Sp
50 Jaar geleden brak de
Eerste Wereldoorlog uit
aar het groen
Ook 's nachts mooi zijn...
Kenau Simons Hasselaar
VAN BUUREN
Firma G. van de Pol
GARAGE STAM
Uw recorder staat klaar
bij „De Gouden Snaar".
TWEEDE BLAD
PONTIAC
Auto- en Scooterrijschool
voor alle rijbewijzen.
VAN BUUREN
Loodgieters-
werkzaamheden.
Renanlt dealer
haalde hout uit Scandinavië en sneuvelde op zee.
J. Th. Voskuilen
K.P.S. geen kampioen.
ii.
DE MOBILISATIE VAN 1914.
De mensen, die door de oorlogstoestand
direct worden getroffen, zijn de mili
ciens van vijftien lichtingen, die worden
opgeroepen.
Er is geen tijd voor het maken van
uitzonderingen.
De kleine middenstander moet zijn win
keltje aan zijn vrouw overlaten. De boer
zit midden in de hooioogst en ziet daar
enboven zijn paarden gevorderd.
En men is er op voorbereid, dat straks
het oorlogsgeweld, dat nu België teistert,
ook over Nederland zal losbarsten. Nie
mand kan nu nog voorzien, dat Neder
land in vier donkere jaren zijn neutra
liteit zal kunnen handhaven en dat de
mannen, die nu wegtrekken, gezond en
wel zullen wederkeren.
Geheel het land staat in het teken van
de mobilisatie.
Op geen spoorboekje kan men meer staat
maken.
Treinen vol soldaten trekken naar het
Oosten en Zuiden. Ze zijn stampvol, tot
de goederenwagons toe.
Konvooien legerauto's batterijen rijden
de artillerie, kolonnes huzaren en wiel
rijders versperren de wegen. De weinige
auto's welke rijden, lopen kans gevorderd
te worden.
De militairen maken jacht op slijpstenen,
want de sabels moeten worden geslepen!
Op het Malieveld in Den Haag staan de
paarden, die gevorderd zijn. Deftige equi-
pagepaarden naast brouwerijknollen, de
hit van de schillenboer naast het rij
paard van de baron.
De Scheveningse Pier wordt afgesloten.
Waarom weet eigenlijk niemand. Vreest
men misschien een bruggehoofd? In
ieder geval, de hekken gaan dicht en een
imponerende wacht met het geweer aan
Personenauto, Vrachtauto en Scooter.
Alleen nieuw lesmateriaal en allrisk ver
zekerd. Personenauto zowel met grond-
als stuurversnelling.
EIKENLAAN 1 - TELEFOON 4685
de voet belet de Hagenaars hun geliefde
Pier-promenade.
Welkom soldaat?
In die eerste dagen gaat een golf van
enthousiasme door Nederland. Enthou
siasme voor de soldaten, die huis en
haanMir de Steek laten om het vaderland
te beschermen.
Dames uit alle standen beijveren zich
overal, waar de gemobiliseerden gelegerd
zijn, het hun naar de zin te maken. De
sigarenfabrieken sturen een lading si
garen. En natuurlijk ook de repen
„Kwatta's Manoeuvre Chocolaad" met
het bekende soldaatje.Later zullen de
krijgsgevangenen hun Hollandse bewa
kers voor Kwattasoldaten uitschelden!
De koningin, te paard gezeten, inspec
teert de troepen, die langs haar gaan.
Zij zijn goed uitgerust, vooral de met
honden bespannen mitrailleurs trekken
de aandacht. En niet te vergeten de
„Gele rijders"!
Alleen zij, die het overwinningsbewuste
Duitse leger België hebben zien binnen
trekken, die weten hoe de Dikke Bertha's
de onneembaar geachte Luikse fortengor
del hebben verpulverd, vragen zich be
ducht af hoe lang dit leger van burgers
in uniform het zal kunnen houden in-
Steenhoffstraat 63 - Telefoon 2432
b.g.g. telef. 4332
Voor al uw
dien de Keizer werkelijk mocht besluiten
de kortste weg te nemen en Limburg
door te trekken. Maar de Keizer heeft
eens aan koningin Wilhelmina beloofd
„met zijn leven borg te staan" voor de
onschendbaarheid van Nederland. En in
ieder geval heeft Wilhelm II die belofte
nimmer geschonden.
De vluchtelingen.
Hoe is de stemming in Nederland?
Het psychologisch effect van de Duitse
Blitzkrieg doet zich gelden. Tegenover
de stramme, getrainde Duitsers slaan de
Belgische piotten in hun blauwe jassen
met brede rode strepen op de mouwen,
maar een pover figuur, vindt men.
Duitsland is onoverwinnelijk!
En vele Nederlanders doen goede zaken
met Duitsland.
Vele Nederlanders bewaren de plezierigste
herinneringen aan een reisje langs de
Rijn, aan de Drachenfels en aan de
Drosselgasse.
Duitsland houdt niet op te verzekeren,
dat het strijdt voor een rechtvaardige
zaak. Het gaat niet tegen de Belgen en
zelfs niet tegen de Fransen: dezen lopen
hun maar toevallig voor de voeten.
„Gott strafe England"! En erg pro-En
gels zijn de Nederlanders - na de Boe
renoorlog - nu juist niet
Maar de stemming slaat om wanneer de
verschrikkingen van de oorlog steeds
meer Belgische vluchtelingen over de Ne
derlandse grenzen jagen.
Hulpeloze oude stakkers, moeders met
kinderen, kinderen, die hun ouders kwijt
zijn, dwalen door de straten van dorpen
en steden in het Zuiden. De schuttingen
staan vol met mededelingen in krijt,
waar men de familie die-of-die kan
vinden. Dan is er opeens het spontane
mededogen.
Nederland helpt.
Alles is nu opeens voor de Belgische
vluchtelingen.
Men denkt nu niet meer aan de eigen
soldaten, die nu immers zijn waar zij
moeten zijn: in kazernes, gevorderde
schoolgebouwen of koestallen aan de
grens. De eerste golf van medeleven is
uitgelopen op het strand van de gewen
ning.
Men wil iets dóen om dit verlammende
afwachten te doorbreken.
RenauJt R 8 van f 5595,af
Renault Dauphine van f 4995,af
RenauJt R 4 van f 3995,af.
Nieuwerhoekpleln 1 - Soestdijk
Telefoon 2850
En geheel Nederland demonstreert zijn
barmhartigheid, soms meer goed bedoeld
dan efficiënt, aan de Zuiderburen. Rae-
makers met zijn felle platen in De Tele
graaf doet er nog een schepje op.
In tal van zaaltjes declameren bewogen
vrouwenstemmen 't gedicht „De Vlucht"
van Adema van Scheltema:
„Een late dag, het jongske zei:
Ach moeder, 't is te ver voor mij,
Zou ik sterven moeten?
Toen zonk hij neder naar de grond
en stierf daar als een zieke hond
aan hare voeten...."
Tot we ook aan de Belgen weer gewend
waren en de klachten over hun „rare"
levenswijze de stemmen der declamatri-
ces terugdrongen.
(Wordt vervolgd).
Twee jaar geleden werd de heer A. v. d.
Broek hoofd van de Soester plantsoenen
dienst, het onderdeel van gemeentewer
ken dat zich beijvert de gemeente te ver
fraaien, sportvelden te onderhouden,
bloemen te kweken voor de Soester
plantsoenen en perken, bomen te plan
ten, het natuurbad te onderhouden,
maar ook speelplaatsen voor de kinderen
aan te leggen.
Dat laatste is onder meer te zien op de
Eng, terwijl men in Soesterberg reeds
de ervaring heeft dat daar de baldadig
heid van de jeugd afgenomen is sinds
er twee speelplaatsen aangelegd zijn.
Rechterhand van de heer v. d. Broek is
opzichter D. Pureveen, die het meeste
contact heeft met de 25 personeelsleden
van de dienst, terwijl de heer v. d. Broek
veel tijd besteedt aan het vervaardigen
van tekeningen bij de vele plannen die
er zijn om het aanzien van Soest te ver
fraaien.
Twee jaar geleden kreeg hij van het col
lege van B. en W. de opdracht ervoor
te zorgen dat er een goed functionerende
plantsoenendienst kwam en vooral aan
dacht te schenken aan de nieuwe wijken
op de Eng.
Dat wordt gedaan, maar er is ook veel
aandacht geschonken aan de grote open
ruimte van het busstation, waar vele
honderden bloemen samen het visite
kaartje van Soest vormen. In het klein
vindt men deze bloemenpracht op vele
plaatsen in de gemeente. De omgeving
van het busstation zal nog fraaier wor
den, maar dan moet de bebouwing eerst
volledig in orde zijn.
De heer v. d. Broek is geen man die op
zijn bureau zit te mopperen over de ver
nielingen die de beplanting van domme
Jongens moet ondergaan en ook niet over
de gevallen waarbij duidelijk sprake is
van diefstal, want hij vindt dat het ge
lukkig allemaal nog wel meevalt
Toch zou hij natuurlijk graag willen dat
er helemaal niets vernield wordt en dat
de nare dieven hun aktiviteiten volledig
achterwege laten
Op de Hellingweg was het „zomergoed"
in vakken aangebracht. Aan een bed
Afrikanen was grote zorg besteed, maar
het werd domweg vertrapt. Op de Park-
laan was een border waarin begonia's
geplant waren. Ze zijn eenvoudigweg ge
stolen.
Op de Birkstraat stonden coniferen. Zes
ervan werden uitgetrokken en kennelijk
neergelegd met de bedoeling ze te vervoe
ren, maar de dief durfde het blijkbaar
niet aan, liet de zaak liggen en een be
woner van de Birkstraat ontfermde zich
over de buit en stelde de plantsoenen
dienst in kennis van de wandaad. Drie
coniferen overleefden de ongewenste
operatie niet.
Op de Dalweg werden 10 bergdennen uit-
SPRBRZBBM
SOEPEL
SCHOON
SNEL
SBESTERBERG5ESTRRRT 19
TEL :294S SOEST
getrokken nadat ze met veel zorg ge
plant waren en voor de mensen die dit
werk verrichten is het natuurlijk bij
zonder sneu als zij moeten constateren
dat hun zorg voor niets geweest is. Het
is dan ook gewenst dat ieder rechtge
aard Soester direct de politie inlicht als
vernieling of diefstal geconstateerd wordt
Wij vrouwen moeten in man
nenogen wel erg raTe wezens
zijn, tenminste als het er op
aankomt, wat het nachtkle
ding, ondergoed, slaapzakken
etc. betreft.
Het zal een man een zorg zijn
wat voor een pyama hij aan
heeft, wat voor ondergoed hij
draagt, of in wat voor slaap
zak hij zijn kamp eernachten
doorbrengt.
Op dit gebied zijn wij heel
anders ingesteld, wij houden
van mooie aparte nachtkle
ding, kleden ons graag in ex
clusieve lingerie en slapen het
liefst in een gezellige slaap
zak. Wij kijken niet op de
eerste plaats naar de degelijk
heid maar wij stellen ons
vooral de vraag ,,Hoe kunnen
wij 's nachts ook mooi zijn".
En de heren der schepping
stellen dit nog eens bijzonder
op prijs ook.
Onze foto toont u een lief
nachtjaponnetje, dat zowel
degelijkheid als schoonheid in
zich draagt. Het is vervaar
digd van dubbelgeweven ny
lon, waardoor het toch ook
weer niet té doorschijnend
wordt. De korte pof-mouw-
tjes, afgebiest met broederie-
tjes, evenals de zoom en de
hals geven aan het geheel een
aardig effect. De sluiting
wordt gevormd door een
koordje waardoor men al
naar behoefte, de pon strak
ker of minder strak kan aan
trekken. Zij zijn in diverse
tinten verkrijgbaar. De nacht
japonnen zijn bijzonder ruim
gehouden, zodat u tijdens uw
slaap genoeg bewegingsvrij
heid houdt.
Het enige nadeel van bijna alle nachtjaponnen, en vooral van de nylon
ponnen, is dat zij vrij sterk opkruipen. Daar staan echter weer zoveel
voordelen tegenover, zoals bijvoorbeeld het gemakkelijk wassen, niet strij
ken, het luchtig maar toch warm zitten en het snelle drogen etc. dat het
alleszins de moeite waard is zo'n pon aan uw nachtgarderobe toe te voegen.
WHJ-Y MAENS
(Nadruk verboden)
want er wordt iets vernield of gestolen
wat van ons is en het is al te dwaas
wanneer men dit laat doen zonder in
te grijpen.
In Soest-Zuid werd een prikkeldraadaf
rastering gesloopt. In een rustig gesprek
met de daders heeft de heer v. d. Broek
de slopers ervan kunnen overtuigen dat
hun daad geheel misplaatst was. Hij
krijgt dan ook de indruk dat er heel
weinig vernielers en heel weinig dieven
in Soest zijn die het gemunt hebben op
het groen dat ons gemeenschappelijk
eigendom is. Naar zijn mening heeft men
waardering voor het feit dat het ge
meentebestuur op deze wijze ons dorp
wil laten verfraaien en er een goedbe-
zette dienst voor wil inzetten.
Er werden bloembakken geplaatst bij het
nieuwe kerkgebouw van de Apostolische
gemeente aan de Talmalaan. Niet voor
de kerkgangers, die het overigens ook
VAN DE SOESTER COURANT
VAN VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1964.
wel zullen waarderen, maar voor hen die
op de banken bij de kerk zitten en daar
bij zijn vele moeders met kinderen. Een
bak werd plompverloren in elkaar ge
trapt toen de specie nog zacht was, maar
er werd een nieuwe bak geplaatst en
deze bleef gelukkig heel.
Met veel zorg wordt in de gehele ge
meente gewerkt aan de groenvoorziening
die voor recreatie en gezondheid moet
zorgen, maar tevens voor verfraaiing en
van deze verfraaiing komt weinig te
recht als er vernielingen aangebracht
worden of als alles gestolen wordt.
Voor de kinderen worden speelplaatsen
aangelegd die onder meer een wapen in
de strijd tegen de baldadigheid zijn en
die voor gezonde ontspanning zorgen.
Dat alles wordt gedaan door de plant
soenendienst. Niet alleen in het voorjaar
en de zomer, maar ook in het najaar en
de winter, als de grond bewerkt wordt,
bomen, heersters en rozen geplant wor
den en alles klaargemaakt wordt wat
in de zomer groen moet zijn Het groen
dat er voor ons genoegen is.
Wie meent dat de emancipatie der vrouw
een modern verschijnsel ls, wordt er
dikwijls op gewezen, welke belangrijke
diensten de vrouw aan de gemeenschap
kan bewijzen. Kijk maar eens naar Ke
nau, heet het dan.
Vooral de geschiedschrijvers der laatste
eeuw hebben zich dikwijls bezig gehou
den met de figuur van Kenau Hasselaar,
omdat zij zo'n merkwaardige positie in
neemt in de historie, waarin de vrouwen
over 't algemeen een ondergeschikte rol
spelen.
Maar ze was geen Kenau.
De waarheid over het heldhaftige optre
den van Kenau bij het beleg van Haar
lem schijnt door de feiten te worden ge
logenstraft. Zij werd geboren als de
dochter van Simon Gerretsz Brouwer
Haar vader werd zo genoemd omdat hij
een brouwerij bezat.
Nu nam men in de verleden tijd niet
zo nauw met de familienaam, zodat het
geen wonder mag heten, dat Kenau la
ter werd benoemd met de naam van haar
moeder, die Hasselaar heette.
Haar Jeugd vervloog in een rauwe tijd,
geheel gevuld met de tachtigjarige oor
log. Twee van haar broers stierven een
onnatuurlijke dood. De ene werd ver
moord door tegenstanders, de andere
sneuvelde in de strijd tegen de Span
jaarden in de beruchte slag bij Jemmin-
gen. Hieruit blijkt reeds dat de familie
veel offerde aan de vaderlandse zaak. Ke
nau was de moord op haar broers niet
vergeten en was bijzonder begaan met
het lot van haar neef, vaandrig Hasse
laar, die evenals zijn vader in het leger
diende. Hij heeft bij de verdediging van
Haarlem een heldhaftige rol gespeeld
Volgens veel verhalen heeft hij op het
doen en laten van zijn tante grote in
vloed uitgeoefend, zodat haar houding bij
't beleg van Haarlem begrijpelijk wordt.
Houtkoopster.
Op achttienjarige leeftijd huwde Kenau
met Nannlng Gerbrandsz, scheepsbouwer.
Zij kreeg vier kinderen, die ze groot
bracht door het bedrijf van haar man,
die haar reeds op jeugdige leeftijd ont
viel, voort te zetten. Het schijnt dat zij
zelf verschillende zeereizen heeft ge
maakt om in Scandinavië hout te ko
pen en hieruit blijkt wel dat zij een
kordate vrouw is geweest.
In 1572 sloegen de Spanjaarden het be
leg voor Haarlem. Kenau ls in de stad
en stelt haar voorraad hout ter beschik
king om er schepen van te bouwen voor
de verdediging. Haar eigen werf schijnt
voor deze bouw niet geschikt te zijn ge
weest. Uit geen enkel historisch docu
ment blijkt echter dat ze zelf actief aan
de strijd heeft deelgenomen.
Er leefden ongeveer 29.000 burgers bin
nen de stad en het garnizoen telde
4.000 man. De aanvallers waren 30.000
man sterk en goed bewapend. Het ligt
dus voor de hand dat men een beroep
op de vrouwen deed om hand- en span
diensten te verrichten. Documenten over
de vorming van een vrouwenlegioen on
der Kenau Simons Hasselaar zijn echter
niet te vinden.
Vele fabeltjes.
Veel onderwijzers vertellen, dat zij met
pekkransen en gloeiende olie op de wal
len heeft gestaan om elke Spanjaard, die
in de buurt kwam met een gloeiende
krans te lauweren of om hem een
scheutje het olie op zijn hoofd te gie
ten, maar dit wordt nergens door tijd
genoten beschreven.
Toch zijn er geschiedkundige dagboeken
uit die tijd, waarin zelfs vermeld wordt
hoe vrouwen door een onvermoed kanon
schot werden uitgekleed en hoe een eer
zaam burger plotseling de hoed van zijn
hoofd werd geschoten. Maar nergens wor
den de heldendaden van Kenau beschre
ven.
Ook heeft Kenau het beleg overleefd.
Dit is merkwaardig, want nadat de
Spanjaarden de stad veroverd hadden,
werd zij voor een groot deel uitgemoord.
Ook Kenau's neef werd ter dood ge
bracht. Zou men haar als een der voor
naamste verdedigsters gespaard hebben,
terwijl honderden vrouwen door de Span
jaarden na weerzinwekkende mishande
ling werden gedood Dit is niet waar
schijnlijk. Er is echter nog een docu
ment, dat Kenau in 1578 eigenhandig
heeft getekend.
Nu is er een opvatting dat deze held
haftige dame de stad heeft kunnen ver
laten, voordat het uur der grote ver
gelding was aangebroken, maar dit is niet
zeker. Na het beleg heeft Kenau wel
in Arnemulden gewoond en heeft zij daar
het waagmeesterschap waargenomen. La
ter, 1577, schijnt zij weer naar Haarlem
te zijn verhuisd om het oude bedrijf
weer te beginnen. Zij ging weer reizen
en hout kopen.
Gesneuveld op zee.
Een dezer tochten ls haar noodlottig ge
worden. In 1588 voer zij in de nabijheid
van Zweden, waar haar schip door pi
raten moet zijn overvallen. Vermoedelijk
hebben de zeerovers aan deze dame geen
gemakkelijke prooi gekregen, maar zij
is in dit gevecht gesneuveld.
In enkele musea worden ons wel sabels
of pieken getoond: die door Kenau zou
den zijn gebruikt. Onderzoekingen wijzen
echter uit, dat deze wapens eerst veel la
ter, in de zeventiende eeuw, in gebruik
waren. Kenau was toen reeds lang uit
de tijd. Ook vindt men wel ergens de
trommel, die Kenau zou hebben geroerd
om haar medestrijdsters op te roepen.
Vermoedelijk heeft Kenau nooit op een
trommel geslagen.
Jammer voor al de vrouwen, die in Ke
nau Hasselaar de moeder van het vrou
wen heldendom hebben gezien.
Zij kunnen zich echter troosten. Al is
Kenau niet geweest een kokkin van
gloeiende pek of een werpster van bran
dende strokransen, zij was zonder twijfel
een zeer stoere vrouw, die in haar tijd
met hoofd en schouders boven haar
soortgenoten moet hebben uitgestoken.
Van Weedestraat 8 - Telef. 2458
Het zit de Soester voetbalclubs dit jaar
niet mee.
S.E.C. zag een geringe kans op het be
halen van het kampioenschap verloren
gaan, B.D.C. ontliep op het nippertje
degradatie, V.V.Z. zag een hele grote
kans op het behalen van het kampioen
schap binnen een minuut verloren gaan
door twee fatale doelpunten van tegen
stander D.O.B., terwijl K.P.S. dinsdag
avond niet verder kwam dan een 0-0
gelijk spel tegen het Amersfoortse Brons-
werk. Dit betekent dat geen beslissings
wedstrijd tegen het team van Zon en
Schild gespeeld zal worden om de eerste
plaats, omdat deze nu voor de Amers
foortse ploeg is.
K.P.S. moest winnen om gelijk te komen
met Zon en Schild, dus het was begrij
pelijk dat deze ploeg langs de lijn stond
en het elftal van Bronswerk uitbundig
huldigde omdat het K.P.S. weerstaan
had.
De mannen uit Amersfoort hebben dan
ook uitstekend partij gegeven. Ze speel
den technisch beter dan de leden van
de K.P.S.-ploeg, maar schutters ontbra
ken. Twee Antillianen speelden een heel
knappe partij, maar voor het doel waren
ze nauwelijks gevaarlijk omdat ze niet
konden schieten. Veel kans hiertoe kre
gen ze ook niet want spil v. d. Valk was
goed op dreef, terwijl keeper Van Essen
in vorm was.
In de eerste helft beheerste Bronswerk
het middenveld en K.P.S. kreeg niet veel
kansen.
Ten Hove kwam dicht bij het scoren van
een doelpunt toen de bal na een keihard
schot van zijn voet buiten bereik van de
keeper tegen de lat kwam.
In de tweede helft was Bronswerk nage
noeg constant in de aanval, maar succes
leverde dit niet op.
Tegen het einde van de wedstrijd tracht
te K.P.S. de overwinning te forceren.
Van Wijk ging naar voren en v. d. Valk
bezette nu de rechtsbuitenplaats. Hazen-
donk had bijna succes toen hij een
enorm hard schot loste, maar keeper
Nakken van Bronswek sloeg de bal cor
ner en het bleef 0-0.
