Verouderde
democratie
Jan Willem Wilten plotseling overleden
ZEVEN DODEN
IN HET VERKEER
Boekhandel Smit in gebruik genomen
Het oog gericht op
Belastingverlaging
V.V.V.-nieuws.
Huldiging die niet doorging
IJsvereniging Peter's Baan
De Soester Vogelvrienden
VRIJDAG 9 OKTOBER 1964.
43e JAARGANG No. 17.
SOESTER
OURANT
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag-
Abonn. p. kwart, 2.40 - per post 2.75.
UITGAVE DRUKKERIJ SMIT SOESTDIJK BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE VAN WEEDESTRAAT ZIA SOEST TELEFOON 2566 GIRO 126156
Er is reeds vele jaren een teleurstellen
de vermindering op te merken van de
belangstelling van het volk voor zijn pu
blieke en politieke zaken.
Talloze gemeenteraden in den lande ver
gaderen zonder dat er iemand „uit het
kiezersvolk" op de publieke tribune be
langstelling toont; bij vergaderingen van
provinciale staten is het al evenzo en in
de vergaderingen van Tweede of Eerste
Kamer wordt de publieke tribune slechts
dan goed bevolkt als er eens 'n enkele
maal een wetsontwerp aan de orde komt
dat om een of andere reden de gemoe
deren toevallig hevig bezig houdt.
Vrijwel niemand uit het volk kent zijn
vertegenwoordigers in de publieke licha
men, het merendeel weet zelfs niet eens
wie de ministers, de gedeputeerden of de
wethouders zijn, nog minder welke por
tefeuille zij behartigen. Maar zij hebben
wel gekozen, wel hun stem uitgebracht.
De meesten doen dat vermoedlijk echter
alleen omdat het verplicht is naar het
stemlokaal te komen. Men heeft heel
goed begrepen, dat de invoering van de
evenredige vertegenwoordiging, waarbij
men op partijen en nauwelijks meer op
personen stemt, anders nog slechts wat
naaste partijvolgelingen naar de stem
bus zou doen lopen en op het begrip
„volksvertegenwoordiging" dan helemaal
een paskwil werd.
Wij stemmen dus niet meer op een per
soon die we min of meer kennen doch
op een partij en weten daar hoogstens
van, dat die een politieke lijn volgt
grenzend aan het eigen denken, zoals wij
dat veelal van huis en milieu hebben
meegekregen. Wie door de partij, vaak
met veel onderling gestrubbel op ver
kiesbare plaatsen van de lijst worden ge
plaatst, dat worden dan de volksverte
genwoordigers-
Eigenlijk is dit niet meer een juiste be
naming. Het zijn de partijvertegenwoor
digers en hoogstens kan men nog zeggen,
dat de partijen het volk vertegenwoor
digen, We vinden dit over het algemeen
een erg democratische oplossing. Feite
lijk en wezenlijk komt het er echter op
neer, dat slechts een klein aantal men
sen in den lande - leden van partijbe
sturen en fractieleden - beslissen hoe er
over voorstellen gestemd zal worden, ook
zij alleen met de quintessence van de za
ken en de achtergronden er van op de
hoogte zijn. Het volk ziet en spreekt zijn
vertegenwoordigers nauwelijks of hele
maal niet.
Het was van oud-minister Cals daarom
een zeer eerlijke erkenning toen hij het
debat over de R.E.M. in de Tweede Kamer
opmerkte, dat „de krantenlezer niet vol
doende met de achtergronden van de
zaak op de hoogte is om er een gefun
deerd oordeel over te kunnen hebben"
en dat dit alleen de volksvertegenwoor
diger in het parlement kon. Met deze
harde opmerking tekende hij de afstand
die er is gegroeid tussen volk en zijn
vertegenwoordigers.
Met het erkennen van dat feit moeten
we dan tevens erkennen, dat het met ons
democratisch bestel maar droevig ge
steld is. Dat wij langzamerhand ons lot
in handen hebben gelegd van een aantal
„ingewijden" en dat dit dus in wezen
niet zo heel ver afstaat van het gere
geerd worden door een groep, die zich
bovendien maar moeizaam vernieuwt en
jarenlang de beleidslijnen bepaalt, zowel
in het parlement, in provinciale staten
als de gemeenteraden.
De maatschappij is door de groei der
bevolking en de techische ontwikkelin
gen ingewikkeld geworden. Het is voor
„the man in the street" nauwelijks meer
mogelijk zich in de problematiek van
alles wat hierbij nodig of ongewenst is
tc verdiepen. Ook het „volksvertegen
woordiger" spelen wordt hierdoor een
zaak voor specialisten. Dat behoeft ech
ter niet te betekenen, dat men het volk
niet zo volledig mogelijk zou dienen in
te lichten en voor te lichten. Daaraan nu
ontbreekt zoveel, dat de democratie er
een wassen neus door lijkt te worden.
U zult wellicht opmerken, dat de kran
ten voor die voorlichting moeten zor
gen. Dat doen de meeste dan ook, zover
hun dat mogelijk is. Maar zij moeten
zich beperken tot de grove lijnen, mede
omdat ook zij onkundig worden gehou
den van vele meespelende factoren of
deze vanwege hun politieke standpunt
en terwille van partijpolitieke overwe
gingen, niet willen of mogen noemen.
Daarenboven zijn de besturende lichamen
uiterst summier in hun mededelingen
voor de pers en zijn er immer talloze
stukken waarvan de pers, de eigenlijke
vertegenwoordigers van en mededelers
aan het volk, geen inzage krijgt.
Onze democratische gedachte volksver
tegenwoordiging is niet met zijn tijd
meegegroeid. Het ziet de publieke voor
lichting nog allesbehalve als mede een
zaak van propaganda voor het bestel.
Ieder levend bedrijf is langzamerhand
gaan inzien, dat een voortdurende pro
paganda en reclame nodig is om in de
markt te kunnen blijven, ook al lijkt
men daar vast in verankerd. Ons demo
cratisch bestel laat men zich echter
maar veranderen en naar oplossingen
voor problemen zoeken, zonder dat men
het volk er mede in betrekt en van de
moeilijkheden en mogelijkheden die er
omheen spelen volledig op de hoogte
stelt We zijn bezig onze democratie te
laten verouderen, er een onderonsje van
te maken, dat steeds meer dictatoriale
trekken gaat vertonen.
Het jaargetijde dat voor het verkeer
het moelijkst is door regen en vallende
bladeren moet nog beginnen, maar reeds
heeft het dit jaar in onze gemeente ze-
van levens geëist en het ziet ernaar uit
dat het aantal van 1963, negen in to
taal, overtroffen zal worden, want we
zijn er nog niet.
De zesenzeventigjarige Jaap Meywes, die
dinsdag op de Nieuweweg aangereden
werd toen hij met zijn fiets met een te
ruime bocht de klein Engendaalweg
kwam uitrijden had zes voorgangers als
verkeersslachtoffers in 1964. In februari
was dat het vierjarig jongetje D. C. van
Renswouw, dat op de Dorresteinweg door
een auto aangereden werd en veronge
lukte. In april het tweejarige meisje A.
Broek, eveneens op de Dorresteinweg.
In dezelfde maand twee bejaarde heren,
M. J. Schade (81) en L. J. Berg (73), die
op de Birkstraat verongelukten en in
juli reed de negentienjarige C. Ruizen-
daal tegen een trein op de overweg
Steenhof f straat-Van Weedestraat, of
schoon de bomen gesloten waren.
In augustus verongelukte de 32-jarige
heer Th. Barenbruch uit Venlo in de
bocht bij Zonnegloren en de heer Mey
wes werd het zevende slachtoffer.
Zestien jaar oud was hij toen de dood
hem overviel terwijl hij in het zadel
zat. Jan Willem Wilten is niet meer,
want een hartverlamming maakte dins
dagmiddag op het oefenterrein van de
Gooise Jachtvereniging te Bussum een
einde aan zijn jonge leven, dat reeds
zo succesvol op ruitersportgebied was.
Een maand geleden werd hij te Rotter
dam jeugdkampioen van Nederland dres
suur en ernstig bereidde hij zich voor op
de ppringwedstrijden om het kampioen
schap van Nederland, die in november
te Amsterdam gehouden worden.
Jan Willem Wilten, van wie zo vaak in
onze krant stond dat hij prijzen won en
die zelfs nog voor prettig nieuws zorgde
kort voor zijn dood door tijdens wed
strijden te Bussum met Lotus eerste en
derde, met Fiola eerste en met Nonius
Chlum tweede te worden, is waarschijn
lijk gestorven zoals hij dit wenste, te
paard.
Reeds lang leefde hij dichter bij de dood
dan andere jongens van 16 jaar, want
zijn hart was niet in orde. Misschien
zou het beter geweest zijn als hij afge
zien had van de inspanningen die de
ruitersport en vooral de wedstrijdsport
met zware training vereisen, maar hij
wilde rijden en hij reed, daarmee to
nend heel dapper te zijn.
De ruitersport leed een groot verlies,
maar groter is het verlies voor zijn kun
dige trainer de heer G. M. Duiser, eerste
pikeur van Paleis Soestdijk, die in hem
een leerling van uitzonderlijke kwali
teiten bezat.
De heer Duiser was dan ook terecht bij
zonder trots op hem, maar dat bracht
Jan Willem niet in de war, zoals het
behalen van prijzen hem niet in de war
bracht. Als hij maar rijden kon en als
hij maar bij zijn paarden kon zijn dan
kon niets hem uit zijn evenwicht bren
gen.
Geen Ivanhoe, geen voetbalwedstrijd,
geen bioscoop, maar zijn paarden en
het verlangen een heel goed ruiter te
worden hielden hem bezig.
Zijn voorbeeld was in de eerste plaats de
Braziliaan Pessoa, de ruiter met de bij
zonder mooie stijl, maar zijn bewonde
ring ging ook uit naar de prestaties van
de nationale kampioen Jan Maathuis,
die zelf de laatste zal zijn om zijn eigen
stijl te prijzen, en hij vond het prettig
dat hij veel van hem geleerd heeft tij
dens zijn verblijf in Geesteren, de woon
plaats van de heer Maathuis.
Het allergrootste verlies leden natuur
lijk zijn familieleden, zijn vader en moe
der, die zoveel voor hem deden om hem
in staat te stellen een goed ruiter, en
waarschijnlijk straks een heel goed in
structeur te worden. Heel groot verlies
ook voor zijn zusje Ascha en zijn broer
Paul, die in zijn voetsporen tot zeer
goede prestaties kwamen en deze zeker
nog zullen verbeteren.
Zolang Jan Willem zich kon herinneren
zijn er dieren in zijn leven geweest. Het
begon klein met konijnen en kippen.
Daarna, honden, een bok en een hit en
tenslotte rijpaarden.
Om hem meer armslag te geven namen
zijn ouders het besluit naar Soest te
verhuizen en aan de Ferdinand Huyck-
laan kon Jan Willem leven met zijn
paarden. Eerst met Queen Patricia, later
met Fiola, King Master en Lotus en
sinds kort met Nonius Chlum, waarop
hij die noodlottige dinsdagmiddag zat.
Hij bereed het paard sinds korte tijd en
de harmonie ruiter-paard was nog niet
volkomen. Dat wist zijn trainer en dat
wist hijzelf ook. Vandaar dat bezoek
aan het terrein van de Gooise Jachtver
eniging waar hij het parcours eerst rus
tig hindernis voor hindernis nam. Daar
na reed hij het gehele parcours vlot
rond. Tegen het einde maakte hij een
fout en met een verontschuldigende
glimlach en tevens een tevreden glim
lach om het kostbare nieuwe bezit kwam
hij op zijn trainer toerijden. „Een mach
tig paard, meneer Duiser", zei hij. Die
beaamde dit, maar natuurlijk moest hij
de hindernis die hij fout nam over
nemen. Het is er niet van gekomen.
Jan Willem Wilten zal geen jeugdkam
pioen springen van Nederland worden
en een grootse carriere in de ruitersport
is niet voor hem weggelegd. Zijn leven
is kort geweest, veel te kort, maar het
moge zijn familieleden tot troost zijn
dat het een bijzonder zinvol leven was,
ondanks zijn jeugd
Lang geleden heeft een wijze Arabier
gezegd: „Wie nimmer werd gedragen op
dc veerkracht van een paard,
die kan ook niet gewagen van het geluk
op deze aard!"
Ik geloof dat Jan Willem Wilten geluk
kig was want hij had „machtige paar
den" en zoveel wat zijn kwetsbare leven
mooi maakte.
Moge thans volmaakter geluk zijn deel
zijn en dit niet in de laatste plaats om
zijn dapperheid.
Wethouder K. de Haan, die vorige
maand enige malen gehuldigd is omdat
hij 25 jaar deel uitmaakte van het col
lege van B. en W., had zich bereid
verklaard enige brandweerlieden te hul
digen in de centrale aan de Lange
Brinkweg. Daarvan kwam echter niets
terecht want de jubilarissen bleven weg.
Niet uit gebrek aan respect voor de
wethouder maar omdat ze niet wisten
dat er sprake zou zijn van een huldi
ging en meenden dat zij hun aandacht
aan andere besognes moesten besteden
dan aan de feestelijke bijeenkomst van
de brandweer in de kantine van de cen
trale.
Aan hoofcfbrandwacht Joh. Wiggermans
zou een bronzen medaille uitgereikt wor
den omdat hij 25 jaar bij de brandweer
was en de brandwachten B. J. Koppen,
J. D. Fritz en J. F. J. Rasch zouden een
diploma krijgen omdat zij 15 jaar deel
uitmaken van het korps.
De wethouder was echter niet geheel te
vergeefs gekomen want namens het col
lege van B. en W. kon hij meedelen dat
de heer P. M. Huizinga benoemd was tot
brandmeester. Tevens zal hij voortaan
ondercommandant zijn. Met deze bevor
dering werd de heer Huizinga onder an
deren gefeliciteerd door brandweercom
mandant J. F. Groart, die de aktiviteit
van de heer Huizinga prees.
Wij zijn er allemaal van overtuigd dat de
Duitse regering twintig jaar geleden wei
nig meer deed dan het volk voorliegen
en toen de nederlaag allang een feit was
stond Goebbels nog voor radiomicrofoons
te schreeuwen dat aan Duitsland de zege
niet kon ontgaan.
We zijn er ook van overtuigd dat achter
het ijzeren gordijn eveneens koeien met
gouden horens beloofd worden en dat
moet ook wel, want anders is er hele
maal niets meer aan.
Het valt niet mee dag-in dag-uit voor
een volksdemocratie te werken en daar
naast voor heel veel gewone dingen in
een rij te moeten staan.
Goed, dat weten we allemaal, maar we
weten onderhand ook wel dat het fabel
tje van de belastingverlaging in ons
land vervelend begint te worden. Al heel
lang wordt beloofd dat de belasting be
slist omlaag zal gaan en al heel lang
bleek dat gezwets.
Voorlopig hebben we een verhoging van
de A.O.W. tegoed, de prijzen gingen om
hoog, en daarmee de indirecte belastin
gen, terwijl het weggeld ook een ver
kapte belastingverhoging is. Dat gezeur
over belastingverlaging is dus gewoon
propaganda, zoals wij dat van wijlen
de Duitse propagandisten kennen en zo
als wij dat kennen van de heren ach
ter het ijzeren gordijn.
KANTMAN.
Op dinsdag 13 oktober wordt de alge
mene ledenvergadering van de Soester
IJsvereniging „Peter's Baan" in restau
rant Zonneheuvel gehouden.
Er is bestuursverkiezing want de heren
Th. Kok, K. C. Mohrmann en M. Vellin-
ga zijn periodiek aftredend. De heren
Kok en Mohrmann hebben zich her
kiesbaar gesteld, de heer Vellinga niet.
Het bestuur heeft voorgesteld de heer K.
Duyst te benoemen.
De vereniging De Soester Vogelvrienden
heeft in restaurant Zonneheuvel de jaar
vergadering gehouden onder voorzitter
schap van secretaris P. C. J. Dijkman,
omdat voorzitter D. J. Kuyper in het
ziekenhuis ligt. Door het slechte weer
was de belangstelling niet groot.
De jaarlijkse tentoonstelling, welke in
november gehouden zal worden kwam
ter sprake.
De heren Klören, C. H. C. van Doorn
en H. van Doorn zullen deze expositie
als leden van de tentoonstellingscom
missie voorbereiden
Er is gesproken over een noodzakelijke
contributieverhoging maar een beslissing
is nog niet gekomen.
tm
Sigarenmagazijn Smit is al dertig jaar
bekend in Soest en de bibliotheek van de
firma Smit eveneens. Die bibliotheek
moest echter anderhalf jaar geleden
plaats maken voor de pocketbooks en is
nu geheel verdwenen, want nu is er op
de hoek van de Steenhoffstraat en de
Raadhuissstraat een officiële boekhan
del, naast de handel in pockets en na
tuurlijk de rookartikelen. Nu kan men
terecht voor alle mogelijke boeken van
Dik Trom tot Ik Jan Cremer en wat niet
uit voorraad leverbaar is kan snel ge
noeg na bestelling geleverd worden.
De heer J. W. J. Smit begon dertig jaar
geleden een sigarenzaak in de Toren
straat. Het was de tijd van de buur
praatjes tot elf uur 's avonds en menig
maal kwam brigadier Van Leeuwen zeg
gen dat het nu toch wel de hoogste tijd
was. Op zondag was het na kerktijd niet
veel beter en menig sterk verhaal is in
de sigarenwinkel verteld.
In 1937 werd het pand Steenhoffstraat
15a betrokken, waarvan men toen nog
niet wist dat het 25 jaar later zo bij
zonder gunstig gelegen was voor de be
woners van de Eng, want daar woonde
toen nog niemand.
In 1948 droeg de heer Simt sr. het be
heer van de sigarenzaak volledig aan
zoon A. H. en het beheer van de biblio
theek aan dochter M. E. over en zij
besloten tot uitbreiding die ten gunste
van de pockets kwam. Met de kleine
boeken ging het zo goed dat tot verkoop
van de grote boeken besloten werd. Gis
teren is daarmee gestart en de belang
stelling was zo groot dat waarschijnlijk
nu al een uitbreiding overwogen wordt.
Van een kleine sigarenwinkel met vele
klanten die enorm lang van stof waren,
werd sigarenmagazijn Smit een sigaren
zaak plus boekhandel die in een grote
behoefte voorziet, want bij de Steen
hoffstraat ligt de Eng, waar steeds meer
mensen komen wonen en naast de Pr.
Bernhardlaan liggen de terreinen die
eveneens naarstig bebouwd worden. De
uitbreiding tot officiële boekhandel is
dan ook een aanwinst voor Soest.
Na het mooie, zonnige herfstweer in
eens weer eens echte hollandse regen
met regenjassen en paraplu's En dan
komen we zo zachtjes aan dichter bij de
winter.
Misschien zijn er onder u, die verrast
blijven staan, als ze een affiche zien
van de wintersport, al is het alleen maar
om naar het aantrekkelijke ski-pakje
te kijken, dat een winterschone onder
een stralende winterzon draagt.
Hoe dan ook, er is een winter-program-
ma van Reisbureau EBATO uitgekomen
voor wie naar de besneeuwde toppen
verlangt van Oostenrijk of Zwitserland.
Wij kregen een aantal boekjes toege
stuurd, waarin u misschien de reis van
uw leven ontdekt, dus dat ligt dan
op ons kantoor op U te wachten.
Denkt u ook nog aan het afhalen van
het USO-abonnement
Verder zullen wij in onze expositie
vitrine wat reisschetsen laten zien, die
u weer zullen herinneren aan uw eigen
vacantie en die kunnen aansporen tot
nieuwe ideetjes voor het volgend jaar.
Wat die expositie-vitrine betreft
waar blijven onze eigen Soester kunste
naars toch Wij zijn al enige maanden
enthousiast bezig de aandacht te vesti
gen op het werk van beeldende kunste
naars in onze omgeving. Wij vonden ge
hoor bij een kleine groep met dezelfde
idealen het uitdragen van belevingen
in klem- en lijn en vorm. In de eigen
woonplaats Soest echter, is er niet veel
weerklank bij de artistiek begaafden
de meeste medewerking kwam uit de
omgeving.
Jammer, het is voor het publiek een
verrassing, als U iets van uw werk toont,
voor u zelf eveneens, want u ziet uw
schepping in een heel andere omgeving
geplaatst en daarvan is altijd wat te
leren.