Het wonder van onze hersenen. VRIJDAC KWAK jw^ït-i Mtpm BAZAR DE LUXE Kenwood mengmachine BAZAR DE LUXE SOEST. Ned. Chr. Vrouwenbond. Gaslicht. Nutsspaarbank. BAZAR 'T HART Burgerlijke stand. De Televisieprogramma's PHILIPS' TELEVISIE. DE KRACHTBEVRIEZER Jubi Sigaretten aansteker "X/ HER.SEMS VAN EEN MENS EEN GORILLA ...EEN HOND ...EEN RAT ...EEN DUIF EEN ZWAARDVIS Wat is „verstand" Wanneer een chirurg een hersen operatie doet, ziet hij alleen maar ze nuwen en bloedvaten. Om te weten te komen, wat er in die hersens ge beurt, moet hij de patiënt vragen stel len. Een electro-encephalogram (dat de hersengolven optekent) kan ons aantonen, of de hersens denken, maar ons niet zeggen wat ze denken. Alleen door de taal, kunnen we een beeld krijgen van de werking van het verstand. Daarom is het zo moeilijk wanneer we trachten het verstand van dieren na te gaan. De moderne psychologie probeert uit te vinden hoe het verstand van dieren werkt door hun gedrag te bestuderen. Een mier bijvoorbeeld geeft een zeer gecompliceerd gedragsbeeld. 1 Betekent dit, dat het dier verstand heeft of is het gedrag puur automa tisch We nemen bijvoorbeeld waar, dat het dier elke vreemde mier, die zijn gebied binnendringt, aanvalt. Her kent het dier de nieuwgekomene als een vreemde of reageert het alleen maar automatisch op 'n vreemde geur van de nieuweling Als proef nemen we wat vocht van een vreemde mier en smeren dat op een lid van het mie- renest. Wanneer het dier bij zijn eigen nest terugkomt raken de andere mie ren van het nest zeer opgewonden, vallen het dier aan en doden het. In dit opzicht dus handelen mieren volkomen automatisch en dit heeft met verstand niets te maken. Toch kunnen mieren iets leren. Geplaatst in een soort dwaaltuin kunnen zij de kortste weg naar hun nest vinden. Door middel van allerlei soorten van deze dwaal tuinen kunnen we bij verschillende diersoorten de mate van aanpassing bestuderen. Wanneer we bij de zoogdieren komen vormt de dwaaltuin geen goede proef meer. Het leerprobleem is te eenvou dig. Bij dit soort proeven kunnen ratten de weg soms sneller vinden dan studenten Dus moeten we op het niveau van de rat de proeven wat moeilijker ma ken, omdat er nu andere mentale vaardigheden, behalve de aanpassings mogelijkheid, beginnen mee te tellen. De eerste van die vaardigheden is de mogelijkheid om aan iets te kunnen denken wanneer het niet aanwezig is. In een van die proeven wordt het dier losgelaten in een ruimte met drie ge lijke uitgangen. Het dier leert eerst, dat het, wanneer het door de uitgang gaat, waarboven een lamp brandt, door een gangetje naar zijn voer kan gaan. Houdt men het dier dan voor de gang met het licht, om daarna het licht uit te doen en het dier nog even vast te houden, dan zal het, wanneer het wordt losgelaten, zich begeven naar de plaats waar het licht heeft gebrand. Draait men het dier echter een paar maal rond, zodat het zijn spieraan- wijziging niet meer kan nagaan, dan kan het zich de plaats van het licht niet meer herinneren. Een wasbeertje echter beheerst deze proef volledig. Bij dit diertje duurt het herinneren on geveer 25 seconden. Wanneer we de schakel van rat tot mens doorlopen komen we dieren tegen, die dergelijke proeven steeds beter doen. Een aap bijvoorbeeld kan een uitgestelde keus maken zonder voor afgaande oefening. We vestigen b.v. de aandacht van de aap op twee omge keerde bakjes, doen een blaadje sla onder een van die twee en gaan dan met de aap lopen. Na een tijdje mag het dier naar de bakjes gaan. Hij krijgt de sla alleen als hij het goede bakje omkeert. Hij moet zich herinne ren of de sla onder het linkse of recht se bakje ligt. Zijn reuk helpt hem niet, want beide bakjes werden met sla in gesmeerd. Sommige apen kunnen zich zelfs na 24 uur nog 't goede bakje her inneren. Nu maken we de proef wat moeilijker door verschillende paren bakjes te tonen en voedsel te plaatsen onder een van elke twee bakjes, links en rechts, door elkaar. Het dier mag na enige tijd op onderzoek gaan. Chimpansees brachten het bij deze proef veel verder dan andere apensoorten. En het meest interessante bij deze proef is, dat de apen en chimpansees zich niet alleen herinneren waar het voedsel verstopt werd maar ook, wat er verstopt werd. Wanneer we een ba naan onder een bakje stoppen en daar later een slablaadje voor in de plaats leggen, gaat het dier zoeken naar de banaan en wordt soms ontzettend boos. De mogelijkheid om zich een ervaring te herinneren wanneer de stimulans af wezig is, betekent een belangrijke stap in de evolutie van het verstand. Het baant de weg voor begrip en denken. Wanneer het verstand eenmaal kan denken aan een voorwerp of gebeurte nis, dan kan het gaan combineren en problemen oplossen door nadenken in plaats van door voortdurend proberen met vergissingen. Hier volgt een proef, die dit duidelijk maakt. Het dier wordt achter een glazen wand gezet en ziet daardoor, dat er aan de andere kant voedsel in een bakje wordt gedaan. Om dit voedsel te bereiken moet het dier langs de glazen wand lopen. Een kip of rat begrijpt dit niet en zal tegen de glaswand blijven pikken of krabben. Uiteindelijk gaat het dier zo maar wat rondrennen en komt dan soms toe vallig bij het voedsel terecht. Na verscheidene pogingen zal het leren, direct achter de glaswand om te lopen. Maar een aap of chimpansee heeft de toestand echter onmiddellijk door en loopt zonder tijdverlies om de glaswand heen. SOESTDIJK Met de spaart U tijd, geld, werk en voedsel. Iedere week volledige demonstratie. In voorraad bij VAN WEEDESTRAAT 31 TELEF. 2239 SOESTDIJK Voor de afd. Soestdijk van de N.C. V.B. sprak, in de zaal van de Emma- kerk, de heer J. J. G. Boot, burge meester van Hilversum, over het on derwerp „Sociale zekerheid en per soonlij ke verantwoordelijkheid' Spreker begon met er op te wijzen, dat er de laatste 50 jaar ontzettend veel veranderd is. Deze tijd wordt beheerst door Bonden. Ook de Coöperaties hebben een grote vlucht genomen. Met verschillende voor beelden werd het verschil in leefwijze aangetoond tussen een halve eeuw ge leden en nu. Doch altijd speelt de ei gen persoonlijkheid sterk een rol. Woon den en werkten men vroeger onder de meest primitieve omstandigheden, zodat 43 van bepaalde arbeiders aan te ring stierven, thans werken vele in moderne fabrieken, genieten veel vrije tijd en vakantie, maar is er nog echte arbeidsvreugde Vakbonden, ziekenfondsen, ongevallen wet en allerlei verzekeringen zorgen er voor, dat de mens materieel vrij on bezorgd kan leven, dus sociale zeker heid. Maar dit neemt onze persoonlijke verantwoordelijkheid niet weg. Niemand wil de toestand van vroeger terug. Laat ons dankbaar zijn voor het geen ons wordt geschonken, maar dan moeten we ook nuchter en zakelijk voorwaarts zien. Laten we niet alleen profiteren, maar ook iets presteren. Wie goed wil ver dienen, dient ook goed te werken. Ieder is een radertje in het grote geheel. In dit besef dienen wij te leven. Juist de vrouw kan in dit opzicht veel doen. Spreker besloot zijn vaak smeuïge cau serie met er op te wijzen, dat er voor ons Christenen efen zekerheid is, uit gaande boven dit alles, zoals we lezen in Rom. 8 38. Na de pauze werden nog verschillende vragen door de heer Boot beantwoord. De tweede Soester vereniging heeft za terdagavond, in de zaal van Eemiand, toneel gespeeld voor de wisselbeker van de V.V.V. en het spel is beoor deeld door de jury, bestaande uit de heren Gronloh sr en jr en Van Weel den uit Utrecht. De voorzitter van „Soestdijk", de heer Joh. Hessing, verwelkomde de aanwe zigen en in het bijzonder de jury. Tweemaal is nu meegedongen naar de wisselbeker en tweemaal heeft „Soest dijk" de tweede prijs behaald. Opnieuw zou nu geprobeerd worden de eerste plaats te bezetten of wanneer dit niet mogelijk mocht blijken de twee de plaats te behouden. Ruim tien jaar geleden werd de film „Gaslicht" gemaakt en de hoofdrollen waren in handen van Charles Boyer en Ingrid Bergmann. Deze rollen wer den zaterdag op het toneel gespeeld door de heer H. de Zoete en mevr. Saarloos. De regisseur van het stuk, de heer H. Menning, zal ongetwijfeld geweten hebben, dat de juiste leeftijds verhouding van de film op het toneel niet aanwezig was en hij zal dit, even als de beide hoofdrolvertolkers, als een handicap gezien hebben, waaraan niet te ontkomen was omdat er geen andere keus was. Voortreffelijk was het spel van mevr. Saarloos, maar tevens zwaar omdat zij spelen moest met een jongere man, die in het stuk de oudere had moeten zijn. Over het spel van Henny de Zoete slechs lof. Uitstekend heeft hij de drei ging gebracht, die hij niet alleen in woorden maar meer nog in het zwijgen voor zijn vrouw betekende. De mannelijke helft van het echtpaar Manningham is een schurk van groot formaat, die, onder het mom van be zorgdheid om haar gezondheid, zijn vrouw tot krankzinnigheid tracht te brengen door haar allerlei dwaze han delingen toe te schrijven die ze hele maal niet verrichtte, maar die haar in de waan brengt, dat zij krankzinnig zal worden. Manningham kan bij zijn prak tijken rekenen op de steun van het dienstmeisje (mevr. N. Hessing), dat verliefd op hem is, maar de keuken meid Elizabeth (een gave rol van mevr. J. van Duinkerken) staat aan de zijde van haar mevrouw, die door het ingrij pen van de energieke oud-inspecteur van politie Rough (Han Kenter) verlost wordt van haar echtgenoot, die een moordenaar blijkt te zijn en zijn vrouw uit het huis wil hebben om ongestoord op zolder te kunnen zoeken naar de juwelen, die hij twintig jaar geleden, na de moord, niet kon vinden. De rechercheurs Maup Willemse en Eddy Pegtol arresteren de man, waar na een laatste onderhoud met zijn echt genote het stuk goed besloot. Gelukkig hield het publiek zich in het laatste bedrijf wat rustiger dan in de eerste twee, toen het te rumoerig in de zaal was. De heer Hessing dankte de spelers, de regisseur en de heer Groenewold, die de zware taak had met electrisch licht gaslicht te imiteren en gaf hierna ge legenheid aan The Westboys met hun muziek de stemming er in te houden. Berichten over ontsparing bij vele spaarinstellingen ten spijt, blijkt ons uit de cijfers, verstrekt door de Nuts- spaarbank te Soest, dat het inleggers tegoed bij deze instelling weinig ver andering heeft ondergaan. Er werden 21.581 posten van inleg be handeld met een totaal van 2.953.592,37 en 11.279 posten van te rugbetaling met een totaal van 3.011.062,75. Er werd dus ongeveer 57.000 gulden meer terugbetaald dan ingelegd. Door bijschrijving van rente over 1957, ten bedrage van ongeveer 72.000, vertoont het inleggers-kapitaal een stijging ten opzichte van 1 jan. 1957 kwam van 3.110.000,op ƒ3.126.000,—. Er werd ruim 300.000,meer inge legd dan in 1956, het bedrag van te rugbetaling was echter ongeveer 700.000,hoger. Inschrijving op de Nationale Woningbouwlening, waarop voor Luxe en Huishoudelijke Ar tikelen - Speelgoed - Keukenuit rustingen - Serviezen - Cassettes. Prettige Kerstdagen. G.N. Koninginnelaan 103 - Telef. 3002 door de inleggers voor een belangrijk bedrag werd ingeschreven, is hieraan niet vreemd. Het aantal inleggers steeg van 5.526 tot 5.909. Op de scholen, waar aan de leerlingen gelegenheid wordt geboden via de Nuts- spaarbank te sparen, werd door de jeugdige spaarders 22.460 maal een bedragje gestort tot een totaal van 16.408,37. Ongeveer 1000 kinderen namen hier aan deel. De 975 door de Nutsspaarbank gratis in bruikleen verstrekte spaarbussen werden 1.713 maal ter lediging aan geboden, waardoor een bedrag van 48.666,66 op de boekjes van de be treffende inleggers kon worden bijge schreven. Van de gelegenheid maandelijks een vast bedrag aan huis te doen afhalen wordt door 140 inleggers gebruik ge makt, die in 1957 een bedrag spaarden van ƒ39.000,—. uit binnen en buitenland worden steeds beter. Vraagt bij ons eens welke mogelijkhe den Televisie U momenteel biedt. Zie het op z'n best met Soesterbergsestraat 20A - Telef. 2379 GEBORENLucia Margaretha Elisa- beth Johanna Erica, dochter van J. Steenmeijer, plaatwerker-lasser, en R. van de Pol, Moerbessenberg 52. Violette Sophia Elisabeth, dochter van J. A. Merts, bankwerker, en J. M. Mar selis, Moerbessenberg 32. Cornelis Marinus, zoon van W. A. Westerveld, metselaar, en P. Mulder, Nieuweweg 81. Paul Karei, zoon van W. Mak, juridisch adviseur, en G. van Roon, Baarn, An- thonie van Dijklaan 10. Johannes Antonius, zoon van A. Th. Smoren- burg, militair en H. F. Hilhorst, Gen. Winkelmanstraat 60. Clemens Wil helmus, zoon van Th. P. M. Diemers, analyst, en A. P. Th. Storm, Staring laan 10. Robert, zoon van W. van Zoelen, chef hoofdboekhouding, en A. L. J. Hulscher, Heideweg 49. Ma rijke, dochter van A. Labrie, militair en G. van Nederpelt, Plesmanstraat 47. Dirkje, dochter van M. den Boer, bak ker, en W. G. Lekkerkerker, Ossendam- weg 24. Ludwig Maurits, zoon van E. F. Brouwer, rijksambtenaar, en K. N. Gee, Birkstraat 138, Jan Remmelt, zoon van M. Koenes, machine-bank werker, en J. M. Post, Nieuweweg 48. Franciscus Wilhelmus, zoon van Chr. Kenter, fabrieksarbeider, en *M, I de Ruiter, Korte Hartweg 19. ONDERTROUWD Gijsbert van Bar- neveld, chauffeur, Schrikslaan 29 en Meiske Knol, zonder beroep, Schriks laan 48. Hubertus Cornelis Kop pel, metaalbewerker, Muijskenweg 45, Utrecht en Hendrika Kaats, zonder be roep, Laanstraat 76. Willem Uijland, aannemer, Schoutenkampweg 14 en Barbara Aleijda Kok, zonder beroep, Beukenlaan 11. Willem Stolk, chef kok, Oudwijkerlaan 21, Utrecht en Jan tje Kornelia Suiveer, directie-assisten te, Rademakerstraat 2. GEHUWD Hendrik Maria van Doorn, schilder, Korenweg 9 en Hendrina Ca- tharina Kruijs, hulp in de huishouding, Klein Engendaalweg 17. Anton Cor nelis Zeven, zonder beroep, Kapelstraat 9, Wageningen en Nini Charlotte His- sink, zonder beroep, De Beaufortlaan 12. OVERLEDEN Elisabeth van Dongen, 62 jaar, zonder beroep, gehuwd met D. Hageman, Nieuweweg 68. Jaco- bus Cornelis Torenvlied, 85 jaar, zon der beroep, gehuwd met D. Heuzeveldt, Beetzlaan 47. Everardus Hubertus Hulsdouw, 13 maanden, Gen. Winkel manstraat 49. Berendina Sieling, 73 jaar, zonder beroep, gehuwd met P. F. Everaard, Hartmanlaan 54. Wil- helmina Snakenbroek, 74 jaar, zonder beroep, weduwe van C. J. Dobbe, Burg. Grothestraat 35. 1In de Breestraat woont een apotheker, en z'n zoontje heet Billy. Omdat de apotheker Willem Pillekedraaier heet, heet Billy dus Billy Pillekedraaier. En hij is de held van dit verhaal. Billy is nét eventjes boven en nét even tjes onder de maat, want hij zit op school in de hoogste klas en bij z'n Pa begint hij al een beetje het vak te leren, hetgeen wil zeggen, dat hij de flesjes en potjes schoon mag maken. En van tijd tot tijd op de fiets de drank jes mag rondbrengen. Volgens de drogist Zebedeüs Zoethout is Billy de meest onhebbelijke kwajon gen, die op de wereld bestaat, maar dat komt alleen, omdat Billy eens veel vroeger, toen hij nog een klein jochie was, per ongeluk een voetbal door de winkelruit heeft getrapt. Maar verder zijn het allemaal maar praatjes hoor, wat de drogist vertelt. Meneer Zebedeus Zoethout is afgun stig omdat Billy veel beter kan le ren dan Zacharias en veel mooier kan tekenen. Maar de politieagent Goedhart, die 's middags om vier uur altijd z'n ronde wandelt langs de school, zegt, dat hij altijd veel liever Billy Pilledraaier ziet dan Zacharias Zoethout, want Bil ly is tenminste een éérlijke kwajongen. Het 25-jarige nastiekverenij gericht, gaf Josephgebouv en balletshow gewoond. De voorzittei heer G. van de volle zaal, vormd door groen, de av leden het po ren. Het welkom het bijzonder jaar geleden richting van geestelijk ad^ de voormalige toor Vehmeye laan Beekman de oud-voorzi die uit Amst< deze avond m Zondag a.s. ren in Eemlan hoven hoopte daar te zien. Meisjes van d sprookje van Soesterberg* T« ven dwergen m; jes van 8-14 ja, ze konden klir duikelen en spri meisjes van de stellen turnden, kunnen aan de Het balletklasje ding van de pi; Kunz per gram kwamen de 12 boerkorps met die de maat aa] die geslagen we de drumband, d ziek, zodat de avond de leiding hij was de stuw richting en het moest worden o komen. De voori voor en gaf hei De veteranen kw, ren en stijve lec ze aan de brug het met die stijf len. De heren-s< tuurlijk beter, ook wat jonger e Een gegarandeerd prima functionerende aansteker, in bijzonder mooie chroom uitvoe ring. Nu Vrijdag slecht» Meisjessl Van bijzonder katoen. Fantasie breid. Hagelwit perfect afgewerl Echt iets om ee gelijk te nemer maten, M per stuk Q

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1958 | | pagina 2