jjünjjjl
5
Dames
WAT ZIJN PLASTICS.
VENEMA
D. ENGEL
J. HOPPENBROUWERS
Steeds meer draion in
herenkleding.
'N GESCHENK
S0ESTERBERG
Krabbels van Knelis.
C<w>é&_
3
PiiftfZZfA
durf in
1
Ruime keuze
nieuwe winterstoffen
UW SUCCES IS ONZE
RECLAME.
Auto- en Scooterrijschool
LADDERVRIJE NYLONS
2,95
DERDE BLAD
Medische dienst.
Jumpers
Vesten
Blouses
Rokken
Japonnen
Suède jasjes
J. Hoppenbrouwers
Zoals het woord „metalen" een verza
melnaam is voor een grote reeks onder
ling sterk verschillende materialen, zo
als ijzer, zink, koper, lood enzovoort,
zo is ook de benaming „plastics" een
verzamelnaam voor een groot aantal
verschillende materialen, die alle op
kunstmatige wijze worden verkregen.
De goede opmerker zal dit reeds nu en
dan hebben geconstateerd, wanneer hij
of zij artikelen uit een dergelijke stof
vervaardigd, in handen kreeg. Iedereen
heeft wel eens bemerkt, dat deze stof
fen niet alle gelijk zijn. Ook zijn er
„plastics" die wij soms niet als zoda
nig herkennen. We behoeven hierbij
maar te denken aan bakeliet, dat velen
niet onder de „plastics" zullen rekenen.
„Plastics" hebben buiten hun soort-
EDELSTRfl
HORLOGERIE
v, meedestrT^o
TEL: 4361
raam nog een eigennaam en ook hun
eigen kenmerkende eigenschappen,
waardoor ze al naar hun aard voor
bepaalde doeleinden meer of minder
geschikt zijn. Er is echter één punt
waarop ze overeenstemmen, ze worden
zonder uitzondering geheel of gedeelte
lijk langs kunstmatige weg verkregen,
namelijk door een chemische synthese,
uitgaande van stoffen als steenkool,
hout, petroleum, kalkwater en andere
stof. Voorts hebben ze alle het ken
merk opgebouwd te zijn uit bijzonder
grote moleculen, die als het ware de
vorm van lange ketens hebben. Een
zeer belangrijke overeenkomst is wel,
dat ze alle in een zeker stadium van
hun bereiding of verwerking harsachtig
en plastisch zijn, vandaar de naam
„plastics".
Hard en zacht.
Tussen „plastics" bestaan echter ook
grote verschillen. Een van de belang
rijkste is wel, die, welke de „plastics"
in twee belangrijk verschillende groe
pen verdeelt, namelijk de thermoplas
tische plastics en de thermohardende
plastics. Dit verschil is dus een prin
cipieel verschil in grondstof.
Dames- en Heren Maatkleding
Hofleverancier van
Z.K.H. de Prins
der Nederlanden
voor hereneostuums, mantel-
costuums en mantels.
F. C. Kuyperstraat 28 - Tel. 2803
De thermoplastische plastics kunnen
door verwarming plastisch, dus min of
meer vloeibaar worden gemaakt. Koelen
ze daarna af, dan keren ze terug in hun
oorspronkelijke vaste toestand, daarbij
hun vorm behoudend die ze op dat mo
ment hebben. Een dergelijke plastic
soort is dus vrij eenvoudig vervorm
baar. Indien gewenst kunnen deze plas
tics steeds weer plastisch worden ge
maakt en daarbij worden vervormd.
Eij thermohardende plastics ligt de
zaak geheel anders. Aanvankelijk zijn
zij bij verwarming eveneens plastisch,
doch wordt de verwarming opgevoerd
en wordt eventueel nog druk toege
voegd, zoals bij het „persen" van der
gelijke materialen, dan gaat die vloei
bare toestand geleidelijk over in een an
dere, waarin zij hard, onsmeltbaar en
onoplosbaar zijn. Onder invloed van de
verwarming voltrekt zich in deze mate
rialen een chemische verandering, de
zogenaamde „harding", een verschijnsel
NIEUWEWEG 97 TELEFOON 2543
dat wij enigszins zouden kunnen verge
lijken met het hard worden van ce
ment. Dit soort plastics zal door op
nieuw verwarmen nooit meer plastisch
worden. Ze blijven hard en kunnen bij
grote verhitting hoogstens ontleden. Dit
is het fundamentele verschil tussen de
ze twee soorten plastics.
De verwerking.
Na de bereiding worden de „plastics",
naast kleurstoffen, meestal één of meer
zogenaamde hulpstoffen toegevoegd.
Sommige hiervan dienen om de verwer
king te vergemakkelijken, andere om
bepaalde eigenschappen van het eind-
produkt te verbeteren. Deze hulpstoffen
bevatten naast zogenaamde weekma
kers, die meestal zowel voor het ver
beteren van de verwerkbaarheid van
„plastics" dienst doen, ook warmte- en
lichtstabilisatoren, smeermiddelen en
zogenaamde vulstoffen, welke laatste
voornamelijk dienen voor het verbete
ren van de mechanische eigenschappen,
soms echter ook voor het verlagen van
de prijs.
Het vermengen van deze stoffen met de
eigenlijke „plastics" heeft plaats in
mengwalsen, teneinde een homogene
verdeling te krijgen. Het aldus verkre
gen mengsel wordt tenslotte door ver
malen of verpoederen in een voor het
verwerken gunstige vorm gebracht.
De verwerking van „plastics" tot eind-
produkten heeft in de regel plaats in
bedrijven, die hierop speciaal zijn inge
steld. De aard van deze bedrijven kan
sterk uiteenlopen. Een deel hiervan is
ingericht voor het vervaardigen van
voorwerpen van ruwe „plastics" in de
vorm van poeders, korrels, vlokken e.d.
Andere fabriceren eveneens gevormde
voorwerpen, doch gebruiken als grond
stoffen half-fabrikaten, zoals staven,
platen, buizen en blokken. Tenslotte is
er nog een derde categorie fabrieken,
die „plastics" gebruiken voor het ver
vaardigen van lijmen, lakken of zoge
naamde coatingmaterialen voor het
overtrekken van papier, weefsels, enzo
voort.
Persen.
Voor het verwerken van „plastics" tot
gevormde voorwerpen worden veelal
twee methoden gebruikt en wel het per
sen en het spuitgieten.
Het persen wordt vrijwel uitsluitend
gebruikt bij het verwerken van de zo
genaamde thermohardende plastics.
Hierbij wordt gebruikt gemaakt van
grote hydraulische persen, die variëren
van ongeveer 50 tot omstreeks 1000
ton. De gesloten stalen matrijzen, waar
in de eigenlijke vormgeving plaats
heeft, worden door middel van stoom,
gas of electrische verwarming verhit
tot een temperatuur die meestal niet
hoger is dan plus minus 175 graden Cel
sius.
Door de warmte van de stalen ma
trijs gaat het perspoeder spoedig over
in een vloeibare massa die onder in
vloed van de druk tot in alle uithoeken
van de matrijsholten doordringt. Daar
na veroorzaakt de warmte in de vloei
bare massa de „harding" als gevolg van
een chemische omzetting. Dan ontstaat
het vaste voorwerp, dat men niet meer
behoeft af te koelen alvorens het uit
de matrijs kan worden genomen.
Spuitgieten.
Het feit, dat thermoplastische plastics
gedurende de verwarming vloeibaar
blijven, maakt voor deze groep het per
sen niet mogelijk. Wil men het materi
aal in zo'n geval laten stollen, dan moet
de matrijs worden afgekoeld, hetgeen
tijd vergt, terwijl het voor een volgend
voorwerp eerst weer op de vereiste
temperatuur moet worden gebracht. Dat
belet efficiënt werken.
Daarom maakt men bij de verwerking
van thermoplastische plastics gebruikt
van een werkwijze die men spuitgieten
noemt. Hier verwarmt men de te ge
bruiken grondstof zodanig dat ze vloei
baar wordt. Onder druk wordt deze
taaie vloeistof dan in de koude ma
trijs gespoten. De druk zorgt er voor,
dat de vloeistof zich verplaatst en dat
zij tot in alle holten van de matrijs
doordringt. De koude matrijs koelt de
vloeistof zodanig af, dat ze hard wordt
en dus vrijwel dadelijk uit de matrijs
genomen kan worden. Dadelijk daarop
kan een nieuwe hoeveelheid warme
plasticvloeistof in de vorm worden ge
spoten. De produktie is op deze wijze
efficiënt en snel.
Men kent een groot aantal „plastics",
die elk op zich bepaalde eigenschappen
hebben, die ze voor bepaalde doeleinden
geschikt maken.
Zo zijn er de thermohardende plastics
en wel phenol-formaldehyde ofwel be
ter bekend onder de naam bakeliet.
Daarvan zien we kasten voor radiotoe
stellen, asbakjes en wat al niet meer.
Dan is er in deze groep nog ureum-
formaldenhyde en melamine, formalde
hyde.
In de thermoplastische groep vinden we
onder andere cellulose-„plastics", ply-
vinylchloride, polymethylmethacrylaat,
polystryreen, polyaetheen, nylon en di
verse ander soorten. Ze vinden toepas
sing in vele vormen, zoals in kammen,
peppen, zeepdozen, films voor de bios
copen en dergelijke.
Polyvinylchloride ook wel p.v.c. ge
naamd, is een der meest toegepaste
plastics. Naast hard p.v.c. waaruit on
der andere buizen en afsluiters voor de
chemische industrie worden gemaakt,
aangezien het uitstekend bestand is te
gen chemicaliën, kent men ook zacht
p.v.c., dat gebruikt wordt voor regen
jassen, kunstleer, slangen en dergelijke.
Polymethylmethacrylaat is beter be
kend onder namen als „perspex" en
„plexiglas", het heeft zich bekendheid
verworven als niet-splinterende vervan
ging van glas. Men behoeft hierbij maar
te denken aan vensters van auto's, bus
sen, de koepels van cockpits van vlieg
tuigen en dergelijke. Ook kunstgebitten
en kunstogen worden wel uit dit mate
riaal vervaardigd.
Polystyreen is in gebruik voor schroef-
doppen van flessen, zeepdozen en in
de electrotechnische industrie enzo
voort.
Polyaetheen of wel polyaethyleen is
een stof die bijzonder geschikt is voor
hoogfrekwente-isolatie, wordt veel ge
bruikt bij radarinstallaties. Bovendien
is deze zeer goed bestand tegen diverse
chemicaliën, waardoor het veel toepas
sing vindt in de chemische industrie,
voor buizen, emmers, tankbekleding en
als verpakking in de cosmetische in
dustrie, zoals samenknijpbare flesjes e.d.
Over nylon behoeven we weinig te ver
tellen, dat is wel een der plastics die
het meest bekend is in zijn toepassin
gen.
Zo zien we eens duidelijk hoe vol onze
wereld is met plastics. In onze moder
ne tijd kunnen we onze samenleving
nauwelijks in denken zonder deze
kunstmatige stoffen.
Tricot nylon, sterk,
no-iron en gemakkelijk
te wassen.
Heren Ondergoed,
per stel3,90
15,90-19,75 p. 3 stel 9,50
wol of nylon,
tientallen dessins
en kleuren,
van 1,95 tot 5,50
VAN WEEDESTRAAT 80
SOESTDIJK
TELEFOON 2670
HANDBALPROGRAMMA.
Zondag 23 september
Dames B.D.C. 1B.H.C. 1, 12 uur.
B.D.C. 2Laren 2, 1 uur.
B.D.C.-jun.B.S.V., 2 uur.
LarenB.D.C.-asp., 3 uur.
Heren LimvioB.D.C. 1, 1 uur.
B.D.C. 2Amersfoort 3, 3 uur.
A.A.V.B.D.C.-asp., 11 uur.
R.K. BEJAARDEN BEGONNEN
AAN WINTERSEIZOEN.
Met een mis, opgedragen door rector
Roosenhard uit Amsterdam in de kerk
te Soestdijk, zijn de bejaarden van
het Charitatief Centrum begonnen aan
het winterseizoen 1962-1963. Na de
mis gebruikten zij in het Ludgardis-
gebouw gezamenlijk het ontbijt.
Tijdens de mis wees rector Roosen
hard in het bijzonder on de eis aan
God de eerste plaats in het leven te
schenken en na het ontbijt wees hij
op het gebod dat men de naaste als
zichzelf moet liefhebben. Dan hebben
zij gewoonlijk geen tijd om erg veel
I aan zichzelf te denken, maar de be
jaarden hebben de neiging op zich
zelf terug te vallen, zich te verdiepen
in herinneringen en daardoor de
naaste te verwaarlozen. Wie een ge
lukkige en rijke levensavond wil heb
ben, dient dit te vermijden en aan
dacht te schenken aan de naaste.
Daarvoor zijn grote dingen nodig, want
met kleine attenties kan men al zo
veel bereiken.
Bejaarden kunnen zoveel voor elkaar
betekenen en een bejaard echtpaar
SCHOENENHUIZEN
Een ieder die een bezoek bracht aan de
onlangs in Amsterdam gehouden He-
renmodebeurs, zal daar van zijn terug
gekeerd in de stellige overtuiging dat
ook in de Herenkleding draion een
steeds grotere rol gaat spelen.
Op bijna elk gebied komt men draion
tegen, zowel in truien, vesten, slip-overs
en jasjes als in moderne sportshirts,
pantalons, ondergoed en sokken.
WAARMEDE WAARDERING OOGST,
vindt U in onze zaak in een enorme
verscheidenheid.
Wat U ook zoekt
'N KWALITEITSHORLOGE - EEN MOOIE
RING OF COLLIER - EEN PRACHTIG
TAFELBESTEK - EEN GESCHENK VOOR
EEN KIND
G» noqrSPJKER
TEL. 2982
5DE5TERBERGSE5TR.26
VAN DE SOESTER COURANT
VAN VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1962.
Hier zien wij bijvoorbeeld een grof-
gebreide jacquard sporttrui in dralon.
Een fraai kledingstuk dat de helft
weegt van een wollen trui, maar even
veel warmte, zo niet meer, geeft. Bo
vendien is de trui zo gewassen en zo
gedroogdhij wordt niet wijder, er
komt geen mot in en wat ook heel be
langrijk is, hij kan niet verkleuren.
Het waren al deze practische eigen
schappen die dralon in de Dames-mode
zo vlot ingang deed vinden. Ook in de
Herenmode is thans zonder meer van
een doorbraak in deze richting sprake.
kan het zo goed hebben wanneer man
en vrouw iets voor elkaar overhebben.
Jonge mensen dienen te zorgen voor
de opbouw van de kerk, maar de be
jaarden kunnen voor de heiliging zor
gen door hun gebed en levenshouding.
Dit gebed en een leven van offer
vaardigheid kunnen er voor zorgen,
dat de oude dag geen periode van
verwelken is, maar doet denken aan
het rijpen van een vrucht. Rector Roo
senhard wenste de bejaarden toe dat
zij zich geheel aan Gods goedheid
zullen toevertrouwen.
Mevrouw Wesselingh dankte rector
Roosenhard voor zijn bezoek aan de
bejaarden van het Charitatief Cen
trum en deelde mee, dat over twee
weken een bustocht in de omgeving
van Soest gemaakt zal worden. Hier
voor gaven zich vele bejaarden op.
Dokter J. C. Lucas, Simon Stevinlaan
1, Soesterberg, tel. 03463-200, neemt het
a.s. weekeinde de artsendienst waar
voor de artsen A. Th. Splinter te Soes
terberg, W. F. van den Helm te Huis
ter Heide en D. J. R. Jellema te Den
Dolder.
Dokter L. H. Brandt, Dolderseweg 59.
Den Dolder, tel. 3402-2696, neemt de
dienst waar voor dokter A. J. W. Ha-
gedoorn te Soesterberg.
PROGRAMMA K.V.O.
Het programma voor a.s. zaterdag is
als volgtsenioren K.V.O. 1Doorn 1,
aanvang 16 uur. K.V.O. 2Meeuwen 1,
aanvang 16 uur. junioren K.V.O. 2
D.S.V. 1, aanvang 16 uur. aspiranten
Samos fK.V.O. a, aanvang 14.45 uur.
(Utrecht).
COLLECTE VOOR DE
RECLASSERING.
Van 17 tot 30 september houdt de re
classering in Soesterberg weer een huis-
aan-huis collecte.
INSTUIF VAN A.G.A.V.S.
De jeugd van A.G.A.V.S. houdt weer
een instuifavond op zaterdag 22 sep
tember a.s. bij de heer Tammer in de
Veldm. Montgomeryweg.
EXAMEN.
De heer J. Pul, alhier behaalde het
P.T.T.-diploma, in het V.E.V.-leerlin-
genstelsel.
KATH. VROUWENGILDE.
De afd. Soesterberg van het Kath.
Vrouwengilde hield in de Titus Brands-
maschool haar jaarvergadering. Na het
openingswoord van de presidente,
waarbij zij de bejaardenzorg nog eens
extra aanbeval, werden de jaarversla
gen voorgelezen. Vervolgens sprak zij
een woord van dank tot het aftredende
bestuurslid, mevr. Wanders, waarbij
haar een reistas .werd aangeboden.
Mevr. Wanders wordt als penningmees-
teresse opgevolgd door mevr. Majoor-
Verschoor. Als bestuursleden werden
gekozen mevr. A. B. van Rooyen-Ver-
hoef uit Huis ter Heide en mevr. J.
Bloem-Kouthoofd, Soesterberg.
Pastoor dr De Bruin was onverwacht
verhinderd om te komen spreken over
As je 't ming vraogt
dan mok zeige dak in
laange tied nie zo
elache heb as eergis-
termarrege, toenk de
kraant zat te leeze.
D'r valt haost nooit
wat te lache, maor
noeng hak buukpien.
Da was om da ver-
haol van dat ouwe
baosje in Harlinge. Dat leit daor er-
reges in Frieslaand, waor de minse d'r
ei ge maor amper verstaon kerrne.
Dat baosje was tachetug en al heul
lang opao. Netuurlek wier zien .wief
opoe, toeng hie opao wier en dat beur
de nogal us.
Veul keinders van die opao en die opoe
woone in Amsterdam en op 'n goeje
dag - je ken beeter zeige 'n kwaoje
dag - zee opao teuge opoe, ik ga 'n
brommer koope en de jonges in Am
sterdam opzeuke.
Je liek wel gek, zal opoe ezeid hebben
laome niet lache, 'n man van tache
tug op 'n brommer, maor dat baosje
was zo eigewies astie oud was en die
koch 'n brommer. Hie wier tuusebroch
en op de beste kaomer ezet. Daor gong
opao dat ding us goed zitte bekieke,
waant hie mos toch weete hoe dat
allegaor werkte. Hie zette de motor an
en was eiges beduusd dat ut lukte,
maor effe laoter wastie nog veul arger
beduusd. De brommer gong ant rieje en
da had opao heulegaor nie bedoeld,
maor ut was al te laot, Theekast an
diggels, 'n kast mit antiek an diggels
en toeng lee die brommer op de grongd
ut vloerkleed zo'n bietje an reepe te
snieje tot de flarde d'r veur zorregde
datte motor zo vast liep as 'n muur.
Opao was zien eige mottig eschrokke
en opoe netuurlek ok. Maor messchien
ist maor goed dattet beurd is, waant
stejje veur dattie mittie brommer van
Harlinge naor Amsterdam ereeje was.
Veurdattie Frieslaand uuttewest was
wastie al an spaone ereeje.
Ok in Soest woone veul van die krasse
ouwe manne, maor laote die asjeblief
nie op 'n brommer kruupe, waant d'r
komme ongelukke van.
Dat ongeluk van die opao, die zien eige
beste kaomer verinneweerde, daor kejje
nog wel om lache, maor 'n ongeluk
mit 'n opao en zien brommer ongder 'n
auto das heul niet om te lache.
Opao's motte nie doen of ze jonge ké
rels binne, waant daor kenne alleenig
maor brokke van komme.
Van Weedestraat 80 tel. 2070.
het a.s. concilie. Desgevraagd toonde
dokter Splinter zich bereid te spreken
over een geheel ander onderwerp. Spre
ker gaf enkele nuttige wenken over
kleine ongevallen, zoals brand-, snij-
en schaafwonden, lichte vergiftigingen
enz.
NIEUWS VAN A.G.A.V.S.
In de bestuursvergadering van
A.G.A.V.S, in de afgelopen week wer
den bepaalde hoogtepunten van het ko
mende verenigingsjaar besproken.
De drumband zal zo mogelijk aan con
coursen deelnemen. Op 22 september
a.s. wordt deelgenomen aan de mars
van de gezamenlijke gymnastiekvereni
gingen door Soest.
Op 23 november zullen er onderlinge
wedstrijden worden gehouden tegen de
Soester Turnclub.
Getracht zal worden in november de
leden een feestavond aan te bieden.
Het hoogtepunt van het jaar 1963 zal
zijn het tegenbezoek dat de Soester
Turnverein uit Soest in Duitsland aan
Soesterberg zal brengen. Dit bezoek
zal plaatsvinden op 11 en 12 mei 1963.
Ook de jeugdkampen zullen het vol
gende jaar weer worden gehouden,
waarschijnlijk in Limburg of in de
kuststreek.
Iedere maand zal weer het clubblad
verschijnen.
Verder zal er naar worden gestreefd
vele leden te doen deelnemen aan de
vaardigheidsproeven van het K.N.G.V.
KORFBAL.
K.V.O. ontving zaterdag S.F.K. uit
Veenendaal.
Het eerste senioren-twaalftal trad te
gen S.F.K. 2 in het veld. S.F.K. won
deze wedstrijd met 5-4.
De K.V.O.-jun. 1 waren de enigen die
het tot een overwinning wisten te bren
gen tegen S.F.K. 1. Zij wormen met 4-1.
K.V.O. a verloor met 3-0 van S.F.K. a.
K.V.O. b speelde tegen S.K.F. b en de
ze wedstrijd werd door S.F.K. b ge
wonnen met 1-0,
