alsiSR
DRU
„Twintig jaar geleden"
een unieke tentoonstelling
watervervuiling
ons welzijn
Toenemende
bedreigt
VOOR MOEDER
KWAK
„De Witte Pompen"
Nieuwe
muziek
instrumenten
Krabbels van Knelis
VOOR MOEDER
KWAK
Uw recorder staat klaar
bij „De Gouden Snaar"!
vlÉÊÊÊÊam
39.95
Auto- en Scooterrijschool
De „Moeder der bejaarden"
koninklijk onderscheiden
vuermte
'Q
GASCONVECTOR °Q
Grote watergebieden door vervuiling aangetast.
Lenssen+de Wolff
AUTOVERHUUR «■wsirinn N.V.
Opbrengst collecte
Bond van bejaarden
Alleenverkoop van
dames regenmantels
FALC0N
Herenjassen
„Twintig jaren geleden" heet de ten
toonstelling over de bezetting en de
bevrijding, die tot en met zondag
wordt gehouden in het schoolgebouw
Kerkebuurt aan de Middelwijkstraat
72. Velen hebben al een bezoek ge
bracht aan deze unieke expositie, die
in drie lokalen van de school wordt
gehouden.
De tentoongestelde voorwerpen zijn
voor het overgrote deel bijeen ge
bracht door de Soester schooljeugd, die
trouwens toch een werkzaam aandeel
heeft gehad in de herdenking van de
bevrijding. Zij schreef immers ook
het boekje „Jeugd '65", een verzame
ling verhalen, gedichten en tekenin
gen over oorlog en bevrijding.
Ook voor de tentoonstelling over de
jaren 1940-'45 heeft de schooljeugd
zich bijzonder ingespannen. Zij stond
niet alleen haar eigen spulletjes, die
aan de oorlog herinneren, tijdelijk af,
maar ging ook op zoek naar andere
voorwerpen, die in het bezit waren
van oudere familieleden, vrienden en
kennissen. Het resultaat was verras
voorts nog te zien in dit lokaal. Er is
ook veel munitie.
In het tweede, lokaal zijn o.a. onder
gebracht duikerspak, een oude trans
portfiets. gaskleding, dolken uit het
voormalig Nederlands-Indië en een
kar die In de oorlog veel werd gebruikt
om voedsel te halen. Een weinig ste
vig geval met hier en daar een open
plek, teken van verval. Maar het is
een van de dingen, die de ouderen
onder de bezoekers nog eens zal her
inneren aan de tijd, waarin het moei
lijk was om aan voedsel te komen.
Daaraan herinneren ook de noodrant
soenen en de zelfvervaardigde tabak.
In het derde lokaal een overzicht van
de groei van Soest en de opbouw van
de gemeente. Er zijn maquettes en
tekeningen van nog te realiseren pro
jecten. Er zijn ook oude boeken van
uit en kort na de oorlog. Er is ook
een boekenstand van de heer Smit
met tientallen boeken, die verhalen
uit en over de periode 1940-'45 bevat
ten. In dit lokaal zijn ook de kleuren-
en zwart-wit-tekeningen opgehangen,
die de Soester schooljeugd vervaar
digde.
Tijdens het bezoek kan men regelma
tig het A N P-bericht horen, dat de
oorlog aankondigt. Men kan nog eens
luisterende naar de schreeuwende
Duitsers, naar oproeren aan het Ne
derlandse volk om te blijven strijden
en te blijven hopen.
zodat er veel werk te verzetten was.
Toen Nederland was bevrijd, mocht
mevrouw Kruik van de Amerikaanse
autoriteiten de mensen met auto's
naar hun woonplaatsen brengen. Als
grote waardering en dank voor haar
liefdadig en belangeloos verricht werk
kreeg mevrouw Kruik van het Hoofd
Bureau voor Evacueerlngs- en Repa-
trieeringszaken een pentekening van
Anton Pieck en tevens een eervolle ver
melding. Daarin staat: „Nu de tijd
van het beëindigen onzer taak bij de
repatrieeringsdienst is aangebroken,
voel Ik de behoefte mijn hartelijke
dank jegens u uit te spreken voor de
voorbeeldige wijze, waarop u uw werk
zaamheden bij mijn dienst hebt ver
richt en voor de bijzondere medewer
king. die ik steeds bij de uitvoering
der diverse opdrachten van u mocht
ondervinden".
„Bij de U opgelegde taak hebt u ln
elk opzicht steeds de grootst moge
lijke energie en toewijding aan de dag
gelegd, terwijl de behartiging van de
belangen het stempel droegen van
hoogstaande plichtsbetrachting en de
grootste nauwgezetheid."
„Dank zij de ijver, die u heeft bezield,
hebt u zonder twijfel in belangrijke
mate tot het welslagen van het Repa-
trieeringswerk bij gedragen en ver
dient u niet alleen de erkentelijkheid
van mijn Bureau, maar zeer zeker en
vooral van de duizenden gerepatri-
eerden. Als klein blijk van waardering
moge ik u hierbij een plaatwerk aan
bieden. dat ik als souvenir heb laten
vervaardigen, en dat, naar ik hoop, de
herinnering aan de tijd bij de Repa
trieeringsdienst, in het belang van
ons vaderland doorgebracht, steeds
Een voor zichzelf sprekend hoekje van de tentoonstelling
send Een unieke collectie waardevolle
voorwerpen werd bijeengebracht in de
Kerkebuurt-school en daar overzich
telijk uitgestald.
Overigens verdient niet alleen de
schooljeugd alle lof voor haar werk,
ook anderen hebben hun steentje bij
gedragen .Het Veteranenlegioen Ne
derland bijvoorbeeld en het Instituut
voor Oorlogsdokumentatie in Amster
dam. Verder waren er nog vele an
deren, die aan het welslagen van de
tentoonstelling hebben medegewerkt.
PhHlpc 3-ineiheden handmiter. Zeer
harvdig formaat an nieuwe vormgeving.
Onmisbaar in elka
moderne keuken.
Electr. Techn. Installatiebureau
Soesterbergsestraat 51c - Telef. 2379
„Twintig jaren geleden" is een unieke
expositie, die een ieder moet zien, die
in dankbaarheid diegenen herdenkt,
die hun leven voor het onze ruilden.
All-risk verzekerd. Gratis theorieles
Volledige rijuren. Door het behalen
van het Vamor-diploma gerechtigd
uw examen bij te wonen.
Steenhoffstraat 25 - Tel. 2185 - Soest
De bezoekers worden in de gang naar
het lokaal, waar het begin van de
tentoonstelling is. geconfronteerd met
een geüniformeerde pop in een wacht
huisje. De pop is gekleed in het. uni
form van de oud-strijders van de
luchtafweerafdeling op Soesterberg.
Door een loopgraaf, zakken zand langs
de muur met daarboven een caraou-
flagenet, komt men ln het eerste
lokaal. Voor het zover is. kan men
een oude jeep bewonderen, waarbij een
geüniformeerde pop de wacht houdt.
In het eerste lokaal valt direkt de
toren op. waarop uitkijkposten ston
den van het concentratiekamp. Onder
aan de toren zit een gevangene, de
armen om z'n knieën geslagen, het
hoofd gebogen. Aan de toren is o.a. de
karwats bevestigd, waarmee kampbeul
Kothella de gevangenen een afstraf
fing gaf. Ook hangt er bestek van de
nazi's.
Opvallend veel geschriften zijn er aan
de muren geprikt. Kranten, die de
oorlog aankondigden, kranten, die de
bevrijding aankondigden. Stencils,
brieven van 't Rode Kruis met droevig
nieuws; dat een familielid was gesneu
veld Vlaggen met hakenkruisen, een
NSB-vlag en talrijke foto's met de
meest afschuwelijke beelden zijn er
Sinds zij in 1949 naar Soest kwam,
heeft mevrouw M C Kruik-De Man
zich beijverd in talrijke sociale funk-
ties. Zij werd toen direkt opgenomen
in het werk van de Unie van Vrouwe
lijke Vrijwilligsters in Soest, waarvan
zij momenteel tweede voorzitster is
Zij heeft in de afgelopen 16 jaar veel
goed werk gedaan als U V V-ster,
vooral voor de bejaarden Niet voor
niets noemt men haar „De Moeder
van de bejaarden". En Moeder met
een hoofdletter; dat verdient deze
moedige vrouw, die in 1956 een groot
verlies leed, toen haar echtgenoot
overleed. Niettemin zette zij het werk
in de U.V.V. voort, omdat het haar zo
na aan het hart ligt.
Het vele, onbetaalbare werk van me
vrouw Kruik is niet onopgemerkt ge
bleven. Zij heeft het genoegen ge
smaakt er de hoogste waardering voor
te krijgen, die men er voor krijgen
kan: zij heeft een Koninklijke onder
scheiding ontvangen.
De burgemeester heeft haar die uitge
reikt. Sinds donderdag draagt me
vrouw Kruik de Ere-medaille in goud.
verbonden aan de Orde van Oranje
Nassau.
Mevrouw De Kruik, een U.V V.-ster in
hart en nieren. Lid van een prachtig
korps vrijwilligsters. Mensen, die han
delen uit felle bewogenheid des har
ten, en daarmee een werk verrichten,
dat onbetaalbaar zou zijn indien het
gehonoreerd zou moeten worden.
Mevrouw Kruik-De Man werd op 15
november 1890 geboren te Hardinx-
veld. Nadat zij de lagere school had
doorlopen, bezocht zij eerst de Burger
school voor meisjes te Gorinchem en
later de Normaalschool. Op 18-jarige
leeftijd werd zij benoemd tot onder
wijzeres te Schelluinen, waar zij wis
kunde studeerde. Uit Schelluinen ver
trok zij later weer naar Hardinxveld,
waar zij onderwijzeres werd aan de
school, waarvan haar vader hoofdon
derwijzer was.
In 1912 trad zij in het huwelijk met
de heer Dinardus Kruik. Het jonge
echtpaar ging in Den Haag won%n
Daar was het, dat mevrouw Kruik in
aanraking kwam met het sociale werk,
waarmee ook zij zich ging bemoeien,
op advies van mevrouw Van Itterson.
In 1920 verhuisden de heer en me
vrouw Kruik naar Heerlen en het
was mevrouw Van Itterson, die haar
aanspoorde, ook daar het sociale werk
te gaan bedrijven. Zij was mede-op
richtster van de Nutsschool en leidde
leerlingen op voor H B S. en Gymna
sium. Ook begon zij in Heerlen het
werk voor de bejaarden, in de K.V.V.,
later de U.V.V
Bij het beëindigen van de oorlog be
gon het grote werk voor de U.V.V. in
Heerlen, namelijk de repatriëring van
Nederlanders, die uit Duitsland kwa
men. Mevrouw Kruik zette zich daar
voor geheel in. De eerste dag kwamen
er 35 mensen binnen, die door de
Amerikanen waren bevrijd; zij wer
den naar het opvangcentrum in Heer
len gebracht. Het aantal van 35
groeide al spoedig uit tot 700 per dag,
moge levend houden. Mijn beste wen
sen vergezellen u voor de toekomst".
De ondertekening is van kolonel B, G.
van Os van Delden.
Het is een van de bewijzen, dat er in
mevrouw Kruik-De Man liefde en
energie schuil gaan en dat ook in
haar leeft de felle bewogenheid voor
de medemens De koninklijke onder
scheiding is dan ook ten volle ver
diend!
„Water is een bron van gezondheid en leven en wij zijn bezig deze bron te
vergiftigen," zo zegt mens ons op het hoofdkantoor van de A.N.W.B.
De sterk toenemende verontreiniging van onze wateren is een probleem van
de eerste orde geworden. Overal in den lande sluit men zwembaden, die in
het open water uitgezet waren omdat het niet langer verantwoord is er in te
laten zwemmen. Riviertjes en beken, die een sieraad zijn voor het landschap,
worden vermeden vanwege de stank die ze verspreiden. Bij de stuwen en
sluizen stapelt het vettige schuim zich metershoog op. Zelfs de zee, die onze
kusten omspoelt, is op verschillende plaatsen verontreinigd.
„Kennelijk bestaat er te weinig eerbied voor het water als levenselement bij
overheid, industrie en individu" zegt een functionaris van de Nederlandse
Vereniging voor Water-, Bodem- en Luchtverontreiniging. „Daarom hopen wij
dat de Kamer straks de wet verontreiniging oppervlaktewateren zal aanvaar
den.
Grachten een privé-vuilnisbelt
Een boottocht door de pittoreske
grachten in onze steden is sinds lang
geen onverdeeld esthetisch genoegen
meer. U moet er eens langs lopen op
een winterse dag, als het water is
dicht gevroren en alles op het ijs
blijft liggen.
De aanwonenden beschouwen deze
grachten blijkbaar als hun privé-vuil-
nisbelt. Voor de bewoners van de tal
rijke woonschepen in de grachten is
deze wijze van het zich ontdoen van
vast- en vloeibaar vuil een vanzelf
sprekendheid Verschillende gemeen
ten hebben als onderdeel van hun rei
nigingsdienst een speciaal ingericht
vaartuig om drijvend vuil zoals kus
sens. matrassen, stoelen e.d. van het
grachtwater af te romen! Waar riolen
op de grachten lozen, is de toestand
nog erger en treden veelal stankbe-
zwaren op.
„Mensen van buiten zeggen dat ze zo
graag aan een Amsterdamse gracht
willen wonen." vertelt een rasechte
Mokummer ons. „Ik woon nu al jaren
aan een gracht maar ik zou hier wel
weg willen, want als ik 's ochtends op
mijn fiets zit zou ik graag vier han-
den hebben om er twee voor mijn
neus te kunnen houden." Maar ook
degenen die deelnemen aan de recre
atie aan of op 't water gaan niet vrij
uit. Wat men kwijt wil aan afval en
verpakkingsmateriaal gaat het water
in.
„Wij hebben gehoord van zwemmers
die zich verwonden aan lege blikjes
en de scherven van flessen, als ze
op de ondiepe plekken de bodem
raken," zegt men bij de A.N.W.B. „U
begrijpt dat het toch niet onredelijk
is om van die van de waterrecreatie
onroerende goederen
AmA taxaties
mrmmmr hypotheken
r wmr assurantiën
Steenhoffstraat 67 Soest Tel. 2169
i UEGÏÏMMT
Eemneseerweg .22, Baam, tel.i 0 2954-3100 Ib.g.g.4344)
De collecte voor de Nationale Kinder
bescherming heeft 846,opgebracht
in Soest. Dank wordt gebracht aan
gevers en collectanten.
De Algem. Bond van Bejaarden houdt
dinsdag 1 juni een bustocht voor le
den en bejaarden die lid wensen te
worden. Zij die aan deze tocht willen
deelnemen, kunnen zich aanmelden
vóór 15 mei bij Van Veelen, Leeuwe-
rikweg 25; Belt, Laanstraat 22. An-
theunisse. Laanstraat 50 en Westers,
Laanstraat 62.
Vertrek van Soest pl.m. 8 30 uur. Te
vens zal er een bus rijden om 8 uur,
over de hoofdweg naar Nieuwerhoek
en dan achterom naar Soest-Zuid. In
stappen bij de bushaltes.
profiteren, te verlangen dat zij zelf
het water ontzien."
Oorzaken
„Gehele watergebieden zijn door ver
vuiling aangetast," zegt ir. F. E. Sam-
son, een van Nederlandse bekwaamste
deskundigen op dit gebied. „Daartoe
heeft de industriële afval natuurlijk
sterk bijgedragen. Ook de invoering
van. waterleiding en rolering bracht
mede dat de menselijke afvalstoffen
vrijwel uitsluitend naar het opper
vlakte-water werden afgevoerd. Tot de
nieuwe bronnen van watervervuiling
reken ik de synthetische wasmiddelen,
die bijzonder hinderlijk zijn door de
schuimontwikkeling die ze veroorza
ken. Voor vissen vormen deze wasmid
delen een vergif. Dreigend voor de
toekomst acht ik de radio-activiteit
van het water van de Rijn. Deze ra
dio-activiteit wordt veroorzaakt door
radio-actief afval van inrichtingen die
Hofleverancier van
Z.K.H. de Prins
der Nederlanden
Kleermakerij voor dames en heren
Ontvangen de nieuwste modellen
in Terlenka, Tergal, Tweed enz.
in katoen, Terlenka, Tweed enz.
F. C. Kuyperstraat 28 - Telef. 2803
Palthe-agentschap
isotopen bereiden of gebruiken en
door kernreactoren."
Ir. Samson acht de komende wet be
treffende de bestrijding van de water
vervuiling „zowel moreel als materieel
van veel betekenis." „Door haar tot
standkoming wordt nadrukkelijk vast
gesteld, dat het noodzakelijk is de
vervuiling van de openbare wateren
krachtig tegen te gaan en wordt aan
alle beheerders van deze wateren die
taak opgelegd."
Technische moeilijkheden
Welke technische mogelijkheden be
staan er om de watervervuiling te be
strijden? Ir. Samson meent dat de
intensivering van de bestrijding der
watervervuiling wel mogelijk is, maar
zeer veel geld gaat kosten. „De indu
strieën zullen grotere kosten moeten
maken om hun afvalwater te zuive
ren. De gemeenten zullen rioolwater
zuiveringsinstallaties moeten bouwen,
de toezichthoudende overheidslicha
men zullen controlepersoneel in dienst
moeten nemen en laboratoria inrich
ten. Er zullen op veel plaatsen bag-
gerwerkzaamheden moeten worden
ondernomen en zo zou ik nog een
tijdje kunnen doorgaan."
Desgevraagd doet ir. Samson ons een
praktijkgeval uit de doeken. „Neemt
u bijvoorbeeld het verschijnsel van
slechte menging van water met ver
schillend soortelijk gewicht. Die slech
te mening treedt onder andere aan het
licht als het gaat om zoet water in
zeewater. Loost men afvalwater naar
zee, dan is er - behoudens bij storm
- van vlotte menging geen sprake. Het
geloosde afvalwater blijft op het zee
water drijven en is vóór de monding
van de lozing vanuit de lucht als een
vetvlek op zee waar te nemen. Is er
bovendien een op de kust gerichte
stroom, dan komt een flink deel van
dit afvalwater op het naburige strand
terecht, voordat afbraak van het in
het water aanwezige vuil heeft plaats-
„Klavinett" en „Tubon" zijn
nieuwe Zweedse muziekin
strumenten (ontwikkeld door
Joh. Mustand Co in Gothen-
burg), die op de internatio
nale muziekbeurs in Frank
fort te zien en te horen
zullen zijn. De „Tubon"
(rechts) een pijp met kla
vier, produceert het geluid
van een bariton-saxofoon of
'n electrische bas. De „Kla
vinett" is een electronisch
mini-orgeltje, die de musicus
in staat stelt er staande op
te spelen.
As je 't ming vraogt
dan mok zeige, dak
zelden zoveul minse
op de been zag as
op bevriedingsdag.
Jonges, jonges, zo
druk, heul merao-
kels. Dat hadde nie
veul minse gedacht,
schaat ikke zo,
waant d'r wier nog-
al es gezeid: in
Soest is niks te belave vandaog. Naor
Hilleversum mot je gaon, daor ls wat
te doen. Kaarmus en zo.
Amme klompe. In Soest niks te doen.
De minse, die weggeweest binne, heb-
be heul wat gemist. Dat kenne ze an
iedereen vraoge. Waant Ikke geleuf
wel, dat Iedereen op straot was. Kne
lis kon heul de rieksweg nie over
komme, maor een bar vriendelijk
frommes het 'm effe gehollepe.
De drukte begon 's marreges al Ne-
tuurlijk nie bie 't luuje van de klokke
of bie het luchtalaarm - daor was
niks an te zien; allenig maor te heu-
re. Maor ikke bedoel zo teuge een uur
of neege. Toen kwaome van de Laan-
ge Brinkweg de eerste jonges en
deerntjes naor de waarf van gemeen-
tewerreke, waor zullie moeste opstelle
veur de grote sportmaars. Noeng. ikke
mot zeige, 't was meraokels. Allenig
heb ikke een paor vereeniginge gemist.
Das nie leuk netuurlijk, maor daor
doe je niks an.
Bie 't gemeentehuus was 't ok een
drukte van belaang. Gelukkig was ikke
vreug genoeg van huus gegaon en ikke
was zo de tied geweest om een
zwarte G up een witte aachtergrongd
op ming beste pak te prikke en toen
mocht ikke zo deurloope van de pe-
lisie.
„Knelis", zeie zullie, „jie gaot zeeker
naor 't gemeentehuus. Loop maor
deur". Noeng, ikke naor 't gemeente
huus, maor ikke was nie de eerste en
de eenige. Gelukkig het een pelisie-
man Knelis een bietje deur de drukte
geloodst en zo stond ikke fing veuran.
Ikke mot zeige, 't was bar mooi, waor
of nie. Laon wullie eerlijk weeze, d'r
waore d'r een hoop die meeliepe,
sommige in meraokels mooie pakjes,
dat was een mooi'gezicht. Ook de be-
lonne die losgelaote wiere was een bar
mooi gezicht. Aleenig hadden geen
jonges en deerntjes ongder de boo-
me motte gaon staon. Daor kwaome
d'r nogal een paar in terecht.
D'r wiere barre mooie toespraoke ge-
houwe deur de burgemeester en de
veurziter van 't Oraanje Comitee,
maor misschien duurde ze wat te
laang. Nie veur ming heur, ikke vond
't praachtig Maor veur die kleine
deerntjes van de gymmestiek en die
jonges van de voetbaai en zo Die
stonge mit kippevel op dr'luu lief.
Veur een vollegende keer zou ikke zei
ge: een dikke wolle truu ongder die
dunne bloesjes, waant zo was 't veuls
te koud. Waor of nie?
Philips koffie- EË3
molen met vei- !r|Sj
ligheidsdeksel.
4 kleuren. 19.75
Electr. Techn. Installatiebureau
Soesterbergsestraat 51c - Telef. 2379
gehad. Scheveningen weet daarvan
mee te praten!"
Ir. Samson meent dat men in zo'n
geval het afvalwater door een buis
leiding tot ver uit de kust moet voe
ren en daar op de zeebodem laten uit
stromen. „Tegen de tijd dat het dan
het strand heeft bereikt, is het vol
doende „verdund" door menging met
zeewater en heeft het zelfreinigings
proces de tijd gehad om zijn gunstige
invloed uit te oefenen."
Eerbied voor het water
Het is zeker niet onmogelijk dat de
waterhuishouding in ons land zal vast
lopen. De mens zal in de toekomst
meer water gaan gebruiken dan voor
heen. Industrie en 'landbouw hebben
nu reeds meer water van voldoende
kwaliteit nodig dan vroeger. Ook dat
is een reden de watervervuiling tegen
te gaan, want hoeveel meer water be
dorven wordt, des te minder worden
onze waterbronnen.
„Er zijn ook wel enkele mogelijkhe
den om aan de bezwaren tegemoet te
komen," meent ir. Samson. „Veel wa
ter van Rijn en Maas stroomt bijvoor
beeld ongebruikt naar zee af. Indien
dat water zou kunnen worden benut,
betekent dat winst. Als men uit zee
water voor weinig geld zoet water zou
kunnen maken, zou het vraagstuk van
de drinkwatervoorziening opgelost
zijn."
Deze deskundige betreurt het dat het
inzicht om iets tegen de waterveront
reiniging te doen, niet wat eerder is
gekomen.
„Van de op stapel staande wet tegen
de verontreiniging van oppervlakten
kunnen we ook niet alles verwachten.
Van wetten en verordeningen moet je
niet direct veel heil verwachten want
het toezicht op de naleving van de
wettelijke voorschriften is erg moeilijk
te realiseren.
