of 9n ze
FUGERS RIJWIELEN
K/assëEëiïè
Ton Beuken
De Hongaarse opstand
VROOM DREESMANN
TelefoonnisMer
ziekenauto 5980
Antiek bij
karrevraehten
heeft van alles zoveel meer Amersfoort
Poncho's en Annorak's,
de ideale kleding tegen regen. Vanaf 7,45.
BETERE
BA^ES
VAN WEEBESTRAAT 52
S0ESTEBBERGSESTR. 30
ir
WIE VRIJHEID WL MOET VECHTEN
Wg Jonge cableroy coat
\Mmet nigceintuur
IJ en hip lang rugsplit.
In zeven real
jjf shocking colours!
f Alle damesmaten
49.75
Fancy flausch
damescoat, geheel
WBgevoerd met behaaglijk
%ÊUr mooie Borg-teddy.
W Let op de aparte
mouwinzet. Vier
W verantwoorde
J kleurstellingen.
Alle damesmaten
Sportieve
amazone-coat
van warm flausch-
mohair. In alle i
nieuwe J
modekleuren, jfc
waaronder vanzelf- juf.
sprekend paars. Aff
Alle damesmaten 69.75
Moderne coat
van wollen velours-
cordelette met i
konstrasterende Borg-teddy M
gegarneerd. Extra M
lang rugsplit. g
In zes originele g
kleurenkombinaties, zoals ff
groen met oranje en M
lila met grijs. JÊ
Alle damesmaten 79.- AÊ
klaarblijkelijk al geruime tijd voorbe
reid. Buitenlandse reactionaire krachten
hebben daarbij systematisch volksvijan-
delijke elementen opgeruid". Tass be
sluit met de mededeling, dat „op woens
dag 24 oktober, tegen het einde van de
dag, het vijandelijke avontuur is geli-
kwideerd. In Boedapest is de orde weer
hersteld".
De strijd gaat echter door. Nu Russiche
troepen zijn ingezet kiezen steeds meer
Hongaarse eenheden de kant van de
opstandelingen. Het verzet beperkt zich
niet meer tot Boedapest. In een vijf
tal andere steden beginnen „Nationale
Vrijheidszenders" hun uitzendingen.
Eerst zelfverzekerd. Maar naarmate de
dagen verstrijken, wordt de Russische
overmacht groter en veranderd de
toon van de zenders. Men vraagt,
smeekt om hulp uit het Westen. Hulp,
die niet zal komen.
(Wordt vervolgd.)
De Portobello Road in Londen loopt met
zijn vele bochten van Hyde Park naar
het noorden. Anderhalve kilometer lanfe
ziet men weinig anders dan winkelpuien,
winkelgalerijen, handkarren en kraamp
jes. Het is een kleurrijke bazar, waar
men het cockney in alle toonaarden kan
beluisteren.
Overal, tot op straat, liggen de voor
raden antieke of alleen maar oude voor
werpen. In de winkels glanzen de ko
peren beddepannen en geven oude mu
ziekdozen liedjes uit de tijd van de Boe
renoorlog ten beste. Stoelen, tafels en
bureaus staan tussen de schilderijen en
beschilderde vazen en borden. Tussen al
die attributen door schuifelen de duizen
den belangstellenden, die hier, met een
hoopvol hart, een Rembrandt hopen te
bemachtigen.
WINTERMANTELS MET EN ZONDER
BONTKRAAG.
NYLON BONTMANTELS.
PERZIANER - NERTZ.
Wij zijn Hoefijzer zegel winkelier.
En inderdaad niet helemaal zonder re
den, want niet zo lang geleden bleek een
vies, dik onder het stof zittend schilderij
een Rubens te zijn en een ander een
Renoir.
Een geluksvogel, die op zoek was naar
een goede kettingsluiting kocht voor ze
ven shilling een zwarte kralenketting. De
kralen bleken echter zeldzame zwarte
parels te zijn, die een waarde van enige
tienduizenden guldens vertegenwoordig
den.
Natuurlijk levert de jacht op antiek de
meest wonderlijke taferelen op. In de
zucht naar waardevolle voorwerpen ver
geet men wel eens de realiteit.
V. V. Gogh
Een kunstminnende advocaat betrad
enige tijd geleden een van de vele an
tiekwinkeltjes van Portobello Road. Hij
bekeek enkele schilderijen, maar had
moeite zich te beheersen toen hij in
spichtige letters achter op een van de
doeken V. V. Gogh geschreven zag staan.
De man verbleekte. Snel zocht hij naar
naar een paar andere schilderwerkjes en
informeerde bij de eigenaar onverschil
lig naar de prijzen.
„Geef me maar tweehonderd pond voor
het hele zaakje", zei de eigenaar, die nog
met een andere klant bezig was. Met
trillende vingers zocht de advocaat naar
zijn portefeuille. Zijn hart stond bijna
stil toen hij bemerkte, dat hij te weinig
geld bij zich had. Vrezend dat het mees
terwerk hem zou ontglippen, vroeg hij
de man of hij ook cheques aannam.
Deze knikte bevestigend. „Op wiens naam
moet ik hem uitschrijven" vroeg de ad
vocaat. „Zet er maar precies op wat
daar staat", op een uithangbord wijzend.
Tot zijn stomme verbazing las de rechts
geleerde: V. V. Gogh.
Welvarend
Over het algemeen heeft de antiquair
het moeilijk met het vinden van geschik
te handelswaar. De zogenaamde „knock-
ers" komen hem echter te hulp. Het zijn
lieden, die alle huizen langs gaan in de
hoop „oude rommel" op de kop te tik
ken. Die brengen zij iedere zaterdagoch
tend naar een bepaald deel van de Por
tobello Road, waar men in alle vroegte
eenvoudige stalletjes heeft opgezet
De antiquairs en opkopers van het betere
deel van deze straat komen daar dan
hun keuze maken; later op de dag ko
men de antiekjagers dezelfde artikelen
tegen aanzienlijk hogere prijzen kopen.
De driehonderd vergunninghouders, die
schouder aan schouder langs de straat
staan, doen goede zaken. De enorme be
langstelling voor antieke voorwerpen en
alles wat daar voor het minder geoefen
de oog voor door gaat, heeft de verko
pers tot welvarende lieden gemaakt. Wie
op een gunstige plaats zijn waren mag
opstellen, kan op een jaarinkomen van
rond de vijftigduizend gulden rekenen.
Zelden beseft men hoe rijk sommigen
van hen wel zijn.
Een toeriste uit Melbourne zag de afge
lopen winter een koopman huiveren in
de gure wind. „Arme kerel", zei ze, „kun
je nergens heengaan om warm te wor
den?"
„Jawel dame", sprak de verkoper, mijn
Bentley staat om de hoek en die heeft
een kachel, maar ik kan mijn kraam niet
alleen laten."
De Australische had sterk de indruk
voor de gek te worden gehouden en
liep kwaad weg. Natuurlijk had de koop
man geen Bentley. Hij had een Jaguar.
interieurverzorging
Soesterbcrgsestraat 51 - Soest
t.o. busstation Soest
Telefoon 02955 - 2180
KERKSTRAAT 3 TELEFOON 2030
In de nacht van 23 op 24 oktober neemt
het aantal demonstranten toe tot meer
dan honderdduizend. Ze roepen „Roeski
Hazé" - „Russen, ga naar huis". Leer
lingen van de militaire Petöfi-academie
rukken de Sovjetster van hun mutsen
en scharen zich bij de betogers. Die
nacht komt de eerste officiële melding
van Radio Boedapest: „Contrarevolutio
naire en reactionaire elementen hebben
gewapende aanvallen gedaan op onze
openbare gebouwen en onze staatsin
stellingen. In het belang van het her
stel van orde en rust zijn samenkoms
ten en demonstraties tot nader order
verboden. De ordediensten hebben op
dracht streng op te treden". ,s Nachts
vergadert ook het Centraal Comité van
de partij. Belangrijkste resultaat: Imre
Nagy wordt benoemd tot minister-pre
sident.
De jarenlang opgekropte gevoelens zijn
echter niet meer te stuiten. Het verzet
gaat door. De demonstranten blijven
het vertrek van de Russische troepen
verlangen. Zij willen hun boodschap
uitzenden via Radio Boedapest. Als de
menigte het radiostation nadert, komt
een detachement van de A.V.O., de
staatsveiligheidsdienst, in actie. Eerst
met traangas, daarna met geweren en
mitrailleurs. De eerste doden vallen.
Nu het geweld losbreekt, is het voorlo
pig niet meer te beteugelen. De aan
val begint op het hoofdkwartier van
de gehate A.V.O. De aanwezige man
schappen worden zonder pardon ge
dood. Hun verminkte lijken liggen later
op straat voor het gebouw. De inventa
ris wordt vernield, archieven verbrand.
Het grote standbeelden van Stalin wordt
van zijn sokkel gestoten.
De nacht gaat ongemerkt over in de
dag. Het straatbeeld verandert niet.
De demonstraties blijven voortduren.
Wie denkt aan slapen tijdens een revo
lutie? Wie vrijheid wil, moet vechten,
niet rusten.
Om negen uur 's ochtends maakte Ra
dio Boedapest bekend, dat de Hongaar
se regering de hulp van Sovjet-troepen
heeft ingeroepen om de rust te herstel
len. „Talrijke burgers, soldaten en amb
tenaren van de Staatsveiligheidsdienst
zijn gedood. De regering heeft niet ge
rekend op zulke aanvallen en als gevolg
hiervan op grond van het Verdrag van
Warschau de in Hongarije gestationeer
de Russische troepen verzocht de orde
te herstellen.
In overeenstemming met .het verzoek
nemen Russische troepen nu deel aan
het herstel van de rust in het land".
Later wordt bekënd, dat premier Nagy
nooit zijn toestemming heeft gegeven
voor dit verzoek aan Rusland. Ernö Ge-
rö, plaatsvervangend premier, heeft het
eigenmachtig doorgedreven. Op het Ba
rossplein vechten op dat moment slecht
bewapende studenten tegen zware Rus
sische tanks. Zij verliezen veertig man
aan doden.
Het Russische persbureau Tass zegt:
„Reactionaire ondergrondse organisaties
hebben een poging gedaan in Hongarije
een oproer tegen de volksmacht te doen
uitbreken. Dit vijandelijke avontuur is
Burgemeester Grothestraat 36
Telefoon 3332
kertijd twee massale betogingen. De
eerste begint voor de Poolse ambas
sade en het gedenkteken van Joseph
Bern, een Pool die een leidend aandeel
had in de Hongaarse revolutie van 1848,
welke door Oostenrijkse en Russische
troepen werd neergeslagen. De tweede
betoging heeft plaats op het Petöfi-
plein.
Petöfi was eveneens een verzetsman en
tegelijk een dichter. De betogers dra
geen enkele gedichten van hem voor.
Vlaggen worden meegedragen. Rood-
Wit-Groen, de nationale kleuren van
Hongarije. Rode vanen, symbolen van
het communisme, zijn nergens te zien.
of uw gehele interieur...
Bij Ton Beuken kunt u terecht.
Ton Beuken geeft u adviezen, die
afgestemd zijn op uw stijlgevoel en
budget. Samen met u ontwerpt
Ton Beuken uw interieurplan.
Als het mistig is of motregent, ja zelfs
a! stortregent het, in de
wordt uw wasgoed altijd dróóóóóg.
Dat het klimaat in het communistische
Oostblok aan het veranderen was, be
merkte de Hongaarse bevolking al in
maart van het jaar 1956. Premier Ra-
kosy, de kleinne kaalhoofdige dictator
van Hongarije, maakte na een bijeen
komst van het „Centraal Comité van de
Hongaarse Arbeiderspartij" bekend, dat
het vonnis was herzien van de in 1949
veroordeelde Laszlo Rajk, een Hongaar
se leider, die beschuldigd was van „sa
menspanning met Tito van Joegosla
vië". Het proces in 1949 was het gevolg
geweest van „vijandelijke provokatie"
en het vonnis was in strijd met de
rechtsgevoelens van het Hongaarse volk,
verklaarde de premier.
Tegelijk werd in Boedapest plechtig
aangekondigd, dat de grensversperrin-
gen met Oostenrijk zouden worden af
gebroken. De mijnenvelden zouden
worden opgeruimd. Opzienbarender nog
was de „persoonlijke schuldbetekenis"
van Rakosy, die volgens het Hongaarse
persbureau op een vergadering van par
tijleiders in mei 1956 verklaarde: „Ik
ontzie mij niet te verklaren, dat ik
het heb geduld, ja zelfs geëist, dat met
mijn persoon een kultus is gevoerd. In
de laatste jaren zijn bij ons zware wets
verkrachtingen voorgekomen. Ik heb
daar persoonlijk schuld aan. Ik betreur
het ten zeerste, dat ik mij door Beria
(chef van de Russische veiligheidsdienst)
en zijn bende op het pad der duister
nis heb laten leiden en dat ik de
Staatsveiligheidsdiensten niet onder de
controle van Partij en Staat heb ge
steld".
Het was nog niet genoeg. De nieuwe
partijlijn werkte nog verder door. Be
gin juli werd aan bijna twintigduizend
politieke gevangenen amnestie verleend.
Het grootste nieuws kwam echter enke
le dagen later. Rékosy maakte be
kend, dat hij zou aftreden. Hij ver
klaarde, dat dit een gevolg was van
zijn „leeftijd, gebrekkige gezondheid
en zijn schuld aan de personencultus
en de verkrachting van het socialistisch
recht."
De terreur, die tien lange jaren Hon
garije had overheerst, kon echter niet
in een paar maanden worden vergeten.
De deportaties, de terechtstellingen, de
concentratiekampen en niet het minst
de kritieke economische situatie hadden
een diepe wond geslagen. De Hongaarse
bevolking eiste meer. Dat Rakosy was
afgetreden aanvaardde men dankbaar,
maar men eiste ook het aftreden van
diens tweede man, de tot premier be
noemde Ernö Gerö. Begin oktober was
de vroegere Hongaarse minister-presi
dent Imre Nagy weer tot de partij
toegelaten. In 1955 was hij als minister
president afgezet en uit de partij ge
stoten. Nu riep het volk hem als leider
uit.
Op 21 oktober 1956 kwamen de eerste
voortekenen van een massaal verzet.
Drieduizend studenten -^an de universi
teit Szeged verklaarden gezamenlijk, dat
zij uit de communistische jeugdorgani
satie traden. Enkele uren later volgde
een ultimatum, opgesteld door de stu
denten van drie Hogescholen: de Tech
nische Hogeschool van Boedapest en de
universiteiten van Pécs en Szeged.
Het ultimatum eiste o.a.: „Volledige
persvrijheid, afschaffing van de dood
straf, verlof voor reizen naar het Wes
ten, invoer van boeken uit het Westen,
stopzetting van de verplichte lessen
over het Marxxsme-Leninisme, betere
levensomstandigheden voor de gehele
bevolking (in het bijzonder meer le
vensmiddelen) en een ander aanne-
mingsbeleid voor ambtenaren".
De Hongaarse regering, onder aanvoe
ring van Gerö, reageerde niet.
Twee dagen later begint in Boedapest
het feitelijke drama. Op 23 oktober, om
drie uur 's middags, beginnen tegelij-
