Het wonder van onze hersenen.
VRIJDAC
KWAK
jw^ït-i
Mtpm
BAZAR DE LUXE
Kenwood mengmachine
BAZAR DE LUXE
SOEST.
Ned. Chr. Vrouwenbond.
Gaslicht.
Nutsspaarbank.
BAZAR 'T HART
Burgerlijke stand.
De Televisieprogramma's
PHILIPS' TELEVISIE.
DE KRACHTBEVRIEZER
Jubi
Sigaretten
aansteker
"X/
HER.SEMS VAN
EEN MENS
EEN GORILLA
...EEN HOND
...EEN RAT
...EEN DUIF
EEN ZWAARDVIS
Wat is „verstand"
Wanneer een chirurg een hersen
operatie doet, ziet hij alleen maar ze
nuwen en bloedvaten. Om te weten
te komen, wat er in die hersens ge
beurt, moet hij de patiënt vragen stel
len. Een electro-encephalogram (dat
de hersengolven optekent) kan ons
aantonen, of de hersens denken,
maar ons niet zeggen wat ze denken.
Alleen door de taal, kunnen we een
beeld krijgen van de werking van het
verstand. Daarom is het zo moeilijk
wanneer we trachten het verstand
van dieren na te gaan.
De moderne psychologie probeert uit
te vinden hoe het verstand van dieren
werkt door hun gedrag te bestuderen.
Een mier bijvoorbeeld geeft een zeer
gecompliceerd gedragsbeeld.
1
Betekent dit, dat het dier verstand
heeft of is het gedrag puur automa
tisch We nemen bijvoorbeeld waar,
dat het dier elke vreemde mier, die
zijn gebied binnendringt, aanvalt. Her
kent het dier de nieuwgekomene als
een vreemde of reageert het alleen
maar automatisch op 'n vreemde geur
van de nieuweling Als proef nemen
we wat vocht van een vreemde mier
en smeren dat op een lid van het mie-
renest. Wanneer het dier bij zijn eigen
nest terugkomt raken de andere mie
ren van het nest zeer opgewonden,
vallen het dier aan en doden het.
In dit opzicht dus handelen mieren
volkomen automatisch en dit heeft met
verstand niets te maken. Toch kunnen
mieren iets leren. Geplaatst in een
soort dwaaltuin kunnen zij de kortste
weg naar hun nest vinden. Door middel
van allerlei soorten van deze dwaal
tuinen kunnen we bij verschillende
diersoorten de mate van aanpassing
bestuderen.
Wanneer we bij de zoogdieren komen
vormt de dwaaltuin geen goede proef
meer. Het leerprobleem is te eenvou
dig. Bij dit soort proeven kunnen ratten
de weg soms sneller vinden dan
studenten
Dus moeten we op het niveau van
de rat de proeven wat moeilijker ma
ken, omdat er nu andere mentale
vaardigheden, behalve de aanpassings
mogelijkheid, beginnen mee te tellen.
De eerste van die vaardigheden is de
mogelijkheid om aan iets te kunnen
denken wanneer het niet aanwezig is.
In een van die proeven wordt het dier
losgelaten in een ruimte met drie ge
lijke uitgangen. Het dier leert eerst,
dat het, wanneer het door de uitgang
gaat, waarboven een lamp brandt,
door een gangetje naar zijn voer kan
gaan. Houdt men het dier dan voor
de gang met het licht, om daarna het
licht uit te doen en het dier nog even
vast te houden, dan zal het, wanneer
het wordt losgelaten, zich begeven naar
de plaats waar het licht heeft gebrand.
Draait men het dier echter een paar
maal rond, zodat het zijn spieraan-
wijziging niet meer kan nagaan, dan
kan het zich de plaats van het licht
niet meer herinneren. Een wasbeertje
echter beheerst deze proef volledig.
Bij dit diertje duurt het herinneren on
geveer 25 seconden.
Wanneer we de schakel van rat tot
mens doorlopen komen we dieren tegen,
die dergelijke proeven steeds beter
doen. Een aap bijvoorbeeld kan een
uitgestelde keus maken zonder voor
afgaande oefening. We vestigen b.v.
de aandacht van de aap op twee omge
keerde bakjes, doen een blaadje sla
onder een van die twee en gaan dan
met de aap lopen. Na een tijdje mag
het dier naar de bakjes gaan. Hij
krijgt de sla alleen als hij het goede
bakje omkeert. Hij moet zich herinne
ren of de sla onder het linkse of recht
se bakje ligt. Zijn reuk helpt hem niet,
want beide bakjes werden met sla in
gesmeerd. Sommige apen kunnen zich
zelfs na 24 uur nog 't goede bakje her
inneren. Nu maken we de proef wat
moeilijker door verschillende paren
bakjes te tonen en voedsel te plaatsen
onder een van elke twee bakjes, links
en rechts, door elkaar. Het dier mag
na enige tijd op onderzoek gaan.
Chimpansees brachten het bij deze proef
veel verder dan andere apensoorten.
En het meest interessante bij deze
proef is, dat de apen en chimpansees
zich niet alleen herinneren waar het
voedsel verstopt werd maar ook, wat
er verstopt werd. Wanneer we een ba
naan onder een bakje stoppen en daar
later een slablaadje voor in de plaats
leggen, gaat het dier zoeken naar de
banaan en wordt soms ontzettend boos.
De mogelijkheid om zich een ervaring
te herinneren wanneer de stimulans af
wezig is, betekent een belangrijke stap
in de evolutie van het verstand. Het
baant de weg voor begrip en denken.
Wanneer het verstand eenmaal kan
denken aan een voorwerp of gebeurte
nis, dan kan het gaan combineren en
problemen oplossen door nadenken in
plaats van door voortdurend proberen
met vergissingen. Hier volgt een proef,
die dit duidelijk maakt. Het dier wordt
achter een glazen wand gezet en ziet
daardoor, dat er aan de andere kant
voedsel in een bakje wordt gedaan.
Om dit voedsel te bereiken moet het
dier langs de glazen wand lopen.
Een kip of rat begrijpt dit niet en zal
tegen de glaswand blijven pikken of
krabben.
Uiteindelijk gaat het dier zo maar wat
rondrennen en komt dan soms toe
vallig bij het voedsel terecht.
Na verscheidene pogingen zal het leren,
direct achter de glaswand om te lopen.
Maar een aap of chimpansee heeft de
toestand echter onmiddellijk door en
loopt zonder tijdverlies om de glaswand
heen.
SOESTDIJK
Met de
spaart U tijd, geld, werk en
voedsel.
Iedere week volledige demonstratie.
In voorraad bij
VAN WEEDESTRAAT 31
TELEF. 2239 SOESTDIJK
Voor de afd. Soestdijk van de N.C.
V.B. sprak, in de zaal van de Emma-
kerk, de heer J. J. G. Boot, burge
meester van Hilversum, over het on
derwerp „Sociale zekerheid en per
soonlij ke verantwoordelijkheid'
Spreker begon met er op te wijzen,
dat er de laatste 50 jaar ontzettend
veel veranderd is.
Deze tijd wordt beheerst door Bonden.
Ook de Coöperaties hebben een grote
vlucht genomen. Met verschillende voor
beelden werd het verschil in leefwijze
aangetoond tussen een halve eeuw ge
leden en nu. Doch altijd speelt de ei
gen persoonlijkheid sterk een rol. Woon
den en werkten men vroeger onder de
meest primitieve omstandigheden, zodat
43 van bepaalde arbeiders aan te
ring stierven, thans werken vele in
moderne fabrieken, genieten veel vrije
tijd en vakantie, maar is er nog echte
arbeidsvreugde
Vakbonden, ziekenfondsen, ongevallen
wet en allerlei verzekeringen zorgen
er voor, dat de mens materieel vrij on
bezorgd kan leven, dus sociale zeker
heid. Maar dit neemt onze persoonlijke
verantwoordelijkheid niet weg.
Niemand wil de toestand van vroeger
terug. Laat ons dankbaar zijn voor het
geen ons wordt geschonken, maar dan
moeten we ook nuchter en zakelijk
voorwaarts zien.
Laten we niet alleen profiteren, maar
ook iets presteren. Wie goed wil ver
dienen, dient ook goed te werken. Ieder
is een radertje in het grote geheel. In
dit besef dienen wij te leven. Juist de
vrouw kan in dit opzicht veel doen.
Spreker besloot zijn vaak smeuïge cau
serie met er op te wijzen, dat er voor
ons Christenen efen zekerheid is, uit
gaande boven dit alles, zoals we lezen
in Rom. 8 38.
Na de pauze werden nog verschillende
vragen door de heer Boot beantwoord.
De tweede Soester vereniging heeft za
terdagavond, in de zaal van Eemiand,
toneel gespeeld voor de wisselbeker
van de V.V.V. en het spel is beoor
deeld door de jury, bestaande uit de
heren Gronloh sr en jr en Van Weel
den uit Utrecht.
De voorzitter van „Soestdijk", de heer
Joh. Hessing, verwelkomde de aanwe
zigen en in het bijzonder de jury.
Tweemaal is nu meegedongen naar de
wisselbeker en tweemaal heeft „Soest
dijk" de tweede prijs behaald.
Opnieuw zou nu geprobeerd worden de
eerste plaats te bezetten of wanneer
dit niet mogelijk mocht blijken de twee
de plaats te behouden.
Ruim tien jaar geleden werd de film
„Gaslicht" gemaakt en de hoofdrollen
waren in handen van Charles Boyer
en Ingrid Bergmann. Deze rollen wer
den zaterdag op het toneel gespeeld
door de heer H. de Zoete en mevr.
Saarloos. De regisseur van het stuk,
de heer H. Menning, zal ongetwijfeld
geweten hebben, dat de juiste leeftijds
verhouding van de film op het toneel
niet aanwezig was en hij zal dit, even
als de beide hoofdrolvertolkers, als een
handicap gezien hebben, waaraan niet
te ontkomen was omdat er geen andere
keus was.
Voortreffelijk was het spel van mevr.
Saarloos, maar tevens zwaar omdat zij
spelen moest met een jongere man, die
in het stuk de oudere had moeten zijn.
Over het spel van Henny de Zoete
slechs lof. Uitstekend heeft hij de drei
ging gebracht, die hij niet alleen in
woorden maar meer nog in het zwijgen
voor zijn vrouw betekende.
De mannelijke helft van het echtpaar
Manningham is een schurk van groot
formaat, die, onder het mom van be
zorgdheid om haar gezondheid, zijn
vrouw tot krankzinnigheid tracht te
brengen door haar allerlei dwaze han
delingen toe te schrijven die ze hele
maal niet verrichtte, maar die haar in
de waan brengt, dat zij krankzinnig zal
worden. Manningham kan bij zijn prak
tijken rekenen op de steun van het
dienstmeisje (mevr. N. Hessing), dat
verliefd op hem is, maar de keuken
meid Elizabeth (een gave rol van mevr.
J. van Duinkerken) staat aan de zijde
van haar mevrouw, die door het ingrij
pen van de energieke oud-inspecteur
van politie Rough (Han Kenter) verlost
wordt van haar echtgenoot, die een
moordenaar blijkt te zijn en zijn vrouw
uit het huis wil hebben om ongestoord
op zolder te kunnen zoeken naar de
juwelen, die hij twintig jaar geleden,
na de moord, niet kon vinden.
De rechercheurs Maup Willemse en
Eddy Pegtol arresteren de man, waar
na een laatste onderhoud met zijn echt
genote het stuk goed besloot.
Gelukkig hield het publiek zich in het
laatste bedrijf wat rustiger dan in de
eerste twee, toen het te rumoerig in de
zaal was.
De heer Hessing dankte de spelers, de
regisseur en de heer Groenewold, die
de zware taak had met electrisch licht
gaslicht te imiteren en gaf hierna ge
legenheid aan The Westboys met hun
muziek de stemming er in te houden.
Berichten over ontsparing bij vele
spaarinstellingen ten spijt, blijkt ons
uit de cijfers, verstrekt door de Nuts-
spaarbank te Soest, dat het inleggers
tegoed bij deze instelling weinig ver
andering heeft ondergaan.
Er werden 21.581 posten van inleg be
handeld met een totaal van
2.953.592,37 en 11.279 posten van te
rugbetaling met een totaal van
3.011.062,75. Er werd dus ongeveer
57.000 gulden meer terugbetaald dan
ingelegd.
Door bijschrijving van rente over 1957,
ten bedrage van ongeveer 72.000,
vertoont het inleggers-kapitaal een
stijging ten opzichte van 1 jan. 1957
kwam van 3.110.000,op
ƒ3.126.000,—.
Er werd ruim 300.000,meer inge
legd dan in 1956, het bedrag van te
rugbetaling was echter ongeveer
700.000,hoger. Inschrijving op de
Nationale Woningbouwlening, waarop
voor Luxe en Huishoudelijke Ar
tikelen - Speelgoed - Keukenuit
rustingen - Serviezen - Cassettes.
Prettige Kerstdagen. G.N.
Koninginnelaan 103 - Telef. 3002
door de inleggers voor een belangrijk
bedrag werd ingeschreven, is hieraan
niet vreemd.
Het aantal inleggers steeg van 5.526
tot 5.909.
Op de scholen, waar aan de leerlingen
gelegenheid wordt geboden via de Nuts-
spaarbank te sparen, werd door de
jeugdige spaarders 22.460 maal een
bedragje gestort tot een totaal van
16.408,37.
Ongeveer 1000 kinderen namen hier
aan deel.
De 975 door de Nutsspaarbank gratis
in bruikleen verstrekte spaarbussen
werden 1.713 maal ter lediging aan
geboden, waardoor een bedrag van
48.666,66 op de boekjes van de be
treffende inleggers kon worden bijge
schreven.
Van de gelegenheid maandelijks een
vast bedrag aan huis te doen afhalen
wordt door 140 inleggers gebruik ge
makt, die in 1957 een bedrag spaarden
van ƒ39.000,—.
uit binnen en buitenland worden steeds
beter.
Vraagt bij ons eens welke mogelijkhe
den Televisie U momenteel biedt.
Zie het op z'n best met
Soesterbergsestraat 20A - Telef. 2379
GEBORENLucia Margaretha Elisa-
beth Johanna Erica, dochter van J.
Steenmeijer, plaatwerker-lasser, en R.
van de Pol, Moerbessenberg 52.
Violette Sophia Elisabeth, dochter van
J. A. Merts, bankwerker, en J. M. Mar
selis, Moerbessenberg 32. Cornelis
Marinus, zoon van W. A. Westerveld,
metselaar, en P. Mulder, Nieuweweg 81.
Paul Karei, zoon van W. Mak, juridisch
adviseur, en G. van Roon, Baarn, An-
thonie van Dijklaan 10. Johannes
Antonius, zoon van A. Th. Smoren-
burg, militair en H. F. Hilhorst, Gen.
Winkelmanstraat 60. Clemens Wil
helmus, zoon van Th. P. M. Diemers,
analyst, en A. P. Th. Storm, Staring
laan 10. Robert, zoon van W. van
Zoelen, chef hoofdboekhouding, en A.
L. J. Hulscher, Heideweg 49. Ma
rijke, dochter van A. Labrie, militair
en G. van Nederpelt, Plesmanstraat 47.
Dirkje, dochter van M. den Boer, bak
ker, en W. G. Lekkerkerker, Ossendam-
weg 24. Ludwig Maurits, zoon van
E. F. Brouwer, rijksambtenaar, en K.
N. Gee, Birkstraat 138, Jan Remmelt,
zoon van M. Koenes, machine-bank
werker, en J. M. Post, Nieuweweg 48.
Franciscus Wilhelmus, zoon van Chr.
Kenter, fabrieksarbeider, en *M, I de
Ruiter, Korte Hartweg 19.
ONDERTROUWD Gijsbert van Bar-
neveld, chauffeur, Schrikslaan 29 en
Meiske Knol, zonder beroep, Schriks
laan 48. Hubertus Cornelis Kop
pel, metaalbewerker, Muijskenweg 45,
Utrecht en Hendrika Kaats, zonder be
roep, Laanstraat 76. Willem Uijland,
aannemer, Schoutenkampweg 14 en
Barbara Aleijda Kok, zonder beroep,
Beukenlaan 11. Willem Stolk, chef
kok, Oudwijkerlaan 21, Utrecht en Jan
tje Kornelia Suiveer, directie-assisten
te, Rademakerstraat 2.
GEHUWD Hendrik Maria van Doorn,
schilder, Korenweg 9 en Hendrina Ca-
tharina Kruijs, hulp in de huishouding,
Klein Engendaalweg 17. Anton Cor
nelis Zeven, zonder beroep, Kapelstraat
9, Wageningen en Nini Charlotte His-
sink, zonder beroep, De Beaufortlaan 12.
OVERLEDEN Elisabeth van Dongen,
62 jaar, zonder beroep, gehuwd met
D. Hageman, Nieuweweg 68. Jaco-
bus Cornelis Torenvlied, 85 jaar, zon
der beroep, gehuwd met D. Heuzeveldt,
Beetzlaan 47. Everardus Hubertus
Hulsdouw, 13 maanden, Gen. Winkel
manstraat 49. Berendina Sieling,
73 jaar, zonder beroep, gehuwd met P.
F. Everaard, Hartmanlaan 54. Wil-
helmina Snakenbroek, 74 jaar, zonder
beroep, weduwe van C. J. Dobbe, Burg.
Grothestraat 35.
1In de Breestraat woont een apotheker,
en z'n zoontje heet Billy. Omdat de
apotheker Willem Pillekedraaier heet,
heet Billy dus Billy Pillekedraaier. En
hij is de held van dit verhaal.
Billy is nét eventjes boven en nét even
tjes onder de maat, want hij zit op
school in de hoogste klas en bij z'n
Pa begint hij al een beetje het vak te
leren, hetgeen wil zeggen, dat hij de
flesjes en potjes schoon mag maken.
En van tijd tot tijd op de fiets de drank
jes mag rondbrengen.
Volgens de drogist Zebedeüs Zoethout
is Billy de meest onhebbelijke kwajon
gen, die op de wereld bestaat, maar dat
komt alleen, omdat Billy eens veel
vroeger, toen hij nog een klein jochie
was, per ongeluk een voetbal door de
winkelruit heeft getrapt.
Maar verder zijn het allemaal maar
praatjes hoor, wat de drogist vertelt.
Meneer Zebedeus Zoethout is afgun
stig omdat Billy veel beter kan le
ren dan Zacharias en veel mooier kan
tekenen.
Maar de politieagent Goedhart, die
's middags om vier uur altijd z'n ronde
wandelt langs de school, zegt, dat hij
altijd veel liever Billy Pilledraaier
ziet dan Zacharias Zoethout, want Bil
ly is tenminste een éérlijke kwajongen.
Het 25-jarige
nastiekverenij
gericht, gaf
Josephgebouv
en balletshow
gewoond.
De voorzittei
heer G. van
de volle zaal,
vormd door
groen, de av
leden het po
ren.
Het welkom
het bijzonder
jaar geleden
richting van
geestelijk ad^
de voormalige
toor Vehmeye
laan Beekman
de oud-voorzi
die uit Amst<
deze avond m
Zondag a.s.
ren in Eemlan
hoven hoopte
daar te zien.
Meisjes van d
sprookje van
Soesterberg*
T«
ven dwergen m;
jes van 8-14 ja,
ze konden klir
duikelen en spri
meisjes van de
stellen turnden,
kunnen aan de
Het balletklasje
ding van de pi;
Kunz per gram
kwamen de 12
boerkorps met
die de maat aa]
die geslagen we
de drumband, d
ziek, zodat de
avond de leiding
hij was de stuw
richting en het
moest worden o
komen. De voori
voor en gaf hei
De veteranen kw,
ren en stijve lec
ze aan de brug
het met die stijf
len. De heren-s<
tuurlijk beter,
ook wat jonger e
Een gegarandeerd
prima functionerende
aansteker, in bijzonder
mooie chroom uitvoe
ring. Nu Vrijdag
slecht»
Meisjessl
Van bijzonder
katoen. Fantasie
breid. Hagelwit
perfect afgewerl
Echt iets om ee
gelijk te nemer
maten, M
per stuk Q