WILHELMINA
EN VICTORIA.
HET OOG GERICHT OP
GULLE GEVERS.
Aan de inwoners der Gemeente Soest.
L
DINSDAG 4 DECEMBER 1962.
SOESTERÜO
Verschijnt Iedere dinsdag en vrijdag.
41c JAARGANG No. 95.
Abonn. p. kwart, 2,10 - per post 2,25
UITGAVEDRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE VAN WEEDESTRAAT 29A, SOESTDIJK TELEFOON 2566 GIRO 12ei5i
MOEDERS VAN VOLKEREN
Grote mannen zijn zeldzaam. Nog ge
ringer is het aantal vrouwen, wier ster
gedurende vele jaren schitterde op het
wereldtoneel. Een dier groten bezat
Nederland in Wilhelmina, moeder van
onze vorstin, die een halve eeuw lang
de scepter met wijsheid zwaaide over
een rijk, waarin de zon nooit onderging.
Nu, in deze moeilijke ogenblikken, grij
pen wij onwillekeurig terug in het
woelige tijdperk, dat haar regering
en leven vulde en wij zijn verbaasd.
Wij verwonderen ons over tact en in
zicht haar gegeven en zoeken naar
oorzaken en voorwaarden voor een le
ven, dat rijk is en welks inhoud res
pect afdwingt van geschiedschrijvers
en nageslacht.
Zo'n leven glijdt aan onze herinnering
voorbij bij beschouwing van de levens
gang van onze landsmoeder. Verba
zingwekkend is hetgeen zij schonk in
haar werk en voorbeeld aan onderda
nen en regeerders niet alleen van ons
eigen volk. Men zou kunnen spreken
van een unieke vrouw, wanneer wij bij
het terugdraaien van haar levensfilm
nog tijdens haar vervloden regerings
periode, niet Victoria, koningin van
Engeland zouden ontmoeten.
Minder dan Wilhelmina is zij weliswaar
een landsmoeder geweest, maar tegen
het einde van haar leven werd Victo
ria wel Europa's grootmoeder genoemd
om het groot aantal familiebetrekkin
gen, dat deze niet minder grote vorstin
aan de verschillende staatshoofden rond
de eeuwwisseling bond.
Waarin ligt het geheim van deze twee
naar voren tredende hoge vrouwen uit
de laatste eeuw Was de één soms een
leerlingen van de ander Wat deed hen
stijgen naar de top van verering hun
ner onderdanen Was het hun gelijk
soortige jeugd, hun karakter of de
- aard der tijden waarin zij leefden
Ongetwijfeld zijn er veel verschilpun-
fên in beider leven en wérk iïiaar even
stellig is er frappante overeenkomst te
ontdekken in menig onderdeel van hun
lange en voor de wereld zo gezegende
levens.
Beide vaderloos.
Wij weten reeds, dat prinses Wilhel
mina een enigszins vereenzaamde jeugd
had. Ondanks de vergoeding die haar
moeder haar in zo ruime mate hiervoor
heeft weten te schenken, moet zij dik
wijls verlangd hebben naar de belang
stelling van een vader voor haar jeugd
problemen en naar de volheid, die al
leen broers en zusters aan onze jonge
jaren kunnen schenken.
Bij koningin Victoria treffen wij iets
dergelijks aan. Ook zij was bij haar ge
boorte reeds voorbestemd om eens een
koningskroon te dragen. Ook zij moest
reeds jong haar vader missen. Even
min had zij broers en zusters ter ver
levendiging van haar kinderjaren en
haar moeder. Victoria Maria Louise van
Saksen Koburg, vermocht veel minder
dan de onvergetelijke Emma van Wal
deck Pyrmont dit gemis te vergoeden.
Heeft misschien Leopold van Saksen
Koburg, de latere koning der Belgen
dc taak op zich genomen om wat zon
neschijn in dit stroeve bestaan te bren
gen
Zeker is, dat Victoria's oom veel in
vloed op haar heeft gehad en dat zij
erg op hem gesteld geweest is, heel
haar leven lang. Maar deze oom had er
belang bij het kind voor zich te winnen,
omdat hij zich voorgenomen had een in
vloedrijke rol te spelen in de geschiede
nis. Reeds vroeg bemerken we dus het
ir.trigespel rond de toekomstige heerse
res van Engeland.
Mede hierdoor werd zij reeds jong een
prinses, die zeer gereserveerd stond
tegenover alles en iedereen, welke ei
genschap haar later van groot nut zou
zijn. Ook prinses Wilhelmina droeg de
ze karaktertrek met zich en evenals
Victoria sleet onze vorstin haar jonge
dagen grotendeels met studie en lessen,
die het latere leven moesten helpen
verlichten.
Jong geroepen.
Achttien jaar was Wilhelmina toen zij
de regering overnam. Ook in dit op
zicht is de gelijkenis met Victoria tref
fend. Zowel Victoria als Wilhelmina
stonden voor de aanvang van een nieuw
tijdperk in de geschiedenis. Bij Victo
ria waren de eerste tekenen van de
industriële revolutie reeds zichtbaar.
Wilhelmina kreeg als opdracht om de
grootste culturele omwenteling aller
tijden te verwerken. Zoals Engelands
grote vrouwe moest beleven, dat het
aanzicht van de wereld op sociaal ge
bied verkleurde, zag Neerlands grote
vorstin een politiek en cultureel beeld
van deze oude aardbol gans verbleken.
Ruw oorlogsgeweld ontsierde Victoria's
regeringsperiode tijdens de Krim-oorlog
en tal van donkere vlekken in de zand
loper der tijden, waarvan, de frans-
duitse oorlog in 1870 een der hoogte
punten vormt. Haar land ontweek die
massa-slachting zoals het rijk der Ne
derlanden de dans ontsprong in de we
reldbrand van 1914 tot 1918.
Een der grootste glanspunten in beider
leven ligt in het herstel van een nor
maal leven aan het hof. Zij doorbraken
de decadentie en losbandigheid, die wel
haast vanzelfsprekend waren geworden
in de hoogste kringen der staat. Hun
vast karakter en sterke wil verhieven
twee koningskinderen uit hun moreel
verval, waarin zij door bijkans klas
siek geworden hofgewoonten waren ge
raakt. Redden zij wellicht hiermee de
monarchie in hun landen, waar dege
lijkheid en soberheid tot deugd waren
verheven in het burgerleven, dat hun
tijd zo kenmerkt
Zeker hebben deze vorstinnen door
hun levenswandel ertoe bijgedragen dat
hun tronen niet wankelden toen zij el
ders als zand wegspoelden onder de
vloedgolf van revolutie en ongeloof.
Voorbeeld van trouw.
Vooral Victoria's bestuur betekende een
verademing na een lange reeks van
koningen, die elke band met huwelijks
plicht en huwelijkstrouw hadden ver
broken. Zij heeft, als later Wilhelmina,
een voodbeeld voor haar' volk willen
zijn en is daarmee tot hoedster en be
houdster van haar dynastie geworden.
Hiermee glijden we naar het terrein
der verschillen tussen deze grote vrou
wen. Bij Victoria lag de grootste kracht
in haar voorbeeldig gezinsleven. Zij be
trok Albert, die ruim 20 jaar haar
trouw in alles terzijde stond, in haar
gehele leven, ook in staatszaken.
Deze man, ook al een Saksen Koburg,
heeft een groot deel van haar zware
leven beheerst, ook na zijn dood, toen
zij nog ongeveer veertig levensjaren
voor de boeg had. Zo nodig, was zij wel
eens bereid staatszaken aan gezinsza
ken op te offeren, maar haar gemaal
waakte dan wel over haar.
Anders zien wij dit bij koningin Wil
helmina, die in haar zorgen in de eer
ste plaats door haar volk werd gedra
gen. In haar jeugd bemind en geliefd
door alle Nederlanders, heeft zij heel
haar regeringsperiode ervoor geijverd
die liefde waardig te zijn en geheel
haar persoon en alles rondom haar
ir. handen gelegd van een tiental mil-
lioen mensen, die haar vereerden en
beminden en welke liefde nu zij heen
gegaan is, nog niet getaand is.
Victoria had veel vijanden. Meermalen
io er een moordaanslag op haar ge
pleegd. Uitzonderlijke gaven had zij
niet. Stuwkracht ging niet van haar
uit. Maar zij bleef de hoge vrouwe, die
altijd boven de partijen stond en steeds
het voorrecht heeft genoten zich om
ringd te zien door een keur van minis
ters die zonder uitzondering tot de kun-
digsten staatslieden behoorden, die de
wereld ooit gekend heeft.
In verband met het overlijden van Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Wilheimina zal onder auspiciën van het Oranje Comité op
vrijdag, 7 december a.s., des avonds om 8.00 uur, in de Oude Kerk
aan de Torenstraat een korte openbare herdenkingsbijeenkomst
worden gehouden.
De herdenkingsrede zal worden uitgesproken door de burgemeester
van Soest, de Edelachtbare Heer Mr S. P. Baron Bectinek.
Het zangkoor, onder leiding van Maarten Koolj, zal enkele lie
deren zingen.
Wij wekken alle inwoners op deze korte plechtigheid bij te wonen.
Het Oranje Comité Soest,
FESTEN, voorzitter.
PEET, secretaris.
BUITENGEWONE
RAADSVERGADERING.
fn de bijzondere raadsvergadering, wel
ke vrijdagavond naar aanleiding van
het overlijden van H.K.H. Prinses Wil
helmina gehouden werd, is besloten
het volgende adres van rouwbeklag
aan H.M. de Koningin te zenden
,,De gemeenteraad van Soest, in bijzon
dere vergadering bijeen ter herdenking
van Hare Koninklijke Hoogheid Prin
ses Wilhelmina, moge Uwe Majesteit
zijn warme en diepgevoelde medeleven
betuigen met het heengaan van Hare
Koninklijke Hoogheid.
Zijn gevoelens van medeleven gaan
eveneens uit naar Uwer Majesteits ge
zin, waarin dit heengaan zo smartelijk
gevoeld wordt en waarin hierdoor een
grote leegte ontstaat.
Met grote liefde, eerbied en dankbaar
heid herdenkt hij het onnoemelijk vele
dat Hare Koninklijke Hoogheid voor
land en volk gedurende een lang men
senleven gedaan en betekend heeft.
De gemeenteraad spreekt de bede uit
dat de Allerhoogste Uwe Majesteit en
Haar gezin Zijn troost en kracht moge
schenken".
De burgemeester wees in een toespraak
tot de raadsleden op de schok die het
bericht van het overlijden van prin
ses Wilhelmina teweeg bracht.
Haar leven heeft geheel in dienst van
het volk en de natie gestaan. Na haar
troonsafstand heeft zij zich bewust te
ruggetrokken uit het openbare leven,
maar zij behield een grote en warme
plaats in ons volk. Dit is verscheidene
malen op ondubbelzinnige wijze geble
ken. Er is thans rouw, maar ook dank
baarheid voor wat ze voor ons betekend
heeft.
Op tienjarige leeftijd aanvaardde zij de
koninklijke waardigheid en als acht
tienjarige de regering. Met grote wijs
heid en diep inzicht heeft zij het land
gedurende 50 jaar geregeerd.
In deze halve eeuw wijzigde zich het
gezicht van de wereld nationaal en in
ternationaal op velerlei terrein.
Inzichten en overtuigingen verander
den en twee wereldoorlogen stelden
ons land voor zware beproevingen.
Eenzaam stond zij aan het hoofd van
de staat. Met een scherp en helder ver
stand, een opmerkzame geest en een
meevoelend en medelijdend hart heeft
zij geregeerd. Zij had een sterk gevoel
voor rechtvaardigheid, eerlijkheid en
waardigheid. Haar fierheid inspireer
de ons in tijden van beproeving en
vernedering. Thans heerst er rouw om
het heengaan van een werkelijk grote
vorstin.
De burgemeester sprak de wens uit dat
dc koningin en haar gezin troost mogen
vinden in de sympathie van het volk.
TWEEDE INTOCHT VAN
ST. NICOLAAS.
Ieder jaar is het tegen 5 december
groot feest in de Koninginnelaan want
dan houdt St. Nicolaas, op verzoek van
het winkelcentrum Koninginnelaan, zijn
tweede intocht in Soest.
P.V.O. doet dan haar uiterste best en
er zijn vele honderden jonge en niet-
jonge mensen op de been. Gisteravond
ging het echter wat rustiger toe en te
recht. Maar toch bracht de Sint de
moed op, het dak van garage Stam te
beklimmen. Hij werd namens de winke
liers van de Koninginnelaan verwel
komd door de heer D. Waal, die wees op
de prachtige verlichting en op het feit
dat het weer in ieder geval beter was
dan vorig jaar, want toen goot het.
Iri zijn antwoord liet de Sint duidelijk
uitkomen dat hij het heerlijk vond op
nieuw in Soestdijk te zijn en nu zonder
dc kans door een orkaan van het dak
geblazen te worden, zoals in 1961,
Ook de hoge gast vond het jammer dat
P.V.O. ditmaal ontbrak, maar hij toon
de volledig begrip voor de reden.
Nadat St. Nicolaas moeizaam het dak
verlaten had bezocht hij alle winkels
die aangesloten zijn bij het winkelcen
trum Koninginnelaan en toonde zich
een gulle gever. Later op de avond
vertoefde hij in café Soestdijk, waar
men eveneens mocht ervaren dat met
het stijgen der jaren de gulheid van de
Sjnt steeds toeneemt.
ST. NICOLAASFEEST VAN DALCO.
Zaterdagmiddag organiseerde de per
soneelsvereniging van Dalco, de Ne
derlandse Fotografische Industrie te
Soestduinen, een St. Nicolaasfeest voor
de kinderen van haar leden. Om drie
uur waren zij aanwezig en in afwach
ting van de Sint werden enige leuke
kinderfilms gedraaid.
Tegen vier uur arriveerde de Goed
heiligman. Mevrouw Duindam heette
de Sint namens hel bestuur welkom en
vroeg hem de brave kinderen te belo
nen en voor de stoute kinderen ditmaal
genade voor recht te laten gelden.
De kinderen werden hierna één voor
één bij de Sint geroepen om na een ver
manend woord een presentje in ont
vangst te nemen.
St. Nicolaas onderbrak zijn audiëntie
enige malen om naar het zingen van
Sinterklaasliedjes te luisteren.
Om vijf uur nam de hoge gast af
scheid omdat hij wegens drukke werk
zaamheden onmogelijk langer kon blij
ven. Overal in het land zaten namelijk
andere kinderen op hem te wachten.
Hij werd uitgeleide gedaan met het
overbekende ,,Dag Sinterklaasje".
KERKCONCERT.
De muziekkring „De Nederlandse Can-
torij" geeft op dinsdag 11 december
haar eerste kerkconcert van dit sei
zoen in de oude Kerk. Behalve drie
koraalwerken van J. S. Bach, uitge
voerd door Klaas Bolt, organist van de
St Bavó te Haarlem en tevens orga-
n;st van de Nederlandse Cantorij, ver
meldt het programma uitsluitend eer
ste uitvoeringen in Nederland van he
dendaagse muziek en muziek uit de
zeventiende eeuw.
De cantate „Wenn der Herr die Ge-
fangenen zu Zion erlösen wird" voor
koor, vier vocale solisten, vijfstemmig
si rijkorkest, barok-kopergroep en con
tinuo van Jakob Weckmann (1643-1681)
wordt onder meer uitgevoerd. Dit werk
is enkele jaren geleden ontdekt. De aan
dacht op de muziek van Jacob Weck
mann en van zijn vader Matthias werd
gevestigd door de radio-uitvoeringen,
verzorgd door Lambert Erné, waaraan
ook de Nederlandse Cantorij mede
werking verleende.
In het begin van de baroktijd schreven
deze Weckmanns boeiende kerkmuziek.
Vooral de cantate die nu wordt uitge
voerd steekt opvallend uit boven wer
ken van andere componisten uit die tijd.
De klankrijkdom en diepgang van dit
werk wijzen reeds naar de cantate
kunst van Bach.
Verder worden uitgevoerd de „Symfo-
nietta" van de Duitse componist Johan-
nes Koch, een compositie voor koperin
strumenten. Dit werk werd in 1959 ge
componeerd en opgedragen aan de
Nederlandse Cantorij. Kortgeleden werd
hiervan een radio-opname gemaakt.
Deze is echter nog niet uitgezonden.
Van de Nederlandse componist F. Hout
koop, medewerker van de Nederlandse
Cantorij, wordt een compositie gezon
gen die indrukwekkend is door een
voud van opzet en boeiende klankkleur.
Verder vermeldt het programma het
Bij de dood van Prinses Wilhelmina, De koninklijke familie in Canada
tijdens de tweede wereldoorlog. De drie prinsessen, v.l.n.r. Margriet,
Irene en Beatrix,
Een week geleden hebben wij op pret
tige wijze kunnen ervaren, dat het Ne
derlandse volk zeer vrijgevig kan zijn
als het erom gaat gehandicapte mede
mensen te helpen. Het leek er af en
toe wel eens op dat die vrijgevigheid
aan dwaasheid grensde, maar dat was
niet zo erg, want het ging allemaal ten
bate van het ene goede doel dat ons
volk een etmaal beheerste.
De Nederlandsche Spoorwegen waren
ook zo verrukt van het goede doel, dat
zij royaal deden met het geld van het
personeel. Bij mijn weten zijn de door
snee-salarissen van mensen die bij 't
spoortje werken niet van dien aard
dat je er lange brieven over naar huis
kunt schrijven, maar toch zag de di
rectie van N.S. er geen been in om
anderhalve ton van die salarissen te
schenken voor het dorp. Dat ging dan
wel na een kort overleg met de perso-
neelsraad, maar dat kan wel een ver
zameling jabroers zijn, die het altijd in
alles met de directie, maar nooit met
het personeel eens is.
Uit alle delen van het land komen pro
testen binnen tegen de goedgevigheid
van N.S. en zeer terecht. U en ik en
iedereen stopte maandagavond geld in
een lucifersdoosje. Ik een briefje van
1000, U een briefje van 10 en de man
van de Nederlandse Spoorwegen het be
drag dat hij te missen had. De volgende
dag moest hij echter van Mies Bouw
man horen dat zijn bazen anderhalve
ton gegeven hadden en wat later werd
het hem duidelijk dat dit zijn centen
waren.
Vele protesten zijn het gevolg, maar die
anderhalve ton komt er en wie niet
betalen wil die hoeft dat echt niet te
doen zegt de directie van N.S.
Misschien worden de spoorkaartjes nu
wel duurder.
KANTMAN.
„Magnificat" van de Zwitserse compo
nist Bernhard Riechel. Het is een acht-
stemming dubbelkorig werk, dat gecom
poneerd werd in 1955. Deze compositie
stelt hoge eisen aan de uitvoerenden.
Hierdoor wordt het werk zelden in het
repertoir opgenomen. Voor Nederland
houdt de Nederlandse Cantorij dit werk
op 11 december in de Oude Kerk ten
doop.
SPREEKUUR BURGEMEESTER.
De burgemeester van Soest brengt ter
kennis van belanghebbenden dat zijn
gebruikelijke spreekuur is verplaatst
van woensdag naar donderdag 6 decem
ber 1962, van 10 tot 11 uur v.m.
VERORDENING OP DE WEEKMARKT
Burgemeester en wethouders van Soest
maken bekend dat gedurende drie
maanden ter gemeentesecretarie, afd.
algemene zaken, voor een ieder ter
inzage ligt het raadsbesluit d.d. 19 ok
tober 1962, afd. I, nr. 8230, strekkende
tot de vaststelling van de Verordening
op de weekmarkt voor handelswaren
in de gemeente Soest.
Soest, 4 december 1962.
ONTTREKKING AAN
HET OPENBAAR VERKEER.
Burgemeester en wethouders van
Soest brengen, ter voldoening aan het
bepaalde in artikel 10, 2e lid, van de
Wegenwet, ter kennis van belangheb
benden dat een door hen aan de raad
dezer gemeente gedaan voorstel om
over te gaan tot onttrekking aan het
openbaar verkeer van
a. de verbinding Nieuweweg-Nieuwe-
weg, gelegen op de kadastrale percelen,
gemeente Soest sectie G, nrs. 4022 en
4267
b de verbinding Eikenlaan-Nieuweweg,
(Spoorwegovergang), gelegen op het
perceel, kadastraal bekend gemeente
Soest, sectie H, nr. 8351
c. een gedeelte van de Plasweg, gelegen
up de kadastrale percelen, gemeente
Soest, sectie D, nrs. 2427 en 2941,
zoals op de desbetreffende tekening in
rood die wegen zijn aangegeven, op de
gemeentesecretarie (afdeling I) is ne-
dergelegd.
Het voorstel ligt aldaar van 5 t.e.m. 20
december 1962 voor belanghebbenden
ter inzage.
Bezwaarschriften tegen inwilliging van
het verzoek kunnen vóór 21 december
a.s. bij de gemeenteraad worden inge
diend.
De bezwaarschriften kunnen worden
toegelicht in een zitting van hun col
lege of van een door hen uit hun mid
den benoemde commissie. Deze zitting
zal worden gehouden op donderdag, 27
december a.s., des voormiddags 10.00
uur, in het gemeentehuis.
Soest, 4 december 1962.
k
