Finland tussen twee vuren*
ASPRO
Opruiming
name prilzen.
A
2 lSP^O's Utferttiteefc fit/
van restanten.
J. Bkppenbrouwers
www - -
J. Hoppenkouwers
EEN UITWEG VOOR
NIEUW-GUINEA.
V. HEL
VR
Bescherm U tegen
Als u zich maar even rillerig of onprettig voelt:
Nogmaals verlaagde
prijzen.
ïllillil
ilIHIll
W i
IllUlIII
iJJUlIII
IlilllIS
„Sturka" Sportcolberts
vanaf 29,90.
Terlenka Pantalons
vanaf 19,98.
I
m
fe
feil
SPECI
AANBI
20 K
Laans
Politie telefoon 4444 en 4445
De internationale spanningen heb
ben in de afgelopen herfst ook
Finland beroerd. In een diplomatieke
verrassingsmanoeuvre eiste Chroesj-
tjow van de Finnen om met Moskou
over militaire verdedigingsmaatrege
len tegen een „dreigende aanval van
West-Duitsland" te onderhandelen.
De westelijke wereld hield de adem
in. Zocht Moskou naar een voorwend
sel om Finland te bezetten of richtte
de bedreiging zich tegen heel Scandi
navië De enigen, die werkelijk rustig
bleven, waren de Finnen zelf. Presi
dent Kekkonen reisde naar het hol
van de leeuw en bereikte een uitstel.
De bedreiging echter bleef.
Geen enkele Europese staat aan deze
zijde van het IJzeren Gordijn bevindt
zich in zo'n moeilijke situatie als Fin
land. Na de nederlaag in de Tweede
Wereldoorlog legde Stalin het leegge
bloede land een bijna onmenselijke
herstelbetaling op. Om daaraan te
kunnen voldoen, moest Finland nieu
we industrieën uit de grond stampen.
Die en ook dat had Stalin ingecal-
De in het noorden van Finland wo
nende Lappen hebben hiui oude ge
bruiken beter bewaard dan de Lappen
in Noorwegen en Zweden.
culeerd - zouden Helsinki na het vol
doen der verplichtingen in een econo
mische afhankelijkheid van Moskou
brengen, omdat de Finse producten
op de westelijke markt wegens de
hoge productiekosten niet concurrerend
konden zijn.
In het jaar 1948 moesten de Finnen
onder druk van Moskou een vriend-
schaps- en bijstandspact sluiten. Het
voorzag er in, dat Helsinki aan de
zijde van de Sovjet-Unie moest strij
den, ingeval dit werd aangevallen.
Onder zulke omstandigheden een
neutrale politiek voeren, moest een
zware opgave zijn en niettemin waren
de Finnen vastbesloten hun neutrali
teit te bewaren. Het kwam hun daar
bij ten goede, dat het Kremlin er be
lang bij had, aan het voorbeeld van
dit Noordeuropese land te bewijzen,
hoe ernstig men het met de coëxisten
tie-verzekeringen nam.
Finland behoort tot de klassieke landen van het skiën.
stonden in Finland nieuwe verkiezin
gen voor het parlement en het ambt
van president op het programma. Met
wantrouwen had Moskou het aanwe
zig zijn van een „pro-westelijke" groep
parlementariërs vastgesteld. Een van
hen, Olavi Honka, was als tegencan-
didaat van Kekkonen voor het presi
dentschap opgesteld. Een overwinning
van Honka, zo vreesde Chroestsjow,
zou het einde van de „vriendschappe
lijke" politiek tegenover de Sovjet-
Unie kunnen betekenen.
Nu is Kekkonen wel ook geen
vriend van de Sovjets, maar toch in
zoverre realist, dat hij met de feite
lijke toestand van zijn land rekening
houdt om geen ergere dingen op te
roepen.
De versnelling van de parlements
verkiezingen was één der concessies,
die Kekkonen het Kremlin moest doen
om het wantrouwen weg te werken.
Olavi Honka besloot met het oog op de
tweede Moskouse nota zijn presidents-
candidatuur in te trekken, zodat Kek-
kones herverkiezing dezer dagen een
feit kon worden.
West-Europa en de V.S., in de café's
wedijveren echte wodka en binnen
landse sterke dranken om de gunst der
klanten. Wat de artikelen betreft, die
in Helsinki's winkels en warenhuizen
worden aangeboden, heerst er coëxis
tentie.
Wie in Helsinki komt en sporen van
onrust onder de bevolking verwacht
krijgt antwoorden als deze „Kijk eens,
wij kennen de Russen reeds acht eeu
wen, ten dele als buren, ten dele als
heersers over ons land. Dan verleert
men het om zich over twee diplomatie
ke nota's op te winden," of men hoort
„Ja natuurlijk, de situatie is bij ons
altijd ernstig, en hoe zegt men dat bij
jullie toch De soep wordt nooit zo
De vreemdeling, die door vrienden
in het land voor een uitstapje door
de nachtelijke hoofdstad wordt uitge
nodigd, verbaast zich in de regel over
het verbruik van dranken met een
hoog alcohol-percentage. Gastvrijheid
en de vreugde van het glas behoren
bij de meeste Finnen bij elkaar, voor
al in de winter, als de dagen kort zijn
en men naar de zomer verlangt.
De Finse „Stad der Toekomst" is
door de samenwerking van verschil
lende organisaties, waaronder ook het
vakverbond, ontstaan. Het is helemaal
geen stad voor de prominenten, zoals
men op het eerste ogenblik zou me
nen. De bevolking vormt veel meer
sociaal een doorsnee van de Finse be
volking. Ruim 40 °/o van de bewoners
zijn arbeiders.
JAPONNEN vanaf 9,98
ROKKEN vanaf 9,98
BLOUSES, flanel, vanaf 7,98
VESTEN vanaf 9,98
JUMPERS vanaf2,98
SUèDE JASJES vanaf 109,50
Van Weedestraat 80 - Soestdijk
attractie te zien, want die meren zijn
veel ouder dan de nieuwe luimen der
door zenuwen geteisterde stedelingen
uit West- en Midden-Europa.
heet gegeten als ze wordt opgediend."
Hoofdstad van het land werd Hel
sinki eerst in het jaar 1812 en daar
mee begon zijn eigenlijke opkomst.
Anderhalve eeuw zijn sedertdien ver
lopen en de „Parel van het Noor
den" is reeds lang het politieke, gees
telijke en economisché centrum van
Finland geworden. Sinds het begin van
de vijftiger jaren wijzigt Helsinki op
nieuw zijn gezicht. De vooruitstre
vendste architecten van het land
scheppen nieuwe regeringsgebouwen
en zakenpanden, die er getuigenis van
Intussen, wie achter de coulissen
keek, bemerkte steeds weer aanwijzin
gen van een massieve druk uit het
Oosten. Desniettegenstaande gelukte 't
president Kekkonen steeds weer de
toorn van de Kremlingeweldenaren te
sussen en de spanningen terzijde te
stellen. Kekkonen maakte het Chroesj-
tsjow duidelijk, dat Moskou's opdrin
gen ongewenste gevolgen zou kunnen
hebben, waaronder die, dat het neu
trale Zweden zich nauwer bij 't Wes
ten zou aansluiten.
Eerst in de loop van de tijd bleek,
wat Chroesjtsjow werkelijk met zijn
dreiging voor had. Voor de zomer 1962
Hout is het voornaamste exportartikel
van het land. Samengebonden tot ge
weldige vlotten bereikt het de zage
rijen.
Juist deze ontwikkeling toont, hoe nauw
de speelruimte van de politiek in Fin
land is, met welke schijnheilige voor
wendsels het Kremlin zich in de bin
nenlandse aangelegenheden van Fin
land mengt. In Helsinki verwacht men,
dat in de volgende regering van het
land een paar communisten zullen zit
ten. Ook dat behoort tot de conces
sies, die Choersjtsjow klaarblijkelijk
eiste.
Kekkonen heeft al deze offers met
bloedend hart gebracht, want slechts
zo meende hij de neutraliteit te kun
nen bewaren. Het alternatief zou de
stationering van Sovjet-troepen in
Finland op grond van het pact van
1948 zijn. Dat zou practisch het einde
van de Finse onafhankelijkheid be
tekenen.
Voor de krantenkiosken hangen de
New York Times en de Prawda vreed
zaam naast elkaar, door de straten rij
den Sovjet-auto's tussen wagens uit
Volgens het aantal rendieren wordt
nog altijd bij de Lappenfamilie de rijk
dom gemeten.
Het is Tapiola, de 9 km ten westen
van Helsinki gelegen „tuinstad" van
Finland, een voorbeeld van moderne
wooncultuur. Ze is het werk van ar
chitecten, die een stad in het land
schap willen bouw, zonder dat te
veranderen. Tapiola zal, als het hele
maal voltooid is, ongeveer 15000 inwo
ners op een gebied van 240 ha bevat
ten. Het bestaat uit afzonderlijke
„buurten", die door brede groene gras
stroken van elkaar gescheiden zijn.
Maar het heeft ook een „city" met
winkelstraten, een regerings-gebouw,
clubgebouwen, een kerk en een stadion.
Zelfs in Tapiola met zijn chroom-
glanzende keukens en de televisie-an
tennes op bijna ieder huis, ontbreken
de sauna's niet. „Als wij ze vergeten
hadden," zeiden de architecten, „dan
zou de stad waarschijnlijk leeg staan."
Zonder dat stoombad, waarmee de
Finnen graag hun lange leven en hun
gezondheid verklaren, is het land van
Kekkonen niet denkbaar. De meeste
Finse gezinnen geven zich tweemaal
per week aan de sterkende vreugden
van de sauna over, de gast wordt er
toe uitgenodigd, de politici onderhan
delen in de dampende ruimte, de za
kenlieden doen er hun zaken af.
Zelfs Chroesjtsow zweette bij zijn
laatste staatsbezoek samen met Kek
konen in de sauna en deed conces
sies. Misschien zal later een kroniek
schrijver eens over de rol van dat in
stituut in de Finse buitenlandse poli
tiek schrijven.
«sfiajuiSt-
Finland's jongste stad is het snelgroeiende Lathi, zuidelijk uitgangspunt
voor boottochten door het romantische landschap van het door wouden
en heuvels omzoomde Paijanne-meer.
Helsinki is. het economische en gees
telijke centrum van het land. Op de
voorgrond een vleugel van de nieuwe
universiteit, op de achtergrond de koe
pel van de Grote Kerk.
afleggen, dat men in deze stad het
moderne zo mogelijk nog meer waar
deert dan elders en dat Finland be
slist niet „ergens aan het eind van de
wereld list".
Tot de grootste bezienswaardighe
den van de hoofdstad behoort het
Mannerheim-museum, het tehuis van
de maarschalk, dat in zijn oorspronke
lijke toestand werd gelaten.
De residentie van de president kan
men bezichtigen, maar dan moet men
met de „dienstdoende wachtmeester"
eerst een afspraak maken. In het
Rijksdaggebouw mag iedereen, die er
belangstelling voor heeft, de zittingen
van het parlement vanaf de publieke
tribune volgen.
Van Weedestraat 80 - Soestdijk
Men noemt Finland graag het „land
van de 1000 meren". Omdat het zo
prachtig klinkt en de Finnen zonder
meer helemaal niet van overdrijven
houden, hebben zv tot nu toe niet ge
protesteerd. In werkelijkheid zijn er
in Suomi minstens zevenmaal zoveel,
precies geteld heeft tot nu toe niemand
ze, en dat zou ook nutteloos zijn, omdat
men dan eerst nauwkeurig zou moeten
vaststellen, waar de grens tussen de ene
grote vijver en 't andere kleine meer is.
Ongeacht deze statistische moeilijk
heden is Finland het merenriikste land
van Europa. Eerst de laatste tijd maakt
het propaganda onder de vakantiegan
gers, die hun zomerverlof aan nog on-
derbevolkte stranden willen doorbren
gen. Vroeger kwamen de propagandis-
ten voor het toerisme niet op de gedach-
I te, in de meren een aantrekkelijke
Oe Thant zoekt naar een oplossing.
Rem op vrije bouw blijft.
Kiezen toch op 30 mei.
De kwestie Nieuw-Guinea, die zeker na
het treffen voor de kust van dit eiland
tussen Nederlandse en Indonesische
marine-eenheden in een explosief sta
dium is gekomen, trekt uiteraard de
aandacht van de gehele wereld.
Nadat Nederland aangeboden had te
onderhandelen, een aanbod dat door
president Soekarno botweg werd gene
geerd, leek het er op of het onvermij
delijke moest komen, een militair tref
fen tussen beide landen. Na het kleine
incident heeft secretaris-generaal der
V.N. Oe Thant zich ingespannen een
formule te vinden tot overleg, die voor
beide partijen aanvaardbaar was.
Het schijnt, dat dit gelukt is. Persbe
richten uit Djakarta meldden dat in de
Indonesische hoofdstad een brief van
de U.N.O.-secretaris is ontvangen, waar
in de weg naar het open gesprek is
aangegeven. Naar verluidt staat de In
donesische regering hier niet afwijzend
tegenover.
Oe Thant zou een open gesprek op
ambassadeursniveau wensen, zonder
voorwaarden van een van de gespreks
partners. Deze formule van Oe Thant
zou ook volledig tegemoet komen aan
het standpunt van de Nederlandse re
gering, welk standpunt minister-presi
dent De Quay vertolkte op de avond
na het treffen voor de kust van Nieuw-
Guinea met de woorden „De Neder
landse regering blijft bereid tot een
open gesprek met Indonesië".
Rem op vrije bouw blijft.
Minister mr. J. van Aartsen van volks
huisvesting en bouwnijverheid blijft
het als het uiteindelijk te bereiken doel
van zijn woningpolitiek zien, dat de on
gesubsidieerde bouw in een normale
woningbehoefte zal voorzien en dat de
woningsubsidies beperkt zullen worden
tot de echte sociale woningbouw op
grond van de woningwet. Hij geeft ech
ter toe, dat dit einddoel thans nog niet
bereikt is en dat voorshands nog een
belangrijk aantal woningen met rijks-
steun moet worden gebouwd.
Uit de ontwikkeling van de ongesubsi
dieerde bouw blijkt weliswaar, dat tal
lozen in hun woningbehoefte kunnen en
willen voorzien zonder bijdrage van de
overheid en dat veel woningen tot
stand komen met relatief lage huren
toch moet deze sector van de woning
bouw worden beperkt, omdat de ge
subsidieerde bouw niet in het gedrang
mag komen.
De thans onmiskenbaar stijgende bouw
prijzen zullen uiteraard doorwerken in
het produktiepeil van 1962. De minister
troostte de kamerleden evenwel met de
gedachte, dat het vrij constante ni
veau der bouwprijzen in de eerste drie
kwartalen van 1961 een drukkende wer
king zal uitoefenen op het produktie
peil van 1962.
De minister heeft echter overwegende
bezwaren tegen het oprichten en ex
ploiteren van een overheidsbouwbedrijf,
zoals de socialisten dat willen. Het ei
gen woningbezit wil de bewindsman
ondanks het teruglopen van de premie
sector blijven bevorderen door het ver
strekken van overheidsgaranties voor
rente en aflossingen en geldleningen.
Hij acht het niet onmogelijk een even
tuele nieuwe regeling in 1963 te doen
ingaan.
Verkiezingen toch op 30 mei.
De wettelijk vastgestelde datum der
a.s. gemeenteraadsverkiezingen blijft ge
handhaafd op woensdag 30 mei. Dit
heeft de minister van binnenlandse za
ken mr. E. H. Toxopeus beslist, nadat
de suggestie was geopperd om door
een noodwetje de datum een dag te ver
vroegen. Men achtte dit gewenst, om
dat 30 mei dit jaar een dag voor He
melvaartsdag valt en de pers daardoor
pas op 1 juni nieuws en commentaar
over de verkiezingen zal kunnen bren
gen. Op Hemelvaartsdag verschijnen er
geen bladen.
De bewindsman acht het houden van de
verkiezingen op een woensdag nood
zakelijk omdat een zeer groot aantal
schoollokalen als stemlokalen wordt ge
bruikt en op de meeste scholen de
woensdagmiddag vrij is. Wat de nieuws
voorziening betreft, merkt de minister
op dat iedereen die belangstelling heeft
voor uitslagen, deze thans via radio en
televisie zal kunnen vernemen.
(V
1 i
