Soest voor 30 jaar.
De oplossing*
SOEST
VIERDE BLAD
Er werd in de raadsvergaderingen
van 30 jaar geleden niet met inktko
kers gegooid en ook sloeg men elkaar
geen blauwe ogen, maar het ging er
soms wel eens rumoerig aan toe en de
raadsleden bedienden zich zo af en toe
van zeer gespierde taal om uiting te
geven aan wensen of grieven. Vooral
wanneer de werkverschaffing ter spra
ke kwam werd er nogal eens gekra
keeld. Niet onbegrijpelijk, want enke
le leden vonden het heel gewoon dat
een huisvader een hele week moest
werken voor weinig rijksdaalders en
anderen vonden dit een schandaal. He
laas hadden de eersten de steun van
de minister, die blijkbaar ook van me
ning was, dat een gezin met een slor
dige vijftien gulden in de week aardig
wat deuren kon opentrappen.
De „Bonton-kous" staat bovenaan,
maar niet in prijs, werd er geadver
teerd. Dat zullen wel twee-recht twee
averecht kousen geweest zijn, maar
gelukkig de echtgenoten, die in deze
tijd leefden. Toen kon je de kousen
tenminste nog zien en ze gingen pas
kapot als de draagster in het prikkel
draad bleef hangen. Nu begint het lad
deren al bij een hoestbui.
„Ik werd heen en weer geslingerd
maar nu staat mijn besluit vast en ik
gebruik alleen nog maar Juliana-room-
boter", laat een advertentie door een
huisvrouw zeggen. Dat vervelende ge-
slinger is natuurlijk weer begonnen
toen die Juliana-boter uit de handel
verdween.
Heren winterjassen kostten maar
15 gulden. Voor dat beetje geld kon
den ze er ook nog een fluwelen kraag
op zetten en waarschijnlijk moest je
ze aan een ketting ophangen, want de
jassen uit die tijd waren zo zwaar als
lood.
P. kreeg een proces-verbaal omdat
hij een rijwielbelastingplaatje gestolen
had en D. werd bekeurd wegens woest
rijden. Waarschijnlijk had hij wel 40
km. gereden. Op de arbeidsbeurs kwa
men 6 metselaars vertellen dat ze zon
der werk waren, 4 opperlieden zaten
bij moeder de vrouw en 1 kantoorbe
diende had niets te bedienen en te ver
dienen.
Mussolini kwam een beetje in moei
lijkheden en in een Soester Courant
van november 1929 staat dat de Duce
lelijk op zijn huid gezeten werd door
partijen die nog niet verdwenen waren
om plaats te maken voor het alleen
reddingbrengende fascisme. Er stond in
het artikel dat men de nagels van
Mussolini geknipt had en een ring om
zijn snavel gelegd. Helaas kon hij met
die geknipte nagels en die omringde
snavel nog 15 jaar veel lawaai maken,
al was het kabaal dat zijn vriend Hit-
Ier schopte nog groter.
In de raad kwam een brief ter tafel,
waarin enkele bewoners klaagden over
het lawaai dat kippen, eenden en gan
zen maakten. Niet het gedierte kreeg de
schuld, maar de klagende mensen, die
volgens de vroede vaderen het slacht
offer waren van de „zenuwachtige
tijd". Als ze daarvan niet de dupe wa
ren, dan zouden zij zich niets aantrek
ken van gekakel of gesnater, maar
's avonds het moede hoofd rustig neer
leggen en insluimeren. Andere raads
leden vonden dit kletspraat en er kon
weer ruzie gemaakt worden. Er kwam
een voorstel het houden van pluimvee
binnen de kom van de gemeente te ver
bieden, maar de meeste raadsleden wa
ren het er niet mee eens, dat oppas
sende kippen, eenden en ganzen moes
ten lijden door het gedrag van minder
rustige zusters.
Er was veel belangstelling voor de
vliegerij en toen er nieuwe straten
kwamen werd er voorgesteld de Evert
van Dijklaan en Van der Hooplaan te
noemen. Dat ging niet door en men
koos Oranjelaan en Nassaulaan.
Peter v. d. Breemer was een goed
moedig man, maar soms kon het hem
in een raadsvergadering wel eens in
het verkeerde keelgat schieten. Op een
keer was dat zo erg, dat hij bedankte
als raadslid en aanstalten maakte weg
te lopen. De burgemeester suste zijn
verhit gemoed en Peter trok zijn over
haast besluit weer in.
Professor De Hartog, Kees Boeke
en de schrijver L. Penning kwamen in
het winterseizoen 1929-1930 naar Soest
om te spreken en Clinge Doorenbos om
liedjes te zingen en voor te dragen. Er
kwam ook een theologisch student, die
blijkbaar iets tegen Nietsche had en
hem een lachende leeuw noemde.
Een jochie van vijf jaar gapte de
kippen van zijn ouders en trachtte die
te verkopen. Een meisje van 16 ging
op pad om winkeliers op te lichten en
een knaap van 18 liet zich eerst met
bier vollopen voor hij een caféhouder
met een stoel te lijf ging. De bande
loosheid van de jeugd is dus geen ty
pisch verschijnsel van het jaar 1959
alleen, maar in 1929 maakte men er
niet zo'n drukte over en liet men geen
leger psychiaters los op de meisjes en
de jongelingen die ontspoorden.
Daardoor waren ze meestal heel gauw
genezen.
ARCHITECTUUR EN HUMANISME.
Ir W. Moerwijk heeft woensdagavond,
in Oranjehof, voor de leden van de
gemeenschap Soest-Baarn van het Hu
manistisch Verbond gesproken over het
onderwerp „Architectuur en Huma
nisme".
Iedere cultuur drukt haar stempel op
de architectuur en wel zo dat men in
een stad als Amsterdam nooit een
bouwwerk zal zien dat b.v. in Pakistan
thuis hoort of in China een typisch
Nederlands huis.
Wanneer men dit bedenkt kan men
zich afvragen of het humanisme ooit
zo'n invloed op de cultuur van een
bepaald land gehad heeft, dat dit tot
uiting gekomen is in de architectuur,
beeldhouwkunst en schilderkunst.
Deze vraag kan bevestigend beant
woord worden, want in de renaissance
is het christelijk humanisme van grote
invloed geweest. Tot de christen-huma
nisten behoorden Michel Angelo, Ra-
faël en Leonardo da Vinei.
In 330 is het christendom staatsgods
dienst geworden en voor het eerst kon
den kerken gebouwd worden. De basi
lica is de oudste kerkvorm en zij is zo
belangrijk, dat de katholieke kerk tot
voor kort nog altijd vasthield aan deze
basilica.
In de vijfde eeuw herleefde de belang
stelling voor de antieke cultuur en de
antieke filosofie werd zelfs een studie
vak. Zij werd beoefend door de neo-
platinisten en zij werden de voorlo
pers van de christen-humanisten, die
in de kerk leefden. Pas na de refor
matie vond een scheiding tussen chris
tenen en humanisten plaats.
De christelijke kunst was uitsluitend
gevoelskunst en zij stond geheel in
dienst van het doel der kerk, de mensen
tot christenen op te voeden. Dit moest
met beeldhouwwerken en schilderkunst
gebeuren omdat de meesten niet lezen
konden.
Door de invloed van het neo-platinisme
kwam er plaats voor de rede bij het
vervaardigen van kunstwerken en deze
humanistische tendenz heeft geduren
de de renaissance de kunst ingrijpend
gewijzigd.
Aanvankelijk maakten beeldhouwwerk
deel uit van het bouwwerk. Door de
humanistische invloed kwamen later
losse beelden in gebruik en deze ston
den niet zo volledig in dienst van de
kerk als voorheen. Er werd nu meer
op het kunstproduct als zodanig gelet
dan op de didactische taak die het te
vervullen had. Een der hoogtepunten
van deze vrijere kunst is de Piëta van
Michel Angelo.
Door de invloed van het Humanisme
werd de belangstelling voor de natuur
gewekt en vrije kunstuitingen ontston
den naast de typisch kerkelijke kunst.
In sommige kerken van Italië en
Zuid-Frankrijk kan men nu nog zien,
dat in de renaissance, als een soort
tegemoetkoming aan de humanistische
zienswijze, toegestaan werd naast fi
guren van heiligen afbeeldingen van
klassieke figuren aan te brengen.
Ir Moerwijl lichtte zijn uiteenzetting
met dia's toe.
VERLOTING „ZILVER TETRA".
De trekking van de propaganda-ver-
lotmg van de aquariumvereniging „Zil
ver Tetra" heeft zondagavond voor het
sluiten van de tentoonstelling plaats
gevonden.
De houders van de volgende loten kun
nen de prijzen afhalen op het adres
Vosseveldlaan 32.
14 17 53 106 130 150 183 206 248 259
264 281 283 293 322 329 422 447 473
498 574 598 655 807 817 832 927 949
1011 1116 1121 1172 1201 1215 1251 1307
1321 1333 1373 1386 1402 1558 1591
1594 1620 1644 1666 1669 1673 1735
1745 1754 1819 1820 1930 1989.
Uit de opbrengst van de verloting wor
den, naast de kosten van de tentoonstel
ling, enkele propaganda-avonden be
kostigd. De eerste van deze avonden
is op 23 november a.s. in hotel De
Gouden Ploeg, Middelwijkstraat.
Er zal een aantrekkelijk programma
worden geboden. Volgende propagan
da-avonden in dit seizoen zullen tijdig
worden aangekondigd.
Voor de tentoonstelling bestond zeer
veel belangstelling, zodat kan worden
gezegd, dat deze aan het doel heeft be
antwoord. Aan de op zondag door de
bezoekers gehouden keuring werd spon
taan deelgenomen.
Als mooiste aquarium werd door het
publiek no. 5 aangewezen.
D'e propaganda-avonden zijn ook be
doeld om meer belangstelling te wek
ken voor de aquariumliefhebberij.
VAN DE SOESTER COURANT
VAN VRIJDAG 13 NOVEMER 1959.
In Amsterdam is weer eens een speel-
club gesloten, alwaar gelegenheid werd
gegeven een nieuw spel te beoefenen,
dat weliswaar leek op roulette, maar
de rekenaars toch een eerlijke kans
bood om de juiste uitkomst te becijfe
ren.
In onze ministerraad is de loterijwet
op de helling genomen en volgens inge
wijden zal er een geoorloofde voetbal
toto uit de bus komen met een hoofd
prijs van maximum 25.000,(thans
al boven de 140.000,En tenslotte
heeft de algemene Vereniging voor
Vreemdelingenverkeer een actie inge
zet om de vreemdelingen in de hoofd
stad meer amusement te bieden en
toestemming voor een nachtclub te ver
krijgen.
De problemen liggen op hetzelfde vlak.
De Nederlandse wet schrikt de bui
tenlanders af en nu ze tussen vele
vliegvelden kunnen kiezen prefere
ren ze het land waar 's avonds iets „te
doen" is. De Nederlandse wet wil ook
de goklust beperken, om de weddende
mens tegen zichzelf te beschermen.
Er is een oplossing, die de meesten zal
bevredigen. Laat in ons land rustig
speelhuizen en casino's gedijen
voor de buitenlanders. Het tourisme en
het zakenbezoek zullen een ongekend
hoge vlucht nemen.
De deviezen zullen ons land binnen
stromen. Landgenoten worde de toe
gang verboden gelijk in Monte Carlo.
Een behoorlijk percentage van de winst
zij bestemd voor liefdadige instellin
gen, dan behoeven deze niet te azen
op de voetbaltoto, waarvan de opbrengst
ten goede blijft komen aan de sport.
En is de inzet bij deze toto voor de Ne
derlanders aan de hoge kant, laat men
er dan ook „eigen geldjes" van uitke
ren gelijk bij de Staatsloterij gebeurt.
Dan krijgen velen onfortuinlijken hun
centen terug en hebben ze niets ver
speeld. Bovendien kan het aantal for
mulieren tot één per persoon worden
beperkt.
Onderdrukken van de goklust is on
mogelijk. Het beste is haar in goede
banen te leiden en de resultaten ten
goede te laten komen aan de gehele
gemeenschap.
