Vrijheid of democratie?
SOEST.
OFFICIËLE MEDEDELINGEN.
IN DE HOEK.
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1*5*.
37» JAARGANG N«, M.
BH—BW—MMMll MIIBI »l
Versckgnt iedere dinsdag en vrijdag.
Abonn. p. kwart, 2.10 per post 2,25
UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDUK BUREAUVOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WERDE8TRAAT 35, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 12*156
We schermen nog altijd graag met het
woord „democratie" en verbinden daar
aan de enig mogelijke weg tot vrijheid.
De democratische volken zijn vrije vol
ken, maar de landen waar een of an
dere vorm van dictatoriale macht wordt
uitgeoefend noemen wij onvrij. Dat is
echter maar een zeer gedeeltelijke waar
heid.
Schuilt de vrijheid van een volk alléén
maar in de mogelijkheid van perio
dieke verkiezingen en een meer par
tijenstelsel In de aanwezigheid dus
van een parlementaire oppositie, hoe
klein deze ook mag zijn Zou het dus
niet mogelijk zijn, dat in een z.g. demo
cratisch stelsel de burger zich onvrij
voelt, d.w.z. zich beknot vindt in zijn
menselijke rechten
Ja, die „rechten van de mens" vormen
immers een der wapperende vanen
van do democratie Onder dat vaandel
stellen wij zo gaarne (en terecht) onze
strijd tegen de dictatuur. Maar we mo
gen ons toch wel eens afvragen of in
de „democratische" landen de rechten
en de vrijheden van de mens, van het
individu dus, zo volledig gehandhaafd
worden. Hoe volmaakter we onze de
mocratische samenleving trachten te
maken, hoe meer twijfel daaraan be
gint te rijzen.
We zien in ons land de verordeningen,
de wetten, de voorschriften, de eisen
en d« bepalingen als paddestoelen
uit de grond schieten. Ze houden alle
maal beperkingen in van de vrijheden
van het individu en op alle overtredin
gen staan straffen. We zijn niet meer
vrij in de wijze waarop we ons dage
lijks brood willen verdienen, noch in
de manier en de tijden waarop we onze
diensten willen verlenen. Het gaat er
niet meer om wat men kan doch wat
men mag verdienen en zelfs de beste
ding van die verdiensten wordt zoveel
mogelijk gereguleerd.
De voornaamste vrijheid van de demo
cratie is zeker wel het vrije woord.
Dét bezitten wij nog, zij het ook met
enige beperking, maar dat is feitelijk
het enige voordeel van de democratie
boven de dictatuur. Een zeer belangrijk
en ingrijpend voordeel ongetwijfeld,
maar waaraan afbreuk wordt gedaan
door de vaak zeer demagogische wijze
waarop de politieke propaganda wordt
gevoerd, waartegenover men naar het
woord van de andersdenkende liever
niet wil luisteren en niet geluisterd
wil zien.
Alle dwang, waaronder we langzamer
hand in ons democratische land zijn
gaan leven, vloeit voor het grootste
gedeelte voort uit sociale oogmerken.
Het gaat in feite om de bescherming
van de zwakke tegenover de sterke,
om de omstandigheden voor beiden zo
veel mogelijk gelijk te maken en daar
mede ook hun welvaartskansen. Een
op zichzelf loflijk en in sommig opzicht
(maar niet in alles) ook wel noodzake
lijk streven, maar dat onherroepelijk
met zich brengt een steeds verder
gaande beknotting van de vrijheid, zo
wel van het individu als van gehele
groepen der bevolking.
En even automatisch verkrijgt de staat,
het onpersoonlijke gezagsorgaan, een
steeds grotere macht toegewezen.
Macht over het individu, dat tenslotte
aleen nog maar kan mopperen en ker
men, maar zich overigens evenzeer
heeft te onderwerpen als in welke
dictatoriaal geregeerde staat ook.
Die groeiende macht van het staats
apparaat fnoet tenslotte leiden tot het
opstaan van de dictator, in elk geval
van het dictatoriaal bewind. Hoe meer
macht de staat aan zich wil of moet
trekken, hoe groter de noodzaak daar
toe ook zal worden.
We geven de vrijheid, dat hoogste goed,
niet ongestraft uit handen. Het werkt
als een voortrollende sneeuwbal, die
tenslotte zo aangegroeid zal zijn, dat
we hem niet meer kunnen tegenhouden.
Deze zal onze democratische vrijheid
verpletteren.
Dat behoeft niet in te houden dat we
dan minder gelukkig zullen leven.
Waar de vrijheid ons in menig opzicht
tot een last schijnt te worden, zodat
we er in het algemeen belang of uit
lauwheid afstand van doen, kan het
politieke verlies ervan ons nauwelijks
meer raken.
Haast automatisch en vrijwel onopge
merkt zullen we van de democratie in
het dictatoriale bestuur overlopen.
Zelfs in dictatoriaal geregeerde landen
wordt het ook dan nog „democratie"
genoemd, omdat dat woord zo heerlijk
aan „vrijheid" gekoppeld is. Want de
vrijheid blijft toch het dienstbaarst
goed van ieder mens, ook al kan hij
het blijkbaar niet verdragen en zoekt
hij tevens naar de „vader", die hem bij
de kraag houdt en voortstuwt naar
diens inzichten.
Het is wéér de angst, die sommigen tot
de aanvaarding van die gebondenheid
zou brengen. Angst voor de sterkere,
waarom zij zich tenslotte toch maar
aan de sterke macht van de staat on
derwerpen. Maar dat is geen democra
tische vrijheid meer. Laat ons dat goed
beseffen
EXCURSIE
NED. VER. VAN HUISVROUWEN.
De Nederlandse Vereniging van Huis
vrouwen, afdeling Soest-Baarn, heeft
een excursie gehouden naar de brood-
en koekfabriek te Bunschoten. Er wa
ren 35 dames, die door een der direc
teuren, de heer De Graaf, rondgeleid
werden. Zij zagen de machines, die
iedere week 4000 kg boter en 10.000
eieren verwerken. Via de kneedmachi
nes gaat het afgepaste deeg voor 450
broden in de rijskast, waar het proces
van het rijzen verhaast wordt door een
ingenieus apparaat. Per uur gaan 1800
broden naar de oven, nadat de opmaak-
machine ze gemodelleerd heeft.
Het bedrijf begint 's morgens om 3 uur
met Jiet aanmaken der ovens, die tot
's avonds half zes blijven branden.
De dames zagen de kostbare machine,
die de speculaas maakt, het verpakken
van de cake en zij namen er kennis
van, dat in krentebrood geen krenten
maar rozijnen gaan, omdat het anders
te zwaar wordt.
Ongeveer 50 jaar geleden had de vader
van de gebr. Dé Graaf een kleine
broodbakkerij in Spakenburg, die ge
leidelijk groter werd en nu uitgegroeid
is tot het prachtige bedrijf te Buncho-
ten, waarin 60 man werk vinden. Aan
deze fabriek werd in 2 jaar tijds IV2
miljoen ten koste gelegd.
Er werd tevens een bezoek gebracht
aan de zeer moderne winkel van de
firma De Graaf te Spakenburg, waar
een model van de fabriek te zien is,
die een Spakenburger inwoner in 14
dagen van lucifers maakte.
DE ONTWIKKELING VAN
DE SOWJET-RUSSISCHE
LUCHTMACHT.
De afdeling „Sazo" (Soest, Amersfoort,
Zeist en omstreken) van de Konink
lijke Vereniging „Onze Luchtmacht"
vierde woensdagavond in Eemland net
vijfjarig bestaan met een feestelijke
biieenkomst, waarop kapitein A. P. de
Jong sprak over de ontwikkeling van
de Sowjet-Russische Luchtmacht, ter
wijl het meer feestelijke tintje door
„The West Boys" aan deze avond werd
gegeven.
Kolonel b.d. J. H. Sar, voorzitter van
de afdeling, verwelkomde de leden en
de genodigden, onder wie de burge
meester, die erevoorzitter is, de ge
meentesecretaris, wethouder Oranje
en majoor Meijers als vertegenwoordi
ger van het vliegveld. Ook leden van
het hoofdbestuur waren aanwezig.
De heer Sar deelde mee, dat de afde
ling momenteel 176 leden heeft. De
voorzitter van het hoofdbestuur, de
heer Ede v. d. Pais, wenste de afdeling
geluk met het eerste lustrum. De afde
ling Soest en omgeving is zeer aktief
en in het bijzonder werden de heren
Sar. Preusser en Roose bedankt voor
het vele werk, dat zij verricht hadden
om de afdeling tot stand te brengen en
uit te breiden.
Kapitein de Jong wees op de bewogen
geschiedenis van de Sowjet-luchtmacht,
die thans over 20.000 vliegtuigen be
schikt, terwijl Amerika er iets meer
heeft. Engeland en China delen de der
de plaats met elk 3000 vliegtuigen.
Met schade en schande heeft Rusland
in drie oorlogen moeten ervaren, dat
niet de kwantiteit maar de kwaliteit
nummer 1 is. In 1937 zette Rusland,
tijdens de Spaanse burgeroorlog, 1400
vliegtuigen in en Duitsland formeerde
met 300 vliegtuigen het Kondor-legioen.
De Sowjet-strijdkrachten werden ge
heel vernietigd op enkele toestellen na.
Van 550 jachtvliegtuigen werden er
496 neergeschoten en toen een nieuw
type uitkwam werden er 415 van 475
toestellen neergehaald. Ook van de
bommenwerpers werd 85 °/o neerge
schoten.
Dit had een les moeten zijn voor de
oorlog tegen Finland in 1939, maar ook
de Pinnen waren bijzonder succesvol
in de strijd tegen de Sowjet-vliegtuigen.
De Russen hadden 1500 toestellen, maar
zij konden het niet opnemen tegen de
200 Finse vliegtuigen en pas toen de
Russen het tienvoudige in de lucht
hadden was er sprake van een licht
Sowjet-overwicht.
Op 21 juli vielen de legers van Hitier
Rusland binnen en de 2000 vliegtuigen
van de Luftwaffe maakten in drie
maanden korte metten met de 10.000
toestellen van de Sowjets, waarvan er
slechts enkele honderden overbleven.
Pas toen begrepen de Russen, dat kwa
liteit belangrijker is dan kwantiteit en
bij S talingrad kwamen ze met de
beroemde Stormovik uit, die door de
Duitsers „Der eiseren Tod" genoemd
werd. Deze vliegtuigen maken nog deel
uit van de Sowjet-luchtmacht.
Het commando luchtverdediging omvat
momenteel jagers, geleide projectielen,
zoeklichten en luchtdoel-artillerie. De
afdeling Taktische Luchtmacht was in
de oorlog het belangrijkst, maar nu
beschikt zij niet over moderne toestel
len. De Strategische Luchtmacht heeft
lange-afstandbommenwerpers. In de
oorlog werd deze afdeling een misluk
king. Er zouden aanvallen op Duits
land gedaan worden maar zij waren
schaars en aan de grootste aanval na
men 70 toestellen deel, terwijl Amerika
soms vijfmaal per week met 1000 tot
2000 vliegtuigen naar Duitsland vloog.
In 1945 maakten de Russen een paar
Amerikaanse superforten buit, die een
noodlanding moesten maken na een
vlucht op Japan en de Sowjets copi-
eerden deze toestellen haarfijn en
maften er 1500 van. In 1950 werd een
straalmotor ontworpen en daarmee
werden de toestellen uitgerust die de
superforten opvolgden.
Uit alles blijkt, dat Rusland niet de
beschikking heeft over constructeurs
met baanbrekende ideeën, maar in het
copiëren zijn zij meesters.
Rusland heeft de grootste transport-
vloot van de wereld, maar de vlieg
tuigen die er toe behoren kunnen slechts
18-24 manschappen vervoeren, terwijl
Amerika toestellen voor 220 mensen
heeft. Rusland heeft al heel lang para
chutisten en momenteel zijn er 55000,
maar het vreemde is, dat de parachutis
ten in de wereldoorlog nauwelijks aan
de strijd deelgenomen hebben.
De marineluchtvaartdienst heeft wel
4000 toestellen maar geen vliegkamp
schip. De toestellen hebben hun bases
aan de Poolzee, de Baltische zee, de
Zwarte zee en in het verre oosten.
De aanmaak van Sowjet-vliegtuigen
gaat steeds door, zodat men niet mag
aannemen, dat geleide projectielen in
de naaste toekomst de bemande toe
stellen zullen verdringen.
In zijn slotconclusie sprak kapitein De
Jong zijn voldoening uit over het feit,
dat de luchtmachten van de commu
nistische en de vrije wereld in even
wicht zijn. Dit maakt de kans op een
oorlog klein.
De strijdkrachten van de Verenigde Na
ties doen zeker niet onder voor de
Sowjet-strijdkrachten en men moet de
positie van ons eigen land niet onder
schatten.
In 1940 schoot de kleine Nederlandse
luchtmacht 515 toestellen neer en zeer
zeker is dit van invloed geweest op het
uitstellen van de invasie, die de Duit
sers op het oog hadden.
Het uitstel van de tocht naar Engeland
werd later afstel.
Na de causerie van de heer De Jong
werden enkele fims gedraaid.
BILJARTEN.
De gebr. Voskuilen en hun teamgenoot
Dorrestein van de bilj artverening „De
Nieuwe Viersprong" wonnen in Soest-
dijk van het eerste team van biljart
vereniging Soestdijk. De uitslag was
42. De heren v. d. Brink en Mörsing
verloren hun partijen en J. v. d. Broek
won.
GEMEENTERAADSVERGADERING.
De raad onzer gemeente is in openbare
zitting bijeen geroepen tegen woensdag
18 februari, 's avonds te 19.15 uur.
In ons volgende nummer zullen wij de
volledige agenda van 31 punten opne
men.
CARNAVAL A LA CADETTE.
De R.K. Instuif „Jong Soest" wil ook
dit jaar haar aandeel in de carna
valsviering hebben en organiseert daar
om zondag a.s. een groots opgezet
carnavalsfeest.
Of de organisatoren te raden zijn ge
weest bij de verschillende carnavals
prinsen beneden de rivieren weten wij
niet. Wel weten wij, dat Prins Din
ges, waarschijnlijk de eerste, op een
waardige wijze in Soest zijn entree
zal maken.
Op een boerenwagen, compleet met
brandende fakkels en voorafgegaan
door de Soester Knollenplukkers, ver
schijnt Prins Dinges in het Sint Jozef
gebouw, terwijl later zijn zegetocht
wordt voortgezet naar
Zal dit jaar de echte carnavalsjool in
Soest haar intrede doen, Aan meneer
Dinges en zijn raad van elfjes (geen
raad van elf) zal het niet liggen.
NUTSBIBUOTHEEK.
Nieuwe boeken Soestdijk.
Balstad, Tussen sneeuw en steenkool.
Bjerre, De laatste kannibalen in
Nieuw Guinea. -Chochlof, Recht op
eigen geweten. Deick, Winddokter en
sinaasappeldominee. Dendermonde,
Het water tot de lippen. Triefcer-
gen, Petrus, de visser. Van Gelder,
Beeldende kunst en bouwkunst in Ne
derland. Grauwin, Ik was chirurg
in Dien Bien Phoe. Golowanjuk, Lp-
vensbron. Heijer, Leon Leonie.
Krieger, Jokoeda, het zwarte licht.
Lytton, De laatste dagen van Pompeiï.
Lawis, Cass Timberlane (Eng.). Ar.n
Vickers (Eng.). Parkinson, De wet
van Parkinson. Roe, Brood en roker..
Scheepens, Op zoek naar de bron.
Trevor, De slag om Engeland. Uris,
Gezworen kameraden. Yerby, Die
vrouw heette Fancy.
Nieuwe boeken Soest-Zuid.
Cambell Barnes, Isabella de Schone.
Den Doolaard, Het leven van een land
loper. Den Doolaard, De bruiloft van
de zeven zigeuners. Dubois, In staat
van beschuldiging. Golding, Mr Hur-
ricane. Hanley, Felix Lévine zeeman
William, Maar achter ons staat God.
De Jong, Kruisende wegen. Du
Maurier, De zondebok. Pauwels, De
madonna van Juan les Pins. Suasso
Luipaardmannen en slangendansers.
Uittenbogaard, De wereld een verbij
sterend avontuur. Undsef, Elf jaar.
Wright, De buitenstaander.
Wright, Heidens Spanje. Zoomers-
Vermeer, Kinderen der sloppen.
RUZIE.
Firmanten van twee Soester bedrijven
werden boos en kregen het met elkaar
aan de stok. Na enige dreigende schijn
bewegingen pakte één van hen een
voorwerp van de grond, dat zich goed
voor projectiel leende en smeet dat de
ander naar het hoofd. Deze was zo
verstandig te bukken en daardoor werd
een ruit het slachtoffer van de worp
DE STERKE ARM.
Een jongeman, die voor de kantonrech
ter moest verschijnen, weigerde dit, zo
dat de politie hem naar de rechtbank
bracht.
LAATSTE WOONWAGEN.
De laatste woonwagen is vertrokken
van het voormalige Soester woonwa
genkamp en naar het Amersfoortse
kamp gegaan.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Soest
orengen, overeenkomstig het bepaalde
in artikel 9, lid 1, sub b, der Hinder
wet, ter algemene kennis, dat ter ge
meente-secretarie van Soest ter inzage
is gelegd een verzoek met bijlagen
van J. L. Rademaker, Steenhoff-
straat 71, alhier, om vergunning tot
het uitbreiden van een houtbewerkings
inrichting met een spuitafdeling, op/in
het perceel Lange Brinkweg 52b, ka
dastraal bekend gemeente Soest, sec
tie A, nr. 3316, zulks onder intrekking
van de ingediende aanvrage d.d. 10
maart 1958.
Gedurende tien dagen na de dagteke
ning van deze bekendmaking bestaat
voor een ieder de gelegenheid schrif
telijke bezwaren tegen het verlenen
der vergunning in te brengen bij het
gemeentebestuur.
Bovendien zal op dinsdag, 24 februari
Wanneer we 's avonds door Amsterdam
of een andere flinke stad rijden, dan
valt het op, dat in veel buurten auto's
voor de nacht langs de straten worden
geparkeerd, omdat er geen garag» be
schikbaar is.
Doordat wij in ons dorp een ruime bt-
bouwing hebben met haast voor ieder
een een erf, bleven wij van dit karretje
aan karretje voor de deur parkeren tot
nu toe aardig verschoond.
Toch begint het ook hier te komen en
wanneer u 's nachts langs de vrij
smalle Soester wegen gaat, ziet u in
buurten waar geen garages zijn, «ok
reeds auto's voor de deur staan.
In de steden, waar de straatlampen de
gehele nacht blijven branden, is dit niet
erg, maar in dorpen als het onze, waar
's nachts om half één de lampen uit
gaan, kunnen geparkeerde, niet-ver-
lichte auto's gevaarlijke obstakels zijn
Weliswaar worden de auto's in de
avond, zoals dit hoort, onder brandende
straatlantaarns geplaatst, maar om half
één is die beveiliging afgelopen.
Van de week kwam ik op een nevelige
avond naar huis, maar dat was haast
het ziekenhuis geworden.
Het scheelde namelijk maar weinig of
we waren op een zonder verlichting
langs de weg staande vrachtauto met
oplegger gebotst, die daar kennelijk
voor de nacht geparkeerd stond.
Op onze vrij smalle binnenwegen is
parkeren voor de nacht, hoewel naar
ik meen niet verboden, toch iets dat
we moeten nalaten.
Dit klinkt natuurlijk niet leuk voor
hen, die noodgedwongen hun auto bui
ten moeten laten staan.
Voor de rneeeste van onze mensen is
de auto het stuk gereedschap om het
dagelijks brood te verdienen en daarom
kan ik er inkomen, dat zij het niet leuk
vinden, dat ik dit schrijf. Zij zullen
echter moeten beamen, dat er geen on
gelukken mogen worden geriskeerd.
Misschien wil onze raad zijn licht
eens laten schijnen over dit vraagstuk-
in-wording, want we kunnen er gerust
op rekenen, dat over een paar jaar ook
in de straten waar geen garages bij de
huizen zijn gebouwd, nog meer autobe
zitters zullen zijn, die hun wagen toch
ergens moeten laten. En dan zullen die
straten vrijwel geblokkeerd worden.
H. OEKMAN.
a.s., des voormiddags 11 uur, in het
gemeentehuis een openbare zitting wor
den gehouden, alwaar mondeling be
zwaren tegen de inwilliging van dit
verzoek kunnen worden ingebracht.
Soest, 6 februari 1959.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Soest
brengen ter openbare kennis, dat op
31 januari 1959 bij hen is ingekomen
een verzoekschrift van J. van Munster,
van beroep hotelhouder, wonende te
Soest, om een hotelvergunning in de
linker en rechter benedenvoorlokalitei-
ten van het perceel, plaatselijk gemerkt
nr. 70 en gelegen aan de Burgem. Gro-
thestraat, aldaar.
Binnen twee weken na de dagteke
ning dezer bekendmaking kan ieder
tegen het verlenen van deze vergun
ning schriftelijk bezwaren bij Burge
meester en Wethouders inbrengen.
Soest, 6 februari 1959.
PARTIEEL
UITREIDIN GSPLAN
De burgemeester van Soest; gelet op
artikel 37 der Woningwet; brengt ter
algemene kennis, dat vanaf 7 februari
a.s. ter gemeentesecretarie gedurende
vier weken voor een ieder ter inzage
liggen
1. een ontwerp partieel uitbreidingsplan,
regelende de bestemming van de
percelen, kadastraal bekend, gemeen
te Soest, sectie D nrs 3019 (ged.),
3020, 3021 en 3022, gelegen aan de
hoek Heideweg-D"uinweg;
2. een ontwerp herziening van art. 13
van de bebouwingsvoorschriften
(overgangsbepaling) van het uitbrei-
dinsgsplan Soest-Zuid betrekking
hebbende op het veranderen of ver
nieuwen van bestaande gebouwen.
Gedurende de termijn van 4 weken
kunnen belanghebbenden bij de ge
meenteraad bezwaren indienen.
Soest, 6 februari 1959.