CUBA.
jaar r*k* bond jonge boeren
en tuinders*
SOEST.
IN DE HOEK.
leermiddelen voor chr. u.l.o.
37e JAARGANG No 3.
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag.
Abonn. p. kwart 2.10 - per post 2,25
DINSDAG 13 JANUARI 1959.
UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156
OM VRIJHEID EN SUIKER.
Ook al hebben de kranten nu plotseling
met grote koppen melding gemaakt van
de burgeroorlog op Cuba, dit neemt
niet weg, dat deze strijd al een jaar
of drie aan de gang is.
Nu de dictator Batista de wijk heeft
genomen en de opstandelingen onder
leiding van Castro schijnen te zegevie
ren, blijft het nog de vraag of Cuba
thans zal worden wat het in naam al
zo lang is een democratie
Cuba, een wondermooi en vruchtbaar
eiland, ligt als een lang uitgestrekte
waakhond voor dat dunne staartje land,
dat Noord- aan Zuid-Amerika verbindt
en doorsneden wordt door het Panama
kanaal. Het ligt ook in de onmiddellijke
nabijheid van de Nederlandse Antillen.
Toen Columbus zijn tocht maakte naar
het hem nog onbekende Amerika, was
Cuba het eerste eiland dat hij ontdekte.
Dat hield dus in, dat het de Spanjaar
den waren, die hier de eerstkomende
eeuwen de scepter zouden zwaaien en
hebben er gehaald wat er te halen was.
Nadat ze de inheemse indianen hadden
dood-geëxploiteerd, voerden ze neger
slaven in, zodat het bloed der Cubaanse
bevolking een behoorlijke portie neger-
bloed bevat.
Het wanbeheer der Spanjaarden leidde
tot telkens weer opflakkerend verzet,
dat nog werd aangemoedigd door de
Amerikanen. Zij verenigden zoals altijd,
het nobele met het zakelijke. De vrij
heidsstrijd der Cubaanse rebellen was
hun sympatiek, de economische moge
lijkheden van het eiland niet minder
of wellicht nog meer
De „Maine",
Amerika kreeg een mooie kans om in
te grijpen toen, door nimmer opgehel
derde oorzaak, het Amerikaanse oor
logsschip „Maine", dat in de haven van
Havanna lag, in de lucht vloog- Ze wa
ren er als de kippen bij om de Span
jaarden daarvan de schuld te geven en
een ultimatum te stellen. Over de ge
schiedenis van de strijd tegen de Span
jaarden zou zeer veel onprettigs te
vertellen zijn (daar zijn bijvoorbeeld
de concentratiekampen in praktijk ge
bracht), maar het slot van het liedje
was dat Cuba zelfstandig werd een
vrije republiek
Dat betekende nog geen democratie,
die trouwens een product is van bescha
ving, en in dit opzicht viel er op Cuba
nog van alles te doen.
Een serie presidenten, die met steun
van 't leger als dictators regeerden,
liet op de meest vrijmoedige wijze
's lands welvaart in eigen beurs en die
van haar gunstelingen vloeien en reken
den op middeleeuwse manier af met
politieke tegenstanders.
Uncle Sam zag dit met wakend oog aan,
want verscheidene grote Amerikaanse
maatschappijen hadden belangen op
het eiland. Maar zolang de dividenten
bleven vloeien liet men de zaken voor
wat ze waren.
Ook president Batista, van sergeant op
geklommen tot dictator, wist aan welke
kant zijn broodje geboterd was en hield
Washington te vriend. Hij kwam door
een staatsgreep aan het bewind en her
haalde dat kunstje later nog eens toen,
zoals hij verklaarde „de demokratie"
in gevaar was. Sindsdien is ze dat on
der deskundige leiding, voortdurend ge
bleven.
Rijk tegen arm.
Tegen deze dictator rees verzet. De
leider van dat verzet was niet een
arme proletariër, zoals Batista eens was,
maar een rijke planterszoon, die aan de
Universiteit rechten had gestudeerd,
de advocaat Fidel Castro. Achttien
mensen hield hij over van een groep,
waarmee hij uit zijn ballingschap op
Cuba landde, de rest was door de re
geringstroepen gedood. Maar met de
jaren groeide zijn aanhang en zijn
macht. Hij desorganiseerde de hele
Cubaanse economie. Telefoonlijnen,
spoorlijnen en wegen, hij maakte ze al
le onbruikbaar. De grote hotels ble
ven leeg staan. Terreur en tegenter-
reur waren aan de orde van de dag.
Telkens weer rukten de regeringstroe
pen op en behaalden successen, maar
nauwelijks hadden zij hun rug gewend
of de rebellen waren er weer.
Batista wist zeer wel, dat hij het sui-
kergebied, waar de rebellen oppermach
tig waren, in handen moest krijgen,
wilde er in januari, de tijd van de
oogst, iets van terecht komen. Zijn troe
pen lanceerden een groot offensief. Maar
ze wisten de rebellen niet te verdrijven,
integendeel. En nu ziet Bastista, dat
zijn spelletje uit is en vlucht hij naar
Trujillo, de dictator van de Domini
caanse republiek, de laatste, die na de
recente opruiming (die o.a. Péron en
Jimenez omvatte) overgebleven is.
Wat nu?
De vraag, wat thans het lot van Cuba
worden zal, is een belangrijke vraag.
De ligging van dit eiland vlak bij het
Panama-gebied, kan Amerika niet on
verschillig laten, gezwegen nog van de
belangen der maatschappijen. Zal de
bevrijding van de dictator inderdaad een
stap zijn naar de democratie Zal
Cuba gelegenheid krijgen, innerlijk op
krachten te komen na die moordende
burgeroorlog, die zoveel levenssappen
opslorpte Zullen de communisten pro
beren hier voet aan de grond te krij
gen Of zal men (zoals in Guatemala)
iedere poging tot hervorming als com
munisme doodverven en een nieuwe
dictator zijn kans laten grijpen
Want het gaat om de suiker en om de
vrijheid. Tot nu toe was de suiker het
belangrijkst. Krijgt thans de vrijheid
eens een kans
Op 22 januari 1929 kwam een aan
tal jonge Soester boeren bijeen in het
St. Jozefgebouw en de heer W. A. van
Elmpt, de onderwijzer, die zich bijzon
der interesseerde voor het wel en wee
van de landbouwer, wees op het belang
van een vereniging van jonge boeren.
Op bijeenkomsten zou men van gedach
ten kunnen wisselen en het geleerde op
de landbouwcursussen zou door lezin
gen, korte lessen en besprekingen be
ter in het geheugen blijven.
Soest had zijn A.B.T.B., die op 14 april
1928 opgericht was en de heer Van
Elmpt pleitte voor de oprichting van de
J.B.B. in navolging van Hoogland en
Hamersveld. Hij gaf een lesschema en
hiervoor voelden de aanwezigen wel,
maar dat oprichten van die vereniging
moest dan maar even wachten tot het
najaar.
De korte cursussen werden gegeven en
een schudj asconcours sloot deze periode
af. Op 20 oktober kwamen 9 jonge boe
ren opnieuw bijeen om ie komen tot de
oprichting van de J.B.B.die pas in
1945 J.B.T.B. werd.
Pastoor Vossenaar en de heer G. J.
Lieshout spraken en opnieuw zette de
heer Van Elmpt uiteen waarom het no
dig was een vereniging te stichten. Hij
besloot zijn toespraak met de woorden
„Met deze wakkere groep van 9 man
hopen wij in zee te gaan, tot heil van
de boerenstand in Soest".
Er volgde een bespreking waaraan ook
de heren A. Hilhorst en W. Wante
naar van de A.B.T.B, deelnamen en er
werd een bestuur benoemd, bestaande
uit een voorzitter, een secretaris en een
penningmeester, maar zelfs de heer P.
R. van Roomen, die de geschiedenis van
de vereniging schreef, nadat in de oor
log alle papieren verdwenen waren,
heeft niet kunnen achterhalen wie deze
functies bekleed hebben.
Pastoor Vossenaar werd geestelijk ad
viseur en hij werd in de loop van der
tig jaar opgevolgd door de kapelaans
Janmaat en Bouwmeester, Oostveen en
Tempel en de pastoors Voss en Lom-
merse.
Deze 20ste oktober is de eigenlijke op
richtingsdatum van de vereniging, maar
iedere vijf jaar is tegen het eind van
januari het jubileum van de vereniging
gevierd.
In 1954 was dat het 25-jarig bestaan.
Dit jaar zal het echter niet gebeuren
en pas bij de viering van het Isidorus-
feest, in mei, zal aandacht besteed wor
den aan het 30-jarig bestaan, dat voor
sommigen op 22 januari valt en voor
anderen op 20 oktober, omdat toen een
bestuur gekozen is.
Er werd iedere maand vergaderd door
de jonge vereniging en de moeilijke
tijden werden besproken.
De heer W. A. van Elmpt - die technisch
adviseur geworden was - gaf cursussen
en een kaartavond besloot deze ieder
jaar.
In 1930 werd Joop van Drie voorzitter
en door het initiatief van de heer P. H.
Segers, technisch adviseur van de Hoog
landse J.B.T.B., werd de kring Amers
foort gesticht, die Soest, Hoogland en
Hamersveld omvatte. Onderling werden
ervaringen uitgewisseld en door het
groter verband was het financieel mo
gelijk belangrijke sprekers uit te nodi
gen. Ieder jaar werden kringdagen ge
houden met wedstrijden. Jan Hilhorst
werd voorzitter van de kring, die 152
leden omvatte. Soest had 39 leden.
Er werden niet alleen cursussen over
stalvoeding en stalhygiëne gegeven,
maar ook het technisch deel werd niet
vergeten en in praatjes van drie minu
ten konden de leden hun wijsheid luch
ten. Een zware sigaar was de beloning
voor de man, die het babbeltje tot een
goed eind bracht. Het lid, dat tijdens
zo'n babbeltje van de zenuwen buiten
westen raakte en met water bijgebracht
moest worden, kreeg dit heerlijke ro
kertje dus niet.
In januari 1934 werd het vijfjarig be
staan gevierd met een toneelvoorstelling.
Uit de leden was ten groep gevormd
die „Onder Ons" heette.
De geschiedschrijver van de vereniging
zegt hiervan „Lou Wortel, Goos en Jan
Hilhorst, Bertus de Beer, Piet Kok en
Gijs van Willem van Gies speelden mee
in het eerste toneelstuk en Willem van
de maalderij had de leiding".
„De Mexicaanse Zilvermijn" werd op
gevoerd en kort daarop „De Keizer
komt". Het jonge gezelschap had zoveel
succes, dat een ave ad van de brand
weer verzorgd moest worden en al
gauw kwamen er leden bij die geen
lid van de J.B.B. 'aren. Theo Visser
werd als regisseur e opvolger van de
heer W. Hilhorst.
Dat was de zonzijdëAan de vereniging,
maar de schaduwzijde bestond ook,
want de crisisjaren maakten nogal wat
slachtoffers onder de boerenstand. Te
gen de oorlog werd dat echter geluk
kig iets beter omdat de regering maat
regelen genomen had.
In januari 1939 werd het tweede lus
trum gevierd en een jaar later waren de
meeste leden gemobiliseerd. Toen zij
weer thuis waren ging het werk ver
der onder voorzitterschap van de heer
J. van Drie met C. v. d. Heuvel en P.
Stalenhoef als medebestuursleden.
De heer G. L. A. Nijhuis volgde de
heer W. A. van Elmpt als technisch ad
viseur op en toen de technisch advi
seur van Hoogland, de heer P. H. Se
gers in 1941 naar Soest kwam, had de
vereniging de steun van twee techni
sche adviseurs.
Boer Roskam en zijn landstand gooiden
de hele zaak in de war. Alle papieren
werden verbrand en de kas verdeeld,
want de leden voelden niets voor sa
menwerking met de lieden van de nieu
we orde.
Op 22 oktober 1945 werd de vereniging
als J.B.T.B. heropgericht. Het bestuur
bestond uit de heren P. Hilhorst, A. v.
d. Bremer, W. Schimmel, P. Logtestein
en P. v. d. Bremer.
De heren Nijhuis en Segers gaven weer
hun cursussen, de kring werd heropge
richt en de stalwedstrijden, opstelwed
strijden, sportwedstrijden en wedstrij
den in gewassenkeuring konden weer
plaats vinden. Ook op technisch gebied
werden al spoedig wedstrijden gehou
den.
Een nieuw bestuur, bestaande uit de
heren W. Schimmel, P. Hilhorst, A. Sta
lenhoef, J. van Wegen en P. v. d. Bre
mer, diende zich aan. Later maakte P.
R. van Roomen, W. Hofslot, P. C. Kuy-
er en W. Wijntjes ondermeer deel uit
van het bestuur, terwijl P. v. d. Bre
mer voorzitter werd.
Op 23 januari 1949 werd het twintig
jarig bestaan gevierd in St. Josef en 5
jaar later het 25-jarig bestaan. De ak-
tiviteit van de vereniging nam toe, ter
wijl het bij vele andere verenigingen
juist andersom was. Ieder jaar in mei
wordt het feest van Isidorus - de pa
troon van de boeren - gevierd en de
kringdagen met sportwedstrijden na
men steeds in belangrijkheid toe.
Er is zelfs een voetbalelftal dat er zijn
mag en er worden wedstrijden gespeeld
tegen andere afdelingen. Uit de kring
worden elftallen samengesteld waarin
verschillende Soester spelers opgesteld
staan.
De jubilerende vereniging - die dit
jaar niet veel aan het jubileum zal
doen - heeft momenteel een bestuur
dat bestaat uit de heren W. van
Roomen, J. Hilhorst, C. Logtensein, N.
Bouwhuis en W. Hofslot Fzn.
Pastoor Lommerse is geestelijk adviseur
en de heer Nijhuis technisch adviseur.
Er wordt eens per maand vergaderd en
op het ogenblik is men bezig met cur
sussen voor motorkennis en machinaal
melken. Er is een groep, die aan gym
nastiek doet, er zijn kaartavonden, ex
cursies en van de zomer zullen de voet
balwedstrijden tegen andere afdelingen
weer plaats maar minder intensief
neel gespeeld maar minder intensief
dan 25 jaar geleden toen de groep van
de J.B.T.B. een zware concurrent was
voor andere verenigingen.
Voor de één is de oprichtingsdatum 22
januari, voor de ander 20 oktober, zo
dat het bestuur zeer terecht de gulden
middenweg kiest en aandacht aan dit
30-jarig bestaan schenkt bij de viering
van het Isidoorfeest in mei.
AANRIJDINGEN.
Op de Ossendamweg reed de bus
van Tensen in de richting Soestdijk. Van
de andere kant kwam een personenauto,
bestuurt door de Soestenaar H. A. M.,
die had moeten stoppen omdat er voor
hem een personenauto geparkeerd stond.
Waarschijnlijk remde hij niet af om
dat het glad was, maar nu moest de
bus remmen om een botsing te voor
komen. Hij gleed door en botste tegen
een boom. De voorzijde van de bus
werd ernstig beschadigd. Er wordt nu
overwogen enkele bomen weg te fialen
omdat ze te dicht bij de rijweg staan.
Van de Soesterbergsestraat kwam de
Soestenaar J. J. H. met zijn auto en
hij verleende op de hoek van de Kerk
straat geen voorrang aan de auto van
de Amersfoorter P. S., die uit de rich
ting Amsterdam kwam. J. J. H. kwam
met de linker voorzijde van zijn wagen
tegen de auto van P. S., die zo zwaar
beschadigd werd dat hij weggesleept
moest worden.
KREDIET VOOR WATERSCHAP
SOESTERVEEN.
Er is een plan ontworpen tot verbe-
ring van de waterlozing in het gebied
van het waterschap Soesterveen. Daar
in wordt de vervanging van 14 duikers
in het Oude Grachtje door eenvoudige
bruggen voorgesteld en het plaatsen
van 2 electrische gemaaltjes aanbevolen.
Het totaal van de kosten wordt op
60.000 tot 70.000 gulden geraamd.
Dit zal een lastenverhoging van onge
veer 15,per ha per jaar betekenen,
waarbij rekening gehouden is met een
mogelijke bijdrage van de Cultuur-
Technische Dienst.
De meerderheid van het bestuur van
Soesterveen kan zich met het plan
vereniging en aan de stemgerechtigden
ingelanden werd in een vergadering
voorgesteld 2000,'beschikbaar te
stellen voor het bestekklaar maken van
dit plan.
Dit voorstel werd met 51 tegen 31 stem
men verworpen. Uit de stemming is ge
bleken, dat de directe belanghebenden
voorstemden. Dit betekent, dat de plan
nen toch wel werkelijkheid kunnen wor
den door ingrijpen van Provinciale Sta
ten. Hiermee zal echter een hele tijd
gemoeid zijn.
Het bestuur van het waterschap heeft
het college gevraagd of het mogelijk is,
dat van gemeentewege opdracht gege
ven wordt tot het bestekklaar maken
van de plannen.
Het college adviseert de raad een kre
diet van 2000,te verlenen omdat
een betere waterlozing in het Veen van
groot nut zal zijn bij de aanleg van
riolering als dit deel van Soest be
bouwd zal worden in verband met de
ontwikkeling in het westen van het
land.
BALDADIG.
Jongens waren in Soestdijk een straat
naambordje met sneeuwballen aan het
bekogelen. Agenten, die hierover een
opmerking maakten, kregen een grote
mond en de jongens daarop een pro-
ces-verbaal.
STROPERS.
Een oplettende agent kreeg er de lucht
van, dat er stropers op pad waren en
bij de Stompert hield hij vader en zoon
Van P. aan, die, in gezelschap van J.
G. H. en de jeugdige H. S., op jacht
waren. Naar v. P. sr zei had hij de
twee konijnen, die hij onder zijn jas
had, met de handen gevangen.
Het Engelse volk heeft zich, door eeu
wenlang de wereld hetzelfde praatje
voor te houden, weten te hullen met de
faam, dat zij het meest sportieve volk
ter wereld is.
Misschien dat dit klopt op de sport
velden, maar wanneer we zoeken naar
hun sportieve opvattingen in het we
reldgebeuren van de laatste eeuwen
en zeker tegenover ons land, dan kan ik
niet gillen over hun „fair play", wat
toch een van de voornaamste factoren
van „sportief zijn" is.
We hoeven niet terug te gaan tot de
zee-oorlogen, waarin wij met Engeland
gewikkeld waren, of te zien naar de
narigheid met verschillende koloniën,
die zij even zouden bewaren maar nooit
teruggaven enz., want de pikbroeken,
die vroeger al zeilende de Staat der
Nederlanden vertegenwoordigden, wa
ren ook de lekkerste jongens niet.
Ik moet toegeven, dat de rol van En
geland in de laatste wereldoorlog, wat
ons land betreft, slechter had kunnen
zijn, maar zo zoetjes aan raak ik er
toch wel van overtuigd, dat de tweede
wereldoorlog, vooral door onze Engelse
vrienden is aangegrepen om aan de
grootheid van Nederland eens en voor
goed een eind te maken. Het heeft En
geland altijd erg dwars gezeten, dat
het 't kleine landje aan de Noordzee zo
voortreffelijk ging.
Te vaak stak er een Nederlandse
vinger in de pap, die Engeland voor
zich alleen had gereserveerd.
Nu, ze hebben hun kans ons klein te
krijgen goed benut.
We zijn met onze producten van de we
reldmarkten verdwenen in Indonesië
is het een prachtige chaos waarin het
straks voordelig vissen is en aan Soe-
karno c.s. worden wapens geleverd.
Nee, het zal aan de sportiviteit van
Engeland niet liggen.
Wie weet werpt het aanstonds, wanneer
het ook in Nieuw Guinea een bende
mocht worden, nog wat voordeel af.
Dit land ligt immers lekker tegen Au
stralië aan.
Maar er is nog iets dat Engeland
„steekt".
Onze scheepvaart en onze K.L.M.
Nu ligt „scheepvaart" niet zo gemak
kelijk, want praetisch elk land komt
op voor een „vrije zee".
Maar in de lucht liggen de zaken an
ders en kunnen we het ons als Ne
derlanders allen persoonlijk aantrekken,
dat Engeland, door de K.L.M. maar
éénmaal per week landingsvergunning
in Singapore te geven, onze K.L.M. wil
nekken.
De zoveelste nare ervaring met onze
Engelse vrienden, die we, met voorbij
zien van hetgeen zij tijdens de laatste
oorlog voor ons deden, unfair moeten
noemen.
H. OEKMAN.
De konijnen en de spa, die de heren bij
zich hadden, werden in beslag genomen
en de agent nam de jagers mee naar
zijn woning. Vandaar belde hij het bu
reau. Er is proces-verbaal opgemaakt.
VREEMDE SLAAPPLAATS.
Midden op de Beukenlaan lag, in het
holst van de nacht, een man te slapen
in de sneeuw. De politie zorgde ervoor
dat hij warmer kwam te liggen. Hij had
wat te veel gedronken en dan is men
niet zo kieskeurig bij het uitzoeken
van een slaapplaats.
COLENZO WORDT GESLOOPT.
Er was al lang sprake van, dat de villa
Colenzo de weg van het oude Braam-
hage zal gaan en gesloopt zal worden.
Het huis is slecht en voor bewoning
minder geschikt, zodat het college de
raad voorstelt machtiging te verlenen
de afbraak in een openbare aanbeste
ding te verkopen aan de hoogste in
schrijver. Als de villa gesloopt is dan
zal de entree tot het park Colenzo rui
mer en fraaier gemaakt worden.
Het bestuur van de vereniging „School
met de Bijbel" heeft het college om
fianciële medewerking verzocht voor de
aanschaffing van leermiddelen wegens
uitbreiding van het aantal leerlingen
van de chr. ulo-school met 38. Tevens
werden om natuurkunde-instrumenten
gevraagd, te gebruiken bij het onderwijs
in physica en mechanica. Het college
stelt de raad voor een krediet van
2770,te verlenen.
