ft.vervliet
MARCHAL HAARMODE
Garage Stam
iim.
natuurlijk
de natuurzuivere
WASSERIJ GELRIA EDE
Zij stierven in oktober.
Goede nachtrust
HAM EA
G A. P. Valkenet
Twintig jaar geleden begon de
Tweede Wereldoorlog.
BAAR-NTEL. 2783 J
3*
PHILIPS
BRANDWEER TELEF. 3 3 3 3
DERDE BLAD
Het van ouds
bekende adres
J. BRANDSMA
DAUPHINE
LUCHTVERING
SOEST.
UW JUISTE ADRES
Hoe ter wereld is het mogelijk geweest,
dat een land als Duitsland, geslagen door
de eerste wereldoorlog, gekortwiekt en
gemuilkorfd door het dictaat van Ver-
saille, reeds twintig jaar later met een
aantal brutale agressies het risico durf
de nemen van een tweede wereldbrand
En hoe ter wereld kon een man als
Hitier, met psychopathische neigingen,
zelf militair nauwelijks bekwaam, het
Duitse volk brengen tot over de gren
zen van deze nieuwe razernij
En dan nog hoe ter wereld heeft hij
het klaar kunnen spelen de Duitse oor-
Piw adres raar het haren can
ROUW-
en TROUWkleding
OOK CFIJZE HOEDEN EN VESTEN
logsmachine zodanig op gang te bren
gen, dat binnen korte tijd een groot
deel van Europa onder de voet was ge
lopen en dat het er, wanneer Hitier
een beter inzicht zou hebben gehad
over de werkelijke verhoudingen, voor
de geallieerden zeer slecht zou hebben
uitgezien
Geen luchtmacht mocht Duitsland er
op na houden, maar heel wat piloten
kregen een degelijke training bij de vier
Duitse luchtvaartmaatschappijen. En
er bestond geen verbod voor het op
richten van zweefvliegclubs. Die rezen
als paddestoelen uit de grond. Boven
dien vonden heel wat Duitse officieren
een goede leerschool bij Russische
land- en luchtmacht.
Zo groeide het militair vermogen van
Duitsland in stormachtig tempo. Nu
kon Hitier ook niet langer wachten.
Tegen de adviezen van de hem omrin
gende deskundigen in, ging hij al in
1938 tot actie tegen Oostenrijk over.
En hij slaagde. Als een roofdier dat
bloed heeft geproefd, maakte dit hem
wild van agressie-enthousiasme.
Door zijn onmiskenbare demagogische
talenten wist hij bovendien het volk
rijp te maken voor de oorlog. En in
korte tijd was er reeds zo'n ontzagwek
kend militair apparaat opgebouwd, dat
Hitier geen vijand hoefde te vrezen.
De lont in het kruit.
Hitiers verlangen naar een in het Duit
se rijk opnemen van de vrije stad
Dantzig en naar annexatie van de
Poolse corridor, die oost-Pruisen scheid
den van de rest van het rijk, stond
niet op zichzelf. Heel Polen moest hem
in feite onderworpen zijn.
Dat nu leidde tot de aanval op dit on
gelukkige land op 1 september 1939,
nadat Hitier zich door een niet-aanvals-
verdrag met Rusland op 23 augustus
in het oosten had beveiligd.
Maar dit was tevens de lont in het
kruit. Lang, te lang, hadden de gealli
eerden toegezien en toegegeven.
te
NATUURZUIVER
OPWEKKEND VERKWIKKEND
SCHRIKSLAAN 19
SOESTDIJK
TELEFOON 3999 l
Het verdrag van Versaille legde de
Duitsers op, het hele gebied ten wes
ten en ook nog een strook ten oosten
van de Rijn te demilitariseren. Het leger
moest worden teruggebracht tot niet
meer dan honderdduizend man (zeven
infanterie- en drie cavaleriedivisies),
uitsluitend geschikt voor verdediging te
gen een eventuele aanval van buiten af
of voor het bewaren van de orde bin
nenslands. Bovendien gold een absoluut
verbod voor het onderhouden van een
luchtmacht of vervaardigen van tanks.
Waar zo de zaken stonden, moest elke
gedachte aan een wederopleving van
het Duitse militarisme en aan een her
stel van het militaire apparaat in de
oude vorm wel bij voorbaat belachelijk
worden genoemd.
Wat deed Hitier
TTpt. is. in. onsverband niet nodig, te
schetsen hoe Hitier aan de macht kwam.
Het partij gewroet, de Rijksdagbrand, de
instelling van S.A. en S.S., de affaire-
Röhm en tal van andere zaken hebben
hiertoe geleid. In elk geval kan
Chamberlains befaamde en beschamende
tocht naar München kan gelden als
exponent van de geallieerde slapheid.
Nu was het echter genoeg. Op 3 sep
tember verklaarde Engeland en Frank
rijk aan Duitsland de oorlog.
Hitier deed de aanval op Polen met
60 divisies, waarbij alle negen pantser
divisies. Aan de Duitse westgrens ston
den 40 divisies, zij het van mindere
gevechtskwaliteit. In totaal beschikte
Duitsland toen naar geallieerde schat
tingen over minstens 116 divisies. Hier
kon Polen er dertig tegenover stellen.
Frankrijk beschikte over 84 tot 86 mo
bilisabele divisies, Nederland en Bel
gië samen over een twintigtal.
Het expeditieleger, dat de Engelsen
uitzonden, bestond uit vier divisies.
Tezamen konden de geallieerden dus
_e?n zo groot aantal soldaten stellen
tegenover de Duitse agressors, dat zij
zich, afgezien van hun mindere ge
vechtskracht, volstrekt niet behoefden
te laten intimideren door Hitiers hor
den. Zij deden dit echter wel.
-u
worden, dat Hitier zich het ideaal van
'een herleefd Duitsland, van militaire
macht, van Europese en misschien wel
van wereldheerschappij permanent voor
ogen zag zweven.
Het eerste wat hij daarom deed was
het verscheuren van het verdrag van
Versailles. Het tweede was het vormen
van een Wehrmacht. Het derde het tegen
elk verbod in bezetten van het Rijngebied
(1936). Het vierde de Anschlusz van
Oostenrijk (1938) en het vijfde de sy
stematische overheersing van Tsjecho-
Slowakije.
SLECHTHORENDEN
Weet U dat de moderne boortoestellen
en hoorbrillen niet alleen veel betere
resultaten geven dan tot voor kort mo
gelijk was, maar dat ze bovendien véél
goedkoper in het gebruik zijn? Neemt
U eens een proef met een van de nieuwe
hoortoestellcn
Wij zjjn in dit fabrikaat gespocialiaeerd
en zullen U gaarne da volledige Philips-
kollektia demonstreren. Vraagt grabs
brochure bq bet van ouds bekende en
vertrouwde adres:
horen
zien
KEIZERSGRACHT 411.
TEL. 37728
JAM EVERTSENSTRAAT 38
TEL. 186387
AMSTERDAM
Van onbetaalbaar belang is bij dit al
les voor Hitier geweest het organisa
torisch vermogen van Generaloberst
Freiherr von Seeckt, de eerste Oberbe-
fehlshaber van de Reichswehr. Deze
man heeft kans gezien, ondanks alle
controlemaatregelen van de geallieer
den, een generale staf in het leven te
roepen (in burger), hen van de nodige
instructies voor een moderne oorlog
voering te voorzien en het toegestane
leger van 100.000 man te maken tot een
zo perfect werkend apparaat, dat het
kon gelden als kern en kader voor een
in korte tijd te vormen dienstplichtig
leger van niet minder dan 63 divisies.
Geheim van Duitse succes.
Hier sprak terdege het belangrijke pre
dat de Duitsers bezaten in het hoge
moreel van hun troepen. Daar stond
tegenover, dat de geallieerde soldaten
in het geheel niet, of slecht, op oorlog
waren voorbereid. Bovendien heerste
er in het geallieerde kamp een geest
van permanent afwachten, die eerst in
politiek opzicht al fataal was gebleken,
maar die het nu ook op militair terrein
nog zou blijken te zijn.
En wat het militaire materiaal aangaat
dat van de Duitsers was hypermodern,
terwijl de geallieerden veelal met ver
ouderd oorlogstuig zaten opgescheept.
Daar komt nog bij dat de Duitse tak-
tiek en strategie van een zodanig ge
halte waren, dat de aangevallenen er
om zo te zeggen reeds aan waren ten
offer gevallen voor zij er erg in hadden.
Toen Hitier Polen binnenviel, zonder
de oorlog te verklaren, beschikte hij
reeds over 4333 vliegtuigen, terwijl de
Duitse industrie in staat was, er jaar
lijks 4700 bij te leveren. De geallieer
den begonnen met 3534 vliegtuigen,
maar deze waren ten dele van een ver
ouderd type.
Overmacht cn onmacht.
Zo heeft het vooral in het begin lange
tijd de schijn gehad, of de oorlog voor
hen een gewonnen en voor de geallieer
den een verloren zaak was.
Dat dit uiteindelijk niet het geval is
geweest, heeft verschillende oorzaken.
Aan de geallieerde zijde moet met na
me genoemd worden het optreden van
Churehill. Met zijn nuchtere kijk op
de zaken, zijn rust en kalmte, zijn dro
ge redevoeringen tot het Engelse volk,
heeft de oude vechtjas tot de overwin
ning ontzaglijk veel bijgedragen. Zeker,
toen de Amerikaanse oorlogsmachine
eenmaal goed op gang was, kon Hitier
zijn invasieplannen wel opgeven. Maar
daarvóór is het van het grootste be
lang geweest, dat de geallieerden kans
hebben gezien, de Führer in de waan
te brengen, dat zij enorm veel sterker
waren dan in werkelijkheid het geval
was. Hitier heeft zijn kans voorbij la
ten gaan.
Joannes Reddingius.
Vijftien jaar geleden - op 14 oktober
1944 - stierf de dichter Joannes Red-
dingius, die jarenlang boekhandelaar
in Hilversum was. Zijn poëzie was
schaars en bescheiden, gracieus van
toon en zuiver, maar zonder indruk
wekkend te zijn. Het is in hoofdzaak
natuurlyriek en pas in later tijd kreeg
zijn poëzie een theosofisch tintje.
Raymond Poincaré.
Vijfentwintig jaar geleden - op 15 ok
tober 1934 - overleed de Franse staats
man Raymond Poincaré op 74-jarige
leeftijd in Parijs.
Poincaré studeerde rechten te Parijs
en was enkele jaren journalist. In 1887
werd hij in de kamer van afgevaardig
den gekozen en dit werd het begin van
een lange politieke loopbaan. In 1893
Tracteer thuis
op dat
verrukkelijke
werd hij minister van onderwijs en in
de jaren 1894 en 1895 was hij minister
van financiën.
In 1912 kreeg Poincaré opdracht een
ministerie te vormen en zelf nam hij
de portefeuille van buitenlandse zaken.
Kort voor de wereldoorlog werd hij
benoemd tot president van de Franse
republiek en naast zijn bekwaamheid
viel zijn baat tegen de Duitsers op.
Hij trachtte zijn volk het vertrouwen
in de uiteindelijke overwinning te doen
behouden en hoewel hij niets van
„tijger" Clemenceau moest hebben, be
noemde hij hem tot minister president,
omdat ook hij een geweldige afkeer
van de Duitsers had.
Kort na de oorlog trad hij af als pre-
door Zenuwrust
Mijnhardt's Zenuwtabletten
sident en in 1922 bracht hij premier
Briand ten val, omdat deze, naar zijn
mening, de Duitsers veel te veel toe
gaf. Poincaré werd echter eveneens
tot aftreden gedwongen, omdat Enge
land en Amerika een meer verzoenende
houding tegenover de Duitsers wens
ten. In 1926 kwam hij echter als pre
mier terug en toen Briand en Strese-
mann als vrienden onderhandelden, wis
ten zij beiden dat Poincaré geen ver
zoening met Duitsland wenste.
Laszlo Rajk.
Tien jaar geleden - op 15 oktober
1949 - werd de Hongaarse minister van
buitenlandse zaken opgehangen, omdat
men hem beschuldigd had van spion-
nage in dienst van Amerika en Joego
slavië,
Een schijnproces ging aan deze moord
vooraf en de openbare aanklager Ala-
pi, die ook de „zaak" tegen kardinaal
Mindzenty geleid heeft, werd zo opge
wonden door zijn eigen dwaze beschul
digingen, dat hij de acht beklaagden
- onder wie Rajk - toebrulde „Uit
vaagsel van de maatschappij, gemene
verraders, het publiek eist uw dood en
ik willig deze eis graag in
De verdedigers van de ter dood ver
oordeelden stamelden excuses, omdat
ze „zulke schurken" moesten verdedigen.
In 1955 volgde zijn „rehabilitatie". Het
stoffelijk overschot van Rajk werd op
gegraven en onder groots militair eer
betoon herbegraven in aanwezigheid
van zijn weduwe en tienjarig zoontje.
VAN DE SOESTEE COURANT
VAN VRIJDAG 16 OKTOBER 1959.
Geneest ruwheid en schraalheid
Jan van Riemsdijk.
Vijf jaar geleden - op 19 oktober
1954 - overleed in Heerde de bekende
Veluwse dichter-zanger Jan van Riems
dijk, die aanvankelijk directeur van
een kleine zuivelfabriek was, maar
zich al spoedig ging toeleggen op zijn
hobby, de kleinkunst. Met zijn vrouw
als begeleidster trad hij in het hele
land op in Veluws costuum en zong
daar zijn eigen liedjes, afgewisseld door
een gezellig babbeltje. Lang was hij
bijzonder populair, maar al gauw na
de oorlog bleek dat men de Maxen,
Marcels en Eddy's van de radio meer
waardeerde dan de aardige Veluwse
zanger.
een goede leerkracht geweest, die met
liefde en opgewektheid uw taak ver
vulde. Wij betuigen u onze welgemeen
de dank en spreken de wens uit, dat u
nog vele jaren van een welverdiende
rust mag genieten.
Spreker overhandigde haar een elec-
trische koffiemolen en een zilveren
standaard als geschenk.
Daarna sprak de heer G. Dikkers, on
derwijzer, als collega. Hij noemde mej.
Van Arkel een prettige collega en zei,
dat alle leerkrachten mej. van Arkel
node zullen missen. Spreker was dank-
voor GLAS, VERF en
VERF ARTIKELEN
SOESTER GLAS- en
VERFHANDEL
Soesterbergsestraat 52 - Tel. 2707
PRIJS V.A. 5650, -
Nieuwerhoekplein 1
Telefoon 2850 Soestdijk
MEJ. D. VAN ARKEL
GAAT MET PENSIOEN.
Op 16 oktober 1914, dus op 2 dagen na
45 jaar geleden, werd mej. D. van Ar
kel, benoemd als onderwijzeres aan de
chr. school aan de Prins Bernhardlaan.
In april 1959 bereikte zij de pensioen
gerechtigde leeftijd, doch wegens om
standigheden bleef zij tot woensdag
werkzaam aan de Da Costaschool.
Op aangename en prettige wijze heeft
zij afscheid genomen van de kinderen.
Woensdagavond kwamen schoolbestuur,
oudercommissie, onderwijzend perso
neel en veel ouders en oud-leerlingen
afscheid nemen van mej. Van Arkel in
een lokaal van de Chr. V.G.L.O.-school.
De heer Th. J. Rechter voerde als eer
ste het woord namens het schoolbe
stuur, zulks wegens ziekte van de voor
zitter, de heer H. Fennema.
Mej. van Arkel, aldus spreker, wij ne
men thans afscheid van u. U is altijd
baar, dat hij lange tijd met haar heeft
mogen samenwerken. Namens het on
derwijzend personeel bood hij een ca-
sette fruitmesjes en een boekwerk aan
Namens de oudercommissie sprak de
heer W. van Kampen. Hij dankte mej.
van Arkel voor datgene, wat zij voor de
kinderen heeft gedaan.
Het hoofd van de Da Costaschool, de
heer J. Kenemans, wees er op, dat toen
mej. A. van Arkel in 1914 verbonden
werd aan de school, er nog geen gelijk
stelling bij het onderwijs was dat
kwam pas in 1920. In de jaren 1920-
1940 werd erg op het onderwijs bezui
nigd, maar later werd het beter.
Mej. van Arkel toonde zich tijdens de
oorlogsjaren als een goed landgenote.
Zij heeft in de 45 jaren, dat zij werk
zaam is geweest aan de school, ver
schillende besturen zien komen en gaan,
alleen de heer P. Beekman is altijd ge
bleven.
Vier hoofden heeft zij meegemaakt, n.1.
de heren Andree, v. d. Sluis, v. d.
Flier en Kenemans. In die tijd heeft
zij met 53 collega's samengewerkt.
Bijna 2000 leerlingen heeft zij onder
haar hoede gehad.
voor de juiste OLIEHAARD of
KACHEL - KOLENHAARD of
KACHEL - WASMACHINE -
CENTRIFUGE enz. is
Kerkstraat 28 Telefoon 2704
U mej. van Arkel, aldus spreker, heeft
met blijheid, vrolijkheid, ernst en trouw
uw taak opgevat, waarvoor ik u mijn
welgemeende dank betuig. Nu u onze
school gaat verlaten, hoop ik, dat God
geeft, dat u nog een reeks van jaren in
gezondheid van uw pensioen kan
genieten.
Tenslotte sprak een collega van de
chr. ulo-school, als buurman, n.1. de
heer F. M. Bergsma. Hij kenschetste
mej. van Arkel als een voortreffelijke
buurvrouw en schonk haar een doos
bonbons.
Mej. van Arkel dankte hierna alle spre
kers voor de gevoelvolle woorden en
voor de prachtige cadeaux.
Een druk bezochte receptie volgde,
waarbij verschillende bloemstukken en
prachtige cadeaux door oud-leerlingen
werden aangeboden.
