FÜGERS RIJWIELEN
Jetje Donder mond
Smifs Poekethall
LUXE AUTOVERHUUR
ZONDER CHAUFFEUR
DENK ALTIJD AAN ART. 25 VAN DE W.V.W.
TWEEDE BLAD
A.N.W.B,-rijschool VAN D00RÊN
Officiële mededelingen.
Krabbels van Knelis
PLASTIC
DIARAAMPJES
PONCHO'S in diverse kleuren
Een doodgezwegen koningsvrouwe
Gemalin van ex-koning Willem I overleed
100 jaar geleden
De nieuwe Swiebertje
is uit
Verkeerseursus geëindigd
Hinderwet
Surinaamse muziek
Bioscoopprogramma
Nederlandse Reisvereniging
Humanistisch Verbond
K.A.V.
Geslaagd.
Zelden is een koningsvrouwe tijdens haar
leven zo miskend, heelt zij aan zoveel
kritiek van het volk blootgestaan en is
zij later in de vaderlandse geschiedenis
zo stelselmatig doodgezwegen als gravin
Henriette d'OuItreraont de Wégimont.
Deze miskenning blijkt alleen al uit het
feit dat zij tijdens haar leven denigre
rend ..Jetje Dondermond" werd genoemd,
terwijl over deze vrouw bijna geen li
teratuur en afbeeldingen in de Neder
landse geschiedenis bestaan. En niemand
betreurde haar dood op 26 oktober 1864,
nu 100 jaar geleden.
Zij stierf als een vergeten bannelinge op
het slot Rahe bij Aken. eenzaam en ver
laten.
Als wij nu de geschiedenis omtrent de
romance tussen Willem I en Henriette
objectief bekijken, blijkt heel duidelijk,
dat zij die kleinering in wezen eigenlijk
helemaal niet verdiende. Zij is 't slacht
offer geworden van haar tijd. Jaloezie,
wrok, haat en arglistigheid vonden een
gretig gehoor bij het conservatieve Ne
derlandse volksdeel, waardoor deze vrouw
met de nek werd aangezien en men haar
liever kwijt dan rijk was.
Vijandin en katholiek.
Henriette d'Oultremont de Wégimont was
de dochter van Ferdinand d'Oultremont,
Zijne Majesteit Koning Willem I.
een telg uit een der oudste Belgische
adellijke families. Haar moeder was een
dochter van de Nederlandse admiraal
Hartsinck. In zekere zin bleek Henriette
meer Noord- dan Zuidnederlandse, door-
STEENHOFFSTRAAT
HOEK RAADHUISSTRAAT
dat zij vele jaren in het noorden ver
toefde en werd aangesteld als eerste hof
dame van prinses Frederica Louise Wil-
helmina met wie Willem I getrouwd was.
Na de dood van zijn gemalin in 1837
voelde Willem I zich eenzaam en verla
ten. Hij miste de steun, goedheid en
liefde, die zij hem altijd had gegeven.
Van de zijde van zijn gezin zou hij die
beminnelijkheid niet kunnen verwachten.
De verhouding tussen vader en zoon, de
kroonprins met prinses Anna Paulowna.
waren allesbehalve hartelijk, terwijl
prinses Marianne, zijn meestgeliefde
dochter, was getrouwd met een Pruisisch
officier en daardoor de meeste tijd van
het jaar in het buitenland vertoefde.
Om nog enige herinnering aan zijn ge
storven gemalin te bewaren, handhaafde
Willem I de hofdienst, die haar door
de jaren heen trouw was gebleven. Door
de voorzetting van de zelfde hofdienst
die Wilhelmina had gehad, kwam het
conffictenballetje met betrekking tot het
voorgenomen huwelijk aan het rollen.
Willem I begon hoe langer höe meer
belangstelling te koesteren voor Hen
riette die als eerste hofdame bij Wilhel
mina in dienst was geweest.
EIKENLAAN 1 - SOEST - TELEF. 4685
De tweede hofdame Von der Goltz werd
bijzonder jaloers omdat Willem I Jettie
verkoos boven haar. Doch Willem I
stoorde zich niet aan haar vermaningen
en aan die van de regering. Openlijk
bekende hij zijn genegenheid tot Hen
riette.
Hard tegen hard.
Dit veroorzaakte een binnenlandse dei
ning die zijn weerga niet kent.
Mej. Von der Goltz was een der meest
fervente aanstichters van het tumult om
de personen van Henriette en Willem I.
Bovendien speelden toendertijd nog twee
belangrijke factoren een grote rol. Hen
riette was van huis uit Belgische en
bovendien rooms. De ironie en contrast
werden in deze ene vrouwspersoon op
zo'n bijzondere wijze gedemonstreerd, dat
het bijna niet anders kon, of er moest
herrie van komen.
En deze kwam. Onder aanvoering van
mej. Von der Goltz en verschillende
hooggeplaatste persoonlijkheden begon de
anti-huwelijkscampagne.
Het heette ongehoord, dat een Neder
landse vorst, die sinds 1830 met de Bel
gen een verbitterde strijd had gevoerd,
niet alleen op papier, maar ook op het
slagveld, uitgerekend met de vrouw uit
het vijandelijke kamp zou kunnen trou
wen. Daar kwam nog bij dat deze vrouw
katholiek was.
De niet-katholieken leefden In die tijd
ln een soort angstpsychose. De katho
lieken begonnen hoe langer hoe meer on
der de druk van de calvinisten uit te
komen, bovendien waren zij in de meer
derheid, praktisch de helft van de be
volking was r.k.
De conservatieven waren doodsbenauwd
dat wanneer de koning met een roomse
zou trouwen, de jarenlange voorrechten
die zij hadden genoten, langzaam maar
zeker ook aan de katholieken zouden
worden toegekend.
Uitstel.
Henriette d'Oultremont, de schakel waar
om alles draaide had genoeg van al deze
niet gegronde kritiek op haar en op de
man die eens een belofte aan haar had
gedaan. Zij pakte haar koffers en ver
trok spoorslags naar Italië. Doch dit
vertrek van „Jetje Dondermond" maakte
geen enkele indruk op het Nederlandse
volk. De protesten en vermaningen te
gen het voorgenomen huwelijk hielden
aan.
Prinses Marianne trachtte haar vader te
overreden. De koning bleef echter kop
pig. Hij zou zijn belofte toch niet kun
nen breken Een hevige innerlijke strijd
ontbrandde in zijn geest. Henriette maak
te het in zekere zin nog moeilijker voor
hem een definitieve beslissing te nemen.
Zij ontsloeg hem zelfs van de belofte
welke hij haar had gedaan.
Inmiddels werd Willem's positie ln de
Staten-Generaal steeds moeilijker. Van
alle kanten ondervond hij tegenwerking
en afkeuring- Tenslotte moest hij wel
zwichten, wilde hij zijn troon niet in
gevaar brengen.
Op 24 maart 1840 liet hij openlijk af
kondigen, dat hij van een huwelijk met
Henriette afzag. Hij deed het echter
slechts om zijn staatkundige onafhanke
lijkheid te redden, in zijn hart wilde hij
niets liever dan met Henriette verder
leven.
De vergeten gemalin van Willem I,
Henriette d'Oultremont de Wégimont.
Ook het publiek merkte aan alles dat
hij het met zo'n tegenzin deed, dat deze
in wezen belangrijke beslissing van de
koning niet meer in staat was het wan
trouwen dat er tussen vorst en regering
bleek gerezen, weg te werken De publieke
opinie bleef verontrust.
In macht beknot.
Maar er was méér dat de souvereine
vorst niet zinde. Er werd getornd aan
zijn macht. Een ontwerp van een grond
wetswijziging wilde van ons land een
constitutionele monarchie maken. De de
batten over de ministeriële verantwoor
delijkheid namen 2 maanden in beslag
en op 4 juni kwam de wet er toch door.
Hij zou op 6 oktober in werking treden.
Toen de wet tegen 's konings wil werd
aangenomen, viel tenslotte de grote be
slissing. Hij had al geruime tijd aan ab
dicatie gedacht en ook het volk wist
dit. Op 7 oktober, een dag nadat de
wet over de ministeriële verantwoorde
lijkheid van kracht werd, deed Willem I
afstand van de troon, ten gunste van
zijn zoon Willem H.
Hij bleef-tot het einde van het jaar nog
in Holland, omdat hij vooral de schijn
niet wilde wekken, zijn volk, waarover
hij zolang had geregeerd, te ontvluchten.
Daarna vertrok hij naar Berlijn waar
hij op 17 februari 1841 zonder enig ver
toon in het huwelijk trad met gravin
Henriette d'Oultremont, die voortaan de
titel van gravin Van Nassau zou dragen;
Slechts drie jaar proefde Willem I het
geluk van een huwelijk met deze fel
omstreden vrouw, voor wie hij zijn troon
had opgeofferd.
Z M. overleed op 12 december 1843 in
Berlijn. De gravin van Nassau overleefde
hem nog vele jaren totdat zij ln alle
eenzaamheid op 26 oktober 1864 't he
den voor het eeuwige verwisselde.
(WEGENVERKEERSWET).
Het is verboden zich op een weg zodanig te gedragen, dat de vrijheid van het
verkeer zonder noodzaak wordt belemmerd of de veiligheid op de weg ln gevaar
wordt gebracht of redelijkerwijze is aan te nemen, dat de veiligheid op de
weg ln gevaar kan worden gebracht.
Alweer een ongeluk dat voorkomen had
kunnen worden Dit was de eerste reactie
bij het zien van het droevig resultaat
van de inhaalmanoeuvre zaterdag j.1. bij
het Soester Hoogt.
In de Soester Courant zag U hiervan
een afbeelding en hierboven het restant
van wat eens een Mercedes was.
Zoals waarschijnlijk bekend, gaat de be
kende radiospreker Bert Garthoff as.
zondagmorgen in de rubriek „WEER OF
GEEN WEER" op de hem gemoedelijke
wijze de uitslag vertellen van de rijproef
die hij aflegde bij de heer Cremer van
de A.N.W.B r
Ongetwijfeld zal deze hem op verschil
lende rijfouten betrappen. Beslist zeer
leerzaam en interessant om naar te luis
teren.
Zoals nog veel te weinig bekend is, stelt
Foto Swager.
de A.N.W B iedere automobilist in de
gelegenheid deze rijtest, voor hen die
reeds jaren in het bezit zijn van een rij
bewijs, af te leggen.
Hierbij wordt de wijze van rijden be
keken, de gemaakte verkeersfouten na
gegaan en na afloop van de proef aan
de hand van niet minder dan 130 be
oordelingspunten een uitvoerig rapport
opgemaakt en met de candidaat bespro
ken.
De duur van de rijproef is 2 uren en
wordt in de eigen auto langs een voor
af besproken route gemaakt.
Om U de reis naar de Randstad Hol
land te besparen kan deze test ook in
het centrum van het land worden af
genomen De beoordeling geschiedt dan
door
VAN DE SOESTER COURANT
VAN VRIJDAG 23 OKTOBER 1964
GALLENKAMP PELSWEG 14
SOEST
TELEFOON 02955-3823
Gistermorgen is er een eind gekomen
aan de verkeerslessen die gedurende een
maand op het terrein achter het .V.V.V.-
kantoor gegeven zijn.
Tot beslut werd eerst een kleine ver-
keerscompetitie gehouden. Hieraan na
men 20 kinderen uit de 20 hoogste klas
sen van de Soester lagere scholen deel.
De meisjes en jongens die deelnemen
hadden tijdens de cursus't beste resultaat
ten behaald. Ria Tolman van de St. Jo-
sephschool won de eerste prijs en Eddy
v d. Hoef van de Beetzlaanschol werd
tweede.
Hoofdinspecteur H. G. Scholtmeijer, de
waarnemend korpschef, verwelkomde de
genodigden die dit afscheid van de reeks
cursussen bijwoonden.
Onder hen de burgemeester, hoofden van
scholen, afgevaardigden van het Verbond
van Veilig Verkeer te Hilversum en van
de afdeling Soest van de Vereniging
voor Veilig Verkeer en enige leden van
het politiekorps.
De burgemeester sprak de 20 meisjes en
jongens toe. Hij noemde hen de ver-
keersbollebozen van Soest. De burge
meester had het prettig gevonden dat
hij de hele dag het geluid van de ver
keerseursus in zijn kamer op het gemeen
tehuis had kunnen horen, want ver-
keersonderwijs voorziet in een grote be
hoefte. Hij raadde de kinderen aan dat
gene wat zij tijdens prettige lessen ge
leerd hadden in de praktijk toe te pas
sen en de verkeersregels na te leven. Hij
gaf Ria en Eddy een veilig verkeers-
speld en de heren R. Dekker en W. Has
selaar, die de instructie verzorgden een
standaardje met de inscriptie „Dank voor-
verkeerseursus lagere scholen gemeente
Soest, 22.9-21.10 1964".
Burgemeester en wethouders van Soest
brengen, overeenkomstig het bepaalde in
artikel 9, üd 1, sub b, der Hinderwet, ter
algemene kennis, dat ter gemeente-se
cretarie van Soest ter inzage zijn gelegd
verzoeken met bijlagen van:
a. Lincoln Engineering International
N.V., Kostverlorenweg 5b, te Soestdijk,
om vergunning tot het oprichten, in wer
king brengen en in werking houden van
een inrichting voor het construeren van
doorsmeerapparatuur in het perceel
Kostverlorenweg 5b, kadastraal bekend
gemeente Soest, sectie G, nr. 4907-4908.
b. Automobiel Maatschappij N.V. Speek,
Amersfoortsestraat 22 te Soesterberg, om
vergunning tot het oprichten, in werking
brengen en in werking houden van een
benzine-installatie, in het percel Richel-
leweg, kadastraal bekend gemeente Soest,
sectie E, nr. 1831 en 2264 ged.
c. Ned. Fotografische Industrie „Dalco"
N.V., De Beaufortlaan 28, Soestduinen,
om een nieuwe, de gehele inrichting om
vattende, vergunning voor het oprichten
in werking brengen en in werking hou
den van een fabriek voor fotografische
produkten, in het perceel De Beaufort
laan 28, kadastraal bekend gemeente
Soest, sectie D, nr. 2975.
d. G. G. J. Alblas, Van Weedestraat 84,
Soestdijk, om vergunning tot het uit
breiden en wijzigen van een garagebe
drijf en reparatie-inrichting, in het per
ceel Van Weedestraat 84, kadastraal be
kend gemeente Soest, sectie A, nr. 2860.
Gedurende tien dagen na dagtekening
van deze bekendmaking bestaat voor
een ieder de gelegenheid schriftelijk be
zwaren tegen het verlenen dezer ver
gunningen in te brengen bij het gemeen
tebestuur.
Bovendien zullen op dinsdag, 10 novem
ber a.s., des voormiddags, resp. te 10.00,
10.30, 11.00 en 11.30 uur, in het gemeen
tehuis openbare zittingen worden gehou
den, alwaar mondeling bezwaren tegen
deze inwilliging van deze verzoeken kun
nen worden ingebracht.
Een ieder kan ter gemeentesecretarie
kennis nemen van de terzake ingekomen
stukken.
Soest, 23 oktober 1964.
Op dinsdag 21 oktober treedt het Cara-
ibische Orkest Guyana op in de zaal
van gebouw Credo aan de Julianalaan
voor de leden van het Departement Soest
van de Maatschappij tto Nut van 't Al
gemeen. Zij zullen Surinaamse muziek
brengen. Oerwoudnummers met sterk
ritme, stadsmuziek, waarbij het ritme
minder overheerst en de muziek zal in
geleid worden door dr G. D. van Wen-
gen, musicoloog aan het museum voor
volkenkunde te Leiden.
As je 't ming vraogt
dan mok zeige dak blie
-bin da wullie veurtaon
mit nie veul sente bar
veul bie de Staotslo-
terie kenne winne, net
as biede de poel.
Ikke doe al weet ik
hoe laang an de
Staotsloterie met en ok
an de poel, maor win
ne homaor. Knelis wint nooit niks en
Kneliao ok niet, maor dat zeige duu-
zende minse en die winne dan ineens 'n
ton. Ikke zit noeng maor te wachte tot
ikke die ton win, maor da kon wel us
heul laang duure.
Ikke ken nie snappe waorom in ongs
laand alles zo meraokels laang mot duure
veur 't 'n bietje veur mekaor komp. Die
regeering van ongs het 't heul nie op de
Staotsloterie en op poels en op gokke.
Da motte ze eiges weete, maor as ikke
wil gokke dan mok daor nie veur over de
grenze motte waor 't allegaor veul ge
makkelijker gaot omdat de manne van
die buutelaandse regeering d'reige nie
bemeuje mit die dinge. Da mos hier ok
zo weeze, maor da ken nog heul laang
duure. Maor veurlopig kenne wullie goe-
jekoper bie de staotsloterie gokke en das
al heul wat weerd.
Ajje vedaog of marrege van ming gin
stukkie meer in de kraant ziet dan mojje
maor denke ,hao, die Knelis heit veul
geld ewonne. 't Ken netuurlek ok dak int
ziekenhuus leig mit 'n gebroke been,
maor mag ik 't effe houwe op die ton
winne. Da hek ming veul beeter.
100 stuks f6,
SPECIALIST
OP FOTO- EN FILMGEBIED
Burg. Grothestraat 45 - Telefoon 3917
Van heden tot en met zondag draait in
het City-theater de film „Het Rendez-
vous in de nacht", waarin twee dochters
van een keihard zakenman blijk geven
het niet zo nauw te nemen met het fat
soen .John Kellerman denkt dat hij zijn
dochters net zo vastberaden leidt als zijn
zaken, maar ze worden in nare affaires
betrokken' en zelfs bij een moord, ge
pleegd op een jongeman die met foto's
chantage pleegt. Na de moord komen de
niet vermoede geheimen van 'n rijk maar
gedegenereerd geslacht aan het licht.
„Een hel op zee" draait zondagmiddag.
Het is de geschiedenis van een vliegdek-
schip dat driemaal verloren werd ge
acht. Een spannend verhaal van mannen
in nood, van een huizenhoog schip waar
op ze zich bevinden en dat brandt als
een vulkaan. Men krijgt oorlogsopnamen
te zien van adembenemende realiteit.
Het schip wordt aangevallen door Japan-
KERKSTRAAT 3-5 - TELEFOON 2030
C O
De afdeling Soest van de Nederlandse
Reisvereniging heeft in het City-theater
de eerste bijeenkomst van het seizoen
gehouden. Voorzitter J. Raven, die anders
de bijeenkomst altijd inleidt, kon dit we
gens ziekte thans niet doen.
Er werd in woord en beeld een bezoek
aan Majorca, Londen en Parijs gebracht
en de wintersportfilm „Sneeuw, zon en
winterplezier" werd gedraaid. Men zag
hoogtepunten uit het bestaan van de
N.R.V. en tenslotte werd een prachtige
kleurenfilm gedraaid die de titel Taunus
had. Bijzondere aandacht kreeg Saltz-
burg en omgeving.
De gemeenschap Soest-Baarn van het
Humanistisch Verbond viert zaterdag
avond 24 oktober het vijftienjarig be
staan in gebouw De Rang. De heer Th.
W. Polet, organisatie-secretaris van het
verbond zal de feestrede houden. De
heer W. Brinkman uit Utrecht zal enige
films draaien en mej. Papenhuyzen
brengt Turkse volksdansen en volkslie
deren. De avond wordt besloten met een
gezellig samenzijn.
De vrouwengroep van de Nederlandse
Katholieke Arbeidersbeweging, de K.A.V.-
Soest houdt maandagavond in het St.
Josephgebouw e enbijeenkomst. Dan zal
voorlichting gegeven worden over vloer
bedekking.
ners, die melden dat het tot zinken ge
bracht is. Dat is echter helemaal niet
het geval. Het wordt opnieuw aange
vallen en de strijd van de bemanning
om het leven te behouden is zwaar. Toch
komt het zwaargehavende schip thuis.
Daar wacht muziek en een erewacht.
„Zonde en misdaad" draait van maandag
tot en met woensdag. Men krijgt prak
tijken van gangsters te zien. Zij smok
kelen verdovende middelen en bevechten
elkaar op leven en dood. Tenslotte raken
twee benden slaags in een bos en zij
decimeren elkaar.
In de donderdagcyclus „Porto Fmo, pa
radijs der liefde". De geschiedenis speelt
zich af in een mondaine badplaats waar
avonturiers en geraffineerde vrouwen
hun strikken uitzetten.
Voor bet auto- en of scooterrijbewijs
slaagden de dames M. de Beer, M. Roest,
J Kok, A. Hartman, A. van Deutekom,
C. Persoon, G. Rademaker, W. v. Lune-
schlorf, M. A. Pasman en T. Geval en
de heren J. J. v. d. Steen, R. Hoksbergen,
A. Hartman, J. v. Houten, J. Last, H.
Onderdelinden, J. v. Diermen, J. Kuyer,
A v. d. Kamp, J. Zwiers, J. Hilborst,
G. Bezaan, P. v. Wermeskerken, C. Hil-
horst, L. v. d. Kamp, G. C. Reyerse, R.
Veldhuizen, L. v. Rijswijk, S. v. d. Scha
lie, H. Kok, P. Kareisen, J. v. d. Weert,
W. v. d. Breemer, J. v. Rissum, B. de
Bruin, Th. Groenestein, H. Andeweg, G.
Bouma, M. Kuyer, G. Schimmel, J. Hil-
horst en J. Lankreyer.
Zij kregen hun opleiding bij Auto- en
Scooterrijschool Van Buuren, Eikenlaan
1, Soest.
k
