I
Donderdag starten wij met onze
koopjes tegen de laagste prijzen
10 korting
20korting
Europese
worden
rivieren
riolen
Telefoonnummer
ziekenauto 5980
Noorderweg 23
IN ALLE AFDELINGEN
WIJ WONDEN DE PRIJZENSLAG. BAT BEWIJZEN WIJ U DONDERDAG!!
LASERLIJNEN
OVER WOELIGE
WATEREN
Koershouden is
gemakkelijker dan 11
denkt
DE „ONSCHULDIGE"
RUIMTEVAART
V.V.Z.-nieuws
S.E.C.-zaterdag
B.D.C. handbal
Voetganger aangereden
P0LIT1ETEL. 4444
TEL. BRANDWEER 3 3 3 3
op gehele voorraad textiel en modes,
op gehele voorraad Baby- en kleuterkleding.
op alle wollen kinderjassen, jacks (geheel gevoerd) en
overgooiers.
Zie de enorme hoeveelheid koopjes
die voor U klaar liggen in de winkel
Nu kopen is geld hesparen
A. P. HHHORST
VAN WEEDESTRAAT 5A-B, 8, TEL. 2504, SOESTDUK
Een van de grootste bedreigingen van
het tegenwoordige Europa vormt de
waterverontreiniging. De toenemende
hoeveelheid vuil in rivieren en meren
vormt een ernstige bedreiging voor de
gezondheid van de mens en vermindert
de landbouwopbrengsten. De eens zo
fonkelende Rijn is het riool van Europa
geworden.
Feiten? Op de plaats waar de Rijn in
Zwitserland ontspringt bevat het water
slechts dertig bacteriën per kubieke
centimeter. Tegen de tijd dat ditzelfde
water Nederland heeft bereikt, is dit
aantal tot 200.000 toegenomen. Per dag
voert deze rivier bovendien nog veer
tigduizend ton zout aan, voldoende om
de Nederlandse bloembollenkwekers en
landbouwers uit hun bedrijf te pekelen,
wanneer hier niets tegen wordt onder
nomen. Alsof dit nog niet genoeg is,
bedraagt de dagelijkse aanvoer van
olieafval driehonderd ton.
De Laser (spreekt uit: lezer) is een uit
vinding van de laatste tijd die even be
langrijk zal worden - zo niet belang
rijker - dan de transistor. De werking
van de „lezer" berust op een intelligent
gebruik van energie, die in evenwicht
wordt gehouden in het atoom.
Hier geen kernenergie, maar energie
opgezameld in elektronen, die om de
kern wentelen. Deze energie komt vrij
in de vorm van één-kleurig licht, dat
sterk gebundeld kan worden en over
grote afstanden niet noemenswaardig
spreidt. Men kan bijna een bundel één-
kleurig licht op de maan richten, zon
der dat de bundel breinaalddikte over
schrijdt.
De Amerikaanse I.B.M. is er mee bezig
toepassingen van de laser te verwerke
lijken. Ze is al in staat om via „lezer-
straal" in verbinding te blijven met
ruimtevaarders; ze ontwikkelt een sys
teem om via de laser de eerste tele
foonverbindingen tussen aarde en maan
tot stand brengen.
Lineaal nodig
Een zeer praktische toepassing van de
laser vindt plaats in de baai van San
Francisco. De Amerikaanse waterstaat
is daar bezig met een evenknie van de
IJtunnel. Ja, de baai overtreft de af
stand Centraal Station-Tolhuis aanzien
lijk, want ze is ruim 6 km breed.
De bouwmethoden vertonen enige over
eenkomst met Amsterdam, in zoverre,
dat er een rechte sleuf moet worden
gebaggerd, waarin de tunnelstukken
worden neergelaten. Natuurlijk moet
men er een lineaal langs kunnen leg
gen. Afbakenen van de baggerroute met
jalons of meetbakens is, met het oog
op de scheepvaart onmogelijk; en het
getij verschil maakt de hoogte tussen
baaibodem en baggermolen wisselval-
lig.
Op het tekenbord in de directiekeet
is dat geen probleem. De tekenaar trekt
een horizontale en een verticale lijn, die
richting en hoogte boven het waterop
pervlak voor ieder punt van het traject
aangeeft.
Maar doe dat nu eens in een baai van
6 km breedte en een variabele water
stand door slib en tij.
Lijnen trekken door water en lucht -
afgezien nog van de stoornissen door
mist - gaat nu eenmaal niet.
Het kan.
Het gekke van de laser-toepassing is
dat 't wel gaat. Met de laser trekt de
ingenieur even gemakkelijk lijnen over
een water met een breedte van 6 km
en meer als 't moet - als op een teken
bord in de directiekeet. Horizontaal om
de strenge richting van de baggersleuf
aan te geven, verticaal om een soort
peilschaaf te verschaffen.
De bouwers naderen elkaar van beide
oevers uit opererend. De lezerstraal ge
leidt hen feilloos; en het is zelfs onmo
gelijk elkaar bij de dikste mist in het
midden van de baai mis te lopen.
Als was 't de draad van een trolley-bus
wordt de baggermolen langs de laser
straal geleid. Het kan niet missen. En
omdat de geleidestraal niet méér mas
sa heeft dan licht, kan niemand er te
gen op botsen of zichzelf of het baken
beschadigen. Men vaart er dwars door
heen.
De straal vertrekt als een dik potlood
van de ene oever en aan de andere
komt hij aan met een middellijn die
niet meer bedraagt dan 15 cm. Alles
wat de baggermolens hebben te doen is
de straal nauwkeurig te volgen, hetzij
bij dag, hetzij bij nacht... want de la
serstraal is onder alle omstandigheden
gemakkelijk te zien.
Navigatie
Het zal er misschien van komen dat
alle meridianen en breedtecirkels van
onze aarde, die nu denkbeeldig lijnen
zijn, door ons op de globe getrokken,
werkelijkheid zullen worden als laser
stralen. De scheepvaart zou eenvoudig
worden... vooral als de stralen voorzien
worden van een automatische naam-
sein.
Tussen twee breedte-cirkels in, of twee
lengte-cirkels, zal men zich moeten red
den; maar er is niets op tegen het net
werk uit te breiden tot zelfs minuten
en seconden van de graadverdeling.
Een lengte-cirkel zou een blauwe laser
straal kunnen zijn, om aan te duiden
dat hij de „datumlijn" aangeeft, waar
men een dag wint of verliest, afhanke
lijk van de richting waarin men vaart.
„You are leaving the western hemisphe-
re" zou de beam kunnen uitstralen; of:
„U overschrijdt nu de poolcirkel". Na
vigeren is straks gemakkelijker dan u
«fenkt: geen kompas, geen sextant, niet
meer dan een polshorloge
Hoe staat het met een andere belang
rijke rivier, de Seine? Ook deze is zo
danig vervuild, dat zelfs de taaiste vis
soorten er niet in kunnen leven. De
uitermate slechte smaak van het drink
water in Frankrijk doet jaarlijks de
Fransen naar 1,6 miljard flessen mine
raalwater grijpen.
Wasmiddelen hebben over de Neckar
een soms twee meter dikke schuim-
deken uitgespreid. Kanovaarders zijn er
onder bedolven geraakt en mannen van
binnenschepen die er in vielen, zijn om
gekomen. Tweeduizend watermonsters
hebben aangetoond, dat de stromen rond
Milaan zodanig door chemicaliën zijn
vervuild, dat het economisch gezien on
mogelijk is deze nog te reinigen. Het
rioolwater, dat vroeger werd gebruikt
om de vruchtbare weilanden te be
vloeien is daardoor onbruikbaar gewor
den. De produktie van veevoeder is
drastisch gedaald.
Visstand daalt
In de Sovjet-Unie wordt ongeveer de
helft van de afvalstoffen - tien mil
jard kubieke meter - in de Wolga ge
loosd. Het gevolg is. dat de vangst van
baars gedurende de afgelopen dertig
jaar tot 1/20 van de oorspronkelijke
hoeveelheid is gedaald. Steur is bijna
verdwenen en de witte zalm komt hele
maal niet meer in deze rivier voor.
De toestand van de Europese rivieren
ziet er dreigend uit. In de vierde eeuw
zei de Romeinse keizer Julianus over de
Seine: „men zou er zonder bezwaar uit
kunnen drinken, zo goed en zuiver
ziet het water eruit". Tegenwoordig
loopt iemand, die er in valt eerder de
kans een besmettelijke ziekte op te lo
pen dan te verdrinken. Omgerekend in
vaste stof bedraagt de hoeveelheid vuil,
die door de Franse rivieren wordt aan
gevoerd omstreeks zes miljoen ton of
tienduizend wagonladingen. In Neder
land zelf staat het er niet veel beter
voor De strokarton- en aardappelmeel
fabrieken in Groningen produceren
evenveel afvalstoffen als vijftien mil
joen mensen, meer dus dan de gehele
Nederlandse bevolking tezamen. Som
mige koolwaterstoffen in afval van olie
raffinaderijen vertonen verdacht veel
overeenkomst met bepaalde koolwater
stoffen. die bij laboratoriumdieren kan
ker hebben verwekt.
Visie
Toch is het probleem niet zo hopeloos
als het er uit ziet. Volgens de bereke
ningen zouden de rivieren van het
Duitse Ruhrgebied het zwaarst veront
reinigd moeten zijn. Dat dit het geval
is, komt zonder twijfel door de grote
visie van de regionale waterschapsbe
sturen. Het betrokken gebied heeft 2200
fabrieken, die de grootste industriële
concentratie ter wereld vormen, negen
miljoen mensen en de vier kleine rivie
ren de Ruhr, Lippe, Wupper en Em-
scher. In 1913 werden de eerste plannen
opgesteld om de Ruhr schoon en de
visstand op peil te houden. Steeds weer
heeft men doeltreffende plannen ten
uitvoer gebracht, waartoe de vijftien
stuwdammen in de Ruhr behoren, die
niet alleen voor het opwekken van
elektriciteit worden gebruikt, doch ook
voor het vormen van kunstmatige me
ren, waardoor het water de noodzake
lijke zuurstof kan opnemen. Zesentwin
tig zuiveringsinstallaties zorgden ervoor
dat de Emscher niet door fenol-afval
stoffen wordt verontreinigd. In de kos
ten, die aan deze projecten zijn verbon
den, wordt door de industrie bijgedra
gen in verhouding van de geprodu
ceerd afval. Het is thans zelfs zover,
dat het water van de Ruhr, dat in de
Rijn wordt gestort, in werkelijkheid de
kwaliteit van het water van de laatst
genoemde rivier verbetert.
Wil Europa echter weer de beschik
king krijgen over rivieren, die goed
drinkwater leveren, dan is een geza
menlijke internationale krachtsinspan
ning noodzakelijk. De Wereld Gezond
heids Organisatie in Genève en de
Voedsel- en Landbouworganisatie in
Rome bestuderen alle aspecten van dit
veelomvattende vraagstuk. Kan Europa
zich de herculesarbeid veroorloven zijn
rivieren te reinigen? Wij zouden de
vraag anders willen stellen: Kan Euro
pa zich veroorloven het niet te doen?
Hoe fantastisch de resultaten van de
ruimtevaart zoals wij die kennen, ook
lijken, en die de mens in staat stellen
nu al tochten buiten de aarde te ma
ken, er gaan hoe langer hoe meer stem
men op, die zich afvragen welke geva
ren die zelfde ruimtevaart voor de
mensheid met zich meebrengt.
Men doelt dan niet zo zeer op de ge
varen, die de astronauten kunnen lopen,
zodra zij de beschermende aardse damp
kring verlaten, als wel op de militaire
en stategische kanten er van.
WAAROM DIE WEDLOOP
Iedereen is heden ten dage op de hoog
te van de wedloop tussen Amerika en
Rusland om een mens op de maan te
brengen. Nu is het natuurlijk in poli
tiek opzicht een geweldig voordelig
punt, als een van deze twee mogend
heden over een paar jaar kan zeggen
dat zij en geen ander de maan vóór al
le anderen bereikten.
Ook valt het niet te ontkennen, dat de
ze wedloop de wetenschap in een ver
sneld tempo geweldige ontdekkingen
laat doen. In een tempo dat anders al
leen in een tijd van oorlog bereikt
wordt. Op allerlei terrein is de heden
daagse mensheid zijn tijd ver vooruit,
en in veel gevallen zijn de resultaten
in het belang van de mens. zeker als
men de medische kant bekijkt.
Uit deze versnelde vooruitgang zijn ook
vele nieuwe technieken ontwikkeld, die
ons dagelijks leven bijna ongemerkt zijn
gaan vergemakkelijken. Op het eerste
gezicht is er dus niets aan de hand.
De maan
Er zijn echter andere factoren in het
spel der ruimtevaart. Alle gunstige ont
wikkelingen die de wetloop met zich
meebracht, moeten beschouwd worden
als het gevolg daarvan, niet als het
doel. Het voor de hand liggende doel is
de landing van de mens op de maan,
maar wat komt er daarna?
Dat Amerika zowel als Rusland zich zo
inspannen alleen om de eer, is onwaar
schijnlijk, en velen zijn tot de conclusie
gekomen, dat men de militaire aspecten
niet moet vergeten. En een militaire
basis op de maan is voor beide mo
gendheden van het allergrootste belang.
Allereerst kan men vanaf de maan
praktisch ieder punt van de aardbol
bestrijken, en bestoken. Ook met kern
bommen, want degeen die op de maan
is, blijft vrij van alle straling die zijn
bommen op aarde teweegbrengen. Na
tuurlijk moet hij wel zo nauwkeurig
richten, dat zij eigen land niet wordt
getroffen.
De dreiging dit zo'n basis op de maan
zou zijn voor de andere mogendheden,
stelt een land in staat bijna absoluut
heerser over de aarde te worden.
Aantrekkingskracht
Daar komt nog bij dat de maan een
veel geringere aantrekkingskracht heeft
dan de aarde, zodat men veel minder
ingewikkelde installaties nodig heeft om
projectielen nauwkeurig op een bepaal
de plaats op onze wereld te richten. In
dit opzicht biedt ook een ruimtestation
buiten de aarde vele mogelijkheden.
Om de maan te bereiken zal men hoogst
waarschijnlijk gebruik maken van een
tussenstation, een permanent om de we
reld draaiend project van veel grotere
omvang dan de kunstmanen van te
genwoordig. Het zal waarschijnlijk niet
moeilijk zijn deze stations uit te rusten
met afvuurinrlchtingen voor raketten,
die eveneens de gehele aardbol kunnen
bereiken.
Het enige nadeel dat deze stations heb
ben in vergelijking met de maan, is het
feit dat ze veel gemakkelijker te ver
nietigen zullen zijn dan installaties op
de maan, welke groter is, niet in zijn
geheel verniegtigd kan worden, en waar
en ondergrondse centra kan bouwen.
Veiligheid
Men heeft de kernboom wel eens het
veiligste wapen ter wereld genoemd,
omdat geen der grote mogendheden er
gebruik van kan maken, zonder het
zelfde lot te ondergaan
Bases op de maan van militaire waar
de en ruimtestations van de zelfde
strekking zullen deze verhouding niet
direct teniet doen, maar hoe meer der
gelijke bases in de ruimte worden ge
vestigd, hoe grote de kans wordt dat er
iets fout gaat. Moest de mensheid het
tot voor een goede eeuw geleden nog
doen met wapens die een zeer beperkte
actieradius hadden, het lijkt er veel op,
dat deze kant van de ruimtevaart ten
slotte nog de belangrijkste zal zijn, ze
ker gezien het enthousiasme van de
grote mogendheden, die niets nalaten
om als eerste alvast delen van de ruim
te in beslag te nemen.
Het is te hopen dat ruimte-afspraken,
zoals die nu al geprojecteerd worden,
van bijvende waarde zullen zijn.
S.E.C.—LAGE VUURSCHE 3-3
Ook S.E.C.-zaterdag blijft actief en
tracht haar spelers in conditie te hou
den voor de 2e helft der competitie. Te
gen Lage Vuursche werd zaterdag j.1.
een wedstrijd gespeeld op het halfver-
harde veld. Enkele oudere spelers wa
ren uit het team gelaten. Hierdoor de
buteerden enkele jongeren niet onver-
dientselijk. René Wolfsen en Rudi van
Coeverden kunnen bij constante trai
ning aanwinsten worden voor het eers
te zaterdagteam.
De strijd tegen Lage Vuurse (ook met
jongere spelers) ging gelijk op. S.E.C.
was sterker en had voor rust door
Sengers succes. Na rust was S.E.C. dui
delijk sterker, maar verzuimde een rui
me zege te behalen. Wel scoorden de
aanvallers nog tweemaal, maar ook de
verkleumde S.E.C.-doelman Kramer
moest driemaal capituleren. Een inte
ressante wedstrijd. In de komende we
ken zal S.E.C.-zaterdag steeds trachten
op het halfverharde oefenvelc1 een wed
strijd te spelen tegen een interessante
tegenstander.
PUPILLENTRAINING
In verband met de gladheid van de
Bosstraat en het gevaar voor de jeugdi
ge S.E.C.-pupillen is door de S.E.C.-
Jeugdcommissie besloten de avondtrai
ningen van de pupillen op de dinsdag
en donderdagavonden voorlopig stil te
leggen. Zodra de toestand van de wegen
en het halfverharde veld weer bespeel
baar is voor de S.E.C.-jeugd, zal de
training worden hervat.
De lange, noodgedwongen rust gedu
rende de feestdagen voor B.D.C. hand
bal heeft ook zijn stempel gedrukt op
de prestaties in de wedstrijden van he
den.
De uitslagen bewijzen dit.
Dames senioren: B.D.C.-Olympia 3-4.
Heren senoren: U.H.V.-B.D.C. 10-3.
Heren senioren: B.D.C. 2-A.A.V. 2 9-10.
Dames junioren: B.D.C. 1-L.V.V. 14-3.
Dames junioren: B.D.C. 2-S.V.A. 5-6.
Heren junioren: B.D.C.-U.D. 2 7-3.
Dames adsplranten: B.D.C.-D.E.S. 7-6.
Het programma voor het komend week
end, waarvan alle wedstrijden in de
sporthal te Amersfoort zullen worden
gespeeld, ziet er als volgt uit:
Zaterdag 14 januari 16.20 uur Heren
jun. Leusden-B.D.C.
Zondag 15 jan. 12.00 Dames sen. B.D.C.-
Amersfoort. 13.15 uur Heren sen. B.D.C.
1-H.I.O.S. 1. 18.30 uur Heren sen. B.D.C.
2-Arma 1. 18.00 uur Dames jun. B.D.C.
1-A.A.V. 1.
FILMMIDDAG- EN CONTACTAVOND
Op zaterdag 14 januari a.s. wordt door
de V.V.Z.-jeugd een filmmiddag gehou
den in gebouw „De Rank", Soesterberg-
sestraat te Soest.
Vertoond zullen worden een film over
Training en wangedrag" met daarna
de film over de Wereldkampioenschap
pen voetbal.
Hoewel deze middag voor de V.V.Z.-
jeugd is georganiseerd, zijn ook de se
niorleden natuurlijk welkom. Het
V.V.Z.-bestuur stelt het verder zeer op
prijs indien ook de ouders van de
jeugdleden van hun belangstelling blijk
geven.
Aanvang van deze middag 14.30 uur.
Dinsdagavond 17 januari, aanvang 20
uur, wordt voor de overige V.V.Z.-leden
een contact-avond gehouden. Alle leden
zullen per circulaire nader worden in
gelicht.
Voor zaterdag. 14 januari zijn de vol
gende wedstrijden vastgesteld:
14.30 uur: V.V.Z. 2-D.OB. 2.
14.30 uur: Huizen 6-V.V.Z. 3.
Gezien de weersomstandigheden lijkt het
niet waarschijnlijk dat deze wedstrijden
doorgang zullen vinden.
De heer T. V. K. uit Soest reed in zijn
personenauto op de Steenhoffstraat rich
ting Amsterdam. Ter hoogte van de
Raadhuisstraat stak de 71-jarige A. K.
onverwachts de rijweg over en werd
door de auto gegrepen.
Met hoofdwonden en gebroken ribben
werd hij per E.H.B.O. ziekenauto naar
„Zonnegloren" overgebracht.
BALANSOPRUIMING
(Enkele opruimings- en merkartikelen uitgezonderd)
k
f