I
na een succesvol seizoen terug in Soesterberg
BUSHALTE BOLTINI
Toni Boltini
vond de juiste formule
LEGITIMATIE GEVRAAGD
Internationaal trefpunt voor jong en oud
Na d<» reis huiswaarts
!dea!e oefenplaats
Grote fanclub
Geweldige
investeringen.
Echte Soesterberger,
Vit heel Europa
Ware circussfeer
Ook dit seizoen was weer woed
Deze nmand .Inhnnv
Actieve geest-
Circus Toni Boltini
Bijna onafgebroken raast het drukke verkeer over de straatweg. Auto's, mo
toren, bussen denderen voorbij in een niet aflatende cadans, de polsslag van
deze tijd. Zien de bestuurders wel iets van de natuur rondom, die in vlam
mend rood en bruin aan het afsterven is
Het verkeer haast zich voort, vaart verminderend in Soesterberg, dan weer
optrekkend voorbij het vliegveld. Vanuit Amersfoort komt een andere file
aanstormen En hier, halverwege, fonkelt een magische naam in helder neon,
de naam van de enige Nederlandse circusdirecteur Toni Boltini.
Enkele jaren reeds heeft hij hier temidden van prachtige natuur zijn cir
cusresidentie gevestigd. Wij brachten een bezoek aan café en dancing
naast de Dumoulinkazerne. en wij dwaalden rond over het uitgestrekte terrein,
vrij spraken met Toni en Dicky Boltini. en hieronder vindt u onze impressie.
Nu reeds decennia lang gaan elk
voorjaar de rood-wltte wagens op reis.
komt een machtig wagenpark in bewe
ging Eerst, naar Den Haag. waar de
teurs dag in dag uit bezig met onder
houd en herstel. Hier worden met
verve schilderskwasten gehanteerd. In
deze stallen ook - niet zichtbaar van-
at de weg, verscho'en achter het ge
boomte - worden de geheime plannen
grote circustent wordt opgebouwd en
waar op het Malieveld de première
plaats heeft van een drie uur lang
betoverend circusschouwspel. Minis
ters, staatssecretarissen en andere
hoogggeplaatsten in den lande geven
dan acte de précence. Artiesten uit
vele landen brengen dan spanning,
sensatie en amusement.
Vandaar gaat het langs vele plaatseh,
waar soms maar één dag het „hoog
geëerd publiek'' de gelegenheid heeft
het internationale programma te aan
schouwen. Ja. het is een leven van
reizen en trekken, opbouwen en afbre
ken Vele honderdduizenden juichen
de artiesten toe, maar in het najaar,
als de herfststormen losbreken, klinkt
onherroepelijk het laatste applaus.
Dan gaat de circuskaravaan huis
waarts.
Aanvankelijk was dit thuis in Leer-
sum, maar het circus breidde zich
voortdurend uit en hier was op den
duur geen gelegenheid meer om het
vele materiaal onder te brengen. Lang
zocht Toni Boltini naar een gelegen
heid zijn winterkwartier te vestigen op
een groot terrein temidden van de
natuur. Eindelijk vond hij dit en wel
in Soesterberg.
In de anavankelijke toestand was het
echter maar nauwelijks geschikt om
het circus te herbergen. Toni Boltini
is echter een man van actie en voor
geen klein geruchtje vervaard. Met
uitgebroed om het volgend voorjaar
met iets geheel nieuws te komen. Er
worden experimenten uitgevoerd, er
wordt overlegd, getekend en berekend
om de efficiency van het tot een
miljoenenbedrijf uitgegroeide circus
nog verder op te ,Toeren Hier ook
staan de caravans van de „huisar
tiesten", die in vaste dienst van de
onderneming zijn
Verder naar voren rijst het grote -
eveneens demontabele - circusgebouw
op, waar vrijwel dagelijks repetities
plaats hebben. Immers, elk jaar op
nieuw moet het circus een geheel
nieuw programma brengen. Het veel
eisende publiek verwacht dat, en zeker
van een man als Toni Boltini, die
heeft getoond steeds met wat nieuws,
met wat origineels te willen komen.
Zo weerklinkt door de bossen rond
Soesterberg af en toe het gebrul van
leeuwen, het gesnuif van paarden.
Mensen en dieren oefenen en ze heb
ben hiervoor een ideale gelegenheid.
teit uit Amsterdam. In de piste op de
dansvloer reikte de hoofdcommissaris
van politie de prijztn uit.
Trouwens, Toni Boltini heeft het al
tijd goed kunnen vinden met de stu
denten. Zeg in Delft, Rotterdam of
Groningen - waar prinses Margriet
met de studenten van de jubilerende
universiteit het circus bezocht - geen
kwaad woord van hem.
Studenten van het Utrechtse Studen
ten-Corps waren ook de inspirators
van de fanclub, die werd opgericht
voor Toni Boltini en zijn circusresi
dentie.
Inmiddels is deze organisatie gewel
dig uitgegroeid. Er zijn nu al ruim
17.000 leden, die alle gewapend zijn
met een speciaal paspoort en waar
van de namen en adressen keurig zijn
bijgehouden in grote boeken.
En het zijn heus niet alleen teen
agers, die warm lopen voor het laat
ste Nederlandse circus, integendeel.
Men vindt er namen bij van vele bur
gemeesters. politiecommissarissen, zelfs
van ministers, staatssecretarissen en
van een Commissaris der Koningin
En het spreekt welhaast vanzelf dat
ook de Club van Circusvrienden, on
der aanvoering van haar voorzitter,
bankdirecteur mr K Spruyt, de weg
naar de circusresidentie al lang ge
vonden heeft.
Dit alles is niet vanzelf gekomen, er
is hevig '-oor geploeterd, er zijn ge
weldige kapitalen geïnvesteerd Als
leek heb je daar niet zo gauw kijk
op. maar wij hebben eens inzage ge
kregen van de boeken.
Alles hieruit te vermelden zou on
doenlijk zijn, maar een aantal posten
heeft ons toch wel bijzonder gefrap
peerd Toni Boltini maakt er geen ge
heim van. dus waarom zouden wij
het doen
Wel nu dan, de P.U.E.M legde voor
10.000,— op het terrein drie kilome
ter lichtkabel aan. Er werden vier
honderd vrachtwagens puin aange
voerd om de wegen over de circusre
sidentie te verharden Er kwamen
waterleidingen, een nieuwe gasleiding
T
-W, 1
mm
vanaf de rijksweg, voor 16 000,—
verlichting werd op het terrein aange
bracht. er kwam een geheel nieuwe
centrale verwarming Alleen al de
neon-lichtreclame, die de bezoekers de
weg wijst naar de circusresidentie,
kwam op 10.000.— Een plaatselijke
firma leverde voor 15.000— aan
elektrische artikelen
Het circus is een miljoenenbedrijf, de
winterresidentie is dit niet minder.
Van de geweldige bedragen, die ge
ïncasseerd worden tijdens een tournee,
wordt een groot deel in Soesterberg
geïnvesteerd.
Is het een wonder dat de Soester-
bergers al gauw in hun nopjes wa
ren met de vestiging van dit bedrijf
hier Daarbij kwam nog dal Toni
Boltini - ook al is vrijwel zijn ge
hele bedrijf mobiel - zich beslist niet
als een doortrekkende vreemdeling be
schouwde Nee. hij toonde metterdaad
een dorpsgenoot te zijn.
Zo verzorgde hij op zijn kosten enige
jaren geleden het oranjefeest en ge
nereus schonk hij vrijwillige bijdra
gen aan diverse verenigingen En wie
herinnert zich niet de grote groep
circusartiesten in de carnavalsoptocht
verleden jaar
Omgekeerd kwamen de Soesterbergers
ook al gauw tot de ontdekking dat het
in het winterverblijf goed toeven was.
Men ziet daar dan ook regelmatig be
kende gezichten
Ja, de circusresidentie is een trefpunt
voor velen geworden. Bij zo'n massaal
bezoek dachten sommige ongure ele
menten dat ze zich wel vrijheden kon
den veroorloven, dat het er zo nauw
niet op aan kwam.
Ze kwamen snel tot de ontdekking
dat die vlieger niet opging. Hoewel
Het hart van de circusresidentie vindt
men echter in het vaste gebouw, met
annex de danszalen en wat dies meer
zij. Hier vinden ook bij de winterdag
circus en publiek elkaar.
Het was ongetwijfeld een goede ge
dachte van Toni Boltini om aan zijn
winterresidentie een café-bar-dancing
te verbinden. In de enkele jaren van
het bestaan is het reeds een interna
tionaal trefpunt geworden van journa-
zijn mannen ging hij aan de slag en
het resultaat is dat in slechts enkele
jaren tijd hier een circusresidentie
is ontstaan, die in Europa zijn weer
gave niet heeft.
Er verrezen tal van demontabele cir
cusgebouwen. Zo bijvoorbeeld de
grote stallen, waarin de 150 grote
woon- en pakwagens gedurende de
winter kunnen worden ondergebracht
Hier zijn in het stille seizoen de mon-
listen, artiesten en vele anderen die
contact of verpozing zoeken. Vanuit
heel Europa komen de bezoekers, vele
evenementen hadden er reeds plaats.
Hier was pas nog het eindpunt van
de Telegraaf-rally, waar alle perso
neelsleden van dit grote dagbladbe
drijf zich verenigden bij de „snert -
maaltijd." Hier was het eindpunt van
de rally, georganiseerd door het stu
denten-corps van de Vrije Universi-
Nergens staat het officieel op de dienstregelingen aangegeven, noch
is het voorgeschreven aan de chauffeurs. Toch doen ze het om alle
misverstand te voorkomen. Als bussen uit beide richtingen arrive
ren in de buurt van Toni Boltini's Circusresidentie aan de Amers-
foortsestraat in Soesterberg dan roepen ze luid „Halte Boltini
Het resultaat is verbijsterend, alsof het sein tot een revolutie was
gegeven, alsof het eindpunt is bereikt. De bussen lopen leeg en
tientallen passagiers haasten zich de oprijlaan in naar de winter
residentie. Met name 's zondagsmiddags en iedere avond beleven de
li diensten h v. re omwentelingen en zou men haast kunnen
spreken van Boltini-bussen.
hij werd terzijde gestaan door een
uitgebreide hem aanhankelijke staf
aarzelde Toni Boltini niet om waar
nodig zelf in te grijpen. Vooral omdat
hier veel jeugdig publiek komt voelde
hij zijn verantwoordelijkheid zwaar
en het resultaat is dat het er in
juke-box, zit men gezellig bijeen te
praten of vermaakt men zich met
diverse attracties.
Niet alleen voor de jeugd trouwens,
maar ook voor de ouderen is het een
belevenis de couleur locale van een
circus op te snuiven. De decoraties
aan de wand. de diverse attributen,
alles ademt circus
En het lijkt net of een biertje beter
smaakt als het ingeschonken wordt
door een leeuwentemmer, wiens beel
tenis diverse malen prijkt achter de
door hem beheerde bar. Het mogen
dan Marokkanen zijn, Fransen of
Duitsers, het mogen dan bekende cir
cusartiesten zijn, ze weten de gasten
te bedienen als volmaakte obers Maar
wat misschien nog voornamer is dan
de exotische sfeer, door het massale
bezoek behoeven de prijzen niet hoog
te zijn.
Toni en Dicky Boltini nemen aan dit
onderling verkeer levendig deel. Men
ziet ze aanwijzingen geven, men voelt
dat ze de leiding hebben van dit grote
bedrijf, maar meer nog treden ze op
als gastheer en gastvrouw, die probe
ren het hun gasten zo veel mogelijk
naar de zin te maken. En zijn ze er
eens een enkele keer niet, dan wordt
dit door iedereen gevoeld als een
mis.
Na de oorlog zijn er vele circussen i
verdwenen. De directeuren konden de
strijd om het bestaan niet langer vol
houden. Toch blijkt de oude circus
kunst niet dood te zijn, dat heeft
Toni Boltini bewezen. Door steeds de
nieuwste attracties aan zijn program
ma te verbinden wist hij elk jaar op
nieuw weer een groot publiek te trek
ken.
Daarnaast besteedde hij de uiterste
zorg aan zijn technisch materiaal. Zo
presteerde hij het de afgelopen zomer
om elke dag op een andere plaats te
spelen en dan nog te beginnen met een
middagvoorstelling. Dit is in de in
ternationale circuswereld nog niet
voorgekomen.
Opzienbarend was het dit jaar dat hij
als eerste teenersterren in zijn pro
gramma opnam. De circusllefhebbers
kwamen volledig aan hun trekken door
een klassiek programma, daarnaast
trok hij de jeugd. Deze formule blijkt
uitstekend te hebben voldaan, zo zelfs
dat Johnny Lion en The Jumping
Jewels na het seizoen nog een con
tract kregen voor de winterresidentie.
Ondanks de steeds stijgende lasten
werd het voor Toni Boltini weer een
goed seizoen en het lijdt geen twijfel
dat hij volgend jaar opnieuw met zijn
200 mensen, zijn 150 grote transport
wagens en zijn vele dieren op reis zal
gaan. Dan echter met een spiksplinter
nieuwe tent, waaraan momenteel druk
wordt gewerkt.
Bij dit alles komt voor Toni Boltini
dan ook nog de zorg in Soesterberg
een circusresidentie annex amuse
mentsbedrijf te leiden, waarop andere
circusdirecteuren onverholen jaloers
zijn. Ook dit circuskwartier is uitge
groeid tot een miljoenenbedrijf, het
geen mede ten goede komt aan vele
leveranciers uit Soesterberg en - door
de aanzienlijke vermakelijkhedenbe-
lasting - aan de gemeente Soest.
In dit circusbedrijf zijn vele handen
overdag druk herig de circusoutillage
te vervolmaken, 's Avonds worden die
handen gewassen en gaan ze aan de
slag om bezoekers van heinde en
verre te voorzien van verfrissingen.
Echte circusmensen kunnen niet stil
zitten weet x>f het zou moeten zijn
om u te vertellen over de vele wonder
lijke ervaringen die ze opdeden tij
dens hun leven van reizen en trekken.
En juist dit contact met de „burgers"
maakt waarschijnlijk Toni Boltini's
circusresidentie tot een attractie voor
velen.
de circusresidentie ordelijk en gezel
lig toe gaat.
Te stijf kan het natuurlijk ook weer
niet en daarom zorgden Toni en Dicky
Boltini dat er gezellige ontspanning
kwam Zo heeft men hier vrijwel da
gelijks het optreden van bekende ar
tiesten. Deze maand zijn dat teenager-
ster Johnny Lion en The Jumping
Jewels. Deze vormden het afgelopen
circusseizoen een topnummer in de
grote achtmasten-tent en ze hadden
zo'n succes, dat besloten werd hun
optreden in de winterresidentie voort
te zetten. Zo ziet men elke avond
twistende tieners hun idolen luid toe
juichen, is er elke avond een hitpa
rade en kan men horen hoe Sophietje
nu in werkelijkheid klinkt. Overigens,
vaak genoeg verschijnt ook de echte
Sophietje ten tonele evenals Willeke
Alberti, de verloofde van basgitarist
Joop Oonk. En tussen de bedrijven
door danst men op de tonen van de
Vele honderdduizenden guldens zijn
er al geïnvesteerd in dit circusbedrijf,
waarvan de winterresidentie zo'n be
langrijk onderdeel vormt, maar Toni
Boltini's actieve geest zoekt steeds
nieuwe mogelijkheden Vandaar dat
hij een bod van f 200 000,deed op
Huis ten Halve. Dit aanbod is nog in
beraad.
Hoe dan ook. voorlopig zijn de vele
vrienden van het laatste Nederlandse
circus al heel blij met deze mooie win
terresidentie Ze komen van heinde
en verre om hier enkele genoeglijke
uren te beleven in een zo aparte sfeer
als men nergens anders kan meema
ken. Zo worden de vele contacten, ge
smeed tijdens vele tientallen jaren
reizen met het circus, gedurende de
winter nog nauwer aangehaald en ver
stevigd. Zo wordt ook een nieuwe
generatie niet alleen geconfronteerd
met hun sterren, maar ook met de
aloude volkskunst: Het Circus!
De leden van de Fanclub Toni Boltini beschikken over een speciaal
paspoort, waaraan zij bepaalde voorrechten ontlenen. Het is na
tuurlijk geen legitimatiebewijs voor officiële instanties, maar niet
temin
Enkele malen is reeds voorgekomen dat een Boltini-fan zich moest
legitimeren, maar dat hij niets anders bij zich had dan het pas
poort van de fanclub. En in al die gevallen werd dit lidmaatschaps-
bewijs volkomen geaccepteerd als een erkend legitimatiebewijs.
De fanclub is opgericht op instigatie van Utrechtse studenten, deel
uitmakend van het Corps. Zij vormen ook het bestuur. Tijdens het
afgelopen circusseizoen hebben zij reeds metterdaad getoond op alle
mogelijke manieren in de bres te springen voor het behoud van het
laatste Nederlandse Circus en haar winterresidentie in Soesterberg.
