Elektrisch, koken is goedkoop
SOEST
mtr-
..zulk heerlijk koken
DERDE BLAD
Ons trouwe jersey pakje.
egm van aeze
eeuw. Toen werd in deze kringen een
staking zonder meeer veroordeeld als
revolutionair en tegen de openbare orde.
Ondernemers en arbeiders stonden van
dag tot dag tegenover elkaar als twee
kemphanen, die van geen wijken wil
den weten en terecht of ten onrechte
hun zin willen doordrijven. Het prestige
stond op de voorgrond, het recht zat
ergens in een hoekje waar de slagen
vielen.
Intussen blijft die spoorwegstaking 1903
een historische gebeurtenis van de eer
ste rang voor de arbeiderswereld. Zoals
zo dikwijls groeide ook deze belangrijke
geschiedenis uit een vrij onbelangrijk
voorval. Er bestonden in die jaren al
lang verschillende arbeidsorganisaties
en één daarvan was de Ned. Vereniging
van Spoor- en Tramwegpersoneel, waar
van zeer veel werknemers in het spoor
wegbedrijf lid waren. Ook stakingen
waren in die dagen niet onbekend, maar
zij waren niet op grote schaal en goed
georganiseerd voorgekomen. Er was een
bizondere moed nodig om een staking af
te kondigen en zeker in 1903.
Het begon met één man.
Eind januari van dat jaar was er een
staking bij het Blaauwhoedenveem in
Amsterdam. Deze had de sympathie van
veel arbeiders in de hoofdstad. Bij tal
van andere bedrijven hadden de ar
beiders grieven tegen de de directies
wegens te lage lonen, te lange werk
tijden etc.
In een tijd, waarin nog geen enkele
wettelijke voorziening bestond ter be
scherming van de arbeiders, mag dat
geen wonder genoemd worden. Zo waren
er dus ook bezwaren tegen de arbeids
voorwaarden waarop de werknemers
bij de toen nog particuliere H.S.M. wa
ren tewerk gesteld. De werkgevers ver
zetten zich in die dagen nog principieel
tegen elk contact met arbeidersorgani
saties en zodoende werd er nooit .ge
praat, maar nam het mokken hand
over hand toe. Werkgevers hielden de
touwtjes extra strak en onder de ar
beiders heerste steeds een geladen stem
ming. Er broeide dus voortdurend iets.
Op de morgen van 29 januari kreeg
rangeerder Vreeken in Amsterdam op
dracht om een wagon naar Blaauw
hoedenveem te brengen, waar een sta
king heerste. Uit solidariteit met de
stakers weigerde Vreeken, waarop hij
onmiddellijk werd geschorst. Dit was de
druppel die bekende emmer deed over
lopen. Vele mede-arbeiders weigerden
daarop de dienst. Sein- en wisselhuis-
wachters verlieten hun post en weldra
stonden vele machines in de loodsen. De
staking in Amsterdam was begonnen en
sloeg weldra over naar Haarlem, Rot
terdam, Den Haag etc. Ook de arbei
ders bij het Staatsspoor verlieten het
werk.
De eerste stap gezet.
De directies van de spoorwegen ston
den raar te kijken, want dit was nog
nooit gebeurd. Eindelijk ligt hier de
grote betekenis van de spoorwegstaking
in 1903. Men werd zich aan arbeiders-
en ondernemerszijde plotseling bewust
dat een algemene staking mogelijk was.
Er was geen eenzijdige macht van werk
gevers meer. Bij de arbeidsovereenkomst
waren twee partijen, beide met plich
ten, maar ook met rechten.
Troelstra gaf zuiver de geest van die
dagen weer, toen hij schreef„Thans
zijn het niet de reders en de spoor
wegdirecties, die de bevelen geven, de
stroom woelend leven in de ochtend
ontsluiten, des daags laten bruisen en
voortrollen, des nachts sluiten - neen,
de arbeider toont thans zijn wil, zijn
macht, zijn groeiende heerschappij over
zichzelf en de wereld."
De directies begrepen de veranderde
omstandigheden en gingen onderhande
len met de leiders Oudegeest, v. d. Lin
den, Harms e.a.
De eisen die de stakers stelden, waren
niet hoog en werden ingewilligd. Vree
ken mocht niet worden gestraft, de sta
kers moesten zonder meer weer worden
aangenomen, herziening van lonen en
werktijden en staking van het vervoer
naar de vemen. Reeds de volgende dag
werd het werk hervat en op 2 febru
ari functioneerden de spoorwegen weer
alsof er nooit iets gebeurd was.
De „worgwetten".
Intussen had de regering zich beraden
over het gebeurde. De meerderheid in
de volksvertegenwoordiging kon zich
niet verenigen met een onderbreking
van het vervoer door staking. Alge
meen leefde het verlangen naar een
stakingsverbod voor overheidsdiensten,
in arbeiderskringen,
nmaatregel vond de volksver-
rdiging het noodzakelijk dat de
rwaarden van het spoorweg-
aan goedkeuring door de mi-
oest worden onderworpen. Om
sen te verwezenlijken diende
d ministerie Kuijper een vier-
ontwerpen in, waarin de ge-
verlangens van de overheid
eergelegd.
erskringen rees een storm van
uijper werd in veie kringen
agen meer een beul genoemd
minister en de wetsvoorstel-
en in linkse arbeiderskringen
tten" genoemd. In veel bedrij-
:n ontstond onrust en deining, maar tot
een staking kwam het nog niet. Toch
vond de regering de onrust te groot en
zij trok de verloven voor militairen in.
Dit vergrootte de onrust.
De mislukking.
De leiders van de onderscheidene vak
bonden voelden zich in die dagen nog
niet zo sterk. Er waren nog massa's on
georganiseerden. Bovendien durfde men
een openlijk optreden tegen de regering
niet aan. Alle bezadigde arbeiderslei
ders maanden tot kalmte.
De algemene staking werd niet gepro
clameerd, hoewel velen er voorstander
van waren. Niettemin legden de haven
arbeiders en een groot deel van de
spoorwegarbeiders opnieuw het werk
neer. De overheid won het pleidooi.
De treinen bleven rijden, zij het op be
perkte schaal en met vertraging. Nu
volgde de opdracht terug naar het werk
of ontslag. Velen kozen de weg naar het
werk. De algemene werkstaking was
een mislukking geworden. Ongeveer
2000 stakende arbeiders verloren hun
betrekking. Een somber einde voor de
vakbeweging van een in de aanvang'
met succes bekroonde actie.
De spoorwegstaking van 1903 bracht
eerst een overwinning voor de arbei
ders, later voor de werkgevers gesteund
door de overheid. Beide partijen hadden
verlies en winst geboekt. Zij stonden
nadien scherper tegenover e'kaar dan
ooit. Maar beide groepen trokken de
juiste conclusie uit het geleerde, waar
door de eerste steen gelegd was voor
de opbouw van de moderne vakbewe
ging, die na een aanvankelijke inzin
king uitgroeide tot een machtige steun
voor de arbeiderswereld.
HET OPENLUCHTTHEATER.
Ruim een jaar geleden werd in de ge
meenteraad besloten een krediet van
30.000,beschikbaar te stellen voor
het in orde brengen van het openlucht
theater. Dit is nu in orde, dank zij het
werk van de firma's Reesink en Vernet,
die respectievelijk voor de bouw en de
aanplanting zorgden.
In deze bouw was ook begrepen het in
orde brengen van het amfitheater, dat
plaats biedt aan 1200 bezoekers, die
geen last meer zullen hebben van het
stof, zoals vroeger, want daarvoor dra
gen de betonplaten zorg die als zitplaats
dienen.
In de vier lantaarns, aan de bovenzijde
van het amfitheater, kunnen schijnwer
pers geplaatst worden en het gehele
theater is ruim voorzien van stopcon
tacten. Het toneel is nu niet meer een
zandvlakte, maar een grasmat, met aan
de achterzijde beplanting, die voor een
natuurlijk decor zal zorgen. Een souf
fleurshokje is aangebracht, zodat leden
van toneelverenigingen bij openlucht
voorstellingen niet meer in paniek zul
len raken, wanneer blijkt dat ze niet zo
erg rolvast zijn.
De kleedgelegenheid, die tegen het fiets
pad achter het openluchttheater aan
ligt, is bijzonder mooi geworden en de
meest verwende groep zal zich hier
thuis kunnen voelen. Er zijn drie kleed
kamers met spiegels en wastafels en er
zijn enkele toiletten.
Soest heeft gebrek aan grote zalen,
maar verschillende verenigingen zijn
bijzonder gebaat bij dit openluchtthea
ter, dat nu aan alle eisen voldoet, welke
een verenigingsbestuur kan stellen.
In de afgelopen jaren is het theater
enkele malen uitverkocht geweest bij
toneel- of gymnastiekvoorstellingen,
maar ook waren er vaak lege plaatsen.
Wanneer de inwoners van Soest ervan
doordrongen raken, dat wij nu in onze
gemeente 'n openluchttheater van grote
allure hebben, dan moet het mogelijk
zijn dat steeds meer mensen aandacht
gaan schenken aan de voorstellingen die
hier gegeven worden en een avondje
uit naar het theater in de natuur als
een bijzonder aantrekkelijke avond gaan
beschouwen.
CONTACTAVOND S.E.C.
S.E.C. heeft gisteravond, in hotel Bos
en Duin een contactavond gehouden,
waarop met klaverjassen prijzen te ver
dienen waren, welke door de heer R.
ten Hove uitgereikt werden.
De uitslag is 1. Mevr. Verhoeven
4640 pnt. 2. Duys (4625). 3. P. v. d.
Heyden (4598). 4. L. van Breukelen
(4470). 5. G. v. Duinkerken (4316). 6. J.
van Ginkel (4315). 7. A. Ebing (4238).
8. B. de Rooy (4234). 9. H. Bosma (4128).
10. H. Brons (4122).
De troostprijs was voor St. Tuenter, die
2705 punten behaalde.
HEES WON LAATSTE WEDSTRIJD.
Hees speelde de laatste competitiewed
strijd tegen Valkenheide en won met
4-2. Al in de tweede minuut scoorde
Otten het eerste doelpunt en na een
'V- J
JflL w>
ssa
Een elektrisch fornuis is
praktisch onverslijtbaar
en vraagt bijna geen onder
houd. Mede dank zij de
huidige lage stroomprijzen
is elektrisch koken daarom
erg goedkoop geworden.
Het valt nu binnen ieders
bereik. De prijs van zo'n
prachtig elektrisch fornuis
zal u beslist meevallen!
De betaling kan op verant
woorde wijze over enkele
jaren worden verdeeld. In
formeert u er eens naar
bij uw elektriciteitsbedrijf
of uw installateur.
kwartier bracht dezelfde speler de stand
op 2-0. Bunt maakte nog voor rust het
derde doelpunt, dat gevolgd werd door
de eerste Valkenheidegoal, gescoord door
de middenvoor.
In de tweede helft werd het 4-1 door
Otten en kort voor het einde had de
Valkenheide-middenvoor opnieuw suc
ces. Hij bracht de stand op 4-2. Hees
was in deze wedstrijd beslist sterker en
de voorhoede van Valkenheide was niet
opgewassen tegen de hechte achterhoe
de van Hees.
VEILIG VERKEERSCURSUS.
Nadat slechts enige weken geleden de
cursus voor Veilig Verkeer werd afge
sloten start de actieve vereniging
woensdag 30 maart a.s. wederom met
een nieuwe cursus in restaurant Zon-
neheuvel. Bestuur en cursusleiders ho
pen weer op een grote deelname.
EERSTE RIT
AUTOMOBIELCLUB SOEST.
Ook de Automobieiclub „Soest" vangt
het nieuwe seizoen weer aan.
De eerste rit zal worden verreden op
woensdagavond, 30 maart a.s., met de
start te 7.30 uur bij Hotel Bos en Duin
aan de Bosstraat te Soest.
NIEUWE VOORZITTER.
In een buitengewone ledenvergadering
van de tennisclub Soest, welke gister
avond in het Oranje-Hotel gehouden is,
werd de heer J. H. van Breukelen tot
voorzitter gekozen als opvolger van de
heer G. Reimerink, die voor deze functie
bedankt heeft. De heer G. v. d. Poll
werd tot secretaris gekozen.
JAARVERGADERING
DIERENBESCHERMING.
De afdeling Soest van de Ned. Ver. tot
Bescherming van Dieren heeft gister
avond, in Eemland, de jaarvergadering
gehouden.
Voorzitter P. M. Wijsmuller verwel
komde de aanwezigen, in het bijzonder
mevr. Kip van de afdeling Baarn.
De overleden ere-voorzitter en oud
voorzitter, de heer Van Asselt, werd met
een minuut stilte herdacht.
In zijn openingswoord sprak de voor
zitter over de bruisende energie waar
mee gewerkt is. Hoogtepunt van het af
gelopen jaar was de heropening van het
dierenasiel op 6 juni. Spreker bracht
dank aan alle leden, donateurs, bestuurs
leden, de inspecteur en de asielhouder
voor de medewerking in het afgelopen
jaar.
In het bijzonder schonk hij aandacht
aan het werk, dat door mevr. Kok-
Staal in het belang van de vereniging
verricht is. Ook de secretaris, de heer
't Hart heeft een bijzonder druk jaar ge
had en de voorzitter dankte hem voor
zijn steun. De penningmeesteresse, mevr.
Van Woerkom, heeft een enorme taak
verricht. Haar werk wordt steeds om
vangrijker.
Voor het nieuwe asiel werd een koel
kast en een vleessnijmachine geschon
ken door iemand die op de achtergrond
wil blijven, maar de dank van de ver
eniging is door deze anonimiteit niet ge
ringer.
De inspecteur, de heer Van Renswouw,
heeft kans gezien het aantal donateurs
op 370 te brengen. Gedurende zes we
ken in het drukke seizoen heeft hij het
dierenasiel op uitmuntende wijze ver
zorgd en toch nog in de avonduren
het inspectiewerk bijgehouden. Vanaf
15 augustus is de verzorging van het
asiel in handen van de heer Postema,
die zijn werk met veel animo verricht
en verschillende verbeteringen aange
bracht heeft.
De prikkaartactie ten bate van het die
rentehuis en de hondenshow zijn ge
slaagd en ook in het afgelopen jaar kon
gerekend worden op de steun van ge
meente en politie.
De heer C. J. 't Hart bracht verslag uit
over het afgelopen jaar. Het terrein,
waarop het herbouwde asiel staat, is
aangekocht en dank zij giften en hypo
theken kon gebouwd worden. Het
hoofdbestuur leende 5000,Deze le
ning werd gegarandeerd door de ge
meente.
In februari 1959 nam de heer Van Bo
ven, die vele jaren penningmeester was,
afscheid van het bestuur. In juni werd
het herbouwde asiel geopend door de
voorzitter van het hoofdbestuur, dr. Hu-
genholz. In de zomermaanden hebben
enkele meisjes geholpen op het asiel.
Het jaarverslag van de penningmees
teresse, mevr. H. W. van Woerkom-
's Gravendijk, wees uit dat de ontvang
sten zeer bevredigend waren. Het kapi
taal steeg van 19200,tot 21000,
Aan de verplichtingen ten aanzien van
rentebetalingen en aflossingen kon stipt
voldaan worden. Van een der leningen
werd de eerste rentebetaling geschon
ken.
De heer C. J. 't Hart bracht verslag uit
van het asiel. In totaal werden bijna
10.000 overnachtingen geboekt van pen-
siondieren, zwerfdieren en dieren waar
van de eigenaars afstand deden. De
heer 't Hart, die drie jaar gedelegeerde
van het bestuur bij het asiel was, moet
deze taak door drukke werkzaamheden
aan de voorzitter overdragen. Bij af-
1 wezigheid zal deze vervangen worden
VAN DE SOESTER COURANT
VAN DINSDAG 22 MAART 1960.
door mej. Koopmans.
Mevr. v. d. Hurk bracht verslag uit van
de kascommissie en in de nieuwe kas-
commissie werden mevr. v. d. Hurk en
mevr. Visser gekozen. De heer N. v. d.
Broek werd als bestuurslid herkozen en
de aftredende mevr. E. Roelofs-Weijer
werd opgevolgd door mevr. E. Wijs-
muIler-Batterman. De heren P. M. Wijs
muller en C. J. 't Hart werden tot af
gevaardigden naar de algemene verga
dering in Apeldoorn gekozen.
STAATKUNDIG GEREF. PARTIJ.
Op een morgenavond door deze partij
te houden vergadering spreekt ds Ha
verkamp van Groenekan.
JAARVERGADERING V.A.R.A.
De afdeling Soest van de V.A.R.A. heeft
de jaarvergadering gehouden, waarin
het bestuur als volgt is samengesteld
B. Littooy, voorzitter K. F. Mud, twee
de voorzitter B. Nelis, secretarisJ.
v. Oven, penningmeester mevr. Beer-
nink-Colenbrander en de heren C. J.
van Veelen en D. H. v. Toor.
In zijn welkomstwoord sprak de voor
zitter zijn vreugde uit over de goede
opkomst. Hij schetste het grote belang
dat de V.A.R.A. als radio-omroep heeft
en constateerde met voldoening dat het
aantal leden de 500.000 gepasseerd is.
Daarmee staat de V.A.R.A. op de tweede
plaats van de omroepverenigingen.
Ook in Soest is het ledental stijgende.
Op het ogenblik zijn er 650 leden.
Het jaarverslag van de secretaris en het
financieel overzicht van de penning
meester werden goedgekeurd. Het jaar
verslag en het omroeprapport van het
hoofdbestuur werden behandeld, waar
na de heren Colenbrander, Bos en mevr.
Bons-Nagtegaal in de kascommissie ge
kozen werden. Voor de districtsverga
dering, welke op 9 april in Utrecht ge
houden zal worden, werden 4 afgevaar
digden gekozen.
Een van de meest interessante stof
fen die er zijn is wel jersey, vooral de
wollen jersey. Het leuke van die stof is,
dat ze zowel in de zomer als in de win
ter en alle tussenliggende seizoenen kan
worden gedragen. Dat is ook de reden,
dat jersey zo'n aftrek vindt bij de dames,
want kleding van goede jersey ver
vaardigd, heeft altijd een zeker cachet,
Het is merkwaardig, maar het heeft al
tijd een volkomen eigen karakter.
Daarom zal in vrijwel geen enkele gar
derobe kleding van deze stof ontbre
ken. In het bizonder is zij geliefd wan
neer er pakjes van gemaakt worden.
We kennen ze allen, die leuke deux-
pièces, die bovendien zo prettig zitten
en de draagster zo buitengewoon cor
rect kleden.
Ook dit seizoen en vooral in het voor
jaar zullen er weer veel jersey cos-
tuumpjes gedragen worden. Onze illu
stratie toont een voorbeeld uit de nieu-
collectie op dit gebied. Het is een twee
delig model, vervaardigd uit een lichte
gemêleerde wol. Geheel volgens de nieu
we modelijn is het jak wat langer dan
voorheen. Het geheel heeft een keurige
snit en is zeer sjiek. Zeer modern en bi
zonder is de ceintuur, die aan de bin
nenkant een ruitpatroon heeft van zach
te pasteltinten en in een losse strik ge
knoopt wordt, zodat ook het ruitdessin
zichtbaar is.
Het opvallende van deze ceintuur is wel,
dat deze zo gemaakt is, dat ze op de
rechter heup breed is en smal naar
links toeloopt.
Dit geheel gecombineerd met een leuke
halsketting en een modieus hoedje,
handschoenen en schoenen maakt van
de draagster een elegante verschijning.