K^Dampo
Pu rol
S.S. sleurde 4 man over onze grens
DOÓRSMEREN
Klaar terwijl U wacht
GARAGE BOSBOOM
PLASTIC
DIARAAMPJES
Meningen van lezers.
DERDE BLAD
GARAGE STAM
Voor al uw rijbewijzen
„VAN BEUREN"
De avonturen van Gertjan en Maartje.
F^fïï'ïifl
9 november 1939
Het incident te Venlo leverde Hitier het motief om
Nederland aan te vallen
BEVEROL
SMEERSTATION
Schoonheidscommissie
Opbrengst collecte
Het Eng-tracé
sSport-agenda
Hockeyprogramma
Renault dealer
S.E.C.-Hercules
Auto- en Scooterrijschool
ATTENTIE
Als eerste kennismaking
GRATIS
Voetbalprogramma
Jeugdvoetbal
Bridge-uitslagen
Korfbalprogramma
Soester Zakenkring
In de late middag van 9 november 1939
werd een auto met vier inzittenden even
ten oosten van Venlo door de Nederland
se grensbewakingstroepen aangehouden.
Een der inzittenden legitimeerde zich als
luitenant Klop, officier van de Neder
landse militaire inlichtingendienst. De
wacht verzocht hem zich bij de wacht
commandant te melden, aangezien hij
opdracht had geen auto's door te laten.
De officier voldeed aan dit verzoek. De
wachtcommandant verleende hem toe
stemming om door te rijden en zo reed
de wagen langzaam het gebied tussen de
Nederlandse en Duitse grens binnen.
Voor café „Backus" werd gestopt. Op de
waranda stond een man, die blijkbaar
op de inzittenden van de auto wachtte.
Hij maakte een soort begroetingsgebaar.
Toen brak de hel los.
Flagrante schending.
Van Duits gebied vlakbij, waar de slag
boom reeds was omhoog gehaald, kwam
een open auto aanracen vol met SS-sol-
daten, de wapens in de handen. Twee
man bediende een zwaar machinegeweer
dat salvo's over de hoofden van de be
laagden afvuurde. Mannen van de ar
beidsdienst, die langs de weg aan het
werk waren, wierpen de spaden neer en
snelden toe. De vier inzittenden van de
auto werden omsingeld en bedreigd.
Luitenant Klop zag nog een opening en
Ook het verhoren van de gevangenen
met betrekking tot de in Duitsland wer
kende Britse agenten leverde geen re
sultaat op en zo was eigenlijk de aan
vankelijke verliezende partij toch win
naar geworden.
Het eerste contact.
Het begon allemaal met een in Neder
land wonende Duitse emigrant dr. Franz
Fischer, die naar zijn zeggen om poli
tieke redenen uit Duitsland had moeten
vluchten. Fischer was in contact geko
men met dr. Spiecker, gewezen perschef
der Rijkskanselarij, die vluchtte voor
het Hitlerbewind en daarna in het bui
tenland het verzet tegen de nazi-regering
organiseerde.
Via Spiecker kwam Fischer in relatie
met kapitein Payne Best van de Britse
inlichtingendienst. Fischer deelde hem
mede, dat hij in contact stond met or
ganisaties in Duitsland, die meenden dat
voortzetting van de juist begonnen oorlog
Duitslands ondergang zou betekenen en
die bereid waren met de Engelsen over
vrede te onderhandelen Vele leden van
Hier gebeurde het onder de rook van het zo dicht
bevolkte Venlo, bij café Backus, een aanlokkelijk Nederlands
restaurant in het niemandsland.
enkele schoten uit zijn pistool afvurend
vluchtte hij naar de Nederlandse slag
boom. Maar voor hij die kon bereiken
stortte hij door kogels getroffen neer.
Enkele SS'ers grepen hem, gooiden hem
in de overvalwagen, waar inmiddels ook
de andere drie in geduwd waren, en weg
snorde de auto over de Duitse grens.
Het hele incident speelde zich in luttele
minuten af en hiermede waren de duit-
sers in hun opzet geslaagd. Zij hadden
majoor Stevens en kapitein Best, twee of
ficieren van de Britse geheime dienst
in Nederland, alsmede de Nederlandse
inlichtingenofficier Klop en de chauffeur
Jam Lemmens ontvoerd en zo kreeg Hit-
Ier een mogelijkheid Nederland van
schending der neutraliteit te beschuldi
gen.
Dit argument speelde o.a. een rol in het
ultimatum dat Nederland op 10 mei 1940
werd overhandigd en dat vooraf ging aan
de Duitse inval in ons land.
Geen langdurige wachttijd daar er twee
smeerbruggen ten dienste staan.
Vakkundig personeel.
Eerste klas smeermiddelen.
BIRKSTRAAT 105 - SOEST - TEL. 3250
Wat waren de achtergronden
Het bleek de slotakte van een tot in alle
details nauwkeurig uitgewerkt plan van
de Nazi's dat drie doeleinden nastreefde.
Ten eerste te bewijzen, dat de Engelse
geheime dienst de hand had gehad in de
aanslag op Hitier op 8 november 1939
in de Bürgerbraukeller te München, ten
tweede door het verhoor van de 2 ont
voerde belangrijke Engelse agenten in
Duitsland en ten derde een bewijs te
hebben van de medewerking van Neder
land aan het werk van de Engelse ge
heime dienst, waardoor de reeds lang
beraamde aanval op Nederland gerecht
vaardigd zou kunnen worden.
In wezen is het gehele plan der Nazi
in duigen gevallen. Door het sneuvelen
van luitenant Klop konden zij deze geen
belastende verklaringen afpersen, die zou
den moeten bewijzen dat Nederland niet
neutraal was.
Handtekening vervalst.
Geen nood, de Gestapo stond voor niets
en dus werden er na de dood van luite
nant Klop rustig valse verklaringen op
gemaakt, die de luitenant zou hebben af
gelegd en de ondertekingen werd ver
zorgd door een geroutineerde vervalser,
die zich had kunnen oefenen aan de
hand van de handtekening van Klop, die
op papieren stond die hij in zijn por
tefeuille droeg.
Door de standvastige houding van de
beide Britse officieren, die zich niet lie
ten verleiden onwaarheden te vertellen,
miste Reichführer-SS Himmler het gro
te spektakelspel dat hij voornemens was
op te zetten met twee gevangen Engel
sen, met als beschuldiging het aandeel
van de Secret Service in de aanslag te
Mjünchen.
deze organisaties zouden hoge Duitse of
ficieren zijn.
Aangezien Payne Best hier wel iets meer
van wilde weten, droeg hij Fischer op een
ontmoeting met representanten van deze
groep te organiseren.
Naar Venlo.
In september 1939 vond de eerste ont
moeting tussen kapitein Best en een ze
kere majoor van de Luftwaffe Travaglio,
zich noemende majoor dr. Solms, te
Venlo plaats. Na de oorlog bleek uit ver
horen, dat deze majoor Travaglio sinds
1935 reeds werkzaam was bij de Duitse
contraspionagedienst.
Best wilde echter voor vredesbesprekin
gen contact hebben met leidende figuren
van de z.g. anti-nazi organisaties in
Duitsland, dus drong hij aan op zo'n
onderhoud.
Verschillende nieuwe ontmoetingen volg
den, doch steeds liet „de generaal" om
de een of andere reden verstek gaan.
Aangezien Best het een belangrijke zaak
vond die hij onderhanden had, riep hij
de hulp in van majoor Stevens, eveneens
van de Engelse inlichtingendienst, evenals
Best gedetacheerd in Den Haag.
De rol van Nederland.
Gezien de strenge grensbewaking (Ne
derland had gemobiliseerd) was het moei
lijk de Duitsers onopvallend in het
grensgebied te ontmoeten en dus werd
de medewerking in deze zaak gevraagd
van generaal Van Oorschot, hoofd van
de Nederlandse militaire inlichtingen
dienst. Zij deelden de generaal mede
met belangrijke Duitsers te willen praten
over de mogelijkheid om tot vredesonder
handelingen te komen. Daarbij zou een
Duitse generaal Von Wietersheim betrok
ken zijn.
Generaal Van Oorschot weigerde hen
•Jaissez-passer" te geven, maar verklaar
de zich bereid één van zijn officieren
mee te geven, teneinde hen in staat te
stellen de Duitsers in de grenszone te
ontmoeten. Als voorwaarde stelde gene
raal Van Oorschot echter, dat de Neder
landse officier bij de besprekingen te
genwoordig moest blijven.
Het onderhoud dat nu te Dinxperloo zou
plaatsvinden, leverde weer geen succes
op. Inplaats van „de generaal", kwamen
er twee Duitse officieren, een kapitein en
een luitenant. De bespreking werd in
Arnhem voortgezet. En weer werd be
loofd, dat „de generaal" de volgende
maal zou komen.
Hitier als gevangene....
Die volgende maal was de bijeenkomst in
Den Haag ten huize van kapitein Best.
Hier verschenen drie Duitse officieren en
weer niet de lang verbeide „generaal".
De drie Duitsers noemden zich luitenant
Grosch, kolonel Martini en majoor
Schemmel.
Deze keer kwamen de heren met reële
voorstellen. De „ontevredenen" zouden
Hitier gevangen willen nemen en hem
er toe brengen te gelasten, dat een junta
van officieren de regering zou reorgani
seren en vredesonderhandelingen zou
openen.
Als voorwaarde zou majoor Schemmel ge
steld hebben, dat zij eerst van Engeland
en Frankrijk wilden weten of deze bereid
waren Duitsland een rechtvaardige en
eervolle vrede toe te zeggen.
Op de noodlottige 9de november zouden
de Engelsen hieromtrent uitsluitsel bren
gen en vermoedelijk hadden de Nazi's ge
hoopt, dat de Engelsen in het bezit van
de betrokken papieren zouden zijn, die
natuurlijk, top-geheim, mischien compro
mitterende tekstdelen zouden kunnen be-
100 stuks 5 f 6,
SPECIALIST
OP FOTO- EN FILMGEBIED
Burg. Grothestraat 45 - Telefoon 3911
vatten. Londen was echter zo verstandig
geweest niets zwart op wit te geven en
de Engelsen kwamen in Venlo met niets
meer dan een mondelinge toezegging
van de mogelijkheid. Dat is waarschijn
lijk een ernstige streep door de rekening
van de Duitsers geweest.
Wie waren het?
Op die 9de november speelde het gehele
drama zich in slechts enkele minuten af.
De man op de waranda van cafe „Bac
kus" was de Duitse onderhandelaar
Schemmel, later geïdentificeerd als ma
joor Schellenberg, die evenals Grosch
(Christensen) en Martini (Chrinis) func
tionarissen waren van het Reichssicher-
heitshauptambt. De Engelsen waren dus
het slachtoffer geworden van zogenaamde
provocateurs, agenten van de Duitse
contraspionagedienst die zich uitgaven als
anti-nazi's.
Welke rol speelde de emigrant dr. Franz
Fischer? Er zijn geen rechtstreekse be
wijzen dat hij een Duits agent was in
Nederland, maar het feit, dat er stukken
zijn gevonden, die aantonen, dat reke
ningen van een verblijf in Berlijn door
de S.D. zijn betaald, geven wel te den
ken.
Majoor Stevens, kapitein Best en de
chauffeur Jan Lemmens hebben het Ven-
lo-incident met vijf en een half jaar con
centratiekamp moeten betalen, terwijl
luitenant Klop er het leven bij verloor.
Zo werd een betrekkelijk klein incident,
waarover in 1939 een waas van geheim
zinnigheid hing en waarover toen nooit
de ware toedracht kan worden gepu
bliceerd, een uiterst belangrijke gebeur
tenis, waarmee Hitier zijn aanval op
Nederland kon motiveren.
De heer F. Eschauzier te Bussum zal op
1 januari periodiek aftreden als lid van
de schoonheidscommissie. De heer H. van
Putten uit Bussum zal zijn plaats inne
men.
Voor het benoemen van een plaatsver
vangend lid van deze commissie heeft
het college van B. en W. de raad de vol
gende voordracht aangeboden: 1. F.
Eschauzier, Bussum: 2. KI. v. d. Berg,
Naarden.
De onlangs gehouden collecte voor het
Humanistisch Thuisfront heeft f 797,72
opgebracht.
Met alle respect voor het werk dat B. en
W. door het ingenieursbureau hebben la
ten verzetten in verband met het „Eng-
tracé", geloof ik niet dat we er zo erg
gelukkig mee hoeven te wezen, want
zonder enige twijfel wordt onze gemeen
te er door in twee stukken gesneden:
„Soest-Zuid van de snelweg" en „Soest-
Noord van de snelweg." En daar zullen
geen op- of afritten, tunnels of lucht
bruggen iets aan kunnen veranderen,
hoe kunstig al die dingen ook op zich
zelf mogen zijn.
Ik begrijp eigenlijk niet best dat, waar
iedere gemeente, waar ook ter wereld,
er opuit is autosnelwegen buiten de be
bouwde kommen te houden, wij het geval
- huid
smetteloos- zuiver
uitgerekend midden door de gemeente ha
len tenkoste van nogal het een en ander.
Dat het economisch belang of, zoals het
in de Soester Courant van vrijdag heette,
het levensbelang van Soest met deze weg
gemoeid is, geloof ik eenvoudig niet.
Bewijzen voor mijn ongeloof liggen er
in Europa te over, waar de snelwegen
buiten de bebouwde kommen werden ge
houden, doch waar werd gezorgd voor
goede toe- en afvoerwegen.
Ik geloof dat onze gemeente meer gehaat
zal zijn met verbetering (verbreding)
van de bestaande wegen en we er voor
zorgen dat de wegen die aansluiting op
de nieuwe weg „om de Noord" gaan ge
ven, veelvoudig en ruim van opzet zijn.
Dat de meest logische oplossing „om de
Noord" ligt, kan m.i. iedereen zien die
een plattegrond van Soest en omgeving
voor zich neemt.
Met een weg „om de Noord" zou ook het
nogal breed uitgesponnen geval met de
Koninklijke stallen en het drukke verkeer
voor het Paleis zijn opgelost, al zal na
tuurlijk een zekere drukte door mensen
die het Paleis willen zien, blijven be
staan.
En die stallen (garages) aan de overkant
van de hoofdweg: Zou het niet gemakke
lijker zijn dat die naast het paleis in het
bos kwamen te staan? Niets prettiger
dan een garage naast je huis.
En ruimte is daar wel, dacht ik.
H. O.
VAN DE SOESTHR COURANT
VAN VRIJDAG 6 NOVEMBER 1964
Heren 1-H.I.C. 1, 2 uur.
Heren 2-S.C.H.C. 6, 12.15 uur.
Dames 1-S.C.H.C. 2, 11 uur.
Dames 2-V.V.V 12.15 uur.
Heren 3-Laren 7, 11 uur.
Dames 3-Kameleon 5. 11 uur.
Amersfoort-veteranen-Soest-veteranen,
2 uur.
Laren 9-Heren 4. 11 uur.
Kampong 12-Heren 5, 1.30 uur.
Het herenteam komt in de volgende op
stelling uit: doel P. v. Hofwegen: ach
ter W. van Es en E. Hinderdael, midden
B. Vriens, D. Stroband en N. van Za-
delhoff: voor P. van Hofwegen, H. van
Es, H. Evenhuis, A. Bolhuis en Ft. Col-
lard.
Renault R 8 van f 5595,af
Renault Dauphine van f 4600,af
Renault R 4 van 1 3995,af.
Nieuwerhoekpletn 1 - Soestdijk
Telefoon 2850
Na de 0-3 nederlaag die S.E.C afgelo
pen zondag tegen L.V.V. leed staat de
groen-witten zondag in eigen huis op
nieuw een zeer moeilijke wedstrijd te
wachten.
Leider Hercules uit Utrecht komt op be
zoek. Dit team vergaarde 10 punten uit
7 wedstrijden. Als S.E.C. de aansluiting
met de kop niet wil missen dan zal
zondag in ieder geval gewonnen moeten
worden. Dit zal niet zo eenvoudig zijn,
want de Herculanen hebben een zeer
snelle voorhoede, die per wedstrijd goed
is voor gemiddeld 2 doelpunten, terwijl de
achterhoede in de 7 gespeelde wedstrij
den slechts achtmaal behoefde te capitu
leren. Bij een eventuele overwinning
van S.E.C. is de strijd om de kopplaatsen
weer volkomen open.
De stand in de derde klasse D luidt:
Hercules 7 10 C.D.N. 7 8
L.V.V. 7 9 S.E.C. 7 7
Holland 7 9 Victoria 7 6
Zeist 7 9 Vriendenschaar 7 4
Veenendaal 7 9 V.V.IJ. 7 3
Saestum 7 8 J.S.V. 7 2
naar
Eikenlaan 1 - Telefoon 4685
Soest
Onze wagens zijn all-risk verzekerd.
EéN RIJLES (60 min.) a_IM
EéN THEORIELES (120 min)
De seniorenteams van de Soester voet
balverenigingen spelen zaterdag en zon
dag de volgende wedstrijden
Zondag
S.E.C. 1-Hercules 1, 2.30 uur.
S.E.C. 2-Vriendenschaar 2, 12 uur.
E.M.M. 1-B D.C 1, 2.30 uur.
K.V.V.A. 3-S.E.C. 3, 12 uur.
BD.C. 4-Amersfoortse Boys 3, 2.30 uur.
B.D C 5-Odi '58 2, 12 uur.
S E.C. 4-Amsvorde 4. 12 uur.
B.D.C. 7-B.D.C. 8, 12 uur.
Zaterdag
Hees 1-S.V.M. Boys 1, 3,15 uur.
Hees 2-V.V.Z. 2, 1.15 uur.
Hees 3-V.V J. 4. 1.15 uur.
V.V.Z. 3-Cobu Boys 3, 3.15 uur.
Zaterdag worden de volgende jeugdwed
strijden gespeeld:
S.E.C. C-H.V.C. H, 3.45 uur.
S.E.C. b-H.V.C. c, 3.45 uur.
S.E.C. c-B D.C. ee, 2.45 uur.
B.D.C. A-S.E.C. A, 2.45 uur.
B D.C. C-Scherpenzeel A, 3.45 uur.
B.D.C. E-B.D.C. D, 3.45 uur.
B.D.C. f-Amsvorde d, 2.45 uur.
H.V.C. b-B.D.C. b, 3.45 uur.
Achterveld a-B.D.C. c, 3.45 uur.
BD.C. 1-Quick 1, (pupillen), 1.45 uur.
B.D.C. 3-Hoevelaken 1, (pupillen), 1.45 u.
Nadat Maartje er zich van overtuigd had,
dat Nascar niet wakker kon worden,
sprak ze: „Jongens, nu moeten we hele
maal ijverig gaan zoeken naar de sleutel.
Wie hem vindt mag zaterdag bij ons
thuis pannekoeken met stroop komen
eten. Die bakt moeder altijd zo heerlijk".
Dat lieten ze zich geen twee keer zeggen
en vooral Wiekebol en Barend sloofden
zich verschrikkelijk uit. „Pannekoeken
met stroop," mompelde Barend, terwijl
hij bovenop de kast graaide. „Pannekoe
ken met stroop," zuchtte Wiekebol, ter
wij hij tastend in alle hoeken kroop. De
hele kamer werd overhoop gehaald en
geen enkel hoekje of plaatsje werd ver
geten. Kokkie had zich onder de tafel
gewrongen en Gertjan haalde de schilde
rijen van de muur, maar helaas, nergens
vonden ze ook maar een spoor van de
sleutel. Hoe ze ook zochten en waar ze
ook keken, ze vonden niets. Wiekebol
liet de moed al weer zakken en jammer
de: „O, o, nu moet Wiekebol altijd bij
Nascar blijven. Nooit zal Wiekebol meer
pannekoeken met stroop kunnen eten."
Onderwijl snurkte Nascar gestadig. O, als
hij toch eens wist wat zich allemaal om
hem heen afspeelde.
Ga naqrSP'JKER
TEL. 29 8 2
50E5TERBERG5E5TR.2 6
Teams van de bridgeclub Ontspanning
na Inspanning speelden de volgende
wedstrijden
Tweed eklase B. O.N.I.
Tweede klasse D
Tweede klasse E
Tweede klasse G
Derde klasse A
Derde klasse B
Derde klasse C
Derde klasse D
Derde klasse C
1-G.B.C. 3 0-6.
O.N.I. 4-Br. Gooiers 5
6-0.
O.N.I. 3-B.C.D.B. 2 6-0.
O.N.I. 2-B.C.D.B. 4 3-3.
O.N.I. 5-G.B.C. 5 6-0.
O.N.I. 6-B.C.N.B. 4 0-6.
O.N.I. 7-Faz.club 1 0-6.
O.N.I. 10-Faz.club 2 0-6.
O.N.I. 8-Naarden 4 0-6.
Derde klasse F O.N.I. 9-Br. Gooiers 6
4-2.
De volgende wedstrijden worden zaterdag
en zondag door teams van de korfbal
vereniging „De Meteoren" gespeeld:
Zaterdag: Meteoren 2-R.D.Z. 3, 3.30 uur.
Zondag: Junioren: Meteoren 1-Tovers 1,
12 uur.
Zwaluwen 4-Meteoren 3, 12 uur.
Meteoren 1-Zwaluwen 3, 12 uur.
De Soester Zakenkring houdt op dinsdag
10 november een ledenvergadering in ho
tel 't Zwaantje te Soesterberg. De aan
vang is 8.15 uur.
