HET VO
Het debat is dood.
Regen.
Soest voor 30 jaar.
SOEST.
IN DE HOEK.
OFFICIëLE MEDEDELINGEN
VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1959.
37e JAARGANG no. 58.
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag.
Abonn. p. kwart, 2.10 - per post 2.25
UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAUVOOR REDAKTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT 29A, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156
In verkiezingstijd en ook nog weieens
tussendoor, schrijven plaatselijke afde
lingen van politieke partijen verkie
zingsvergaderingen uit. In de meeste
gevallen komen daar slechts de reeds
overtuigende aanhangers van die partij.
Als er na de pauze vragen mogen wor
den gesteld aan de spreker van die
avond, komt er bijkans nimmer een
aanhanger van een andere partij de
redenaar nu eens lastige vragen stellen
en daardoor een debat ontketenen. Vrij
wel hetzelfde zien we op propagandis
tische bijeenkomsten van religieuze ver
enigingen of sekten.
Het gehele jaar door worden er in ons
land (en elders) eindeloos vele verga
deringen gehouden, waar echter in
hoofdzaak alleen de officiële spreker
van de avond het woord voert. Het is
opmerkelijk, dat en door partijen en
verenigingen biezonder weinig debat
avonden worden georganiseerd, dat er
op verkiezingsvergaderingen hoogstens
vragen mogen worden gesteld, maar de
eigen spreker steeds het laatste woord
heeft.
Toch is het Nederlandse volk in grote
geledingen een denkend volk en heer
sen er zeer uiteenlopende meningen
over vele onderwerpen. We zien dat
aan de vele religieuze sekten, die ons
land telt en als de wet er niet een
stokje voor stak zouden er nog veel
meer politieke partijen zijn. Maar ieder
houdt zich bij z'n eigen clubje en maar
zeer weinigen durven het aan zich te
weer te stellen tegen de mening van
een ander, althans in het openbaar. En
het lijkt wel, alsof partijen en sekten
ook het openbaar debat schuwen. Zou
den ze zich toch niet in alle opzichten
zo stevig in hun schoenen voelen
staan
Zelfs in Zeist, waar men thans iedere
vrijdagavond in juli en augustus een
vrije sprekershoek inricht, naar het
voorbeeld van de Speakerscorner in het
Hydepark te Londen, en waar ieder
mag komen spreken die daar wat te
verkondigen heeft, maar ook ieder de
mening van de spreker of spreekster
mag bestrijden, zelfs daar komt geen
enkele spreker van een onzer politieke
partijen pogen om het veelkoppige pu
bliek van de juistheid zijner politieke
ideeën te overtuigen.
We concluderen daaruit, dat de strijd
lust van zo'n vijftig jaar geleden er bij
de huidige politieke partijen niet meer
is. Het is na de invoering van de even
redige vertegenwoordiging met onze
politieke democratie een wat doodgelo
pen boel geworden. De stellingen zijn
bezet, men voert nog slechts een ver-
verdedigende maar geen aanvallende
taktiek meer en strijdt alleen nog met
het geschreven woord via partijbladen
en pamfletten. Ook dat is eenzijdig,
want wie eens tegen dat geschreven
woord zou willen «ingaan, krijgt daar
toe in het betrokken partij-orgaan niet
de kans.
Waar in de Zeister sprekershoek wel
over gedebatteerd wordt, dat is het
geloof, zowel in allerlei schakeringen
vóór alsook tegen. Ook op dit gebied
echter zijn uitsluitend de leken er aan
het woord.
Het schijnt wel alsof wij wat angstig
Wat wen je aan warmte,
Wat wen je aan zon;
Wat wen je aan „shorts" en
aan zomer japon
Het zomerse schoentje
Doorweekt in een plas,
Het zonne-badpakje
Droog onder de jas.
Het luchtig toiletje
Hangt vaatdoekig neer,
Wat wordt er gemopperd
Op 't druilerig weer
Voor honderden was het
Een nattige strop,
Maar duizenden kwamen
Er door bovenop
't Was feest voor de boontjes,
De sla en de ui,
Ze dronken zich dronken
Aan iedere bui.
Zó ver gaan de zorgen
Voor groot en voor klein,
Daarom kan het 's-zomers
Niet steeds zon-dag zijn.
CLINGE DOORENBOS.
zijn geworden voor het woord van
mens tot mens.
Het is ook opmerkelijk, dat er zo wei
nigen zijn, die het woord kunnen en
daardoor ook durven voeren. De argu
menten zijn er misschien wel, maar de
mens heeft verleerd ze zó te uiten, dat
hij er ook anderen mee pakken kan.
De tijden zijn veranderd; bioscoop, ra
dio en televisie hebben het gesprek van
mens tot mens doen devalueren. Men
is niet meer gespitst op een debat, de
scherpe denkwijze zowel als de han
teerbaarheid van het woord blijkt niet
meer te behoren tot de algemene ont
wikkeling, waarop zovelen zich thans
kunnen beroemen.
Voor de democratie, in haar breedste
geledingen, is dat een grote handicap,
voortvloeiend uit onze opvoeding.
Er werd een nieuwe voetbalver
eniging opgericht, die de naam „Sport
voor alles" kreeg. Lang zal deze club
het wel niet gemaakt hebben. Dat kan
ook moeilijk met zo'n rare naam.
Zelfs de Soester Courant waagde
het 30 jaar geleden een aanval te doen
op Winston Churchill, die een boek ge
schreven had over de eerste wereld
oorlog en daarmee alleen de bedoeling
had zijn blunder met de Dardanellen-
expeditie goed te praten. Dit werd hem
in Engeland maar ook in Soest kwa
lijk genomen. Ruim tien jaar later heeft
i.
Als er nog mensen zijn, die geloven
dat er een oorlog komt en die vinden
dat we in kommervolle tijden leven,
dan is het raadzaam de augustusmaand
van 1959 eens te vergelijken met de
augustusmaand van 1939, waarin wij
het voorspel van een wereldoorlog mee
maakten zonder het te beseffen.
Toen was er reden om dodelijk onge
rust te zijn, maar de meesten van ons
waren het niet. Die zijn het nu, ter
wijl Nixon in Moskou een pochende
Chroetsjew ongezouten de waarheid
durft te zeggen en terwijl de comman
dant van Nato-strijdkrachten, Lauris
Norstad, de Russen zeer dreigend durft
te waarschuwen zich kalm te houden,
want als ze een beweging maken die
wijst op het ontketenen van een oor
log, dan krijgen ze de volle laag. En
dat is geen bluf.
Hoe anders was het in 1939 en hoe
veel gevaarlijker. Toen liepen we el
kaar wijs te maken dat er geen oorlog
zou komen omdat Duitsland alleen maar
tanks van bordpapier had en hoogstens
voor een maand brood op de plank.
Toen meende ons land zich de weelde
van een kabinetskrisis te kunnen ver
oorloven terwijl Hitier en zijn hand
langers allang uitgemaakt hadden dat
Polen net zo geïncasseerd moest wor
den als Oostenrijk en Tsjecho-Slowa-
kije. Waarom ook niet Er was toch
niemand die het Duitse leger zou kun
nen weerstaan en Amerika bemoeide
zich nergens mee. Daar had men wel
wat anders te doen dan zich in te
laten met Europese aangelegenheden.
En daar geloofde men waarschijnlijk
ook dat het allemaal bluf was van de
Führer.
Op vrijdag 4 augustus 1939 kwamen de
kranten met grote koppen uit. „Oor
log is onwaarschijnlijk" heette het.
De man die dat zei was Lord Inskip
en het zou beter geweest zijn als hij
,dat maar niet gezegd had. Als inplaats
van deze onjuiste woorden hele harde
woorden tegen Hitier gezegd waren,
die hem misschien de ogen hadden
kunnen openen voor het lot dat hem
wachtte als hij inderdaad een oorlog
begon.
Lord Inskip deelde op een bijeenkomst
in Schotland mee dat er heel weinig
kans op oorlog was en dat de Britse
regering goede redenen had voor die
mening. Daarbij verklaarde hij dat En
geland geen geweld meer zou dulden
op het vasteland van Europa. Dat klonk
natuurlijk wel erg flink, maar in
Duitsland heeft men er om gelachen.
Als het scheef dreigde te gaan dan zou
Chamberlain wel weer komen met zijn
paraplu en die brave man was al heel
weinig geschikt om figuren als Hitier
of Müssolini te imponeren. Beter zou
het geweest zijn een Churchill te zen
den, voorzien van evenveel krachtda
digheid als hij toonde toen Engeland
Churchill zich echter volledig gere
habiliteerd met een houding, die de
ondergang van Duitsland betekende.
Roofovervallen kwamen er 30 jaar
geleden ook voor, zelfs in Soest. Drie
zwervers overvielen de alleenwonende
J. v. d. Vlist in de Paltz, bonden hem
aan handen en voeten, mishandelden
hem en gingen er met 20 gulden van
door omdat er niet meer te vinden was.
Het fraaie drietal kreeg samen 6 jaar
gevangenisstraf.
Niet alleen een nieuwe voetbalver
eniging, maar ook een nieuwe orato
riumvereniging werd opgericht en ook
deze had geen lang leven.
Een magnetiseur maakte per ad
vertentie bekend, dat hij genezing kon
brengen van vele ziekten, waaronder
zenuw- en zielsaandoeningen. Zijn con
dities waren billijk stond erbij.
Er werd een jongetje van nette ou
ders gevraagd voor huis- en tuinwerk.
Hij mocht niet ouder zijn dan 16 jaar,
want kinderen van 15 kon je blijkbaar
gemakkelijker voor een paar centen
laten werken.
Ook vroeger was er al een leemte in
de wet, die het niet mogelijk maakte
dat lieden die een zedendelict pleegden,
direct opgepikt werden. Tegenwoordig
laat men deze knapen na een proces
verbaal meestal gaan en in 1929 ook.
Dan hielden ze tenminste de kans de
volgende dag op dezelfde voet voort
te gaan.
Een caféhouder kreeg een proces-
in groot gevaar kwam na de capitula
tie van Frankrijk.
In het parlement zei lord Halifax even
eens dat er geen reden tot ongerust
heid was en dat vond men zo verheu
gend, dat men met vakantie ging ter
wijl Europa op een vulkaan zat.
In Tsjecho-Slowakije werden de Jo
den gemolesteerd en het Joodse bezit
in Danzig werd verbeurd verklaard.
Dat was mogelijk omdat er nationaal-
socialisten aan 't bewind waren. Dat
was echter niet genoeg, want Gouwlei
der Forster verklaarde in een brallende
rede dat Danzig Duits moest worden en
zeer spoedig Duits zou zijn.
Hitier was het hiermee volkomen eens.
Forster had hem in Berlijn bezocht en
met veel bravour riep hij zijn toehoor
ders toe dat Danzig binnenkort weer
deel zou uitmaken van het Duitse rijk.
Daarin had hij gelijk, maar niemand
geloofde hem in de landen, die kort
daarop de tegenstanders van Hitier in
de oorlog zouden zijn.
Men geloofde dat het bluf was. Direct
na zijn rede vertrok Forster weer naar
zijn Führer, die kort daarop met Müs
solini confereerde. En in Engeland bleef
men maar vertellen dat een oorlog
zeer onwaarschijnlijk was. Polen ant
woordde Forster dat een inlijving van
Danzig bij Duitsland oorlog zou bete
kenen, maar deze heethoofd, die kort
na de capitulatie van Duitsland ter
dood veroordeeld werd door de rege
ring van het door Rusland bezette Po
len, ging door met zijn branietaai.
In ons land had men wel wat anders
te doen dan te piekeren over de in
ternationale toestand. Mr De Geer was
bezig met de samenstelling van een
kabinet en deze belangrijke gebeurte
nis werd overschaduwd door een nog
belangrijker feit, de geboorte van Prin
ses Irene.
In Duitsland hield Herman Goering
een grote rede, waarvan hij later wel
spijt gehad zal hebben, want hij ver
klaarde nadrukkelijk dat de bescher
ming van het Duitse industriegebied en
het binnenland zo afdoende was, dat
vijandelijke luchtaanvallen geen schijn
van kans zouden hebben tegen de Duit
se verdediging. Hij zei dat het Duitse
volk volkomen kalm was en rustig af
wachtte wat de Führer zou besluiten.
De Poolse minister Potocki was een
van de weinigen, die het gevaar hel
der zag. Hij zei dat slechts een won
der de erisis zou kunnen oplossen en
drie weken later bleek helaas dat dit
wonder uitgebleven was.
Koning George van Engeland inspec
teerde de vloot en sprak als zijn over
tuiging uit, dat deze snel een grote ge
vechtskracht zou kunnen ontplooien.
Ook dit imponeerde de Duitsers niet
en zij lieten Forster rustig doorgaan
met zijn opruiende redevoeringen, die
zouden leiden tot de tweede wereld
oorlog.
verbaal omdat hij de inventaris van
zijn zaak driemaal verkocht had en
driemaal een voorschot op de afreke
ning in ontvangst genomen had.
Een auto met verse bokking knotste
tegen een boom aan en alle visjes vlo
gen over de Birkstraat. En de kinderen
kropen natuurlijk op handen en voe
ten rond om zoveel mogelijk vis te
vergaren. Dat konden ze ook ongestoord
doen, want de chauffeur had zijn knie
bezeerd en had dus meer belangstelling
voor zijn pijnlijk been dan voor de
bokking.
Een paard ging op hol en probeer
de het postkantoor binnen te rennen.
Dat lukte maar voor een deel, want
hij had een wagen achter zich en die
kon de deur niet in.
Dertig jaar geleden beklaagde een
raadslid zich erover dat enkele schone
dingen die hij gezegd had niet in de
notulen stonden. De burgemeester ant
woordde dat dit heel goed mogelijk was,
want de notulen gaven niet al het
gesprokene weer. Hij achtte het
daarom wenselijk dat er spoedig een
stenograaf zou aangesteld worden.
Dat gebeurde, maar 30 jaar later, in
juni 1959, maakte opnieuw een raads
lid de opmerking dat iets aan de no
tulen ontbrak en ook toen werd ge
antwoord, dat niet alles opgenomen
was, ondanks de stenograaf. Een band
recorder zal dus blijkbaar uitkomst moe
ten brengen, maar dan moeten ook al
le raadsleden duidelijk spreken, want
anders helpt het nog niet.
In volle ernst werd reeds dertig
jaar geleden in een lang betoog uit
eengezet dat het helemaal niet nodig
was kaal te worden. Blijkbaar hebben
niet alle mensen dit gelezen, want er
lopen bar veel kaalhoofdigen rond, die
30 jaar geleden de Soester Courant
ook al lazen. Blijkbaar niet goed genoeg,
want anders hadden ze nu weelderige
haardossen bezeten.
Een hoofdwerktuigkundige van Soes-
terberg had gegapt. En niet zo'n klein
beetje. Hij had een hele werkbank, een
veldsmidse en 2 kasten achterover ge
drukt. Eis 150,of 25 dagen. Een
vrouw die dronken door Soest had
lopen zwalken moest eveneens voor
komen. Zij moest twee weken brom
men.
Er werd een prestatierit voor mo
toren van Eindhoven naar Parijs ge
houden, die niet zo'n best verloop had.
A. P. van Hamersveld reed in België
een meisje ondersteboven en de rijder
J. Annee uit Roozendaal verongelukte
onderweg. M. Jansen uit Eindhoven
kwam het eerst in Parijs aan.
Luitenant H. J. Krab van Soester-
berg maakte bij Amsterdam een nood
landing met zijn vliegtuig omdat hij
meende dat de motor niet in orde was.
Hij had zich vergist. Gelukkig was
die noodlanding best afgelopen.
Een jongetje van 7 jaar deed heel
onvoorzichtig. Hij kwam onverwacht
op zijn fiets achter een groentewagen
vandaan en reed een auto aan, die van
de andere kant kwam. Het kereltje
werd overreden maar mankeerde niets.
Van de schrik was hij echter bewuste
loos geworden.
Wat enkele maanden eerder een lui
tenant deed, presteerde een korporaal
in de zomer van 1929. Hij reed tegen
de spoorbomen in Socstduinen. De lui
tenant kreeg drie maanden hechtenis
omdat door deze onoplettendheid zijn
duopassagier dodelijk verongelukte, de
korporaal kwam er met wat schaaf
wonden en een beschadigde motor van
af, evenals zijn duopassagier. Door de
regen hadden zij niet gezien dat de
bomen gesloten waren.
MET RINKE TOLMAN
DE NATUUR IN.
Ruim vijftig natuurvrienden hebben
woensdagmiddag met Rinke Tolman
een excursie gemaakt door de polders
langs de Eem. Daar werd de natuur
onder zijn deskundige leiding bekeken
en vele bijzonderheden over planten en
dieren werden verteld. j
Het weer was niet zo best tijdens deze
wandeling, maar dit werd tenvolle ver
goed door het vele dat Rinke Tolman
van zijn natuurkennis aan de deelne
mers schonk. Een volgende excursie
zal de bossen en duinen tot doel heb
ben. I
Wij horen, in tegenstelling tot een paar
jaar geleden, niet meer zo erg veel van
emigratie.
Toen zag je links en rechts om je heen
personen het land verlaten en dit wa
ren meestal niet de slechtste werkers.
De laatste tijd wil het met de emigratie
niet zo erg meer vlotten en men krijgt
de indruk, dat er meer mensen via
allerlei instanties voor de emigratie
in de weer zijn dan er gegadigden ver
trekken.
Uit een bezoek dat een minister uit
Australië aan verschillende landen en
ook ons land heeft gebracht, was dui
delijk af te leiden en te beluisteren in
het vraaggesprek, dat het aantal emi
granten de laatste tijd lang niet zo
groot is als men zou wensen.
In Canada is hetzelfde te constateren
en alles bij elkaar vindt ons land in
de emigratie niet meer de verlichting,
die, met het oog op de overbevolking
en woningnood gewenst is.
Ik vind dit zeer te betreuren, want ik
ben er van overtuigd, dat velen, uiter
aard niet voor allen, want landver-
huizen is geen vacantietrip, in de gro
te emigratielanden een betere toekomst
ligt dan in ons kleine overbevolkte
landje. Als belangstellende ben ik naar
enkele voorlichtingsavonden geweest
en ik moet zeggen, dat het enthousias
me waarmee de voorlichters over veel
moois in het nieuwe land vertellen, te
prijzen is. Het gevaar echter dat in die
enthousiaste verhalen schuilt, is dat,
vooral bij de slechte verstaander, de
gedane waarschuwingen dat o.a. goed
Engels spreken een groot voordeel is
dat het geld ook in het buitenland niet
op straat ligt en vooral de eerste tijd
een zeer zware kan zijn, niet de indruk
maakt die juist dit gedeelte van de
voorlichting verdient.
Het gebeurt hierdoor, dat er mensen
emigreren, die zich niet in het minst
bewust zijn waar ze aan beginnen en
pas te laat ontdekken dat ze er niet
tegenop gewassen zijn. Dan komen de
nare berichten naar Nederland en slech
te berichten hebben een grote door
dringende kracht.
Dit is, vooral in een zaak als emigre
ren, funest. Mij zijn een paar gevallen
bekend, van mislukte emigratie, waar
in nu zwaar wordt afgegeven op de
overheid en de voorlichting, terwijl de
fout toch grotendeels bij hen zelf ligt.
Zij spreken bijvoorbeeld, na een verblijf
van ruim IV2 jaar in een Engels spre
kend land, nog niet eens het slechtste
steenkool-Engels. Engels spreken bij
emigratie moet daarom niet alleen wor
den aanbevolen, maar verplicht wor
den gesteld.
Dit hoeft geen perfect Engels te zijn,
maar men moet zich er goed mee kun
nen behelpen.
Wanneer deze eis wordt gesteld voor
emigratie zullen slechte berichten uit
blijven en de emigratie weer beter op
gang komen.
H. OEKMAN.
SCHIETWEDSTRIJDEN.
Woensdag a.s., te 2 uur, organiseert
S.P.S.V., op Oranjehof, schietwedstrij
den met de buks voor leden en niet
leden.
De prijzen bestaan uit luxe voorwer
pen.
HINDERWET.
Burgemeester en wethouders van Soest
brengen, overeenkomstig het bepaalde
in artikel 9, lid 1, sub b, der hinder
wet, ter algemene kennis, dat ter ge
meentesecretarie van Soest ter inzage
is gelegd een verzoek met bijlagen van
Gulf Oil (Nederland) N.V., Blaak 32,
Rotterdam, om vergunning tot het uit
breiden van een benzinestation met een
verplaatsbare mengsmeringpomp, op/in
perceel Middelwijkstraat 40-42, kada
straal bekend gemeente Soest, sectie
H, nr 7995.
Gedurende tien dagen na de dagteke
ning van deze bekendmaking bestaat
voor een ieder de gelegenheid schrif
telijk bezwaren tegen het verlenen der
vergunning in te brengen bij het ge
meentebestuur.
Bovendien zal op dinsdag, 25 augustus
a.s., des voormiddags 11.00 uur, in het
gemeentehuis een openbare zitting wor
den gehouden, alwaar mondeling be
zwaren kunnen worden ingebracht.
Een ieder kan ter gemeentesecretarie
kennis nemen van de terzake ingekomen
stukken.
