UeAJüeeA
EEN WERELDRIJK GING
VERLOREN NA 400 JAAR.
BEROEPSRISICO.
SOEST.
Culturele avond ten bate van
de kerkrestauratie.
De Heer J. Hepp overleden.! IN DE HOEK.
Een goede medewerker ging
van ons heen.
Biljartsucces.
Biggen- en eiermarkt.
Filmavond van de
Dierenbescherming.
BRANDWEER TELEF. 3333
Uitvoering Animato.
DINSDAG 21 JANUARI 1958.
36e JAARGANG No. 6.
SOESTER
OURANT
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag.
Abonn. p. kwart 2.10 - per post 2.25
UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156
Ongeveer 400 jaar heeft Nederland in
vloed uitgeoefend in Azië en wel in
het biezonder in de indische archipel.
Het spel is uit en de indonesische re
gering heeft duidelijk laten blijken, dat
zij de nederlanders liever ziet gaan
dan komen. Hieraan zal gevolg gege
ven worden en hiermee incasseren we
tevens een strop van niet minder dan
ongeveer 5 miljard, iets dat wij, ge
zien onze huidige financiële en econo
mische toestand, juist niet kunnen heb
ben. Het is een gevoelige slag voor
Nederland, moreel zowel als materieel.
Maar was dit nodig geweest
Regeren is vooruitzien, kijken in de
toekomst, rekening houden met moge
lijke ontwikkelingen. Is dit wel ge
daan Het lijkt er op van nietHet
lag toch sinds jaren in de lijn der al
gemene verwachting, dat Nederland de
bakens zou moeten verzetten en re
kening zou moeten houden met het
verspeelde wereldrijk in Azië, gevolg
van een verkeerde politiek.
Hoe het begon.
Op 9 juli van het jaar 1497 vertrok
uit de haven van Lissabon een groepje
van vier schepen met totaal niet meer
dan 118 koppen aan boord, onder lei
ding van de 28-jarige vermetele held
Vasco da Gama, een Portugees, die wil
de trachten de weg naar Indië te vin
den. Hij voer zuidwaarts, langs de be
kende kust van Afrika, de route vol
gend van zijn voorgangers. Op 10 no
vember d.a.v. bereikte hij de Storm-
kaap, nu Kaap de Goede Hoop geheten,
welke naam van Da Gama afkomstig is.
'n Gunstige wind stuwde de kleine vloot
naar Sifali en daar trof de ontdekkings
reiziger zowaar mensen aan, die Ara
bisch spraken en handel dreven met
Azië.
Verder ging het naar Mozambique, naar
Zanzibar, tot men tenslotte Calcutta
bereikte aan de kust van Malabar, een
bloeiende stad en het middelpunt van
een uitgebreide handel met de oost
kust van Afrika, Arabië, Perzië en de
omringende landen. India was bereikt.
Veel ellende en ontberingen hadden de
mannen doorgemaakt op hun reis, die
niet minder dan twee jaren duurde,
maar de zeeweg naar Indië was ge
vonden.
De Nederlanders volgden.
De portugezen hadden het monopolie
van de zeereis naar Indië, maar de
nederlanders, zakenlieden bij uitne
mendheid in die tijd, besloten zelf de
weg te vinden, het monopolie te breken
en zelf in Azië te gaan handel drijven.
Het is de onsterfelijke verdienste van
de Houtmans, die kans zagen Oost-In-
dië voor Nederland te ontsluiten en
hiermee brak een geheel nieuw tijdperk
voor ons aan.
De Oostindische Compagnie werd op
gericht en zij was het die welvaart
bracht in de republiek. De welvaart
van bijna ieder burger in de republiek
hing samen met de gang van zaken bij
de compagnie. Want haar invloed op
onze maatschappij ging ver buiten haar
eigen territoir.
Wij mogen de compagnie zien als een
eerste voorbeeld van een n.v. Het was
een combinatie van ondernemingsgeest
Elke nieuwe voorj aars-avond
Stond hij om kwart over zes
Met de les-auto op 't pleintje,
Want dan gaf hij auto-les.
Elke nieuwe voorjaars-avond
Zat zij op hetzelfde uur
Voor het auto-rij-college
Heel gewichtig achter 't stuur.
En hij leerde haar wat vrij loop
En wat prise directe beduidt
En hij liet haar bochten maken,
Eerst voor- en toen achteruit.
En hij wees haar de geheimen.
Van de rem en van het gas
En hij constateerde, dat zij
Een zeer goede leerling was.
En hij zag haar kleine voetjes,
Haar gracieuze hand-gebaar
En haar leuke, lieve ogen
En haar golvend, goud-blond haar.
Al heel gauw deed zij examen
't Les-geld heeft zij nooit betaald
Toen zij 't rijbewijs gehaald had,
Heeft hij het vrij-bewijs gehaald.
CLINGE DOOP.ENBOS.
der kooplieden, gepaard aan vernuft en
strategisch inzicht van enkele staats
lieden.
In oorlogstijd steunde de compagnie
het land met geld en goed, want het
belang der deelnemers hing ten nauw
ste samen met de machtspositie van de
staat. Dit inzicht ontbrak nergens. Hoe
dikwijls wordt het in onze tijd vergeten.
De grote fout.
Tenslotte is de compagnie bezweken,
waarna het volgroeide Nederland de
failliete boel overnam. Van dat moment
af werd Indonesië staatszaak en hiermee
begon ook de grote politiek een woord
je mee te spreken. Lange tijd is de fout
geweest, dat men slechts baten wenste
te zien, zonder dat daar iets tegenover
gesteld werd. Dit moest zich wreken.
Pas laat is in deze toestand verande
ring gekomen en ging men er werke
lijk toe over volgens nieuwe inzichten
rekening te houden met het indische
volk. Veel is er de laatste 100 jaar
voor het welzijn gedaan. Wij behoeven
slechts te denken aan de medische ver
zorging, het onderdwijs, kortom de ge
hele zorg voor de mens naar lichaam
eni geest. Er is veel goed werk ver
richt, waarvan de indonesiërs nu de
vruchten plukken en dat had ook de
bedoeling moeten zijn. Men had eer
der moeten inzien, dat er eenmaal een
tijd kwam, dat het kind volwassen werd
en zijn eigen weg zou wensen te gaan,
wanneer men daar tijdig rekening mee
gehouden had, zou een en ander niet
gebeurd zijn. Dan had het kind Indo
nesië ons gewaardeerd en zouden we
altijd een streepje voor gehad hebben.
Nu liggen de zaken anders. Wij hebben
gefaald. De republiek wordt bestuurd
door een kleine groep incompetenten,
die, tegen de wil van een groot deel der
bevolking in, de macht aan zich trok
ken en een doldrieste politiek volgen,
waarvan de meerderheid het slachtof
fer wordt. Dit had Nederland niet mo
gen toestaan. Wij hadden een gezond en
welvarend Indonesië moeten achterlaten,
bestuurd door mannen die het werk
aan kunnen. Nu plukken we de vruch
ten van onze slappe politiek. Mogen we
mopperen
Met de restauratie van de Oude Kerk
is een zeer groot bedrag gemoeid en
nu er nog 45.000,tekort is, gaat men
aan het werk om dit bijeen te krij
gen.
Mevrouw M. H. B. Muurling-Voorthui
zen gaf het goede voorbeeld door ge
heel alleen een culturele avond te be
leggen, waarvoor zij vele vooraanstaan
de plaatsgenoten aanschreef en zich van
de belangloze medewerking van een
strijkkwartet, een declamator, een de-
clamatrice en een zangeres verzekerde.
Niet iedereen kwam, die uitgenodigd
was en een kaart gekocht had, maar
dat was minder erg, want het streven
van mevr. Muurling had ruim 300 gul
den opgebracht en een klein select ge
zelschap, waaronder de burgemeester,
bevond zich in hotel v. d. Brink.
Het werd een mooie avond en een zeer
bijzondere avond, want in deze tijd van
televisie en radio krijgt men nauwe
lijks meer de gelegenheid de sfeer te
beleven van vele jaren terug, toen dit
soort avonden meer belegd werden, om
dat men zich nog niet van muziek, zang
of voordrachtskunst kon voorzien door
een knop om te draaien.
Mevr. Muurling opende met een kort
welkomstwoord. Zij dankte voor de gun
stige reaktie op haar initiatief en gaf
j het woord aan de heer A. de Visser,
die de avond aanbood, zodat het
bedrag in zijn geheel aan de restauratie
ten goede kon komen.
Anne Holtrop declameerde op indrin
gende wijze het verhaal van de laatste
duif, die uit Noachs ark werd losge
laten en niet terugkeerde. Het was de
aangrijpende legende van de derde duif,
geschreven door de Oostenrijker Stefan
Zweig, die vocht voor het behoud van
vrede in Europa, maar ons werelddeel
verlaten moest toen de tweede wereld
oorlog uitbrak. In Zuid-Amerika maakte
hij een eind aan zijn leven.
Het Amersfoortse strijkkwartet, onder
leiding van de heer M. de Wolf, speelde
een strijkkwartet van Richter, tijdgenoot
van Beethoven, die misschien terecht
vergeten is, maar deze avond de ge
legenheid bood even los te komen van
de dynamiek van deze tijd en zich te
verplaatsen naar het rustiger ritme van
twee eeuwen terug.
Mevrouw Muurling droeg eigen ge
dichten voor. ,,'t Klaphek", „Mijn Hof
nar", „De groene grotten" en „Kerk
gang". Zij getuigden van leven, dat meer
is dan ademhalen. Zij waren verfrissend
helder tegenover het hedendaags gedoe,
dat veelal voor 80 °/o uit geluid bestaat
en voor de rest uit wartaal. Vooral
„Kerkgang" was bijzonder mooi.
Corrie Houtman zong, begeleid door dr
A. Brons, een aria van Bach en Mo-
zart en het bijzonder aardige lied „War-
nung".
Na de pauze opnieuw mevr. Muurling
met „Oogsttijd", 't mooie „De lichte Mei"
en het van leven bruisende „Wind en
Vuur".
Het strijkkwartet van Mozart toonde
enigszins aan waarom Richter vergeten
is en Mozart niet.
Mevr. Maria Maatman droeg twee
sprookjes van Godfried Bomans voor;
Anna en Anita. Zij debuteerde een
kleine drie jaar geleden met opvallend
goede dictie, die bleef, en won aan
uitdrukkingsvermogen en het voortref
felijk gebruik der gebaren.
Corrie Houtman had Bach en Mozart
zo gezongen, dat ieder er waardering
voor kon hebben, maar haar groter kun
nen toonde zij met het zingen van
operette-liederen van Lehar, Stolz en
Strauss, zodat zij een prachtig slot aan
een bijzonder mooie avond gaf, die be
slist niet de laatste hoeft te zijn, want
meer mensen zullen de sfeer willen be
leven van een dergelijke culturele
avond, vooral wanneer zij daarnaast
medewerken aan de restauratie van de
kerk, die dit jaar voltooid zal zijn.
Onze plaatsgenoot, de heer R. v. d.
Linden, heeft deelgenomen aan de bil
jartwedstrijden om het districtskam
pioenschap vierde klas libre, welke te
Nijmegen gehouden werden. Hij bezette
de derde plaats.
1. Landman, Hengelo 2.318.
2. Van Beek, Apeldoorn 2.315.
3. v. d. Linden, Soest 2.21.
4. Van Engelen, Doetinchem 1.80.
5. Gerrits, Dieren 1.94.
6. Meijer, Enschede 1.81.
7. Van Brakel, Nijmegen 1.64.
8. Ten Berge, Zwolle 1.80.
Op de weekmarkt van vrijdag j.1. te
Amersfoort werden aangevoerd209
biggen in prijzen van 35,tot
48,en 5 drachtige zeugen van
250,— tot 350,—.
Op de eiermarkt werden aangevoerd
200.000 stuks. Hoendereieren van 13,50
tot 14,50. Henneneieren van 12,75
tot ƒ13,50. Middenprijs 14,Prijs
per k.g. ƒ.2,22 (basis 63 gr.).
De handel op beide markten had een
redelijk verloop.
Bij een kruising of splitsing van we
gen heeft een militaire kolonne mo
torrijtuigen voorrang op ander ver
keer, onverschillig of dit van links of
van rechts komtDe vraag is echter,
hoe herkent u zulk een colonne
Van de file auto's moet (overdag) de
eerste aan de voorzijde twee blauwe
vlaggen voeren, de daarop volgende
voertuigen één vlag rechts, met uit
zondering van het laatste. Dit heeft
rechts vooraan een groene vlag.
Bij nacht zijn de rechter-koplampen van
de auto's bedekt. Ze geven een blauw
licht te zien, met uitzondering van de
laatste wagen. Deze voert namelijk
groen licht.
Verbond voor Veilig Verkeer.
Zaterdag bereikte ons de droeve tij
ding, dat, hoewel reeds lang lijdende,
nog vrij plotseling was overleden de
heer J. Hepp wonende te Baarn.
Reeds jaren verzorgde de heer Hepp
in ons blad de rubriek „Oud Soest"
en op welke bijzonder goede wijze hij
dit deed zal onze lezers niet zijn ont
gaan.
Hoewel de heer Hepp grote kennis
droeg van de historie van Eemland en
vooral van Soest, omdat, volgens de
overledene, het verleden van Soest zo
rijk is aan belangrijke momenten, waar
van veel kon worden achterhaald,
moest aan elk artikel over een bepaald
onderwerp, dat door hem steeds
duidelijk en gedocumenteerd werd
gegeven, toch soms een belangrijke
studie of nog- een omvangrijk onder
zoek vooraf gaan.
Als we weten, dat hij niet over een
goede gezondheid beschikte, dan zal
men begrijpen, dat dit werk van hem
een bijzondere inspanning eiste.
Door zijn grote liefde voor de oudheid
kunde was hij echter tot veel in staat en
wist hij ons in zijn onderhoudende en
uitvoerige artikelen zoveel te vertellen,
dat wij zijn bijdragen gewoonlijk in 4
of 5 delen moester^ splitsen.
De overledene was iemand, die, het
geen hij door onderzoek en studie had
verkregen, gaarne met anderen wilde
delen.
In de laatste tijd gingen zijn artikelen
soms vergezeld van een verontschuldi
ging, dat hij zijn bijdrage gaarne eer
der had ingezonden, maar dat zijn ziek
te hem dit had belet.
Het is ons bekend, dat onze lezers
steeds weer verlangend uitzagen naar
artikelen van zijn hand en ook voor
ons was het steeds een genoegen wan
neer wij weer een bijdrage ontvingen.
Johannes Hepp, wij danken U voor het
geen gij op oudheidkundig gebied voor
Soest hebt verricht en namens de le
zers danken wij U, dat gij onze histo
rische kennis in zo ruime mate hebt
verrijkt.
Rust in vrede beste vriend.
Dat de overledene een belangrijke
plaats in oudheidkundige kringen innam
wordt tevens wel bewezen door het
feit, dat hij gekozen werd tot voorzitter
van de nog niet zo lang geleden opge
richte Werkgroep Eemland van de oud
heidkundige vereniging „Flehite".
Hedenmiddag werd zijn stoffelijk over
schot ter aarde besteld op de begraaf
plaats van de Ned. Herv. Gemeente
alhier.
Voor te weinig belanstellenden gaf de
afdeling Soest van de Dierenbescher
ming een filmavond in Eemland.
„Levende Koopwaar" toonde de wijze
van vervoer van vee te land, ter zee in
in de lucht en „Wij en de hond" was
een alleraardigst verhaal van dieren
liefde en dierentrouw. De avond werd
geopend door de voorzitter, de heer
Wijsmuller, die in het bijzonder de
Baarnse leden welkom heette. Hij kon
digde de films aan, die 's middags voor
de kinderen waren gedraaid en gaf
het woord aan de heer Ivantz.
De Dierenbescherming wordt in veel
gevallen nog altijd gezien als een ver
eniging van mensen, die niets anders te
doen hebben dan op een verkeerde ma
nier hondjes en poesjes te vertroetelen.
Deze Dierenbescherming vecht echter
naar twee kanten tegen hen, die het
dier onwaardig behandelen en tegen
hen, die dit eveneens doen door het dier
uit misplaatste liefde een heel verkeer
de behandeling te geven. Zoals de oude
dame, die met 12 katten in een kamer
woonde en anderen, die het dier den
ken te verwennen met taartjes en pe
permunt.
Ook tegen de mensen, die het dier ver
waarlozen en een ellendig leven bezor
gen, wordt gevochten. De Dierenbe
scherming wil hierin de gulden midden
weg bewandelen en het is onjuist het
dier gelijkwaardig aan de mens te wil
len maken of het zelfs hoger te stellen.
Het heeft echter wel recht op een mens
waardige behandeling. Daarbij zal het
echter altijd dier moeten blijven. Hoe
Gisteren is tussen Japan en Indonesië
een vredesverdrag getekend,
juridisch enzo zal het wel kloppeiv
maar dat neemt niet weg, dat het
een belachlijk idee is, dat gewichtig
doende indonesiërs plechtig een vredes
verdrag sluiten met een land, waarmee
zij nooit in oorlog zijn geweest.
Deze dwaze situatie vloeit voort uit
de R.T.C.-overeenkomst, waarbij onze
regering Nederlands Indië met alle lus
ten en lasten aan de deelstaten van
Indonesië overdeed.
Met de „lasten" hebben de indonesische
regeerders niet veel last gehad, want
die werden de een na de ander niet er
kend en met de „lusten" zijn zij op het
ogenblik druk doende zich ook de laat
ste restanten te verwerven.
Tot een der „lusten" behoort ook de
oorlogsschade van 900.000.000 gulden,
die Japan aan Indonesië gaat betalen,
want ook deze oorlogsschadevordering
gaven onze onderhandelaars van des
tijds aan de indonesiërs cadeau, of
schoon de schade hoofdzakelijk was toe
gebracht aan nederlands bezit en het
bezit van nederlandse onderdanen.
Het heeft geen zin meer zich voor de
zoveelste keer af te vragen wat de ne
derlandse onderhandelaars toch beziel
den en of dit alleen maar kortzichtig
heid was. Kortzichtigheid die er o.a.
toe leidde, dat aan nederlanders, die
vaak alles wat zij in Ned. Indië bezaten
verloren, destijds geen beter advies kon
worden gegeven dan dat zij met hun
oorlogsschade bij de indonesische rege
ring moesten zijn, omdat, zo luidde in
eerste instantie het slappe verweer, niet
Nederland, doch Nederlands Indië aan
Japan de oorlog verklaarde Indo
nesië was in de rechten van Nederlands
Indië getreden
Wanneer het niet zo stom was, was het
om te gieren van het lachen.
Weliswaar werd hier later een fonds
gevormd, waarmee het de bedoeling
was het ergste onrecht, aan zelfstandi
gen aangedaan op te vangen, maar ik
ken van zeer nabij indischgasten, die
alles wat zij, na een leven van hard
werken, in Indië hadden opgebouwd,
verloren die hun eerste rehabilitatie
gulden nog moeten ontvangen en nu
moeten leven van hun A.O.W. plus
hetgeen de kinderen kunnen afschui
ven. Met welke gevoelens deze mensen
het bericht van die 900 millioen oor
logsschade aan Indonesië lazen en wel
ke ontboezemingen daarop volgden, be
grijpt u misschien wel.
Bij hun commentaar was geen woord
frans.
H. OEKMAN.
dit dier precies is weten we eigenlijk
nog niet. De heer Ivantz gaf een zeer
bijzonder voorbeeld van dierengedrag
door te vertellen van de hond, die dage
lijks, gedurende twee jaar, naar 't graf
van zijn baas ging. Dit gebeurde in
Sliedrecht.
Negentig jaar vecht de Dierenbescher
ming nu al. Onder meer voor een goed
vervoer van het slachtvee. Het is hele
maal niet nodig, dat een dierenbescher
mer vegetariër is, maar wel mag hij
eisen, dat het vervoer van het vee, dat
ons het vlees oplevert, op behoorlijke
wijze gebeurt. Het is dan ook toe te jui
chen, dat de Dierenbescherming bij het
keuren van vee-auto's ingeschakeld
wordt. Ook het doden van het slachtvee
moet op menswaardige wijze geschieden.
Het is te betreuren, dat er in ons land
nog zoveel mensen zijn, die dagelijks
de handen vouwen, maar alleen goed
voor het dier zijn als ze er aan ver
dienen kunnen. Kettinghonden, die geen
geld opbrengen, leiden daarom vaak
een bitter slecht bestaan.
De Dierenbescherming is bijzonder no
dig. Zou ze er niet zijn, dan zouden al
leen al in Rotterdam ruim 10.000 katten
zonder tehuis rondzwerven tot schade
van de volksgezondheid. De heer Ivantz
wekte dan ook op tot het steunen van
de vereniging, ondanks de bestedings
beperking.
Op zaterdag 1 februari geeft de Soester
Akkordeonvereniging „Animato", die in
1955 werd opgericht, in „Eemland" .een
uitvoering, waaraan medewerking ver
leend wordt door het cabaretgezelschap
„'t Weerhuisje" en „The Entertainers".