ISTANBUL
DROOMSTAD AAN DE BOSPORUS.
Renault
ROUW*
en TROU Wkleding
BAAJ
BAARN, TEL. 2783
GARAGE STAM
SOEST.
Firma VAN DE WIJNGAART
Makelaars- en Assurantiekantoor
PLASWEB 63 SOEST TELEFOON 2064
steeds goed advies!
Laren - Veldweg 1 - tel. 3025
oest - Merelweg 10 - tel 3258
Istanbul moet volgens de wens van de
Turkse minister-president de mooiste
stad van de wereld worden. Of dat doel
kan worden bereikt, moet voorlopig een
open vraag blijven, want „de mooiste
stad" is voor iedereen weer anders. Des
niettegenstaande heeft de Turkse re
gering de afgelopen jaren voor de mo
dernisering van de stad meer dan een
miljard gulden uitgegeven, zonder dat
de werken ook maar voor de helft ge
reed kwamen.
Eén ding staat evenwel vast binnen
enkele jaren zal Istanbul niet meer te
rug te kennen zijn. Thans lijkt het nog
op een reusachtige bouwplaats en me
nige buitenlandse toerist voelt zich ge
drongen te vragen, of de stad onlangs
door een oorlog is geteisterd.
De afbraak en de opbouw hebben min
stens een kwart miljoen mensen uit de
provincie als dagloners aangetrokken.
Overal wordt met een tempo gewerkt,
dat voor oosterse landen verbazingwek
kend is.
Het 9 verdiepingen hoge Istanbul Hilton
hotel belichaamt het beste het Istanbul
van morgen. Het hotel is sup-er modern
ingericht. Het heeft bijna 30 miljoen
gulden gekost, die voor het grootste
gedeelte door de Turkse regering wer
den opgebracht. Op de daktuin met
In de oude binnenstad bieden hande
laren hun artikelen op straat aan.
zijn bar kan het internationale publiek
het zich gemakkelijk maken welge
stelde Turken, Amerikanen, Libanezen,
niet zelden een paar sheiks uit olie
landen van het nabije oosten en za
kenlieden uit alle delen van de wereld,
's Avonds geniet men vanaf het dak
terras van een overgetelijk uitzicht
over de lichtenzee van de stad, de
Gouden Hoorn, de Bosporus en de
Kleinaziatische oever aan de overkant.
Men kan zich nauwelijks een groter
kontrast voorstellen dan tussen het
nachtelijk panoroma en de werkelijk
heid overdag. Van vroeg tot laat zijn
met helle kleuren beschilderde graaf
machines, bulldozers en cement-meng-
machines aan het werk. De nieuwe stra
ten, die worden aangelegd, ontzien al
leen cultuur-historische, waardevolle
bouwwerken voor woonwijken heb
ben ze niet het minste respect. Wat in
de weg staat wordt gewoon neerge
haald. Niet zelden ziet men met ver
wondering, dat in een of andere zaak
nog verkocht wordt, terwijl ondertus
sen het dak gesloopt wordt. De vol
gende dag is dan het huis verdwenen.
De trams zijn uit de binnenstad verban
nen, de schilderachtige maar de aan
moderne hygiënische eisen geenszins
voldoende markten zijn deels verplaatst,
deels omgebouwd.
Nieuwe woonwijken en ziekenhuizen
ontstaan twee nieuwe havens zijn in
tussen klaar gekomen. Meer dan 100.000
bomen zullen het stadsbeeld met hun
groen moeten versieren.
Hoe noodzakelijk een grootscheepse
modernisering is, ziet men het beste
Istanbul, eens het middelpunt van het Oost-romeinse rijk en residentie van
de Turkse heersers, is thans een moderne wereldstad.
in de Rue de Pera, de hoofdverkeers
straat van de stad. Deze is pas vijftig
jaar oud en werd vroeger als een won
der van wegenbouw aangezien. Tegen
woordig is ze nauwelijks meer dan een
verkeersobstakel. Met een auto komt
men tijdens de spitsuren slechts stap
voets verder.
Is datgene, wat momenteel voor Is
tanbul gedaan wordt, voor de toekomst
voldoende Op dit moment zijn de ste
debouwkundigen er al niet meer zo
zeker van, want ze hadden geen reke
ning gehouden met de massaverhuizing
naar de stad aan de Gouden Hoorn.
Totdat men met de bouwwerken begon,
had Istanbul 1.5 miljoen inwoners. In
tussen zijn het er al alleen al door de
aangetrokken arbeiders 300 duizend
meer geworden. Zeer velen van hen
hadden weliswaar vroeger nooit een
werkelijk grote stad gezien, maar ze
wenden er uiterst snel.
Zelfs het nieuwe Hilton-hotel ver
bleekt, niettegenstaande zijn imposan
te grootte tegen het Hagia Sophia, het
meest indrukwekkende bouwwerk van
de stad. Het werd gebouwd onder Con-
stantijn, de eerste Chistelijke keizer
van Rome. Vijftig jaren later werd de
kerk door brand vernield.
gen heeft als enig Moslems godshuis
zes minarets. Haar naam dankt ze aan
de kleur van dé binnenwanden, die haar
een atmosfeer van vrede en stilte ver
lenen.
Vier uren duurt de boottocht van Is
tanbul door de Bosporus en terug.
Men kan haar zonder overdrijving als
een unieke gebeurtenis betitelen, die
de toerist van vandaag kan beleven,
want ze kost slechts één Nederlandse
gulden. Afgezien van de pracht van
de vaart, waarvan men geniet, krijgt
men daarbij van de gids nog zoiets als
een herhalingsles in geschiedenis.
„Kijkt u eens naar de overkant," zegt
de gids, als de boot Rumelihisar is ge
passeerd, ,,daar heeft 2500 jaar gele
den Keizer Darius een brug over de
Incl verwarming 4490,-
De blauwe moskee, de enige in deze
aan moskeen zo rijke stad, die door zes
minaretten is omgeven.
De Oostromeinse keizer Justinianus liet
het mooier en goter weer opbouwen.
Overeenkomstig de wens van de mo
narch moest het groter en prachtiger
dan alle heidense tempels worden en
dat gebeurde ook.
Om plaats te maken werden eerst hon
derden huizen afgebroken. Toen gin
gen 16000 arbeiders aan het werk. Toen
Justinianus' financiën uitgeput waren,
vond hij een eenvoudige weg voor de
verdere financiering de ambtenaren
en het leger kregen geen geld meer,
Hoofdingang van de universiteit.
totdat de kerk klaar was. Deze voor de
staatsdienaren zo jammerlijke tijd duur
de zeven jaar.
De Hagia Sophia was destijds werke
lijk de prachtigste kerk. Alleen al voor
de bouw van het altaar werd 2000 kg
zilver verwerkt Het werd met een half
miljoen parels versierd.
Bijna 900 jaar later veroverde Sultan
verven, persen, stoppoge,
repareren van Uw kleding.
Hilversum r Langestraat .9.9 - tel. 8889
Mohammed de stad. Het altaar gaf hij
aan zijn officieren als oorlogsbuit, maar
de kerk liet hij niet afbreken, zoals
de Christenen gevreesd hadden. Zijn
bouwmeesters richtte aan de vier hoe
ken van het machtig bouwsel mina
rets op en klaar was de moskee
Sinds 1935 is de Hagia Sophia een mu
seum. De overschilderingen der chris
telijke bouwers zijn verwijderd, maar
het altaar was onherstelbaar verloren.
Een van de zeldzaamste wonderen in
deze aan wonderen zo rijke stad, is
het „gezonken paleis", een regenwater
vergaarbak, die 1400 jaar geleden ge
bouwd werd. Feitelijk lijkt de instal
latie op een geweldige onderaardse
zaal.
Van de kunstvolle zuilen, die zijn pla
fond ondersteunden, zijn er nog 336 in
Vu> adres roor het haren ean
OOK GRIJZE HOEDEN EN VESTEN
Paleizen met prachtige tuinen omzomen de Bosporus. Op de voorgrond het
Europese, op de achtergrond het Aziatische deel.
takt. Enkele jaren geleden werden elec-
trische lampen geplaatst en sedertdien
kan men met een boot door het water
reservoir varen. Men heeft daarbij
werkelijk het gevoel alsof men door
een paleis glijdt, waarvan de vloeren
onder water staan.
Precies als Rome is Istanbul op zeven
heuvels gebouwd, precies als de eeuwige
stad is het door zijn bronnen beroemd.
In Istanbul zijn niet minder dan 1990
bronnen, maar de mooiste is die, welke
Sultan Ahmed III liet bouwen, geheel
uit wit marmer.
Mag de Hagia Sophia ook de interes
santste moskee van Istanbul zijn, zo
geldt de Soleiman-moskee als het sym-
bool van de hoogste Ottomaanse machts
ontplooiing en een van de vijf meest
verheven religieuze bouwwerken ter
wereld. De Blauwe Moskee daarente-
Nieuwerhoekplein 1
Soestdijk - Telefoon 2850
Bosporus laten bouwen. Vanaf een ste
nen troon zag hij op het werk toe en.
keek naar de overtocht van zijn leger.
De passagiers verstijven van eerbied
en daarover behoeft men zich niet te
verwonderen, want sinds die tijd is er
geen brug, die de Bosporus meer over
spant. De bouw, zo heet het was te
duur. Maar Darius scheen er een ande
re mening op na te houden. Hij moet
zich als een god gevoeld hebben, toen
zijn 70.000 mannen over de planken
van Azië naar Europa marcheerden.
Voordat de boot op zijn zig-zag reis
door de Bosporus weer de vertrek-
steiger bereikt, maakt hij nog een klein
uitstapje naar Kadiköy op de Aziatische
kust van de Zee van Marmora - Kadi
köy is ouder dan Istanbul - en de prin
seneilanden, negen paradijsachtige eilan
den, waarvan er slechts vier bewoond
zijn. Op het grootste eiland hebben eni
ge van de rijkste kooplieden uit Istan
bul hun villa's gebouwd.
Istanbul is een stad met een bewogen
geschiedenis.
In de 9e eeuw voor Christus moet op
dezelfde plaats een kolonie, Lygos ge
naamd, gelegen hebben. Zo vertelt in
elk geval de Romeinse geschiedschrij
ver Plinius het. Drie eeuwen later
bouwden de Grieken, de raad van het
Orakel van Delphi opvolgend, een
stad op dezelfde plaats. Ze noemden
het Byzanthium.
In het jaar 330 na Chr. werd Byzan
thium ter ere van Keizer Constantijn
de Grote omgedoopt in Constantinopel.
In die tijd al kon het op een behoor
lijk aantal bezettingen, verwoestingen
en herbouwingeri terugblikken.
In 1923 riep Kemal Atatürk de Turk
se republiek uit. Hij verlegde de hoofd
stad naar het geografische midden van
het land, naar Ankara.
Azië en Europa, machtige keizers en
koningen hebben om het bezit van
de stad aan de Gouden Hoorn, aan de
Zee van Marmora, gestredenze is
gebrandschat en geplunderd, maar ze
is steeds datgene gebleven, wat ze van
het begin af is geweest een centrum
aan het trefpunt van twee kontinenten.
SCHOOLREISJE
GROEN VAN PRINSTERERSCHOOL.
Na de reis van de lagere klassen naar
de Efteling waren het de leerlingen van
klas 4 en 5, die eindelijk konden ver
trekken voor hun tocht naar Maduro-
dam, 's werelds kleinste stad en naar
Rotterdam, 's werelds tweede haven.
Konden ze 's morgens als reuzen neer
zien op voortsnellende miniatuurtrei-
nen, varende schepen, straten, fabrie
ken en scholen, 's middags voelden ze
zich als dwergen bij het zien van de
juist uitvarende Statendam, de reus
achtige dokken en het verdere drukke
havenbeweeg met onderzeeërs, paarine-
schepen, kranen en elevatoren.
De Maastunnel en de speeltuinen van
Drievliet en Haastrecht maakten de dag
compleet tot een feest.
Een week daarna startte de zesde klas
voor de reeds traditioneel geworden
driedaagse fietstocht naar „De Bijen-
KOOP EN VERKOOP
Taxaties - Hypotheken - Assurantiën - Expertise
korf" te Nunspeet, het Chr. vakantie
oord bij uitnemendheid. Hoogtepunten
waren de picnic bij het Uddelermeer,
de kennismaking met de geheel enige
sfeer in de Korf van de heer de Witt
met zijn prachtig geoutileerde eet- en
slaapzalen, de avondwandeling door het
bos en de nachtelijke avonturen.
De tweede dag werd doorgebracht in
het Piashuis aan het IJselmeer, waar
het fantastisch heerlijke zomerweer tot
zwemmen, roeien en kanovaren in het
absoluut ongevaarlijke water noodde.
Zaterdag werd via strand en speeltuin
van Harderwijk de thuisreis aanvaard.
Zonverbrand en gebruind kwamen lei
ders en kinderen gezond-vermoeid weer
thuis met de herinnering aan onverge
telijke dagen.
VIER BRANDEN.
Woensdag brak viermaal brand uit in
onze gemeente. Te 10 uur werd een
kleine brand gemeld op het terrein
achter hotel De Schouw.
Kinderen hadden met vuur gespeeld
en het gras raakte in brand. Omwonen
den blusten en de brandweer nam het
over met 1 straal van de nevelspuit.
Te 2 uur brak brand uit tegenover het
Soester natuurbad. De nevelspuit blus
te, maar 900 m2 dennen gingen verlo
ren. Een half uur later werd brand
gemeld langs de spoorlijn Soest-Soest-
dijk achter de constructiewerkplaats van
de firma Van Hengstum. Ook hier had
den kinderen de hand in. Omwonen
den blusten.
Te 9 uur was er een brand langs de
spoorlijn Den DolderSoest-Zuid en
waarschijnlijk is deze veroorzaakt door
het weggooien van een brandende si
garet uit de trein. Een nevelspuit van
de Soester brandweer en een nevel
spuit van de vliegbasis blusten.
De brandweer assisteerde woensdag
bij het omzetten van een hooiberg op
de Lange Brinkweg, waar hooibroei
gevaar opleverde.
BIOSCOOPPROGRAMMA.
Van heden tot en met woensdag draait
in het City-theater het grootse spekta
kelstuk „De Vikings" met Kirk Dou-
glas, Janet Leith en Tony Curtis. Het
verhaalt van de Noormannen, die 1000
jaar geleden plunderend en brandstich
tend een groot deel van Europa teis
terden. Niemand weet waarom ze met
deze strooptochten begonnen en nie
mand weet waarom ze ermee ophiel
den. Zij oefenden een terreur uit, die
elk jaar terugkeerde. Zij sleepten men
sen en buit mee naar Scandinavië en
vele tientallen jaren klonk in de ker
ken de bede „Bewaar ons voor de ge
sel der Noormannen".
De film begint met een strooptocht
onder leiding van Ragnar. Engeland is
het doel van de tocht. Het tentenkamp
van de koning wordt overvallen. Rag
nar doodt de vorst en randt zijn vrouw
aan. Een kind is het gevolg en de jonge
Eric (Tony Curtis) wordt naar een
klooster in Italië gestuurd om daar op
gevoed te worden. Na twintig jaar ko
men de Vikings helemaal in dit gebied
en weer is Ragnar de leider met de
dappere Einar (Kirk Douglas), zijn zoon,
als adjudant.
Einar en Eric, die niet weten van el
kaar dat zij broers zijn, komen met
elkaar in contact. De valk van Eric
pikt Einar een oog uit en Eric wordt
hierom ter dood veroordeeld. Hij over
leeft echter de executie en komt op
nieuw in conflict met zijn halfbroer
als deze prinses Morgana uit Wales ont
voert heeft. Zij wordt verliefd op Eric
en hij wil haar naar Engeland bren
gen. Dit lukt niet direct en na veel
wederwaardigheden zijn Eric en Einar
bondgenoten in de strijd tegen de man
die hun vader doodde en zij gaan samen
naar Engeland om zich te wreken op
koning Aella. Zij veroveren zijn kasteel
en dan komt het toch weer tot een ge
vecht tussen Einar en Eric om de prin
ses. Eric wint deze strijd en Einars li
chaam wordt op Noormannenwijze per
schip met brandende zeilen prijsgege
ven aan de zee.
In de donderdagcyclus Gary Grant als
de trots, Frank Sinatra als de hartstocht
en Sophia Loren als de vlam in
„The Pride and the Passion", die in
ons land onder de naam „De Trots en
de Hartstocht" draait.
Middelpunt is de historie van een
enorm kanon, dat een rol speelde in
Spanje in het begin van de negen
tiende eeuw. Daaromheen gegroepeerd
maakt men kennis met de rebellenlei
der Miguel (Frank Sinatra), Juana (So
phia Loren) en de engelse marine-offi
cier Anthonie Trumbell (Gary Grant).
Een groots schouwspel met als hoogte
punt de bestorming van Avila.
