DRAMA VAN MAYERLING.
VRACHTAUTO MET TANK KANTELDE.
HET OOG GERICHT OP
EUROPA.
75 jaar geleden voltrok zich het mysterieuze
Meningen van lezers.
Kroonprins Rudolf van Oostenrijk pleegde tezamen
met baronesse Von Vetsera zelfmoord.
De vader van
Paulus de Boskabouter.
Spreekuur Burgemeester.
Buit van duizend gulden.
De Soester Vogelvrienden.
Succes voor Shot.
Soester schaakclub.
Eiermarkt.
TELEF BRANDWEER 3 3 3 3
43ste JAARGANG No. 8.
DINSDAG 28 JANUARI 1964.
Abonn. p. kwart, 2.40 - per post 2.55
Verschijnt iedere dinsdag en vTijdag.
UITGAVE DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE VAN WEEDESTRAAT 29A SOEST TELEFOON 2566 GIRO 126156
11ELKE VAN DE DRIE AANLEIDINGEN
Op woensdagochtend 30 januari van het
jaar 1889 braken de kamerdienaar Lo-
schek, geholpen door graaf Hoyos en
prins Philip van Coburg, op het Oosten
rijkse jachtslot Mayerling het slaapver
trek open, waarin zij de dode lichamen
van kroonprins Rudolf en baronesse Ma
ria von Vetsera vonden.
Wat er precies gebeurd is, bleef voor de
buitenwereld tot op heden een raadsel.
Temeer daar door de vader van Rudolf,
keizer Fans-Jozef, alles in het werk werd
gesteld de ware toedracht te verheime
lijken. Dat blijkt al uit het eerste com
muniqué dat door het hof werd uitgege
ven en waarin stond: „Zijne keizerlijke
en koninklijke hoogheid Rudolf, troon
opvolger, had eergisteren besloten aan
een jachtpartij op het slot Mayerling
deel te nemen en had voor dit doel
enkele gasten, waaronder graaf Hoyos en
prins Philip van Coburg. uitgenodigd.
Deze ochtend toen de gasten van zijne
hoogheid klaar waren om uit te rijden,
ontdekten zij de afwezigheid van hun
gastheer. Tot hun grote smart moesten
zij het nieuws ervaren, dat zijne kei
zerlijke en koninklijke hoogheid aan de
gevolgen van een hersenbloeiding was
overleden
De keizer stuurde aan alle relaties be
richten rond. dat zijn zoon door een be
roerte was getroffen, maar niemand ge
loofde dit verhaal, want in Wenen van
1889 hadden de muren oren en werden
alle belangrijke en interessante zaken
breeduit en uitbundig besproken. Hier
door was het hof wel genoodzaakt om 2
dagen later een nieuw communiqué te
laten volgen van een geheel andere in
houd en waarin werd vermeld, dat er
sprake was van zelfmoord. Een en ander
werd verzacht door te wijzen op het feit,
dat ~de kroonprins de laatste weken
blijken had gegeven van een ziekelijke
nervositeit, welke zou hebben geleid tot
een „geestesstoornis".
Vader tegen zoon?
In de tijd van 75 jaar die ons nu schei
den van die fatale dag, zijn er tientallen
films en boeken en een ontelbaar aantal
artikelen in de wereldpers over dit on
derwerp verschenen, die alle hebben ge
tracht door te dringen tot het werkelijk
gebeuren, maar tot nu toe niet geheel
overtuigend.
Franz-Jozef heeft eventuele nasporingen
zeer bemoeilijkt door te gelasten alle
brieven, documenten en andere stille
getuigen die op dit drama betrekking
hadden, te vernietigen De keizer zelf
was zeker geen vriend van zijn zoon, die
hij als een slappeling zag en die hij na
diens dood nagaf: „Hij was gek. Hij
is gestorven als een kleermaker". De zoon
zelf kende ook geen liefde voor de vader,
die hij zag als een bekrompen klein
zielig mens, hij had beter veldwachter
dan keizer kunnen worden".
Deze slechte verhouding tussen vader en
zoon heeft stof gegeven aan de geruch
ten als zou de vader de hand in de dood
van zijn zoon hebben gehad, teneinde
diens poging tot een staatsgreep te ver
ijdelen, doch uit alles blijkt tijdens de
naspeuringen wel, dat dit zeer zeker niet
het geval is geweest, al heeft de vader
misschien van een plan tot zelfmoord
van zijn zoon geweten.
Er zijn onder de diverse lezingen over
het drama enkele die van groot belang
zijn en de werkelijkheid het dichtst
schijnen te benaderen. Deze willen wij
hier stellen.
Om Maria?
Op last van zijn vader was kroonprins
Rudolf geheel tegen zijn zin gehuwd
met de Belgische prinses Stefanie, een
dochter van de Belgische koning Leo-
pold II en Marie-Henriëtte, een Oosten
rijkse aartshertogin.
Toen zij in het huwelijk traden was hij
twee en twintig en zij vijftien, twee
mensen die niets voor elkaar voelden en
geheel niet bij elkaar pasten. Het gevolg
van een en ander was, dat de kroonprins,
die op verschillend terrein toch al veel te
verduren had, zich in lichtzinnige avon
turen wierp met andere dames.
Zo maakte hij kennis met de Hongaarse
baronesse (Von) Vetsera, een jong meis
je van zeventien jaar, bijzonder roman
tisch en verschrikkelijk verliefd op de
ook zo romantische kroonprins.
Toen een en ander de keizer ter ore
kwam, heeft deze zijn zoon voor een
ernstig onderhoud onder vier ogen uit
genodigd en hem gelast elke betrekking
met de baronnesse te verbreken. De
liefdesverhouding tussen de twee mensen
was echter zeer solide, hetgeen mag blij
ken uit het feit, dat Maria een ijzeren
ring van Rudolf droeg met inscriptie
„trouw tot in de dood".
De kroonprins zou van zijn vader toe
stemming hebben gekregen zijn geliefde
nog eenmaal voor een afscheid te ont
moeten op het jachtslot Mayerling. Hier
waren ook enkele vrienden aanwezig en
om tien uur in de avond verlieten de
kroonprins en Maria von Vetsera het ge
zelschap. Men heeft ze niet meer levend
teruggezien. Aangenomen wordt, dat de
kroonprins toen hij zijn geliefde het be
sluit van zijn vader meedeelde, samen
met haar besloot in de dood te worden
verenigd. Hij zou haar door het hoofd
hebben geschoten en toen de hand aan
zichzelf hebben geslagen.
Koning van Hongarije?
Reeds van jongs af, had kroonprins Ru
dolf evenals zijn moeder een speciaal
zwak voor Hongarije. Temeer daar hier
liberale politici aan het werk waren die
weliswaar de oppositiepartij vormden,
doch die doelbewust, energiek en vast
besloten waren. Kroonprins Rudolf was
trouwens zeer gezien in Hongarije en
men wist aan hem een modern progres-
hief en democratisch monarch te zullen
hebben.
Hongaarse politici zouden bij Rudolf zijn
gekomen met het plan hem reeds tijdens
het leven van zijn vader met de Stepha-
nuskroon tot koning van Hongarije te
kronen. Dit zou het land binnen de Oos
tenrijkse monarchie een grotere macht
geven en hem, de kroonprins, dat geven,
waarnaar hij zo vurig verlangde: zelf
standigheid en verantwoordelijkheid. Het
plan lekte echter uit en werd door het
hof te Wenen in de kiem gesmoord. De
kroonprins zou de Hongaren echter
schriftelijk hebben beloofd in een even
tueel conflict tussen Oostenrijk en Hon
garije de partij van dit laatste land
te zullen kiezen, tegen de keizerlijke
regering.
Toen echter in 1889 een dergelijke situatie
intrad en de regering troepen inzette
tegen de oppositiepartij, moest Rudolf
zijn woorden gestand doen en zich aan
sluiten bij de Hongaarse rebellen Maar
hij voelde zich daartoe niet sterk genoeg
meer. In de afgelopen jaren waren zijn
lichamelijke en geestelijke krachten erg
geslonken. Hij wist dat hij zijn woord
had gegeven, maar dit niet kon houden.
En een kroonprins die zijn woord breekt,
spreekt in principe een oordeel over
zichzelf uit en heeft geen recht meer te
leven.
De romantische baronnesse Von Vetsera
zou er op gestaan hebben hem in deze
eervolle dood te volgen. En in deze ziens
wijze zou de liefde dus slechts een se
cundaire rol hebben vervuld.
De zwarte kogel.
In 1955 kwam er na het vertrek van de
Russen uit Oostenrijk een nieuw docu
ment aan het licht, dat een geheel ander
licht wierp op het gebeurde.
Onder de papieren van de voormalige
hoofdcommissaris van politie te Wenen,
baron Krauss, werd een akte gevonden,
die Krauss tegen het keizerlijk bevel in
had opgesteld en bewaard. Het omvang
rijke document, aan welks echtheid geen
twijfel bestaat, bevestigt een vermoeden
dat reeds over dit drama bestond en
onthult het motief van de daad. Had
men tot nu toe aangenomen dat de
twisten met zijn vader en zijn echtgeno
te, politieke troebelen en liefdesaffaires
oorzaak waren, nu bleek iets anders.
Het is bekend, dat de kroonprins, geheel
van zijn gemalin vervreemd troost zocht
en vond bij andere vrouwen, zoals onder
andere Maria von Vetsera. Maar zij was
niet de enige. Zo had volgens dit docu
ment de kroonprins ook een' verhouding
met de baronnesse Auersperg, stammende
uit een trots Oostenrijks geslacht. Deze
verhouding bleef echter niet zonder ge
volgen en de vertoornde vader van de
baronnesse richtte zich tot keizer Frans-
Jozef, die zijn zoon dwong genoegdoening
te geven.
Besloten werd tot een zogenaamd „Ame
rikaans duel". De twee tegenstanders
moesten uit twee kogels kiezen. Wie de
zwarte kogel trok, diende binnen een
half jaar zelfmoord te plegen. En
de kroonprins trok de zwarte kogel.
Op de hoogte?
Deze door baron Krauss opgestelde akte
bevat verscheidene getuigenverklaringen
van vroegere vriendinnen van de kroon
prins, volgens welke de emotionele vor
stenzoon van hen had geëist, dat zij te
zamen uit het leven zouden treden.
Slechts de romantische Maria von Vet
sera verklaarde zich tot deze stap bereid.
Volgens dit document zou dus een enge
hofkring van de voorgenomen verplichte
zelfmoord op de hoogte geweest zijn.
Het document is aanwezig en echt be
vonden, dus zou men deze laatste ont
dekking moeten zien als de oplossing van
het mysterie. Maar zekerheid is er nog
niet, aangezien er geen getuigen zijn die
nog kunnen worden gehoord en omdat er
zoveel andere documenten van belang
zijn verdwenen.
Al hebben we wel enig houvast, toch
blijft het mysterie nog even raadsel
achtig als 75 jaar geleden.
Op de Noorderweg was een chauffeur van
een 12-tons vrachtwagen vrijdagmiddag
bezig met het manoeuvreren van de auto,
waarbij hij achteruit een smal pad op
reed. Op de auto bevond zich een tank
met 5 ton cement. De tank was in draai
ende beweging om het cement vloeibaar
te houden. Aan dit draaien kwam ech
ter een einde toen de vrachtauto met
tank en al kanteldeen in een riole
ringsgleuf op een rioolbus terecht kwam.
De chauffeur was zo verstandig tijdens
het kantelen van zijn voertuig in de
cabine te blijven. Als hij eruit gespron
gen was om het vege lijf te redden dan
Onze plaatsgenoot, de heer Jan van
Oort, in de radio bekend als Jean Du-
lieu, zegt in „Goede Ontvangst" het na
volgende over zijn werk
Het vertellen van sprookjes aan kinderen
lijkt op het eerste gezicht vrij eenvou
dig. Alle ouders staan van tijd tot tijd
voor die opgave en wanneer men zijn
fantasie maar de vrije loop laat, lukt het
doorgaans best. Het is voor de verteller
zelf een leuke bezigheid, die je echt voor
je plezier doet. Zo ben ik zelf ook be
gonnen, vertellend voor mijn plezier.
Voor ik het wist was het mijn beroep
geworden.
Wanneer mensen nu, achttien jaar later,
tegen mij zeggen „Meneer Dulieu, wat
hebt u toch een eeeeeeenig beroep", en
ik hoor aan de ietwat afgunstige toon,
dat ze er stiekum bij denken de man
vertelt gewoon voor zijn plezier, dan kan
ik dat niet meer zo luchthartig beamen.
Op hetzelfde moment dat men een be
roepsverteller wordt, steekt men zich in
een harnas van plichten en beperkingen.
Hebt u wel eens geprobeerd om een ver
haaltje zo te vertellen, dat het na pre
cies tien of vijftien minuten uit is? Het
mag niet korter zijn, want dan voelen
de luisteraartjes zich bekocht. Het mag
ook niet langer duren, omdat men aan
een grammofoonplaatje niet een extra
strookje kan plakken daar de laatste
zinnen er anders niet op kunnen. Ook
radiozendtijden zijn allerminst rekbaar.
Als ik mijn lijst zo eens doorkijk, blijkt
dat ik al 675 keer zo'n keurig afgepast
verhaaltje heb moeten schrijven en uit
spreken. Ik vind het altijd een leuke
bezigheid. Maar gemakkelijk
Daar het op de lange duur vervelend
wordt om steeds naar je eigen stem te
luisteren, heb ik andere stemmen gecul
tiveerd. zo'n stuk of twintig. Dat geeft
de nodig variatie, maar ik kan niet zeg
gen, dat het vertellen er eenvoudiger
door werd Er is een grote concentratie
zou hij misschien door de vrachtauto of
de betontank vermorzeld zijn.
Een enorme kraanwagen uit Hoevelaken
kwam om auto en tank uit de sleuf te
halen. De tank bood de meeste moeite,
want de cement was hard geworden en
verwijderen uit de tank was slechts mo
gelijk met behulp van de brandweer.
Stralen van de nevel- en autospuit maak
ten de substantie vloeibaar en toen pas
kon de cement uit de tank gespoten
worden.
De schade is groot, maar wordt door de
verzekering gedekt.
voor nodig om al die stemmen uit el
kaar te houden en op het juiste moment
dan het strottehoofd of de neus of de
tanden desnoods op de oren om te scha
kelen. Wat de vrije loop van de fanta
sie betreft, ook dat ligt minder simpel
dan men soms zou wensen. Behalve de
tijdmaat, waaraan men zich strikt dient
te houden, moet in elk verhaal een lo
gisch verloop hebben. Er moet ergens 'n
climax komen en er is dus geen sprake
van dat men maar rustig kan voort bab
belen op een lief maar vaag gedachten-
stroompje Toch ontdek ik, ondanks al
die steeds terugkerende hindernissen, na
eike opname weer. dat ik eigenlijk een
eeeeeeenig beroep heb.
De burgemeester van Soest brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat zijn
gebruikelijke spreekuur is verplaatst van
woensdag, naar donderdag 30 januari a.s.
om 11.00 uur.
Er is ingebroken bij loodgietersbedrijf
G. van de Pol, aan de Van Lenneplaan.
Een onbekende heeft een ruit van het
kantoor geheel uitgesneden en netjes
tegen de muur gezet. Hij doorzocht het
kantoor en nam een bedrag van 989,
weg, dat in epn sigarendoosje opgeborgen
was. Men heeft de afdruk van een
handpalm op het bureau gevonden. Een
rijksspeurhond werd ingezet, maar dit
leverde geen resultaat op.
Op woensdag 5 februari vergaderen De
Soester Vogelvrienden in restaurant Zon-
neheuvel. Er zullen verslagen over 1963
uitgebracht worden en er is bestuurs
verkiezing. Voorzitter D. J. Kuyper treedt
af en hij stelt zich niet herkiesbaar.
1 Tweede pennigmeester S. Simonsz is her-
kiesbaar, evenals commissaris J. Bantjes.
Drie jonge mensen "ormen het comité
dat in Soest de actie Europa 1,2,3 op
gang moet helpen. Men zou het bijna
de actie Europa 1,2,3,4 noemen en die
vier slaat dan op het aantal jongeren dat
zaterdag belangstelling toonde voor de
eenwording van Europa. Vier van de
vijfhonderd die uitgenodigd zijn. Dat is
minder dan 1 procent en dat is bedroe
vend weinig.
Een somber man heeft onze tijd wel eens
vergeleken met de tijd waarin het eer
tijds machtige Romeinse rijk zijn nada
gen beleefde, die aan de ondergang
vooraf gingen. Zij die het rijk moesten
besturen waren gek op grote feesten en
het volk verlangde niets anders dan
brood en spelen.
Tot voor de tweede wereldoorlog had
Europa heel veel te vertellen. Nu niet
meer. Amerika is 1, Rusland 2, of mis
schien is het anders om, maar Europa
heeft niet veel meer in de melk te
brokkelen. Knappe koppen willen hierin
terecht verandering brengen en zij ho
pen dat Europa weer sterk kan worden
als de landen het eens worden. Het is
natuurlijk heel belangrijk de jeugd hier
voor te interesseren. Maar het interes
seert de jeugd helemaal niet. Brommers,
Anneke Grönloh, Cliff Richard en wat
niet meer, maar Europa komt in hun
agenda niet voor. In onze agenda trou
wens ook niet, want de volwassenen zijn
precies hetzelfde, televisie, auto, D.O.S.
of Feijenoord en het kan niemand iets
schelen of Europa sterk of zwak is. Het
kon een kleine tweeduizend jaar geleden
ook geen enkele Romein schelen dat er
een einde kwam aan de macht van het
rijk waartoe hij behoorde, dus dat is
ook al niets nieuws.
KANTMAN.
Algemeen adjunct H. Bosman is niet her
kiesbaar. Mevr. v. d. Broek, de penning-
meesteresse, treed tussentijds af.
Leden van de tafeltennisvereniging Shot
hebben deelgenomen aan de Amersfoortse
kampioenschappen. Zij zorgde onder meer
voor een derde plaats in het algemeen
klassement. Over 't Net behaalde als
eerste 548 punten, T.R.S. als tweede 475
en Shot als derde 399. De jeugdige Hans
Schrijvers won de titel in de derde klas
se. Wiss bezette met Scheffer de derde
plaats bij het dubbelspel. De 46-jarige
Wiss won in het enkel spel de derde
prijs.
Zoals eerder gemeld speelt de Soester
Schaakclub thans een clubwedstrijd vol
gens het puntenstelsel (systeem De Kei
zer), waarvan de stand der kernploeg na
de 6e ronde alsvolgt is:
C. Samson 266 pnt. J. K. v. Zijtveld
245%. W. Benschop 224. C. Blokpoel 220.
G. v. Dijk 209. C. v. Dijk 200. W. Huizer
191. B Beuken 170%. G. v. Zuilen 169.
J. Timmer 149. A. G. Hilhorst 147. L. Ver
kerk 141%. R. G. Henze 141. J. F. Wam-
steeker 137. J. J. W. Blom 125%. J. E.
v. Coeverden sr. 119%. J. v. d. Wal 106%.
J. A. Wolswijk 106. S. J. Veenendaal 106
S. de Zoete 104. J. v. d. Brink 93. J. E.
v. Coeverden jr. 87. Mevr. Pierik 83. L.
Gordeau 71.
Op de Amersfoortse eiermarkt werden
aangevoerd 190.000 stuks in prijzen van
9,75 tot 10,25. Middenprijs 8.90.
Prijs per kg. 1,48.
Mijne heren.
Mag ondergetekende een plaatsje ver
zoeken in de Soester Courant voor onder
staand stukje?
In uw courant, in de rubriek „Soest voor
30 jaar", kan men herhaaldelijk lezen dat
het 30 jaar geleden in de Soester Ge
meenteraad nogal rumoerig kon toegaan.
Men had toen bepaald nog geen golfstil-
lende olie. Bij een ruwe zee kan men
immers door gebruik van boven bedoelde
olie het afslechten van de zee bevorde
ren, maar een volgend schip heeft het
dan zwaarder te verduren.
Nu is een gemeenteraad natuurlijk niet
te vergelijken met een zee, maar mij
dunkt, in zo'n lichaam, waarin verschil
lende partijen vertegenwoordigd zijn,
moet het toch ook wel eens bruisen.
Men merkt daar in de Soester raadsver
gaderingen niets van.
Mijn vraag is. en wellicht van nog
meer ingezetenen: Is men het nu hier
altijd zo met elkander eens en is er nooit
reden eens met de vuist op tafel te
slaan? Wij van „Rustenburg" kunnen
ons dat niet voorstellen.
Ik dank u voor de verleende plaats
ruimte.
J. NIELSEN.
In Caroline Place te Bayswater in England waren teenagers in actie met
machinegeweren. De boel werd een beetje overhoop gehaald. Een en
ander was nodig voor het maken van een foto voor de omslag van een
boek, getiteld „Only lovers left alive" van Dave Wallis. In dit boek
sterven alle volwassenen, terwijl alleen de teenagers blijven leven.
Overzicht van de overlevenden.
