Gevangenen in dienst der
wetenschap.
MARCHAL HAARMODE
i
U ZIT GOED ALS U SPAART
Firma G. van de Pol
M. TIJSSEN
TWEEDE BLAD
Beloken Pinksteren.
VAN BUUREN
Zwaargestraften krijgen kans nog iets van hun
leven te maken.
POLITIE TEL 4444
De Paardekamp.
Loodgieters-
werkzaamheden.
Wijziging verkeerslichten.
Rouw- en Trouwkleding
Meisj
isje gewond.
Zilver Tetra.
Tuinbouw en Plantkunde.
Jaarwedde van wethouders.
Erfeniskwestie oorsprong
van merkwaardig volks
gebruik.
Auto- en Scooterrijschool
voor alle rijbewijzen.
VAN BUUREN
Verbetering opritten.
De stralen van de ochtendzon priemen
door de matglazen bovenlichten van de
koepel van de staatsgevangenis in Holms-
burg in de staat Pennsylvania in de
Verenigde Staten. Ze werpen hun gril
lige lichtvlekken op de omlopen van de
verschillende verdiepingen, waar cipiers
gewapend met grote sleutelbossen de
celdeuren openen. Ieder van hen heeft
zo zijn eigen blok. Als alle deuren open
zijn klinken er commando's en de ge
vangenen treden naar buiten, alwaar ze
zich keurig achter elkaar in lange rijen
opstellen. Bij de volgende commando's
zet de lange stoet zich in beweging. Ze
dalen de ijzeren trappen af en voegen
zich samen tot een colonne, die beneden
halt maakt voor een grote stalen deur.
Een cipier opent de deur en de mannen
begeven zich op weg naar het andere
deel van de gevangenis waar de werk
gelegenheden zijn. Hun dagtaak gaat
beginnen.
Het is een beeld, zoals men dat in de
meeste gevangenissen 's morgens vroeg
kan aantreffen. De gevangenen gaan aan
het werk, maar in deze en een aantal
andere gevangenissen in de Verenigde
Staten is het werk wat de gevangenen
verrichten wel afwijkend van dat wat
in de rest van de wereld door hen wordt
gedaan.
In dienst van de wetenschap.
Deze mannen verrichten bijzonder be
langrijk werk, want zij werken geheel
vrijwillig in dienst van de wetenschap.
Een aantal van hen heeft een speciale
opleiding ontvangen als laborant. Zij be
geven zich uit hun groep naar hun werk-
cellen die geheel als laboratorium zijn
ingericht en waar zij de gehele dag hun
wetenschappelijke onderzoekingen onder
leiding van deskundigen verrichten. Deze
leidinggevende deskundigen, doktoren,
chemici en dergelijke zijn uiteraard geen
gevangenen. Zij vormen het kader en
geven leiding aan de werkzaamheden die
over het algemeen in het vlak van de
research liggen.
In werkcellen die speciaal zijn ingericht
voor klinisch onderzoek komen andere
mensen, die daar hun taak verrichten
en zich vrijwillig beschikbaar stelden
voor het ondergaan van proeven.
gevangenen voor het onderzoek bepaalde
voordelen heeft, omdat men hier te doen
heeft met een groep mensen, die leven
onder volkomen gelijke omstandigheden,
zoals: het zelfde voedsel, de zelfde huis
vesting, gelijke rusturen en een iden
tieke dagindeling.
Een medicus controleert de huid van een
gevangene, nadat hij diens handen ge
durende enige uren in een sop van een
nieuw soort wasmiddel heeft gehouden.
Voor een groot deel worden op hen
nieuwe medicamenten en andere zaken,
zoals soorten zeep, zonnebrandolie, huid
lotions en dat soort dingen geprobeerd."
Bij een van de werkcellen zien we een
rijtje gevangenen staan met ontbloot bo
venlichaam, de hoogtezonbrillen op het
voorhoofd, wachtend op hun beurt om
in de cel onder de lampen te worden ge
plaatst. Hun lichamen zijn ingesmeerd
met een nieuw soort zonnebrandolie en
de beschermende werking daarvan wil
men op deze vrijwilligers beproeven.
Wanneer ze de bestraling hebben onder
gaan, worden ze later nauwkeurig on-
1 <225
Enkele vrijwilligers werken als laboranten in een als
laboratorium ingerichte werkcel.
Vrijwillig pijn lijden.
De directeur van de gevangenis van
Holmsburg vertelt ons het een en ander
over de gang van zaken in zijn instel
ling. „Alle deelnemers aan dit weten
schappelijk onderzoekingsprogramma zijn
vrijwilligers. Er bestaat bij onze mensen
een groot enthousiasme voor dit werk,
want niet minder dan ruim 1250 van de
1400 gevangenen, dat is ongeveer negen
tiende van het totaal, doet er aan mee.
Zij onderwerpen zich aan verschillende
proeven. Vooraf bij de werving is hen
verteld, dat zij er rekening mee moeten
houden dat pijn en andere onaange
naamheden wel eens het gevolg van hun
medewerking kunnen zijn, maar dat
heeft hen er toch niet van kunnen weer
houden om mee te doen.
Overigens is het werk dat hier gedaan
wordt, niet uniek. Ook in andere gevan
genissen van de Verenigde Staten wor
den dergelijke wetenschappelijke onder
zoekingsprogramma's uitgevoerd en dat
doet men reeds zo'n tien jaar. En op
deze wijze beschikt men voor deze on
derzoekingen in totaal over vele duizen
den vrijwilligers De gevangenissen stel
len de tijd van de gevangenen en de
ruimte voor het onderzoek ter beschik
king, terwijl de universiteiten, ziekenhui
zen of onderzoekingsinstituten zorgen
voor het financiële deel en de benodigde
apparatuur. In de meeste gevangenissen
worden de gevangenen voor hun mede
werking betaald en ontvangen ze een
bepaalde vergoeding.
Vergelijking mogelijk,
In de loop der jaren heeft deze vorm van
research al veel resultaten opgeleverd.
Daar komt nog bij, dat het werken met
derzocht om te zien wat de uitwerking
op hun huid is geweest.
Enthousiast.
De directeur glimlacht even en vertelt
ons: „De mannen zijn ontzettend en
thousiast voor dit werk en ze doen hun
uiterste best om alles naar wens te
doen, omdat ze hopen daarna weer voor
nieuwe onderzoekingen te worden inge
schakeld.
Daar komt nog bij, dat het geld dat ze
hiermee verdienen voor hen van grote be
tekenis is. Ze kunnen er in de gevange
niskantine iets extra's voor kopen, ze
kunnen geld opsturen naar hun familie,
zodat ze die ook tijdens hun gevangen
schap nog steunen en anderen sparen
het hier bij de administratie op, om la
ter, wanneer ze worden ontslagen en de
vrijheid in gaan, een centje achter de
hand te hebben, waarvan ze voorlopig
kunnen leven, of waarmee ze iets kun
nen gaan ondernemen.
Over het algemeen zitten hier zwaar ge
straften, die dus vele jaren voor de boeg
hebben. Het feit, dat ze op deze manier
wat afleiding hebben èn wat geld kun
nen verdienen, trekt hen bijzonder. De
belangrijkheid van dit werk voor be
paalde misdadigers komt wel het best tot
uitdrukking in de woorden die een tot
levenslang veroordeelde moordenaar ons
toevoegde: „Ik heb in mijn hele leven
nog nooit iets goed gedaan. Iets als dit
geeft je het gevoel iets nuttigs te ver
richten, waardoor je vrede in je hart
krijgt en het gevoel, dat je gelukkig
toch niet voor niets hebt geleefdI"
Spaartegoed maakt, dat u er goed voor staat. Straks.
Want uw spaargeld is goed voor alles. Ga naar de
spaarbank waar men u óók gaarne van dienst is met
andere bankzaken, zoals rekening-courant, deviezen
voor uw reizen, kredieten, hypotheken en bemiddeling
in effectenzaken. Meer dan 1000 banken en bijkantoren.
De spaarbanken met volledige bankservlce.
AANGESLOTEN BIJ DE COÖPERATIEVE CENTRALE RAIFFEISEN-BANK TE UTRECHT
Ruim twee jaar geleden werd „De Paar
dekamp", het tehuis voor bejaarde paar
den aan de Klein Engendaalweg geopend
en thans zijn er 9 paarden. Drie maanden
geleden is Jackie uit Amsterdam naar
Soest gekomen om een goede oude dag
te hebben Het dier heeft hiervan niet
lang kunnen genieten, want het is op 11
april gestorven.
Corrie uit Markelo, de eerste gast, die in
april 1962 kwam, is thans 36 Jaar oud.
Witte Jopie uit Rijswijk is 25, Ouwe
Jan uit Den Haag is pas 22, Cora even
eens uit de residentie, is even oud, Jaap
uit Aerdenhout is 26, Janus uit Baam-
brugge 26 en de pony Frits uit Den Haag
is 15. Sinds een half jaar is het rijpaard
Van Lenneplaan 69 Telef. 2935
b.g.g. telef. 4332
Voor al uw
Bibie in pension en ook de pony Poppie
is pensiongast.
De heer De Heus, beheerder van het
asiel, verzorgt de paarden, daarin bijge
staan door mej. Erna Arends, die iedere
dag uit Bussum komt om de dieren te
verzorgen. De heer De Heus zal echter
spoedig vertrekken in verband met zijn
leeftijd.
Op zon- en feestdagen, dus ook de beide
pinksterdagen, is een jongedame in de
Paardekamp aanwezig terwille van be
zoekers. Zij is er van 10 tot 12.30 uur en
van 2 tot 4.30 uur.
Begin juni komt een Shetlandpony van
33 jaar in het „tehuis". Men is al bezig
met het maken van een box. Een grotere
box is in aanbouw ten behoeve van twee
ezels, die nog niet komen, daar dit af
hankelijk is van het overlijden van hun
eigenaren, die de dieren goed onderge
bracht willen hebben.
Het land, waarop de Paardekamp geves
tigd is, heeft de stichting in pacht ge
kregen. De eigenaar is van plan zijn ge
hele bezit te verkopen en dat kon wel
eens moeilijkheden brengen, maar voor
lopig zijn de negen paarden en pony's
nog uitstekend ondergebracht op het
terrein dat de stichting kon pachten
dankzij de vele begunstigers, die weten
dat gironummer 631624 ten name van
Stichting De Paardekamp altijd geld no
dig heeft voor de verzorging van be
jaarde paarden die het in Soest best naar
hun zin hebben.
Op 12 juni 1963 verleende de gemeente
raad een krediet voor het verbeteren van
de verkeerslichten op het kruispunt
Amersfoortsestraat-Rademakerstraat,
Kampweg, Veldmaarschalk Montgome-
ryweg te Soesterberg. Tijdens deze raads
vergadering is besloten om in het plan
voor deze verbetering enige wijzigingen
aan te brengen. Het gewijzigde plan is
besproken in enige commissies. Om tech
nische redenen is het niet mogelijk een
geheel afdoende oplossing te vinden voor
het links afslaande verkeer. Dit zal vrij
lang moeten wachten. Een betere oplos
sing kan echter niet gevonden worden.
Het herziene plan omvat het leveren van
diverse verkeerslichten en montagemas-
ten, het leveren van een regelautomaat
voor alle te plaatsen en reeds geplaatste
verkeerslichten, het monteren van de ap
paratuur, inclusief kabel en gloeilampen
voor de diverse lichtinstallaties. De totale
kosten zullen 19.000,bedragen. Daar
het hier een rijksweg betreft zal aan
rijkswaterstaat 'n bijdrage van 10.000,
gevraagd worden. Naast het krediet van
1800,dat al verleend is, moet er een
krediet van f 17.200,komen.
v.h. Joh. van Keeken
Laanstraat 55 - Baarn
Telefoon 2783
Het tienjarige meisje Joh. B. reed op de
Molenweg per fiets. Zij stak de Molen
straat over zonder op het verkeer te let
ten en werd aangereden door een auto,
bestuurd door de Soester monteur H. W.
die op de Molenstraat in de richting van
de Nieuweweg reedt. Het meisje kwam
ten val en kreeg schaafwonden aan het
gezicht. Dokter Stroband verleende de
eerste hulp, waarna het kind door haar
vader thuisgebracht is.
Op 20 mei houdt de vereniging Zilver Te-
tra een vergadering in de Gouden Ploeg.
Er worden kleurendia's getoond en er is
een bandlezing van de heer H. Beenen uit
Schiedam. De titel is „Met de keurmees
ter op pad".
VAN DE SOESTER COURANT
VAN VRIJDAG 15 MEI 1964.
Op vrijdag 22 mei maakt de afdeling
Soest van de Koninklijke Maatschappij
voor Tuinbouw en Plantkunde een ex
cursie naar de bossen en de meeuwenko
lonie van het reservaat „Leersumse veld".
Daar zal de heer T. de Man van de hout
vesterij Utrecht van Staatsbosbeheer de
bezoekers rondleiden.
Het ligt in de bedoeling op 30 mei een
wandeling door de bossen en de duinen
van Soest te maken.
Gedeputeerde Staten van Utrecht heb
ben nieuwe nonnen vastgesteld voor de
salarissen van wethouders. Zij advise-
ren gemeentebesturen van plaatsen die
30.000 tot 40.000 inwoners hebben de
wethouders een jaarsalaris te geven dat
varieert van 8100,tot 12.950,
De jaarwedde van de Soester wethouders
is op 1 januari 1963 vastgesteld op
8400,Gezien de recent toegekende
salarisverhogingen aan personeel in een
In het jaar 1647 stierf een zekere Nee
Telle, een inwoonster van Klein Agelo.
Zij was een zuinige vrouw, want bij haar
dood viel er een aardige cent te erven.
Maar Nee Telle was ook een goede
vrouw, want uit haar testament bleek,
Personenauto, Vrachtauto en Scooter.
Alleen nieuw lesmateriaal en allrisk ver
zekerd. Personenauto zowel met grond-
als stuurversnelling.
EIKENLAAN 1
TELEFOON 4685
dat ze aan het Armengilde 20 daalders
had vermaakt. Aan het Armengilde van
Klein Agelo, zoals werd aangenomen.
Maar het ging hier al net als in vele
gevallen bij het verdelen van een nala
tenschap. Ook anderen meenden op de
20 daalders recht te hebben, n.1. de in
woners van Groot Agelo. En zo ontstond
er een kwestie tussen twee dorpjes in de
buurt van Ootmarsum in Twenthe. Een
gelukkig compromis werd echter gevon
den. Men kwam overeen om het geld te
besteden voor aankoop van broden ten
behoeve van de armen zowel van Klein
als Groot Agelo. En deze brooduitdeling
werd meteen - want daarvoor zijn we in
Twenthe - traditie.
Meer belangstellenden, minder armen.
Midden tussen de korenvelden van Twen
the vindt men een merkwaardige „stil
le" plek in de altijd heen en weer wie
gende halmenzee. Zo maar in het ko
ren is daar een kaal stuk grond, drie
hoekig van vorm, omzoomd met wat
struikgewas. Het is er stil, het hele jaar
door. Misschien, dat een eenzame toe
rist er een ogenblik vertoeft, zich afvra
gend wat toch wel de betekenis mag
zijn van deze plaats. Het antwoord zal
hij slechts krijgen op die ene dag van
het jaar, op de tweede maandag na.
Pinksteren, of ook wel „Beloken Pink
steren" genoemd.
Want dan komen langs de „Boarnse
diek" de boeren aangelopen. Dertien in
getal. Elke boer heeft een groot rogge-,
brood bij zich. Donkerbruin gebakken
„mikken" van 30 pond:
En nóg meer mensen komen - uit de om
liggende gehuchten - naar die merk
waardige openluchtsamenkomst. Het zijn
de armen.
Want sinds 1647 wordt door de boeren
op deze dag het brood uitgedeeld aan
de behoeftige buurtgenoten. De verga
derplaats is dan geheel gevuld met men
sen. De oudste van de boeren treedt
naar voren „Eerst bidden, jongens".
Allen knielen neer. Hoofden worden ont
bloot. En alleen de vogels begeleiden
met hun gefluit de plechtige woorden
van het gebed.
Na deze opening wordt begonnen met
tellen van de behoeftigen. Eerlijk zal
het brood worden verdeeld, dat wil
zeggende armen van Groot en
Klein Agelo gaan vóór. Zij krijgen een
héél brood De mensen uit andere dor
pen ontvangen slechts een half exem
plaar, toch nog 15 pond. De laatste tijd
echter is de neiging sterker om - zonder
aanzien des persoons - iedere „deelne
mer" een evengroot part te geven. Met
groot mes worden de broden in
SCHRIKSLAAN 19
SOESTDIJK
TELEFOON 3990
dienst van particuliere bedrijven en aan
overheidspersoneel acht de burgemeester
het billijk dat de wethouderssalarissen
in Soest een verhoging ondergaan. Er is
dan ook voorgesteld aan de raadsleden
Gedeputeerde Staten van Utrecht te be
richten dat zij instemmen met een ver
hoging van de wethouderssalarissen tot
9600,per jaar. De kindertoeslagrege
ling voor wethouders zal eveneens een
wijziging ondergaan. Tevens komt er
een nieuwe pensioenregeling voor de
wethouders.
De Nederlandse Spoorwegen hebben aan
de gemeente een plan gezonden voor de
verbetering van de opritten van de vier
overwegen in de spoorlijn Amsterdam-
Amersfoort. Deze overwegen zijn gelegen
in de Maatweg, Grote Melmweg, Eem-
weg en Hooiweg. De kosten van verbe
tering bedragen f 16.000,De Neder
landse Spoorwegen zijn bereid 50 in
de kosten bij te dragen. Het college van
B. en W. heeft de raad verzocht een kre
diet van 8000,— te verlenen.
stukken gesneden. Na de uitdeling wordt
de bijeenkomst gesloten met een dank
gebed.
De belangstelling voor dit jaarlijks te
rugkerende gebeuren is groeiende. Meer
en meer nieuwsgierigen nemen deel aan
deze belevenis. Het Is - om het populair
te zeggen - voor de bewoners van de
belde Agelo's allang geen „onderonsje"
meer. Van heinde en ver komen de men
sen om de samenkomst bij te wonen.
Deze belangstelling voor oude gebruiken
is enerzijds verheugend, maar aan de
andere kant is er ook een nadelig gevolg,
wantde armen blijven weg. Niemand
wil nu eenmaal graag „onder veel be
kijks" „bedeeld" worden.
Het is voorgekomen, dat de boeren hun
broden weer mee naar huis moesten
nemen. De armen hadden zich niet ge
meld.
Thans wordt het roggebrood aan het
publiek verkocht, de opbrengst is dan
ten bate van een goed doel
Zo wordt tóch weer inhoud gegeven aan
een goede gewoonte op de tweede maan
dag na Pinksteren, temidden van het
veel belovende koren op het veld van
Twenthe.
