Vijf jaar monument Braamhage. BELEEFDHEID. Het voorspel* IN DE HOEK. BRANDWEER TELEF. 3333 VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1959. Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag. 37e JAARGANG No. 64. Abonn. p. kwart, 2.10 - per post 2.25 UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAUVOOR REDAKTIE EN ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRA AT 29A, SOESTDIJK TELEFOON 2566 POSTGIRO 126156 Op 31 augustus 1954, dus 5 jaar gele den, is het monument, dat bij Braam- hage ter nagedachtenis van de Soester gevallenen werd opgericht, door het monumentcomité aan het Soester ge meentebestuur overgedragen. In 1949 werd door de afdeling Soest van de oud-illegale werkers het plan opgevat met een monument de Soes ter gevallenen van de laatste wereld oorlog te eren. Het lag in de bedoeling van de afde ling met dit monument de herinnering aan de donkere jaren van 1940-1945 vast te leggen en de Soester bevolking dagelijks te confronteren met de moei lijke jaren, waarin de democratie was neergeknuppeld door een lompe dic tatuur. Tevens was dit monument be doeld voor de jeugd, die zich steeds moet bezinnen op de vrijheden, die ons volk zich na een bezetting van 5 jaar weer wist te verwerven. Eenstemmig was men het er in de afdeling Soest van de Oud-Illegale werkers over eens, dat het plantsoen naast het gemeentehuis de beste plaats zou zijn voor dit monument, omdat een groot deel van de Soester bevol king regelmatig langs deze plaats komt. Het gemeentebestuur achtte het rosa rium een geschikter plaats en bood aan tegenover het raadhuis een gedeel te in orde te maken waar het monu ment zou kunnen komen. Hiemee gin gen de oud-illegalen akkoord, maar later bleek dat het V.V.V.-verkeershuis voor het rosarium zou komen en daar mee was men genoodzaakt opnieuw een plaats te zoeken en weer werd het oog gericht op het gedeelte naast het gemeentehuis. De gemeenteraad keurde deze plaats voor het monument ech ter af, hoewel het inmiddels gereed gekomen was. Lang werd gedillebereerd over ver schillende mogelijkheden en tenslotte werd besloten het monument op het terrein van het landgoed Braamhage te plaatsen, enkele honderden meters van de hoofdweg af. De oud-illegalen gingen hiermee niet akkoord omdat men slechts op herdenkingsdagen er aan herinnerd zou worden dat Soest een monument voor de gevallenen heeft, want verder zou op deze plaats haast niemand komen. De gemeenteraad hield vast aan Braam hage, terwijl de oud-illigale werkers liever een andere plaats gezien had den. Toen had het er veel van weg dat zij gelijk hadden, want het monu ment lag als verlaten een heel eind van de hoofdweg af. Nu zijn we vijf jaar verder en we weten meer. We hebben in de dagbladen kunnen lezen hoe monumenten die Stampvol was de bus beladen En er zat van alles in Jongens, meisjes, oude heertjes, En een uitgaand huisgezin. Ongemouwde strand-toiletjes Naast een pilo-werkmanspak, Dikke actetassendragers, Lieden met een voddenzak. Tot er bij een nieuwe halte Ook nog een mevrouw verscheen, Hijgend van het harde lopen, Zilvergrijs en slecht ter been. Niemand van de passagieren Stond voor 't oudje op en dus Zocht en vond haar oude lichaam Steun en hulpe bij de lus. Werkman, u was moe gearbeid Bij veel graden Fahrenheit Advocaat, u had die morgen Wellicht extra zwaar gepleit. Voddenkoopman, na uw zoeken Door de stoffig hete stad Is 't geen wonder, dat u rustig Zitten bleef, daar, waar u zat. Jongens met je jonge benen, Meisje met je strandtoilet, Waarom deze oude dame Niet op jullie plaats gezet Opgevoed, beschaafd jong-Holland, Als je met vakantie gaat, Zorg dan, dat je je beleefdheid Thuis niet onnut achterlaat Net zo goed als een kampeertent, Badpak, zakmes, regenjas, Komt bejaarde-menseneerbied Op zijn tijd heel goed van pas. CLINGE DOORENBOS. midden in steden staan gebruikt wor den als rustplaats voor dagjesmensen. Zij eten in de schaduw hun boterham men, hun hard-gekookte eitje en wat fruit toe, en het komt niet in hun her sens op, dat ze iets doen wat helemaal niet op zijn plaats is. Tijdens de vele zomerse dagen die we de laatste maan den gehad hebben, zitten mannen en vrouwen zich op de treden van het terras, dat leidt naar het monument op de Dam, te zonnen en ze vinden dat heel gewoon. Zoals een groot deel van die zonnebaders het ook heel ge woon vindt om pet of hoed op te hou den als het Wilhelmus weerklinkt. Op andere dagen gaan buitenlandse staatshoofden vol eerbied over de tre den van dit terras naar het monument om er een krans te leggen. Zij staan dan enkele minuten stil op de plek waar de volgende dag Marietje uit Hoorn een sinaasappel zit te pellen en Kees uit Brunsum zijn shirt uittrekt omdat hij het warm genoeg vindt. Dat zou waarschijnlijk ook met ons monument gebeurd zijn, als het aan de hoofdweg geplaatst was. Dan zou Heinz uit Stuttgart een foto genomen hebben van Gisela, met als achtergrond het monument, waarvan hij helemaal niet beseft dat het de nagedachtenis eren moet van hen, die door zijn landgeno ten doodgeschoten, doodgeslagen en soms zelfs doodgeschopt zijn. Nu staat het monument in een prach tig gedeelte van Soest, tussen een nieuw bejaardencentrum en een nieuwe school in. Over goede wegen kan men het bereiken maar geen autobuschauffeur uit München komt in de verleiding te stoppen om zijn Germaanse passagiers te wijzen op dit gedenkteken, waarmee ze niets te maken hebben omdat ze er waarschijnlijk toch niets van snappen. Iemand die zag hoe het op zomerse dagen bij het Amsterdamse monument toeging, citeerde versregels „Ligt rustig, doden van 't heroisch uur, ter wereld is geen dankbaarheid van duur.'' Vijf jaar geleden is er een verschil van mening geweest over de plaatsing van het monument, en velen meenden dat 't wel wat erg weggestopt werd achter het oude buitenverblijf Braamhage. Alles is echter anders geworden en het monument ligt nu bijzonder mooi. Het is vanaf de hoofdweg goed zicht baar, al ligt het er enkele honderden meters vandaan, en de ligging is ide aal voor de jaarlijkse herdenking op 4 mei. Deze herdenking is ongetwij feld van meer waarde dan het dagelijks zien van het monument. Dan wordt het te gewoon en al gauw vinden de kinde ren het een prettige speelgelegenheid, zoals volwassenen het monument in Amsterdam een prima pick-nick-gele- genheid vinden. En daarvoor is het veel te waardevol. 6. Terwijl Adolf Hitier in de Rijkskanse larij te Berlijn als een bezetene te keer ging omdat hij genoodzaakt geweest was het bevel tot het binnentrekken van Polen te herroepen, ademde het wel denkende deel van de Duitsers wat vrijer, want nu bestond de moge lijkheid, dat de oorlog niet zou uit breken. De definitieve tekst van het verdrag tussen Engeland en Polen werd vrij gegeven. Beide partijen verbonden zich hiermee elkaar bij te staan als een vijandige mogendheid een aanval zou doen. Er stond niet bij dat deze mogend heid Duitsland was, maar dit was ook niet nodig, want geen enkele andere staat ter wereld zou graag én Polen èn Engeland aanvallen. De overeenkomst gold voor vijf jaar. Dat Hitier na enkele dagen de over tuiging was toegedaan dat dit verdrag niets om het lijf had en dat Engeland zich niet aan de overeenkomst zou houden, is niet zo onbegrijpelijk als men bedenkt dat dictatoren zelf met verdragen omspringen als met vodjes papier. Dat was van Mussolini en Sta- lin bekend en van Hitier had men ook nooit iets anders gezien. Gesteund door de opvatting van Von Ribbentrop werd het de Führer steeds duidelijker dat Mussolini zich had laten afschrikken door een bagatel en opnieuw ging hij lopen piekeren over het bevel dat tot oorlog zou leiden. Dat bevel bleef ech ter nog een week uit. De Duitse gezant in ons land, Graaf von Burkersroda, werd door H.M. de Koningin in audiëntie ontvangen. Hij deelde mee dat Duitsland de onaantast baarheid en integriteit van Nederland onder geen enkele omstandigheid zou schenden, als het tot een oorlog in Europa zou komen. Van Nederland werd strikte neutraliteit verwacht. President Roosevelt zond een tweede boodschap naar Adolf Hitier en ver zocht hem in te stemmen met een con ferentie, waarmee de moeilijkheden tus sen Duitsland en Polen opgelost zou den kunnen worden. De Poolse presi dent had inmiddels verklaard in te stemmen met een dergelijke conferen tie. Roosevelt schreef de Führer onder meer „Gij hebt herhaaldelijk verklaart, dat het door het Derde Rijk nagestreef de doel rechtvaardig en redelijk is. Talloze mensenlevens kunnen nog ge red worden en men kan de hoop weer doen opleven dat de naties der mo derne wereld de grondslag kunnen leg gen voor vreedzame en gelukkige be trekkingen, wanneer gij en de Duitse regering zouden toestemmen in de vreedzame regeling, die aanvaard is door de Poolse regering. Hitier antwoorde niet en zijn houding tegenover Frankrijk en Engeland bleef zo dreigend, dat de Nederlandse rege ring het raadzaam vond op 28 augustus 1939 het bevel tot mobilisatie te ge ven. De regeringspersdienst meldde „Ten einde tenvolle voorbereid te zijn op de plicht, welke op Nederland zou rusten, wanneer in het buitenland een gewapend conflict zcu uitbreken, heeft de regering gemeend, niet langer te moeten wachten met het nemen van de uiterste voorzorgsmaatregelen ter handhaving van onze onzijdigheid naar alle zijden. Daarom is thans het be vel gegeven tot mobilisatie van legei en vloot. De regering heeft zich re kenschap gegeven van de grote moei lijkheden voor het Nederlandse volk, welke van deze maatregel het gevolg zijn. Zij doet een beroep op de mede werking van alle ingezetenen, om ge meenschappelijk die moeilijkheden zo goed mogelijk te overwinnen. Als eer ste opkomstdag is 29 augustus bepaald." Intussen waren Hitier en Mussolini in voortdurend contact en de benzine moeilijkheden van de Duce schenen op gelost te zijn. Op 28 augustus 1939 be gon in Duitsland de distrubutie te wer ken en nu was er haast niemand meer die geloofde dat het nog goed zou af lopen. Luitenant-Generaal I. H. Reynders werd tot opperbevelhebber van de Neder landse strijdkrachten benoemd en op de avond van de 28-ste augustus sprak H.M. Koningin Wilhelmina voor de radio Landgenoten, Op het ernstige uur, waarop wij ons verplicht hebben gezien maatregelen te nemen om laiïd- en zeemacht op voet van oorlog te brengen, is het mij een behoefte een woord tot u allen te richten. De toestand is ernstig. Niet in dien zin, dat alle hoop op een vreed zame oplossing tussen de betrokken mogendheden als vervlogen moet wor den beschouwd. De besprekingen zijn nog niet afgebroken en zolang er geen breuk is, is niet gebleken dat de vre de moet wijken voor de oorlog." Hare Majesteit besloot haar rede mei de volgende woorden „Alle moeten wij nu het hoofd koel houden en zonder ons te laten verontrusten opgewekt en nauwgezet doen wat onze plicht is. Niet alleen naar leger en vloot gaan thans mijn gedachten uit, maar ook naar de talloze gezinnen, die echtge noot, vader of zoon moeten afstaan en ik geef mij rekenschap van de vele materiële moeilijkheden die dit voor zo heel velen meebrengt. Maar evenzeer weet ik, dat de Nederlandse vrouwen in volle berusting en Godsvertrouwen bereid zijn de offers die het vaderland van haar vraagt te brengen. Allen te zamen moeten wij vooral in een tijd als deze blijk geven doordrongen te zijn van een geest van eendracht en liefde tot de naaste, waardoor het ons mogelijk zal zijn de lasten die ons wor den opgelegd gezamenlijk en voor el kaar te dragen." GRAZENDE KOEIEN. Losgebroken koeien kozen een tuin aan de Koninginnelaan als weide uit en vraten alles kaal tot ze weggehaald werden door de eigenaar G. S. JAARLIJKSE COLLECTE VOOR HET KONINGIN WILHELMINA FONDS. Het koningin Wilhelmina Fonds voor de kankerbestrijding, dat thans 10 jaar bestaat, houdt zijn grote jaarlijkse col lecte van 31 aug. tot en met 5 sept. Zo lang in Nederland nog één van el ke vijf sterfgevallen zijn oorzaak vindt in kanker, is de bestrijding van deze ziekte een zaak waaraan niemand zich kan ontrekken. Behalve het feit dat de kankerbestrij ding zovelen aangaat, vergt het ook enorm veel geld. Voor het onderzoek naar de oorzaak van kanker, voor de in richting en instandhouding van kost bare laboratoria en ziekenhuizen, voor alles wat er verder nog aan zorg komt kijken, zijn kostbare materialen en zeer vele deskundigen nodig. Bovendien moe ten apparatuur en uitrusting steeds worden vernieuwd om de patiënten te laten profiteren van de nieuwste vin dingen. Dat alles kost onnoemelijke hoeveelhe den geld. Voor dit geval, waar geluk en gezond heid zo nauw aan geld gekoppeld zijn, willen wij graag een beroep doen op onze lezerskring door te zeggen geeft wat U missen kunt en doe er dan dit jubileumjaar nog iets extra's bij. Kankerbestrijding is een taak van het gehele Nederlandse volk. Zie daarom de advertentie in dit num mer en stelt u beschikbaar als collec- tant(trice) om het resultaat van deze uiterst noodzakelijke collecte zo groot mogelijk te doen zijn. ER WORDT DRUK GEBOUWD IN SOEST. Tegenover de Huishoudschool nadert een complex woningen de voltooiing. Het zijn er 70 en verschillende hiervan zijn reeds bewoond. Daarmee is begonnen met de bebouwing van de Eng en hierna zul len 72 bejaarden- en etagewoningen ge bouwd worden. Wanneer Soest over 20 a 25 jaar inderdaad 60- tot 80.000 in woners zal hebben, dan zal er van de Eng als bouwland niet veel meer over zijn en ook een heel groot deel van het Soester veen zal bebouwd zijn. Naast de- flats op de Eng, die zich zul len bevinden onder de 72 nog te bou wen woningen, komen er driekamer flats naast de bioscoop op de Burge meester Grothestraat. Met de graaf werkzaamheden is men al begonnen. Een deel hiervan komt aan de hoofd weg te liggen en een ander deel aan een nieuwe straat, die van de Noorder- weg naar de Burgemeester Grothestraat zal lopen. Over enkele weken wordt begonnen met de bouw van de flats op de plaats waar villa „Beverstein" gestaan heeft, op de splitsing van de Korte Brinkweg en Burgemeester Grothestraat. Het ge bouw van drie verdiepingen, waarmee in de herfst begonnen wordt, zal vijftien flatwoningen bevatten. In Soest-Zuid zit men ook niet stil. Er komen 53 woningen tussen de Soes- terbergsestraat en de Vosseveldlaan en de plannen zijn gereed. Het wachten is op de goedkeuring van Gedeputeerde Staten. Zodra die gegeven is kan de N.V. Coördinatiebouw uit Hilversum met het werk beginnen. Er komen drie huizenblokken langs de Soesterbergsestraat en drie langs de Vosseveldlaan, met de achterzijde naar deze straten. Elk blok zal zes woningen hebben. Kort daarbij worden nog drie andere blokken gebouwd en de straten die hierdoor ontstaan hebben in een van de laatste gemeenteraadsvergaderingen al een naam gekregen. Er komt een weg van de Soesterbergsestraat naar de Hil- debrandlaan en in de toekomst zal een zijweg hiervan uitkomen op de Da Cos- talaan, maar dat zal nog wel even du ren. Ook wordt er rekening mee ge houden dat er twee scholen gebouwd worden, een r.k. lagere school en een kleuterschool. Bij Plasweg en Heideweg zal door de firma Las van Bennekom gebouwd wor den. Er komen 86 woningen en ook hier voor wordt gewacht op de toestemming van Gedeputeerde Staten. Negen en twin tig woningen krijgen een garage en acht tien een box. Bosterrein zal plaats moe ten maken voor de bouw, maar er blijft genoeg bosgrond over om te voorko men dat Soest-Zuid een stad wordt. Er komen nieuwe wegen van Ossendamweg naar Heideweg en van Heideweg naar Schoutenkampweg. Er wordt bij het maken van de plannen rekening gehou den met de mogelijkheid dat bij de Os sendamweg een nieuw station zal komen, Gelukkig dat er deze week geen amb tenaar van de dienst voor Invoerrech ten en Accijnzen bij een van mijn ken nissen in de buurt was, anders had deze plaatsgenoot binnenkort zeker terecht moeten staan voor belediging van de Staat der Nederlanden, van de dienst voor Invoerrechten en misschien ook nog wel van die ambtenaar. Dit laatste zou natuurlijk onredelijk ge weest zijn maar hij was dan ook in een stemming om op alles en op ieder een te schieten. Wat was er gebeurd Zijn kinderen zijn al enige jaren ge leden naar het buitenland geëmigreerd. Zij hebben daar de gebruikelijke moei lijke aanloopjaren doorgemaakt maar nu waren zij dan in staat hun ouders een aardigheidje te sturen als compen satie voor de verjaardagen die zij steeds hadden moeten afdoen met een ansicht kaart. Omdat een luchtpostbrief nu eenmaal sneller gaat dan de pakketpost, wisten zij dat er „iets" voor hen onderweg was. Natuurlijk vonden zij dit verbazend prettig en vol verwachting werd uit gekeken naar het pakket. Doch toen dit kwam, werd hun vreugde grondig vergald, daar zij het pakketje pas in ontvangst konden nemen na 30. invoerrechten te hebben betaald. Zij peinsden er over het pakket maar terug te zenden, want 30.voor een hengel en een shawl, die zij zelf nooit gekocht zouden hebben, was erg veel. Terugzenden was wel erg onprettig voor hen en voor de kinderen, dus werden die 30.toch neergeteld. Zij zijn er over gebelgd en vinden het geen stijl dat het Rijk voor 30.- meent te moeten profiteren van een geschenk, dat zij voor het eerst sinds jaren van hun kinderen ontvangen. Formeel zal het allemaal wel weer kloppen en invoerrechten moeten nu eenmaal geheven worden zolang we van de wereld niet één grote vrij haven maken, doch dat het zóver moet doorwerken, dat simpele ge schenken van kinderen aan hun ou ders zó hoog moeten worden belast, is niet behoorlijk meer. Overigens meen ik - en uit de prak tijk is mij dit bekend - dat geschenk zendingen vrijwel overal zonder het heffen van invoerrechten worden toe gelaten. Hoe het ook zij, de betrokken ouders hebben deze week hun kinderen ge schreven, dat zij het verbazend leuk vonden iets van hen te hebben ont vangen, maar zij het hierbij verder maar moesten laten, omdat zij niet in staat zijn dergelijke cadeautjes te betalen. H. OEKMAN. maar dit is nog toekomstmuziek. Ook be staat de mogelijkheid dat er bij de Os sendamweg een tunnel zal komen, zodat het verkeer geen last meer heeft van de treinen. Ook dit zal echter nog wel en kele jaren duren voor het verwezenlijkt wordt. WEEKENDWIJDING. Zaterdag, 29 augustus, te 8 uur, zal in de Wilhelminakerk aan de Soester bergsestraat wederom een weekendwij ding gehouden worden waarop het na volgende programma zal worden uitge voerd OrgelFantasie in C. Declamatie De mens. Rondeel. Orgel Domine Deus, Agnus Dei. Fuga in G. Declamatie Mijn buurman en de dood. Heer mijn hert. OrgelJesu, meine Zuversicht. Jesu, meine Freude, gevolgd door sa menzang. BRANDWEEROEFENING. De Soester vrijwillige brandweer heeft op een bijzondere wijze geoefend door het organiseren van een puzzelrit op de fiets. Er waren twintig deelnemers. De puzzelaars moesten onder meer de num mers noteren van de brandkranen die langs de route lagen. Het bestuur had voor de winnaar een wisselbeker beschikbaar gesteld. D'eze werd gewonnen door de heer E. Post. De uitslag was 1. E. Post, 32 strafp. 2. G. Glaasker (42). 3. J. v. Ee (53). 4. G. Veenendaal (59). 5. J. A. van Dor- restein (78). 6. B. Koppen (81).

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1959 | | pagina 1