De Verenigde Staten hebben de grootste
graden onder nul nog geen dood
door de kou.
waardevolle
Sint Nicolaas-geschenken
int Nicolaas-
Horbgerie v. Wieren
Tin - Emaille - Porselein
Houtwerk
Overweg gesloten.
Rit van A.C.S.
Wilde jongens.
Eerste team
van Shot won.
DERDE BLAD
Voor een waardevol
BLIJDE BOODSCHAP
BLIJ DRUKWERK
DRUKKERIJ SMIT
Jaarvergadering K.A.B.
Voor al uw Uurwerken
Hees won
en heeft de leiding.
Politie telefoon 4444 en 4445
S O E S T E R
KUNSTHANDEL
Burgem. Grothestraat 16
Telefoon 2464
UW ADRES VOOR
KRISTAL (Val St. Lambert, Kristalunie).
AARDEWERK (Makkum, Porceleyne Fles,
Mobach, Ravelli).
en vele andere geschenk-artikelen.
weinig lanceringen gepland. Men heeft
het voornemen buiten deze eerste lan
cering er twee in 1962 te doen plaats
vinden, in 1963 vijf stuks en in 1964
nog eens twee stuks. Het gehele pro
ject zal enige honderden miljoenen dol
lars vergen.
32.000.000. pk.
Als aandrijving van de eerste trap
Met de lancering van een Saturnus-
raket van pl.m. 50 meter hoogte en
7 meter in diameter, dat wil zeggen met maakte men gebruik yan een
flmke kerk oren, ter„^ gen samenbundeling van niet min-
der dan 8 raketmotoren van het type
de grootte vaij een
hebben de Ver. Staten met één sprong
een grote achterstand op de Sowjet-
Unie ingehaald. Tot voor kort beschik
ten de Sowjets over krachtiger raket
ten dan de Amerikanen, vandaar dat
zij tot tweemaal toe geslaagde lance
ringen met een mens in een ruimteca
bine konden uitvoeren, krachttoeren
die technisch op een hoger niveau la
gen dan de bescheiden sprongetjes die
de Amerikanen maakten.
„Rocketdyne H-l", die samen een hef
vermogen van meer dan 67 ton kun
nen ontwikkelen, wat overeenkomt met
een kracht van 32 miljoen paardekrach-
ten. Bij deze eerste proef heeft men
genoegen genomen met een kracht van
60 ton.
Alvorens tot bemande ruimtevluchten
over te gaan, zal men eerst proeven ne
men met Saturnus-ruimtevaartuigen,
Reeds in 1957 begon de beroemde Ame- waarvan de capsules voorzien van in-
rikaanse raketdeskundige van Duitse strumenten en een apparatuur voor be-
oorsprong, dr. Werner von Braun, aan diening op afstand, waarmee „zachte"
zijn Saturnusproject te werken. Het maanlandingen zullen worden geoefend,
model van dit project ligt in de ont- Tevens zal men onbemande proeven ne-
wikkeling van geweldige meertraps- men met raketten met nucleaire aan-
raketten voor onderzoek van 't wereld- drijving, om te zien in hoeverre een en
ruim, zowel met bemande als met on
bemande ruimtevaartuigen.
&C.MOUI&É
-eSöSÜI AMERSFOORT fgg
De mensheid wil kost wat kost de ruim
te verkennen. Die onbekende kosmos
prikkelt de nieuwsgierigheid van de
mannen van de wetenschap, zoals dat
trouwens reeds honderden jaren het
geval is. Maar nu de wetenschap be
schikt over de technische middelen om
haar droom te realiseren, nu moet en
zal het gebeuren.
Met mensen naar de maan.
Het is dit project waarop momenteel
de hoop van de Verenigde Staten is ge
bouwd en wel doordat de Saturnusra-
ketten het mogelijk maken een nuttige
last van vele tonnen om de aarde te
laten cirkelen, met ruimteschepen de
maan te bereiken en diep in het we
reldruim door te dringen. Dat deze mo
gelijkheden reëel zijn, moge blijken
uit het feit dat de Saturnusraket een
hefvermogen van tweemal die van de
krachtigste Russische raket kan ont
wikkelen.
Hiermede heeft Amerika zijn achter
stand op de Russen ingehaald en be
schikken de V.S. momenteel over de
grootste en krachtigste raket ter we
reld.
Een van de belangrijkste opgaven be
staat hieruit, dat men in de loop van
de komende tien jaar mensen naar de
maan wil sturen enze vanzelf
sprekend weer ongedeerd op de aarde
wil terugbrengen. Vooral dit laatste
was tot nog toe 't grote probleem van
de ruimte-vaart. De Saturnusraketten
zullen hier echter toe in staat zijn, ze-
ander in de praktijk is toe te passen.
Daar - nog afgezien van de technische
moeilijkheden - berekend werd dat elke
lancering ongeveer 20 miljoen dollar zal
kosten, zijn verhoudingsgewijs slechts
Als de gemeenteraad akkoord gaat met
het voorstel van het college van B. en
W. dan zal de overweg van de Talma-
laan afgesloten worden. Deze is thans
beveiligd en de overweg van de Dal-
weg niet. De spoorwegen zijn niet ge
negen beide overwegen van beveiliging
te voorzien. Als de overweg van de
Talmalaan afgesloten wordt dan zal
die van de Dalweg beveiligd worden.
Deze weg moet dan de taak van de
Talmalaan - aan- en afvoerweg voor
de Eng overnemen - en deze zal dan
van een dubbele rijweg voorzien wor
den met een plantsoen in het midden.
Dit voorstel houdt verband met het
Eng-plan, dat aan de Dalweg een be-
lanrijke taak toebedeelt als verbinds-
weg tussen de rijksweg en de Eng. Het
zal zelfs de belangrijkste verbinding
worden, die meer verkeer zal krijgen
dan de Prins Bernhardlaan en de Mo
lenstraat. Wanneer de huizenbouw van
de Eng ten zuiden van de Molenstraat
in een vergevorderd stadium zal zijn
dan komt er een nieuwe verbindings
donderdag doen.
die het parcours, dat was uitgezet door
de heren J. v. d. Bank en J. van Gin-
kel, reden.
De route ging door Soest en Soester-
berg.
De uitslag was: l.M. Oskamp, 51 straf-
punten. 2. P. J. v. Heugten, Amers
foort (61). 3. J. Plekkepoel (96). 4. G.
v. d. Belt (100). Mevr. Oskamp kreeg de
Coupe Zonneheuvel, omdat zij de beste
prestatie leverde met kaartlezen en
mevr. Van Heugten kreeg als tweede
de wisselzuil van de Soester Duinen.
De heer J. Oosterbeek reikte in restau
rant Zonneheuvel de prijzen uit.
De jeugdige H. A. H. reed met zijn
brommer zo wilt op Nieuwerhoek dat
hij voor garage Stam slipte. Tegen de
politie zei hij dat hij had moeten uit
wijken voor een fietser die plotseling
afzwenkte, maar ooggetuigen deelden
mee dat hij het slachtoffer van zijn
coureursneigingen geworden was. De
schade viel nogal mee.
Een dronken Hilversummer wou met
de politie op de vuist, maar dat ging
niet door. Hij werd naar het bureau
gebracht, hetgeen hij al scheldend on
derging. Hij weigerde zijn naam te zeg
gen maar de politie wist al gauw dat
hij H. V. V. uit Hilversum was. Hij
kreeg natuurlijk een proces-verbaal en
mocht weer naar huis toen hij nuchter
was.
Shot 1 heeft met 8-2 gewonnen van
weg tussen" Eng' en" Rijkswèg'üT'de ?una 1- Wiss won drie partijen, Dase-
Kerkebuurt Ilaar en Van Doorn *eder twee en ook
Zij, die bezwaren tegen het voorstel van {jet dubbelspel was voor Shot.
B. en W. willen indienen, kunnen dit tot Shot 2 deed het slechter en verloor
met 2-8 van H.O.C. 3, waardoor de
Soester tafeltennissers nog wat meer
op de ranglijsct zakten. Shot 3 verloor
met 0-10 van Ahoy 7 en Shot 4 won
De Automobielclub Soest hield een rit met 9-1 van U.T.T.C. 7. Huizen 6 speel-
over 65 km. Er waren 20 deelnemers de met 5-5 gelijk tegen Shot 5, terwijl
Shot 6 met 10-0 won van Hoogerheide
10. Juniores A verloor met 2-3 van
Huizen A, juniores B won met 5-0 van
Good Luck B en Shot C verloor met
1-4 van Ahoy C.
Op 1 december speelt Shot 1 tegen
H.O.C. 2, Shot 2 tegen U.B.T.V. 5, Shot
3 tegen Quick 4, Shot 5 tegen Hooger
heide 5 en op 29 november speelt
Shot 4 tegen Huizen 7.
Op 2 december speelt het tweede juni-
oresteam tegen B.T.T.C. en het derde
tegen J.S.V. 2.
VAN DE SOESTER COURANT
VAN DINSDAG 28 NOVEMBER 1961.
Laanstraat 77
Telef. 4361
Voor een
(geboorte - ondertrouw - huwe
lijk - jubileum - heropening enz.)
gebruikt U natuurlijk
in een moderne, verantwoorde
vormgeving.
Onze collectie is zeer uitgebreid en
modern, terwijl wij U een vlotte
levering garanderen.
Van Weedestraat 35 - Soestdijk
De kwaliteits-drukkcr sinds 40 jaar.
De afdeling Soest van de K.A.B. hield
in het Ludgardisgebouw de jaarverga
dering onder voorzitterschap van de
heer G. v. d. Berg, die zich genood
zaakt zag mee te delen dat hij niet
langer de leiding van de afdeling kan
hebben in verband met een verandering
in de door hem te vervullen werkzaam
heden. Hij bedankte dan ook als voor
zitter maar blijft wel bestuurslid. Met
algemene stemmen werd de heer J. C.
Korte tot voorzitter gekozen.
Kapelaan Vernooij, de geestelijk advi
seur van de Soester K.A.B., sprak de
leden toe en dankte de scheidende voor
zitter voor 't werk dat hij in 't belang van
de afdeling verrichtte. Zijn opvolger
wenste hij de kracht toe om met succes
zijn nieuwe taak te kunnen vervullen.
De heer G. Wagenaar hield hierna een
korte inleiding over de drie belangrijke
T, i instellingen van de K.A.B., de Lan-
Het is bekend, dat verlaging van de Men is lange ti]d van mening geweest, Concordia en de Centrale Volks-
lichaamstemperatuur bij de mens, bij-I dat de vorming van ijskristallen m de ^ank
voorbeeld van 37 graden Celsius op 27 lichaamscellen een zodanige beschadi-
graden Celsius, ernstige lichamelijke ging van die cellen veroorzaakte, dat I Uit de diverse^ jaarverslagen we e ui -
In het ijs geconserveerde dieren leven om het vriespunt.
schade ten gevolge heeft. Het is zelfs
mogelijk dat iemand bij een lichaams
temperatuur van 27 graden Celsius
sterft en zeker, wanneer de lichaams
temperatuur lager komt.
Warmbloedige zoogdieren die aan een
winterslaap doen, hebben hier al min-
de dood intrad. Momenteel denkt' men gebracht zijn bleek ondermeer dat het
dat dit niet de eigenlijke oorzaak van ledental iets teruggelopen was. r zijn
de dood is en dat deze meer op het fy
siologische gebied gezocht moet worden.
Zoutgehalte stijgt.
Het sap van de lichaamscel bevat ver
schillende zouten, die in een bepaalde
der last van. Maar van temperaturen
rondom het vriespunt ondervinden zij concentratie aanwezig moeten zijn om
ook de noodlottige invloed. De koud-1 deze eenheid te laten functioneren.
bloedige gewervelde dieren, zoals vis- j Wordt nu een levende cel tot onder nul
ker wanneer - zoals in het project is1 sen en kikkers, blijken daarentegen afgekoeld, dan bevriest de zoutoplos-
opgenomen - over slechts enkele jaren volgens betrouwbare proefnemingen sing niet, maar wel het water in
kernenergie als aandrijvingskracht kan
worden benut.
Men is in de Ver. Staten met de ont
wikkeling van kernenergetische kracht
bronnen momenteel zover gevorderd
dat de aanwending van deze kracht tot
voortstuwing van ruimtevaartuigen nog
slechts een kwestie van tijd is. Op dit
punt liggen de V.S. ver op de Russen
voor.
De eerste stap.
Een hele serie S-raketten wordt mo
menteel voor het huidige doel gecon
strueerd. Elk van de raketten zal krach
tiger zijn dan zijn voorganger. Voor
de aandrijving maakt men voorlopig
gebruik van kerosine en zuurstof. Voor
de eerste lancering was niet minder
dan 300.000 kilogram van deze brand
stof nodig.
Uiteraard heerste bij de lancering op
Cape Canaveral een grote spanning,
want men is daar gewend aan misluk
kingen. Maar de eerste proef, waarbij
overigens slechts de eerste trap werd
geprobeerd, terwijl de tweede en derde
trap uit dummies bestonden, gevuld
met water, slaagde bijzonder goed. De
Saturnus deed precies wat men had
verwacht, ontwikkelde reeds na 1 mi
nuut zijn maximale hefvermogen en
plofte na acht minuten op een af
weer tot nieuw leven te ontwaken,
wanneer ze in ijs of de modder inge
vroren zijn geweest.
Hoe verder we op de systematische
het celsap. Het water wordt dus aan
de verhouding onttrokken, met als ge
volg dat de zoutconcentratie belang
rijk wordt verhoogd.
thans 465 leden. Het verslag van de
Centrale Volksbank wees uit dat er
meer spaargeld ingelegd dan terug
betaald werd.
De bestuursleden mevr. Koppen en
mej. Van Fulpen van de K.A.V. en de
heren G. C. v. d. Berg, J. C. Korte en
P. Versteijne werden bij akklamatie
herkozen.
ladder van het dierenrijk naar beneden Nu is het ook weer zo, dat de cel wel
zakken, hoe beter zijn de dieren tegen
lage en zeer lage temperaturen bestand.
Zo kunnen bijvoorbeeld wormen (rond-
wormen en raderdiertjes) blijkbaar zon
der schade temperaturen verdragen
van 50 tot 100 graden, terwijl de vol
gens de systematische indeling hoger
staande insekten nauwelijks temperatu
ren van 30 tot 40 graden onder nul
kunnen hebben en dat dan nog in een
bepaald ontwikkelingsstadium.
Bij het absolute nulpunt.
Het record op het gebied van kouver
dragen staat wel op naam van het beer-
diertje, een diertje dat in het syste
matische systeem, waar we reeds over
spraken, nog niet geheel is onderge
bracht. Deze diertjes verdragen tem
peraturen in de buurt van het absolu
te nulpunt.
Over het algemeen is de mogelijkheid
tot weerstand tegen de kou afhanke
lijk van een bepaald ontwikkelings
stadium van het levend organisme, doch
bovendien nog aan de duur van de
kou. Verschillende dieren verdragen
wel een bevriezing gedurende enige
stand van 350 km van de lanceerbasis dagen of weken, maar niet als het lan-
m zee.
Dit eerste model de S-l had een hoogte
van 49 meter en weegt in totaal meer
ger gaat duren, zoals maanden of jaren.
Uiteraard is men zich gaan afvragen,
wat de oorzaak van de dood door kou-
dan 415 ton. Latere modellen zullen nog de kan zijn. Wat de dood door kou be-
aanzienlijk meer wegen. treft, lopen de meningen nog uiteen.
in staat is om redelijke schommelingen
zowel naar boven als naar beneden in
de zoutoplossing op te vangen zonder
schadelijke gevolgen. Het wordt echter
kritiek, wanneer het onttrekken van
water aan de oplossing de grens, die
over het algemeen op 30 tot 35 pro
cent ligt, overschrijdt, want dan wordt
de zoutconcentratrie zo hoog, dat een
noodlottige beschadiging van de cel
plaatsvindt, die de dood tot gevolg
heeft. Een dergelijke gang van zaken
doet zich bij bevriezen voor.
8 jaar bevroren
Wanneer men de cel echter met een
biologisch onschadelijke stof injecteert,
die zoveel water bindt, als de cel no
dig heeft om zonder schadelijke gevol
gen te blijven, functioneren, dan moet
het mogelijk zijn om de koudedood te
voorkomen, omdat het slechts het che
mische vrije water is dat aan de zout
oplossing kan worden onttrokken door
bevriezing.
70 verschillende eencellige diertjes heeft
men met 15 procent glycerine geïnjec
teerd om ze bij 70 en 80 graden onder
nul in te vriezen.
In enkele gevallen lukte het tot 196
graden onder nul te komen. In één ge
val kon men de diertjes niet minder
Laanstraat 77
Telef. 4361
Hees heeft zaterdagmiddeg in Nigtevegt
met 4-2 van D.O.B. gewonnen en daar
mee de leiding van de afdeling ge
nomen. Aanvankelijk zag het er niet
naar uit dat dit goede resultaat' bereikt
zou worden, want Hees speelde wat al
te rustig en verkende teveel het slechte
terrein en de krachten van de tegen
standers. Na 25 minuten spelen kon de
D.O.B.-middenvoor dan ook scoren.
Tien minuten later bracht linksbuiten
Bertus van Es de stand op 1-1 en een
paar minuten voor rust werd het 1-2
door een doelpunt van middenvoor Ot-
ten.
Direct na de hervatting bracht rechts
buiten Hardeman de stand op 1-3. Nu
ging de strijd een tijdlang gelijk op en
het werd zelfs gevaarlijk voor Hees
toen D.O.B. sterk in de aanval kwam
en het door de middenvoor 2-3 werd.
Gelukkig sloeg de balans voor Hees
naar de goede kant over en door Piet
dan acht jaar in zwaar bevroren toe-1 Kok werd het 2-4, waarmee Hees aan
stand houden.. de kop van de ranglijst kwam.
INTERNATIONAAL Gaarne zou ik
de betekenis van het woord „logboek"
van u willen weten? schrijft A. G.
AntwoordLogboek is afkomstig van
log, het werktuig waarmee de snelheid
van een schip bepaald werd. Het woord
log is internationaal bekend en af
komstig van het Arabisch (lauh). Log
boek is dus het register, waarin de
snelheden en verdere bijzonderheden
omtrent de vaart van een schip geno
teerd worden. Tegenwoordig wordt een
logboek ook aan boord van vliegtuigen
bijgehouden en staan er alle gegevens
omtrent koersen, weersgesteldheden
e.d. van dag tot dag in vermeld.
UDDELERMEER. Is het waar dat
het Uddelermeer op het hoogste punt
punt van de Veluwe ligt En hoe is
het meer onstaan aldus H. R.
AntwoordHet Uddelermeer, gelegen
in de gemeente Apeldoorn, ligt 25 me
ter boven de zeespiegel. Dit is niet het
hoogste punt van de Veluweer zijn
vele heuvels in de omgeving van het
Uddelermeer. Zo bereikt de Imbosch,
een heuvel ten noorden van Arnhem
en ten westen van De Steeg in de ge
meente Rozendaal, een hoogte van 110
m. (Imbosch bijenbos.) Het Uddeler
meer bestond reeds in de achtste eeuw
en komt met de Hunnenschans voor in
de roman „De Schaapherder" van Olt-
man. Over het ontstaan is niets met
zekerheid bekend.
GEMEENTEN. N. d. O. informeert
welke de drie grootste gemeenten van
ons land zijn.
Antwoord Dat zijn Noord-Oostpolder
472.35 km2, Apeldoorn 338.18 km2, Ede
328.61 km2.
VOORNAMEN. 1. Mag men een kind
zoveel voornamen geven als men wil
2. Is het toegestaan een kind als achter
naam de naam zowel van man als
vrouw te geven (bijv. als de man Vos
heet en de vrouw Groen, mag het kind
dan Albert Dirk Jan Vos Groen of
Groen Vos heten schrijft E. v. R.
Antwoord 1. Tot dusverre is het aan
tal (erkende) voornamen, die u uw
kind wilt geven, onbeperkt. 2. Neen,
dit mag niet, alleen de naam van de
vader dient opgegeven te worden.
Naamsverandering, zoals u bedoelt,
moet aangevraagd worden bij H.M. de
Koningin. Een achternaam kan niet als
voornaam worden ingeschreven.
MAC. Bij Amerikaanse namen treft
men vaak Mac aan, b.v. MacArthur.
Geeft dat Mac een titel of functie of
iets dergelijks aan, of is het een toe
vallige samenvoeging vraagt N. Z.
Antwoord„Mac" voor de naam wil
zeggen dat deze persoon van Schotse
afkomst is De betekenis is „zoon van",
dus in de geest van ons oude (Jan) Pie
terszoon (Coen).
JAVA. Wie heeft de grote postweg
op Java aangelegd aldus E. M.
Antwoord De grote postweg van An
jer tot Banjoewangi op Java is aan
gelegd op bevel van gouverneur-ge
neraal mr. H. W. Daendels, geboren
1768, overleden 1818. Deze mr. Daen
dels was advocaat in Harderwijk, hij
was patriot, generaal in Ned. Franse
dienst, streed in 1799 tegen de Engel
sen en Russen in N. Holland. In 1816
was hij gouverneur van S. George del
Mina op de kust van Opper-Guinea (de
kust ten noorden van de Golf van
Guinea, de z.g. peper-, ivoor-, goud- en
slavenkust). Een volledige levensbe
schrijving van deze gouverneur-gene
raal kunt u lezen in het hoek „De ijze
ren maarschalk" door C. v. Wessen.
VERZEKERING. Wordt met „af-
koopwaarde" van een kapitaalsverzeke
ring bedoeld dat men binnen de eerst
afgesproken iermijn de gestorte premi-
ën terug kan ontvangen en lijdt dege
ne die deze verzekering indertijd af
sloot hierbij ook verlies,, alsdus Th. S.
Antwoord Deze vraag is niet zo één
twee drie te beantwoorden. Wat het
eerste deel van uw vraag betreft, dit
is zeer zeker niet het geval. De agent
die zo een verzekering afsluit, verliest
door royering van die post zijn pro
visie en loopt kans deze te moeten te
rugbetalen. Bij gebrek aan verdere ge
gevens raden wij U aan naar een in
sider te gaan op verzekeringsgebied,
want dit terrein is uitgebreider dan
de leek zou vermoeden
