OEDEN
SOEST IN 1813.
oppenbrouwers
ooo
t UXSCRÏPTFON COXSCRIPTJ li
TWEEDE BLAD
Mr H. van Riel
„Politieke
vooruitzichten".
WA ftuteelaat
v.v.z.
gms
BATENBURG's Erkende
Auto- en Scooterrijschool
,-li
crr»-a
In onze collectie
brilmonturen
Fan D. F. VOIGT
B.D.C. handbal.
Nutsbibliotheek Soestdijk.
Auto voor Zr Antoniana.
won.
S.E.C.-Zebra's 2-2.
Grote korfbalzege.
Hees versloeg Hertha.
Verkoop van grond.
ii.
Overal in het land, in alle steden en ge
meenten van het betreffende Departe
ment werden de besluiten (in het Frans
en Nederlands» Inhoudende de oproeping
en inschrijving van de „conscrits" aan
geplakt. (Aanplakbiljetten betreffende de
conscriptie bevinden zich in het archief
der gemeente Soest. Zie foto.
„Alle jongelieden, zonder enige uitzon
dering, geboren van den lsten Janua-
ry 1793 tot den 31sten December deszelf
den jaars ingesloten, en woonachtig in
eene der Steden of Gemeenten van het
Departement der Zuiderzee" moesten
zich voor 5 augustus laten inschrijven
ter Municipaliteit van hun wettige woon
plaats.
Bij afwezigheid moest zulks geschieden
door hun ouders of voogden, die hun
hiervan dadelijk moesten berichten, op
dat zij in persoon de trekking (loting)
konden bijwonen.
Wapen van "Van Steijn.
De Heeren Maires moesten „dezelve" op
hun journaal inschrijven en ieder af
zonderlijk onderrichten wat zij moesten
weten dienaangaande, zodat niemand on
wetendheid zou kunnen voorwenden an
de verplichtingen welke de wet hem op
legt.
Beginnende met de ,,5den augustus, een
tijdstip, met hetwelk de Heeren Maires
alle de hun noodige berigten zullen heb
ben ingewonnen, zullen zij zich bezig
houden met het opmaken van hunne
Alphabetische Lijst" (Het betreft hier
een besluit gegeven te Amsterdam, op
24 juli 1813 en was getekend Graaf De
Celles. Zie foto.)
Deze plakkaten werden gevolgd door an
deren, waarin bekend werd gemaakt
waai' de „Raad van Rekrutering" zitting
zal houden en hoe laat zij hiermee zul
len aanvangen.
Voor de vier kantons van het Arron
dissement Amersfoort - bestaande uit
Amersfoort No. l, Amersfoort No. 2,
Rhenen en Wijk bij Duurstede - was
dit ten 7 ure precies des morgens en
feite waren het er elf.
De meeste jongemannen komen zichzelf
aangeven, wat achter hun personalia
wordt vermeld. „Behoord in de classe
van 1812 En is present En heeft zlg zelve
aangegeeve".
Lichaamsgebreken of ongeschiktheid
worden eveneens genoteerd, evenals wan
neer het een loteling betreft waarvan
de moeder een weduwe is of een broer
reeds zijn militaire diensplicht vervult.
Gedlpl. A.B.A.N.-Instructeur
PARKLAAN 33 - SOEST
TELEFOON 3982 (0 29B6)
D wordt gehaald en gebracht.
In 1813 vinden wij in de diverse ko
lommen vermeld„incapable de servir"
of „a une Mere Veuve de 64 ans" en
„et un frere qui est remplacant dans
la Garde National".
Cornelius Stalenhoef, van beroep „Garcon
Cultivateur", in goed Nederlands boe
renknecht, komt bij de „Maire" met het
verhaal, dat hij een oude moeder heeft
en een broer die in dienst is Het lijdt
geen twijfel of hij wilde de „Maire"
hiermee iets op de mouw spelden. Het
lijkt een verzonnen verhaal te zijn, want
de aantekeningen hieromtrent zijn later
met forse streken van de ganzeveer
doorgehaald.
De glasblazers uit het naburige Isselt,
dat tot de gemeente Soest behoorde,
worden aangeduid als „verrerier" (glas
blazer).
Willem Kauffelt glasblazer van beroep
is ongeschikt bevonden als militair te
dienen„incapable de servir Cataract
sur 1'oreil droit". Een „lopend oor" be
lemmerde zijn militaire loopbaan.
Een jeugdige „berger", genaamd Jacobus
van Fulpen, trok bij de loting no. 25,
doch kreeg een aantekening „defait".
Zijn lichamelijke constitutie was van
dien aard, dat Napoleon hem niet als
soldaat kon gebruiken. Hij mocht in
Soest blijven bij zijn schapen op de hei
de. Onder de kolom „observations" staat
vermeld ,,et le fils ainée de sic orphe-
lins". Hiermede werd te kennen gegeven,
dat deze enige zoon als kostwinner voor
zijn zes jongere broers en zusters optrad
en daardoor niet in aanmerking kwam
als soldaat te dienen.
Het zijn deze kleine notities en de amb
telijke briefwisseling tussen de „Maire"
en de „sous-prefect" te Amersfoort,
waaruit blijkt hoe zorgelijk en kommer
vol de tijden waren, doch ook hoe de
eerste burger van Soest meevoelt met
D e 18 13. Van 1811
M.lflRl 1HV KKijl KTI.S COMTEfiE DE REK WEST MEESTE*RIJKSOll aai-,
L l lll.v AI.II.R DE LA IM.IOv RIDDER VAX Ht LEttloi X t
Dn NM.I (.11 Di ORDRE IVt'f.RI.W. EN VAN DE KEIZER LA kt ORDE DER
UI L x PRE1 U.U Ut "AR I REL VI tPRE! [KT VVV El I; I- AN
TI MENT DE ZIJt>l (ZI E TEMr.NT DEK ZUIDERZEE,
OS'SÜSÏJS*,* t^.' 't' 1. t j
mm mm fa -x— Lij."Vd „CL" !£Zmi
wy, j.
w J» «mm T* - RW Mg» t
s a 1* CMK
«r. Br r» UU ui tM U
u- vm ets VAjMFiCVOt «4.
i <-g
1) f. Ctllti j
>*l -
011 .1 13 f. CEEL S.
«Na Li» f 1È1A5 x ia CLEEE, i i
wel te Amersfoort in de „groote Kerk"
(St. Joriskerk) en te Rhenen en Wijk bij
Duurstede „op den Stadhuyze".
De „Maire" van Soest legt een lijst aan
van de „conscrits" die zich hebben ge
meld en laten inschrijven.
Het betreffende „Journal du Maire, pour
servir a 1'Inscriptlon des Conscrits" is
in 1812 bijgehouden door de fungerende
Maire W. Smits, de bekende molenaar
van Soest. Het is in het Nederlands ge
schreven en door hem ondertekend.
In 1813 is het in het Frans gesteld en
niet getekend. Waarschijnlijk is deze
lijst aangelegd door de nieuw benoemde
Maire Gerrit van Stein van Hensbroek,
die Antonie J. Schutter na diens over
lijden in januari 1813 is opgevolgd. In
1812 werden 13 constrits ingeschreven,
in het jaar 1813 waren het er 12, waar
van de laatste is doorgestreept, dus in
de ouders en huisgezinnen, die een zoon
of kostwinner moesten afstaan om in de
vreemde als militair zijn ongewilde plicht
te moeten vervullen. Hoe grillig het lot
kan zijn en hoe de naamsonzekerheid
in die tijd moeilijkheden oplevert, lezen
wij in een brief (copie) van de „Maire
van Zoest" gericht aan de onder-prefect
te Amersfoort.
Als bestuursambtenaar en uitvoerder van
de Keizerlijke decreten en voorschriften
zien wij dat Schutter van achter de pa
pieren rompslomp, de mens ziet, die
door de conscriptie in zijn bestaan
wordt getroffen en bij hem komt om
hulp. De inhoud van deze brief luidt
No 2735 25 dec
De Maire van Zoest
aan
Mijnheer den onder-Prefect
van Amersfoort
VAN DE SOESTER COURANT
VAN DINSDAG 12 NOVEMBER 1963.
Mij nheer
De Conscrit No 63 welke Ued mij De-
signeert onder de naam van (van)
Willem van t Klooster is denkelijk een
abuijs en staat op mijn Joernaal als
Hendrik van t Klooster. Ik neeme de
vrijheid Ued de Persoon zelve te zen
den, daar hij (thans ouwste) de zoon
is van eene weduwe zijnde zijn vader
(Teunls na) eenlge dage aan de alhier
heerschende ziekte overleeden (is) daar
ik (nu stellig) hij de moeder met agt
klijne Broeders en Zusters door zijn
arbeijd moet ondersteune
Zo neem ik de vrij posttig heid Ued te
vraagen of de wetten in zulk een (on
voorzien) geval ook ten faveuren van
die conscripts bepaalingen gemaakt (heb
ben) en hoe ik in dit geval moet hande
len
Ontfangt Mijnheer den onder Prefekt
de gevoelens van Mijne hoogagting
De Maire Voornoemd
Schutter
Zoest den 25 dec
(Jaartal ontbreekt)
Niet alleen de „Maire" zorgde voor de
belangen van de lotellngen Drie inge
zetenen - daartoe aangewezen volgens
ls er zeker een naar uw keus.
Burgem. Grothestraat 30
Erkend ziekenfondsleverancier.
wettelijk voorschrift - hadden de belan
gen mede te behartigen en ondersteun
den deze door hun verklaringen als ge
tuigen in voorkomende zaken Zij wer
den genoemd„des trois peres de fa
milie" of „peres conscrits en actlvité de
Service". Zij traden hoofdzakelijk op
als getuigen in zaken betreffende dienst
plichtigen, die in aanmerking kwamen
voor vrijstelling, b.v. wanneer de lote
ling kostwinner was in het gezin en de
moeder weduwe in gevallen wanneer
het een enigste zoon betrof wegens on
misbaarheid in het bedrijf van zijn va
der wanneer reeds een broeb onder de
wapenen was geroepen In vele gevallen
waren de dienstplichtigen reeds „ge
marcheerd" en lagen zij in garnizoen
in verschillende plaatsen van Europa of
in Nederland waar zij dienst deden als
kustkannonniers of waren ingedeeld bij
een „garde soldée" te Amsterdam of
Rotterdam. Verder bij de gendarmerie
of „gardes départementales" (troepen
ter beschikking van de Prefect).
Brieven van de „Maire van Soest" met
de getuigenverklaringen van deze drie
„vaders" gaan uit, niet alleen naar
Amsterdam, maar ook buiten Nederland
naar St. Omer, Arras, Douay en Ver-
sailles. Er bevinden zich ook Soestena-
ren bij de marine, blijkens een terug
ontvangen schrijven van „Le 71e Equi
page de haut-bord, embarque sur le
Valsseau de S M le Zoutman", deel uit
makende van het Eskader van Texel,
waarin gecorrespondeerd wordt over een
„inscrit maritime" genaamd Jan Veld-
huys, geboren te Emmenes, 15 october
1785 en wonende te Soest. Hij dient bij
de Keizerlijke Marine op Texel.
Daar meerdere gegevens ontbreken is het
niet mogelijk te reconstrueren waarom
het eigenlijk gaat en waarom men de
terugkeer van Jan Veldhuys verzoekt.
(Wordt vervolgd.)
Het damesteam van B.D.C. speelde een
vlotte wedstrijd tegen Laren en won
met 3-2, ondanks het feit dat ook dit
maal met een tiental gespeeld werd. Het
veld was glad wat vele glijpartijen ten
gevolge had. Het spelen van de bal ging
echter vrij goed.
De ploegen waren behoorlijk tegen el
kaar opgewassen. Spoedig nam B.D.C.
de leiding. Door het goede aanvalsspel
van Laren ontstonden er wel gevaarlijke
situaties voor het B.D.c.-doel, maar
keepster Mary v. d. Deijssel hield haar
doel op schitterende wijze schoon tot ze
tweemaal moest capitulieren B D C. scoor
de echter ook nog tweemaal, zodat het
een 3-2 overwinning werd. De Soester
doelpunten werden door Annie Wigtman,
Nanda Daatselaar en Nel Brons gescoord.
Het Soester team was gehandicapt door
ziekte van enkele speelsters.
De dames-juniroes verloren met 2-7 van
S.D.O. Het was een rommelige wedstrijd.
Keepster Lia Schimmel verkeek zich enige
malen op hoge ballen, welke doelpunten
tot gevolg hadden. Er werd kalm ge
speeld omdat het glad en modderig was.
De voorhoede van S.D.O. was veel pro
ductiever dan die van B.D.C., zodat het
een fikse nederlaag voor de Soester meis
jes werd.
De heren-aspiranten speelden een leuke
wedstrijd tegen H.H.C. en wonnen met
6-4. B.D.C. miste Hans v. d. Beek, die
ziek was. Charles Schut bleek een goede
aanwinst te zijn. Hij werkte hard en
zijn moeite werd beloond met een doel
punt. Dicky van Velsen opende de score.
De verdediging van B.D.C. was wat zwak
waardoor keeper Koos Tool veel te doen
kreeg. B.D.C. scoorde nog vijfmaal en
tegen het einde van de wedstrijd maakte
H.H.C. het nog spannend. Enige malen
waren ze dicht bij een gelijk spel.
Niet alleen Schut maar ook Jan Willem
Brouwer debuteerde en hij speelde be
vredigend.
Nieuwe boeken.
Nederlandse romans. Van Bruggen, Het
buisje aan de sloot. Couperus, Iskan-
der. Eska, De krijtstreep. Farbri-
cius, Herinneringen van een oude pruik.
Ons le Kamerlid
spreekt donderdagavond 14 no
vember a s., in het Oranje-Hotel,
over
Aanvang 8 uur.
Belangstellenden zijn welkom.
Het bestuur van de afd. Soest-
Soesterberg van de V.V.D.
Gordon, Dokter ter zee. Dokter wor
den is niet moeilijk. De dokter en zijn
zoon. Dokter op fluweel. Aan tafel met
de kapitein. Guareschi, Don Camillo
in Rusland. Van de Hulst, Feestge
bouw in de regen. De Jong-Keesing,
De blinde spinners. Mailer, Helden
zonder glorie. Van der Schaaf, Leven
van Karei de Stoute. Shute, Diaman
ten voor Janice. Simenon, Maigret en
het lijk zonder hoofd. Sivirsky, Te
rugkeer naar Boedapest. Wodehouse,
Volle maan. Van der Woude, De Erf
dochter.
Engelse romans. Dickens, Great expec-
tations. Gardner, The case of the
turning tide. Johnson, An eror of
judgement. Mitford, Don't teil Alfred.
Priestley, The shapes of sleep
Renault, The king must die. Shute,
Stephen Morris.
Boeken over allerlei onderwerpen. Van
den Berg, Beginselen der logica. Boer,
Het tweede fotoboek. Edouard Manet
Raoul Dufy, Esmoreit. Goethe. Faust
Heemschut, Jrg 1961 en 1962.
Van Kampen, De zeilsport. Van Leeu
wen, Nieuwe romanciers uit Nederland en
Vlaanderen. Mostard, Parijs. Pen,
Harmonie en conflict. Rittlinger, Een
mens, een kano en de Amazone.
Smedts, Italië. Snethlage, Jonathan
Swift. Tendeloo, De scooter Vloe
mans, Pascal. Unesco. Courier Jrg. 1961
en 1962.
Ji <J/j
KfPSfilOH
STEENHOFFSTR 53 TEL Z84Z SOEST
De commissie van het autofonds heeft
an Zr. Antoniana een Daf de Luxe ter
beschikking kunnen stellen.
Ondanks de vele doeleinden, waarvoor
richt gezonden dat men weet hoe de
akkomodatie op het terrein van De Me
teoren is.
Men voelde er terecht niets voor een
wedstrijd in de regen te spelen met de
wetenschap dat men zich na afloop niet
zou kunnen wassen.
In Bilthoven moest V.V.Z. tegen F A K.
spelen. Het was een middelmatige wed
strijd met V.V Z. als gevaarlijkste ploeg.
Het eerste doelpunt ontstond voor V.V.Z.
doordat een speler var. F.A.K. de bal in
zijn eigen doel liep. Binnen tien minu
ten maakte Demmers er nu 3-0 voor
V.V.Z. van.
Kort na de rust kreeg F.A K een straf
schop toegewezen. Op prachtige wijze
werd deze door keeper Van Kooij ge
stopt.
Nu volgde een geüjk opgaande strijd.
In de laatste minuten van de wedstrijd
zag F A K kans het enige tegenpunt te
scoren.
Door een paar blunders in de S.E.C.-
defensie hebben de groen-witten zon
dag met 2-2 gelijk gespeeld tegen Ze
bra's, terwijl het een overwinning kon
zijn. De gasten speelden zwak en dat
was niet onbegrijpelijk, want ze heb
ben nog maar 1 wedstrijd in de compe
titie gewonnen.
Al spoedig werd de defensie van de
Zebra's stevig onder druk gezet, maar
het leverde niets op. Pothoven deed het
op de linker vleugel niet zo best omdat
hij daar niet thuis hoort en Hanasbei
presteert als schakelspeler meer dan als
middenvoor. Dat bleek in de tweede helft
toen hij op de rechtsbinnenplaats ging
spelen.
Adams moest al spoedig zijn kunnen
tonen toen middenvoor Klaassen hem
met een keiharde kopbal bedreigde. Na
een kwartier kreeg Hanasbei een goede
kans, maar zijn schot werd gestopt. De
35-ste minuut was fataal voor S.E.C.,
want Ruttenberg speelde op Adams terug
en scoorde in eigen doel.
S.E.C deed voor rust alles om de ge
lijkmaker te scoren en Ruttenberg ging
zelfs naar voren, maar het leverde niets
op.
Met een gewijzigde voorhoede ging het
m de tweede helft beter. Duijst was er
beter in dan voor de rust en hij zag
zijn zwoegen beloond door een doelpunt
waarmee hij keeper Mandemakers geen
schijn van kans gaf. Kort daarop nam
S.E.C. de leiding. De Bruin zwenkte
VAN 1VEF.DESTRAAT 80
SOESTDIJK
steeds weer een beroep op de milddadig
heid wordt gedaan, is het prettig te er
varen, dat verreweg de meeste inwoners
zeer sympathiek stonden tegenover deze
actie.
Van de 5000 loten konden er 4149 ge
plaatst.
Het welslagen is voor het overgrote deel
te danken aan een viertal dames en de
verpleegsters van Nieuw Mariënburg.
Het doel dat de commissie voor ogen
stond was niet alleen een comfortabeler
vervoermiddel voor de wijkzusters, doch
tevens om meer bekendheid te geven,
aan het werk van de kruisverenigingen,
dat nog steeds niet algemeen bekend
schijnt te zijn.
Bij de uitloting viel de hoofdprijs, een
rijwiel, op lotnummer 4548. De 49 andere
prijzen vielen op de nummers 175 246 360
495 534 545 743 925 987 1088 1129 1133
1136 1218 1233 1281 1363 1459 1463 1465
1561 1582 1592 1671 1683 2218 2251 2290
2613 2653 2739 2746 2800 3114 3469 3488
3537 3556 3570 3659 3785 3795 3901 4092
4121 4548 4587 4616 4620 4701
De prijzen kunnen worden afgehaald bij
de heer H. C. Valkenet, Rembrandtlaan
13, Soestdijk.
Het eerste team van de korfbalvereniging
„De Meteoren" heeft een grote overwin
ning behaald op Soesterkwartier 3 dat
met 0-13 ten onderging.
Bij de rust stond het Soester team met
4-0 voor. De doelpunten werden gemaakt
door Kemler sr. (2), Kemler jr. (3), Van
Rouwendaal (3), Maris (2), Wamsteeker,
Truus van Dijk en Gré van 't Klooster.
De juniores verloren met 0-6 van
S.V.M.M. uit Maarn. Het derde team
moest thuis spelen tegen Welgelegen 3,
maar dit team kwam niet. Er werd be
naar links, passeerde een back en zette
van af de zijlijn voor. Hanasbei scoorde
en het leek nu alsof er voor S.E.C. geen
vuiltje aan de lucht was, want de Zebra's
hadden weinig in te brengen. Tien mi
nuten voor tijd werd echter toch de ge
lijkmaker gescoord. De rechtsbinnen van
de Zebra's plaatste de bal naar zijn
linksbuiten v. d. Di essen. De Rooij kon
ingrijpen maar hij miste Adams kwam
nu zijn doel uit en v. d. Diessen schoot
de bal langs hem heen. Nog leek alles
niet verloren, want op de doellijn ston
den Ruttenberg en Hooijer. De bal ging
echter tussen hen door en S.E.C. speelde
gelijk, terwijl het een fikse overwinning
had moeten zijn, gezien de krachtsver
houding in het veld.
Hees heeft zaterdagmiddag met flinke
cijfers van het bezoekende Hertha ge
wonnen. Voor rust werd het 1-0 door de
Bree en Sakkers maakte uit een scrim-
mage het tweede doelpunt. In de tweede
helft bracht Hop de stand op 3-0, door
Budding werd het 4-0 en Hop scoorde
nog tweemaal, zodat Hees met 6-0 won.
In de tweede helft was Hees oppermach
tig en keper Muis kreeg nauwelijks iets
te doen.
De N.V. Bouwfonds Nederlandse Ge
meenten heeft verzocht 5900 m2 grond
aan de Dokter de Voslaan en de dokter
Schoonebeeklaan te mogen kopen. Het
college van B. en W. is van mening dat
tegen verkoop voor 110.000,geen be
zwaar bestaat en heeft de raad geadvi
seerd tot verkoop over te gaan. Er zul
len 24 woningen op deze grond ge
bouwd worden.
