DE LAPPEN
li li 1 IJ
-i MJt -i
een volk dat leeft aan de rand van Europa*
POLCIRKELM
Drijf de onzuiverheden
uit Dw bloed.
TWEEDE BLAD
Firma G. van de Pol
Loodgieters-
werkzaamheden.
UW SUCCES IS ONZE
RECLAME.
Auto- en Scooterrijschool
D. ENGEL
Promotie
bij de brandweer.
VERF EN LAK
Judo ira Soest.
Wilt U niet teleurgesteld
worden
GARAGE „DE SOESTER"
Zoekt men naar de eerste vermel
ding van de Lappen, dan kan men op
de Romeinse geschiedschrijver Taci-
tus teruggrijpen. Hij noemde dat volk
in het hoge Noorden van Europa „fen-
ni", wat Finnen betekent. Helaas ver
giste Tacitus zich hiermee, want de
Lappen hebben met de Finnen slechts
weinig gemeen.
Sedert de 13e eeuw spreekt men al
gemeen van Lappen, maar de Lappen
zelf noemen zich „sameh" (zaad). Dit
volk geeft de anthropologen meer
raadsels op dan zij tot nu toe konden
oplossen. Vroeger geloofden de ge
leerden, dat de Lappen van Mongoolse
oorsprong waren, maar de theorie
vindt nog slechts weinig aanhouders.
Volgens de tegenwoordig meest geloof
waardige theorie zijn de Lappen nako
melingen van een mensenras, dat zijn i
plaats tussen blank en geel had.
7
W&SSÊÉÊi
few,
Deze witte stenen geven geen grens
aan, maar de Poolcirkel.
Waar vandaan de Lappen kwamen en
wanneer hun voorvaderen zich in deze
streek vestigden, is eveneens onopge
helderd. De verschillende hypothesen
weerspreken elkaar gedeeltelijk zeer
ernstig.
Volgens schattingen, die er geen aan
spraak op maken nauwkeurig te zijn,
moeten er nog ongeveer 30.000 Lappen
zijn. Ongeveer 8000 van hen leven in
het Zweedse Lapland; de overigen zijn
verdeeld over Finland, Noorwegen en
"het schiereiland Kola. Het Zweedse
Lapland is tweemaal zo groot als Ne
derland en België samen.
Zeer stemmingsvol, vooral aan de wijde meren, is de korte tijd van de zomer
in Lapland, als de zon niet ondergaat.
komt echter niet de Amerikaanse we
reldstad aan de Hudson die kroon toe
maar de erststad Kiruna in Lapland,
welke evenwel slechts 20.000 inwoners
telt.
In Zweden zijn elf scholen speciaal
voor Lappenkinderen. De leerlingen
worden noch met wiskunde noch met
talen geplaagd. Zij leren praktische
dingen, zoals het opstellen van vallen,
het doden van wild, lassogooien en
dergelijke. De oudste school van dit
soort werd ongeveer 300 jaar geleden
gesticht. Ze wa^ de eerste „ambachts
school" van Europa.
Kort voordat de winter in Lapland
begint, worden de rendierkudden sa
mengedreven.
Met ervaren blik zoeken de mannen
de dieren uit, die aan het mes moeten
worden overgeleverd. Lasso's snorren
door de lucht, slingeren zich om de
geweien en nekken. De gevangen die
ren verzetten zich, maar dat helpt hun
niets.
Hun lot is de dood. Beter ver
gaat het de jonge dieren. Voor de
eerste maal in hun leven maken zij
met de lasso kennis, maar zij komen
er met twee messneden in de oren
vanaf. Die sneden dienen als herken
ningsteken.
Elk jaar herhaalt zich dit bloedige
drama. Elk jaar winden de dieren
vrienden zich over deze wrede slacht
partij op, die niettemin noodzakelijk
is, Voor de Lappen, die van de ren
dierteelt leven, zijn de kudden de ba-
ff*» ^.-4
Een rendier wordt met de lasso gevangen.
Als men over de Lappen hoort spre
ken, dan denkt men bijna automatisch
aan een Nomadenvolk, dat met zijn
rendierkudden rondtrekt, maar ook
die voorstelling is niet helemaal juist.
Slechts 2000 van de Zweedse Lappen
leven van de rendierteelt, de overigen
hebben een vaste woonplaats gekozen
en vinden hun bestaan in de landbouw
en visserij.
Lapland geldt voor de meeste men
sen als een ongerept land, als een ge
weldig Nationaal-Park, waarin men
dagenlang kan rondtrekken zonder
enig teken van civilisatie te ontmoe
ten. Met de nodige beperkingen is dat
nog wel waar. De Zweedse regering
heeft gedurende de laatste jaren in
Lapland talrijke waterkrachtstations
laten bouwen, soms tot verdriet van
de Lappen, die daardoor een vermin
dering van hun weideoppervlak vrees
den.
Vraagt men naar de grootste stad
ter aarde, dan luidt algemeen het ant
woord: New York. In oppervlakte
sis van hun bestaan. Het vlees van de
dieren is niet alleen hun voornaamste
voedingsmiddel, maar biedt naast de
huidenverkoop ook de enige mogelijk
heid om geld voor noodzakelijke in
kopen te krijgen. Zou er een verbod
voor het slachten van rendieren zijn,
dan zouden de Ren-Lappen verhonge
ren. Bovendien zouden de kudden zich
binnen enkele jaren zozeer uitbreiden,
dat de weidegronden niet meer vol
doende zouden zijn.
De rendierfok is tegenwoordig niet
meer romantisch. Men kan dat betreu
ren, maar dat verandert niets aan het
feit. Het percentage Lappen, dat van
de „ren" leeft, wordt steeds kleiner,
niettegenstaande de regeringsmaatre
gelen, die het uitsterven van de laatste
Nomaden van Europa moeten verhin
deren.
Steeds meer jonge Lappen zoeken
werk in de industrie, vooral in de
ertsmijnen van Kiruna. Van degenen,
die hun traditionele „beroep" trouw
bleven, passen zich steeds meer aan de
Lappen in hun woontent.
Kiruna, bekend door zijn rijke erts-
voorraden, is in oppervlakte de groot
ste stad ter wereld - met slechts 20.000
inwoners.
civilisatie aan. De tijd der Lappen, die
eenzaam van weidegrond naar weide
grond trokken, loopt steeds meer ten
eind. In hun tenten vindt men dik
wijls al radio's en een heel enkele keer
reeds koelkasten, die hun door han
dige vertegenwoordigers zijn verkocht.
De kleurrijke Lappenklederdracht
ziet men tegenwoordig niet meer zo
vaak als vroeger. Binnen enkele jaren
zal ze waarschijnlijk alleen nog uit de
mottenballen gehaald worden, als er
toeristen komen.
De Zweedse regering ziet zich voor
een moeilijk probleem gesteld. Ze wil
de Lappen voor de ondergang behoe
den, maar dat is op lange termijn
slechts mogelijk, als ze haar onderda
nen in het hoge noorden de mogelijk
heid biedt, zich in de wereld van van
daag te voegen. Dat betekent ech
ter uiteindelijk, dat de Lappen moeten
assimileren. Pessimisten geloven, dat
de Lappen, het geheimzinnigste volk
van Europa, uitgestorven zullen zijn,
voordat de wetenschapsmensen gele
genheid hebben gehad om alle vragen
te beantwoorden, die dat volk hun ge
steld heeft. De veronderstelling, dat de
pessimisten geliik krijgen is niet denk
beeldig.
Daarmee verlost ge Uzelf
van Rbeumatlscbe Pijn.
Kruschen Salts is daartoe het aange
wezen middel. Dat komt omdat de
stimulerende werking van Kruschen de
bloedzuiverende organen weer tot jeug
dig-krachtige werking aanspoort. Zo
dra dat gebeurt kunnen onzuiverheden
in 't bloed zich niet meer vastzetten,
die nu prompt worden afgevoerd langs
natuurlijke weg. En daarmee behoren
uw pijnen dan tot het verleden. Geen
wonder dat duizenden lijders aan rheu-
matische pijnen de werking van Kru
schen een verlossing vinden.
gewrichten en snieren te verdraaien
of te verwringen of beenderen door
hefboomwerking te kneuzen of te bre
ken. Ook waren er grepen die er op
bedacht waren de tegenstander door
verstikkingsgevaar uit te schakelen.
Na de ridders legde het gewone volk
zich op deze wat ruige verdedigings
methode toe. Neusklem, nekklem, hoofd-,
pols-, schouder- en elleboogklem werden
gebruikt om tegenstanders uit te scha
kelen en men leerde tientallen verde
digingstrucjes tegen messteken, stok
slagen, boksstoten, trappen en aanval
len met diverse voorwerpen. Er ont
stonden in Japan vele scholen en in
het laatst van de vorige eeuw maakte
de Japanner Jigoro Kano, een grondige
studie van het jiu jitsu, waaruit hij
het judo vormde. Dit judo is een veel
minder ruig gedoe. Het is 'n sport met
wedstrijdvorm en tegen het eind van
de dertiger jaren verdrong het judo in
ons land het jiu jitsu nagenoeg ge
heel. Bij judo gaat het er in het ge
heel niet om de tegenstander letsel toe
te brengen of pijn te doen maar hem
op technische juiste wijze uit te scha
kelen. En soepel, want ju betekent
zacht en do is weg of pad.
VAN DE SOESTER COURANT
VAN VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1961.
Zesjarigen kunnen reeds met judo be
ginnen, maar er is ook niets op tegen
dat 45-jarigen hun debuut maken bij de
judosport. Voor hen zal het echter
sport moeten blijven en geen plaats
moeten maken voor de echte wedstrijd
sport.
Judo heeft tienduizend beoefenaren in
ons land en binnenkort kan men judo
enthousiastelingen ook in Soest bezig
zien. En misschien bevinden zich on
der hen ook meisjes, die naast de judo
om een snuifje jiu jitsu vragen, opdat
zij zich zekerder zullen voelen wan
neer zij geconfronteerd worden met
halve garen die onze bossen nog wel
eens onveilig maken. Dat beetje jiu
jitsu kunnen ze met plezier krijgen,
maar hoofdzaak blijft judo, de zachte
sport.
Van Lenneplaan 69 Telef. 2935
b.g.g. telef. 4332
Voor al uw
Bij judo wordt het gevecht staande ge
voerd. Er zijn beenworpen, schouder-
worpen, heupworpen en handworpen
en ook kan men zijn tegenstander op
de grond trekken. Met diverse grepen
kan men hem daar dan uitschakelen.
In Amersfoort heeft de sportschool van
de heer Boerma vele Soester leerlin
gen die judo beoefenen. Zijn assistent
is de heer P. Helsdingen van de Ko-
ninginnelaan, die binnenkort in Soest
les zal gaan geven in judo, zodat het
niet meer nodig is dat men naar
Amersfoort gaat. Er zal een zaal ge
huurd worden en het feit dat men niet
meer naar Amersfoort of een andere
plaats hoeft te gaan om judo te leren
zal er zeker toe bijdragen deze wed
strijdsport nog meer in de belangstel
ling van Soester ingezetenen te bren
gen.
Wie met judo begint moet zich niet
verbeelden dat hij in enkele maanden
een kei is. Het lesgeven vangt aan met
gymnastiek om de spieren los te ma
ken en daarr^ moet men leren vallen
om ongelukken bij het beoefenen van
judo te voorkomen. Been worpen, arm-
worpen en schouderworpen worden ge
leerd en na een half jaar mag men
examen doen voor de gele band, na
dat men als beginneling de witte
band pehad heeft. Voor de oranje band
N1EUWEWEG 97 TELEFOON 2543
De burgemeester, mr. S. P. baron Bern.
tinck, heeft dinsdagavond tijdens een
bijeenkomst van de brandweer in de
centrale aan de Lange Brinkweg, mee
gedeeld dat het college van B. en W.
het besluit genomen heeft de heer J.
Veenendaal te bevorderen tot onder-
brandmeester, de heer P. Huizinga tot
hoofdbrandwacht en de heren J. A. v.
Dorresteijn, H. Kamphorst, M. Vellin-
ga, E. Post en K. Keizer tot brand
wacht eerste klas. Het college van B.
en W. is van mening dat het hier niet
om een formaliteit gaat, maar dat de
betrokkenen deze promotie tenvolle
toekomt.
Twintig brandwachten stonden aange
treden bij de centrale toen de burge
meester arriveerde. Hij werd verwel
komd door commandant W. Groart,
die de mannen bij het hoofd van de
gemeente meldde.
In de kantine sprak de burgemeester
de 16 cursisten toe die geslaagd waren
voor het examen brandwacht tweede
klas. Zij hadden het aangedurfd het
risico van niet-slagen te nemen en
voor allen liep dit goed af. Als brand
weerman krijgt men het in deze tijd
niet gemakkelijker. Het brandgevaar
neemt toe en de wapens waarmee het
vuur bestreden wordt eisen vaardig
heid en routine in de bediening. Ook
moet discipline aanvaard worden, want
zonder deze discipline zou de brand
weer een bende worden. Nederlanders
hebben de naam dat zij nogal eens
met de discipline overhoop liggen en
daarom is het prettig dat de Soester
brandweerlieden zich vrijwillig onder
werpen aan de discipline die er in het
korps moet heersen.
is beter, kost minder... en elke streek strak!
'n Product van BRINK, Qroot-Ammeri
.M.
Enige tijd geleden kwam een meisje
voor de rechtbank omdat zij een as
pirant-aanrander met een mes gesto
ken had. De onverlaat kwam in het
ziekenhuis en het meisje kreeg een
proces-verbaal. De rechter was echter
een wijs man en hij sprak haar vrij.
Niet omdat hij zo gek op steken is,
maar omdat hij dit een zuiver geval
van zelfverdediging vond. Wel advi
seerde hij een ander wapen te nemen
en het te zoeken in judo met een
tikkeltje jiu jitsu. Dan kan zij een
eventuele volgende aanrander met een
kunstige greep onschadelijk maken of
hem een matige tuimeling laten maken,
event. met de hartgrondige wens dat
hij een doodsmak maakt. De historie
vermeldt niet of het meisje thans in
derdaad met judo bezig is of nog
steeds met een mes in haar tas of
mantelpak loopt.
Vele eeuwen geleden oefenden Japan
se ridders het jiu jitsu, een oosterse
vechtmethode die er op gericht is mee
te geven met de kracht van de aan
valler om hiervan gebruik te maken
als deze uit balans raakt. Handgrepen
werden toegepast, maar ook schoppen,
slaan en werpen hadden hun taak bij
jiu jitsu. Grepen werden gebruikt om
zijn weer zes maanden nodig, voor de
groene acht, voor de blauwe acht, voor
de bruine twaalf en pas na een vier- of
vijfjarige beoefening van het judo kan
men de zwarte band behalen. Maar
dan is het ook wel gewenst dat men
tweemaal per week les heeft.
De man die de zwarte band heeft is
eerste dan. Hij bezit de meestergraad.
De heer Helsdingen is tweede dan en
onze Europese kampioen Anton Gee-
sink is vijfde dan. Geesink is verschei
dene malen Europees kampioen ge
weest en bij de wereldkampioenschap
pen eindigde hij op de derde en op de
vijfde plaats. In ons land en Europa
kan hij nauwelijks een tegenstander
vinden die het tegen hem kan opne
men, maar als hij tegen Japanners uit
komt dan is de strijd bijzonder zwaar.
Men kan zesde, zevende achtste, ne
gende en zelfs tiende dan worden, maar
dan is deze promotie alleen een ge
volg van het feit dat men veel voor
de judosport doet en niet omdat men
zo'n groot vechter is. Er is slechts 1
tiende dan in de wereld, maar deze
zal waarschijnlijk geen schijn van kans
tegen Geesink hebben als hij tegen
hem zou moeten uitkomen. Deze hoge
onderscheidingen heeft hij gekregen om
dat hij veel gedaan heeft voor de judo
sport.
Bespreek dan tijdig voor uw
vakantie een wagen bij
Tevens erkende autorijschool
en alle reparatie-werkzaamheden.
Smitsweg 19 - Telef. 3865
De burgemeester dankte in het bijzon
der de ondercommandant, de heer J.
F. Groart, die cursusleider was, maar
zelf ook examen gedaan heeft en na
tuurlijk slaagde. Hij sprak de wens uit
dat velen die examen voor brandwacht
tweede klas deden de cursus voor
brandwacht eerste klas zullen volgen.
Commandant W. Groart deelde mee
dat hiermee spoedig begonnen zal wor
den, terwijl er nog een cursus voor
brandwacht tweede klas gehouden zal
worden. Hij sprak de wens uit dat de
brandwachten zullen blijven oefenen,
want anders is het geleerde gauw ver
geten. Brandweer is een ernstige zaak
geworden en het brandweerkorps heeft
geoefende leden nodig.
Puistjes verdrogen door Purol-poede
De diploma's werden uitgereikt aan de
heren K. Keizer, M. Oskamp. C. Kraaij-
enhagen, D. J. Fritz, G. Glaasker, J.
Veenendaal, K. Schipper, M. Vellinga,
Ph. Warmenhoven, J. A. v. Dorre-
steijn, J. F. Kole, J. F. Groart, P. Hui
zinga, C. Blokpoel, H. Kamphorst en
E. Post.
Er werden dia's getoond van het exa
men, een demonstatie die voor de te
levisie gehouden is en van de brand
die op 16 augustus zoveel schade aan
richtte. Ondercommandant J. F. Groart
dankte de mannen die daar getoond
hebben hun taak te verstaan.
