuurd door L. T. uit Amsterdam. De twee auto's botsten tegen elkaar waardoor beide beschadigd werden. Tenslotte kwam P. V. uit Utrecht met zijn auto van de Ossendamweg, waarbij hij geen voorrang verleende aan een bromfietser, die op het fietspad van de Soesterbergsestraat reed. De brom mer bemand met twee Soestenaren, A. K. V. en F. v. d. K., die op de duo zat, kreeg verwondingen aan benen en hoofd. Tegen de autobestuurder werd proces-verbaal opgemaakt. RESTAURATIE OUDE KERK. Men is begonnen met de restauratie van de Oude Kerk en met het verwijderen van de pleisterlaag aan de buitenkant van een der muren is een nis vrijge komen waarvan men het bestaan niet kende. Het is ook mogelijk, dat dit een oude toegangspoort is, want de nis is meer dan anderhalve meter hoog. VUURWERK. Bij de Naald werd, ter gelegenheid van de verjaardag van H.K.H. Prinses Irene, door de oranjeverenigingen en V.V.V.'s van Soest en Baarn, aan de inwoners van Soest en Baarn een groot vuur werk aangeboden. Vele duizenden hebben blijk gegeven dat dit zeer geapprecieerd werd door aanwezig te zijn bij dit vuurfestijn en zij zijn niet teleurgesteld, want nooit was er in Soest een vuurwerk dat zo indrukwekkend was. PADVINDERS ALS BRANDWEERLIEDEN. Negen verkeners van de Don Bosco- groep hebben in de cantine van de brandweerkazerne examen gedaan. Zij werden opgeleid door de brandweer commandant, de heer W. Groart, die hen op de examenavond verwelkomde, evenals hun hopman en de ouders, die belangstelling toonden voor de brand weerambities van hun zoons. De jongens hadden drie cursusavonden gehad, terwijl hun voorgangers van de padvinderij zes lessen ontvingen. Dit was echter geen beletsel voor de negen allen met goede cijfers te slagen, nadat zij twaalf vragen schriftelijk beant woord hadden. De jury, die de antwoor den beoordeelden, bestond uit de heren J. Suurbier, B. Mulder, P. Schoemaker en E. Post. De heer Groart reikte de getuigschriften uit en hij achtte het waarschijnlijk dat de vrijwillige brand weer nog wel eens een beroep op de geslaagde verkenners zal doen. Hopman Mulder dankte de commandant voor de lessen die zijn verkenners ont vangen hadden en hij bood de heer Groart sigaren aan, waarna de geslaag den, P. Tolboom, S. v. d. Deijssel, A. Kortekaas, L. Schalkx, H. Hendrikse, K. van Leeuwen, L. Suurbier, B. Suur bier en A. v. d. Wardt de instructeur dankten. DE GROETEN UIT ENGELAND. Onze burgemeester heeft dezer dagen bezoek gehad van de 17-jarige Anne J. Kettle uit Souihall, een voorstad van Londen, waarbij zij een brief overhan digde van de burgemeester van genoem de plaats, waarin deze de hartelijke groeten doet aan onze burgemeester en de bewoners van onze gemeente en zegt het zeer te waarderen, dat zijn plaats- genote gedurende twee weken in onze gemeente mag verblijven. Mejuffrouw Kettle, die studente is op de Southall Grammar School, is winnares van de eerste prijs, bestaande uit een 14- daagse trip naar ons land, welke zij behaalde in een opstelwedstrijd, die ge organiseerd werd door de ronde tafel organisatie te Southall. BIGGEN EN EIERMARKT TE AMERSFOORT. Op de weekmarkt van vrijdag j.1. wer den aangevoerd 271 biggen in prijzen van 40,tot 60,en 15 drachtige zeugen van 280,tot 460, Op de eiermarkt werden aangevoerd 200.000 stuks. Hoendereieren van 14, tot 14,45. Henneneieren van 9, tot 13,50. Midden prijs 14,25. Prijs per k.g. 2,30 (basis 62 gr.) De handel op beide markten was stug. BOSBRAND. Langs de spoorlijn Soestduinen-Amers- foort ging een dennebos in brand. De vrijwillige brandweer was snel aan wezig, maar voorbijgangers hadden de brand reeds geblust, zodat de nevel spuit alleen maar voor het nablussen hoefde te zorgen. Ook de Amersfoortse brandweer was uitgerukt. Er viel niet te bewijzen, dat er sprake van moed wil was, maar uitgesloten werd dit niet geacht. BOTSING. Op de Kerkstraat botste een bestelwa gen en een personenauto. De bestel wagen, bestuurd door H. H. uit Rotter dam, kwam uit de richting Amersfoort en van de andere kant kwam de per sonenauto, bestuurd door J. A. uit Amersfoort. De bestuurder van de be stelauto dutte onder het rijden even in, waardoor de wagen op de linker weg helft kwam en de personenauto raakte. De materiële schade was aanzienlijk. DUINKIKKERSUCCESSEN. Het herenteam van de Duinkikkers, dat een uitstekend seizoen achter de rug heeft, moest om een plaats in de eerste klas spelen en de eerste wedstrijd tegen Woestduin 2 uit Doorn leek een succes voor de Doornse gastheren te worden, want zij namen de leiding. Piet Timmerman scoorde uit een straf- worp de gelijkmaker en Rob Meijer gaf zijn club een voorsprong. Gerard v. d. Bor bracht de stand op 3-1 en Fred Maris maakte er 4-1 van. In de tweede helft kreeg keeper Doove van de Duin kikkers het zwaar en tweemaal werd hij gepasseerd. Voor Woestduin echter de gelijkmaker kon scoren bracht Rob Meijer de stand op 5-3. Twee dagen later kwamen de Doornse spelers naar Soest om, in het natuur bad, opnieuw tegen de Duinkikkers om een plaats in de eerste klas te spelen. Niet alleen hollandse Soestenaren maar ook duitse Soestenaren waren aanwezig om de Duinkikkers aan te moedigen. Na twee minuten maakte Rob Meijer het eerste doelpunt uit een voorzet van Mogelijk liet het zich in het donker drukker aanzien dan het in werkelijk heid was, maar naar mijn gevoel was de drukte bij het vuurwerk op de ver jaardag van Prinses Irene zo groot als we in onze gemeente maar zelden zagen. Wat links en rechts te horen was na afloop van het vuurwerk wees er wel op, dat het bij het duizendkoppige pu bliek zeer in de smaak was gevallen en de Oranje-verenigingen en V.V.V.'s in Soest en Baarn kunnen met trots terug zien op deze avond. Zo zagen duizenden mensen, dat in Soest, zij het ook in samenwerking met Baarn, nog wel iets mogelijk is. Het ware te wensen, dat het mogelijk was ieder jaar zo'n vuurwerk te geven en wanneer dan bovendien overdag, voorafgaande aan het vuurwerk, ook nog iets bijzonders kon worden georgani seerd, zou onze gemeente, midden in het zomerseizoen, er een bijzondere „trek pleisterdag" bij hebben. Waar bovendien bij de Legerleiding, volgens beweringen althans, prijs ge steld wordt op contact met de burgerij, is in die richting misschien iets te zoe ken. Als ze maar veel muziek meebren gen. Erg dik gezaaid liggen onze feestdagen niet en bovendien is onze koningin, uit toeristisch oogpunt gezien, in een verkeerde tijd van het jaar jarig, zodat ik het niet zo'n gek idee vind aan de verjaardag van Prinses Irene een jaar lijks vuurwerk en nog wat te verbinden. Van een Oranjevereniging in Soest heb ik persoonlijk nooit veel gemerkt, maar het wil mij voorkomen, dat de animo onder de dorpelingen om, via een lid maatschap, financieel bij te dragen, be hoorlijk zal zijn. Hierbij neem ik aan, dat het aantal ontvangen vuurwerk- kwartjes niet voldoende was om de kos ten te dekken. Waren die wel voldoende, wat let ons dan om er een jaarlijks terugkerend festijn van te maken. H. OEKMAN. Gerard v. d. Bor en kort daarop bracht Piet Timmerman de stand op 2-0. Na de rust kwam Woestduin sterk op zetten en Van Dijk passeerde keeper Doove (2-1). Twee minuten later werd de Duinkikkerkeeper voor de tweede maal gepasseerd door een hard schot van Dubie. De Duinkikkers hadden door een gelijk spel voldoende en het lukte de Soestenaren de Doornse spelers tot het eind van de wedstrijd het scoren te be letten, zodat de 2-2-stand promotie naar de eerste klas betekende. Het eerste dames-waterpolotoernooi was geen succes geworden maar het tweede slaagde beter en de wedstrijd tussen Sedna en Mooi Zeist bleef doelpuntloos. Strafworpen beslisten ten gunste van Sedna. 't Gooi won hierna met 2-0 van de Duinkikkers. In de finale won Sed na door strafworpen de eerste prijs. 2. t Gooi. 3. Mooi Zeist. 4. Duinkikkers. GESLAAGD. De heer K. W. Jager slaagde voor de akte M.O. (A) Frans. FLINKE BOTSING. Twee personenauto's botsten op de Van Weedestraat en de schade was niet ge ring. L. H. N. uit Zaandam kwam uit de richting Amsterdam en hij maakte aan stalten linksaf de F. C. Kuyperstraat in te rijden. Hij kwam op de juiste wijze aan de linker kant van de rechter weg helft staan, maar toch botste Th. R. uit Rotterdam na lang remmen tegen de anto van N. Beide auto's werden ern stig beschadigd. CONCERT P.V.O. P.V.O. concerteerde donderdagavond in Soestduinen onder leiding van de diri gent de heer M. Larsen. Het had kort voor het concert geregend, dus de be langstelling was minder dan verwacht had mogen worden, maar toch hebben nog velen de angst voor nat-worden overwonnen. Het volgende programma werd uitge voerd Feu Sacré van Ton Kotter, Les Saltibanques van Louis Ganne Le Trésor van Johann Strauss, Carmen- fantasie van Bizet, Abschied der Gla diatoren van Blankenburg, Soldaten- blut van Franz von Blom, Espana-wals van Emil Waldteufel, een Franz-Schu- bert-fantasie van Albert Floris, een wals van L. Golesternu en Sambre et Meuse van Rauski.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1957 | | pagina 1