OVERHEMDEN
Hoppenbrouwers
1
Een exclusieve mantel
Schadelijke
toekomstdromen.
Geef jonge kinderen
geen koffie.
U kunt niet alles weten!
Haastige verlenging van
leerplicht ongewenst.
15.90 - 17.90 - 19.75 - 22.50
In onze collectie
brilmonturen
Fa. D. F. VOIGT
I
Korfbalwedstrijden.
tassen, byoux, stoffen,
aardewerk, porcelein,
kristal
De Soester Vogelvrienden.
Laatste rit najaarseompetitie.
WIST U
Prima van kwaliteit en pasvorm
Modern in dessin en model
De beste fabrikaten
VAN WEEDESTRAAT 80 - SOESTDIJK
Ons aller professor ir. Jac. P. Thijsse
heeft onlangs een voordracht gehouden
over het ruimtelijk beeld van Neder
land in het jaar 2000. Deze inleiding
heeft in brede kringen een diepe indruk
achter gelaten. Sommigen hebben wak
ker gelegen in de nacht over de pro
blemen, die ons wachten over 37 jaar
en velen onder die nachtwachten zullen
ervan overtuigd zijn geweest dat het nog
maar een uiterst korte periode is, die ons
van die nu al beruchte eeuwswisseling
scheidt.
1200 mensen per km2.
Aan de berekeningen van prof. Thijsse
valt niet te knabbelen. Zij zijn juist. Wij
kunnen in het jaar 2000 meer dan 20
miljoen inwoners hebben: In west-Ne
derland zouden er dan 1200 inwoners
per km2 wonen. We zitten daar dan nog
erger op elkaar gepakt dan nu de men
sen in het Ruhrgebied. Met stijgende
welvaart zouden er dan 200 auto's per
km2 kunnen rijden. Dat zijn er evenveel
als nu in de drukste steden van de V.S.!
Heel Nederland zou dan een wirwar
kunnen zijn van boven en onder elkaar
lopende wegen met een doolhof van
rotonden en viaducten.
De arbeidsproduktiviteit van onze men
sen zou 3y2 maal zo groot zijn dan thans
en zij zouden er ook naar verdienen. Een
salaris van 15.000,per jaar voor een
vakarbeider zal dan maar „gewoontjes"
genoemd worden en niemand zal bereid
zijn om langer dan 35 uur per week te
werken. Dan is er memand meer die
karweitjes opknapt. Huishoudelijke hulp
wordt een antiek verschijnsel en kleding
zal nooit hersteld worden maar altijd
worden weggegooid.
Iedereen zal bezig zijn met studeren
volgens de helderziende professoren en
niemand zal meer een overal willen dra
gen, zo heeft de directeur van het Cen
traal Planbureau, prof. Wolff, als aan
vulling gezegd. De onderontwikkelde
gebieden moeten dan nog evenzeer met
goede gaven in leven worden gehouden.
is er zeker een naar uw keus.
Burgem, Grothestraat 30
Erkend ziekenfondsleveranciei
Gaat geboortecijfer dalen?
Is er reden om angstcomplexen te krij
gen over onze toekomst? Laten wij nuch
ter blijven. De professor heeft een beeld
gegeven van het mogelijke. Er zijn nog
veel onzekere kanten. De welvaart zal
het geboortecijfer enerzijds begunstigen
maar vele wegen kunnen ertoe leiden dat
dit omlaag gaat. Misschien door woning
nood, mogelijk ook omdat men kinde
ren te lastig gaat vinden.
Er wordt door de hooggeleerde rekening
gehouden met voortdurende welvaart,
maar in weinig jaren kan het welvaarts
beeld aan de westelijke wereld zich wij
zigen m malaise. Ze kan ook aanzienlijk
vertraagd worden of het zwaartepunt
kan zich naar andere delen van de wereld
verplaatsen.
In dit verband willen wij wijzen op de
komst van de kernenergie en de moge
lijkheden, die hierdoor aan het transport
worden geboden. De prijs van elk soort
vervoer zou wel eens enorm kunnen da
len, zodat een grootscheepse verplaatsing
van mensen mogelijk word tegen geringe
kosten in een geweldig tempo. Dit zou
de emigratie-beweging nieuw leven in
kunnen blazen, die de laatste jaren zo is
afgezwakt De mobiliteit van de mensen
komt in de eerste plaats aan dichtbe
volkte landen ten goede. De verschuiving
in de emigratie in de laatste tien jaar
is even verbazingwekkend als de ge
schetste bevolkingstoeneming van prof.
Thijsse. De intereuropese bevolkingsver-
plaatsing zou wel eens veel sneller kun
nen gaan verlopen dan wij nu denken!
In 20 jaar tijds
Wie had in de slechte crisisjaren van
1930-1940 durven voorspellen dat wij
in de zestiger jaren de planning van
een ouderdomspensioen op basis van
minimale kosten van levensonderhoud
een gewone zaak vinden?
In het licht van het toerisme wordt Ne
derland nu elk jaar drukker bezocht.
Binnen tien jaar kan dit beeld zich
grondig in ons nadeel wijzigen wanneer
ons land te vol wordt en wij bijvoor
beeld veel liever met een goedkope lueht-
verbinding veertien dagen naar Noord-
Afrika gaan dan naar de Wadden-eilan
den!
De geleerden verwachten een vermeer
dering van de lust tot studeren bij toe
nemende welvaart. Het is nog de vraag.
Waarom zullen zich zovelen toenemende
geestelijke inspanning getroosten als het
allemaal zo gemakkelijk gaat? Zal nie
mand meer een overall dragen? Waar
schijnlijk dragen we in het jaar 2000 al
lemaal gedurende de helft van de week
een overall om al onze karweitjes zelf te
kunnen opknappen!
En hoe zit het met toenemend getal
gepensioneerden? Duizenden zullen bij
gestegen welvaart misschien vroeger pen
sioen wensen om zich duurzaam te gaan
vestigen in gezonde streken van de we
reld dan het van industrie stinkende
Nederland van het jaar 2000. Welke in
vloed heeft dit verschijnsel op de ont
wikkeling van de bevolking?
Verkeerde invloed.
Nog altijd blijft de toekomst verborgen
achter een complex van onzekere facto
ren. Door hooggeleerden uitgesproken
mogelijkheden veroorzaken onrust en
speculatie in de hand. Wanneer wij ons
zelf verbeelden dat het minimum loon
over dertig Jaar 10.000,zal bedragen,
dan werkt dat het sociale onbehagen
van heden in de hand. Men projecteert
zijn eisen van nu tegen een scherm van
de toekomst en trekt daaraan zijn eisen
op-
De beelden van prof. Thijsse kwamen
voor ons land op een zeer ongelegen
moment, omdat wij nu in een tijd leven
waarin reeds velen het (nog) onmoge
lijke eisen. Waarom bouwen wij in 1963
de toren van Babel over het jaar 2000?
Het is even onzinnig als het projecteren
van een maatschappijbeeld over het jaar
2500,
De economie van heden gaat steeds
meer op long-run verwachtingen over,
die steeds stoutmoediger worden. Hoe
hoger wij stijgen, hoe dieper wij kunnen
vallen. Voorlopig is ons land na een hal
ve eeuw met dubbel zoveel inwoners op
dit moment welvarender en kent het
minder ellende dan toen wij 6 miljoen
Nederlanders telden. Laten wij nuchter
en vooral niet overhaast de rest van
deze honderd jaar proberen te verove
ren.
Zaterdagmiddag is het A-team van De
Meteoren kansloos ten onder gegaan
tegen Soesterkwartier A. Het werd een
verpletterende 0-14-nederlaag. De oorzaak
hiervan is gelegen in het feit dat het
Soester team met slechts enkele speel
sters en spelers van 14 en 15 jaar in de
afdeling van 14- en 15-jarigen moet spe
len en die is veel te sterk.
Het tweede verloor in Putten met 6-1
van Meeuwen 2. Het was een slechte
wedstrijd van een twaalftal dat gehan
dicapt werd door enige invallers. Het
Soester doelpunt werd door Wout Deijs
gescoord. Hij bracht voor rust de stand
van 2-0 op 2-1.
Het derde team behaalde thuis een over
winning op Hilversum 2. Piet van Rou
wendaal maakte met een afstandsschot
het eerste doelpunt. Na rust werd het
2-0 door Henk de Jong en Gerard v. d.
Bor bracht met een afstandsschot de
stand op 3-0.
Bent U reeds in onze uniek ver
bouwde zaak geweest
Waar U nu in een sfeervol interieur
rustig uw keus kunt maken uit onze
uitgebreide kollektie
en vele andere artikelen uit binnen-
en buitenland.
U weet, het binnenlopen verplicht
niet tot kopen.
ESTER
KUNSTHANDEL
(DE DISSEL)
Burg. Grothestraat 16 - Soestdijk
Op woensdag 6 november komen de
Soester Vogelvrienden in restaurant Zon-
neheuvel bijeen voor het bespreken van
de jaarlijkse tentoonstelling welke aan
het einde van deze maand gehouden
zal worden. Inschrijfformulieren voor
deze tentoonstelling kan men tot en met
6 november inleveren.
De zevende en laatste najaarsrit van Tem
po is zondag gereden. De publieke be
langstelling was groot. Deze is nog steeds
groeiende. Er gingen in totaal 24 renners
van start in 4 klassen. Eerst begonnen
de C- en D-klassers voor 7 en 10 ron
den. Vooral de D-klassers lieten felle
strijd zien. Arnold v. d. Esschert en
Johnny v. d. Heide namen na twee ron
den een lichte voorsprong en geleidelijk
liepen ze meer uit. De winnaar van de
vorige week. Kees Bokma, voerde de
achtervolgers aan, maar het gelukte hem
niet aansluiting te krijgen. De eind
spurt van de koplopers werd door v. d.
Esschert gewonnen. Hij reed de 8% km
in 15 min. Johnny v. d. Heide werd twee
de, Kees Bokma op 150 meter derde,
Wout Houtlosser vierde. Peter Kooij vijf
de en Berry Luikinga zesde.
Bij de C-klassers gelukte het Joop van
Sloten zijn rivaal Jac. v. d. Berg tegen
het einde van de rit zijn achterwiel te
laten zien. Hij won de 1144 km in 20
min. en v. d. Berg werd tweede op 50
meter.
Hierna gingen de A- en B-klassers van
start. Johnny Visser kon de A-klassers
bijhouden en daardoor zijn twee tegen
standers tweemaal lappen. Hij reed de
34 km in 53 min. Tweede werd Wessel
Hees en derde Rijk v. d. Kuilen.
De strijd bij de A-klassers was heel wat
levendiger dan de vorige week. Raymond
de Zoete, Kees Proosdij, Joop Wijnhoff,
Wim Schaeffer en Wim Wiegers namen
al direct de leiding, maar Wiegers kreeg
een lekke band. Hetzelfde lot onderging
De Zoete in de vijfde ronde. Hij kon de
fiets van Kees Bokma krijgen tot zijn
eigen karretje klaar was. Inmiddels was
hij met Anton Lub, Rob de Haas, Eddy
de Lange en Piet Soeteman op een ronde
gezet.
In de eindspurt was Proosdij veel sneller
dan zijn medekoplopers. De Zoete won de
spurt van de tweede groep.
De uitslag was: 1. Kees Proosdij, 45 km
in 1 uur, 15 min. 2. Wim Schaeffer. 3.
Joop Wijnhoff. 4. Raymond de Zoete, op
1 ronde. 5. Anton Lub. 6. Eddy de Lange,
op 2 ronden. 7. Rob de Haas. 8. Piet Soe
teman. 9. Wim Wiegers.
Coffeïne als de werkzame stof voor som
mige mensen schadelijk.
Het meest bekende bestanddeel van de
gebrande koffieboon is de coffeïne. Een
sterke kop koffie levert ongeveer honderd
milligram van deze stof.
Coffeïne verwijdt de bloedvaten: her
senen en nieren worden na koffiege-
bruik rijkelijker met bloed doorstroomd.
De prestaties van het hart worden door
coffeïne vergroot: het bloed gaat snel
ler stromen, het aantal polsslagen per
tijdseenheid neemt toe. De spieren van
de darm worden door deze merkwaardige
stof geprikkeld en ook andere spieren
ondergaan zulk een toniserende werking
Tenslotte stimuleert coffeïne ook de af
scheiding van maagsap en het verhoogt
de prikkelbaarheid van de zenuwcellen.
Hierdoor wordt het begrijpelijk waarom
na een flinke kop koffie vermoeidheid
spoedig plaats maakt voor een fris en
fit gevoel.
Zelfs op het einde van de dag kost de
denkarbeid na koffiegebruik minder
moeite. Ook de fantasie is na het drin
ken van koffiegebruik levendiger dan
anders.
Arsenicum en strychnine.
Tegelijk is hier echter ook mee verklaard,
waarom patiënten met maag- en darm
ziekten of met stoornissen van de gal-
wegen koffie vaak minder goed verdra
gen. Sommigen vertellen dat zij er kram
pen van krijgen, anderen delen mee, dat
zij na koffiegebruik dadelijk last heb
ben van het zuur.
De vraag of coffeïne schadelijk voor
ons lichaam is, is al oud. Een kort en
duidelijk antwoord is daar echter moei
lijk op te geven, want het „goed" en
„slecht" voor onze gezondheid is immers
zeer betrekkelijk.
Een vloeistof als schoon water kan onder
bepaalde omstandigheden of in abnor
maal grote hoeveelheden schadelijk wer
ken. Stoffen als arsenicum en strych
nine, die als zeer zware vergiften te boek
staan, kunnen in kleine hoeveelheden
toegediend, waardevolle geneesmiddelen
zijn bij zwaktetoestanden.
Kalmerende Invloed.
Zo kan men over de schadelijkheid of
de onschadelijkheid van koffie gemak
kelijk langs elkander heenpraten over
deze stof en dat doet men dan ook al
sedert het jaar 1600.
De discussie over de invloed van het
koffiedrinken op onze gezondheid is nog
steeds niet gesloten. Ondanks talrijke
waarschuwingen en ondanks de vele be
zwaren is het koffiegebruik, vooral in
west-Europa, voortdurend toegenomen.
Mensen die geen koffie gewend zijn,
kunnen na het gebruik van dit genot
middel een gevoel van grote onrust krij
gen. Het zweet breekt hen uit en niet
zelden krijgen zij ernstige hartkloppin
gen. Bij de regelmatige koffiegebruikers
is het effect heel anders. Zij voelen zich
na het koffiedrinken lichamelijk en gees
telijk tot meer in staat en zij zijn dat
ook werkelijk. Op hen heeft koffie vreemd
genoeg juist een kalmerend middel.
Waar de geleerden het langzamerhand
wel over eens geworden zijn is, dat het
gebruik van koffie door jonge kinderen
moet worden afgekeurd.
Door overmatig koffiegebruik kunnen
ook volwassenen hun lichaam wel schade
toebrengen, maar dat ligt dan niet zozeer
aan de koffie, als wel aan die onmatig
heid, die voor onze gezondheid altijd
funest is.
Een draad stopwol glijdt gemakkelijker
door het oog van de naald, als u het
uiteinde even ineen draait met een
vinger die u even over een vochtig stukje
zeep hebt gestreken.
U hebt minder last van een verflucht in
de kamer, als u hier en daar stukjes van
een gesneden ui neerlegt.
Als u slechts voor één persoon thee
moet zetten, doe dan wat theebladen op
het theezeefje en schenk het kokend wa
ter daar voorzichtig door in het kopje.
dat kamerdennetjes bij een te hoge tem
peratuur in huis hun naalden verliezen?
In dat geval sterven de takken af. Geef
ze dus een lichte en koele plaats,
dat u uien kunt uitpersen op een ci
troenpers?
dat u eierdooiers korte tijd kunt bewa
ren door ze in koud water te leggen?
dat gedroogd fruit beter in de oven dan
op de vlam gekookt kan worden? Het
krijgt dan een betere smaak,
dat u teervlekken op auto's kunt verwij
deren met petroleum of dieselolie?
Temidden van veel gedruis over arbeids-
schaarste en de pogingen om tot een gro
ter aanbod van arbeid te komen, is het
wetsontwerp gevallen voor het arbeids-
verbod voor 14-jarige jongens. Algemeen
leeft de wens om de leerplicht te ver
lengen, ook voor de meisjes, die al een
arbeidsverbod op 14-jarige leeftijd ken
nen.
Zij mogen wel arbeid in het gezin ver
richten, ook in een gezin buitenshuis.
Er bestaat dus voor de meisjes een uit
laatklep en in de plannen voor de jongens
wil de minister, althans in een over
gangsperiode, ook hen nog op 14-jarige
leeftijd de gelegenheid bieden in het
arbeidsproces te worden opgenomen, mits
er niet langer gewerkt wordt dan 8 uur
per dag met een maximum van 36 uren
per week en tenminste 8 uur algemeen
vormend- of beroepsonderwijs.
Onze volksvertegenwoordigers zijn niet
geestdriftig geweest over het vermelde
ontwerp. Zij vonden dit maar half werk
en een soort zoethoudertje om voorlo
pig de leerplichtverlenging nog op te
schuiven. In feite is dit juist, maar des
te meer moet de wijze politiek van de
overheid worden geprezen.
Het ijzer en onze handen.
Wij moeten vooral in onderwijszaken
niet proberen ijzer met handen te bre
ken. Het ijzer bestaat daar uit een berg
van achterstand en niet-uitgewerkte
plannen. Het onderwijs zal daar eerst een
stuk van moeten verwerken. De staats
secretaris bewees dat hij de moeilijk
heden kende, toen hij een soort urgen
tieplan ontvouwde. Hij kwam er wel laat
mee aandragen, maar dit komt omdat
zijn voorgangers ons de hoeveelheid oud
ijzer hebben nagelaten.
Bepaald bemoedigend is dat niemand
een leerplicht-verlenging wil uitstellen
omdat er zo'n gebrek aan arbeidskrach
ten is. Zodra er immers enige ruimte
komt op de werknemersmarkt zal het
bedrijfsleven om vakmensen beginnen
te roepen. Aan de opleiding van die vak
lieden moet nu begonnen worden. Het
mag daarom nog geen schijnopleiding
worden en dat zou gebeuren wanneer
wij alle 14-jarigen zonder meer nog op
school houden. Daarmee zouden jaarlijks
meer dan 40.000 kinderen tot de school
banken veroordeeld worden, die daarop
beslist niet thuis horen omdat zij er
ongeschikt voor zijn of de school vol
komen beu zijn.
Vanzelfsprekend moeten er voor deze
jongens nieuwe vormen van onderwijs
gezocht worden, maar daar zijn wij
nog niet aan toe. Overigens zou men
aan de onderwijsmensen ook dan nog
een wapen in de hand moeten geven om
in uitzonderingsgevallen de jongens toch
naar het bedrijfsleven te zenden. Niet
alle korenhalmen zijn geschikt om volle
dig op school produktie-rijp te worden.
Te weinig scholen!
De belangrijkste rem voor een grotere
toeloop naar het voortgezet onderwijs
ligt in de bestaande onvoldoende outil
lage. Er zijn geen scholen genoeg en
zo die er zijn, vinden wij binnen de mu
ren onvoldoende lokalen. Voorts zijn alle
onderwijskrachten bezig zich in te wer
ken in het nieuwe onderwijsbestel krach
tens de aangenomen mammoeth-wet. Dat
vergt tijd en energie, waarbij elke tak
van onderwijs worstelt met een onvol
doende aantal leerkrachten, zeker wan
neer wij naar de bevoegde en nog meer
wanneer wij naar de bekwame krachten
kijken.
Met deze visie op het onderwijs zijn wij
nog niet klaar. De snelle ontwikkeling
van de techniek, de veranderde ver
houdingen in de maatschappij en de
zich snel wijzigende structuur in bijna al
le delen van het economisch leven eisen
buitendien tal van veranderingen bij de
vorming van jonge mensen, die wij niet
tot een later tijdstip mogen laten lig
gen.
Ook in het onderwijs moeten wij mensen
zijn van de realiteit en streven naar
doelmatigheid. Het gaat er niet om dat
de kinderen op school zijn maar dat hun
daar de instrumenten in handen worden
gegeven waarmee zij de maatschappij
doeltreffend kunnen bestormen. Bij het
geen thans bestaat is dat nauwelijks mo
gelijk.
Chaos wordt voorkomen.
De reeds dreigende overbelasting van het
onderwijs en zijn dienaren mag niet tot
chaos verworden. Gelukkig heeft de
regering daar oog voor.
De overheid prefereert een verlaging van
de leerlingenschaal bij het gewone lager
onderwijs. Dat is een Juist gezichtspunt
want wij moeten bij de basis beginnen
Vervolgens moet de opleiding van leer
krachten, vooral bij het voortgezet on
derwijs, op menig punt worden herzien.
Deze leerkrachten zullen de verlengde
leerplicht tot een succes moeten maken
en daarbij de gelegenheid moeten vin
den het onderwijs meer gedifferentieerd
te geven.
Er zijn meer wegen dan de bestaande
om het Mekka van voldoende en ge
schikte opleiding te bereiken. Die grotere
differentiatie kan maar niet zo uit de
grond worden gestampt De omzetting
van twee- in drie-jarige opleidingen is
eveneens een tijdrovend proces, dat
overdenking en planning vereist.
Gebrek aan opleiding
In dit verband mogen wij wijzen op het
grote aantal nieuwe beroepen, waarvoor
eenvoudig geen opleiding bestaat en die
langzaam opgebouwd moet worden. Hoe
gemakkelijk kunnen daarbij essentiële
fouten worden gemaakt, die doorwerken
in een mislukte levensloop van het kind.
Het is nog nauwelijks nodig ook te
wijzen op de reeds bestaande achter
stand in de scholenbouw. Bij een nieuwe
extra toevloed van leerlingen wordt dit
tekort catastrofaal.
Pas wanneer het apparaat van onder
wijsvoorzieningen uitzicht heeft op vol
tooiing, kunnen wij de kinderen ver
plichten langer naar school te gaan
Nemen wij die maatregel te vroeg, dan
leidt dit er niet alleen toe dat de extra
toevloed provisorisch onderwijs ontvangt
maar dan bederven wij ook nog de les
sen van degenen, die nu met geestdrift
vrijwillig komen.
Ontstaat die toestand dan wordt het
onderwijs geven en ontvangen een kwel
ling. Wij ontkomen dan niet aan een
verder bederf van de naam, die het Ne
derlandse onderwijs heeft of heeft gehad.
Een enorme verspilling van tijd en
energie zal dan het enige gevolg zijn
In dit seizoen schenken wij
uiteraard grote aandacht aan
onze wintergarderobe en daarbij
zal voor velen het accent vallen
op de wintermantel, het kleding
stuk dat ons tegen weer en wind
zal moeten beschermen.
Naast de eisen die we stellen
op het gebied van het isoleren
van de lichaamswarmte, goede
beschutting en soliditeit, komt
natuurlijk ook het modieuze
element om de hoek kijken. We
willen er leuk gekleed bij lopen
en vooral dit laatste biedt de
couturiers vele mogelijkheden.
Het bekende modehuis Maison
Kuiper te Zeist brengt een ex
clusieve wintermantel van de
Franse ontwerper Desgranges,
een mantel van voortreffelijke
coupe, sierlijk en elegant, maar
tevens met een leuk sportief
element.
Desgranges gebruikte voor deze
mantel een soort veredelde maté,
die hij assorte noemt.
Het sportieve element bereikt hij
door de manchetten van de
mouwen af te werken met suède
met een koperen gesp, terwijl
hetzelfde gebeurt op de kraag.
Let u eens op de aardige tul
bandachtige hoed die samen met
een hoofddoek of shawl hierbij
wordt gedragen. Ook dat is bij
zonder leuk en geeft een speciaal
cachet aan het geheel.