De vlucht van Bormann onthuld-
Staatsloterij heeft geen last van de Toto.
REGENKLEDING
SOEST
FALCON
VENEMA
Botsing.
Slopers.
Veiling van vier huizen.
Kraanvogel gedood.
De staatsloterij trekt weer en duizen
den Nederlanders volgen in spanning
de uitslagen. Zouden ze deze keer
geluk hebben? Zouden ze een prijsje
winnen ofeen niet De honderd
duizend is de prijs waarop in zijn hart
iedere medespelende hoopt, maar de
kans om die te winnen is betrekkelijk
klein en daaromoch, als het maar
een prijsje is. Het gaat toch om de
aardigheid, want werkelijk rijk kun-
je van een prijs in de staatsloterij
eigenlijk niet worden.
We zijn eens een kijkje gaan nemen
in de trekkingszaal in de Kazerne
straat in Den Haag. Het is niets dan
pure eenvoud. Een eenvoudig gebouw
met een kale simpele trekkingszaal en
enige kantoorruimten. In wezen is er
niets oprvindends aan en de zeven
heren die de trekking verrichten, doen
het allemaal even rustig en beheerst
en er is geen verschil te constateren
wanneer ze een vette prijs of een niet
trekken. Het is ook begrijpelijk, want
persoonlijk hebben ze er geen enkel
belang bij.
Al 235 jaar lang
,,Achttienduizendnegenhonderdeenentwin
tig"
„Niet.
„Vierduizendtweehonderdeenenzeventig"
„Tachtig gulden.
„Negentienhonderdzevenentachtig.
„Duizend gulden...."
Zo klinken de stemmen van de heren
die de loten en de prijzen trekken.
Het gaat allemaal zo eenvoudig in zijn
werk, dat men het nauwelijks zou
willen geloven.
Aan het ene einde van de zaal draaien
twee grote glazen trommels. In de ene
buitelen de opgerolde papiertjes met de
lotnummers over elkaarin de andere
trommel bevinden zich de papiertjes,
waarop de rijzen vermeld staan. Als
de trommels stilstaan grijpen twee he
ren gelijktijdig elk een rolletje en het
betrokken lotnummer uit de ene trom
mel krijgt het bedrag dat staat op het
papiertje uit de andere trommel.
De mannen bij de trommels doen niets
anders dan het rolletje er uit halen
en het ringetje er af te schuiven. Zij
geven het door aan de man naast hen,
die het papiertje openrolt en het getal
voorleest. Daarna wordt het weer
doorgegeven en grondig gecontroleerd.
Alles wordt uiteraard genoteerd en
tenslotte als de trekking van deze
dag achter de rug is, staat vast welke
loten getrokken zijn en welke prijzen
er op vielen. Zo gaat het elke keer
weer.
Al eeuwen oud.
De staatsloterij is al eeuwen oud. Zij
dateert reeds van 1726 en zelfs voor
dien zijn er vele loterijen gehouden
onder staatstoezicht.
Zo werd er in 1553 te Middelburg een
loterij gehouden, waartoe Keizer Ka-
rel V het octrooi verleende. De or
ganisatie vond plaats door het ste
delijk schuttersgilde, dat dringend 'n
nieuw verenigingsgebouw behoefde,
waartoe de opbrengst werd bestemd.
Niet minder dan ruim 190.000 loten
werden in omloop gebracht. De hoofd'
prijs was een zilveren bokaal, die ge
vuld was met 203 gouden munten, 50
zilveren carolusguldens en nog 250
andere munten. De andere prijzen be
stonden uit zilveren schalen, schenk
kannen, lepels, zoutvaten etc., gedeel
telijk ook gevuld met klinkende munt.
De betaling der loten kon plaats heb
ben in munten, maar ook in juwelen,
schilderijen, tapijten, koeien, paarden,
stukken land of in huisraad. Deze goe
deren werden na afloop van de lote
rij publiek geveild.
Sindsdien zijn er vele loterijen gehou
den met wisselend succes.
Vijf miljoen winst.
Aangemoedigd door de successen, be
sloten de Staten-Generaal in 1726 op
nieuw tot een grote loterij met 120.000
loten, die dertig, twintig en tien gul
den per lot kostten. Sindsdien zijn er
- 235 jaar lang - regelmatig staats
loterijen gehouden. Onze voorvaderen
zagen er een middel in, om de staats
kas te versterken. In de moderne tijd
is het doel, de kanalisatie van de nog
steeds grote goklust, maar evengoed
vloeit er nog jaarlijks een kleine vijf
miljoen in de staatskas door dit be
drijf.
De hoofdprijs is niet altijd de hon
derdduizend geweest. Vóór 1726 kreeg
de winnaar een lijfrente van 3.000.-
per jaar. Dit jaarlijks inkomen was
voor die tijd zo groot, dat men zijn
leven lang op een landgoed kon wonen.
Op deze wijze werd de staat nog de
dupe van haar gulheid. Elk jaar kwam
er zo'n rentenier bij en men kon spoe
dig uitrekenen dat dit op een enorme
verliespost voor de gemeenschap uit
moest lopen. Daarom werd later de
honderdduizend uitgedacht, die de
lijfrente verving.
De trekking vond jarenlang plaats in
de beroemde Ridderzaal in Den Haag,
die tegenwoordig voor meer verheven
doeleinden wordt gebruikt.
Geen fraude.
Zolang de trekking tegenwoordig
plaatsvindt is dat volgens oud ge
bruik. Het systeem van de staatsloterij
is zo georganiseerd, dat een vergissing
uitgesloten is. Er is een uitgebreide
nacontrole, en op vijf verschillende wij
zen wordt het trekkingsresultaat vast
gelegd. Niemand kan zich dus bedro
gen voelen.
Vervalsingen zijn bij het staatsbedrijf
practisch uitgesloten. De loten zijn van
een bijzondere papiersoort vervaardigd
en veranderen regelmatig van kleur.
De directie van de staatsloterij contro
leert elk lot, waarop een hoge prijs
gevallen is. Men weet steeds aan wel
ke collecteur een bepaald lot is toe
gezonden. Bovendien voorziet laatst
genoemde het loterij biljet nog van een
stempel, voordat het de deur uitgaat.
Het komt nogal eens voor, dat een
briefje verloren gaat. Toch komt de
prijs meestal nog wel bij de recht
hebbende terecht. De collecteurs weten
wie een bepaald nummer gekocht
heeft en zelfs wanneer het document
niet meer kan worden getoond en er
komt binnen drie jaar geen andere
rechthebber opdagen, volgt nog uitbe
taling. Een bijna ongelooflijke service.
Alleen de prijzen, die na drie jaar
nog niet zijn afgehaald, vervallen aan
de staat.
Er was altijd concurrentie.
Wij vroegen de directeur van dit
staatsbedrijf, de heer P. R- Alder-
werelt van Rosenburgh, die zeker be
schouwd mag worden als een bij uit
stek deskundige op het gebied van
loterijen, of de staatsloterij concurren
tie ondervind van andere loterijen,
zoals de voetbaltoto enz. De heer Van
Alderwerelt was van mening dat de
staatsloterij zich ondanks de concur
rentie vrij goed op het niveau van de
laatste jaren handhaaft. Overigens
heeft de staatsloterij niet alleen nu
andere loterijen naast zich, dat was
vroeger ook het geval.
In de dertiger jaren hadden verschil
lende slimme zakenlieden mazen in de
loterijwet gevonden, die het hen mo
gelijk maakten een florerende loterij
op touw te zetten, die wat omzet en
prijzen betreft de staatsloterij verre
overtrof. Vrijwel allen waren ze vol
komen betrouwbaar, want - zoals
onze gastheer vertelde - een onbe
trouwbare loterij graaft zijn eigen
Een kijkje bij de trekking van de Nederlandse staatsloterij.
graf. Daar doen de liefhebbers be
slist niet aan mee.
Na 1945 heeft de staat voor deze prak
tijken een stokje gestoken en hebben
wij nog slechts de beruchte prijspuz-
zels in de kranten gekend, alsmede
dan de voetbaltoto.
Bijna elk land kent een
staatsloterij.
Natuurlijk wilden wij ook wel eens
weten hoe het in andere landen met
de loterijen gesteld is. Volgens de heer
Van Alderwerelt kennen bijna alle
Westeuropeese landen een loterij die
onder supervisie staat van de staat.
Uitzonderingen zijn Zweden en En
geland.
Nu moet men niet denken, dat deze
landen geen loterij kennen, maar die
zijn daar particulier. In Engeland be
gint men overstag te gaan. Er is nu
een pseudo-loterij, die min of meer
onder staatstoezicht werkt.
Zo eenvoudig en bescheiden als de
trekking in ons land geschiedt, gaat
het niet in al die andere landen. En
in vele landen gaat zo'n trekking ge
paard met het nodige spektakel, als
zang en muziekuitvoeringen e.d. Ook
zijn daar dikwijls de prijzen heel wat
groter dan in Nederland.
Wat de psychologie van de loterij be
treft, meende ons gastheer, dat een
loterij zichzelf maakt. Door de reclame
en propaganda worden de mensen be-
invloed. En wanneer een loterij maar
spectaculair genoeg is en tot de ver
beelding spreekt, dan worden er wel
loten verkocht. De goklust van de
mens is maar heel betrekkelijk.
Onze Nederlandse Staatsloterij is een
instelling die slechts tot taak heeft
de bestaande goklust te bevredigen en
de liefhebbers een kans te geven om
dit spel te spelen, zonder dat daar te
veel risico's aan vast zitten. Wanneer
wij zien, dat men in de staatsloterij
38 °/o kans heeft op een prijs, eigen
geld inbegrepen, dan is dat toch niet
gek.
Nu met de voetbaltoto er naast,
heeft de Nederlander echt wel inte
ressante mogelijkheden om een gokje
te wagen.
Hij werd in '45-'47 door illegale orga
nisatie en Oostenrijkse gids geholpen.
Met afschuw kijkt de mensheid naar
de beroeps- en massamoordenaar Adolf
Eichmann. Het is een vreemde, siniste
re figuur, die de moord op grote
groepen Joodse medeburgers organi
seerde en ook uitvoerde. De bewijzen
ter zitting en de verklaringen van de
getuigen tegen deze duivelse duisterling
aangevoerd en uitgesproken liegen niet.
Tijdens de zitting van het hoge rechts
college vingen we echter een andere
naam op, die soms heel terloops werd
uitgesproken, maar dan de rechters
deed opveren. Allen luisterden aan
dachtig toe, terwijl de verdachte en
diens raadsman, dr. Servatius, ijverig
aantekeningen maakten. Deze naam
sloeg blijkbaar in. Het was ook niet
de naam van de eerste de beste, die
dan werd genoemd op de veelal bewo
gen zittingen in Jeruzalem. Het be
trof hier immers de naam van de man,
die na Hitier de machtigste man in het
„gfootduitse rijk" washet betrof
hier de generaal der S.S. en der S.A.,
de chef der nationaal-socialistische kan
selarij, secretaris en persoonlijk raads
man van Adolf Hitier, partijlid sinds
1925, rijksafgevaardigde en man ach
ter de schermen, Martin Bormann, bij
genaamd de „bruine emjnentie".
Op verkeerde gronden dood ver
klaard.
Martin Bormann, eens „rijksleider" en
plaatsvervanger van Hitier na de vlucht
van Rudolf Hess, werd door de inter
nationale militaire rechtbank te Neu
renberg in haar zitting van 1 oktober
1946 bij verstek tot de dood door de
strop veroordeeld, wegens het plegen
van misdaden tegen de mensheid en
het begaan van oorlogsmisdrijven. Hij
zou volgens de verklaringen van Erich
Kemka, eens de persoonlijke chauffeur
van Hitier, op de 2de mei 1945, in de
Friedrichstrasse in Berlijn nabij de
Weidendammer Brücke tijdens een ex
plosie het leven hebben verloren en ook
enkele andere nazi-groten legden in die
zin verklaringen af voor het internatio
nale militaire gerecht in Neurenberg.
Kort daarop wordt Bormann door west-
Duitsland voor dood verklaard. Ambts
halve werd dus aangenomen, dat Mar
tin Bormann was overleden, doch wer
kelijk bewezen was dit niet. De ge
ruchten over de nog steeds in leven
zijnde Bormann hielden aan en wer
den niet tegengesproken dit nu gaf te
denken.
Kort geleden namen tot nu toe oncon
troleerbare geruchten rond de persoon
van Bormann vastere vorm aan, nog
versterkt door de mededelingen van een
gewezen Argentijns diplomaat, die on
dermeer verklaarde dat Bormann, daar
bij geholpen door derden, onder een
valse naam in zuid-Amerika - hoogst
waarschijnlijk in Argentinië - zou le
ven.
Israëlische geheime dienst op zoek.
Ook het bureau 06, dat een onderdeel
vormd van de Israëlische geheime
dienst (de „Scherut Bitachon", adres
postbus 184, hoofdkantoor Tel Aviv,
Israël) bleek bekend te zijn met de ge
ruchten rondom de persoon van Mar
tin Bormann. Dit bureau is - zoals be
kend - belast met de opsporing en af
wikkeling van misdrijven, gepleegd
door grote en kleine nazi's en gericht
tegen Joodse medeburgers. Het staat
onder leiding van commissaris Abra
ham Selinger. Het waren de agenten
van deze dienst, die Adolf Eichmann
hebben ontmaskerd en overgebracht
naar Israël.
Het bureau 06 zocht reeds lang naar
Bormann en iedere mededeling, hoe
klein of onbelangrijk ook. werd door de
agenten van dit bureau nauwkeurig
op de waarheid onderzocht. Ook van
een andere kant kwamen inlichtingen
binnen, ondermeer van de zijde van
het parket van de procureur-generaal
in Frankfurt a.d. Main, van dr. Fritz
Bauwer en van diens ambtgenoot in
west-Berlijn. En deze hoge justiële
autoriteiten gaven aan de recherche
bevel tot opsporing, aanhouding en
voorgeleiding van Martin Bormann
over te gaan, indien deze onverhoopt
in west-Duitsland mocht worden aan
getroffen.
De Israëlische geheime dienst bleek
toch wel zeer goed geïnformeerd te zijn.
De conclusie luidde „Martin Bormann
is niet overleden, niet gesneuveld, doch
leeft rustig en ongestoord" ergens in
zuid-Amerika. Indien onze gegevens
naar waarheid zijn, dan zullen we hem
opsporen en op dezelfde wijze als
Adolf Eichmann aan het gerecht over
leveren.
Hoe is Bormann uit Duitsland ont
snapt
Martins Bormann's vlucht.
Het was de 2de mei 1945, de ineenstor.
ting van nazi-Duitsland was aanstaan
de en slechts een kwestie van tijd. Op
de Friedrichstrasse in Berlijn, toen
nog de „rijkshoofdstad", werd hevig ge
vochten. Russische stoottroepen waren
bij hun opmars in gevecht geraakt met
sterke afdelingen van de S.S.-divisie
„Nordland". die onder leiding stond
van de S.S.-Brigadeführer Ziegler.
Bij deze afdeling, die de oprukkende
Russische troepen in de richting van
het Stettiner Bahnhof poogden te door
breken, bevond zich, gedekt door tanks
en pantserwagens, een aantal nationaal-
socialistische kopstukken, onder wie
Arthur Axmann, de „rijksjeugdleider"
de staatssecretaris dr. Naumann en de
in generaalsuniform der S.S. gestoken
„rijksleider" Martin Bormann. Na ver
bitterden gevechten, waarbij ondermeer
de S.S.-Brigadetührer Ziegler sneu
velde, doorbraken de S.S.-afdelingen
de in allerijl door de Russen betrokken
en opgeworpen stellingen, om vervol
gens terecht te komen in het zwaar
beschadigde hotel „Atlas", gelegen aan
de Friedrichstrasse, hoek Weidenhof.
In die ruïne verwisselde „de bruine
eminentie" zijn generaalsuniform voor
een burgerpak, waarna hij op aanwij
zingen van en geholpen door de S.S.-
Obersturmführer Joachim Tibertius.
spoorloos verdween, om enkele dagen
later onder valse naam in de omgeving
van Tegernsee (zuid-Duitsland) weer
op te duiken. Kort daarop vertrok Bor
mann op illegale wijze naar Oostenrijk,
De kort na de tweede wereldoorlog
opgerichte en nog steeds bestaande il
legale S.S.-organisatie „Odessa", een
vereniging van en voor (gewezen) S.S.-
lieden, met contacten over de gehele
wereld en dezelfde organisatie die ook
Adolf Eichmann hielp ontvluchten, ver
leende eveneens haar medewerking aan
de geheimzinnige en thans bekende
vlucht van Martin Bormann.
De „berggeest" leidde hem.
Het was deze organisatie, die Bormann,
die toen voorgaf José Peréz te heten,
in contact gebracht met de Oostenrijkse
berggids Rudolf Blaas, een nu tachtig
jarige vrijgezel, bewoner van een een
zame berghut in het grensdorpje Nau-
ders, in Oostenrijks-Tirol gelegen.
Van Rudolf Blaas is bekend, dat hij in
de jaren 1938-1945 een groot aantal
door de Duitse en Italiaanse autoritei
ten gezochte mensen in de nachtelijke
uren en door de bergen naar Zwitser
land loodste. Nu, na de ineenstorting
van het nationaal-socialistische Duits
land en het facistische Italië, bracht hij,
eveneens clandestien, nationaal-socia
listische en fascistische prominenten,
voor geld en goede woorden naar Zwit
serland, Oostenrijk en naar Italië
En zo kon het gebeuren, dat de oude,
in zichzelf gekeerde en altoos wantrou
wige berggids, die bij de bevolking van
Nauders algemeen bekend stond on
der de naam van „de Berggeest", Mar
tin Bormann op een natte en winderige
augustusnacht in het jaar 1947 over de
Oostenrijkse grens naar zuid-Tirol in
Italië bracht.
Gerda Bormann, de echtgenote van de
gewezen „rijksleider" was reeds in
maart 1946 overleden en de acht kin
deren die het echtpaar Bormann rijk
was, waren ondergebracht bij familie
leden in het Schwarzwald de familie
band was daardoor verbroken en bo
vendien dreigde daar de doodstraf van
het internationaal tribunaal in Neuren
berg. Niets bond Bormann meer aan
zijn land en aan Europa, waar hij
immers als oorlogsmisdadiger bekend
stond en werd gezocht.
Van Genua naar Argentinië.
Op 20 februari 1948 voerde de gewezen
rijksleider in een obscuur havencafé in
Genua een druk gesprek met de secre
taris van een Argentijnse emigratie
commissie. Het was hetzelfde café,
waarin op een wat later tijdstip ook
Adolf Eichmann werd gesignaleerd, al
daar sprekende met dezelfde Argen
tijnse emigratie-ambtenaar. Het onder-'
houd tussen Borrmann en de Argen
tijn kwam tot stand door middel van
de S.S.-organisatie „Odessa". Deze ver
zorgde ook het contact tussen Eich
mann en de Argentijnse emigratie-com
missie.
Op 1 maart 1948 vertrok de oorlogs
misdadiger Martin Borgmann per schip
naar Argentinië, waar hij tot op heden
waarschijnlijk in volle vrijheid leeft.
Bormann was de man die namens Hit-
Ier en ook in diens opdracht de geor
ganiseerde jodenmoord controleerde en
Eichmann daartoe aanzette en aan
vuurde. De man die aan Hitier uitvoe
rige adviezen gaf, welke hebben ge
leid tot een nog grotere mensenvernie
tiging. Zijn vluchtweg, waardoor hij
poogde zich aan de gerechtigheid te
onttrekken, is thans bekend bij het bu
reau 06 van de Israëlische geheime
dienst. Er wordt intensief gewerkt om
ook de zaak Bormann „rond" te krij
gen. De generaal der S.S. en der S.A.
kan zich van een goede behandeling
verzekerd weten, doch het recht hebbe
haar loop. Ook ten aanzien van de
„bruine eminentie".
VOOR DAMES EN HEREN.
In tweed - gabardine - egyptisch
linnen.
Nieuwe modellen.
F. C. Kuyperstraat 28 - Tel. 2803
Op de Van Weedestraat stopte een bus
van Tensen. De heer A. M. uit Soes-
terberg reed met zijn personenauto
achter deze bus en hij remde, evenals
G. G. G. uit Soest, die achter hem reed.
Achter deze auto reed W. P. H. B. uit
Soesterberg, die eveneens remde, maar
slipte en tegen de Soester auto botste.
Deze ramde de auto uit Soesterberg,
waardoor de drie wagens ernstig be
schadigd werden. De bus werd niet bij
deze botsing betrokken.
Op de deurmat van de heer M. in de
F. C. Kuyperstraat lag een stuk van
een verkeersbord, dat een onbekende
door de brievenbus gegooid heeft. Het
was afkomstig van een verkeersbord
in de F. C. Kuyperstraat dat door een
vandaal ongeveer gehalveerd werd.
Woensdagavond was er in De Gouden
Ploeg bijzonder veel belangstelling
voor de verkoop van een viertal hui
zen door notaris M. van Veeren.
De navolgende percelen werden ge
veild:
Huis met schuur, erf, tuin en pad,
Braamweg 58, groot 2.59 are. Ingezet
door J. van Zwol te Bussum en niet
afgemijnd, op 18.000,
Huis met garage, erf en tuin, Linden-
laan 9, groot 3.97 are. Ingezet door H.
Hilhorst, Hoogland op 22.800,en
niet afgemijnd.
Huis met elf meter lange garage, erf
en tuin, Hartmanlaan 26, groot 2.55
are. Ingezet door H. A. Butzelaar,
Soest, op 26.000,en niet afgemijnd.
Huis met grote schuur, erf en grond,
Nieuweweg 42a, groot 92.83 are. Inge
zet door makelaarskantoor Bogaard te
Amsterdam op 25.500,en niet af-
mijnd.
Enige andere panden, welke geveild
zouden worden, waren onderhands ver
kocht.
De tuinman van jhr. G. aan de Praam
gracht, deelde de politie mee dat een
kraanvogel van de heer G. doodgebe
ten is. Men" neemt aan dat een hond dit
gedaan heeft, maar men heeft de moor-
denaar nog niet kunnen vinden.
