TUD VAN OMWENTELING.
GEZIEN BIJ LIEN
Mej. E. v. d. Werff
95 jaar.
SOEST.
HET OOG GERICHT OP
Mr G. B. J. HILTERMAN.
Advertenties voor ons blad
UITGAVEDRUKKERIJ SMIT SOESTDUK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE VAN WEEDESTRAAT 29A, SOESTDIJK TELEFOON 2566 GIRO 126156
Abonn. p. kwart, 2,10 - per pest 2,25
VRIJDAG 6 JANUARI 1961.
40e JAARGANG No. 2.
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag.
De geschiedenisboeken zullen later ver
halen, dat bij de intrede van het jaar
1961 de toestand in de wereld er niet
bepaald rooskleurig uitzag.
Er heerst een diep wantrouwen tussen
de grootste volken op aarde. De wereld
bevindt zich in een grote omwenteling,
waarbij oude waarden en toestanden
worden opgeheven om plaats te ma
ken voor nieuwe landen, nieuwe re
geerders, nieuwe constellaties en situa
ties.
Wetenschap en techniek geven een bij
zonder snelle ontwikkeling te zien, die
meewerkt de situaties te doen veran
deren en die in menig opzicht tevens
een wapen wordt in de ideologische en
economische strijd tussen de grote
machtsblokken in de wereld.
Al wat gevestigd is tracht zich te hand
haven, zowel op politiek-, economisch
en cultureel gebied als op dat van de
religie. Het valt ook weer aan om
zich te verdedigen en nieuwe ideeën
voeren eveneens strijd om zich een
plaats te veroveren.
Er zijn vele brandpunten in de we
reld van vandaag, die tot openlijke uit
barstingen kunnen leiden en daarmede
de gruwelijkheden van een oorlog over
landen en volkeren kunnen brengen.
We denken aan de onbehaaglijke situa
tie in Kongo, waar oost en west trach
ten de ander het vinden van een steun
punt te verhinderen. Aan de nog altijd
niet opgeloste kwestie in Algerije, die
reeds zovele levens heeft gekost en
er ongetwijfeld nog meer zal vergen.
Aan de respectievelijk door oost en
door west gesteunde binnenlandse strijd
in Laos, een vervolg van het opdringen
van het communistische machtsblok in
Azië. Aan het demagogisch geschreeuw
van -ladeneaië-- om-het door Nedertanu
beheerde deel van Nieuw-Guinea in
bezit te krijgen, met bedreiging van
bewapening en openlijke oorlog. Aan
de zeer labiele situatie in het nabije
oosten, waar Israëls bestaan voortdu
rend bedreigd wordt door de Arabische
volken. Aan de voortdurende grens
incidenten tussen China en India, die
ook de vonk kunnen vormen waaruit
een grote brand ontstaat. En er zijn in
vele landen de pogingen tot verande
ring van regiem, die in vele gevallen
ook neerkomen op uitingen van de in
de wereld aan de gang zijnde politieke
strijd.
Zo'n keer of drie, vier elke week
Doet moeder een kwartier geen steek,
Dan wordt ze onderwezen
In vrouwen-ochtendgymnastiek,
Dus zonder mannelijk publiek.
Gegeven door Lien Dreese
Buik maar in en
Adem uit;
Armen losjes
Naar de kuit;
Knieën buigen,
Recht die rug,
Drieje-viere
En terug
De radio klinkt uit de hoek
Aan de piano Arie Snoek.
De trapfiets zijn de vrouwen zat,
Maar wie een bromfiets heeft gehad
Is al weer half genezen;
Wie door die kleine-luyden-ford
Een tikkeltje te mollig wordt
Doet 's morgens aan Lien Dreese
Voeten voorwaarts
En omhoog,
Steun maar op uw
Elleboog;
Linker heupdraai,
Niet zo plomp,
Ene-tweeje,
Romp en rrromp.
Wat duizelig veegt moe zowaar
Een kop en schotel van 't dressoir.
Ma sloofde zich op wasdag af
Tot Sint de wasmachine gaf,
Nog altijd onvolprezen;
Maar wordt ze door dat instrument
Een weinigje te corpulent
Haar redster is Lien Dreese
Rollen, rollen,
Heen en weer,
Bipsmassage,
't Doet geen zeer;
Armen losjes,
Om de knie,
Zachtjes drukken,
Tweeje-drie.
Zo blijft ma rijzig als een plank
En voor ons, mannen, rank en slank
In deze snel veranderende wereld wens
ten we elkaar een „gelukkig nieuw
jaar". We beseffen wel, dat de wereld
situatie er nu niet zo erg rooskleurig
uitziet, maar ieder leeft in de hoop,
dat er toch geen uitbarsting zal ko
men. Ieder vertrouwt op de leiders der
volken, dat zij wapengeweld zullen
weten te voorkomen. Niemand wil oor
log, noch in het westen, noch in het
oosten. En het gaat er alleen maar
om, of de leiders de daden weten te
vinden, die het wantrouwen tussen hen
wegnemen.
Wij kunnen er toch niets aan doen,
zegt de gewone man.
Is er dan in uw hart geen wantrou
wen Tegen niemand Als dat er wel
is, hoe kan men dan verwachten, dat
dit in groter verband ooit opgeheven
zou worden
We zullen de wil tot vredig samenle
ven op deze aarde toch in de eerste
plaats van ons zelf moeten laten uit
gaan. Zelf het wantrouwen tegen wie
of wat dan ook trachten uit te ban
nen, door contact teleggen met de
gewantrouwde en met hem of haar te
praten. Uit te praten wat ons scheidt en
te zoeken naar wat ons kan binden,
zodat er vertrouwen groeit en daar
mede de vrede gediend wordt.
Daar zal dan vaak het prestige voor
opzij gegooid moeten worden. We zul
len de minste moeten willen zijn. Maar
wat is dat prestige eigenlijk Er kan
een veel waardevoller iets voor terug
gewonnen worden, vertrouwen en vre
de. En flat wil immers ieder mens be
reiken
Welnu, moge 1961 dan die gedachte,
die wil, dat vertrouwen in de ander
en uiteindelijk die zo algemeen begeer
de vrede brengen. We hebben het hard
nodig. Het betekent, dat we ook het
nieuwe met vertrouwen tegemoet tre
den. We kunnen de vaart der tijden
niet tegenhouden, we moeten mee. Dat
kan, als we maar beseffen, dat de mens
in het algemeen steeds naar het beste
zoekt en dat de snel veranderende tijd
ook nieuwe instellingen van ons vergt.
De woning Eemstraat 2 is een bijzondere
woning. In de eerste plaats omdat het
vele tientallen jaren geleden het huis
was waar de Soester gemeenteraad ver
gaderde en in de tweede plaats omdat
mejuffrouw E. v. d. Werff daar als ver
loskundige woonde gedurende de dertig
jaar dat zij Soester vrouwen bijstond
als zij moeder werden, terwijl zij er
nu ook al weer dertig jaar als gepen
sioneerd gemeente-verloskundige woont.
Dat werd ze toen ze 35 jaar was, zo
dat een snel rekensommetje aan het
licht brengt dat zij nu 95 is.
Dat klopt volkomen, want zij bereikte
deze hoge leeftijd een der laatste dagen
van 1960.
Mej. v. d. Werff werd in 1865 geboren
in Dokkum en zij bleef daar 28 jaar.
Toen ging ze naar Rotterdam om opge
leid te worden tot verloskundige. Na
de opleiding kreeg zij een aanstelling in
een Haags ziekenhuis en in 1900 kwam
ze naar Soest omdat de gemeente een
verloskundige nodig had.
Dat was me wat in die tijd voor een
vrouw, die op de gekste momenten weg
geroepen werd. De Soester bevolking
bestond uit een paar hele rijke mensen
en verder waren ze allemaal even arm.
Een zenuwachtige aanstaande vader, die
mejuffrouw v. d. Werff kwam waar
schuwen, deed dat dan ook meestal lo
pend en op dezelfde wijze moest zij
naar de aanstaande moeder. Soms dicht
bij, maar ook soms heel ver weg.
Naar de Wieksloot, naar Soesterberg en
zelfs naar Den Dolder, want daar stond
een fabriek van Pleines en de directeur
had aan de Soester verloskundige ge
vraagd of zij zich ook wilde ontfermen
over de vrouwen van zijn arbeiders, die
bij de fabriek woonden.
Natuurlijk kon dat, maar daarmee nam
het lopen nog meer toe. Gelukkig werd
de spoorlijn Baarn-Utrecht aangelegd en
soms was het wel eens mogelijk dat de
verloskundige - op pad naar de verre
Dolderseweg - met een lorrie kon mee
rijden.
Een fiets bracht maar ten dele uit
komst, want Soest had veel zandwegen
en vooral in de winter was er geen door
komen aan. Dan maar weer lopen met
hele stevige schoenen en als het glad
was op kousen, om tenminste nog een
beetje vooruit te komen.
Prins lernhard gaat met een
Er werd wat aan de wegen gedaan
en de fiets kwam meer in gebruik. Het
was een mooie rode fiets en als Soester
ingezetenen dit rijwiel voor een huis
zagen staan, dan wisten ze dat er een
baby op komst was.
Soms vergisten ze zich ook wel eens,
want een verloskundige maakt vaak hele
rare dingen mee en een enkele maal
kwam het voor dat ze geroepen werd
om te constateren of een blijde gebeur
tenis aanstaande was.
Teleurstelling en soms boosheid waren
het gevolg als mej. v. d Werff moest
verklaren dat „de aanstaande moeder",
die dat helemaal niet was, maar wat
minder moest eten als ze last kreeg met
het aantrekken van kleding.
Jarenlang liep de nu 95-jarige bij nacht
en ontij langs de Soester wegen, slechts
verlicht door de maan, terwijl verder
petroleum voor verlichting moest zor
gen. In het holst van de nacht vele kilo
meters op weg naar een bevalling, die
soms nog heel lang op zich liet wachten
omdat een al te bezorgde vader zich te
snel tot de verloskundige gewend had.
Soms wel eens een beetje geluk, als er
een wagentje of een rijtuig ter beschik
king was en aan zo'n ritje is een dwaze
gebeurtenis verbonden.
Mej. v. d. Werff kwam in een rijtuig
van Soesterberg. Plotseling ging de
deur open en een militair dook naar
binnen, die hijgend verklaarde dat hij
door de gevechtslinie heen moest. Er
was blijkbaar een oefening en het leek
hem verstandig in dit rijtuig de vijan
delijke linies te doorbreken. Toen dat
gelukt was sprong hij er weer uit.
De lange voettochten naar Soesterberg
waren geen pretje omdat 't Soester
Hoogt vijftig jaar geleden veel hoger
was dan nu. Mej. v. d. Werff plaatste
een ingezonden stuk in de plaatselijke
krant en de gemeente was zo vriende
lijk de bult voor een deel te laten af
graven. Daarvan hebben we nu nog
plezier.
Er lopen in Soest enkele duizenden man
nen en vrouwen tussen de dertig en de
zestig rond, die geboren werden onder
het wakend oog en met behulp van de
vaardige handen van mej. v. d. Werff.
tiet kunnen er 3000 zijn, maar misschien
nog wel meer ook, want in Den Haag
en Soest heeft de thans 95-jarige gepen
sioneerde verloskundige geassisteerd bij
4V2 duizend bevallingen.
In 1930 pensioen. Een tientje in de week,
of juister uitgedrukt 130,75 per drie
maanden. Dat was geen vetpot, maar
in de jaren 1900 tot 1930 was ook niet
met geld gesmeten en toch had mej.
v. d. Werff kans gezien het oude raad
huis, waarin zij als huurster woonde,
te kopen.
Dat moest ze wel, want de eigenaar wil-
skileraar per skilift naar boven.
de het kwijt omdat hij tegen de hoog
nodige reparatiekosten opzag.
Nu zijn we tientallen jaren verder en
mej. v. d. Werff woont nog steeds in
hetzelfde huis. Het is er niet beter op
geworden, maar zij zal er toch haar hon
derdste verjaardag nog wel kunnen vie
ren.
LEERLINGENAVOND
IDA REININK-JONGSMA.
Ook dit jaar is de leerlingenavond van
mevr. Ida Reinink-Jongsma, in de zaal
van gebouw Credo, een bijzondere avond
geworden met uitstekende prestaties, ge
leverd door leerlingen van verschillende
leeftijden.
Mevr. Reinink opende de avond met een
welkomstwoord tot de vele aanwezigen.
Zij wees erop, dat alle leerlingen ver
langend waren hun prestaties te tonen.
Op deze avond lagen deze prestaties
nogal verschillend vergeleken bij de
avond van IV2 jaar geleden en er zijn
heel wat namen bijgekomen. Deze leer
lingen hebben dus IV2 jaar of minder
studietijd gehad, maar toch zou men
kunnen constateren dat er onder de
vrouwelijke en mannelijke debutanten
aardige resultaten liggen voor zo'n kor
te lestijd.
Het bijzondere van deze avond vond
mevr. Reinink dat voor 't eerst na vele
jaren de naam van een moeder op het
programma stond. Zij staat altijd wat
huiverig tegenover het lesgeven aan
„mevrouwen", om het onzekere resul
taat in verband met de leeftijd, maar zij
was er van overtuigd dat deze moeder,
als zij met haar dochter gespeeld zou
hebben, een extra applaus zou krijgen.
Mevr. G. D. S. Hoegen Dijkhof-Wanrooy
opende nu de rij met haar dochter
Truuske voor het spelen van Rondo F
dur, origineel voor quatre mains ge
schreven door Joh. Chr. Bach.
Het hartelijke applaus was inderdaad
verdiend en het bracht een leerling-va
der ertoe met zijn zoontje iets dergelijks
te presteren. Het waren de heer W.
Butzelaar met Wim Butzelaar jr.
Een groepje leerlingen, dat drie maan
den les heeft, was nu aan de beurt.
Henny Schippers blonk uit met een
allegretto en zij zong uitstekend, be
geleid door Frans Wisse.
Het volgende groepje had een klein
jaar les. Goede prestaties met Janny
Samsom als uitblinkster. Zij speelde een
musette uit een gavotte van Joh. Seb.
Bach. Ook Mieke Higler met een rondo
en etude deed het uitstekend.
Jan Rip - een jaar les - speelde vlot
uit het hoofd een dans van Mozart, Hans
v. d. Kuy - ruim een jaar les - speelde
Für Elise van Beethoven zeer goed.
Men fluistert dat Mr G. B- J. Hilter-
man - overbekend als politiek com
mentator van radio en televisie - in
het huwelijksbootje wil stappen met
Ageeth Scherphuis - overbekend als
t.v.-omroepster en als vrouw, die twee
maal bijzonder zwaar getroffen werd
door het noodlot. Eerst verloor zij haar
man door een vliegtuigongeluk en korte
tijd later haar zoontje door de verdrin
kingsdood.
Als het waar is wat men fliustert dan
is mr G. B. J. Hilterman een verstan
dig man.
Er wordt ook gefluisterd dat de heer
Hilterman grommend geprotesteerd
heeft tegen de uitlatingen van Wim
Kan in zijn oudejaarsavond-babbeltje,
voorzover die de Haagse Post en zijn
hoofdredacteur betreffen. Mr. Hilter
man is hoofdredacteur van de Haagse
Post en dus is dat grommend proteste
ren wel begrijpelijk. Verstandig was het
echter niet en de heer Hilterman had
even aan de onsterfelijke Willem Parel
en zijn vermaning moeten denken
„Niet op reageren, Lena", zou veel han
diger geweest zijn, want nu moest ieder
een nog eens nagrinneken om die boze
meneer Hilterman die kwaad was op
die leuke Wim Kan. En waarom
Wim Kan zei dat we de Papoea's in
Nieuw Guinea ontwikkeling gaan bij
brengen. Daar is geen kunst aan, be
weerde de meest-beluisterde man van
Nederland. Eerst stuur je ze Ot en Sien
en als ze dat uit hebben dan geef je ze
de Haagse Post. En over meneer Hilter
man zelf „Die man kan het zo mooi
vertellen dat je na afloop van zijn com
mentaar op het wereldnieuws inziet dat
je het zelf allemaal verkeerd bekeken
on ie jmctcsn ^.uiclclijk ge
maakt hoe stom het was dat je het zo
bekeek."
Nee, dan minister Staf, twee jaar ge
leden. Die werd tienmaal zo erg door
de wringer gehaald als meneer Hilter
man. Hij was echter een verstandig
man en toen een dagblad hem opbelde
om zijn mening over de uitzending van
Kan te geven, toonde hij zich enthou
siast over het oergezellige babbeltje van
een uur.
Men fluistert ook dat minister presi
dent Prof. De Quay aan Wim Kan een
telegram zond om hem geluk te wensen
met het succes van zijn uitzending.
Dat is echt veel verstandiger dan grom
mend protesteren.
Trouwens, meneer Hilterman mocht blij
zijn, dat er zo'n reclame voor zijn blad
gemaakt wordt. Kent u iemand die de
Haagse Post leest Ik niet. En Elsevier
Tientallen KANTMAN.
worden tot maandagmiddag 5 uur
aangenomen voor opname in de
courant van dinsdag en tot don
derdagmiddag 5 uur voor de cou
rant van vrijdag.
Buitengewoon aardig waren de canons,
die het meisjeskoor onder leiding van
mevr. Reimerink zong.
Truusje Hoegen Dijkhof speelde fout
loos Bagatel op 119 nr 1 van Beetho
ven, Truusje Kragt blonk uit met een
wals van Durand en Adrie de Wolf
voelde het cantabile uit een Andante
van Mozart bijzonder goed aan.
Na de pauze de sterren. Jan Broekhuis,
zeer muzikaal, een met een uitstekende
voordracht, bracht Impromptu op 90 nr
1 van Schubert. Thea Blankenstein speel
de het moderne „Dans 1'église" van de
Severac goed en Tine Higler speelde
Srhumann zo fijnzinnig als deze compo
nist gespeeld moet worden.
Een nocturne van Chopin bracht Edy
van Calck met goede voordracht, Geert
Smit speelde een wals van Chopin mu
zikaal en vingervlug en Joke Westerveld
besloot het solistisch gedeelte met het
bijzonder moeilijke maar toch goed ge
speelde Consolation van Franz Liszt.
Een fabel van Lafontaine, muzikaal be
werkt door Henriette van Tussenbroek
werd uitgevoerd door het meisjeskoor,
dat goed acteerde, met medewerking van
mevr. T. v. Dijk-Dubois, in de aardige
rol van Perrette.
De leerlingen boden mevr. Reinink-
Jongsma bloemen aan en dit betekende
het einde van een prettige avond. Zowel
voor de lerares en de leerlingen als voor
de ouders.
