ZWEDEN
'.Xtatf/ZeeËen
„De Witte Pompen''
het venetië van het noorden,
ORGELS - PIANO'S
goed passende
schoenen van
SOEST
ROUW-
en TR O kleding
Phoenix en Triumph Rijwielen
'n Bloedzuiverende kuur
met Kruschen Salts
TWEEDE BLAD
W. VAN TOL
Gun ook uw voeten vakantie!
Firma VAN ISSELT-KOOMAN
Il&tjtj
jX.Uw.
De Zweden zijn realistisch en neu
traal. Hun realisme heeft hen ertoe
gebracht, dat zij de overtuiging aan
hangen, dat ook de neutraliteit verde
digd moet worden en wel met de mo
dernste wapens, die er zijn. Zweden
is op de goede weg een atoommacht
te worden. Het heeft de beschikking
over een luchtwapen, uitgerust met
moderne vliegtuigen, het heeft onder
zeebootbunkers die praktisch onver
woestbaar zijn en het geeft voor zijn
veiligheid veel geld uit, wat door de
belastingbetalers in het algemeen bil
lijk wordt gevonden, want veiligheid
zonder financiële offers is tegenwoor
dig ondenkbaar.
Zweden kan er zich op beroemen de
volmaakte sociale staat verwezenlijkt
te hebben. Het land zorgt voor zijn
burgers in de waarste zin van het
woord van de wieg tot het graf. Ieder
een - met uitzondering van de koning
- heeft een wettelijke aanspraak op
een ouderdomsrente. Wie werkloos is,
krijgt een ondersteuning met een on
beperkte duur. Critici wezen er dik
wijls op, dat al deze maatregelen het
persoonlijk initiatief eerder ontne
men dan bevorderen, doch hierover
zijn de meningen erg verdeeld. In elk
geval, Zweden is zo rijk, dat het zich
deze luxe veroorloven kan.
In de smalle, pittoreske straatjes van
de oude binnenstad van Stockholm is
sedert eeuwen niets veranderd.
Stockholm, de hoofdstad van Zweden,
het „Venetië van het noorden", be
hoort tot de mooiste steden van Europa.
Het laat zich met andere wereldsteden
van ons continent niet vergelijken, of
schoon dat dikwijls geprobeerd is.
Wit en blauw zijn de overheersende
kleuren van deze noordelijke hoofdstad
- het wit van de statige huizen en ho
tels aan de boulevards het blauw van
de zee, wier nabijheid men overal in
Stockholm voelt.
Stockholm is een van de modernste ste
den van Europa. De gemeenteraad be
sloot enkele jaren geleden het onder
grondse spoorwegnet uit te breiden.
Daar de stad voor een groot deel op
graniet gebouwd is, waren de kosten
voor dit project astronomisch hoog,
doch niemand nam daar aanstoot aan,
want alle Stockholmers hebben de
wens met hun tijd mee te gaan en
deze zo mogelijk nog iets voor te zijn.
Dat wordt wel bijzonder aangetoond
in de nieuwe woonwijken, die naar
Europese begrippen vaak hypermodern
zijn. De architecten, die deze ontwier
pen, lieten bewust alle oude vormen los.
Ze gebruikten de nieuwste opvattingen
op het gebied van de voortschrijdende
woningbouw en de kleurenpsychologie.
Intussen heeft de kunst van het
„Zweeds wonen" school gemaakt.
Verschillende andere eigenschappen van
het leven in de Zweedse hoofdstad be
vallen echter minder.
Dansgelegenheden zijn er maar weinig,
want deze vereisen een licentie, die
blijkbaar maar heel spaarzaam afgege
ven worden.
In die dansgelegenheden is ook van-
De Dom van de universiteitsstad Lund
stamt uit de 11e eeuw.
daag nog een bijzonder soort vermake
lijkheidsbelasting elke heer, die wil
dansen, moet een kaartje kopen, dat
ongeveer een kwartje kost. Dit recht
wordt echter alleen van de dansers ge
heven, terwijl 't verblijf in de dancing
afgezien van de consumpties, niets kost.
De „zaalbewakers" hebben zo'n scherp
oog, dat Sherlock Holmes hen daarom
benijden zou. Met ongelooflijke zeker
heid kunnen ze zeggen, of ergens een
jonge man, zonder aan zijn verplich
tingen te hebben voldaan zich op de
dansvloer heeft gewaagd.
Nog slechts enkele jaren geleden was
het in Stockholm moeilijk om een glas
cognac, whisky of jenever te krij
gen. Dranken met een hoog percenta
ge alcohol werden slechts in samen
hang met een maaltijd geserveerd.
Toen de beperking eindelijk werd op
geheven, bleef weliswaar het verbod
van het vaste land. Haar symbool is
niet meer het koninklijk paleis uit de
18e eeuw in de binnenstad, maar het
stadhuis, dat pas in 1923 afgebouwd
werd.
Lijkt het stadhuis al modern, de nieuwe
woonwijken zijn het nog meer.
Zij lijken uitgesproken Amerikaans,
echter alleen wat de voorgevels aan
gaat. In de afzonderlijke woningen n.1.
blijkt het, dat de Zweden veel grotere
individualisten zijn dan de Amerika
nen. De huurprijzen in de nieuwe woon
blokken zijn voor onze verhoudingen
buitengewoon hoog, maar dat komt
overeen met de levensstandaard van de
Zweden. Hij behoort tot de allerhoog
ste van Europa.
Koning Gustaaf Adolf VI van Zweden
is een der laatste regerende vorsten
van de aarde. Ofschoon zijn land een so
cialistische regering heeft, willen de
Zweden helemaal geen afstand van
hun koning doen de koning is voor hen
weliswaar aan de ene kant een sym
bool, maar daarenboven een mens,
waarin zij een voorbeeld kunnen zien,
zonder dat het hen onbereikbaar toe
schijnt.
„Kungsgatan", de „Koningsweg" is de alom bekende hoofdstraat van Stock
holm. Op de achtergrond een der beide Koningstorens, rechts het Concert
gebouw.
op brandewijn e.d., doch het bleek al
spoedig, dat de Zweden de vreugden
van het gevulde glas zo zeer beviel,
dat de alcoholfirma's al spoedig kon
den afzien van grootopgemaakte ad
vertenties.
Stockholm is een grote stad en zoals
alle grootstedelingen proberen de Stock
holmers 's zomers buiten de huizenzee
ontspanning te vinden. Zij hebben hun
Malarmeer en duizenden brengen daar
hun weekend door zonder gevaar te
lopen, dat men het strand van de veel-
De oude kerk Sankta Gertrud ligt in de
Stockholmse binnenstad. Rechts een
deel van de „Ridderholmskyrkan", waar
de Zweedse koningen bijgezet zijn.
heid van mensen niet meer kan zien,
want aan het Malarmeer is plaats ge
noeg. Stockholm zou het tienvoudige van
zijn tegenwoordige bevolking kunnen
hebben en dan zouden toch alle bewo
ners hun weekenduitstapje naar 't meer
kunnen maken, zonder dat de oevers
overbevolkt zouden worden.
Kopenhagen heeft zijn Tivoli en Stock
holm heeft zijn Skansen, een eigenaar
dig mengsel van Lunapark en open
luchtmuseum. In Skansen kan men
dansen en zich amuseren, maar ook de
geschiedenis van Zweden bestuderen.
Nauwelijks honderd meter van een
dansvloer verwijderd, waarop een band
het laatste swingnummer geeft, ziet
men eeuwenoude huizen.
Ook dat behoort tot Stockholm, het
„Venetië van het Noorden".
De stad heeft ongeveer 760.000 inwo
ners. Volgens de geschiedboeken werd
het 700 jaar geleden voor de le keer
vermeld. De oude binnenstad op het
eiland „tussen de bruggen" heeft met
haar oude kerken, nauwe straatjes en
paleizen haar historische gezicht be
waard. Van dit eiland uit nam de stad
bezit van de omliggende eilanden en
De Stortorget-markt in Malmö met het
ruiterstandbeeld van Koning Karei X
en op de achtergrond het in 1946 ge
bouwde raadhuis in Hollandse Renais
sancestijl.
Terwijl het bijvoorbeeld de Britse ko
ningin niet kan overkomen zonder be
waking door de Londense straten te
wandelen en inkopen te doen, omdat
zij anders de aanleiding van ovatie's en
verkeersopstoppingen zou worden, heeft
de Zweedse koning veel meer vrijheden.
Men kan hem en zijn familie vaak ge
noeg in de drukke straten van de hoofd
stad van zijn land zien, zonder dat het
veel ophef veroorzaakt. Zijn onderdanen
groeten hem, voorzover zij hem herken
nen, en hij groet terug. Het geheel heeft
noch aan de ene kant iets onderworpens,
noch aan de andere kant iets wat aan
de genade van conventionele monarchen
herinnert. De Zweedse koning is welis
waar de eerste burger van zijn land,
maar toch een burger. En juist dat
waarderen zijn onderdanen van hem,
want de mystieke glans van de kroon
ligt hen niet erg.
CONFRONTATIE.
„Confrontatie heet de tentoonstelling,
die niet in Soest gehouden wordt, maar
dicht genoeg in de buurt, om er eens
een kijkje te gaan nemen als het weer
uitnodigt toteen ritje naar de Lage
Vuursche, waar een stal naast het ho
tel tot expositierumte ingericht is voor
het werk van Herman Egtberts uit
Baarn.
Het is niet bedoeld als het tonen van
het werk dat een kunstenaar schiep
maar het wil de mens uitsluitend met
zichzelf confronteren en de tentoonge
stelde maskers, koppen en figuren die
nen als verkeersborden in het morele
snelverkeer in deze dagen.
Of men het geëxposeerde tot beeldende
kunst met een grote K mag rekenen is
bij deze tentoonstelling niet de belang
rijkste vraag. Van meer belang is het
of de heer Egberts erin geslaagd is met
zijn expositie de bezoeker inderdaad
een spiegel voor te houden waarin hij
zichzelf ziet zoals hij helaas geworden
iseen product van een bezeten we
reld.
Het voor de grap boetseren van vormen
uit nat vloeipapier en lijm werd tot het
vervaardigen van maskers, waaronder
bijzonder knanoe. Ook afschrikwekkende
want confrontatie is niet een slappe
duw in de richting van de goede weg
maar wil een stevige zet zijn van iemand
die allang begrepen heeft dat we het
helemaal verkeerd deden en nog steeds
doen, terwijl er toch een betere manier
moet zijn.
Veel lijkt in het geëxposeerde negatief
ÏÏJtv adres voor hei huren van
OOK GRIJZE HOEDEN EN VESTEN
BAARN, TEL. 2783
en veel schijnt weinig met optimisme te
maken te hebben. Zelfs afschuw wordt
soms gewekt omdat de maskers en kop
pen zeer duidelijke taal spreken.
Bijzonder sprekend is de groep die de
honger uitbeeldt en ons heel duidelijk
wil maken dat wij maar al te vaak ver
geten dat vele honderden miljoenen
honger lijden. Men ziet er de mens die
zich zelf aan het kruis nagelt door het
gooien van de atoombom, men ziet er
de mens in zijn ongeluk, zijn tragiek en
de weinige vreugde die voor hem over
bleef. Men ziet er de kop van Albert
Schweitzer uit was geboetseerd en ver
der heel veel zaken die misschien niet
direct duidelijk zijn, maar daarvoor is
de catalogus met uitgebreide tekst, ge
schreven door de vervaardiger van het
geëxposeerde. Soms werkt deze tekst
niet altijd verhelderend maar dan is er
altijd wel iemand aanwezig die de hel
pende hand zal bieden.
Deze confrontatie - begonnen woens
dagmiddag - is de moeite van het be
kijken waard, al was het alleen maar
om de sfeer die in de stal geschapen is.
Er is echter meer en daaronder veel wat
tot nadenken stemt. En dat is juist de
bedoeling.
SOLEX verkrijgbaar bij
STEENHOFFSTRAAT 25 - TEL. 2185
drijft de oorzaak van die ondragelijke
Rheumatische Pijnen eruit
Onzuiverbloed is inderdaad veelal de
oorzaak van veler lijden aan Rheuma
tische Pijnen. Kruschen's zes minerale
ganen nieuwe krachten toe, maken ze
zouten voeren de bloedzuiverende or-
weer jeugdig. En zo - naarmate het
bloed weer krachtig gaat stromen - ver
dwijnen de pijnverwekkende onreinhe
den langs natuurlijke weg. Vraag
Kruschen bij Uw apotheker of drogist.
25 JAAR NATUURBAD.
Het goot op die zaterdagmorgen in juni
1933, de dag waarop het Soester Natuur
bad geopend werd. Het regende zo hard
dat de mars en het défilé van 1000
Soester sportbeoefenaars niet doorging
tot grote teleurstelling van de deelne
mers en van het publiek, dat uit 2000
belangstellenden bestond, onder wie mr
's Jacob, de commissaris van de Konin
gin, de burgemeesters van Amersfoort,
Baarn en De Bilt en de echtgenote van
burgemeester Deketh, die door ziekte
verhinderd was zelf te komen.
Twintig jaar eerder waren er al pogin
gen gedaan om te komen tot een zwem
bad. Maar dan in de Eem. Dit liep op
een mislukking uit en pas op 10 novem
ber 1932 werd 'n agendapunt in de raad
behandeld dat de mogelijkheden voor
Soest bood eindelijk een zwembad te
krijgen. Voor de aanleg van het bad
werd een som van 70.000,beschik
baar gesteld, maar voor het zover was
moest de zaak eerst uitvoerig bespro
ken worden. Sommigen vonden het on
gewenst dat het bad op zondag geopend
zou zijn en anderen deelden in die
raadsvergadering mee dat gemengd
zwemmen uit den boze was. Mej. Funke,
het enige vrouwelijke raadslid vond dit
maar gekheid want gemengd zwemmen
was juist aan te bevelen omdat men dan
in gezinsverband het bad kon bezoeken.
Het was niet aan te bevelen dat pa met
zijn zoons met een lunchpakket aan de
ene kant van het gaas zou zitten en
ma met haar dochters plus een lunch
pakket aan de andere zijde. Er werd
gestemd. Tien raadsleden waren voor
VAN DE „SOESTER COURANT"
VAN VRIJDAG 4 JULI 1958.
INKOOP
VERKOOP
VERHUUR
NIEUWEWEG 103 TELEF. 2968
het zwemmen op zondag en 4 waren
er tegen. Toen kwam het voorstel van de
bouw aan de orde en hiertegen was
maar 1 raadslid dus het ging door.
Over het al of niet gemengd zwemmen
was men het echter nog niet eens.
Zaterdagmiddag om 3 uur was het weer
wat beter en nadat P.V.O. het Wil
helmus gespeeld had sprak de heer A.
Endendijk als voorzitter van de zwem-
commissie, die bestond uit mej. Funke
en de heren Bleeker, Nooder, v. d. Bree-
mer, Busch, Van Dam, Endendijk en
Hornsveld. Hij dankte het college en de
raad voor de medewerking die de com
missie gekregen had en droeg de zorg
voor het bad aan B. en W. over.
Het „Wien Neerlands bloed" werd ge
speeld en de loco-burgemeester, de
heer Van Duren, sprak. Hij was getrof
fen door de mooie ligging van het bad
en betreurde het dat de burgemeester
niet aanwezig was want die zou zeer
zeker in meer bloemrijke en poëtischer
taal de lof van het bad en de omgeving
kunnen bezingen. Mr. Deketh bevond
zich echter in het diakonnessenhuis te
Utrecht en op voorstel van de loco-bur
gemeester werd hem het volgende tele
gram gestuurd
„Uw ingezetenen, in grote getale bij
eengekomen ter feestelijke opening van
Dat kan met die
TORENSTRAAT 5 - TELEFOON 3473
het Soester Natuurbad, spreken hun
leedwezen uit over Uw gedwongen af
wezigheid, doch hopen en vertrouwen
op spoedig volledig herstel. Wij zijn alle
dankbaar omdat de gemeente Soest
een grote inrichting rijker geworden is."
De heer Van Duren wenste de ouders
van de Soester kinderen geluk omdat
deze zich nu niet meer in de gevaar
lijke Eem hoefden te wagen. Hij dankte
de zwemcommissie en deelde tenslotte
mede dat het college de goede zeden in
bescherming nam door gemengd zwem
men toe te staan maar gemengd zonne
baden niet.
De voorzitter van de V.V.V., de heer
Veenstra, sprak, daarna de voorzitters
van de Soesterbergse V.V.V., de heer
Nooder, en van de V.V.V. Soest Zuid,
de heer Kerkkamp. Ook de commandant
van de vrijwillige brandweer, de heer
W. Groart voerde het woord en hij
bood het bad een vlag aan die gehesen
werd.
Na dit officiële deel het semi-officiële
met zwemwedstrijden waarvoor men ook
Willy den Ouden uitgenodigd had. Zij
kon niet komen, maar wel de dames
Kasteyn en Ladé, die evenals Willy
deel hadden uitgemaakt van de Olym
pische zwemploeg die in 1932 aan de
spelen in Los Angeles deelgenomen
had.
Het officiële deel was afgelopen en nu
kon iedereen het bad in met de weten
schap dat na het gemengd zwemmen
het separaat zonnebad aan de beurt
kwam. Wethouder Peter v. d. Bremer
zorgde voor beroering onder de streng
ste bewakers van de goede zeden door
zich openlijk op het deel van het zonne
bad te gaan uitkleden dat voor de da
mes bestemd was. Eerst de plechtige
zwarte jas en toen de rest. Niemand
hoefde zich echter om te draaien want
onder de zwarte plechtigheidskledij
droeg hij een zwempak en moedig stort
te hij zich in het water. Van gemengd
zonnebaden kwam die dag niets en ook
de volgende dag niet. Daarna trachtte
men echter streng de hand aan deze be
paling van het college te houden
maar het haalde weinig uit, want man
nen voelen er niets voor hun vrouwen
en dochters achter gaas te zien zonne
baden en vrouwen en meisjës kregen
ook al zo'n concentratiekamp-idee als
zij mannen en vaders achter de ver
sperring zagen. Steeds werden dus de
paaltjes uit de grond gesloopt en het
personeel van het bad werd het beu
ze iedere keer weer overeind te zetten.
Deze sabotage van de bezoekers maakte
dan ook al gauw een eind aan de be
paling die men niet wilde aanvaarden.
Er werden nu uren voor dames, heren
en gemengd zwemmen vastgesteld en
dat beviel veel beter. Wie zich nu be
dreigd voelde kon wegblijven als er ge
mengd gezwommen werd en moest weg
blijven als de andere kunne aan het
zwemmen en zonnebaden was.
