DE SPAR
STROOIT
ROYAAL MET
GRATIS
ZEGELS!
UTSSPAARB AN K
THEE 90.18
ELECTRBSCHE KLOKKEN.
W. N. NIEÖWENHUIS
Het eeuwige slijk
der aarde.
Voor BOEKEN
VAN DE VEN's
Boekhandel
iS»
VAN DE VEN's
Boekhandel
Fa. PET0
het sparen
gaat
op rolletjes!
moder" WIJNGLAS
de r
nu
Een mooi St
Bloemenma
HET IS E!
bsii 32$
Rij!
Bromf
WIM
TUINKAB0Ï
ZAADHAND
Van schelpen, vishaken en
runderen tot rijksdaalders en
bankbiljetten.
Soesterbergsestraat 53
BONTLAARSJES
PANTOFFELS
LUXE LEDERWAREN.
MOOIE BALLON.
KOPEN W»j ohze
Cjeschenhpi
Dam- en
§ciiaali!»or<Jen
Dam- en
Selaaakstnkken
Speelkaarten
Slri«3 ge-el ni*s
Legpuzzles
Kwartetspellen
Soesterbergsestraat 53
Ds P. de Smit
45 jaar predikant.
Geen voorrang verleend.
Eerste Soester
Begrafenis-Onderneming
BURGERLIJKE STAND.
R. WESTRA
SINT NICOLAASGESCHENK bij uitstek.
MARIE BI5KWIE
55
GRATIS
SPERZIEBONEN literblik
92 met 18 ct gratis zegelkorting
120 met 24 ct gratis zegelkorting
SPAAR DE GRATIS ZEGELS!
GHOC. HAGEL srst
80 met 16 ct gratis zegelkorting
MELK 85-17 ct gratis zegelkorting
50 10
62™ 12
104 9Rct gratis
GROENE ERWTEN
SPLITERWTEN
DROPTOFFEES
49-10
TOILETZEEP
98 met]^^)ct gratis zegelkorting
PRALINE-STICKS
82-10%
Gebraden Gehakt
Banketbakkerij
GROTE
SINT NICOL
Sp
Ab
Sinds onheuglijke tijden is geld de ma-
teralisatie geweest voor macht en aan
zien. De mens. die in zijn kortzichtigheid
meende hierdoor gelukkig te worden,
heeft er voor gestreden en geleden,
dikwijls met negatieve uitkomst.
Nu moet men niet denken, dat met geld
altijd munten ofbankbiljetten worden
bedoeld, want men moet 't begrip geld
in ruimere zin zien. Een bekend finan
cier detineerde dit begrip als volgt. „Geld
is dat, wat de een neemt voor wat de
ander nodig heeft". En hiermede is het
duidelijk omschreven.
In verschillende gebieden op aarde ge
bruikte men verschillende waardemeters.
Zo zijn er op het zuidelijk halfrond tot
voor betrekkelijk kort bepaalde soorten
schelpen als munten in gebruik geweest,
die men „cowrie" noemde. Deze munt is
de grote concurrent geweest van de me
talen schijf en is eeuwen lang het meest
verbreide metaalmiddel geweest.
In gebieden waar de mensen van jacht en
visserij leefden, was de vishaak een
naar
G. J. WESSELS
geliefd betaalmiddel, doch in andere ge
bieden gebruikte men bijvoorbeeld ca
caobonen, zoals bij de oude indianen.
Bij de Eskimo's waren het honden en zo
kunnen we doorgaan, want zelfs sla
vinnen, specerijen, zout, verschillende
soorten metaal en runderen zijn betaal
middelen geweest. Natuurlijk betreft het
hier een simpele ruilhandel, maar in
principe doen wij dit momenteel nog,
want wanneer u iets koopt, geeft u
hiervoor in ruil iets van uw bezit.
Het rund als waardemeter.
In onze streken had men in lang ver
vlogen tijden ook reeds behoefte aan een
waardemeter, die als basis kon dienen
bij elke transactie en men zocht daar
om naar 'n object, dat voor iedereen
waarde had en dns stabiel was. De
keus viel op het rund en langzamerhand
kreeg dit dier een bepaalde waarde,
die algemeen erkend werd.
Wenste een man zich een echtgenote, dan
moest hij tien ossen op kunnen brengen,
die hij dan als koopsom aan de ouders
der bruid diende te betalen. Wij zien
hieruit, dat een os een behoorlijke waarde
had en nu zal men zich afvragen hoe
men dan rekende, wanneer het om klei
nere waarden ging. Och, dan kwam de
gehele veestapel er aan te pas, want ver
schillende andere dieren fungeerde als
wisselgeld. Zo waren tien schapen één
os waard enzovoort.
Natuurlijk was een dergelijke betaal
methode niet eenvoudig, want men kon
met munten van dergelijke afmetingen
moeilijk uit winkelen gaan. Bovendien
bestond het gevaar, dat het kapitaal of
een gedeelte er van uit wandelen ging
en spoorlos verdween.
Inmiddels had zich in Azië een revoluti
onaire ontwikkeling op het gebied van
betaalmiddelen voorgedaan. Op het ei
land Cyprus vond men koper en dit me
taal, dat toen een zeldzaamheid was,
had toen een hoge waarde. Men vervaar
digde er potten van en de kooplieden re
kenden in potten. Dit was al een voor
uitgang, maar het bleek geen ideale op
lossing te zijn.
De munt komt uit Lydië.
Men ging over tot het vervaardigen van
koperen repen die een bepaalde waarde
hadden en dat bleek al veel handiger.
Reeds de Romeinen kenden dit betaal-
SCHOENHANDEL
Koninginnelaan 76
Telefoon 4145
voor een
exclusieve sortering
Voor uw kinderen verstrekken wij een
WFER
■si
Z V. WEEDSTR 40.^*'
TEL:4361
middel en de eenheid was een romeins
pond, onderverdeeld in 20 onsen. Ver
valsers traden ook toen al op en zo was
de staat genoodzaakt de door haar
uitgegeven koperen repen van een stem
pel te voorzien. Hier maken wij voor
het eerst kennis met gestempelde munt.
In Lydië, een kleine welvarende staat
in Azië, kwam men op het idee de munt
nog handelbaarder te maken en er
ronde schijfjes van te maken. Deze Ly-
dische junt werd het voorbeeld voor de
hele bekende wereld. Overal vond deze
handige vondst waardering en reeds
spoedig gingen de Romeinen tot het
gebruik ervan over en verspreiden hun
geldstukken over de aan hun onderwor
pen gebieden. Reeds spoedig werden deze
ook van een stempel voorzien, zodat die
zich tenslotte ontwikkelden tot de ge
slagen munten zoals wij die kennen.
Aangezien men in de loop der tijden
steeds meer koper vond en dit metaal
dus niet meer zeldzaam was, daalde de
waarde, met als gevolg, dat men zak
ken vol koperen munten nodig had om
te betalen. Hiermede was de rol van het
koper uitgespeeld als muntwaarde en
keek men uit naar iets anders.
Dc zilveren matten.
In Spanje werd zilver gevonden en al
spoedig nam dit metaal de plaats in van
het koper. Het handhaafde zich eeuwen
lang. In het gehele machtige rijk van
Karei de Grote aanvaardde men het
pond zilver als basis waarop gehandeld
werd, vermoedelijk vindt daar het En
gelse „pond sterling" zijn oorsprong.
Alhoewel onze gulden dateert van 1388
hertog Albrecht van Dordrecht sloeg 't
eerste goudstuk van die naam, in 1542
werden zilveren guldens aangemunt) da
teert de eerste rijksdaalder van 1840,
toen Willem I het driegulden stuk door
een van 2,50 liet vervangen.
Maar ook de rol van het zilver raakte
uitgespeeld, want aan het einde van de
15de eeuw, na de verovering van Zuid-
Amerika, kwamen stromen zilver uit dit
gebied, waardoor de waarde snel daalde.
Toch moest het zilver nog geruime tijd
gebruikt worden, want het nieuwe mate
riaal dat nu als waardemeter in aan
merking kwam, het goud, bleek zeer
schaars en men kon er niet voldoende
G. J. WESSELS
munten van slaan. Pas in de negentiende
eeuw kwam hierin verandering, toen in
California, Austalië en Zuid-Amerika
goud gevonden werd. De produktie steeg
met het jaar en de waarde van het goud
zakte, maar kwam tevens zodanig te lig
gen, dat men voldoende gouden munten
kon aanmaken.
Papier geld.
Men ging over tot de invoering van de
gouden standaard en hierdoor werd het
mogelijk vervangingsmateriaal voor het
goud te gebruiken, waardoor dit edelme
taal niet meer van hand tot hand be
hoefde te gaan, hetgeen de handel ge
makkelijker maakte. Men kwam (in Ne
derland in 1841, dus na de bevrijding
van de Fransen) tot het drukken van
bankbiljetten, die het goud vervingen.
Voor pasmunt van lagere waarde ge
bruikte men zilver en brons.
Of uiteindelijk het goud ook weer zal
verdwijnen, is niet te zeggen, maar de
wereld zal toch steeds een waardemiddel
nodig hebben en nu men het waarde
middel niet meer direct als betaalmiddel
gebruikt, aangezien men hiervoor papier
en pasmunt bezit, zal het er weinig toe
doen welk waardemiddel men in de
toekomst als grondslag beschouwt.
Het zal echter wel steeds zo blijven, dat
de mens naar geld blijft haken, of dit
uit schelpen, runderen, zilveren rijks
daalders of goud bestaat. Zijn strijden en
lijden om aanzien en macht en daarmee
om geld is het eeuwig drama van onze
soort.
Zondag herdacht ds P. de Smit. het
feit dat hij 45 jaar geleden bevestigd
werd tot predikant van de Christelijk
Gereformeerde Kerken in Nederland.
Sinds zijn emeritaat, dat hem op 1
september 1963 op 73-jarige leeftijd ver
leend werd, is dr De Smit hulpprediker
van de Christelijk Gereformeerde Kerk
te Soestdijk.
Ds De Smit werd op 13 feburari 1888 in
de Haarlemmermeer geboren en hij stu
deerde aan de theologische hogeschool
van de Christelijk Gereformeerde Ker
ken in Nederland, nadat hij enige tijd
in militaire dienst geweest was. Deze
hogeschool was toen nog in Den Haag
gevestigd. In juli 1918 legde hij zijn
kandidaatsexamen af.
Op 27 november 1957 werd hij door ds
W de Ruiter uit Baarn bevestigd als
predikant van de Christelijk Gerefor
meerde Kerk te Soestdijk, nadat hij
piedikant geweest was te Oud-Beijer-
land, Oude Pekela, Boskoop, Utrecht,
Zeist en Middelharnis.
Ds De Smit is bij herhaling afgevaar
digd naar de generale synode van de
Christelijk Gereformeerde Kerken in
Nederland en naar particuliere synodes.
Van zijn hand verschenen enige pre
ken in de serie „Uit de levensbron". Hij
schreef enige losse preken over „De
zonde tegen de Heilige Geest" en stelde
een prekenbundel samen die tot titel
had „Gods weg is volmaakt".
Ds De Smit was tien jaar curator van
de theologische hogeschool van de Ge
reformeerde Kerken te Apeldoorn en
heeft vele deputaatschappen vervuld.
De automobilist B J. v. L. verleende geen
voorrang aan de bromfietser J. V. toen
hij het fietspad van de Soesterbergse
straat bij hotel v. d. Brink kruiste.
De heer V. viel en kneusde enige ribben.
Dokter Stroband verleende de eerste
hulp, waarna het slachtoffer op eigen
gelegenheid naar huis ging.
Dir. H. W. VelHnga
Korte Brinkweg 28 - Soestdijk
Telefoon 2731
Begrafenis, Crematie, Transport.
(Rouwkamer).
GEBOREN Johan Theodor Franciscus,
zoon van G Nap en J Th. F. Birk-
hoff, Beetzlaan 14 Andreas, zoon van
J. Dijkstra en B Heinhuis, Baarn, Iris-
straat 11 Marjon, dochter van W. J.
van Duinkerken en M. J. Hendriks, Prof.
Lorentzlaan 49. René Peter, zoon van
M H. Wessel en G. Hogeboom, Nieuwe-
weg 95. Ageet Gerda Jeanne, dochter
van J. A. E. van der Lugt en W. Hei
kamp. Beetzlaan 105. Louise Aleida,
dochter van D. M. Wels en A. A. Groo-
tendorst, Plesmanstraat 123. Jan, zoon
van J. Dijksma en A. Lamberts, Simon
Stvinlaan 57. Jan, zoon van G. van
der Boon en E Westra, Schrikslaan 55.
Robert, zoon van W H. Stomp en J.
Veenstra. Gen. Spoorstraat 3. Marie,
dochter van J. M. v. d Veer en B. Ra
venhorst, Baarn, Acacialaan 48 Ni-
colette Valentine Alexandra, dochter van
B P. Uffen en J. V. v. Bakel, De Genes-
tetlaan 13. Ellen Astrid, dochter van
P. Timmerman en W. F. de Kruijf, Van
de Veldeplantsoen 36.
ONDERTROUWD Nicolaas Antonius Bal-
tus, Krommeweg 21 en Geertruida Wil-
helmina Martha Hilhorst, Torenstraat 14
Manfred Josef Schweiger, Feldkirehen,
Ingoldstaedterstrasse 1. Mailing (Duits
land) en Liesbeth Hellinga, Aagje Deken
laan 32. Willem Johannes Pieter van
Winterswijk, Evertsenstr. 47, Amersfoort
en Evelijn Ellen Geijtenbeek, Beckeringh-
straat 13D. Albertus Gerardus Sevink,
Koekoekweg 19 en Maria Wilhelmina Su-
kel. Laanstraat 86. Marten Kuperus,
Noorderweg 81 en Willemijntje van Dijk,
Noorderweg 81 Bernardus Andries Ma
ria Verschoor, Dorserpad 8, Amersfoort
en Anna Maria Boeren, Schoutenkamp
weg 36 Johannes Antonius Gerardus
van Luijtelaar, Nieuweweg 65 en Jeltje
Jepma, Vredehof straat 6. Otto Jan
Buisman, Marshalllaan 75, Utrecht en
Violetta Elvira van Velsen, Middelwijk
straat 26. Alfred Jan Felis, Schapen
drift en Maria Suurhoff, Comeniusstraat
653, Amsterdam. Henricus Bastianus
Joseph Maria Kliinnen, dokter Cuypers-
plein 31, Hilversum en Alberdina Petro-
nella Rademaker, Vinkenweg 51. Paul
Herman Mous, Karei Doormanlaan 182,
Hilversum een Agnes Maria Mets, Van
Weedestraat 90.
GEHUWD Gerrit Reijerse, Molenstraat
122 en Willy Maria Kerkdijk, Beetzlaan
31. Gerardus Johannes Cornelis de
Ruijgt, Eigendomweg 46 en Maria Gesina
Buurman, Schaepmanstraat 96. Rik-
kerdt Doorn, Laanstraat 83 en Christina
Maria Petronella Zonneveld, Laanstr. 83.
Joost Hendrik Zwart, Badhuislaan 22, Hil
versum en Woutrina Anthonia Overhoff,
Beetzlaan 50
OVERLEDEN Evert Kuijper, 55 jaar,
echtgenoot van L. J. de Ruiter, Schaep
manstraat 84. Gino Roberto de Roche-
mont, 7 jaar, Kolonieweg 5. Lucas Jo
hannes Toscani, 66 jaar, weduwnaar van
S. A, Hinten, Nieuwe Herengracht 391,
Amsterdam. Jan Jacob Middelaar, 54
jaar, echtgenoot van A. Mees, Dr Ru-
pertlaan 18. Cornelis Antonius Stalen
hoef, 45 jaar, Nieuweweg 53. Rijk
Booms, 62 jaar echtgenoot van M. Kool,
Beetzlaan 99.
Bekijkt U eens onze eta
lage. Hierin momenteel 'd
grote keuze in SCHEMER
LAMPEN, wandlampjes,
huiskamerlampcn. Leuke
modellen tegen populaire
prijzen. WIM SLUITER,
Koninginnelaan 37, tele
foon 4316.
koopt
LOMPEN, IJZER,
PAPIER en METALEN
Nieuweweg 59 Soest
Telefoon 3288
Zaterdags na 4 uur
gesloten.
HEBT U SLECHTPASSENDE KLEDING
Wij maken deze op maat. Ook maken wij van
uw ouderwetse 2—rij 'n modern 1-rij kostuum.
Ook mantelcostuums.
HEBT U STOF?
Wij maken een vlot maatcostuum.
Moderniseren, veranderen enz, van dames- en
herenkleding. Geen japonnen.
maatateliers
Torenstraat 10 Telefoon 4498 Soest
Havenstraat 101 - Telef. 45235 - Hilversum
Door de fraaie uitvoering een
attractie voor groot en klein, die
noodt tot sparen. Afsluitbaar met
sleutel. Het nuttigste St. Nicolaas-
geschenk dat U zich kunt denken.
STEENHOFFSTRAAT 56
TELEFOON 2691
'n Sieraad in uw interieur, maar ook het
In deze klokken kunnen wij U zeer veel tonen.
Loopt U vrijblijvend binnen.
Wij zullen U gaarne vakkundig advies geven.
LOODGIETER - ELECTRICIEN - RADIO - TELEVISIE
VAN WEEDESTRAAT 23 SOEST TELEFOON 2577
Bij De Spar krijgt u altijd de unieke „Gutdens-
Spaar-Garantie Het betekent 1. altijd 10°° korting
in zegels gratis 2. Wekelijks 20°o korting op de
vele aanbiedingen 3. Snel en zonder dubbeltjes te
betalen sparen op meer dan 650 Spar-kwaliteits-
artikelen 4. zekerheid voor 100°° kwaliteitl
THEE-RECLAME!
V aa M ROODMERK pakje 100 gram
ook de andere soorten thee en theezakjes met 20korting
ct gratis
zegelkorting
44 ct gratis
1 zegelkorting
bij 6 kleine ot 2 grote flessen
IMPORTWIJN
naar keuze èn 10% korting
2 pakken SIAM RIJST e,va
NU ERWTENSOEP MET WORST!
GROENE ERWTEN zak a»
ct gratis
zegelkorting
SPLITERWTEN zak soo
ct grati:
zegelkorting
gelderse ROOKWORST
ca. 225 gram
I mei 2
zegelkorting
ook de extra soorten met 20korting!
pak it 500 gram oxtra
59-12 ct zegelvoordeel
pok 500 gram extra
69-14 ct zegelvoordecl
NIEUW! De Spar introduceert:
VERMICELLISOEP en GROENTESOEP
Introductieaanbieding: elk 2e blik
SOEP naar keuze* 40c GOEDKOPER
én 10% korting!
keuze uit tomatensoep, kippesoep, erwtensoep
bouillonsoep, vermicellisoep. groentesoep.
ct gratis zegelkorting
4e stuk gratis
bi] 3 stukken
KOEKJE MET 10%:
200 gram
150 gram
me(H ct gratis
WW I zegelkorting
Geldig van 3 l/m 11 december
Kopen bij De SPAR
is sparen bij de koop!
Wij bieden U pracht
in di
Iets aparts AARDEV
een mooie
FR. LAMME - Nieuw
Wij geven
maar voor de beste k
Is het U ti
KONINGINNNELAAN
V/ij voeren
U vindt bij ons o<
ken. Niet dui
Huiskamerverlichti
Autopeds - Drie
wagens - Kind
Koffiemolens - S
KONINGIN NELAA
'n Geschenk v<
Een fleurige at
Een mooie sort
BEUKENLAAN
