FUGERS
FIETS
Waar men studie maakt
van wormen.
MARCHAL HAARMODE
ll
Geniet
van een
Maar
gezonde,
weldadige vakantie!
zorg voor een
betrouwbare, veilige fiets
M. TIJSSEN
TWEEDE BLAD
Uw recorder staat klaar
bij „De Gouden Snaar".
Soest voor dertig jaar.
WASSERIJ GELRIA EDE
Wat is een worm precies voor een dier
voor uw
Défilé van bejaarden.
Jaarvergadering
Groene Kruis.
Rouw- en Trouwkleding
The Blue Diamonds komen.
De Meteoren.
Propagandamarsen van
Crescendo-drumband.
Standen
zomeravondcompetitie.
Duinkikkers uit competitie.
Sinds wij een bezoek brachten aan de
afdeling landbouw-diefkunde van het In-
situut voor Biologisch en Scheikundig
onderzoek van landbouwgewassen (afge
kort IBS.te Wageningen, waar we 'n
interessant gesprek hadden met dr ir J.
Doeksen, hoofd van deze afdeling, bezien
we een worm toch wei met een iets
ander oog dan voor die tijd
Natuurlijk weet U ook wat een worm is
Althans dat denkt U. We hebben ze al
lemaal wel eens gezien, die kronkelende
glibberige aardwormen, die we populair
„pieren" noemen en die de hengelllef-
hebbers gebruiken om hun visje mee te
verschalken.
Er is met die wormen iets merkwaardigs.
Zij behoren tot de oudste diersoorten
die de aarde heeft gekend. Sinds de
mens op aarde leeft, heeft hij wormen
ontmoet, maar doordat deze diertjes ei
genlijk altijd in het verborgene leven
(onder de grondi wist de mens tot voor
kort eigenlijk maar heel weinig van wor
men af. De speciale studie van deze die
ren ls dan ook geen eenvoudig werk,
daarover weet men in Wageningen wel
het een en ander te vertellen.
VA meter per jaar.
Op elk segment van een worm vinden
we acht haren. Ogenschijnlijk ls deze
beharing van weinig belang, maar voor
de worm zelf wel, want door deze iets
schuin naar achteren te plaatsen be
weegt het dier zich voort. Wanneer hij
een deel van zijn lichaam strekt, dan
haken de haren deze plaats in de grond
en door bijtrekken van de rest glijdt hij
langzaam vooruit.
Overigens legt een worm geen grote af
standen af, niet meer dan ongeveer 1%
meter per jaar. Daarom is het ook be
langrijk dat we in de grond veel wormen
aantreffen; zo'n 1 tot 2 miljoen per ha
goed grasland is normaal.
We horen altijd zeggen, dat wormen be
langrijk zijn voor de kwaliteit van de
grond, maar de meesten van ons weten
niet waarom Wel, de voeding van re
genwormen bestaat uit de organische
resten welke door hen in de grond wor
den gevonden. Zij maken deze resten
heel klein, onttrekken hieraan enig
voedsel, waarna ze er als uitwerpselen
weer uitkomen. Op die manier worden
KERKSTRAAT 3
SOEST
TELEFOON 2030
Een verticaal grondpakket, waarin we duidelijk zien hoe de
wortels van de planten door de wormengangen diep naar
beneden weten te dringen.
Kun je hem doorsnijden
Bij deze studie bleek dat de worm een
merkwaardig dier is, dat eigenlijk nog
verschillende mysteries voor ons inhoudt.
Op verschillende belangrijke vragen heeft
de wetenschap echter al een antwoord
gevonden.
Zo zullen de meesten wel eens het ver
haal gehoord hebben, dat wanneer men
een worm opzetteüjk of per ongeluk
door midden snijdt, die 2 delen als af
zonderlijke wormen zouden blijven voort
leven Dat is een fabeltje. Onze gastheer
wist ons daarvan het fijne te vertellen
en zette het volgende uiteen.
Ais we een regenworm goed bekijken,
dan zien we, dat zo'n dier als het ware
bestaat uit een groot aantal aan elkaar
geplaatste ringen die men segmenten
noemt, waarvan segment 1 de kop vormt.
Een eindje verderop vinden we een soort
verdikking, die door veel leken aangezien
wordt voor een litteken of zoiets. Dat is
niet juist, want deze verdikking is een
deel van het lichaam van de regen
worm dat van essentieel belang is bij
zijn voortplanting.
Nu is het typische van dit dier, dat wan
neer het vanaf segment 4 tot en met de
ze verdikking in tact blijft, de worm
kan blijven voortleven. Desnoods bouwt
hij weer een nieuwe kop en staart op
als dit middeldeel maar onbeschadigd
blijft. De afgesneden stukken sterven
echter af Dit herstellings- of regenera
tie-vermogen bezitten echter niet alle
soorten wormen. Andere sluiten slechts
de wond af, doch komen niet tot de
herbouw van de verloren segmenten.
Het huwelijk.
De voortplanting van deze regenwormen
is een bijzonder interessante zaak, waar
over de onderzoekers klaarheid hebben
kunnen verschaffen Wanneer deze die
ren geslachtrijp zijn, zoeken twee exem
plaren elkaar op Er is hier geen sprake
van een manlijk en een vrouwelijk dier,
aangezien de regenworm tweeslachtig is.
De dieren bevruchten elkaar over en
weer, waarbij het manlijk zaad niet
rechtstreeks bij de eitjes wordt gebracht
die ontwikkeld worden in een apart seg
ment, maar opgevangen en opgeslagen
wordt in een zakje in een ander seg
ment, dat dichter naar de kop ligt.
Nadat de dieren elkaar weer verlaten
hebben, ontwikkelt zich rond de verdik
king, die „zadel" genoemd wordt, door
afscheiding een koker, van een plastic
achtige stof, welke met een taai vloei
bare eiwitrijk reservevoedsel wordt ge
vuld. De koker schuift de worm door
lichaamsbewegingen langzaam over zijn
lichaam naar voren, waarbij deze eerst
het segment passeert waar de eitjes lig
gen opgeslagen. Deze eitjes worden door
een opening naar buiten gedrukt en ko
men in de koker terecht. Verderop pas
seert het geheel het segment waarin
manlijk zaad van de andere worm was
opgeslagen en hier wordt dit zaad ook
opgenomen in de koker, waardoor de ei
tjes worden bevrucht. Is de koker over
de kop van de worm afgeschoven, dan
knijpen de uiteinden dicht en ontstaat
een soort cocon. Hierin komen de eitjes
verder tot ontwikkeling. De larven blijven
voorlopig in de cocon en leven van het
hierin opgeslagen reserveêiwit totdat de
omstandigheden buiten de cocon gunstig
zijn om deze te verlaten.
organische resten fijn gemaakt en veelal
later dieper in de grond weer uitgeschei
den. De wormen zorgen er daardoor
voor. dat de grond populair gezegd, goed
gemengd wordt.
Een kijkdoos.
Een mooi voorbeeld hiervan zagen we
in het instituut, waar men interessante
proeven neemt met verschillende grond
soorten. Een verticaal uitgestoken pak
ket grond van bijna een meter diep,
60 cm breed en 3 centimeter dik zit keu
rig verpakt in een platte doos van on
breekbaar glas in de grond, zodanig, dat
de onderkant en bovenkant open zijn.
Op deze bovenkant groeit gewoon gras,
Dertienhonderd bejaarden hebben dins
dag gedefileerd bij paleis Soestdijk voor
H M. de Koningin. Het was het dertiende
jaarlijkse défilé, dat in 1952 voor de
eerste maal plaats vond op initiatief van
„Het nationaal comité voor oudeheden-
zorg".
In 25 bassen en ruim 100 auto's trokken
de bejaarden langs het bordes van het
paleis. Enige deelnemers aan het défilé
waren in klederdracht.
De koningin dankte vriendelijk wuivend
voor deze aanhankelijkheidsbetuiging en
zij liet deputaties van alle groepen aan
zich voorstellen. Daaronder waren bur
gemeesters, voorzittters van bejaarden-
verenigingen en vrouwenbonden, maar
uiteraard ook bejaarden. De oudste van
hen was de 91-jarige heer J Huisman uit
's-Gravendeel.
Onder voorzitterschap van de heer G.
Kruyff heeft de afdeling Soest van het
Groene Kruis woensdagavond in het An
na Paulownahuis de jaarvergadering ge
houden.
v.h. Joh. van Keeken
Laanstraat 55 - Baara
Telefoon 2783
Wortels voor de keuze.
Men beperkt zich overigens niet alleen
tot de bestudering van regenwormen,
want eigenlijk is dat maar een onder
deel van veel uitgebreider studie die be
trekking heeft op het gehele dierenle
ven in cultuurgronden en bij welke stu
die men het hoe en waarom van een en
ander tracht te ontdekken, dit in ver
band met de gunstige groei van de cul
tures op die gronden.
Wij zagen daartoe onder andere een
leuke proeftuin. Op een speciaal stukje
grond staan daar appelboompjes. Ze
staan net met hun wortels in speciale
gronden. Wat heeft men gedaan In
een grote plastic koker wordt een ver
ticaal uitgesneden grondpakket gebracht.
Op dezelfde manier al wij een stuk plas-
SCHRIKSLAAN 19
SOESTDIJK
TELEFOON 3990
de open bovenkant biedt contact met de
omringende grond en de grond water
stand. In dit pakket leven wormen en
door de glazen wanden kan men precies
zien wat deze wormen doen, hoe ze zich
bewegen en dergelijke.
Wij zagen zo'n pakket waarin de grond
lagen nog goed te onderscheiden waren,
maar waarin ook reeds duidelijk te zien
was dat de wormen al heel wat van de
bovenste laag naar onderen hadden ge
bracht Een duidelijk voorbeeld van het
mengen van de grond door wormen.
Bovendien maken deze dieren lange gan
gen, die er voor zorgen dat er lucht in de
grond kan komen en van welke gangen
ook de wortels van grassen en andere
planten graag gebruik maken om gemak
kelijk en vlug diep in de bodem te kun
nen doordringen.
Wanneer de omstandigheden in de grond
minder gunstig worden voor de regen
wormen, gaan zij in een zogenaamde
„diapauze", wat men populair zou kun
nen noemen een soort zomerslaap. Ze
doen niets meer, en hun levensfunctie
staan op een laag pitje.
tic elektriciteitsbuis in de grond stoppen.
Dan komt er binnen in die buis een vul
ling van de ongestoorde grond. Zo ook
hier, maar dan in het groot, want de
buis heeft een doorsnede tot 50 centi
meter. Men plaatste twee of soms drie
van die buizen gevuld met verschillende
grond bij elkaar en wel zo, dat ze zijde
lings met elkaar in verbinding stonden
en op die plaats werd een appelboompje
geplaatst.
Dit boompje heeft al groeiende nu de
vrije keus uit twee of drie soorten grond
en met belangstelling onderzoekt men
nu op het instituut wat zo'n boompje
doet. Door middel van flessen met water
en eventueel chemische stoffen, die op
geregelde tijden door slangetjes een deel
van hun inhoud op of in de grond lozen
onderzoekt men hoe de boompjes op die
invloeden reageren. Kortom men verricht
hier een veelheid van bijzonder interes
sante proeven die bedoeld zijn om de
mysteries inzake het leven in onze grond
te ontsluieren en waarbij is gebleken
dat de regenwormen een zeer belangrijke
rol spelen, zodat die aan een speciaal
onderzoek worden onderworpen.
De voorzitter vond het jaar 1963 niet on
gunstig. Verheugend was dat zuster Boom
geheel van haar langdurige ziekte her
stelde. Het ledental steeg tot 624 en dat
bracht voor haar en de andere mede
werksters van de afdeling meer werk
mee. De heer Kruyff bracht hiervoor
dank. Ook dankte hij secretaris J. Dob-
ben en penningmeester H. M. Reulen.
Mevr. M. E. Drijber-Muller las de notulen
van de vorige vergadering, waarna mevr.
N. C. ten Feld-Kercher en de heer H. M.
Reulen tot bestuurslid herkozen werden.
In 't jaarverslag van de heer Dobben
stond vermeld dat de afdeling de
gezinsverzorgster en een gezinshelpster,
die is vaste dienst was, verloor omdat
ze onstlag namen. Er bleef slechts een
gezinshelpster in los dienstverband over.
Inmiddels konden twee gezinshelpsters
aangetrokken worden maar een nieuwe
gezinsverzorgster is er nog niet en dit
kan van invloed zijn op het subsidie
bedrag. Het is echter prettig dat thans
weer voldoende hulp aan de leden ge
boden kan worden.
De heer Kruyff noemde het contributie
bedrag, dat van 7,op 9,50 per jaar
gebraoht is, nog steeds onvoldoende.
Eventuele verhoging van de contributie
brengt verhoging van de subsidie met
zioh mee, daar het subsidiebedrag de
helft is van het bedrag dat aan contri
buties betaald wordt.
Uit het rapport van mevr. M. van Vee-
ren en de heer D. Oostelaar, leden van
de kascommissie, bleek dat de wijze
waarop de financiën beheerd werden
niets te wensen overliet. Aan mevr. Van
Veeren en de heer Oostelaar, die niet
aanwezig waren, zal gevraagd worden of
ze nog een Jaar lid van de kas-controle
commissie willen blijven.
Voor 1964 is een uitgave van 8700,
voor de gezinsverzorging geraamd, ter
wijl de inkomsten ongeveer 7100,
zullen zijn.
De wijkverpleging zal 18.040,kosten,
terwijl het bedrag aan inkomsten onge
veer 865, minder zal zijn.
Met een dankwoord tot de aanwezigen
besloot de heer Kruyff deze vergadering.
The Bleu Diamonds treden zondagavond
in het St. Josephgebouw op tijdens de
laatste bijeenkomst van de R.K. Instuif
Soest-Zuid in het seizoen 1963-1964. Het
kwintet Erik van Proosdeij zal spelen.
Drie teams van de korfbalvereniging „De
Meteoren" doen zondag mee aan een
tournooi van de vereniging Tovers in
Zeist.
Meteoren 1 speelt tegen Crescendo 3,
Meo 3 en Biko 3 het tweede speelt te
gen Eureka 2, AL.O. 3 en S.K.V. 3, ter
wijl de jeugd uitkomt tegen Morgen
stond, Soesterkwartier en K.C.O.
De drumband van de rk. gymnastiek
vereniging Crescendo heeft dinsdagavond
voor aantrekkelijk vlagvertoon gezorgd in
Soest-Zuid door een propagandamars te
maken met vliegende vaandels en slaande
trommen. Dit gebeurde onder het waak-
VAN DE SOESTER COURANT
VAN VRIJDAG 26 JUNI 1964.
spelers extra beschikbaar moeten zijn.
De vereniging ziet geen kans dit elftal
te formeren wegens gebrek aan spelers.
De dames spelen vanavond thuis tegen
Zeist 2, op 3 juli tegen IJsselmeer 1, op
10 Juli een uitwedstrijd tegen IJsselmeer
en op 14 juli een thuiswedstrijd tegen
Sedna. De meisjes spelen vanavond thuis
tegen Zwemlust, op 30 juni uit tegen
Sedna, op 6 juli uit tegen H.Z.C. en op
10 Juli thuis tegen De Vuursche.
Ook in een Soester Courant van der
tig jaar geleden werd uitvoerig geschre
ven over de heibel in de tweede kamer
rond de bioscopen Dr. Colijn en de heer
Kersten wilden het liefst alle theaters
sluiten ten gerieve van het zieleheil van
de Nederlandse bevolking, maar dat vond
men wel wat kras. Een communistisch
lid van de tweede kamer was het tegen
de verwachting met de mening van de
protestans-christelijken eens. Ook hij was
voorstander van het sluiten van de bios
copen, maar alleen als ook alle kerken
gesloten werden. Blijkbaar had hij iets
tegen deze gebouwen. De heren De Geer
en Marchant, ook nu nog bekende na
men, gaven eveneens hun mening ten
beste. Het resultaat was dat alleen de
keuring van de films een wijziging on
derging terwille van de goede opvoeding
van de Jeugd van dertig jaar geleden.
De Vlijt ging aan het opruimen en
ijsmutsen kostten maar 55 cent. Nu was
het nare dat niemand in de zomer een
1934 een ijsmuts nodig had. Gemolton-
neerde herenpantalons kostten nog twee
gulden per stuk en voor een gemolton-
neerde damesdirectoire behoefde men
slechts 1,10 neer te tellen. Dat zal wel
een allercharmantst kledingstuk geweest
zijn. Maar bar best tegen de reumatiek
natuurlijk.
De Algemene Begrafenisonderneming
Soest beweerde eveneens helemaal niet
duur te zijn en een eigen kistenmakerij
drukte de kosten nog meer, zodat men
geen zorgen behoefde te hebben om nog
eens begraven te worden. Het ledigen van
beerputten kostte 3,50 en 6,als er
sprake was van een hele grote put. Wie
bezwaar had tegen deze prijzen mocht
zijn put zelf leegemmeren, maar daarvoor
waren bepaalde uren vastgesteld.
Er was een Engelse professor, die net
zo lang met het uitvinden van een do
delijk gas zat te knoeien tot hijzelf de
eeuwige jachtvelden moest betreden. Mo
raliserend zag men hierin een vingerwij
zing, maar de atoom- en H-bom waren
nog niet bekend.
De vereniging „Plaatselijk Belang"
vroeg aan het gemeentebestuur betere
verlichting, waarschuwingsborden op ge
vaarlijke punten en riolering. De voorzit
ter van de vereniging sprak de wens uit
dat iedereen zich zeer zou uitsloven om
de belangen van Soest te behartigen,
want er was naar zijn mening heel wat
te doen in de gemeente om deze te ver
beteren. Hij sprak met geringe waarde
ring over winkeliers die meenden dat het
hun zaak schade zou doen als ze lid
van de vereniging werden. Hij stelde zelfs
voor deze lieden te boycotten als ze geen
lid van de vereniging werden, maar ge
lukkig zegevierde de democratie. Naar
zijn mening moest „Plaatselijk Belang"
net zo sterk worden als in Bilthoven,
waar 80 procent van de inwoners lid was.
Dat is blijkbaar niet gebeurd, want de
vereniging is allang ter ziele.
De bioscoop begon te bloeien en met
„Het levenslied" werd een toppunt be
reikt. „Schitterend dramatisch verhaal:
vreselijk conflict; ontstellende tragedie"
De proeftuin, waar appelboompjes de vrije keus hebben uit verschillende
grondsoorten.
zaam oog van de heer J. P de Rond,
„vader" van deze drumband. Volijverige
meisjes gingen langs de huizen om de
kas van de band te spekken.
Vanavond om half acht wordt gestart
voor een propagandamars door de nieuwe
lanen op de Eng. De drumband vertrekt
vanaf de Laanstraat, hoek Dorrestein-
weg.
Dinsdagavond 30 juni wordt een propa
gandamars door Soestdijk gehouden. Dan
wordt om half aoht gestart bij drukkerij
Atlas op de Koningsweg.
Eerste klasse.
A.B.F.
5-5
Centurion
4-6
C.SJM.
4-3
K.P.S.
4-6
De Spar
4-1
Zon en Schild
4-5
Houtveen
3-0
Polynorm
3-4
Derde
klasse.
W.P.H.-Boys
5-3
G.W.K.
4-7
553 T.D.
4-2
Nenafa
4-6
Bronswerk
4-2
DALCO
4-4
Derde klasse.
Hapam
4-4
Nefkens
4-8
A.C. '62 2
4-3
Centurion 2
4-6
Poveca 2
2-0
O.S. 2
4-5
Het herenteam van de Duinkikkers
neemt niet deel aan de zomercompetitie
van de Koninklijke Nederlandse Zwem-
bond.
Het team speelde het vorig jaar in de
onderbond en promoveerde na een uit
stekend verlopen competitie. Nu moet
het herenzevental een elftal worden om
dat het reglement voorsohrljft dat vier
stond er in de advertentie. Deze serie he
vigheden kon men voor een kwartje,
vijfendertig cent of vijftig cent zien.
Dertig jaar geleden liepen er nog zi
geuners met beren langs de straten en
die arme beesten moesten hun danskunst
vertonen ten behoeve van de centen die
zijn baas wilde verdienen. Het kan echt
geen kwaad dat dergelijke poppenkas-
terij niet meer voorkomt. Van spiritus-
drinken hoor je trouwens ook niet meer
en de Soester caféhouders krijgen geen
bezoek meer van zwervers met het ver
zoek het Iekbier te mogen opdrinken.
Een meneer P. fulmineerde in een in
gezonden stuk tegen de gebreken in onze
gemeente. Hij vond het helemaal onjuist
dat er in Soest geen gelegenheden waren
waar de heren der schepping een kleine
boodschap konden doen zonder de kans
te lopen wegens schending van de eer
baarheid in de kraag genomen te worden.
Ook had hij meer poëtische verlangens.
Hij eiste meer bloemen en meer banken.
Brandkranen waren volgens die meneer
niet te vinden, een badhuis ook niet,
geen kinderspeelplaats, geen vuilnisop
haaldienst en nog veel meer.
Dertig jaar geleden was men bij de
P.T.T. zo wijs het bestellen op zondag
te laten vervallen, terwijl van de vier
bestellingen per dag er 1 verviel.
„Ernstig gemeend, Bep kom terug, al
les vergeven en vergeten, Treldu", staat
er in een courant van 30 jaar geleden.
Als Bep aan het verzoek gehoor gegeven
heeft dan is hij of zij teruggekomen.
Wanneer het een zij is dan is ze nu
waarschijnlijk al een dikke 25 jaar me
vrouw Treldu, want die meende het be
slist heel ernstig. Het kan natuurlijk ook
zijn dat die Treldu een juffrouw was.