SOEST NA 1813.
VENEMA
„DE WITTE POMPEN
DERDE BLAD
KENNEDY'S
AANHANG SLINKT.
Een Falcon mantel
of herenjas
St. Nieolaas-cadeau
Herenmodemagazi jn
Voor Auto- of Scooterrijleg
Voor
St. Nicolaas-geschenken
SMIT S POCKETHALL
Schrijfmachines vanaf f 198.-
v HELSDINGEN
Albert Heijn Supermarket
in Baarn.
Soester Turnclub
bestaat 35
jaar.
HEUS...
VOOR IEDEREEN
KEUS;
%cdeme,
ïlcrzioqes
PANTOFFELS.
Op 28 november 1813 trokken de ko
zakken Amersfoort binnen. De onder
prefect A. C. baron Snouckaert van
Schauburg opende de Kamppoort en liet
de vreemde troepen Amersfoort binnen,
een daad die later door Koning Willem I
niet werd vergeten.
Omstreeks die tijd moeten de kozakken
ook te Soest zijn gearriveerd, dus voor
de Maire officieel de bevrijding bekend
maakte aan het volk, op die gedenk
waardige zondag 4 december 1813.
Het is niet waarschijnlijk, dat zij reeds
voor of op 1 december 1813 Soest bin
nen rukten en hier ingekwartierd wer
den bij de boeren en in de herberg de
Drie Ringen.
Uit rekeningen van diverse burgers, die
later aan het gemeentebestuur werden
gepresenteerd, zijn we hierover iets
meer ingelicht.
Willem Schimmel de kastelein uit de
Drie Ringen heeft schade geleden tij
dens de doormars der Russische troepen,
eveneens Willem van Ommeren.
Deze laatste, ook een herbergier, ver-
in tweed of Eg. linnen is een mooi
Ook OVERHEMDEN, DASSEN,
SHAWLS, HANDSCHOENEN, ZAK
DOEKEN enz. zijn geschikte ca-
deaux. Alles bij
F. C. Kuyperstraat 28
Deelnemer St. Nicolaas bonnenaktie.
moedelijk in de herberg „De Zwaan" in
de Teutsteeg. heeft Pruisische en Rus
sische troepen in kwartier gehad tot
„ultimo Mei 1814". De vreemde soldaten
namen het niet zo nauw en organiseerden
en vorderden wat zij dagelijks aan le
vensonderhoud nodig hadden van de
boeren en de burgers.
Er werden Soester koebeesten geslacht,
wat zeer tegen de zin van de eigenaar
zal zijn geweest, doch die hiertegenover
machteloos stonden.
Herhaalde malen werd er door het ge
meentebestuur over deze door inkwartie
ring veroorzaakte schulden „gedelibi-
reerd".
Wij vermelden deze rekeningen om enigs
zins te kunnen aantonen, hoe duur alles
was, nu 150 jaar geleden, toen men ook
in een naoorlogse periode leefde.
Aan Wouter Logtesteijn wegens het
leveren van een Koebeest 85-:-:
Aan Wilhelmus Logtesteijn weg: het
leveren van een Koebeest 85-:-:
Aan de Wed: de Beer wegens het le
veren van een Koebeest 85-:-:
Aan Willem van Ommeren wegens
vertering van de Kozakken f 89-2-:
De Wed: Smorenburg voorgel: Brood,
Boter en Kaas in Dec 1813 voor de
Kozakken 20-10-10
Aan de kastelein Willem Schimmel
weg: schaden en Inkwartiering van
de Russische Troepen en Gel: Dran
ken 30-:-:
Aan de Burgem: wegens differente
verschotten bij de door marsch der
Kozakken in 1813 16-7-6
Aan Wilhelmus Logtesteijn voor
gel: Haver 5-5-:
Aan Duvens te Amersf voor Gel:
Genever en Brandewijn gedistribu
eerd aan de Kozakken 78-15-6
De rekeningen liegen er niet om en de
Kozakken zullen te Soest een behoor
lijk kwartier gehad hebben en zich het
vette der aarde goed hebben laten sma
ken.
Wat een goede Rus voor 150 jaar verobe
ren kon blijkt wel uit een dagorder van
de Commandant der Troepen in de Ver-
eenigde Nederlanden, Zijne Exellentie de
Graaf van Benkendorff. „Iedere Burger
bij wie een Russisch soldaat of soldaten
zal of zullen zijn ingekwartierd, zal
gaat U natuurlijk naar
H
Volledige rijuren (60 min.)
Tweemaal per week gratis theorie.
All-risk verzekerd.
Steenhoffstraat 25 - Telefoon 2185
gehouden zijn aan ieder man te geven
dagelijks: Een en een half pond Vleesch,
Drie ponden Brood, Twee rations Bran
dewijn oi Jenever, yder van een Ordi
nair gewoon) bierglas, zonder tot het
geven van iets meer of anders gehouden
te zijn."
De order eindigde: „dat zoo wel de
Burgers als de Soldaten onder hoogst
dezelfs Order, stiptelijk bovengemelde
Order naarkomen en voldoen."
De Kozakken hebben zulk een indruk op
de bevolking in heel ons land gemaakt,
dat er zelfs voortleven in de overleverin
gen, in tegenstelling tot de Fransen waar
over men nooit iets hoort.
Na de bevrijding werd Koning Willem I
weer als Heer van het dorp erkend en
van alle bestuursaangelegenheden en be
noemingen werd hij in kennis gesteld.
In 1818 worden de banden tussen het
Oranjehuis en de gemeente Soest op
nieuw aangehaald.
De Kroonprins, de latere Koning Willem
II brengt een bezoek aan het Paleis
Soestdijk en de schout G. van Steijn
van Hensbroek, de secretaris en de raads
leden Rijk Stalenhoef en Hendrik Fluyt
maken hun opwachting bij de Kroon
prins en worden in ..publieke Audentie"
door hem ontvangen.
In september 1818 ontvangt het gemeen
tebestuur een brief van het Hof waaruit
de belangstelling voor het dorp van Soest
alsmede 't welzijn van de inwoners van
dit Domein de Kroonprins en zijn be
minde chtgenoote bijzonder interesseert.
Zij kunnen zich ten alle tijden tot hem
wenden en „zijn steeds bereid zoo veel
mogelijk Elks verlangen voor te komen".
Aan het slot: „Ontvangt de verzeekering
mijne Heeren van onze bijzonder weli-
wiüendheid. Willem Pr van Oranje".
Er was door de inkwartiering van de
Russische en Pruisische troepen een niet
onaanzienlijke schuld ontstaan, groot
1056:7:14.
Door bijzondere omstandigheden konden
deze niet worden betaald, hoewel het
gemeentebestuur van mening was, dat de
crediteuren hierop „billijke" aanspraak
hadden. Dagelijks kwamen er aanmanin
gen binnen, doch men kon hieraan niet
voldoen omdat er geen geld was. Het te
kent de economische toestand in die da
gen en zoals het in Soest was, zo zal het
overal wel geweest zijn na de Franse
overheersing, die ons land totaal verarmd
had achter gelaten.
Het is de verdienste van de Burgemees
ter Van Steyn van Hensbroek de schul
denlast der gemeente te hebben wegge
werkt. Zijn beleid in die dagen van ar
moede en verval bleek naderhand van
onschatbare waarde te zijn geweest.
In zijn 36-jarige ambtsperiode kwamen
er verbeteringen in het bestuur en werd
er opbouwend werk verrricht, zodat zich
langzamerhand verbeteringen in de fi
nanciële toestand van de gemeente
voordeden. Tijdens zijn bestuur werd de
straatweg Amersfoort-Naarden aange
legd in 1816. Het onderwijs werd her
zien en de school aan de Eemstraat ver
beterd. En nieuwe openbare school
gebouwd met financiële steun van het
Koninklijk Huis. Het onrechtmatig af
graven en in bezit nemen van gemeen
tegronden, het welk onrustbare vormen
had aangenomen, werd door hem voor
verdere aantasting voorkomen. Hij aar
zelde niet een extra-ordinaire omslag of
uitzettinge uit te schrijven als het
Lands- of gemeentebelang dit eiste. Hij
steekt het niet onder stoelen of banken
wanneer welgestelde ingezetenen, die
hier tijdelijk verblijven op hun buiten
verblijf, hier niet onder vallen en wacht
met het uitschrijven van een dergelijke
belasting wanneer zij hier wonen.
naar
Steenhoffstraat
hoek Raadhuisstraat.
Compleet met koller en 12 maanden garantie.
Uw oude machine kan worden ingeruild.
Telmachines vanaf f 298.-
Met papierstrook en 5 jaar garantie.
Keuze uit meer dan 70 nieuwe machines
Event. demonstratie bij U 's avonds thuis.
Verhuur schrijf- en telmachines.
Kantoormeubelen uit voorraad leverbaar.
LANGESTRAAT 84 - AMERSFOORT - TELEFOON 13113
len inmiddels wel allemaal oma zijn.
Grandioze uitvoeringen werden gegeven,
maar ook zag S.T.C. kans een complete
feestweek rond St. Nicolaas te organise
ren.
Het jubileumjaar 1938 was een belang
rijk jaar. Er was een grote bazar, er
waren demonstraties in de zaal van
„Eemland" en er werd een uitvoering
in het openluchtheater georganiseerd die
klonk als een klok, Hieruit ontstonden
de kringparades, waaraan veel vereni
gingen uit de omtrek enige jaren deel
namen.
Met de oorlog kwarrien de moeilijkheden-
Een gezonde vereniging gaat op mars naar
het 400-ste lid en ongetwijfeld zal ook
het 500-ste binnen afzienbare tijd inge
schreven kunnen worden, want Soest
groeit en de S.T.C. groeit mee.
Het concern van Albert Heijn heeft
dinsdag in Baarn zijn 24-ste supermarket
geopend. Deze wordt supermart genoemd
omdat dit gemakkelijker in de mond ligt.
De heer Albert Heijn jr„ kleinzoon van
Op 22 november 1928 werd de Soester
Turnclub opgericht op initiatief van de
heren J. J. Meurs, G. J. Smit, J. H. G.
v. d. Woude, O. Langelaar. H. van Hal, J
Kraaijenbrink, P. Drost, Th. Regter en
J. Spelt.
Tot 1926 was er een protestants-chris
telijke verenigingen geweest die Simson
heette en bij het verdwijnen van deze
sterke man was er geen enkele vereni
ging in Soest tot de 22-ste november
1928.
Twee katholieken, twee hervormden, twee
gereformeerden, twee vrijzinnigen en een
christelijk gereformeerde namen dit ini
tiatief om de Soester jeugd in de gele
genheid te stellen gymnastiek te beoe
fenen zonder dat gekeken werd naar de
godsdienstige richting. Men wees hierop
in een advertentie en de toeloop was
direct bijzonder groot.
Er werd geturnd in de gymnastiekzaal
van de Kerkebuurtschool en nu nog,
maar dat zal wel niet zo lang meer du
ren, want niet alleen het bestuur van
de Soester Turnclub, maar ook de in
specteur van het onderwijs is van me
ning dat de zaal en de toestellen die
erm staan hun beste tijd allang achter
de rug hebben. Getracht zal dan ook
worden onderdak te vinden in de nieuwe
zaal van de r.k. ulo in de Steenhoff
straat.
Voor weinig geld werden toestellen ge
kocht die thans kapitalen kosten en
men turnde er dapper op los. Rebellen
in de vereniging trachten echter twee
dracht te zaaien door op eigen houtje
een tweede bestuur te kiezen, maar die
kleine revolutie liep op niets uit, althans
niet in de vereniging. Wel ontstond
naast de S.T.C. de vereniging A.D.O., die
allang ter ziele is.
Het ging steeds beter met de Soester
Turnclub en aan wedstrijden op diverse
plaatsen werd massaal deelgenomen. In
Soest werden uitvoeringen gegeven, waar
aan enige malen het Amersfoorts sa
lonorkest, bestaande uit 13 musici, deel
nam.
De jonge gymnastiekvereniging was de
eeiste in de omgeving die turnles met
pianobegeleiding gaf. Aanvankelijk zorg
de mej. Kooij voor het ritme, later mevr.
Vermeulen en na haar was de heer P.
de Geus vele jaren de pianist.
De heer J. J. Meurs was later jarenlang
de motor van de vereniging en ook de
heer en mevr. Ekel-Jongewaard deden
bijzonder veel voor de S.T.C. Zoon Piet
trad in de voetsporen van zijn ouders.
Hij is nu al 33 jaar lid en vele jaren
voorzitter.
De aktiviteit was voor de oorlog bijzonder
groot. Niet alleen van de jeugd, maar
ook van volslanke dames, die zo goed
turnden dat ze vaak demonstraties ga
ven in andere plaatsen. Die dames zul-
De zaal was niet meer beschikbaar en
er viel weinig te doen voor turnlustigen,
die maar rustig wachtten op het mo
ment dat de Duitse overwinningsroes een
daverende nederlaag werd. Dat moment
kwam gelukkig en na de bevrijding werd
weer gestart
Naast het turnen werd enige uren aan
korfbal gedaan, maar dat ging voorbij.
Met het wandelen gaat het echter beter.
De vereniging bloeit en thans zijn er
bijna 400 leden. En niet te vergeten twee
ereleden, mej. Floor en de heer Spelt, die
hun grote verdiensten voor de S.T.C.
hebben, evenals mevr. Beijen.
Het bestuur bestaat thans uit negen le
den: mevr. G Casander en mevr. N.
Pellegrom en de heren P. Ekel, W. Egt-
berts, L. Houkes, P. C. Floor, P. Steur,
S. de Boer en P M. Spruit
Dit bestuur is bijzonder aktief en het
wekt de leden tot aktiviteit door eigen
arbeid, maar tevens door het werk van
diverse commissies, die het besturen
van de grote S.T.C. vergemakkelijken.
Het 35-jarig bestaan zal niet met een
feestavond gevierd worden. Het geld dat
hiervoor nodig is besteedt het bestuur
liever aan nieuw materiaal. Wel zullen
manifestaties een enigszins feestelijk ka
rakter hebben en dat geldt natuurlijk
ook voor de ontmoetingen met de zuster
vereniging A.G.A.V.S. uit Soesterberg,
waarmee bijzonder prettige en vruchtbare
relaties onderhouden worden.
Geen feest, maar wel een geschenk en dat
was de eerste prijs bij de intocht van
St. Nicolaas. De S.T.C. reed in de stoet
van de goedheilig man met de wagen
„Weer of geen weer" mee en de jury
kende de vereniging de eerste prijs toe
de stichter van het concern, die ruim
60 jaar geleden met een kleine kruide
nierszaak startte, sprak zijn vreugde
uit over deze opening en hij dankte al
len die eraan meegewerkt hebben deze
24-ste supermart van het Albert Heijn-
concern tot stand te brengen.
Woensdagmorgen begon de verkoop en
velen gingen naar de Eemnesserweg om
het gloednieuwe winkelpaleis te bezoe
ken dat negen winkels onder één dak
huisvesting biedt.
Er zijn 5400 artikelen te koop op 516
verkoopruimten. Men kan er ter-echt -als
men naar de kruidenier, de groenteman,
de slager, de drogist, de melkboer, de
bakker, de banketbakker, de sigarenhan
delaar en de boekhandelaar wil en 35
personeelsleden staan klaar om de hel
pende hand te bieden als men niet vol
ledig op de hoogte is met het zelfbe-
diéningssj'steem.
In de drogisterij-afdeling is echter geen
zelfbediening, omdat hier onder rrffeer
geneesmiddelen te koop zijn.
De winkel heeft een oppervlakte van
800 vierkante meter. Daar vindt men de
negen afdelingen waarvoor men anders
naar negen winkels moet, maar bij ons
bezoek aan dit winkelpaleis hebben wij
geconstateerd dat men met dit aantal
negen te bescheiden is geweest, omdat
men er ook terecht kan als men een
bezoek aan de zaadhandelaar wil bren
gen.
Aardappelen, groenten, fruit, maar ook
pockets en diepvriesprodukten, brood,
koek, zeep, schoonheidsmiddelen, teveel
om op te noemen, want per slot van
rekening zijn er nu eenmaal 5400 artike
len.
VAN DE SOESTER COURANT
VAN VRIJDAG 22 NOVEMBER 1963.
Y DRHES evt HEREN
HORLOGERIE
SCHOENHANDEL
Koninginnelaan 76
Telefoon 4145
voor al uw
Deelnemer St. Nicolaas bonnenaktie.
De 18-jarige dochter van de bekende Parijse modeontwerper Jacques
Esterel neemt deel aan het Debutantenbal in het Palais de Chaillot.
Een jaarlijks evenement. Jacqueline Esterel klopte bij haar vader aan
voor een baljapon. Na 200 uren arbeid en 6.000 francs kosten be
kijken dochter en vader het resultaat.
Het zelfvertrouwen waarmee de democra
tische partij in de Verenigde Staten de
presidentverkiezingen van volgend jaar
tegemoet ziet, is de laatste tijd danig ge
slonken.
Een jaar geleden stond haast bij voor
baat vast - ook bij de republikeinen -
dat Kennedy in 1964 onbedreigd zou
winnen, de uitslagen van een aantal lo
kale verkiezingen vorige week zijn zeer
wel geschikt om enige twijfel te zaaien
of die herverkiezing wel zo automatisch
zal gaan.
Het gaat er niet zozeer om dat de par
tij van Kennedy daarbij wat kleinere
meerheden haalden dan gebruikelijk, bij
voorbeeld in de stad Philadelphia. Men
heeft bij een nadere analyse gemerkt dat
de democraten juist stemmen verloren in
de buurten waar blanke geschoolde ar
beiders en middenstanders wonen, tra
ditioneel de ruggegraat van de partij.
Bovendien bleken de republikeinen vrij
wat stemmen overgenomen te hebben on
der de minderheidsgroepen als de Ame
rikanen van Italiaanse en Poolse afkomst,
trouwens ook in de Joodse buurten.
Wie zal de laatste zijn
De verklaring is niet zo moeilijk. Het
ijveren van president Kennedy voor ge
lijke rechten voor de negers - ook al is
de wetgeving op dat gebied die hij het
parlement voorzet bepaald nog niet erg
radicaal - geeft juist deze groepen vrees.
Het is in het noorden toch altijd zo wan
neer en werk viel te vergeven, dat deze
minderheidsgroepen het laatst aan de
beurt kwamen, waarbij dan de negers de
rij sloten. Lukt het de negers wat meer
voor in de rij te komen, zo redeneren
vooral deze Amerikanen met Italiaanse
en Poolse namen, dan staan wij helemaal
achteraan en zullen wij het zwaarst on
der werkloosheid te lijden hebben. En
wat de huisvesting betreft is de gedachte
navenant.
Onder de Italianen schijnt bovendien de;
actie tegen de mafia, nogal wat kwaad
bloed te hebben gezet. Niet omdat men
voor dit misdadigerssyndicaat zoveel ach
ting had, maar omdat iemand met een
Italiaanse naam bij het zoeken naar een
huis of een baan vaak wantrouwen ont
moet of hij misschien ook niet tot dat
syndicaat zou behoren.
Zuiden en noorden.
Met te ijveren voor de negerrechten wist
Kennedy dat hij er zijn aanhang in het
zuiden mee zou verliezen. Dan kon hij
zich permitteren, zonder dat hij dan be
hoefde te vrezen niet opnieuw gekozen
te worden vorige keer had hij het ook
zonder de zuidelijke staten klaargespeeld.
Maar ais in het noorden het stemmen
verlies volgend jaar november dermate
groot is als nu, dan is de kans niet ge
ring dat hij de kiesmannen van verschei
dene noordelijke staten ook moet missen.
En dan kan inderdaad zijn herverkiezing
wel eens in gevaar komen.
Daar komt bij dat dit keer de neger
stemmen in Philadephia bijvoorbeeld wel
vrijwel en bloc naar de democraten zijn
gegaan, zoals gebruikelijk. Maar het is
de vraag of dat zo blijft. Op een twee
daags congres op de negeruniversiteit
Howard in Washington, waarop om. do
minee Luther King en de schrijver Ja
mes Baldwin spraken, werd vrij wat kri
tiek op de democratische partij geuit. Om
precies te zijn was Luther King de enige
die wat vriendelijks zei over de president
en zijn broer de minister van justitie,
de twee figuren die het meest met de
negerkwestie te maken hebben.
Er waren ook rondweg verwijten dat de
wetsvoorstellen voor gelijke burgerrechten
danig verwaterd waren. Deze negerleiders
die weinig lust meer hebben om de kan
didaten van de democratische partij te
stemmen, zullen direkt wel niet overgaan
naar de republikeinen, maar al stimule
ren ze maar het thuisblijven als er ge
kozen wordt, dan is dat al een strop voor
Kennedy, een strop die hij zich waar
schijnlijk niet kan veroorloven.
