SELMA LAGERLöF.
REISDEVIEZEN
EN REIS
VERZEKERINGEN
iWAfiuteetaaï
NUTSSPAARBANK
TWEEDE BLAD
Geologen kunnen één
miljard jaar terugzien.
Aanzien V.N. geknakt.
DE VERTELSTER VAN MARBACKA.
tn
P
Kapsalon
Handbalsucces van B.D.C.
eu oe
ft
Openbare bibliotheek
BATENBURG's Erkende
Auto- en Scooterrijschool
Machtiging tot koop.
In onze collectie
BRILMONTUREN
Fa. D. F. VOIGT
BURGERLIJKE STAND
Nieuwe methode voor ouder-
domsbepaling van gesteenten.
POLITIE TEL 4444
Het oude Marbacka werd van geslacht
op geslacht door de familie Lagerlöf be
woond. In het midden van de vorige
eeuw woonde er een luitenant Lagerlöf,
die getrouwd was met Louisa Wallroth,
dochter van de nieuwe bewoner van een
naburig landgoed. Op 20 november 1858
in de avonduren schonk Louisa haar
luitenant een dochter, die zij Selma
Ottiliana Lovisa noemden.
Pas na maanden viel er een schaduw
over de blijdschap van deze gebeurtenis.
De kleine Selma bleek een aangeboren
gebrek te hebben de knobbel zat niet
in de kom van het heupbeen, maar er
naast. Dat was niet tijdig ontdekt, maar
het werd er oorzaak van, dat de kleine
meid niet behoorlijk kon leren lopen.
Intussen buitte de kleine schelm haar
gebrek en de daarmee gepaard gaande
verwennerij behoorlijk uit. Zij suggereer
de helemaal niet meer te kunnen lopen
en werd altijd gedragen, totdat Sel
ma vijf Jaar oud was. Toen ging het
hele gezin Lagerlöf 's zomers naar de
badplaats Strömstad. Op een goede dag
hoorde Selma dat schipper Jan in de
hut van zijn schuit een opgezette para
dijsvogel had staan. Die moest zij zien
Papa droeg haar de loopplank over. Maar
toen was Selma niet meer te houden.
Ze rukte zich los uit vaders armen en
rende vóór allen uit naar de kajuit
En sindsdien heeft zij steeds gelopen, zij
het dan misschien niet zo vlot als andere
kinderen.
Op de tweesprong.
Grootmoeder Lisa-Maja en tante Maja
vertellen Selma geschiedenissen, die zich
afspeelden op de oude landgoederen
rondom het Frykenmeer. En oh, wat
spreken deze romantische vertelsels tot
de verbeelding van de kleine meid. Zij
hangt aan grootmama's en tantes lippen.
Die uurtjes vormen een heerlijke onder
breking van de gedrukte stemming, want
het gaat op Marbacka niet zo best.
Vader Lagerlöf blijkt voor het besturen
van een flink landgoed als Marbacka
bepaald niet erg geschikt te zijn. De stal
verzakt, de visvijver deugt niet enz. enz.
En pas wanneer het eerst verkeerd loopt,
gaat de heer van Marbacka eens kijken,
hoe het nu eigenlijk wel moet. Maar dan
is er intussen al weer een flink verlies
geleden. Dit maakt hem moedeloos en
soms bepaald neerslachtig en dat zet
een stempel op het hele gezin.
Selma had het van jongs af aan niet
kunnen laten, elk papier dat zij te
pakken kon krijgen, vol te schrijven met
haar fantasieën en verhalen. Schrijven
moest zij en schrijfster zou zij worden.
Zij droomde van „het geluk", dat komen
moest in de vorm van een machtig man,
die haar verhalen zou laten drukken en
zo welvaart zou brengen bij de Lagerlöfs.
Maar de werkelijkheid is anders en dit
leidt er toe, dat Selma in 1880 op 22-
jarige leeftijd naar Stockholm vertrekt,
om een opleiding voor lerares te gaan
volgen.
„Dat kan ik ook
Selma studeert, maar zij leest ook veel
in de literatuur van haar land en zij
denkt er over na. Op een dag peinst zij
over Tegners Fritjofs sage, over Bell-
mans liederen en over Vaandrig Staals
sagen. En dan opeens - wonderlijke ge
waarwording - schiet het als een flits
door haar heen„Maar dat kan ik
ook Dat wil ik ook En nu weet zij
het ook heel zeker: hoe alles ook lopen
mag, zij, Selma Lagerlöf, zal schrijfster
worden.
Wanneer Selma met vakantie op Mar
backa is, vertelt haar vader eens over
een oude jeugdvriend, die een zeer ro
mantische figuur bleek te zijn. En terwijl
vader vertelt, groeien in Selma's gedach
ten de plannen. Haar oude ideaal, te
gaan schrijven over de cavaliers van
Wermeland, duikt weer op. Ja, dat zal zij
doen. De held van haar verhaal ziet
zij in gedachten reeds voor zich en ook
zijn naam weet zij reeds Gosta Berling
zal hij heten.
In de kerstvakantie schrijft zij het eer
ste hoofdstuk. Het tweede komt echter
pas jaren later. En als Sèlma 30 is, zijn
er nog slechts enkele hoofdstukken af.
Het wil maar niet vlotten. Zij kan zich
zelf niet wringen in het keurslijf van de
stijl van haar dagen.
Selma wordt zichzelf.
Dan komt er een belangrijke gebeurte
nis. Haar vader heeft lang tegen de
zorgen en moeiten rondom het land
goed Marbacka opgetornd. Maar als het
jaar 1889 komt, kan hij het niet langer
bolwerken. Marbacka zal verkocht wor
den.
Als Selma dit hoort breekt er iets in
haar stuk. Nog één keer zal zij naar het
geliefde oord gaan, om alles te zien zo
als het jarenlang is geweest. Maar op de
avond voor haar vertrek neemt zij te
vens een kloek besluit. Zij zal haar boek
over de cavaliers niet zo schrijven als
de literaire wereld van haar dagen het
voorschrijft en wil, maar zoals zij, Selma
Lagerlöf, het kan en wil.
Zij zal haar eigen inspiratie volgen.
Men kan de romantiek wel dood ver
klaren maar daarom is ze nog niet dood.
Aan deze werkelijkheid wil Selma Lager
löf niet langer voorbijgaan.
In 1890 stuurt zij vijf hoofdstukken van
haar Gösta Berling in voor een prijsvraag
enwint de eerste prijs. Dat beweegt
een oude vriendin, baronesse Adlersparre,
aan Selma te vragen, hoe lang zij denkt
nodig te hebben om het hele boek af
te maken. „Drie of vier jaar", luidt
het antwoord, „want ik heb zo weinig
tijd". De barones bekostigt nu een
plaatsvervangster als lerares voor Selma
en deze krijgt een jaar verlof, zodat zij
zich geheel aan haar literaire bezighe
den kan wijden. In 1891 komt de Gösta
Berling van de pers.
Teleurstelling en succes.
Het eerste werk van de lerares uit
Landskrona vindt bepaald geen erg gul
onthaal. Gösta Berling wordt niet begre
pen. En wat doet men dan beter, zo
men al geen scherpe kritiek wil uit
oefenen, dan stilzwijgend aan een der
gelijk literair gebeuren voorbij te gaan
Omstreeks Kerstmis 1892 komt de Gösta
Berling echter in Denemarken. En de
schrijfster slaagt er in, zij het met veel
moeite, het boek te laten lezen door
Georg Brandes, een criticus met we
reldfaam. En dan publiceert Brandes in
januari een artikel, waar hij in zegt,
dat hij een schrijfster heeft ontdekt,
wier begaafdheid zeer merkwaardig en
apart is. Op de avond van verschijning
van dit artikel houdt Selma Lagerlöf een
W
STEENH0FF5TR 53 TEL 28« SOEST
lezing over haar geesteskind. De zaal
loopt vol en dit wordt het begin van haar
succes. Maar toch zal het nog enkele
jaren duren, voor de wereld begrijpt,
met welk een magistraal werk men hier
te doen heeft.
In 1895 levert een herdruk van de Gösta
Berling in het Zweeds en het Deens
de schrijfster een bedrag op van 6.000
kronen.
Pas dan durft zij het besluit te nemen,
haar functie als lerares te beëindigen en
zich geheel aan haar sctirijversarbeid te
wijden. Selma Lagerlöf is dan reeds 37
jaar oud.
Wereldfaam en een nieuw Marbacka.
Intussen is dan reeds o.a. 'n bundel no
vellen van Selma Lagerlöfs hand ver
schenen en „Juffrouw Frederika". Met
haar vriendin Sophia Elkan onderneemt
zij een reis naar Palestina en in 1900
verschijnt het eerste deel van het grote
werk „Jerusalem".
De wereld ontdekt de schrijfster uit het
noorden. De uitgever Langen in Mün
chen, aangemoedigd door de grote dichter
BjDrnson, koopt het recht van uitgave
van al haar werken. De „Christuslegen
den" beginnen hun reis over de wereld.
In 1907 verschijnt „Nils Holgerssons won
derbare reis" en in 1909 wordt aan de
begaafde schrijfster de nobelprijs voor
literatuur toegekend. Dat stelt haar in
staat, een hartewens te verwezenlijken
het oude landgoed Marbacka wordt te
ruggekocht. Maar er moet heel wat aan
gebeuren, want alles is verschrikkelijk
verwaarloosd. Maar dat hindert niet, als
zij zich maar weer kan vestigen op het
vaderlijk erfgoedPas in 1923 is de
hele verbouwing klaar. Maar dan staat
er ook een kostelijk en kostbaar huis,
met fraaie tuinen omgeven, waar de
schrijfster al haar verdere levensjaren
kan vertoeven.
„De keizer van Portugal" verschijnt, de
Lüwensköldeyclus, de Marbackaherinne-
ringen en „De voerman" komen uit
Velen van haar werken beleven herdruk
op herdruk in tal van talen der gehele
wereld. En op 16 maart 1940 sterft de
grote auteur, de vertelster van Marbacka,
82 jaar oud, op haar geliefde landgoed
Op het kleine dorpskerkhof wordt zij in
een witte kist begraven.
vinden. v. d. Vlerk en Kuenen, Log
boek der aarde. Vorstelman en Van
Onck, vissen envangen. War-
necke, Onze vlinders.
Jeugd-afdeling: Bomans, Het locomo
tiefje. - De ontevreden vis. Bruna,
Fien en Pien. De Brunihoff, De ge
schiedenis van het olifantje Babar.
Bruyn, Omnibus. Curwood, Thor de
beer. Hertz. Het eendje Dagdag.
Johnson. Paultje en het paarse krijtje.
Laan, Wolkewietje is ondeugend ge
weest. Nowee, Arendsoog en het blaf
fende zand. Smulders, Brammetje Beer
uit het dierenbos. Wilder, De lange
winter.
Boeken over allerlei onderwerpen:
Bruyn, De arme jongen en de dankbare
dieren. Bulthuis, Het moderne hand
poppenspel. Cottaar en Schwartz.
Voetbal, van kruk tot crack. Van
Dixhoorn, Circusboek voor de jeugd.
Ertl, Het meisje en haar interieur.
Het grote boek vol dierenverhalen.
Klink, Bijbel voor de kinderen. 2 dln.
Maak er een feest van T. en M. Ru-
perti. Alles over uw vriend Bengo.
Rutgers van der Loeff-Basenau, Ieders
land. - Het wilde land. Smulders,
En tooh zijn er kabouters. Stam
van der Staay, Een mandje vol aman
delen. Stochl, Bij Foxie op de boer
derij. Uyldert, Het geheim van de
Hemony's.
Vier teams van de handbalvereniging
B.D.C. hebben zondag deelgenomen aan
internationale wedstrijden, welke te Nij
megen door de vereniging „Sparta" ge
organiseerd werden. Er namen Nederlan
ders, Belgen en Duitsers aan deel. De
AMERSFOORT - BAARN - NU KERK
SCHERPEN2EEL - SOEST
RIJDEND BIJKANTOOR
GEBOUW ELTHETO, DRIFTJE,
SOEST-ZUID.
Nieuwe aanwinsten:
Romans: Allingham, De man die twee
keer stierf. Barnes, Het bed des ko-
nings. Blaman, Verhalen. Daninos,
Een zekere heer Blot. Henry, Tramme
lant in bananenland. Spark, De vrij
gezellen. v. d. Walle, Een vlek op de
rug. v. Zeyst, De autoeraten.
Boeken over allerlei onderwerpen: Ben-
ser, Wij fotograferen in kleur. Bunte,
De uitdaging van het atoom. Carson,
De wereldzee. Dupuis, Uw deel in dit
leven. Elliot, Vijf kruisen in de jungle
Erdman Schmidt, Hoe maak je je
huiswerk. Gazenbeek, Dolend langs
eenzame paden. Hart de Ruyter, In
leiding tot de kinderpsychologie.
Koese-Tammeling, Handwerken. Mul-
ler-Idzerda, 100 kamerplanten. v. Nieu-
wenhuyzen, Ontbloeiend wonder. Over-
steegen. Kort geding. Salter, Het con
cert. Sizoo, Reizen en trekken in de
oudheid. Snijders, Jeugd, school en
beroep. Spock, Baby- en kinderver
zorging. Stellwag, Verbieden of goed-
GedlpL A.B.A.N.-Instructeur
PARKLAAN 33 - SOEST
TELEFOON 3982 (0 2955)
U wordt gehaald en gebracht.
dames-iseniores en de heren-seniores
wonnen een eerste prijs, de heren-junio-
res een tweede prijs, terwijl de dames-
Juniores zonder een prijs thuis kwamen.
De uitslagen waren:
dames: A.O.G.-B.D.C 0-5:
B.D.C.-H.C.V. 2-1,
Swift-B.D.C. 0-5:
heren: H.C.V.-B.D.C. 1-4;
B.D.C.-Acilles 4-2;
St. Lodewijk-B.D.C. 0-5;
heren-Juniores: Torido-B.D.C. 1-4;
B.D.C.-R.P.C. 3-2.
A.A.V.-B.D.C. 0-5;
dames-juniores: BD.C.-B.S.V. 1-3;
Achilles-B.D.C. 1-1:
B.D.C.-Hercules 1-9:
Boomerang-B.D.C. 0-4.
Het komt niet veel voor dat de gemeente
onroerende goederen hij openbare vei
lingen koopt, maar als het geval zich
voordoet dan is het gewenst dat het col
lege van B en W. direct kan handelen
Aan de raad is dan ook verzocht mach
tiging te verlenen, waardoor het B. en W.
mogelijk zal zijn zonder raadsbesluit een
onroerend goed bij een openbare veiling
te kopen.
Onmiddellijk nadat een openbare veiling
aangekondigd is zullen B. en W. een
taxatierapport vragen als het om on
roerend goed gaat dat voor de gemeente
van belang is. Na ontvangst van dit
rapport zal advies gevraagd worden van
de commissie grondbedrijf en uitbrei
dingsplan. In overleg met deze commis
sie wordt de maximum te bieden prijs
vastgesteld. Als de gemeente voor deze
of een lagere prijs eigenares kan worden
van het onroerend goed dan wordt
rechtstreeks tot aankoop besloten.
VAN DE SOESTER COURANT
VAN DINSDAG 14 JULI 1964.
hoeveelheid afvalstof van radio-actieve
elementen, aan welke methoden ver
schillende bezwaren kleven. Zo kunnen
gasvormige afvalprodukten, zoals bijvoor
beeld argon, uit het gesteente ontsnap
pen, terwijl andere, zoals bijvoorbeeld
lood, met niet radiogenen istotopen ver
mengd kunnen zijn. Het een, zowel als
het ander heeft een ongunstige invloed
op de exacte onderdomsbepaling van ge
steenten. Onder bepaalde geologische om
standigheden jrunnen zelfs verschillende
afbraakprodukten grotendeels uit het
mineraal verdwenen zijn, zodat het in
het geheel niet mogelijk is om de ouder
dom vast te stellen.
De nieuwe methode van dr Buford Price
en dr Robert M. Walker biedt wat dat
betreft nieuwe perspectieven. Er kan een
kloof mee worden overbrugd.
ls er zeker een naar uw keus.
Burgem. Grothestraat 30
Erkend ziekenfondsleverancier.
GEBOREN: Eric, zoon van N. A. Baltus
en G. W. M. Hilhorst, Torenstraat 14.
Johannes Maarten, zoon van M. W. Hoek
stra en C. G H Meeuws, Soesterbergse-
straat 10. Antonius Johannes, zoon
van A. G. van den Berg en M. H. Schott-
mann, Beetzlaan 60. Francisca Bernar-
dina Hennie, dochter van C. M. Veer
kamp en E. H. van den Broek, Konin-
gmnelaan 170. Jeannette Margaretha,
dochter van P. Bakker en G. van der
Vuurst, Baarn, Lepelaarstraat 83. An
neke, dochter van S. Dijkstra en M. Hol,
Gen. Winkelmanstraat 9. Johannes
Pieter, zoon van W. T. Cosijnse en J. A.
M. van Leek, Baarn, Zuiderstraat 10.
Danny, zoon van Th. H. B. Huijink en
H. Heijnis, Baarn, Balidwarsstraat 3.
Radboud, zoon van J. A. van Beurden en
F. A. Noordhoek Hegt, Chr. Huygenslaan
22. Branca, dochter van P. van der
Toorren en W. P. Priemis, Stadhouders-
laan 54. Maria Antonia Gertruida,
dochter van C. J. M. van den Berg en G.
E. Beijer, Koninginnelaan 128. Ge-
rard. zoon van H. Smt en H. W. Nieu-
wenhuis, Molenstraat 95. Patrick Ro
bin, zoon van G. de Ruig en A. Boersma,
Meidoornweg 42. Ingeborg Mirjam
Hilda, dochter van H. F. van der Veur
en H. Doornbos, Plesmanstraat 129.
Jacob Francois, zoon van F. Donze en A.
van de Biezen, Plesmanstraat 91. Wil
helmus Bernardus, zoon van J. C. Baars
en J. Kaats, Dorresteinweg 82. Robert
Pierre, zoon van J. van den Breul en G.
Radstok, Vermeerlaan 4. Monique Pa-
tricia, dochter van J. N. Ooijevaar en L
M. Spelt, Ede (Gld.), Proosdijerveldweg
27. Margreet, dochter van G. van
Brummelen en G. Jansen, Ossendamweg
24. Harald Gerrit Will, zoon van W.
van der Molen en K. van Oene, Baarn,
Snipstraat 52. Gerardus Johannes Vin
centius, zoon van W. R. A. Wouterson en
J. M. van Leeuwen, Dr. Rupertlaan 13.
ONDERTROUWD: Adrianus Arnoldus Jo
zef Ros, G. van Amstelstraat 30, Hilver
sum en Maria Bernardina Pauline Louise
Meeder, Kerkpad N.Z. 32. Johannes
Elhersen, Gen. Spoorstraat 12 en Maria
Elisabeth Tüshaus, Wüstenhoferstr. 175,
Duitsland.
GEHUWD: Marinus Petro Becker, Gero-
laan 36, Zeist en Elly Blomberg, Oranje
laan 37. Jan Boers, Den Blieklaan 52
en Christina Willemien Engel, Nieuweweg
97. Teunis Keijzer, Vondellaan 47,
Baarn en Antonia Gerarda van der Stam,
Korte Brinkweg 41. Jan Joost Rebel,
Oranjeweeshuisstraat 31, Huizen en Reij-
ertje van Brummelen, Kerkstraat 13.
Johannes van Vuuren, Julianalaan 112,
Bilthoven, en Sophia Elisabeth Irene
Blankenstein, van Straelenlaan 31,
Richardus Jacobus Brouwer, Lange
Brinkweg 53 en Adriana Aleida Sukel,
Laanstraat 86.
OVERLEDEN: Cornelia Johanna Röling,
71 jaar. Bosstraat 2, Gerarda Wilhel-
mina van Aken, 75 jaar, Nieuwerhoek-
plein 10. Johannes Wortel, 82 jaar,
weduwnaar van C. de Wolf, Braamweg
32. Hendrikus Leonardus van Dalen,
79 jaar, weduwnaar van J. S. Visser, MO'
lenstraat 55, Jacob van Manen, oud
69 jaar, echtgenoot van M. H. van der
jFlier, Nieuwstraat 52.
HEEFT DE C-14 METHODE AFGEDAAN?
Twee Amerikaanse onderzoekers dr. Bu
ford Price en dr R. M. Walker hebben
een nieuwe geologische dateringsmetho
de ontwikkeld. Zij kunnen in „glimmer"
de sporen zichtbaar maken, die ontstaan
bij de afbraak van het zich in het mi
neraal bevindend uranium. Deze sporen
zijn het gevolg van een verstoring van de
structuur van het betreffende mineraal
De intensiteit van deze afbraaksporen
kan een maatstaf zijn voor het bepalen
van de ouderdom van dergelijke gesteen
te. Deze mogelijkheid om de ouderdom
van gesteente vast te stellen is onafhan
kelijk van de tot nu toe gebruikte radio
logische methode en vult deze zeer goed
aan.
Het is de onderzoekers gelukt glimmer-
mineralen in uiterst dunne plakjes te
snijden. Door het etsen met zuren wor
den dan stervormige figuren met een
doorsnede van enige duizendsten mili-
meters zichtbaar. De banen die de af
braakprodukten en het materiaal achter
lieten zijn niet gekromd, maar komen
als stralen van een ster recht uit het
centrum van het uranium en hebben af
hankelijk van de energie van het be
treffende deeltje verschillende lengten.
Natuurlijke foto's
Dat het bij de waargenomen stervormige
figuren inderdaad om sporen van afge
broken kernbestanddelen gaat, hebben de
onderzoekers bewezen. Zij hebben in
kunst-matig vervaardigde glimmerplaat
jes de zelfde stervormige figuren, als zij
bij het natuurprodukt hadden ontdekt.
Het aantonen van de bijzonder kleine
afbraaksporen wordt mogelijk, doordat de
kristalstructuur losser werd op de wegen
die de splij tprodukten in het mineraal
volgden. Deze zwakke plekken worden
hij het etsen het eerst aangetast, waar
door reeds na korte tijd de sporen duide
lijk zichtbaar worden.
Glimmer is het enige mineraal, dat zich
in zulke zeer dunne plaatjes laat snij
den Men kan deze dunne schijfjes zien
als natuurlijke fotoplaten, waarop het
gebeuren van een kernsplitsing, die aan
ving na het uitkristalliseren van het
mineraal, werd vastgelegd.
Een nieuwe klok
Er is echter nog een punt van belang
waarmee men rekening zou moeten hou
den. Glimmermineralen die voorkomen
aan of dichtbij het aardoppervlak kun
nen aan kosmische stralen blootgesteld
zijn geweest, die eventueel ook hun spo
ren kunnen hebben achtergelaten. Men
heeft echter tot nu toe geen reden gehad
hier bijzondere aandacht aan te bested
den, aangezien tot op heden in glimmer
geen sporen van dien aard zijn ontdekt.
Van veel meer belang is de mogelijkheid
om deze kernsplitsingssporen als geo
logische klok te gebruiken en uit de ver
houding tussen het aanwezige uranium
en de sporen der afvalstoffen de leef
tijd van het mineraal te kunen bepalen
De eerste proefnemingen op dit gebied
hebben zeer bevredigende resultaten op
geleverd. Weliswaar schijnt het, dat de
afbraaksporen door de inwerking van
warmte of in de loop der tijden verdwij
nen, zodat deze mogelijkheid tot geologi
sche datering slechts tot gesteenten met
een leeftijd van maximum één miljard
jaar beperkt is.
Nieuwe perspectieven
In weerwil van deze beperking is de mo
gelijkheid tot het vaststellen van de ou
derdom van mineralen en gesteenten
volgens deze methode van grote beteke
nis.
De tot nu toe gebruikte methoden wa
ren alleen gebaseerd op chemische of
fysisch-chemische vaststelling van de
De Janboel die de Verenigde Naties na
een beheer van ongeveer drie jaar in
Kongo hebben veroorzaakt en achterge
laten getuigt wel van een zo groot fiasco
van de hier gevolgde politiek, dat men
er alleen nog maar van kan hopen, dat
het een les geweest is voor alle andere
gebieden waar men zou willen pogen de
V.N. een politieke crisis te laten oplos
sen.
Er is in de jaren dat de U.N.O. poogde
in Kongo orde op zaken te stellen zoveel
gemoord, vernield en verjaagd als er in
voorgaande tijden nog niet was voorge
komen. Deze jaren hebben er tienduizen
den dooden gekost, een ontzaglijke cor
ruptie opgeleverd, waaraan ook functio
narissen der Ver. Naties meededen, enor
me verwoestingen en grote werkloosheid
tot gevolg gehad. De beste bedoelingen
van het secretariaat der V.N. hebben er
volkomen gefaald. Men meende, dat de
regering Adoela de eenheid der Kongo
lese stammen kon verwerkelijken, dat die
daarom te vuur en te zwaard moest wor
den gesteund, maar men zag over het
hoofd dat de ministers van dit kabinet
daartoe niet de capaciteiten bezaten en
er daarom slechts op uit waren zichzelf
te verrijken.
De leider die zijn eigen gebied nog het
best in stand hield tegen de ontbindende
krachten die in Leopoldstad hoogtij vier
den, Tsjombe van Katanga, werd zelfs
ook door de blauwhelmen aangevallen
en tenslotte verdreven, want hij wilde
zich immers niet overgeven en onderge
schikt maken aan Adoela. Zijn ver
dwijning uit het land bracht echter geen
enkele verbetering, integendeel, ook het
door hem beheerde gedeelte van Kongo
verloor daarmee het zo nodige gezags-
apparaat en werd eveneens overgeleverd
aan de ontbindende krachten van on
kunde en corruptie, waaraan secretaris
generaal Oe Thant nu eenmaal zijn steun
had toegezegd, op instigatie van hoofd
zakelijk de Verenigde Staten van Ame
rika.
Die zogenaamde hulp van de VN. aan
Kongo kon uiteraard niet eeuwig duren.
De afspraak luidde: tot 1 juli 1964, daar
na moest Kongo in staat zijn zelf orde
op zaken te stellen. Hoewel de mogelijk
heid daartoe hoe langer hoe minder aan
wezig bleek te zijn, waren de Ver. Naties
ook finaniceel niet in staat er langer
militaire steun te verlenen. Tegen 1 juli,
de datum waarop de vierjarige herden
king van het verkrijgen van de „onaf
hankelijkheid" van Kongo kon worden
gevierd, werden de internationale troe
pen (ook bepaald geen brave broeders)
uit het land teruggetrokken.
Eerste gevolg? Dat de regering Adoela
haastig aftrad, om niet ten prooi te
vallen aan de eerste de beste legeroffi
cier of stamhoofd met voldoende gewa
pende volgelingen, die een staatsgreep
zou uitvoeren en de huidige regeerders
gevangen zou nemen of direct vermoor
den. Die kans was groot en in uiterste
nood riep men de man terug die men
vorig jaar nog in een openlijke oorlog,
met behulp van buitenlanders, had be
oorloogd en verdreven, Moise Tsjombe.
Deze komt terug van zijn buitenplaats
aan 't meer van Genève en het eerste
wat hij doet is de inmiddels ook al
gevangen gezette pro-communistische
leide, Gizenga, opvolger van de vermoor
de Loemoemba, bevrijden, om deze ook
in een nieuwe regering te kunnen op
nemen.
Daarmede is het fiasco van de politiek
der Verenigde Naties en van de daaraan
vooral door Amerika verleende hulp, wel
volledig geworden. De zo hoognodig af
gedwongen onafhankelijkheid van Kongo
heeft, mede dank zij de hulp van derden,
dit land alleen maar in ellende gestort,
duizenden doden geëist, de plantages
doen verlaten, het volk verarmd, corrup
tie en zwarte handel hoogtij doen vieren,
kortom een chaos veroorzaakt in een
eens redelijk bestuurd en vrij welvarend
stuk van Afrika.
En waarom? Omdat men bang was, dat
de Kongolese regering anders onder te
grote invloed van Rusland zou komen of
andere landen teveel zouden profiteren
van de zo begeerde delfstoffen der Union
Minière, hetgeen niet uitkwam met Ame-
rika's belangen. Een van de zwartste
zijden van het politieke spel heeft zich
de afgelopen jaren wel in Kongo afge
speeld. De bemoeienissen van de V.N. in
deze hebben het aanzien van deze in
stelling een grote knak gegeven. Tot be
vordering van de vrede in dit land heb
ben zij zeker niet bijgedragen.
Nu de Ver. Naties zich ook bemoeien
met de kwestie Cyprus, zonder ook hier
tot enig concreet resultaat te leiden,
staat te voorzien dat ook deze interven
tie het aanzien van de volkerenorgani
satie niet zal verhogen. De wereld is nog
in geen enkel opzicht toe aan een ge
meenschappelijke behandeling van poli
tieke problemen, integendeel lijken de
nationale belangen juist steeds meer de
boventoon te voeren, zoals we, in kleiner
verband, ook in Europa kunnen consta
teren.
