De vreedzame oorlog.
Verhoging
abonnementsgeld.
De toekomst
van de Randstad.
HET OOG GERICHT OP
KANKERBESTRIJDING
Collecte.
Algemene Nederlandse
Bouwbedrijfsbond bestaat
55 jaar.
Auto over de kop.
Jelle Troelstra over
Vincent van Gogh.
Opstelling van B.D.C.
Vleesverkoop.
VRIJDAG 25 OKTOBER 19G3.
42e JAARGANG No. 80.
SOESTER OURANT
SOESTDIJK
BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE VAN WEEDESTRAAT 29A SOESTDIJK
Op de luchthaven Schiphol arriveerde een gToep topartisten uit de Sowjet
Unie, die een tournee door ons land zullen maken. Onder hen bevinden
zich volksdansers, solisten van het Moskouse Stanislawski-theater en
artisten van het Circus van de Russische hoofdstad. Het ensemble bij
hun aankomst.
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag.
UITGAVE DRUKKERIJ SMIT
Het lijkt allemaal zo prachtig, zo vre
delievend, zo samenwerkend. Een kern-
stopverdrag gesloten tussen Amerika en
Engeland enerzijds en Rusland ander
zijds, en verdere onderhandelingen over
het verbod van kernwapens, en graanle-
veranties van het westen aan de sowjet-
unie. Dat alles moest er toch op duiden
dat er een ontspanning is ingetreden
tussen oost en west, waaruit de beste
verwachtingen voor een „vreedzaam naast
elkaar bestaan" zouden zijn te koesteren.
En dan is er ineens weer een grensinci
dent bij Berlijn, waar de Russen eerst
een konvooi Amerikaanse en later Engel
se troepen moeilijkheden in de weg leg
gen en hen daar vele uren laten wach
ten eer het prestigegeschil wordt opge
lost. Overigens zonder dat de Russen hun
zin hebben gekregen.
Dat incident valt ongeveer samen met
de verklaring van de Russische minister
van buitenlandse zaken, Gromyko, dat
het met die verdere onderhandelingen
over het niet-gebruiken van kernwapens
helemaal niet zo vlot en prettig gaat.
Dan weten we, dat het ondanks dat wei
nig zeggende kernstopverdrag, waar de
onbeduidendste staatjes zich bij aan
sluiten, maar dat met drie maanden
weer kan worden opgezegd, ondanks ook
de graanleveranties waar Rusland om
zit te springen, men nog allesbehalve
kan spreken van een wederzijdse wil
tot samenwerken. Dat er van een vreed
zame coëxistentie wel wordt gesproken
door de heer Chroesj tsj ow, doch deze
slechts zo lang duurt als het voor de
communistische politiek gewenst lijkt,
waarna de agressiviteit opnieuw de kop
opsteekt.
Er is nog een opmerkelijk punt, name
lijk dat juist de laatste paar weken de
geïrriteerde toon tussen Peking en Mos
kou weer wat vriendelijker wordt. Een en
ander moet wel met elkaar in verband
worden gebracht. De speldeprikken bij
de toegang tot Berlijn zijn bepaald niet
te wijten aan een al te ijverige plaat
selijke officier maar vormen een onder
deel van een welbewuste strategie, die
van Moskou uit wordt gedirigeerd.
Hoopt men hiermede enige druk op
Amerika te kunnen uitoefenen? Het is
bekend, dat de regering van Kennedy
graag emg succes in de buitenlandse
politiek wil behalen, daden wil stellen
die de vrede lijken te verzekeren, om
daarmede sterker te komen staan ten
aanzien van binnenlandse problemen. Er
is speciaal in Europa enig wantrouwen
tegenover Amerika's buitenlandse poli
tiek. De oude rotten, als de nu juist
afgetreden Adenauer en president De
Gaulle, staan daar nogal sceptisch en
wat wantrouwend tegenover.
Juist dit scepticisme was voor generaal
De Gaulle mede aanleiding om een eigen
atoomwapen op te bouwen, opdat west-
Europa niet geheel afhankelijk zou zijn
van Washington's houding tegenover
Moskou. En het schijnt dat Frankrijk
inmiddels in dit streven is geslaagd, zij
het dat zijn atoommacht natuurlijk nog
van zeer bescheiden aard is. Zo beschei
den zelfs nog, dat er openlijk nog niet
met het bezit ervan wordt geschermd
Het staat echter wel vast, dat Charles
De Gaulle geen duimbreed voor het Rus
sische dringen op zij wil gaan. Het nazi-
Duitsland heeft hem geleerd, dat wijken
veel gevaarlijker zou zijn dan zich te
weer stellen en eventuel zelf tot de aan
val overgaan. De communistische ideolo
gie dringt nu eenmaal naar expansie en
men verwacht dat de tijd daartoe mee
werkt. Perioden van vreedzaamheid en
bereidwilligheid moeten de wil van het
westen tot verzet doen afbrokkelen, doen
inslapen, opdat het tenslotte tot flinke
concessies gedwongen zal zijn.
Het westen heeft de laatste achttien jaar
echter al te veel concessies gedaan. Het
heeft zich neergelegd bij het niet na
komen door de Russen van enkele tien
tallen overeenkomsten, het heeft genoe
gen genomen met de wrede onderdruk
king van de Hongaarse opstand, niets
gedaan tegen het onrechtmatig optrekken
van de muur in Berlijn en zo zijn er nog
vele andere gevallen op te noemen, waar
in men de communisten maar heeft la
ten begaan terwille van de lieve vrede.
Doch die vrede is niet zo lief a.ls men
wil laten voorkomen. Die vrede blijft
een gewapende en in feite een koude
oorlog. Dat bewijst weer zo'n incident
bij Berlijn. De Annulering van deze wes
terse etalage (Berlijn) in het communis
tisch warenhuis is een van de meest
dringende zaken voor Moskou. Daarop
is alle tactiek gericht. En in west-Euro
pa is men er nimmer voor honderd pro
cent van overtuigd, dat Amerika voor
het behoud van dit stukje vrije westen
een oorlog zou willen riskeren. Daarom
staat men ook wat wantrouwend tegen
over directe onderhandelingen tussen
Moskou en Washington. Het belang van
west-Europa bij deze kwestie is te groot,
om zich hiervan te kunnen uitsluiten.
De j.1. gehouden collecte voor het Pro
testants Interkerkelijk Thuisfront heeft
te Soesterberg opgebracht 215,36.
De afdeling Soest van de Algemene
Bouwbedrijfsbond bestaat 55 jaar, een
feit waaraan uiteraard minder belang
stelling geschonken wordt dan aan het
gouden feest, vijf jaar geleden dat op
grootse wijze gevierd is.
In oktober 1908 werd in Soest de Centra
le Bond van Bouwvakarbeiders opge
richt en in 1920 kreeg deze de naam
Algemene Nederlandse Bouwbedrijfsbond.
Reeds in 1886 was er sprake van een
organisatie, die de Kalk- en Steenbewer-
kersbond heette en in 1897 ontstonden
hieruit de Nederlandse Metselaarsbond
en de Nederlandse Opperliedenbond. In
1906 gingen deze bonden samen en in
1908 ontstond de afdeling Soest. Voor die
tijd was er echter al sprake van enige
samenwerking van de Soester bouwvak
kers onderling en met bouwvakkers uit
Baarn.
De heer Jac. Rijksen was de eerste voor
zitter van de afdeling. Secretaris was de
heer J. Dijkman en penningmeester de
heer G. Verhoef. De afdeling kwam in
1 jaar van 23 op 52 leden, maar in 1914
waren het er nog maar 19. Na de eerste
wereldoorlog liep het aantal echter al
gauw op tot 73.
In 1912 werd in Soest een afdeling van
de Nederlandse Timmerliedenbond opge
richt door Gerrit Snoek. Joost Meerding
was de eerste voorzitter, Gerrit Snoek
secretaris en Piet de Nooy penningmees
ter. De heer P. Beekman maakte ook deel
van het bestuur uit. Hij was lid gewor
den van de afdeling met de mededeling
dat hij weer zou bedanken als er een
afdeling van de christelijke bond in Soest
zou komen.
Met 20 leden ging deze afdeling van de
Timmerliedenbond in 1920 over naar de
Algemene Nederlandse Bouwbedrijfsbond.
De afdeling van het A.N.B. had toen
bijna 100 leden. Voorzitter was de heer
Jac. Rijksen, secretaris, de heer J. Dijk
man en penningmeester de heer D. Lam-
mertse. Het ging niet zo best met de
afdeling, want in 1921 waren er nog maar
45 leden en in 1922 slechts 40. Vijf jaar
later ging het echter uitstekend met 115
leden.
In 1949 sloot zich de afdeling Soest van
de Schildersgezellenbond bij het A.N.B.
aan. Deze bond was opgericht in 1893
en de afdeling in 1931. Deze aansluiting
bij het Algemene Nederlandse Bouwbe
drijfsbond betekende een winst van
slechts weinig leden. Meer traden er tot
het A.N.B. toe toen de Algemene Neder
landse Stukadoorsbond ophield zelfstan
dig te bestaan.
Er is heel wat veranderd sinds de moder
ne bonden hun intreden deden in ons
land. In 1866 verdiende een Amsterdam
se timmerman 14 cent per uur. Hij ont
ving aan het eind van een 72-urige werk
week 10 gulden en 8 cent. Op het platte
land kende men uurlonen van 8 en 10
cent. De bonden begonnen zich echter te
roeren en in 1900 werd het uurloon voor
een bouwvakker in Amsterdam en kwar
tje. Wie georganiseerd was kreeg bij
ziekte 3,— per week. In 1901 werd de
eerste stap gezet op de weg naar de
Sociale wetgeving door het ontstaan van
de Ongevallenwet.
In Soest was het uurloon kort voor de
eerste wereldoorlog nog maar 21 cent
en in 1914 22 cent. In 1916 staakten in
onze gemeente de leden van de Centrale
Bond, de Katholieke Bond en de Chris
telijke Bond. Dat deed men om twee
cent per uur meer te krijgen. Het duurde
vier weken voor de eisen van de arbeiders
ingewilligd waren. In deze tijd werden
de wegen naar Soest door de stakers
in het oog gehouden om onderkruipers
te weren. Zo af en toe werd een flink
robbertje geknokt tussen stakers en on
derkruipers uit andere gemeenten, maar
dat gaf niet want de stakers kregen
hun zin Ze kregen twee cent per uur
meer, gingen wat korter werken en kon
den bij ziekte rekenen op een uitkering
van 70
In 1920 werd de achturige arbeidsdag
ingevoerd. Even was het een goede tijd.
In 1924 was het weer niet zo best door
werkloosheid, maar de wantoestanden
van de vorige eeuw kwamen gelukkig
niet meer terug. In 1929 kwam er een
vakantieregeling (3 dagen) en de ziek
tewet bracht grote verbetering. Het leek
nu beter te gaan maar in de crisisjaren
liep de helft van de bouwvakkers in
Soest zonder werk. Pas tegen de oorlog
werd het wat beter door defensiewerken.
In de oorlog verdwenen de bonden om
dat ze niets voelden voor het Arbeids
front van kameraad 'woudenberg en ook
de A.N.B. dook onder. In 1945 vond de
heroprichting plaats en begon de grote
opmars naar een beter bestaan die nog
steeds niet ten einde is.
De heer J. B. reed in zijn auto op de
Wilhelminalaan. Kort ervoor was hij
ingestapt en bij het dichtrekken van het
portier was de ceintuur van zijn jas
klem geraakt. Hij probeerde deze los
te trekken, gaf blijkbaar gelijktijdig
een ruk aan het stuur, raakte de stoep
rand en reed een paal van de PUEM in
tweeën Vervolgens sloeg de auto over
de kop.
De heer B. kreeg snijwonden aan hoofd
en armen en een hersenschudding. Na
behandeling door dokter Schutte is hij
per politieauto naar zijn woning in de
St. Theresiastraat gebracht. De zwaar
beschadigde auto moest worden wegge
sleept.
De kunstschilder Jelle Troelstra uit
Amersfoort, de zoon van mr. Pieter Jel-
les Troelstra, heeft m gebouw Credo voor
de leden van het Departement Soest
van de Maatschappij tot Nut van 't Al
gemeen gesproken over leven en werk
van Vincent van Gogh. Op het program
ma stond een lezing van de heer J. W.
Gosker, inspecteur van politie te Arnhem
over parapsychologie in de praktijk, die
moest aansluiten op de lezing welke
prof. dr. W. H. C Tenhaeff een week
geleden over telepathie en helderziend
heid gaf. Prof. Tenhaeff weigerde ech
ter te spreken als de causerie van de
heer Gosker doorging en 't Nut verzocht
de heer Troelstra de plaats van de heer
Gosker in te nemen, uiteraard met een
geheel ander onderwerp.
Uitvoerig sprak Jelle Troelstra over het
leven van Vincent van Gogh en aan
de hand van dia's over zijn werk. Veel
sprekers over Vincent van Gogh hebben
de neiging zijn tragisch leven al te zeer
tot middelpunt van hun causerie te
maken, maar de heer Troelstra deed dit
niet, omdat naar zijn mening het werk
belangrijker is dan het tragische leven
van de kunstenaar, al zijn leven en werk
niet los van elkakar te denken.
Als zoon van een dominee leefde Van
Gogh aanvankelijk in Brabant waar zijn
eerste mislukte poging om iets te be
reiken de theologie gold. Hij wilde voor
dominee studeren, maar dit ging niet
en hij werd evangelist in de Belgische
Borinage, het mijngebied waar in de
vorige eeuw de armoede groot was.
Een succes was het werk van de emoti
onele Vincent niet en in zijn verslagen
heid om de mislukking besluit hij schil
der te worden. Hij wordt de schilder van
de arme ploeterende Brabantse boeren en
een hoogtepunt uit die tijd is het schil
derij „De Aardappeleters".
Hij trekt naar Antwerpen en Parijs, la
ter naar Arles en bouwt daar een enorm
oeuvre op. Zijn gezondhed lijdt door
Zoals al wel algemeen bekend gaat
op 1 november a.s. een verhoging
in van het abonnementsgeld van
de dag- en nieuwsbladen.
De steeds groter wordende om
vang der bladen, hetgeen vooral
met ons blad het geval is, alsmede
de aanzienlijke kostenstijgingen
verbonden aan de inhoud van de
courant en in andere sectoren der
uitgeverij, zijn oorzaak van de op
1 november ingaande verhoging.
Met ingang van 1 november zal
het abonnementsgeld van ons blad
voor Soest en Soesterberg 2.40
bedragen voor andere gemeenten
2.55.
Hoewel de verhoging op 1 novem
ber ingaat zullen wij bij de op die
datum bij ons ingeschreven abon-
né's het door de verhoging ver
schuldigde bedrag van 1 novem
ber tot en met 31 december niet
navorderen, doch pas met ingang
van het eerste kwartaal 1964 de
verhoging laten ingaan.
Wij verzoeken U beleefd bij gi
reren van het abonnementsgeld
voor het eerste kwartaal 1964 met
de verhoging van 30 cent reke
ning te houden.
Zij, die het abonnementsgeld
steeds automatisch gireren, be
hoeven aan de Postcheque- en
Girodienst geen mededeling te
doen van een hogere overschrij
ving. Deze aangelegenheid is door
ons met de Girodienst geregeld.
ADMINISTRATIE
SOESTER COURANT.
overmatig werken en materiële ontberin
gen, maar hij-is-niet te-remmen in zijn
werkdrift. Als vlammen laaien de bo
men, wentelende zonnen, wild bewogen
wolkenluchten; zij wijzen alle op het
heftig bewogen gemoedsleven van de
schilder die pas tegen het einde van
zijn korte leven enige bekendheid kreeg
en eerst na zijn dood beroemd werd
ondanks alle pogingen van zijn broer,
de kunsthandelaar Theo van Gogh om
zijn werk aan de man te brengen.
In Auvres werkt Van Gogh opnieuw als
een bezetene, tot hij op 27 juli 1890 het
schot lost dat twee dagen later een einde
aan zijn leven maakt. Hij is dan 37 jaar.
B.D.C. speelt zondag de thuiswedstrijd
tegen Actif in de volgende opstelling:
Doel Kok: achter Voet en Hilhorst;
midden v. d. Hengel, Roest en H. v. d.
Lugt: voor M. v. d. Lugt, A. v. Megen,
Bakker, Dorresteijn en J. Westerveld.
Zaterdagmorgen, 9 uur, heeft aan het
slachthuis verkoop van vlees plaats.
Op het gebied van werken, wonen en
leven staan grote dingen te gebeuren in
Nederland. Dat is al vele malen gezegd
en geschreven. De regering houdt de
aspecten van wat dan heet de ruim
telijke ontwikkeling nauwlettend in het
oog. Maar ook de lagere overheden
zijn nauw bij dit proces betrokken.
De provincie Zuid-Holland heeft zich
dat kennelijk gerealiseerd en haar eigen
deskundigen opdracht gegeven nog eens
een studie over de ontwikkeling te ma
ken. Nu verkeert Zuid-Holland in een
bijzondere positie. De provincie is het
hart van de Randstad Holland en ieder
geluid uit deze hoek is daaom al van
bijzonder belang.
Immers, in de afgelopen jaren is meer
malen - vooral van de zijde van de
andere provincies - naar voren gebracht,
dat de nadruk van de toekomstige ont
wikkeling beslist niet op de Randstad
mag worden gelegd, maar dat alle delen
van het land gelijkelijk van de koek
moeten kunnen mee-eten.
De planologen van Zuid-Holland heb
ben nu een bijzonder nuchter rapport
op tafel gelegd. Kern van hun betoog is,
dat twee grote gebeurtenissen - de droog
legging van het IJsselmeer en de afslui
ting van de Zeeuwse Delta - haar stem
pel drukken op de ruimtelijke ontwikke
ling van ons land.
„De twee grote gaten, waartussen de
Randstad zich heeft ontwikkeld, worden
nu gedicht", aldus het rapport.
Resultaat zal zijn, dat er een eind komt
aan het isolement van het Noorden en
de versplintering van Zeeland, maar ook,
dat de positie van de Randstad nog
wordt verbeterd. De nieuwe polders in
het IJsselmeer kunnen zorgen voor
nieuwe doorgaande verkeerswegen en
nieuwe recreatiegebieden. Een nationale
verkeersweg, welke de Noordelijke pro-
Abonn. p. kwart, 2,10 - per post 1 2,25.
TELEFOON 2566 GIRO 126156
Het is verheugend dat een plaatsgenoot
een belangrijk aandeel leverde in de
strijd tegen de kanker en zijn werk be
kroond zag met de doctorstitel.
Hij deed meer voor de kankerbestrijding
dan wij kunen doen omdat hij arts is,
maar ook wij kunnen een klein aandeel
leveren in de strijd tegen de zo ge
vreesde ziekte door voor f 2,50 een
boekje te kopen dat een heel bijzonder
boekje is.
Het is geschreven door een Engels meis
je, dat op tienjarige leeftijd aan kanker
in de lever overleed. Tijdens haar ziekte
vermoedde de kleine Suzanne Reynolds
wel dat ze niet meer beter zou kunnen
worden, maar ze bleef het opgewekte
meisje dat zij altijd was en op haar
ziekbed kreeg ze de overtuiging dat het
aardig zou zijn een boekje voor haar
klasgenootjes te schrijven.
Ze koos als titel „Snowy, het kerstveu
len" en schreef met heel veel toewijding
en genoegen het boek dat kort voor haar
overlijden gereed was.
Na haar dood bestemde men het werk
van de jonge schrijfster niet alleen voor
de jongens en meisjes uit haar klas maar
verkocht het ook ten bate van de kan
kerbestrijding.
Thans is het boekje ook in ons land
te verkrijgen voor de schamele prijs
van een rijksdaalder. Een groot deel van
dit bedrag komt ten goede aan het
Koningin Wilhelminafonds.
Meermalen is al gebleken dat wij gul
en graag geven voor liefdadige doelein
den, waarvan we weten dat we zelf nooit
zullen profiteren van het geld dat wij
schonken, maar dat is niet het geval bij
giften van de kankerbestrijding, zodat
men dit boekje beslist moet kopen om
anderen te helpen, misschien onszelf te
helpen en in het bezit te komen van
een klein geïllustreerd werk, geschreven
door een heel dapper meisje.
KANTMAN.
vincies via de nieuwe polders, Amster
dam en het Waterweggebied met de
Delta verbindt, behoort nu niet meer tot
de onmogelijkheden.
Volgens het rapport zal er een „Megalo
polis", een mammoetstad ontstaan, met
als uiterste punten Alkmaar, Dortmund
en Duinkerken. Rond het jaar tweedui
zend zullen in dit gebied veertig tot vijf
enveertig miljoen mensen wonen.
Binnen een straal van 200 kilometer
zullen dan nog vier andere grote bevol
kingscentra zijn te vinden Londen met
15 miljoen inwoners), Parijs (12 mil
joen), Frankfurt, Wiesbaden en Darm
stad (Vier miljoen) en Hamburg met drie
miljoen inwoners.
Wil Nederland, en met name de Rand
stad, zich kunnen ontwikkelen, dan zal
er in eerste instantie moeten worden
gezorgd voor goede verbindingen.
Met steden in eigen land en met cen
tra in het buitenland. De studie pleit
dan ook voor grote aandacht voor de
Europese wegen en vooral voor uitbrei
ding of verbetering van bestaande we
gen, spoorlijnen en waterwegen.
De Randstad worstelt met heel wat min
of meer interne problemen. Den Haag
bijvoorbeeld, de Hofstad, zit bekneld
tussen de Noordzee en een strook onmis
bare landbouwgrond. De uitbreiding -
noodzakelijk door de bevolkingsgroei -
kan worden gevonden in de buurt van
Zoetermeer, waar dan ook in de toe
komst minstens honderdduizend inwo
ners zullen moeten worden onderge
bracht.
„Waar halen we de ruimte vandaan?",
verzuchten nu de planologen van Zuid-
Holland. De huidige stadsmens heeft
meer ruimte nodig dan zijn voorouders.
In dertig jaren tijd is de ruimte, die hij
voor zijn werk, zijn woongebied en zijn
ontspanning opeist, met tachtig procent
bijna verdubbeld. Een ander verschijn
sel is dat per huis minder mensen kun
nen worden ondergebracht. In de pro
vincie is dit gemiddeld op het ogenblik
3,7 in de grote steden 3,5. Alleen om de
behoefte op te vangen, welke ontstaat
door de vraag naar meer ruimte, de
gezinsverdunning en de noodzakelijke
stadssanering, zullen er in de komende
veertig jaren in Zuid-Holland minstens
tweehonderdduizend nieuwe huizen moe
ten komen. Voor de geschatte 1,2 miljoen
nieuwe inwoners komt daar nog het
niet onaanzienlijke aantal van 370 dui
zend woningen bij. Meer dan een half
miljoen nieuwe huizen - dat vereist een
gebied van rond 25 duizend hectaren.
Zuid-Holland is nu bang, dat men dit
gebied niet kan vrijmaken zonder ern
stige schade toe te brengen aan andere
sectoren, zoals recreatie en landbouw.
Nu is de landbouw in Zuid-Holland voor
wat betreft de in deze sector werkzame
mensen, een aflopende zaak. Maar toch
wil de provincie, om haar gebied niet
volledig onbewoonbaar te maken, een
zogenaamde „groene strook", een zóne
van bossen en weilanden, in stand hou
den. In geen geval mogen, aldus het
rapport, de steden nog verder groeien.
De uitbreiding zal dus voornamelijk
moeten plaats hebben in de kleinere
kernen. En buiten de provicie.
